Tích tụ và tập trung tư bản

Đề tài: Thế nào là tích tụ và tập trung tư bản? Phân biệt
tích tụ và tập trung tư bản? Vai trò của tập trung tư bản
trong chủ nghĩa tư bản hiện đại? Ý nghĩa nghiên cứu?

Sinh viên thực hiện: Lê Bảo Trân


Nội dung chính
1.
2.
3.
4.

Lý luận chung về tích tụ và tập trung tư bản
So sánh tích tụ và tập trung tư bản
Vai trò của tích tụ và tập trung tư bản
Ý nghĩa nghiên cứu


Tích tụ tư bản
 Là sự tăng thêm quy mô tư bản cá biệt bằng cách
tư bản hóa một phần giá trị thặng dư
 Đặc điểm: Phụ thuộc lợi nhuận và diễn ra nhanh
 Kết quả:


Tập trung tư bản

Là sự tăng thêm quy mô tư bản bằng cách kết hợp
nhiều tư bản nhỏ thành một tư bản lớn hơn.
Đặc điểm: Tập trung hóa sản xuất

Tập trung tư bản
Sau
Kết quả

Trước


Giá trị thặng dư
 Giá trị thặng dư được Mac xem là phần chênh
lệch giữa giá trị hàng hóa và số tiền nhà tư bản bỏ
ra


Mối quan hệ tích tụ tư bản
và tập trung tư bản
Tích tụ tư bản

Tập trung tư bản

Làm tăng quy mô
tư bản cá biệt

Tăng cường bóc lột
GTTD

Cạnh tranh gay gắt và
tập trung tư bản nhanh hơn

Đẩy mạnh tích tụ tư bản


Mối quan hệ tích tụ tư bản
và tập trung tư bản
Tích tụ tư bản

Tập trung tư bản

Sản xuất quy mô lớn ra đời
Tập trung sản xuất

Sự sáp nhập giữa các công ty lớn hay mua lại các
công ty nhỏ là một trong những nét mới của CNTB
hiện đại


Sự giống nhau giữa tích tụ tư bản
và tập trung tư bản

 Làm tăng quy mô của tư bản cá biệt qua đó thúc
đẩy quá trình tích lũy tư bản gia tăng.


Sự khác nhau giữa tích tụ tư bản
và tập trung tư bản
Tích tụ tư bản

Tập trung tư bản

Nguồn gốc

Từ giá trị thặng dư được Tư bản đã hình thành sẵn
tư bản hoá
trong xã hội

Quy mô

Tư bản xã hội tăng

Quan hệ

Nhà tư bản với lao động Nhà tư bản với nhà tư bản.

Giới hạn

Khối lượng giá trị thặng Tư bản tập trung từng
dư có được.
ngành, khác ngành, toàn xã
hội

Tư bản xã hội không thay
đổi


Vai trò của tích tụ tư bản
 Tạo điều kiện cho nhà tư bản mở rộng SX
 Đổi mới công nghệ tăng năng suất lao động
 Thúc đẩy quá trình hình thành nền sản xuất lớn
TBCN

 Trở thành đòn bẩy mạnh mẽ của tích luỹ tư bản.
 Giúp nhà tư bản có thể thực hiện những công trình
lớn, những hợp đồng lớn


Ý nghĩa nghiên cứu
 Tích tụ và tập trung tư bản là các con đường làm
cho qui mô vốn tăng lên.
 Tích tụ và Tập trung tư bản có thể hiểu như hai
mặt của tư bản.
 Hình thành các tổ chức độc quyền
 Muốn cạnh tranh trong sản xuất kinh doanh thì
phải ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ mới.
 Nếu khả năng không đủ mạnh thì phải gia nhập
các tổ chức quy mô lớn hơn.
 Ở Việt Nam đã có sự sáp nhập hay mua lại giữa
các công ty