đàn hương hình của mạc ngôn

AN HNG HềNH

1

MUC LUC

AN HNG HềNH" CUA MAC NGệN C DếCH RA TIẽậNG VIẽT ................................ 2
DếCH GIA TRấèN ềNH HIẽậN VA NHNG TAC PHấM CUA MAC NGệN........................... 4
Vẽè TAC PHấM............................................................................................................................... 6
CHNG 1................................................................................................................................... 11
CHNG 2................................................................................................................................... 25
CHNG 3................................................................................................................................... 36
CHNG 4................................................................................................................................... 55
CHNG 5................................................................................................................................... 60
CHNG 6................................................................................................................................... 76
CHNG 7................................................................................................................................... 84
CHNG 8................................................................................................................................... 94
CHNG 9................................................................................................................................. 105
CHNG 10............................................................................................................................... 118
CHNG 11............................................................................................................................... 126
CHNG 12............................................................................................................................... 140
CHNG 13............................................................................................................................... 146
CHNG 14............................................................................................................................... 154
CHNG 15............................................................................................................................... 170
CHNG 16............................................................................................................................... 181
CHNG 17............................................................................................................................... 190
CHNG 18............................................................................................................................... 196
CHNG 19............................................................................................................................... 208

Mẩc Ngưn

2

ÀÂN HÛÚNG HỊNH" CA MẨC NGƯN
ÀÛÚÅC DÕCH RA TIÏËNG VIÏÅT
Àêy lâ cën tiïíu thuët thûá hai do dõch giẫ Trêìn Àònh Hiïën
thûåc hiïån sau "Bấu vêåt ca àúâi". Ưng àang theo àíi mưåt loẩt
truån ca nhâ vùn hiïån àẩi Trung Qëc Mẩc Ngưn. Dûúái àêy lâ
cåc trao àưíi ca ưng vúái bấo giúái.
- Ưng cố thïí giúái thiïåu àưi cht vïì truån nây?
- Àân hûúng hònh lâ bưå tiïíu thuët lõch sûã àûúåc Mẩc Ngưn
viïët trong sët 5 nùm, tûâ 1996 àïën 2001. Tấc phêím àûúåc phất
triïín trïn mưåt vúã h kõch cng tïn gưìm 9 cẫnh vưën cố tûâ thúâi cëi
Thanh vâ àêìu Trung Hoa Dên qëc. Tấc phêím cố mưåt kïët cêëu khấ
lẩ vúái 3 phêìn: Àêìu phng, bng heo vâ ài beo. Mưåt kïët cêëu vâ
phûúng thûác mâ nối nhû chđnh tấc giẫ trong phêìn viïët thïm lâ:
"Mưỵi chûúng ca phêìn àêìu phng vâ ài beo àïìu dng phûúng
thûác nhên vêåt tûå thåt. Phêìn bng heo, bïì ngoâi tûúãng nhû tûâ
mưåt gốc àưå nâo àố nhòn vâo mâ viïët, thûåc ra lâ ghi lẩi phûúng thûác
truìn miïång trong dên gian vâ phûúng thûác ca võnh àïí thåt lẩi
mưåt thúâi k lõch sûã cố tđnh truìn k.
- "Àân hûúng hònh" cố nghơa lâ gò, thûa ưng?
- Àân hûúng lâ mưåt loẩi gưỵ rêët cûáng, àûúåc dng àïí lâm kiïëm.
Giïët ngûúâi bùçng kiïëm àân hûúng cố thïí nối lâ mưåt trong nhûäng
hònh thûác man rúå vâ tân khưëc nhêët tûâng àûúåc biïët àïën trong lõch
sûã Trung Qëc. Ngûúâi ta àậ lìn kiïëm ngûúåc tûâ hêåu mưn ra àïën
àùçng miïång phẩm nhên. Àêy chđnh lâ hònh phẩt àậ àûúåc ấp dng
cho nhên vêåt chđnh ca tấc phêím lâ Tưn Bđnh - mưåt ưng bêìu ca

gấnh hất Miïu Xoang nưíi tiïëng trong vng, àưìng thúâi lâ th lơnh
ca phong trâo khúãi nghơa nưng dên vng Cao Mêåt chưëng lẩi sûå
àân ấp ca phất xđt Àûác vâo nùm 1900, khi chng lâm àûúâng sùỉt
xun qua vng nây. Ngoâi hònh phẩt dậ man nối trïn, côn 3 cấi
ấn tân khưëc khấc, do phất xđt Àûác vâ tïn tay sai phẫn àưång ca
triïìu àònh Mận Thanh lâ Viïn Thïë Khẫi thûåc hiïån.




ÀÂN HÛÚNG HỊNH

3

- Mấu vâ nûúác mùỉt dûúâng nhû ln lâ ngìn "ngun liïåu"
thêëm àêỵm nhûäng trang vùn ca Mẩc Ngưn khi ưng viïët vïì vng
qụ Cao Mêåt trong quấ khûá. Vêåy bïn cẩnh cấi tân khưëc, "Àân
hûúng hònh" cho chng ta vễ àểp nâo?
- Mưåt vễ àểp àúán àau vâ thưëng thiïët úã ngay trong chđnh cấi
tân khưëc àố. Nhòn thên phêån con ngûúâi tûâ gốc àưå hònh phẩt hổc lâ
àiïìu tûâng cố úã nhiïìu tấc giẫ trïn thïë giúái, cng nhû trong Chếm
treo ngânh ca nhâ vùn Nguỵn Tn. Nhûng nïëu nhû úã Chếm
treo ngânh, c Nguỵn múái chó àïì cêåp àïën khđa cẩnh têm l súå bõ
oan hưìn oấn th úã ngûúâi àao ph thò túái Àân hûúng hònh ca Mẩc
Ngưn, cấch àùåt vêën àïì ca ưng lẩi khấc hùèn. Ngôi bt nây thêåm
chđ àậ tòm cấch tưn vinh hònh tûúång ngûúâi anh hng úã mûác àưåc àấo
nhêët thưng qua khấi niïåm: Nghïå thåt hânh quët. Trûúác nhûäng
ngûúâi anh hng, cấi chïët ca hổ phẫi àûúåc nhûäng kễ cố à tay
nghïì chun mưn àûáng ra hânh quët thò múái xûáng vúái cåc àúâi àậ
sưëng ca hổ. Sêu xa ca quan niïåm àố, theo nhû tưi hiïíu, chđnh lâ

sûå nhêën mẩnh bûác thưng àiïåp: Con ngûúâi, trïn thûåc tïë chûa bao
giúâ lâ àưëi khấng ca nhau, nhûng do hoân cẫnh xậ hưåi vâ lõch sûã
khấch quan àûa àêíy, cố thïí bõ tấch ra thânh hai phđa àưëi àêìu. Àố
lâ mưåt bi kõch!
- Theo ưng, thưng àiïåp nâo úã "Àân hûúng hònh" mang tđnh
thúâi àẩi?
- Àân hûúng hònh theo nhû tưi hiïíu lâ mưåt cung cấch sấng
tấc tiïíu thuët lõch sûã múái, nố chó miïu tẫ nhûäng sưë phêån khấc
nhau trong cấc sûå kiïån lõch sûã. Do àố, khưng gian lõch sûã àûúåc múã
rưång hún, vâ khi miïu tẫ àúâi sưëng thûúâng ngây, cng chđnh lâ bây
tỗ trđ tụå ca dên gian, lâm bêåt nưíi tđnh phong ph àa dẩng ca
lõch sûã. Àưìng thúâi, nố nhùỉc ta nhúá lẩi Miïu Xoang, mưåt loẩi hònh
nghïå thåt dên gian mâ ngây nay àang bõ mêët ài ca Trung Qëc,
thưng qua sưë phêån mưåt gấnh hất bõ vi dêåp ph phâng.




Mẩc Ngưn

4

DÕCH GIẪ TRÊÌN ÀỊNH HIÏËN
VÂ NHÛÄNG TẤC PHÊÍM CA MẨC NGƯN
Hai tấc phêím "Bấu vêåt ca àúâi" vâ "Àân hûúng hònh" ca
nhâ vùn Trung Qëc Mẩc Ngưn àậ àûúåc dõch giẫ nây chuín thïí
rêët k lûúäng vâ hêëp dêỵn. Ưng cho rùçng cố àûúåc thânh cưng trong
dõch thåt lâ do ưng cố têm hưìn àưìng àiïåu vúái Mẩc Ngưn.
lêu?

- Tấc phêím "Àân hûúng hònh" àậ àûúåc ưng dõch trong bao

- Tưi mêët khoẫng hún 1 thấng àïí chuín thïí tấc phêím nây.
Khi bùỉt tay vâo dõch, tưi thêëy nhûäng cẫm xc ca mònh ài mưåt
mẩch nïn rêët hûáng th vúái cưng viïåc. Tưi cẫm thêëy mònh bùỉt nhõp
àûúåc vúái Mẩc Ngưn àïën tûâng cêu chûä. Mẩc Ngưn lâ nhâ vùn biïët
mûúån nhûäng cêu chuån hïët sûác bònh thûúâng àïí viïët tiïíu thuët
lõch sûã. Trong Bấu vêåt ca àúâi, nhâ vùn viïët kiïíu hiïån thûåc phï
phấn. ÚÃ Àân hûúng hònh, ưng êëy lẩi trúã thânh mưåt nhâ vùn nghïå
sơ. Khai thấc mưåt àïì tâi rêët bònh thûúâng àïí trònh bây mưåt vêën àïì
lõch sûã lâ àiïìu đt nhâ vùn lâm àûúåc.
- Ưng cho rùçng mònh àậ bùỉt nhõp vúái tấc giẫ úã àiïím nâo?
- Dõch Bấu vêåt ca àúâi, tưi thêëy hûáng th búãi Mẩc Ngưn àậ
nối hưå nhûäng gò mònh khưng thïí viïët. Ưng êëy nối quấ àng nhûäng
gò mònh trùn trúã vâ suy nghơ. Tưi àưìng àiïåu vúái Mẩc Ngưn tûâ àêëy,
thêëy mònh dõch àûúåc vùn ca ưng tûâ àêëy.
- Ưng tiïëp cêån vúái tiïíu thuët ca Mẩc Ngưn bùçng cấch nâo?
- Tưi truy cêåp Internet, tòm hiïíu qua sấch dêỵn vâ àùåt hâng
thùèng vúái NXB bïn Trung Qëc.
- Cố vễ nhû ưng khưng quan têm àïën cấc tấc giẫ khấc ngoâi
Mẩc Ngưn?
- Têët nhiïn lâ cố! Nhûng Mẩc Ngưn lâ mưåt hiïån tûúång vùn
hổc ca Trung Qëc, ưng tûâng àoẩt giẫi tiïíu thuët hay nhêët
Trung Qëc nùm 1995 nïn phẫi tranh th dõch trûúác. Bẫn thên tưi
cng rêët phc Mẩc Ngưn, nhêët lâ chđ ca ưng êëy, tûâ mưåt nưng



ÀÂN HÛÚNG HỊNH

5

dên thêët hổc, phẫi ài chùn dï nhûng àậ phêën àêëu hïët mònh àïí trúã
thânh mưåt nhâ vùn cố triïín vổng nhêët chêu Ấ thïë k 21.
- Tûâng lâ mưåt nhâ giấo, con àûúâng nâo àûa ưng trúã thânh
dõch giẫ?
- Ngay tûâ khi côn giẫng dẩy tẩi Àẩi hổc Ngoẩi ngûä Hâ Nưåi,
tưi vûâa giẫng dẩy vûâa dõch sấch. Nhûng cố lệ dânh thúâi gian nhiïìu
cho viïåc dõch thåt thò phẫi kïí àïën sau 1990, khi tưi bùỉt àêìu vïì
hûu. Nhûng tưi khưng phẫi lâ mưåt dõch giẫ chun nghiïåp mâ chó
thđch cấi nâo thò dõch cấi àêëy.
- Àiïìu khố nhêët àưëi vúái mưåt ngûúâi dõch nhû ưng lâ gò?
- Cố lệ lâ vêën àïì Viïåt hốa cêu chûä. Dõch tiïíu thuët cng cố
thïí coi lâ cưng viïåc ca ngûúâi sấng tấc. Chûâng nâo khưng mang
àûúåc niïìm àam mï, hûáng khúãi trong àêìu thò chó lâ dõch tâi liïåu,
hïët sûác chđnh xấc nhûng khưng cố cht cẫm xc nâo cẫ. Cố nhûäng
tấc phêím dõch xong tưi khưng hïì mën àổc lẩi.
- Sùỉp túái ưng sệ dõch tiïíu thuët nâo ca Mẩc Ngưn?
- Hiïån nay, tưi dõch truån C cẫi àỗ, phẫi àïën cëi thấng
nây múái xong àïí thấng 9 xët bẫn. Sau àố lâ tấc phêím Cêy tỗi nưíi
dêåy, àêy lâ tiïíu thuët àûúng àẩi vâ hûáa hển nhiïìu bêët ngúâ.




Mẩc Ngưn

6

VÏÌ TẤC PHÊÍM

Trong quấ trònh sấng tấc tiïíu thuët nây, mưỵi khi bẩn bê hỗi
tưi viïët nhûäng gò trong àố, tưi êëp ng, cẫm thêëy khố trẫ lúâi. Cho
àïën khi sûãa xong bẫn thẫo nưåp Ban Biïn têåp, nhû cêët àûúåc gấnh
nùång, nghó ngúi hai ngây liïìn, tưi chúåt hiïíu ra rùçng, cấi mâ tưi viïët
trong truån thûåc ra lâ êm thanh. Mưỵi chûúng ca phêìn ÀÊÌU
PHNG vâ ÀI BEO àïìu dng phûúng thûác nhên vêåt tûå thåt,
nhû TRIÏÅU GIẤP NỐI NGƯNG, TIÏÌN ÀINH GIÊÅN ÀÚÂI, TƯN
BĐNH GIẪNG KÕCH; Phêìn BNG HEO, bïì ngoâi tûúãng nhû tûâ
mưåt gốc àưå nâo àố nhòn vâo mâ viïët, thûåc ra lâ ghi lẩi phûúng thûác
ca võnh àïí thåt lẩi mưåt thúâi k lõch sûã cố tđnh truìn k, suy cho
cng, cng vêỵn lâ êm thanh. Mâ ngun nhên ban àêìu, súám nhêët
cho viïåc cêëu tûá, sấng tấc bưå tiïíu thuët, cng lâ do êm thanh. Cấch
àêy hai mûúi nùm, khi tưi múái bûúác vâo con àûúâng sấng tấc, cố hai
loẩi êm thanh ln xët hiïån bêët chúåt trûúâng thûác tưi. Chng
nhû hai con hưì ly tinh àểp mï hưìn bấm riïët tưi, khiïën tưi rẩo rûåc
khưng n.
Loẩi êm thanh thûá nhêët tiïët têëu phên minh, àêìy sûác mẩnh,
mâu sùỉc nhiïm chónh pha trưån giûäa àen vâ xanh lam, cố sûác nùång
ca sùỉt thếp, cố bùng giấ ca khđ hêåu. Àố lâ tiïëng tâu hỗa, tiïëng
tâu hỗa chẩy hâng trùm nùm trïn con àûúâng sùỉt Giao — Tïë cưí lưỵ.
Kïí tûâ khi tưi biïët nhúá, mưỵi khi trúâi u ấm lâ cố thïí nghe thêëy tiïëng
côi xe lûãa nhû tiïëng bô rưëng, trêìm àc, dâi lï thï, trûúân vâo trong
thưn, chui vâo cấc cùn bìng, lưi chng tưi ra khỗi giêëc ng. Tiïëp
liïìn sau àố lâ tiïëng lanh canh nhû bùng vúä khi xe lûãa chẩy trïn
cêìu sùỉt sưng Giao. Tiïëng côi, tiïëng xe lûãa chẩy trïn cêìu sùỉt vâ bêìu
trúâi u ấm gùỉn liïìn vúái nhau, gùỉn liïìn vúái tíi thú cư àún vâ àối
rấch ca tưi. Mưỵi khi tưi bõ cấi êm thanh xònh xõch êëy àấnh thûác
trong àïm, truìn thuët vïì xe lûãa vâ àûúâng sùỉt àûúåc kïí lẩi tûâ
nhûäng cấi miïång rùng cốn tùm tùỉp hay àậ mốm, lẩi sưëng dêåy trong

àêìu tưi. Chng xët hiïån dûúái hònh thûác êm thanh rưìi múái àïën
hònh ẫnh, hònh ẫnh lâ bưí sung vâ ch thđch cho êm thanh, hóåc
giẫ lâ liïn tûúãng ca êm thanh.



ÀÂN HÛÚNG HỊNH

7

Tưi àậ nghe thêëy, sau àố nhòn thêëy trûúác sau nùm 1990, khi
êëy ưng bâ côn àang tíi b tđ, trïn cấnh àưìng cấch thưn xốm chûâng
hai mûúi dùåm, k sû àûúâng sùỉt ngûúâi Àûác vấc dng c ào àẩc mâ
nghe nối trïn àố gùỉn rêët nhiïìu gûúng nhỗ, cng àấm cưng nhên
ngûúâi Trung Qëc àêìu àïí tốc bđm, vai vấc cổc bùçng gưỵ hôe, cùỉm
mưëc xêy dûång con àûúâng sùỉt Giao — Tïë. Sau àố lẩi cố nhiïìu lđnh
Àûác cùỉt hïët bđm tốc ca nhûäng thanh niïn trai trấng Trung Qëc,
lốt dûúái tâ vểt àûúâng sùỉt. Ngûúâi àân ưng mâ mêët bđm tốc liïìn trúã
thânh tân phïë, chùèng khấc pho tûúång gưỵ! Sau àố, lđnh Àûác lẩi
dng la chúã rêët nhiïìu con trai Trung Qëc àïën mưåt bđ mêåt úã
Thanh Àẫo, dng kếo sûãa lûúäi àïí hổc tiïëng Àûác, nhùçm àâo tẩo
nhên tâi cho viïåc quẫn l àûúâng sùỉt sau nây. Phẫi khùèng rùçng, àố
lâ àưìn nhẫm, vò rùçng sau nây tưi cố hỗi ưng Viïån trûúãng Viïån
Goethe ca Àûác: Trễ con Trung Qëc hổc tiïëng Àûác cố cêìn gổt lûúäi
khưng? Ưng ta trẫ lúâi nghiïm chónh: Cêìn. Rưìi ưng cûúâi nhû nùỉc nễ,
cố bẫo àiïìu tưi hỗi lâ hoang àûúâng. Nhûng trong nhûäng nùm
thấng dâi àùåc, tưi àậ rêët tin vâo nhûäng truìn thuët àố. Chng tưi
gổi nhûäng kễ biïët ngoẩi ngûä lâ “Nhûäng kễ gổt lûúäi”. Trong àêìu tưi,
àoân la chúã nhûäng trễ em bõ bùỉt ài hổc tiïëng Àûác dâi dùçng dùåc trïn
con àûúâng sưëng trêu lêìy lưåi, ën lûúån trïn sưng Giao. Trïn lûng

con lâ thưì hai giỗ, mưỵi giỗ mưåt bế trai. Àẩi àưåi lđnh Àûác hưå tưëng
àoân lẩ Phđa sau àoân la lâ àưåi ng cấc bâ mể nûúác mùỉt giân gia,
tiïëng khốc bi thẫm vang àưång cẫ mưåt vng. Nghe nối ngûúâi anh em
hổ xa ca tưi lâ mưåt trong nhûäng àûáa trễ bõ bùỉt ài Thanh Àẫo hổc
tiïëng Àûác, sau nây trúã thânh Kïë toấn trûúãng Àûúâng sùỉt Giao — Tïë,
lûúng nùm lâ ba vẩn àưìng tiïìn ngoẩi. Ngay anh châng Trûúng
Tiïíu Lc chó lâ chên sai vùåt, cng xêy àûúåc úã qụ mưåt ngưi nhâ
kiïíu àẩi gia! Trong àêìu tưi côn nghe thêëy êm thanh, côn nhòn thêëy
hònh ẫnh sau: Mưåt con rưìng to lúán tiïìm êín trong lông àêët àang rïn
ró vò àûúâng sùỉt àê trïn lûng. Nố cưë gưìng mònh lïn, àûúâng sùỉt chưỵ êëy
bõ ën cong, rưìi àoân tâu bõ lêåt. Nïëu ngûúâi Àûác vng Àưng Bùỉc
Cao Mêåt qụ tưi sệ trúã thânh kinh àư, rưìng vùån mònh têët nhiïn lâ
lêåt tâu, nhûng long mẩch cng àûát, phong thy ca cẫ vng bõ hy
hoẩi. Tưi côn nghe Thanh Thy truìn thuët nhû sau: Àûúâng sùỉt
vûâa thưng xe, mêëy võ hẫo hấn vng Àưng Bùỉc Cao Mêåt cho rùçng xe
lûãa thò cng lâ mưåt àưång vêåt to àng, chùỉc cng ùn rau cỗ nhû
ngûåa. Thïë lâ cấc võ nẫy ra sấng kiïën, rẫi rúm vâ àêåu àen thânh
mưåt con àûúâng rệ, àõnh d xe lûãa xëng àêìm cho chïët àëi! Kïët
quẫ lâ xe lûãa khưng mùỉc mûu cấc võ. Vïì sau, tûâ miïång mưåt nhên
vêåt lâm cưng viïåc àưët lô trïn xe lûãa, cấc võ múái biïët mònh mêët oan



Mẩc Ngưn

8

bao nhiïu lâ rúm ra. vâ àêåu àen! Nhûng vûâa chêëm dûát chuån
hoang àûúâng nây thò lẩi phất sinh chuån hoang àûúâng khấc: Anh
thúå lô nối trïn bẫo cấc võ rùçng, nưìi sp de trïn tâu àûúåc àc bùçng

vâng khưëi ngun chêët, nïëu khưng thò sao chõu nưíi lûãa rûâng rûåc
quanh nùm? Cấc võ tin sấi cưí, vò ai cng biïët cêu tc ngûä: “Vâng
thêåt khưng súå lûãa”. Àïí b àùỉp sưë rúm rẩ, àêåu àen lậng phđ lêìn
trûúác, cấc võ gúä bỗ mưåt thanh ray, thïë lâ àêìu tâu bõ lêåt. Khi vấc àưì
nghïì chui vâo nưìi sp de, cấc võ múái ngẫ ngûäa: Mưåt nûãa lẩng vâng
cng khưng cố!...
Tuy cấi thưn nhỗ ca tưi chó cấch àûúâng sùỉt Giao — Tïë hai
mûúi dùåm àûúâng chim bay, nhûng mậi nùm tưi mûúâi sấu tíi, mưåt
àïm cng cấc bẩn, lêìn àêìu tiïn tưi tiïëp cêån àûúâng sùỉt, khiïëp àẫm
nhòn àoân tâu lûúát qua, gâo thết nhû mưåt con quấi vêåt! Con mùỉt úã
àêìu tâu sấng rúån ngûúâi, tiïëng êìm êìm àïí lẩi mưåt êën tûúång khng
khiïëp trong tưi, nay vêỵn khưng thïí qụn. Tuy sau nây tưi thûúâng
xun ài tâu hỗa, nhûng tưi thêëy tâu hỗa bêy giúâ khấc hoân toân
con tâu mâ tưi trưng thêëy úã Àưng Bùỉc Cao Mêåt hưìi tíi thiïëu niïn,
câng khưng giưëng con tâu nghe kïí lc tưi úã tíi nhi àưìng. Con tâu úã
tíi nhi àưìng lâ mưåt àưång vêåt, cố sinh mẩng hùèn hoi. Con tâu nây
sau nây lâ con tâu cú khđ, khưng cố hưìn!
Loẩi êm thanh thûá hai lâ hđ kõch Miïu Xoang, thõnh hânh úã
vng Àưng Bùỉc Cao Mêåt. Loẩi nây hất giổng ai, rêët bìn, nhêët lâ
vai nûä, hoân toân lâ tiïëng than khốc ca nhûäng ngûúâi ph nûä bõ ấp
bûác. Úû vng Àưng Bùỉc Cao Mêåt, bêët kïí giâ trễ nam nûä, ai cng
biïët hất Miïu Xoang. Lân àiïåu trêìm bưíng, ai oấn thï lûúng ca
Miïu Xoang gêìn nhû di truìn, khưng cêìn hổc mâ ai cng nùỉm
vûäng. Chuån kïí rùçng, cố mưåt bâ giâ vưën qụ vng Àưng Bùỉc Cao
Mêåt theo con ài lâm ùn xa mậi têån Quan Àưng, lc ưëm sùỉp chïët, cố
ngûúâi bâ con qụ nhâ àem àïën mưåt bùng nhẩc Miïu Xoang. Ngûúâi
con trai múã bùng cho mể nghe. Khi àiïåu lân thẫm ca Miïu Xoang
nưíi lïn, bâ mể ngưìi phùỉt dêåy, mùỉt long lanh, mùåt tûúi húán húã. Nghe
hïët bùng nhẩc, bâ nùçm dâi ra, ài ln.
Hưìi nhỗ, tưi thûúâng theo cấc anh lúán tíi àíi theo ma trúi

khi ài xem hất úã thưn bïn. Àom àốm bay àêìy trúâi, lûãa ma trúi vâ
lûãa àom àốm lêỵn lưån. Tûâ núi rêët xa vổng lẩi tiïëng thết ca con cấo
vâ tiïëng gêìm ca tâu hỗa. Tưi thûúâng xun trưng thêëy nhûäng
ngûúâi àân bâ àểp mùåc ấo àỗ hóåc ấo trùỉng ngưìi khốc bïn àûúâng,
tiïëng khốc nó non, y nhû giổng Miïu Xoang. Chng tưi biïët hổ biïën
tûâ cấo, àûâng cố trïu vâo hổ, àânh ài vông àûúâng khấc. Nghe hất



ÀÂN HÛÚNG HỊNH

9

nhiïìu nïn hổ thåc lúâi, chưỵ nâo qụn thò tûå àùåt lúâi mâ hất. Lúán tíi
hún mưåt cht thò lâm chên sai vùåt, hóåc sấm nhûäng vai ph trong
àoân kõch ca thưn, khi àố lâ diïỵn kõch cấch mẩng, vai ca tưi
khưng lâ giấn àiïåp A thò lâ thưí phó B. Sau “Cấch mẩng vùn hốa” cố
sûå núái lỗng àưi cht, ngoâi cấc vúã kõch mêỵu, cho phếp tûå biïn tûå
diïỵn. Vúã Miïu Xoang “ÀÂN HÛÚNG HỊNH” ra àúâi trong hoân
cẫnh êëy. Thûåc ra, thúâi k cëi Thanh àêìu Trung Hoa Dên Qëc,
chuån Tưn Bđnh chưëng Àûác àậ àûúåc cấc nghïå nhên Miïu Xoang
àûa lïn sêu khêëu. mưåt sưë nghïå nhên giâ vêỵn côn nhúá àưi àoẩn. Tưi
phất huy súã trûúâng diïỵn kõch cûúng ca mònh, cng mưåt ưng ch
bïn hâng xốm — Ưng nây mưåt chûä bễ lâm àưi khưng biïët, nhûng
àân giỗi hất hay, xët khêíu thânh chûúng — biïn soẩn vúã ÀÂN
HÛÚNG HỊNH gưìm chđn cẫnh. Mưåt thêìy giấo tiïíu hổc thåc phấi
hûäu àậ gip àúä tưi rêët nhiïìu. Tưi cng cấc bẩn lêìn àêìu ài xem xe
lûãa, lâ ài “thïí nghiïåm cåc sưëng”. Lúâi thoẩi ca Àân Hûúng Hònh
trong tiïíu thuët lâ tưi lêëy tûâ kõch bẫn Àân Hûúng Hònh sau nhiïìu
lêìn chnh l, sûäa chûäa cố tđnh chun nghiïåp.

Sau àố, tưi ài cưng tấc thoất ly, tònh cẫm vúái Miïu Xoang
lùỉng xëng vò cưng viïåc bưån bïì vâ vò cåc sưëng khố khùn. Côn Miïu
Xoang, loẩi kõch nghïå tûâng giấo hốa têm linh ngûúâi dên vng
Àưng Bùỉc Cao Mêåt thò ngây câng thûa vùỉng, àoân kõch chun
nghiïåp thò chó côn mưåt, nhûng hoẩt àưång thò quấ đt, nhûäng thanh
niïn múái lúán thò khưng thđch. Ma xn nùm 1986 tưi vïì thùm
nhâ, khi bûúác ra khỗi cûãa soất vế, mưåt àiïåu Miïu Xoang mï hưìn cêët
lïn tûâ mưåt quấn cúm nhỗ gêìn sên gẩ Sên ga khưng mưåt bống
ngûúâi, lân àiïåu thï lûúng ca Miïu Xoang quån vúái tiïëng côi tâu
xế tai khiïën tưi rẩo rûåc. Tưi cẫm thêëy, xe lûãa vâ Miïu Xoang, hai
loẩi êm thanh quån vâo tíi êëu thú ca nhû nhûäng hẩt giưëng gieo
trong têm khẫm tưi, sệ nẫy mêìm, lúán lïn thânh cêy àẩi th, thânh
tấc phêím quan trổng ca tưi.
Ma thu nùm 1996, tưi viïët ÀÂN HÛÚNG HỊNH. Tưi viïët
khoẫng nùm vẩn chûä xoay quanh truìn thuët thêìn k vïì xe lûãa
vâ àûúâng sùỉt, sau mưåt thúâi gian xem lẩi, thêëy àêåm mi hiïån thûåc
ẫo, vêåy lâ phẫi cên nhùỉc lẩi rêëy nhiïìu tònh tiïët hêëp dêỵn vò mang
húi hûúáng ma quấi, àânh bỗ. Cëi cng, phẫi giẫm nhể êm thanh
xe lûãa vâ àûúâng sùỉt, nưíi bêåt êm thanh Miïu Xoang. Tuy lâm vêåy lâ
ëu ài tđnh phong ph ca tấc phêím, nhûng bẫo tưìn khấ àêåm chêët
dên gian, tưi sùén sâng hy sinh àïí giûä lêëy nết thìn ty trong
phong cấch Trung Qëc.



Mẩc Ngưn

10

Miïu Xoang khưng àûúåc sấnh vai cng ca kõch Àẩi Lúåi,

mc lï Nga La Tû trong miïëu àûúâng nghïå thåt. Cng vêåy, tiïíu
thuët nây ca tưi chûa chùỉc àûúåc nhûäng àổc giẫ u thđch vùn
nghïå phûúng Têy, nhêët lâ nhûäng àổc giẫ khố tđnh, thûúãng thûác.
Miïu Xoang chó diïỵn ngoâi trúâi cho qìn chng lao khưí xem, cng
vêåy, tấc phêím nây chó àûúåc nhûäng àổc giẫ cố thấi àưå thên thiïån vâ
gêìn gi vúái vùn hốa dên gian, thûúãng thûác. Cố lệ, tiïíu thuët nây
nïn tòm ngûúâi cố chêët giổng khân àổc to lïn cho xung quanh nghe,
àêy lâ cấch àổc bùçng nghe, lâ cấch toân bưå con ngûúâi tham dûå vâo
viïåc àổc. Àïí thđch húåp vúái cấch àổc cố tđnh quẫng trûúâng àố, cấi lưëi
àổc bùçng tai àố, tưi cưë sûã dng nhiïìu vùn vêìn, hđ kõch hốa cấc
th àoẩn tûå sûå, àïí àẩt hiïåu quẫ thưng thoấng, khoa trûúng vâ giâu
hònh ẫnh. Nghïå thåt vûâa kïí vûâa hất trong dên gian tûâng lâ cú súã
ca tiïíu thuët.
Ngây nay, khi mâ tiïíu thuët tûâ mưåt loẩi hònh nghïå thåt
têìm thûúâng, dêìn trúã thânh trang nhậ chưën miïëu àûúâng, khi mâ
vùn hốa phûúng Têy ấp àẫo tđnh truìn k ca vùn hốa dên gian,
thò ÀÂN HÛÚNG HỊNH xem ra khưng phẫi sấch thúâi thûúång.
ÀÂN HÛÚNG HỊNH lâ mưåt bûúác li cố thûác ca tưi, chó tiïëc lâ
tưi li chûa àng vâo chưỵ ca nố.
Cëi cng, tưi rêët cẫm ún anh Giẫ Bònh Ao àïì tïn sấch cho
tưi, cẫm ún têëm lông ca anh cấch àêy mûúâi lùm nùm, giú cao têëm
biïín viïët chûä “Mẩc Ngưn”, àốn tưi úã ga xe lûãa Têy An, khiïën mổi
ngûúâi chung quanh súå àïën nưỵi im nhû thốc mc.




ÀÂN HÛÚNG HỊNH

11

CHÛÚNG 1
M Nûúng kïí lïí.
Mùåt trúâi mổc, àỗ hưìng. Nhû lûãa chấy trúâi àưng!
Võnh Giao Chêu àêìy àûúâng lđnh Àûác
(Mùỉt xanh mi lộ cố biïët khưng?)
i àưìng san rång lâm àûúâng sùỉt
Phấ mẫ àâo hưì (Cố ûác khưng?)
Cha tưi dêỵn ngûúâi ra chưëng lẩi
Àấnh nhau sët bíi, phấo àò àng
(Tai àùåc)
Kễ th chẩm trấn, mùỉt àỗ àổc!
Dao lia, ba bưí, àinh ba àêm,
Ngưín ngang ngûúâi chïët àïëm khưng xụ?
(Eo úi, súå!)
Sau àố
Cha tưi bõ giam àẩi lao Nam
Bưë chưìng tưi àûúåc lïånh hânh hònh
Dng cổc gưỵ àân hûúng xiïn cha tưi nhû ngûúâi ta xiïn cha?
(Cha úi lâ cha!) Miïu Xoang “Àân hûúng hònh — Àẩi bi àiïåu"
Sấng hưm êëy, bưë chưìng tưi lâ Triïåu Giấp cố nùçm mú cng
khưng thïí nghơ rùçng, bẫy hưm sau, lậo sệ chïët dûúái tay tưi, chïët
nhû mưåt con chố trung thânh vúái chûác phêån. Tưi cng khưng nghơ
rùçng, àân bâ con gấi mâ dấm cêìm dao giïët bưë chưìng. Tưi câng
khưng thïí ngúâ, cấch àêy nûäa nùm, bưë chưìng xët hiïån nhû tûâ trïn
trúâi rúi xëng, lẩi lâ mưåt tïn àao ph giïët ngûúâi nhû ngốe. Lậo àưåi
m quẫ dûa cố tua àỗ, ấo chng, tay lêìn trân hẩt ài ài lẩi lẩi trong

Mẩc Ngưn

12

sên. Nhûäng lc êëy, lậo giưëng mưåt ưng viïn ngoẩi, câng giưëng hún
mưåt ưng giâ con chấu àêìy àân. Nhûng lậo khưng phẫi lâ mưåt ưng
viïn ngoẩi, câng khưng phẫi ưng giâ khẫ kđnh. Lậo lâ tïn àao ph
hẩng nhêët ca bưå hònh úã kinh thânh, lâ lûúäi dao bến ca triïìu Àẩi
Thanh, lâ mưåt cao th chùåt àêìu ngûúâi, mưåt chun gia tinh thưng
cấc hònh phẩt tân khưëc ca mổi thúâi àẩi, lẩi côn bẫo sung vâo àêëy
nhûäng phất minh sấng tẩo ca lậo. Lậo lâm úã bưå hònh bưën mûúi
nùm, sưë àêìu ngûúâi lậo àậ chùåt, theo lúâi lậo, côn nhiïìu hún sưë dûa
hêëu ca vng Cao Mêåt trong mưåt nùm.
Àïm hưm êëy, tưi khưng thïí chúåp mùỉt, trùn trúã trïn giûúâng
sët. Cha àễ tưi lâ Tưn Bđnh bõ quan huån Tiïìn Àinh — cấi tïn
qua sưng àêëm b. cho sống êëy — bùỉt giam vâo àẩi lao. Tïå mêëy thò
cng vêỵn lâ cha, råt rưëi nhû tú vô, tưi khưng ng àûúåc. Câng mêët
ng câng rêìu råt, câng rêìu råt câng mêët ng. Tưi nghe ngoâi ci
— núi nhûäng con vêåt sùỉp bõ giïët thõt — tiïëng chố sa eng ếc, tiïëng
lúån kïu gêu gêu. Lúån mâ kïu tiïëng chố, chố lẩi kïu tiïëng lúån! Sùỉp
chïët túái núi chng côn giẫ tiïëng ca nhau! Chố eng ếc thò vêỵn lâ
chố, lúån gêu gêu thò vêỵn lâ lúån, cha àễ tuy khưng u, nhûng vêỵn
lâ cha! Eng ếc, gêu gêu, ưìn quấ! Chng biïët chng àậ gêìn kïì cấi
chïët, cha tưi cng àậ gêìn kïì cấi chïët. Linh cẫm ca loâi vêåt nhẩy
hún con ngûúâi. Chng ngûãi thêëy mi mấu trong sên nhâ tưi.
Chng trưng thêëy tûâng àân tûâng l êm hưìn chố lúån vêåt vúâ ài dûúái
ấnh trùng. Chng hiïíu rùçng, sấng tinh mú ngây mai, khi trúâi hûãng
thò cng chđnh lâ lc chng xëng chêìu Diïm vûúng. Chng kïu
gâo thï thẫm trûúác khi chïët. Côn cha thò sao? Cha lâm gò trong
ngc? Eng ếc chùng? Gêu gêu chùng? Hay lâ cha àang hất àiïåu

Miïu Xoang? Tưi nghe bổn ngc tưët nối, trong nhâ lao bổ chố vú
àûúåc cẫ nùỉm, côn giôi bổ thò bếo nung nc nhû hẩt àưỵ! Cha úi cha!
Cha àang sưëng n lânh thi tai hổa nhû tûâ trïn trúâi rúi xëng, hêët
cha rúi vâo trong ngc, ưi cha ca tưi!
Dao trùỉng àêm vâo, dao àỗ rt ra, chưìng tưi Giấp Con àûáng
àêìu bẫng trong nghïì mưí lúån giïët chố, tiïëng têm lûâng lêỵy vng Cao
Mêåt. Hùỉn to cao, àêìu hối quấ nûäa, cùçm nhùén thđn, ban ngây vêåt vâ
vêåt vúâ, ban àïm nhû cêy gưỵ mc. Tûâ khi lêëy hùỉn túái nay, hùỉn
nhiïìu lêìn kïí cho tưi nghe cêu chuån vïì chiïëc rêu hưí mâ mể hùỉn
nối cho hùỉn biïët. Sau àố, khưng hiïíu cố thùçng cha mêët dẩy nâo àố
múám cho, mưåt tưëi, hùỉn àưìi tưi kiïëm mưåt chiïëc rêu hưí xoan xoan,
mêìu vâng kim, ngêåm vâo miïång lâ cố thïí nhòn thêëy tûúáng mẩo gưëc
ca mổi ngûúâi. Anh châng ngưëc nây àïm àïm bấm dđnh lêëy tưi nhû



ÀÂN HÛÚNG HỊNH

13

vêy cấ, khưng côn cấch nâo khấc, àânh phẫi kiïëm cho hùỉn mưåt
chiïëc. Thùçng ngưëc nùçm cån trôn úã ài giûúâng, ngấy, nghiïën
rùng, vâ nối mï: cha cha cha, xem xem xem, gậi gậi gậi, sûúáng...
rún... Rêìu råt quấ! Tưi co chên àẩp hùỉn mưåt cấi. Hùỉn trúã mònh,
miïång chốp chếp nhû àang nhai miïëng gò ngon lùỉm, sau àố lẩi tiïëp
tc nối mï, lẩi ngấy, lẩi nghiïën rùng trêo trểo. Àânh vêåy cûá àïí cho
hùỉn ng.
Tưi ngưìi dêåy, tûåa lûng vâo tûúâng lẩnh toất, nhòn ra ngoâi cûãa
sưí. Ấnh trùng nhû nûúác trm lïn cẫnh vêåt. Nhûäng con chố bõ nhưët
trong ci, mùỉt lốe sấng mêìu ngổc bđch, giưëng nhûäng chêëm àên

lưìng, mưåt chêëm hai chêëm ba chêëm... nhêëp nhấy nhêëp nhấy, cẫ mưåt
àấm. Mưåt con trng àún cưi, cêët giổng thï thẫm kïu ri ró. Nhûäng
ngûúâi tìn àïm ài ng àïë gưỵ, bûúác nhûäng bûúác chên chùỉc chùỉn
trïn mùåt àûúâng lất àấ xanh tiïëng mộ cưëc cưëc, tiïëng thanh lâ phêng
phêng, canh ba rưìi. Canh ba, àïm khuya vùỉng, cẫ trêën àậ ng say,
tưi khưng ng, lúån khưng ng, chố khưng ng, cha tưi cng khưng
ng.
“Cổt... cổt...cổt”, chåt àang gùåm hôm gưỵ. Tưi vúá cấi chưíi
qúng vïì phđa nố. Con chåt bỗ chẩy. Lc nây, tưi nghe thêëy tûâ
bìng bưë chưìng vổng lẩi mưåt tiïëng àưång khệ, rưìi tiïëng hẩt àêåu lùn
trïn mùåt bân. Sau àố tưi hiïíu rùçng khưng phẫi lậo àïëm hẩt àêåu,
mâ àïëm àêìu ngûúâi, mưỵi hẩt àêåu lâ mưåt àêìu ngûúâi! Àưì ưn dõch!
Ngay khi ng lậo cng nhúá àêìng ngûúâi mâ lậo chùåt! Àng lâ àưì ưn
dõch!... Tưi thêëy lậo giú cao thanh àao àêìu q chếm vâo ốt cha tưi.
Àêìu cha tưi lùn lưng lưëc trïn àûúâng phưë, mưåt l trễ chẩy theo àïí
àấ. Àïí trấch bõ àấ, àêìu cha tưi nhẫy lốc cốc lïn bêåt thïìm rưìi lùn
vâo trong sên nhâ tưi. Cấi àêìu cha tưi quanh qỵn trong sên, con
chố chẩy theo chó rònh àúáp, nhûng àêìu cha tưi rêët cố kinh nghiïåm,
mêëy bêån chố sùỉp àúáp trng liïìn bõ ài sam lc nâu dỵi thùèng
nhû mưåt ngổn roi qåt vâo mùỉt, lẩi thoất. Àêìu cha tưi lùn lốc trong
sên, mưåt con nông nổc búi trong nûúác, cấi ài sam dđnh sau ốt, àố
lâ ài ca con nông nổc...
Tiïëng mộ vâ thanh la ca canh tû kếo tưi ra khỗi mưång mõ.
Mưì hưi àêìy mònh, tưi nhû mưåt quẫ tim, mưåt àưëng nhûäng quẫ tim
àêåp loẩn xẩ. Bưë chưìng tưi vêỵn àang àïëm nhûäng hẩt àêåu, lậo giâ,
giúâ tưi múái hiïíu sao mổi ngûúâi súå lậo. Ngûúâi lậo thoất ra mưåt lân
khđ, lẩnh, rêët xa vêỵn cẫm nhêån àûúåc. Cùn bìng hûúáng têy mâ
múái cố nûãa nùm àậ lẩnh lệo nhû nhâ mưì, mêo cng khưng dấm
chui vâo bùỉt chåt. Tưi khưng dấm vâo cùn bìng, bûúác chên vâo

Mẩc Ngưn

14

lâ nưíi da gâ. Nhûäng lc rưỵi rậi, Tiïíu Giấp vâo bìng chúi, vâo lâ
xóỉn lêëy ưng bưë ca hùỉn àôi kïí chuån, chùèng khấc mưåt àûáa trễ
lïn ba. Ngây tam phc, hùỉn dûát khoất úã lò trong bìng bưë, khưng
thêm vïì nhâ ng cng tưi, hùỉn coi bưë lâ vúå, vâ tưi lâ bưë hùỉn. Àïì
phông thõt khưng bấn hïët bõ ưi, hùỉn treo thõt lïn àêìu thûúång lûúng,
ai bẫi hùỉn ngưëc? Ai bẫo hùỉn khưng ngưëc? Àưi khi bưë chưìng ra phưë,
chố dûä mêëy cng rc trong xố nhâ, û ûã nhû bõ chổc tiïët. Huìn
thoẩi vïì lậo câng li kò. Ngûúâi ta nối rùçng lậo súâ vâo cêy liïỵu trïn
phưë, cêy liïỵu rung lïn bêìn bêåt, lấ thẫng thưët xâo xẩc. Tưi nghơ túái
Tưn Bđnh cha tưi. Cha úi, lêìn nây thò to chuån rưìi, chùèng khấc An
Lưåc Sún tùçng tõu vúái Q phi nûúng nûúng, chùèng khấc Trêìn Giẫo
Kim cûúáp mêët hoâng cûúng ca vua Tu, lânh đt dûä nhiïìu, khố mâ
sưëng sốt! Tưi nghơ túái quan lúán Tiïìn Àinh, tiïën sơ xët thên, ng
phêím tri huån hâm tri ph, quan ph mêỵu, cha ni ca tưii, cấi
àưì trấo trúã khưn nhû rêån! Tc ngûä cố cêu, àấnh chố ngố cha!
ng khưng nïí mùåt con gấi ni ba nùm trïn giûúâng hêìu hẩ ưng,
cng khưng nhúá àậ ëng bao nhiïu bònh hoâng tûãu hêm nống, ùn
bao nhiïu bất thõt cêìy bếo, nghe bao nhiïu khc Miïu Xoang!
Rûúåu nưìng, thõt bếo, con gấi ni nùçm tïng hïnh trïn giûúâng, thûa
ưng lúán, tưi hêìu hẩ ưng, khiïën ưng khoan khoấi hún àûúng kim
Hoâng thûúång! Tưi àem têëm thên nåt nâ hún la Tư Chêu, ngổt
hún dûa mêåt vng Quan Àưng, àïí ưng têån hûúãng bao nhiïu lêìn
àùỉc àẩo, bao nhiïu lêìn lïn tiïn! Vêåy mâ vò sao ưng khưng tha
chatưi mưåt lêìn? Vò sao ưng cêëu kïët vúái bổn giùåc Àûác bùỉt giûä cha tưi,

àưët phấ lâng mẩc bổn tưi? Nïëu biïët ưng lâ ngûúâi bẩc tònh bẩc
nghơa, thò chùèng thâ tưi àưí rûúåu xëng vẩi nûúác tiïíu, qúèng thõt
chố cho lúån ùn, hất cho bûác tûúâng nghe, têëm thên tưi chùèng thâ
cho chố nố à...
Mưåt àúåt mộ dưìn dêåp, trúâi àậ sấng. Tưi bûúác xëng giûúâng,
mùåc qìn ấo múái, lêëy nûúác rûãa mùåt, thoa phêën tư son, xûác tốc bùçng
dêìu qụë. Tưi vúát tûâ trong nưìi chiïëc ài chố àậ ninh dûâ, gối lẩi bùçng
lâ sen khư, bỗ vâo lân rưìi xấch lân ài ra cưíng, àưëi mùåt vúái vêìng
trùng àậ ngẫ vïì têy, men theo con àûúâng lất àấ xanh, lïn huån dô
àưång tơnh. Tûâ khi cha tưi bõ giam, ngây nâo tưi cng lïn, nhûng
khưng sao gùåp àûúåc quan huån! Tiïìn Àinh, àưì giôi bổ, ngây
thûúâng khưng àem rûúåu thõt lïn lâ ưng lẩi sai thùçng khưën Xn
Sinh xëng ngc, giúâ thò ưng trấch mùåt, khưng gùåp tưi. ng côn
cho trẩm gấc trûúác cưíng àûúâng. Thûúâng ngây, lđnh hoẫ mai, lđnh
cung mỗ ca ưng trưng thêëy tưi lâ vưìn vậ, chó thiïëu nûúác q xëng
mâ bấi tưi, vêåy mâ bêy giúâ chnh vïnh mùåt lïn, ra oai vúái tưi.



ÀÂN HÛÚNG HỊNH

15

ng lẩi côn cho bưën tïn lđnh Àûác bưìng sng têy àûáng trûúác nha
mưn, tưi xấch lân ài qua, chng dấm chơa sng vâo ngûåc tưi. Mùåt
chng hêìm hêìm, rùng nghiïën ken kết, xem ra khưng phẫi chuån
àa! Tiïìn Àinh, nhâ ngûúi lâ Hấn gian thưng lûng vúái nûúác ngoâi,
bâ mâ nưíi àiïn lïn, bâ sệ vïì têån kinh thânh tưë cấo nhâ ngûúi! Bâ
tưë ngûúi ùn qũt thõt chố, tưë cấo ngûúi chiïëm àoẩt gấi cố chưìng!
Tiïìn Àinh, bâ sệ liïìu thên nhû chùèng cố, lưåt cấi mậ bïn ngoâi ca

nhâ ngûúi, bùỉt ngûúi lưå ngn hònh kễ bẩc tònh!
Tưi khoấc lân, rúâi cưíng huån vò chùèng biïët lâm gò hún, nghe
thêëy tiïëng cûúâi nhẩt ca bổn sêu bổ àang àûáng gấc sau lûng.
Thùçng Hưí kia, mi lâ àưì vong ún bưåi nghơa! Mi àậ qụn cấi cẫnh mi
vâ lậo giâ cha mi q xëng lẩi bâ rưìi sao? Nïëu khưng cố bâ nối cho
mưåt cêu, thò cấi àưì bấn giêìy cỗ nghêo rúát mưìng túi nhû mi lâm sao
àûúåc bưí sung vâo àưåi hỗa mai ca huån? Lẩi côn thùçng Thån, mi
lâ tïn ùn mâi, ma àưng thấng giấ rc vâo bïëp lô àïí khỗi chïët
cống, khưng cố bâ xin cho mi thò mẩc kiïëp cng khưng thïí trúã
thânh cung th! Vò chuån ca bổn mi mâ bâ phẫi cho Tìn kiïím
L Kim Bấo hưn miïång súâ mưng, cho Àiïín sûã Tư Lan Thưng súâ
mưng hưn miïång, vêåy mâ cấc ngûúi dấm cûúâi nhẩo bâ. Bổn chố mâ
cấc ngûúi xem ngûúâi chùèng vúä, àúåi khi cưng viïåc hôm hôm, bâ sệ xế
xấc cấc ngûúi ra!
Bỗ lẩi cấi chuån chïët tiïåt sau lûng, tưi men theo con àûúâng
lất àấ xanh, vïì nhâ.
Cha úi, cha chùèng bao giúâ lâ con ngûúâi àûáng àùỉn, bỗ rúi mưåt
lc bưën nùm chc con ngûúâi! Sao cha khưng lo cho tưët cấi gấnh hất
ca cha, mâ ài khùỉp hang cng ngộ hễm, hất vïì nhûäng àïë vûúng
khanh tûúáng, sùỉm nhûäng vai tâi tûã giai nhên, lûúâng gẩt nhûäng gấi
trai mï hất, kiïëm nhûäng àưìng tiïìn nhỗ tiïìn to, ùn nhûäng thõt mêo
thưëi chố thiu, ëng nhûäng rûúåu mêìu vâng mâu trùỉng, ùn à rưìi thò
ài tòm àấm bẩn cêìy bẩn cấo ca cha mâ tấn gêỵu ng nhê, mâ têån
hûúãng phc to phc nhỗ, sưëng nhûäng ngây nhû phêåt nhû tiïn. Vêåy
mâ chấ cûá mën chúi trưåi, phất ngưn bûâa bậi, nối nhûäng cêu mâ
bổn cûúâng àẩo cng khưng dấm nối, lâm nhûäng viïåc mâ nhûäng l
cûúáp àûúâng cng khưng dấm lâm, àïí àïën nưỵi mêët lông bổn sai nha,
chổc giêån quan tri huån, gêåy àấnh nất mưng cng khưng chõu
phc, tranh hún vúái ngûúâi bõ vùåt hïët rêu, cha nhû con gâ sưëng cưåc
nhû con tën mậ bõ xến tri lưng ài; khưng hất nûäa, cha múã

quấn trâ, thïë cng tưët, sưëng cåc àúâi n ưín. Ai dê cha gia phấp
khưng nghiïm, àïí dò bế lang thang àêy àố, àậ xêíy ra tai hổa khưn



Mẩc Ngưn

16

lûúâng. Bõ súâ soẩng thò àậ bõ rưìi, cha khưng rấn nhõn, àïí lâm trôn
bưín phêån ngûúâi dên, cố phc múái bõ thiïåt thôi, nhõn nhc múái àûúåc
n thên. Vêåy lâ cha àấnh tïn k sû Àûác, gêy ra tai hổa tây àònh.
Ngûúâi Àûác û, Hoâng thûúång côn súå, vêåy mâ cha khưng súå! Tai hổa
û, cẫ trêën tùỉm mấu, hai mûúi bẫy nhên mẩng ài tong, trong àố cố
dò vâ hai em. Thïë mâ vêỵn chûãa thưi, cha côn ài Lưỵ Nam kïët giao
vúái nghơa hôa quìn, trúã vïì lêåp thêìn àân, dûång cúâ tẩo phẫn, t têåp
mưåt ngân binh mậ, sng ưëng vấc vai, àẩo thûúng kểp nấch, phấ
àûúâng sùỉt, àưët lấn trẩi, giïët lđnh Têy, anh hng thêåt àêëy! Rưët cåc,
thưn xốm tan hoang, dên lâng chïët chốc, bẫn thên cha bõ giam
trong ngc, thûúng tđch àêìy mònh... Úi cha, cha ùn múä lúån húi
nhiïìu nïn sinh lêím cêím!tâ ma nâo àậ ấm vâo cha? Hưìn vđa cha àậ
bõ con hưì li tinh nâo bùỉt mêët? Thò cûá cho lâ ngûúâi Àûác lâm àûúâng
sùỉt phấ hoẩi phong thy, tùỉc nghển long mẩch vng Cao Mêåt,
nhûng lâ ca cẫ vng, àêu phẫi phong thy, long mẩch riïng nhâ
mònh, cha cêìm àêìu àïí lâm gò? Vêåy lâ xong, hổ nhùçm bùỉn khúãi
xûúáng, àấnh rùỉn phẫi giêåp àêìu!Vêåy lâ àng nhû cêu “Mổi ngûúâi ùn
cẫ, tưåi riïng mưåt mònh”. Cha úi, chuån to rưìi, kinh àưång triïìu àònh
cấc vûúng qëc nưíi giêån. Nghe nối Tìn ph àẩi nhên Viïn Thïë
Khẫi àïm qua ài kiïåu bất cưëng vïì huån. Tưíng àưëc Giao — Ấo
Caclưt cng cûúäi con ngûåa têy cao lúán, vai khoấc sng Mưde xưåc

thùèng vâo cưng àûúâng. Lđnh lïå Hưì Rêu àûáng gấc úã cưíng àõnh ngùn
lẩi, liïìn bõ tïn giùåc vt mưåt roi, vânh tai rânh tai rấch àưi! Cha úi,
chuën nây cêìm chùỉc lâ khưng thoất rưìi, cấi àêìu trôn xoay ca cha
chùỉn bõ bïu trïn mẫng tûúâng chûä bất àïí thõ chng! Cho d àẩi
nhêm Tiïìn Àinh cố nïí mùåt con mâ tha cho cha, thò Viïn Thïë Khẫi
àẩi nhên cng khưng chõu tha; cho d Viïn Thïë Khẫi àẩi nhên
mën tha cho cha, thò tưíng àưëc Giao — Ấo Caclưt cng khưng chõu
tha! Cha úi, sưë phêån ca cha chó trưng mong vâo ưng trúâi!
Tưi nghơ ngúåi lung tung, men theo con àûúâng lất àấ xanh, hưëi
hẫ ài vïì phđa mùåt trúâi mổc, ấnh sấng mưåt mêìu hưìng. Trong lân,
chiïëc ài chố tỗa mi thúm hêëp dêỵn. Mùåt àûúâng mấu àổng tûâng
vng. Têm thêìn bêët àõnh, tưi nhû trưng thêëy àêìu cha tưi lùn lưng
lưëc trïn àûúâng, vûâa lùn vûâa hất. Miïu Xoang lâ lân àiïåu húáp hưìn
ph nûä, vưën khưng thêåt nưíi tiïëng, nhûng cha tưi vúái chêët giổng lẩ
lng, àậ biïën nố thânh d7ua mêåt, àậ lâm mï mêỵn biïët bao nhiïu
ph nûä vng Cao Mêåt! Ngûúâi mể àậ quấ cưë ca tưi, mâ mï cấi
giổng khân khân mâ lêëy cha tưi. Mể tưi àểp nưíi tiïëng. ng cûã
nhên hổ Àưỵ tûâng cêìu hưn nhûng mể tưi khưng ûng, chó ûng mưỵi
cha tưi — mưåt kết hất nghêo rúát mưìng túi!... Lậo àêìy túá nhâ Àưỵ cûã



ÀÂN HÛÚNG HỊNH

17

nhên cố biïåt hiïåu lâ Chu Àiïëc gấnh mưåt gấnh àêìy nûúác ài túái. Lậo
gô lûng tưm, vûún dâi cưí cô àỗ ûãng, mẫng tốc lú thú trïn àêìu bẩc
trùỉng, mưì hưi trïn mùåt lêëp lấnh. Lậo thúã hưìng hưåc, hưëi hẫ bûúác
nhûäng bûúác dâi, nûúác trong thng sấnh ra, rỗ giổt thânh chỵi

trïn àûúâng. Cha úi, con chúåt trưng thêëy àêìu ca cha trong thng
nûúác. Nûúác trong thng biïën thânh mêìu hưìng ca mấu. Con ngûãi
thêëy mi tanh nưìng, cấi mi tanh tanh khùn khùèn thûúâng thêëy
mưỵi khi chưìng con phanh bng lúån hóåc chố. Lậo Chu Àiïëc khưng
ngúâ rùçng, bẫy ngây sau àố, trong khi lậo nghe hất Miïu Xoang úã
phấp trûúâng — núi hânh hònh cha tưi, lậo bõ giùåc Àûác dng sng
trûúâng bùỉn lôi råt, khc råt lôi ra ngoâi in hïåt mưåt con lûún!
Khi lấch qua tưi àïí vûúåt lïn, lậo cưë ngûãng cấi àêìu lïn, nhòn
tưi cûúâi khêíy. Mưåt lậo àiïëc àùåc, ngûúâi nhû chiïëc gưỵ mc mâ dấm
cûúâi khêíy vúái con, cha úi, chùỉc lâ cha chïët mêët! Kïí gò Tiïìn Àinh,
ngay cẫ Hoâng thûúång mâ cưë àïën àêy thò cha cng khưng thoất
khỗi tûã hònh! Nẫn thò cố nẫn, nhûng quët khưng chõu thua, côn
nûúác côn tất. Tưi àoấn, giúâ nây quan lúán Tiïìn àang cng Viïn àẩi
nhên àïën rûâ Tïë Nam vâ Caclưt àïën tûâ Thanh Àẫo àang xâi a
phiïën, àúåi hai ngûúâi kia vïì rưìi, tưi sệ lễn vâo nha mưn, chó cêìn àïí
ưng huån thêëy mùåt, lâ tưi sệ cố cấch khiïën ưng ta ngoan ngoận
vêng lúâi. Khi êëy thò khưng cố quan lúán Tiïìn nâo hïët, mâ chó cố anh
cu Tiïìn! Cha úi, con chó súå hổ giẫi thùèng cha vïì kinh, nïëu vêåy thò
vư phûúng cûáu chûäa! Chó cêìn thi hâng ấn úã ngay tẩi huån, con sệ
cố cấch àưëi phố vúái hổ. Con sệ kiïëm mưåt thùçng ùn mâi thïë mẩng
cho cha, mêåp múâ àấnh lêån con àen, con sệ àấnh trấo! Cha, cûá nghơ
àïën chuå cha àậ tònh ph mể, con chùèng mën cûáu cha lâm gò, àïí
cha chïët súám ngây nâo hay ngây êëy, khỗi lâm hẩi nhûäng ngûúâi
ph nûä khấc. Nhûng d sao cha vêỵn lâ cha ca con, khưng cố trúâi
thò khưng cố àêët, khưng cố trûáng thò khưng cố gâ, khưng cố tònh
tiïët thò khưng cố kõch, khưng cố cha thò khưng cố con, qìn ấo cố
thïí thay, nhûng cha thò chó cố mưåt, khưng thïí àưíi cha nây lêëy cha
khấc! Trûúác mùåt lâ miïëu Bâ Cư, cố bïånh vấi tûá phûúng, tưi phẫi
vâo thùỉp hûúng xin ngûúâi ph hưå, xin ngûúâi hiïín linh ra tay tïë àưå,
chuín dûä thânh lânh.

Trong miïëu tưëi mô, tưi chùèng nhòn thêëy gò, chó nghe thêëy
tiïëng vưỵ cấch, cố thïí lâ con dúi, cng cố thïí lâ chim ến. Àng lâ
chim ến. Mùỉt tưi quen dêìn vúái bống tưëi, tưi nhòn thêëy trûúác tûúång
Bâ Cư cố hún mưåt chc ùn mâi nùçm ngưín ngang. Mi nûúác tiïíu,
mi cúm thiu nưìng nùåc khiïën tưi choấng vấng, chó mën nưn ểo.



Mẩc Ngưn

18

Bâ Cư tưn kđnh mâ úã cng vúái l mêo hoang thò tưåi quấ! Chng
chùèng khấc àân rùỉn mưìng nùm, vûún dâi ngûúâi rưìi lưìm cưìm bô
dêåy, àûáa nổ nưëi tiïëp àûáa kia. Bang ch Tấm Chu rêu bẩc quấ nûãa,
mùỉt kêm nhêm, nhđu mi nhùn mây nhòn tưi, nhưí mưåt bậi nûúác
bổt, quất:
- Xui rưìi xui rưìi xui rưìi, sấng súám gùåp ngay con thỗ cấi!
Àấm lêu la ca lậo, cng bùỉt chûúác nhưí nûúác bổt, àưìng thanh
gâo lïn:
- Xui rưìi xui rưìi xui rưìi, sấng súám gùåp ngay con thỗ cấi!
Mưåt con khó àđt àỗ nhanh nhû chúáp nhẫy lïn vai tưi khiïën tưi
giêåt thốt. Khưng àúåi tưi kiïåp ngoẫnh lẩi, nố thổt tay vâo lân chưåp
ln cấi ài chố rưìi nhẫy phất lïn hûúng ấn, nhẫy bûúác nûäa lïn vai
Bâ Cư, chiïëc xđch úã cưí kïu lanh canh, ài biïën thânh chiïëc chưíi
quết bi tung m mõt, khiïën tưi ngûáa mi chó mën hùỉt xò húi. Con
khó chïët tiïåt, tïn sc sinh mang hònh ngûúâi, nố ngưìi chưìm hưỵm
trïn vai Bâ Cư nhai ngêëu nghiïën cấi ài chố, tay àêìy múä bưi khùỉp
miïång Bâ Cư. Bâ Cư cng khưng qã mùỉng, khn mùåt rêët àưỵi
hiïìn tûâ. Bâ Cư khưng trõ nưỵi con khó, thò lâm sao cûáu àûúåc cha tưi?

Cha úi lâ cha, cha lâ gan cố tđa, chåt nhùỉt dấm ph lẩc àâ,
dấm lâm nhûäng chuån tây àònh! Thấi hêåu àûúng triïìu — Tûâ Hi
lậo Phêåt gia cng biïët tïn cha; Àẩi àïë Uyliïm ca nûúác Àûác cng
àậ nghe sûå tđch ca cha. Mưåt thẫo dên, mưåt kết hất kiïëm miïëng
cúm chđn nhû cha mâ nưỵi tiïëng àïën mûác êëy thò khưng íng àậ sưëng
úã àúâi, àng nhû cêu trong vúã hất “Thâ mưåt cht huy hoâng rưìi chúåt
mùỉt, côn hún le lối sët trùm nùm”. Cha úi, cha ài hất àậ nûäa àúâi
ngûúâi, chun sùỉm nhûäng vai ngûúâi khấc, lêìn nây thò cha sùỉm vai
ca cha, diïỵn tđch ca cha — diïỵn cho chđnh mònh!
L ùn mâi xm quanh tưi, àûáa chòa bân tay bêín thóu gúám
ghiïëc, àûáa ûúän cấi bng àêìy sểo, chng la chng hết, chng hất
chng cûúâi, ưìn âo nhû chúå vúä.
- Lâm ún ài, lâm ún, chõ Têy Thi Thõt Cêìy. Chõ thđ cho hai
àưìng nhỗ, chõ thu vïì hai àưìng vâng!... Chõ khưng cho, tưi cng
khưng cêìn, nhûng rưìi quẫ bấo sệ túái gêìn!
Trong tiïëng ưìm âo ma quấi, bổn chïët dêỵm êëy, àûáa vếo ài tưi,
àûáa cêëu mưng tưi, àûáa súâ ti tưi, chng chúáp thúâi cú àc nûúác bếo cô!
Tưi àõnh bỗ chẩy, chng khốa tay, chng ưm eo giûä tưi lẩi. Tưi
chưìm vïì phđa Tấm Chu:



ÀÂN HÛÚNG HỊNH

19

- Tấm Chu, Tấm Chu, hưm nay bâ liïìu mẩng vúái nhâ ngûúi!
Tấm chu nhùåt chiïëc gêåy nhỗ bùçng trc chổc nhể vâo àêìu gưëi
tưi. Tưi khuu xëng. Tấm Chu cûúâi khêíy, nối:
- Múä àïën miïång mêo, khưng ùn cng phđ! Cấc con, quan lúán

Tiïìn ùn nùåc thò bổn bêy ùn vẩc xûúng vêåy!
Bổn ùn mây a túái àê tưi xëng, thoất cấi àậ lưåt qìn tưi ra.
Trong lc nguy cêëp, tưi nối:
- Tấm Chu, àưì chố àễ, mûúån giố bễ mùng khưng phẫi lâ trang
hẫo hấn. ng cố biïët, cha tưi bõ Tiïìn Àinh bùỉt giam, àang chín
bõ hânh quët khưng? Tấm Chu nhûúáng cùåp mùỉt toết, hỗi:
- Cha cư lâ ai?
Tưi nối:
- Tấm Chu, ưng mï ng hay sao thïë? Cẫ nûúác Trung Qëc
àiïìu biïët cha tưi lâ ai, chó cố ưng lâ khưng! Cha tưi lâ Tưn Bđnh,
ngûúâi Cao Mêåt, Tưn Bđnh hất Miïu Xoang, Tưn Bđnh phấ àûúâng
sùỉt, Tưn Bđnh lậnh àẩo dên lâng chưëng giùåc Àûác!
Tấm Chu vưåi vâng ngưìi dêåy, chêëp tay trûúác ngûåc vấi lia lõa,
miïång nối:
- Thûa cư, àùỉc tưåi, tưi khưng biïët, xin bỗ qua cho! Tưi chó biïët
Tiïìn Àinh lâ cha ni ca cư, mâ khưng biïët Tưn Bđnh lâ cha àễ
ca cư. Tiïìn Àinh lâ tïn àưën mẩt. Tưn Bđnh lâ bêåc anh hng! Cha
cư lâ con ngûúâi kiïn cûúâng, dấm àưëi mùåt vúái giùåc Àûác, bổn tưi
khêm phc! Khi nâo cêìn túái bổn tưi, xin cư cûá sai bẫo, lẩy cư tha tưåi
ài!
Bổn ùn mây nhêët loẩi q lẩi, dêåp àêìu rộ kïu, trấn dđnh àêìy
àêët. Chng àưìng thanh: Chc cư vẩn phc! Chc cư vẩn phc!
Con khó àang ngưìi vùỉt vễo trïn vai tûúång Bâ Cư cng qúng
vưåi cấi ài chố ùn dúã, tt xëng khêëu àêìu nhû ngûúâi, nhùn nhùn
nhúã nhúã khiïën ai cng bêåt cûúâi. Tấm Chu nối:
- Cấc con, ngây mai liïëm con cêìy thêåt bếo mang túái nhâ cư.
Tưi vưåi bẫo:
- Thưi thưi, khưng cêìn nhû thïë.
Tấm Chu nối:

Mẩc Ngưn

20

- Xin cư àûâng lâm khấch, bổn trễ ca tưi bùỉt chố côn dïỵ hún
bùỉt rêån trïn cẩo qìn.
Bổn ùn mây cûúâi hò hò, àûáa thò rùng vâng khê, àûáa thò
khuët rùng, miïång hấ hưëc. Tưi chúåt cẫm thêëy chng trêët àấng
u. Cåc sưëng bêìn hân ca chng vêåy mâ vui. Nùỉng hưìng êëm ấp
rổi qua cûãa ra vâo, rổi trïn nhûäng gûúng mùåt àang cûúâi c l ùn
mây. Mi tưi cay xê, nûúác mùỉt trâo ra. Tấm Chu nối:
- Cư cố cêìn bổn tưi ài cûúáp nhâ lao khưng?
Tưi bẫo khưng cêìn. Cha tưi khưng phẫi ấn thûúâng. Gấc ngc
khưng chó bổn lđnh lïå ca huån, mâ côn cố mưåt bổn lđnh têy do
Caclưt àiïìu àïën. Tấm Chu nối:
- Bẫy Hêìu àêu, dẩo qua mưåt lûúåt, cố tin gò vïì bấo ngay!
Bẫy Hêìu nối:
- Tn lïånh!
Cêåu ta cêìm lêëy thanh la trûúác tûúång Bâ Cư, khoấc ti lïn
vai, hut sấo gổi: Bế ngoan, ài cng ba! Con khó nhẫy tốt lïn vai
cêåu. Bẫy Hêìu gộ thanh la, miïång hất nghïu ngao, ra ài. Tưi ngûúác
nhòn lïn tûúång Bâ Cư bùçng àêët, toân thên lâ nûúác sún c k,
nhûng khn mùåt nhû mêm bẩc thò cố nûúác — Bâ Cư àưí mưì hưi! Bâ
Cư hiïín linh! Bâ Cư hiïín linh! Xin Bâ ph hưå cho bưë tưi!
Tưi trúã vïì nhâ, trong lông chûáa chan hi vổng. Gđap Con àậ
dêåy, àang mâi dao trong sên. Anh châng nhòn tưi cûúâi cûúâi, tỗ ra
thên thiïët vâ tònh cẫm. Tưi cng cûúâi cûúâi nhòn anh châng, cng tỗ

ra thên thiïët vâ tònh cẫm. Anh châng dng tay gẩi gẩi lûúäi dao,
hònh nhû cẫm thêëy chûa sùỉc, lẩi cùỉm ci mâi tiïëp, soẩt... soẩt.
Gđap Con chó mùåc mưỵi qìn lốt, nûãa ngûúâi trïn úã trêìn, lûng beo eo
gêëu, àấm lưng àen trïn ngûåc. Tưi bûúác vâo bìng chđnh, thêëy bưë
chưìng ngưìi trïn ghïë thấi sû bùçng gưỵ àân hûúng khẫm trai àem tûâ
kinh thânh vïì, àang nhùỉm mùỉt dûúäng thêìn, tay lêìn trân hẩt bùçng
gưỵ àân hûúng, miïång lêím bêím, khưng hiïíu àang tng kinh hay
chûãa ai. Trong phông tưëi múâ múâ, ấnh nùỉng lổt qua khe cûãa, in tûâng
vïåt trïn nïìn nhâ. Mưåt vïåt sấng nhû ấnh vâng ấnh bẩc rổi thùèng
vâo mùåt lậo, khn mùåt gêìy gåc, mùỉt trng sêu, dûúái cấi mi cao
cao lâ cấi miïång mđm chùåt in hïåt mưåt viïët chếm bùçng dao. Mưi trïn
mỗng dđnh vâ cấi cùçm dâi nhùén thđn khưng mưåt súåi rêu,chùéng
trấch ngûúâi ta àưìn rùçng, lậo lâ thấi giấm bỗ chẩy tûâ kinh thânh vïì




ÀÂN HÛÚNG HỊNH

21

àêy. Tốc lậo àậ thûa, phẫi àưån thïm mưåt nùỉm chó àen múái tïët àûúåc
mưåt ài sam nho nhỗ.
Lậo hế mùỉt, cấi nhòn lẩnh nhû bùng chiïëu thùèng vâo ngûúâi
tưi. Tưi vêën an lậo: “Cha dêåy rưìi ẩ?” Lậo gêåt àêìu, tiïëp tc lêìn trâng
hẩt.
Quen lïå mêëy thấng nay, tưi lêëy lûúåc sûâng chẫi àêìu, bïån ài
sam cho bưë chưìng. Viïåc nây vưën lâ ca ngûúâi hêìu nhûng mâ tưi
khưng mûúán ngûúâi hêìu. Con dêu khưng nïn chẫi àêìu cho bưë chưìng,
ngûúâi ta trưng thêëy dõ nghõ chïët! Nhûng vò tưi cố viïåc cêìu cûáu lậo,

lậo àïí tưi chẫi àêìu thò tưi chẫi àêìu cho lậo. Thûåc ra, thối quen nây
lâ do tưi tẩo ra. Hưìi lậo múái vïì, mưåt bíi sấng, lậo vng vïì cêìm cêy
lûúåc gậy tûå chẫi àêìu, Giấp Con gip lậo àïí tỗ ra hiïëu thån, vûâa
chẫi vûâa nối:
- Cha â, àêìu con tốc đt, nghe mể nối hưìi nhỗ con bõ mẩch
lûún, tốc bõ sểo lêën hïët. Àêìu cha cng đt tốc, chùỉc cng do mẩch
lûún, phẫi khưng cha?
Giấp Con vng chên vng tay, lậo giâ nghiïën rùng nghiïën
lúåi, nối chõu tưåi sưëng múái cho ưng con chẫi àêìu hưå, nối cố phc phêån
múái àûúåc Giấp Con nhưí tốc nhû nhưí lưng lúån! Hưm êëy, tưi vûâa tûâ
chưỵ quan lúán Tiïìn trúã vïì, trong lông àang vui. Àïí hai cha con lậo
phêën khúãi, tưi nối: “Cha â, àïí con chẫi àêìu cho cha!”. Tưi chẫi cho
lậo cấi àêìu thêåt mûúåt, lẩi àưån chó thêm tïët cho lậo cấi ài sam to
tûúáng. Xong xi, tưi àûa cấi gûúng túái trûúác mùåt lậo. Lậo nùỉn vët
cấi ài sam nûãa thêåt nûãa giẫ, mưåt giổt nûúác mùỉt ûáa ra tûâ hưëc mùỉt
àen ngôm. Giổt nûúác mùỉt hi hûäu. Giấp Con súâ hưëc mùỉt cha hỗi:
“Cha khốc â?”
Bưë chưìng tưi lùỉc àêìu:
- Àûúng kim Hoâng Thấi Hêåu cố mưåt thấi giấm chun chẫi
àêìu, nhûng Thấi Hêåu khưng dng, mâ chó thđch Tưíng quẫn L
Liïn Anh chẫi àêìu cho mònh.
Bưë chưìng nối vêåy, tưi khưng hiïíu àêìu cua tai nheo ra lâm sao
cẫ. Giấp Con nghe túái Bùỉc Kinh thò mï tđt, xóỉn xut àôi kïí
chuån. Cha anh ta khưng kïí, lêëy trong bổc túâ ngên phiïëu àûa cho
tưi, nối:
- Con dêu nây, con ài mua mêëy thûúác vẫi têy mâ may qìn
ấo. Cẫ dẩo nây con vêët vẫ vò cha rưìi!

Mẩc Ngưn

22

Hưm sau, tưi côn àang ng thò Giấp Con àấnh thûác tưi dêåy.
Anh lâm gò vêåy? — Tưi khố chõu hỗi. Giấp Con bô bô:
- Dêåy, dêåy! Cha àang àúåi chẫi àêìu cho cha.
Tưi ngúá ra, bûåc khưng thïí tẫ, àng lâ múã ra thò dïỵ, khếp lẩi
múái khố. Lậo coi mònh lâ thûá gò? Àưì khưën, nhâ ngûúâi khưng phẫi lâ
Tûâ Hi Thấi Hêåu, ta cng khưng phẫi Àẩi Tưíng quẫn L Liïn Anh!
Cấi múá tốc hoa rêìm mïìm óåt hưi rònh ca nhâ ngûúi, ta chẫi cho
mưåt lêìn cng àậ phc tưì tấm àúâi nhâ ngûúi rưìi! Quen mui thêëy
mi ùn mậi! Nhâ ngûúi cûá tûúãng cho ta mưåt ngên phiïëu nùm lûúång
bẩc thò mën sai lc nâo thò sai hay sao? Ngûúi khưng nghơ rùçng
ngûúi lâ ai? Ngûúi cng khưng nghơ rùçng ta lâ ai? Tưi giêån cânh
hưng bûúác xëng giûúâng, àõnh nối mêëy cêu thêåt àưåc àõa àïí lậo àúä
lâm tâng. Nhûng tưi chûa kõp múã miïång, lậo ngûúác nhòn cấi têëm
àan phđa trïn cûãa ra vâo, lêím bêím nhû chó nối cho mưåt mònh lậo
nghe:
- Khưng biïët ai chẫi àêìu cho tri huån Cao Mêåt?
Tưi cẫm thêëy úán lẩnh toân thên, cẫm thêëy lậo giâ trûúác mùåt
tưi dûát khoất khưng phẫi con ngûúâi, mâ lâ mưåt con q biïët tâng
hònh, nïëu khưng thò lâm sao biïët tưi chẫi àêìu cho quan lúán Tiïìn.
Nối àoẩn, lậo àưåt nhiïn ngưìi thùèng lïn, ngêíng cao àêìu, ấnh mùỉt
thêm hiïím nhû xun qua ngûúâi tưi. Cún giêån ca tưi tan biïën. Tưi
ngoan ngoận vông qua phđa sau chẫi múá lưng tốc nhû lưng chố ca
lậo. Trong khi chẫi tốc cho lậo, tưi lẩi nhúá túái bưå tốc àen mûúåt thúm
thúm ca cha ni: súâ nùỉn cấi ài sam bế tđ nhû ài lûâa ca lậo,
tưi lẩi nhúá túái cấi ài sam nùång trêỵm tay, thúm mi da thõt vâ

nhû biïët cûã àưång ca cha ni. Cha ni dng ài sam quết lïn
ngûúâi tưi, tûâ àónh àêìu túái gốt chên, khiïën tưi nao1ng ran khùỉp
ngûúâi, cấc lưỵ chên lưng àiïìu ró nûúác.
Phẫi chẫi thưi, khưng côn cấch nâo khấc, àậ gieo giố thò phẫi
gùåt bậo! Mưỵi khi tưi chẫi àêìu, lâ cha ni lẩi súâ soẩng tưi, vâ
thûúâng thò chûa chẫi àêìu xong, tưi vâ cha ni àậ dđnh chùåt vâo
nhau. Tưi khưng tin lâ lậo giâ nây khưng àưång lông, lậo giâ, chó
cêìn lậo dấm trêo lïn, tưi àẫm bẫo lậo chó cố lïn mâ khưng cố
xëng. Khi àố, lậo sệ ngoan ngoận vêng lúâi tưi. Khi àố tưi vêỵn chẫi
àêìu cho lậo, chẫi cấi gấo dûâa cho lậo! Ngûúâi ta àưìn rùçng trong bổc
lậo cố mûúâi lẩng ngên phiïëu, súám mån tưi cng bùỉt lậo phẫi xò ra!
Tưi mong lậo trêo lïn, nhûng lậo giâ rêët àùçm tđnh, àïën nay vêỵn
chûa trêo. Tưi khưng tin trïn àúâi cố thûá mêo chï múä, lậo giâ, àïí ta



ÀÂN HÛÚNG HỊNH

23

xem lậo cố thïí tr àûúåc bao lêu! Tưi gúä bđm tốc, dng lûúåc chẫi lổn
tốc lú thú ca lậo. Sấng nay, àưång tấc ca tưi cûåc k nhể nhâng.
Tưi cưë nến cẫm giấc ghï túãm,m dng ngốn tay t gậi gậi dấi tai
lậo, ngûåc tò vâo gấy lậo, nối , cha úi, cha àễ ca con bõ quan ph
bùỉt giam, cha tûâng úã kinh àư, quen biïët rưång, xin cha hậy bẫo lậnh
cho cha con! Lậo giâ khưng nối nûãa lúâi, khưng phẫn ûáng gò. Tưi
khưng biïët lậo khưng àiïëc, lậo àang giẫ cêm giẫ àiïëc àêëy thưi. Tưi
xoa bốp hai búâ vai lậo, nhùỉc lẩi cêu vûâa rưìi, lậo vêỵn im nhû thốc.
Bưỵng ấnh nùỉng rổi thùèng vâo dậy cc ấo vâng choế trïn ấo chng
ca lậo, rổi trïn àưi bân tay nhỗ xđu àang lêìn trân hẩt. Hai bân

tay vûâa trùỉng vûâa mêåp, hoân toân khưng húåp vúái tđnh cấch vâ tíi
tấc ca lậo. Dao kïì cưí bùỉt phẫi xin thò tưi cng khưng thïí tin rùçng
àêy lâ hai bân tay chun cêìm àẩi àao chùåt àêìu ngûúâi! Trûúác khi
tưi khưng dấm tin, bêy giúâ vêỵn nûãa tin nûãa ngúâ. Tưi câng ếp chùåt
ngûúâi tưi vâo lậo, phng phõu: cha úi, cha àễ ca con phẩm lưỵi, cha
tûâng úã kinh àư, quen nhiïìu biïët rưång, cha bây cấch gip con! Tưi
day day búâ vai lậo, bêìu v nùång trõch ca tưi nghó ngúi trïn gấy
lậo, miïång tưi tung ra hâng ngêìn nhûäng cêu nng nõu. Vúái quan
lúán Tiïìn thò th àoẩn trïn àậ khiïën quan bn rn tay chên, tưi
bẫo sao lâm vêåy. Nhûng vúái cấi lậo chïët tiïåt nây cûá trú nhû àấ
vûäng nhû àưìng, d cùåp v mïìm mẩi ca tưi rêåp rònh trïn cưí lậo,
mùåc cho nhûäng lúâi àûúâng mêåt ca tưi liïn tc rốt vâo tai lậo, lậo
cng chùèng nối chùèng rùçng. Àưåt nhiïn, tưi thêëy àưi bân tay dûâng
lẩi, hònh nhû khễ run rêíy. Tưi mûâng thêìm, lậo giâ, khưng nhõn
àûúåc nûäa phẫi khưng? Sûác mêëy mâ cûúäng lẩi! Ta khưng tin nhâ
ngûúi khưng mốc ngên phiïëu àûa cho ta, khưng tin nhâ ngûúi côn
àûa chuån riïng tû giûäa ta vúái quan lúán Tiïìn àïí huy hiïëp ta.
“Cha úi, cha tòm cấch gip con mêëy!” Tưi àûáng àùçng sau lậo mâ
ën ếo, gẩ gêỵm lậo. Chúåt tưi nghe thêëy mưåt tiïëng cûúâi, tiïëng cûúâi
mâ nhû tiïëng gâo ca con mêo hoang trong mưåt àïm tưëi trúâi, khiïën
tưi súå toất mưì hưi, cấc nghơ tan biïën. Lậo cố côn lâ ngûúâi khưng
mâ giổng cûúâi nhû thïë? Khưng, lậo khưng phẫi con ngûúâi, lậo lâ
q! Lậo cng khưng phẫi bưë chưìng tưi. Tưi lêëy Giấp Con àậ hún
mûúâi nùm, chûa bao giúâ nghe nối cố mưåt bưë chưìng úã kinh thânh.
Giấp Con con chûa bao giúâ nối àậ àânh, hâng xốm lấng giïìng cng
chûa bao giúâ nối. Lậo cố thïí lâ têët cẫ, nhûng khưng thïí lâ bưë chưìng
tưi. Khn mùåt lậo hoân toân khưng giưëng khn mùåt chưìng tưi.
Àưì ưn dõch, chùỉc chùỉn nhâ ngûúi lâ con mêo rûâng àậ thânh tinh?
Ngûúâi khấc súå bổn u ma q quấi chûá ta khưng súå! Trong chìng

Mẩc Ngưn

24

cố mưåt con chố mûåc, lất nûäa Giấp Con sệ lâm thõt, tưi sệ àưỵ chêåu
mấu chố lïn àêìu lậo, bùỉt lậo hiïån ngun hònh!




ÀÂN HÛÚNG HỊNH

25

CHÛÚNG 2
Hưm tïët thanh minh trúâi mûa phn, nhûäng àấm mêy chò rưëi
nhû bưng gôn, lûúâi nhấc chuín àưång giûäa trúâi vâ àêët.
Sấng tinh mú, tưi len lỗi trong àấm gấi trai ùn mùåc diïm da,
ra khỗi cûãa Nam. Hưm àố, tưi cêìm chiïëc d giêëy vệ tđch Hûáa Tiïn
du ngoẩn trïn hưì gùåp bẩch xâ, chiïëc cùåp con bûúám khn gổn mấi
tốc àen mûúåt. Tưi thoa nhể mưåt lúáp phêën trùỉng lïn mùåt, phêën hưìng
lïn hai gô mấ, chêëm mưåt nưët rìi dun giûäa hai lưng mây, mưi tư
thùỉm mêìu hoa anh àâo. Tưi mùåc chiïëc ấo cấnh mêìu hưìng bùçng vẫi
ngoẩi, chiïëc qìn mêìu hưì thu cng bùçng vẫi ngoẩi. Ngûúâi ngoẩi
qëc rêët xêëu, nhûng vẫi ngoẩi thò rêët àểp. Tưi ài àưi giêìy bùçng
àoẩn xanh thïu cùåp un ûúng àang búi giûäa àêìm sen. Chùèng phẫi
cấc ngûúâi chï chên tưi to àêëy sao? Tưi ài àưi giêìy loẩi àố àïì cấc

ngûúâi ngùỉm chên tưi to hay nhỗ. Tưi ngùỉm mònh trong chiïëc gûúng
trấng thu ngên. Trong gûúng lâ mưåt m nhên, ngûúâi àểp ngúâi
ngúåi. Tưi cng mï tưi, cûá gò cấnh àân ưng. Tưi xốt xa trong lông vò
chuån cha àễ, nhûng cha ni àậ nối, rùçng trong lông câng àau
thò ngoâi mùåt thò câng phẫi tûúi, khưng nïn àûa cấi bưå mùåt dưåt
cho ngûúâi ta nhòn ngùỉm. Àûúåc thưi àûúåc thưi, cûá ngùỉm cûá ngùỉm,
hưm nay bâ phẫi so tâi cao thêëp vúái àấm ph nûä trong thânh Cao
Mêåt, nâo lâ tiïíu thû nhâ ưng Cûã, nâo thiïn kim tiïíu thû ph Hân
Lêm, têët têåt àiïìu khưng bến gốt tưi. Cấi ëu ca tưi lâ hai bân
chên to, chó trấch mể tưi mêët súám khưng kõp bố chên cho tưi, tưi
rêët bìn khi nhùỉc túái chuån nây. Nhûng cha ni ca tưi lẩi rêët
thđch bân chên to, tûác lâ bân chên bònh thûúâng, chên bònh thûúâng
thò cấi th múái trổn vển. Khi úã trïn ngûúâi tưi, ưng rêët thđch tưi
dng gốt chên gộ lïn cùåp mưng ca ưng. Khi tưi gộ, ưng kïu toấng
lïn: “Vâng bẩc lâ chên to, ri ro lâ chên bế!...”
Khi àố, mùåc d cha tưi àậ lêåp thêìn àân úã vng àưng bùỉc Cao
Mêåt, chín bõ mưåt phen sưëng mấi vúái bổn Àûác; mùåc d cha tưi rêët
phiïìn lông vïì chuån ca cha àễ tưi, hai mûúi bẫy nhên mẩng
khiïën ưng rêìu rơ, nhûng trong thânh vêỵn côn lâ cẫnh tûúång thanh
bònh. Ấn mẩng cêíy ra úã vng Àưng Bùỉc, nhûng hêìu nhû khưng
liïn quan túái trùm hổ trong thânh. Quan lúán Tiïìn cha ni tưi sai