Bài viết về chủ đề diễn biến và ý nghĩa lịch sử của cách mạng tháng 8 1945

DIỄN BIẾN VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ
CỦA CÁCH MẠNG THÁNG 8 – 1945
(từ 14/8/1945 đến 28/8/1945)
Ngay từ khi mới thành lập (tháng 02 - 1930), Đảng ta đã vạch ra đường lối đúng đắn,
phù hợp với ý chí và nguyện vọng của nhân dân. Từ quan điểm đặt nhiệm vụ giải phóng dân
tộc lên hàng đầu, Hồ Chí Minh đã kêu gọi đồng bào cả nước đoàn kết đánh Pháp, đuổi Nhật.
Đồng thời Người cùng toàn Đảng ra sức lãnh đạo đất nước chuẩn bị khởi nghĩa. Mâu thuẫn
Nhật - Pháp đã trở nên gay gắt, cả 2 kẻ thù của ta đang sửa soạn tiến tới giai đoạn "1 sống 1
chết" - và do thất bại ở Thái Bình Dương buộc Nhật phải lật đổ Pháp để chiếm Đông
Dương. Ngày 09/3/1945 Nhật nổ súng đảo chính Pháp thì 12/3/1945 Thường vụ Trung
ương Đảng ra chỉ thị "Nhật, Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta" - nêu rõ thời cơ
cách mạng đang nhanh chóng chín mùi.
Đến giữa tháng 8-1945 cách mạng có ưu thế là lực lượng rộng rãi ở cả nông thôn lẫn
thành thị, bao gồm cả lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang. Khắp nơi quần chúng nô
nức tự vũ trang và hừng hực khí thế tiến lên tổng khởi nghĩa. Nhật đầu hàng Liên Xô, quân
Nhật ở Đông Dương tê liệt, chính phủ tay sai Trần Trọng Kim hoang mang cực độ. Nắm bắt
cơ hội ngàn năm có một Hồ Chí Minh đã kêu gọi đồng bào cả nước: “Giờ quyết định cho
vận mệnh dân tộc đã đến, toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà giải phóng cho
ta…chúng ta không thể chậm trễ. Tiến lên! Tiến lên!”. Trước lời kêu gọi, nhân dân cả nước,
triệu người như một đã nhất tề nổi dậy với ý chí “Dù có hy sinh đến đâu, dù có đốt dãy
Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập”. Tiến lên khởi nghĩa từng phần
chớp thời cơ phát động tổng khởi nghĩa - Chỉ trong 15 ngày từ 14/8/1945 đến 28/8/1945
cuộc tổng khởi nghĩa đã thắng lợi hoàn toàn mà không phải mất mát thương vong nhiều.
Lần đầu tiên trong lịch sử, chính quyền trong cả nước thật sự thuộc về nhân dân. Ngày
02/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ
Cộng hòa trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng
hòa (nay là nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam), tuyên bố trước quốc dân và thế
giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời.
Cuộc Cách mạng tháng Tám thắng lợi và việc khai sinh ra nước Việt Nam mới có ý
nghĩa lịch sử rất quan trọng.
Cách mạng Tháng 8 là thắng lợi của truyền thống quật cường, bất khuất, lòng yêu

nước nồng nàn của dân tộc Việt Nam qua mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước, quyết
chiến vì độc lập tự do, không cam chịu nô lệ, kế tục những chiến công vẻ vang trong lịch sử
đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc. Cách mạng tháng 8 đập tan ách thống trị của
thực dân Pháp và phát xít Nhật, lật đổ chế độ quân chủ hàng mấy nghìn năm, lập nước Nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước dân chủ Công - Nông đầu tiên ở Đông Nam Á, nhân
dân Việt Nam từ thân phận nô lệ trở thành người dân một nước độc lập, làm chủ vận mệnh


của mình. Nước Việt Nam từ một nước thuộc địa nửa phong kiến trở thành một nước độc
lập, tự do và dân chủ. Đảng ta từ một Đảng hoạt động bí mật, bất hợp pháp trở thành một
Đảng cầm quyền.
Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám là thắng lợi của chủ nghĩa Mác - Lênin được
vận dụng một cách sáng tạo vào hoàn cảnh lịch sử cụ thể của cách mạng Việt Nam, là thắng
lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối cách mạng đúng đắn và đầy sáng tạo của Đảng
ta đã gắn độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội, gắn sức mạnh dân tộc với sức mạnh của thời
đại.
Cách mạng Tháng 8 tạo nên một bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc. Đó là cuộc đổi
đời chưa từng thấy đối với mỗi người dân Việt Nam, lật đổ ách thống trị phát xít - thực dân
phong kiến đưa đất nước ta từ một nước thuộc địa nữa phong kiến trở thành một nước tự do,
độc lập, đưa dân tộc ta lên hàng các dân tộc tiên phong đi tiên phong trong việc xây dựng
chế độ xã hội mới - chế độ dân chủ nhân dân tiến lên chủ nghĩa xã hội, đưa nhân dân ta từ
phận nô lệ lên vị trí người làm chủ đất nước.
Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám còn khẳng định rằng, trong điều kiện trào lưu
của cách mạng vô sản, cuộc cách mạng do một đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo không
chỉ có thể thành công ở một nước tư bản kém phát triển, nơi mắt xích yếu nhất của chủ
nghĩa đế quốc mà còn có thể thành công ở ngay một nước phong kiến và nửa thuộc địa lạc
hậu để đưa cả dân tộc đó đi lên theo con đường của chủ nghĩa xã hội. Đây là sự phát triển
rất sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta.
Cách mạng Tháng 8 còn khẳng định xu thế phát triển của dân tộc Việt Nam trong
thời đại mới, dân tộc được giải phóng cũng là giải phóng những tiềm năng to lớn để đưa đất

nước vươn tới đỉnh cao trên con đường xây dựng một đất nước Việt Nam hòa bình, độc lập,
dân chủ và giàu mạnh, hướng tới xã hội chủ nghĩa. Với Cách mạng Tháng 8, Đảng Cộng
sản Việt Nam là người lãnh đạo sự nghiệp vẻ vang đó, đã trở thành một Đảng lãnh đạo
chính quyền trong cả nước. Đảng đại biểu cho lợi ích nhân dân và lợi ích dân tộc, lãnh đạo
công cuộc xây dựng đất nước và bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền quốc gia.
Như Lênin đã nói: "Giành chính quyền đã khó giữ chính quyền lại càng khó hơn" và
thực tế đã chứng minh không những ngay sau Cách mạng Tháng 8 thành công mà cả trong
hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954) và đế quốc Mỹ (1954 - 1975) hay
ngay trong giai đoạn cách mạng hiện nay, trước âm mưu Diễn biến hòa bình của Chủ nghĩa
đế quốc và các thế lực thù địch chúng ta cần phải đấu tranh mạnh hơn nữa. Trước hết là đấu
tranh bảo vệ sự trong sáng, khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
bảo vệ vững chắc tổ quốc Việt nam Xã hội Chủ nghĩa. Trên bước đường hội nhập quốc tế
bên cạnh những thời cơ còn tiềm ẩn những thách thức vô cùng to lớn. Bài học về nắm bắt
thời cơ, vượt qua thách thức, biết vận động sức mạnh của toàn dân tộc kết hợp sức mạnh
của thời đại để hoàn thành mục tiêu cách mạng vẫn còn nguyên giá trị.