Thuyết trình phân tích lợi thế cạnh tranh của đối thủ cạnh tranh tôm thái lan

LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN TRONG XUẤT KHẨU TÔM SANG THỊ TRƯỜNG
ÚC

Giáo viên hướng dẫn: ThS. Quách Thị Bửu Châu
Sinh viên thực hiện:

•

Quang Quý Quyền

•

Dương Bá Phúc

•

Huỳnh Lộc Yến Nhi

•

Lê Thị Phúc

•

Hồ Chí Nguyên


TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU TÔM ViỆT NAM SANG ÚC

Tổng quan xuất khẩu thủy sản của Việt Nam





Tốc độ phát triển nhanh, ổn định
Đứng thứ 5 trong danh sách các nước xuất khẩu thủy sản hàng đầu thế giới.
Đóng góp 3.5 - 4% GDP

Tình hình xuất khẩu thủy sản năm 2011




Năm 2011: kỷ lục 6.1 tỷ USD, tăng 21%, top 5 ngành có kim ngạch XK lớn nhất.
1 trong 10 quốc gia XK thủy sản lớn nhất TG.


TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU TÔM ViỆT NAM SANG ÚC

Thị trường xuất khẩu tôm

Các TT khác; 0.2

Mỹ; 0.2

Australia; 0.0
ASEAN; 0.1
EU; 0.2

TQ và HK; 0.1

Hàn Quốc; 0.1
Nhật Bản; 0.2

Tỷ trọng về giá trị của các thị trường xuất khẩu tôm của Việt Nam năm
2011
(Nguồn VASEP)


TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU TÔM ViỆT NAM SANG ÚC

Thị trường xuất khẩu tôm
%
40
35
30

25
20
15
10
5
0
-5
-10
-15
Tăng trưởng về giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2010 so với cùng kỳ năm 2011 (Nguồn
VASEP)


TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU TÔM ViỆT NAM SANG ÚC

Cơ cấu mặt hàng

Tỷ trọng về giá trị của các mặt hàng thủy sản năm 2011
(nguồn VASEP)


TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU TÔM ViỆT NAM SANG ÚC


TÌNH HÌNH NHẬP KHẨU TÔM TẠI ÚC

Xuất nhập khẩu tôm tại Úc
Tổng lượng cầu vể tôm của Úc khoảng 59,000 tấn, tôm nhập khẩu chiếm 60% tổng lượng
cầu

Triệu AUD

600
500
400
XK
NK

300
200
100
0

2007–08

2008–09

2009–10

Sản lượng và giá trị xuất nhập khẩu tôm tại Úc qua các năm
(Nguồn ABARE fisheries statistics 2010)


TÌNH HÌNH NHẬP KHẨU TÔM TẠI ÚC
Đối thủ cạnh tranh






Tôm NK tại Úc chủ yếu từ Thái Lan, Việt Nam, Trung Quốc và Malaysia (90%)
Tôm Thái Lan chiếm tỷ trọng cao, thế mạnh đối với tôm sú chín nguyên con
TQ, VN có thế mạnh về tôm đã qua chế biến. TQ: tôm chân trắng, VN: tôm sú.
Từ 2007, sản lượng tôm tươi VN giảm mạnh do Úc ban hành chỉ tiêu kiểm dịch đối
với tôm tươi. Từ đó, VN đẩy mạnh XK tôm chế biến


TÌNH HÌNH NHẬP KHẨU TÔM TẠI ÚC

Đối thủ cạnh tranh
ngàn AUD

12000

10000
8000
Tôm nguyên liệu & chế
biến
Tôm nguyên liệu
Tôm chế biến

6000
4000
2000
0

China

Malaysia

Thailand

Vietnam

Giá trị tôm nhập khẩu từ các quốc gia Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc và Malaysia vào Úc năm 2010 (Nguồn ABARE fisheries statistics
2010)


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

1. Các yếu tố thâm dụng
.Vị trí địa lý, địa hình, khí hậu

•.Về vị trí địa lý, Việt Nam có bờ biển dài hơn

•.Về địa hình, Việt Nam có lợi thế về diện tích mặt nước.
•.Việt Nam có diện tích đồng bằng ven biền rộng lớn thuận lợi phát triển ngành nuôi

trồng thủy sản cũng như xây dựng các nhà máy chế biến, vận chuyển sản phẩm thủy sản
đến nơi tiêu thụ.


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

1. Các yếu tố thâm dụng
.Vị trí địa lý, địa hình, khí hậu
•.Việt Nam và Thái Lan cùng năm trong vành đai nhiệt đới gió mùa cận xích đạo nên có nhiều
điềm tương đống

•.Việt Nam tương đối có lợi thế hơn do nhiệt độ trung bình của Việt Nam tương đối thấp hơn.
Chênh lệch nhiệt độ của Việt Nam cũng ít hơn


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

1. Các yếu tố thâm dụng
.Cơ sở KH-KT, cơ sở hạ tầng

•.Về khoa học kĩ thuật và cơ sở hạ tầng, Thái Lan chiếm ưu thế hơn so

với Việt Nam. Nghề nuôi tôm ở Thái Lan bắt đầu sớm từ những năm 1970
Tuy nhiên, Việt Nam đã nhanh chóng học hỏi, đưa mô hình nuôi tôm
của Thái Lan vào áp dụng. Ngoài ra, Việt Nam đã linh động phát triển các
mô hình quảng canh , quảng canh cải tiến và bán thâm canh.

•.


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

1. Các yếu tố thâm dụng
.Cơ sở KH-KT, cơ sở hạ tầng

•.Thái Lan còn có ưu thế hơn Việt Nam về khả năng dự đoán và nắm

bắt thông tin thị trường trong việc phát triển mô hình nuôi tôm thẻ chân
trắng.
Việt Nam ồ ạt nuôi tôm thẻ chân trắng khiến diện tích nuôi tôm thẻ
chân trắng gia tăng một cách nhanh mất kiểm soát.

•.


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

1. Các yếu tố thâm dụng
.Cơ sở KH-KT, cơ sở hạ tầng
•.Quá trình kiểm soát chất lượng của Thái lan chặt chẽ, khoa học
•.Thương hiệu tôm Thái lan vô cùng vững mạnh trên thị trường thế giới với
các chứng nhận của FDA (US), “Best Aquaculture Practice” của Global
Aquaculture Alliance (US), ISO-9001, ISO-14001, International Food Standards,
British Retailer Consortium, OHSAS/TIS 18001…


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

1. Các yếu tố thâm dụng
.Nhân lực
•.Đội ngũ nhân lực Thái lan: có học, đào tạo bài bản
•.Việt Nam: nuôi trồng theo kinh nghiệm


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

2. Nhu cầu

•Nhu cầu tôm của người Thái tương đối cao về chất lượng, hình thức, vệ sinh
thực phẩm, vấn đề môi trường

•VN dễ chấp nhận, chưa quan tâm đúng mức về chất lượng sản phẩm  tình
trạng dư lượng chất hóa học trong tôm VN


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

3. Ngành công nghiệp phụ trợ
a. Việt Nam

•Giống: chọn lọc giống không chặt chẽ, hệ thống phòng xét nghiệm bệnh tôm chưa
chuẩn hóa …

•Thức ăn: do các DN nước ngoài thao túng  tôm tăng giá nhưng lợi nhuận cho
người nuôi tôm thấp.

•Thu mua, chế biến: cạnh tranh không lành mạnh, bơm chích tạp chất, xuất hàng

kém chất lượng làm ảnh hưởng uy tín của tôm VN trên thế giới


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

3. Ngành công nghiệp phụ trợ
a. Thái Lan

•Giống: chất lượng cao, chuẩn hóa
•Thức ăn: xí nghiệp có quy mô lớn, giá cả ổn định


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

4. Chiến lược, cấu trúc của các xí nghiệp

•Việt Nam: làm ăn nhỏ lẻ, manh mún khó áp dụng KT cao, giá thành sx cao,
không kiểm soát được vấn đề ô nhiễm và dịch bệnh, chất lượng không đồng nhất

•Thái Lan: quy mô lớn, thực hiện chiến lược mở rộng thị trường: tái đầu tư,
mua bán, sát nhập…


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

4. Chiến lược, cấu trúc của các xí nghiệp

•Thái Lan: chiến lược tập trung vào các mặt hàng thế mạnh, xây dựng thương
hiệu trên thị trường quốc tế.

•Việt Nam: XK qua trung gian, chưa chú trọng đưa sản phẩm đến tay người
tiêu dùng.


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

5. Vai trò của chính phủ
ViỆT NAM
- Hỗ trợ thiệt hại do mất mùa, thiên tai.
- Hỗ trợ trang thiết bị, hỗ trợ kỹ thuật nuôi tôm, phát triển kỹ thuật mới cho các đơn
vị nuôi trồng và chế biến thủy sản.
- Tập huấn kỹ thuật nuôi tôm cho nông dân theo tiêu chuần GAP
- Bảo vệ doanh nghiệp khỏi các vụ kiện chống bán phá giá…
- Hỗ trợ vốn cho nông dân
- Dự kiến từ nay đến năm 2020, ngành thủy sản cần 60.857 tỷ đồng để phát triển


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

5. Vai trò của chính phủ
THÁI LAN
- Hỗ trợ các chương trình nghiên cứu, phát triển mở rộng các chương trình nghiên cứu của Cục
Thủy sản và các trường đại học.
- Hỗ trợ trong việc đảm bảo nguồn nước, trong công tác quản lý dịch bệnh và kiểm soát dư
lượng kháng sinh ở tôm nuôi.
- Chính sách khuyến khích người nuôi tôm mua bảo hiểm cho ruộng tôm
- Cập nhật thông tin kỹ thuật cho người nuôi tôm
- Mở rộng các công trình thủy lợi phục vụ cho ngành nuôi tôm.
- Chương trình xúc tiến thông qua du lịch

LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

6. Cơ hội
Điểm tương đồng- Thuận lợi:
- Sản xuất tôm thẻ và tôm hùm ở Úc đang dao động
- Tôm thẻ và tôm hùm vùng nhiệt đới được đánh giá cao ở Úc.
- Sự tiện ích, sức khỏe và sở thích vẫn là xu hướng chủ yếu ở Úc.
- Hiệp hội chế biến và thủy sản Việt Nam, Hiệp hội tôm Thái Lan, Hiệp hội chế biến
và tiếp thị sản phẩm Thủy sản Trung Quốc, Ủy ban tôm của Hiệp hội thủy sản
Indonesia đã có cuộc họp tại Trung QUốc để cùng nhau ký một thỏa thuận hợp tác
với mục đích đảm bảo duy trì tình trạng tốt và sự phát triển ổn định của ngành


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

6. Cơ hội
Điểm tương đồng - Khó khăn
- Thái Lan: lũ lụt thường xảy ra vào tháng 4, Việt Nam: một trong những quốc gia bị ảnh hưởng
nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu với trên 1/3 dân số và khoảng 16% diện tích đất sẽ bị ảnh
hưởng nếu mực nước biển dâng cao
- Úc cách xa Thái Lan cũng như Viêt Nam về địa lý và khác biệt về thị hiếu tiêu dùng.
- Chính sách thương mại và thuế của Úc khá minh bạch, nhưng hàng rào phi thuế quan (các
tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm, tiêu chuẩn kỹ thuật…) khá chặt chẽ.


LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA TÔM ViỆT NAM SO VỚI THÁI LAN

6. Cơ hội
Điểm khác biệt

VIỆT NAM
Gia nhập WTO vào tháng 3-2006.
Hàng hóa nhập khẩu vào Úc đều phải trải qua quá trình Phân tích rủi ro nhập khẩu (IRA) của cơ
quan An toàn sinh học (Australian Biosecurity): thời gian kéo dài đối với VN
THÁI LAN
Cơn lũ vừa qua tại Thái Lan . Ngành tôm Thái Lan đã điều chỉnh giảm tăng trưởng kim ngạch
xuất khẩu tôm xuống dưới mức 5%, từ mức ước tính 8% trước đó.
Tôm Thái Lan đang phải chịu sự kiểm tra nghiêm ngặt vì nhiều nước lo ngại dịch bệnh lây lan
do lũ lụt.