Sự thất bại thị trường của ngành công
nghiệp ô tô Việt Nam
Nội dung
Các
Lý
khái niệm
do chọn đề tài
Tổng
quan nghành công nghiệp ô tô ở Việt
Nam
Nguyên
Giải
nhân thất bại
pháp
1 thị trường
Thị trường :là nơi chuyển giao quyền sở hữu sản
phẩm, dịch vụ hoặc tiền tệ, nhằm thỏa mãn nhu cầu
của hai bên cung và cầu về một loại sản phẩm nhất
định theo các thông lệ hiện hành, từ đó xác định rõ số
lượng và giá cả cần thiết của sản phẩm, dịch vụ .
Sự thất bại thị trường
Thất
bại thị trường: là tình trạng thị trường không phân bổ
thật hiệu quả các nguồn lực
Nguyên nhân của thất bại thị trường :
Ngoại ứng / ngoại tác
Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo
Tài nguyên chung
Thông tin không hoàn hảo
Các quyết định của chính phủ
Trợ cấp
Lý do chọn đề tài
Có thể nói phát triển ngành công nghiệp ô tô sẽ kéo theo nhiều ngành
công nghiệp khác phát triển, đơn giản công nghiệp sẽ tạo ra nhiều mối
liên kết khác nhau. Để sản xuất một chiếc ô tô hoàn chỉnh,cần khoảng
2.000-3000 linh kiện, và như vậy sẽ cần rất nhiều doanh nghiệp sản
xuất các linh kiện như lốp xe, khung xe, kính, động cơ, … và để sản
xuất được những linh kiện và phụ tùng này thì đòi hỏi phải phát triển
các ngành cơ bản để cung cấp nguyên vật liệu trong việc sản xuất linh
kiện. Do vậy, phát triển ngành công nghiệp ô tô sẽ tạo ra động lực phát
triển các ngành công nghiệp khác.
Tổng quan nghành công nghiệp ô tô ở Việt
Nam
Ngành công nghiệp ô tô Việt Nam là ngành sinh sau đẻ muộn, ra đời
sau các nước trong khu vực từ 40-50 năm.
Tuy nhiên, Nhà nước Việt Nam, với mục đích thu hút đầu tư và xây
dựng một ngành công nghiệp ô tô để theo kịp các nước trong khu
vực, cho nên gần 15 năm qua, kể từ khi ra đời vào năm 1992 đến
nay, ngành công nghiệp ô tô của Việt Nam được coi là ngành trọng
điểm và là ngành luôn luôn được ưu đãi nhất trong số các ngành
công nghiệp. Sự ưu ái rất đặc biệt này thể hiện qua những chính
sách thuế quan của Bộ Tài chính, với chính sách thuế ưu đãi về tỷ lệ
nội địa hóa, thuế nhập khẩu cho linh kiện lắp ráp và thuế thu nhập
doanh nghiệp.
Kết quả của chính sách ưu đãi đối với ngành công nghiệp ô tô của
Việt Nam là giá xe sản xuất trong nước cao gấp 2 đên 3 lần so với
nhiều nước
Nguyên nhân thất bại
Thất
bại từ chính sách bảo hộ ngành công
nghiệp ô tô :
Về nguyên lý thì vấn đề bảo hộ cho ngành công nghiệp sản xuất xe ô
tô Việt Nam là đúng, nhưng có lẽ còn nhiều người chưa nhìn thây sự
phức tạp của công nghiệp ô tô nên đã đưa ra những phương án lỏng
lẻo, không có cái nhìn chiến lược và nghĩ chỉ cần áp dụng thuế là
xong
Dung lượng thị trường nhỏ :
Dung lượng thị trường nhỏ nên sẽ rất kho khăn cho việc đầu tư
phát triển ngành công nghiệp phụ trợ để nâng cao tỷ lệ nội địa hóa
và bước đầu hình thành ngành công nghiệp ô tô. Thực vậy, nhu cầu
tiêu thụ của Việt Nam mỗi năm trên 100 ngàn xe, là quá nhỏ để các
doanh nghiệp đầu tư phát triển hệ thống ngành phụ trợ.
Thiếu ngành công nghiệp phụ trợ
Phát triển ngành công nghiệp phụ trợ sẽ làm tăng tỷ lệ nội
địa hóa. Như vậy, việc phát triển ngành công nghiệp phụ
trợ có liên quan mật thiết với vấn đề tăng tỷ lệ nội địa hóa.
Tuy nhiên, trong những năm qua, Chính Phủ Việt Nam
chưa chú trọng phát triển ngành công nghiệp phụ trợ cho
ngành ô tô, bằng chứng là các doanh nghiệp cung cấp
linh kiện cho ngành ô tô còn rất ít
Giải pháp
Tạo thị trường để các hãng ô tô mạnh dạn đầu tư
Nhưng muốn mở rộng thị trường trong nước thì ngoài việc giảm
thuế nhập khẩu đối với ô tô nguyên chiếc
Trước hết phải bỏ thuế tiêu thụ dặc biệt 50% đối với ô tô. Đây là loại
thuế không thuyết phục được người tiêu dùng và “không giống ai”
trên thế giới.
Thay vào đó sẽ áp dụng các loại thuế và phí sau đây:
Thuế môi trường: Loại thuế này sẽ đánh cao hay thấp tùy theo kỹ thuật của xe .
Làm như vậy không những giá xe sẽ giảm, thị trường tiêu thụ mở rộng mà còn
tạo được sức ép để các nhà sản xuất đưa vào thị trường những sản phẩm kỹ
thuật có chất lượng cao nhất của thế giới
Phí tham gia giao thông trong thành phố: Loại phí này mang nhiều ý nghĩa. Phí
này sẽ tính theo cường độ tham gia giao thông, ai chạy xe trong thành phố
nhiều phải trả nhiều, ai chạy xe ít trả ít, tham gia giao thông giờ cao điểm trả
nhiều hơn so với giờ bình thường. Với phương pháp này, chúng ta có thể điều
tiết giao thông mà không cần phải hạn chế việc mua xe.
Bảo hiểm :Nhà nước nên ban hành luật lệ căn cứ vào kỹ thuật của xe để đóng
bảo hiểm. Xe an toàn hơn thì phải giảm phí bảo hiểm. Đây là quy định được áp
dụng trên toàn thế giới và đem lại kết quả tốt
Khuyến khích thật sự công nghệ sản xuất
linh kiện.
Việc tăng dung lượng thị trường sẽ khiến cho các
doanh nghiệp “tự động” đầu tư chiều sâu để tăng sản
lượng, hệ quả là sẽ thúc đẩy việc hình thành các
ngành sản xuất linh kiện để phục vụ chủ trương “nội
địa hóa”. Và Nhà nước sẽ thúc đẩy phát triển lĩnh vực
này bằng cách ưu đãi tối đa về thuế cho những nhà
sản xuất linh kiện đạt tiêu chuẩn kỹ thuật tiên tiến của
các hãng sản xuất ô tô
VD: Nếu sản phẩm được nhà sản xuất ô tô tiêu thụ hay những phụ
tùng được những nhà sản xuất ô tô chính thức công nhận, sẽ được
miến thuế VAT và thuế thu nhập doanh nghiệp từ 10 năm trở nên
chẳng hạn.
Áp dụng tiêu chuẩn cao hơn về khí thải đồng thời
chỉ cho lưu hành xăng dầu “sạch” không cần có
lộ trình
Làm điều này Việt Nam không mất gì cả,không tốn kém gì cả, chỉ mất
các “xiềng xích” kỹ thuật lạc hậu và ô nhiễm môi trường mà thôi
Khi đó, thị trường càng được mở rộng, vì ô tô sản xuất ở Việt Nam
hoàn toàn có thể xuất khẩu ra nước ngoài