Bài 2 cuộc chia tay của những con búp bê giáo án ngữ văn 7 GV lê thị hạnh

Văn bản: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ
- Khánh Hoài A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT.
1.Kiến thức:
Giúp HS hiểu :
- Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng và nỗi đau khổ của những đứa
trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị.
- Đặc sắc nghệ thuật của VB.
2. Kỹ năng:
- Đọc – hiểu VB truyện, đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của
các nhân vật.
- Kể và tóm tắt truyện.
3. Thái độ:
- Biết thông cảm, chia sẻ với những người không may bị rơi vào hoàn cảnh éo
le, đáng thương.
- Nhận thức được quyền trẻ em được hưởng hạnh phúc gia đình; trách nhiệm
của cha mẹ đối với con cái.
4. Tích hợp: Giáo dục kỹ năng sống.
- Tự nhận thức và xác định được giá trị của lòng nhân ái, tình thương và trách
nhiệm cá nhân với hạnh phúc gia đình.
- Giao tiếp, phản hồi / lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ / ý tưởng, cảm
nhận của bản thân về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật, giá trị nội
dung và nghệ thuật của VB.
B. CHUẨN BỊ.
1. Giáo viên: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo.
a. Phương tiện dạy học: - Tranh ảnh có liên quan đến bài học.


- Bảng phụ, giấy khổ lớn, bút lông.
b. Các phương pháp / kỹ thuật dạy học tích cực có thể sử dụng.
- Động não: suy nghĩa về ý nghĩa và cách ứng xử thể hiện tình cảm của các
nhân vật trong truyện.

- Thảo luận nhóm, kĩ thuật trình bày 1 phút về những giá trị nội dung và nghệ
thuật của VB.
- Căp đôi chia sẻ suy nghĩ về lòng nhân ái, tình thương và hạnh phúc gia đình.
2. Học sinh: Học bài. Đọc kĩ và soạn bài theo câu hỏi SGK.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
1. Ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ: ? Nêu ý nghĩa của VB “ Mẹ tôi ” ?
? Cảm nhận của em về hình ảnh và vai trò của người mẹ qua hai văn bản nhật
dụng vừa mới học: “ Cổng trường mở ra” và “Mẹ tôi” ?
3. Bài mới: GV giới thiệu vào bài mới.
Trẻ em có quyền được hưởng hạnh phúc gia đình không ? Tất nhiên rồi !
Nhưng những cặp vợ chồng buộc phải chia tay nhau có nghĩ gì đến sự đau xót
và mất mát không thể bù đắp nổi của con cái? Hay họ chỉ nghĩ đến bản thân
mình? Họ đã vi phạm quyền trẻ em từ lúc nào và họ có định sửa lỗi không? Trẻ
em – những đứa con sớm bất hạnh ấy biết cầu cứu ai ?
Vậy mà hai anh em Thành – Thuỷ rất ngoan, rất thương nhau phải đau đớn
chia tay
với những con búp bê, khi bố mẹ chúng không sống với nhau nữa.
Cuộc chia tay bắt buộc đó đã diễn ra như thế nào, và qua đó tác giả muốn nói
lên vấn đề gì? Ta sẽ đi tìm hiểu bài học hôm nay.

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức


*Hoạt động 1:HD tìm hiểu chung VB. I. TÌM HIỂU CHUNG VB.
? Dựa vào chú thích 1, em hãy nêu 1 vài nét
về tác phẩm?

1. Tác giả, tác phẩm:
- Là văn bản nhật dụng viết về quyền trẻ

- Truyện ngắn được trao giải nhì trong cu
thi thơ - văn viết về quyền trẻ em tổ chức
Thuỵ Điển 1992 của tác giả Khánh Hoài.
- GV: HD đọc: Giọng nhẹ nhàng, xúc động,
chú ý ngôn ngữ đối thoại .

2. Đọc:

- GV đọc mẫu một đoạn – gọi HS đọc tiếp.
( 3HS đọc).
- GV: Gọi HS đọc chú thích.
? VB thuộc thể loại nào?
? Văn bản có thể chia làm mấy phần ? Mỗi
phần từ đâu đến đâu? ý của từng phần?

3.Chú thích: SGK.
4. Thể loại: Truyện ngắn
5. Bố cục : 3 phần .

* Phần 1: Từ đầu -> “như vậy” : chia búp
* Phần 2: Tiếp –“ cảnh vật”: chia tay lớp
* Hoạt động 2: HD phân tích VB.

* Phần 3: Còn lại : anh em chia tay

? Em hãy cho biết, truyện viết về ai, về việc
gì? Ai là nhân vật chính? Vì sao?

II.PHÂN TÍCH:

- HS theo dõi phần đầu VB.
? Vì sao anh em Thành, Thuỷ phải chia đồ
chơi và chia búp bê? ( vì bố mẹ li hôn: Thuỷ
phải theo mẹ về quê ngoại- Thành ở lại với
bố)

?Tìm những chi tiết miêu tả tâm trạng của
Thành và Thuỷ khi mẹ bảo : “Thôi, 2 đứa liệu


mà chia đồ chơi ra đi” ?

1. Chia búp bê:

* Tâm trạng của 2 anh em Thành - Thu

- Thuỷ: run bần bật, kinh hoàng, tuyệt vọ
buồn thăm thẳm, mi sưng mọng vì khóc
nhiều.
? Em có nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả
tâm trạng của tác giả ở đoạn văn này?

- Thành: cắn chặt môi , nước mắt tuôn ra
suối.

? Đó là tâm trạng gì?

-> Sử dụng 1 loạt các động từ, tính từ kết
với phép so sánh làm nổi rõ tâm trạng của
nhân vật.

? Chi tiết nào nói về tình cảm của 2 anh em
Thành - Thuỷ?

=> Tâm trạng buồn bã, đau đớn, khổ sở v
lực.
* Tình cảm của 2 anh em:

- Thuỷ: vá áo cho anh, bắt con vệ sĩ gác c
anh.
? Những chi tiết trên cho em thấy được tình
cảm của 2 anh em như thế nào?

- Thành: chiều nào cũng đi đón em, nhườ
đồ chơi cho em.

=> Tình cảm yêu thương gắn bó và luôn q
tâm, chăm sóc, giúp đỡ lẫn nhau.
? Việc chia búp bê diễn ra như thế nào?

* Chia búp bê:

- Thành: lấy 2 con búp bê đặt sang 2 phía
? Lời nói và hành động của Thuỷ có gì mâu
thuẫn?

- Thuỷ tru tréo lên giận dữ ...

-> không muốn chia rẽ búp bê, không mu
chia rẽ anh em .
HẾT TIẾT 5 – CHUYỂN TIẾT 6.
- GV: Nhắc lại nội dung của tiết 1.
? Theo em có cách nào giải quyết được mâu
thuẫn đó không? ( gia đình Thành – Thuỷ


phải đoàn tụ, hai anh em không phải chia tay
nhau ).
? Chi tiết nào trong cuộc chia tay của Thuỷ
với lớp học làm cô giáo bàng hoàng?

2. Chia tay lớp học.
- Em không được đi học nữa.

- Cô Tâm sửng sốt: “ Trời ơi”, cô Tâm tái
và nước mắt giàn giụa.
? Chi tiết nào khiến em cảm động nhất ? Vì
sao?

=> Gợi sự cảm thông, xót thương cho hoà
cảnh bất hạnh của Thuỷ.

? Em hãy giải thích vì sao, khi dắt tay Thuỷ ra
khỏi trường tâm trạng Thành lại: “ kinh ngạc
thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và
nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật” ?
? Em có nhận xét gì về cách miêu tả diễn biến

tâm lí nhân vật của tác giả? Cách miêu tả đó
có tác dụng gì?
? Kết thúc truyện, khi hai anh em chia tay,
Thuỷ đã chọn cách giải quyết như thế nào?

? Cách giải quyết đó có ý nghĩa gì?
GV: Xây dựng chi tiết kết thúc chuyện như
thế, nhà văn muốn nhắn gửi tới mọi người
rằng: Cuộc chia tay của các em nhỏ là rất vô
lí, là không nên có, không nên để nó xảy ra. Ý
nghĩa ấy nhắc nhở những người làm cha làm
mẹ hãy sống vì con cái, cố gắng giữ gìn tổ ấm
gia đình đừng để nó tan vỡ.
HS: Thảo luận.
? Trong truyện búp bê có chia tay không? Tại
sao tác giả lại đặt tên truyện là “Cuộc chia tay
của những con búp bê” ?

=> Miêu tả diễn biến tâm lí chính xác làm
tăng thêm nỗi buồn sâu thẳm và sự thất v
bơ vơ.
3. Anh em chia tay.

- Thuỷ: đặt con Em Nhỏ quàng tay vào co
Vệ Sĩ.
=> Tình anh em không thể chia lìa.


( KNS: Kỹ năng nhận thức, kỹ năng giao
tiếp, ra quyết định làm việc đồng đội. )

? Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy?
Việc lựa chọn ngôi kể này có tác dụng gì?

? Văn bản được viết bằng phương thức nào ?
Phương thức nào là chính? Tác dụng của
phương thức đó?

* Hoạt động 3: HD tổng kết VB.
? Khái quát những đặc sắc về nghệ thuật của
VB?

=> Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, gi
tác giả thể hiện được một cách sâu sắc nh
suy nghĩ, tình cảm và tâm trạng của nhân

=> Phương thức tự sự kết hợp với miêu tả
biểu cảm – miêu tả qua so sánh và sử dụn
một loạt động từ, tính từ làm nổi rõ tâm tr
của nhân vật.
III. TỔNG KẾT.
? Qua câu chuyện, tác giả Khánh Hoài muốn
gửi đến chúng ta thông điệp gì?

1.Nghệ thuật:
- XD tình huống tâm lí.
- Lựa chọn ngôi kể thứ nhất.

? Sau khi học xong VB này, em rút ra được
bài học gì?

- Khắc hoạ hình tượng nhân vật trẻ nhỏ, q
đó gợi suy nghĩ về sự lựa chọn, ứng xử củ
những người làm cha, mẹ.

GV giảng : Qua cuộc chia tay đau đớn và đầy - Lời kể tự nhiên theo trình tự sự việc.
cảm động của hai em nhỏ trong truyện khiến
người đọc thấm thía rằng: Hạnh phúc gđ vô


cùng quý giá, mọi người hãy cố gắng bảo vệ
và giữ gìn, không nên vì bất cứ lí do gì mà
làm tan vỡ hạnh phúc gđ.
* Hoạt động 4: HD luyện tập.
GV: gọi HS đọc phần đọc thêm ở SGK.

2. Ý nghĩa văn bản.

Là câu chuyện của những đứa con nhưng
gợi cho những người làm cha, mẹ phải su
nghĩ. Trẻ em cần được sống trong mái ấm
đình.Mỗi người cần phải biết giữ gìn gia
hạnh phúc.

IV. LUYỆN TẬP.
1.Đọc thêm: SGK (27 – 28)

4. Củng cố:
- Qua văn bản tác giả muốn đề cặp đến quyền lợi gì của trẻ em?
- Gv đánh giá tiết học
5. Dặn dò:

- Học bài và soạn bài “Bố cục trong văn bản”