Slide phân tích thiết kế hệ thống Bài 4

PT&TK HT HƯỚNG CẤU TRÚC

CHƯƠNG 1:

Khởi tạo lập kế hoạch
CHƯƠNG 2: Phân tích hệ thống
CHƯƠNG 3: Thiết kế hệ thống


PT HỆ THỐNG

1.
2.
3.

Xây dựng Sơ đồ phân cấp chức năng
Xây dựng sơ đồ luồng dữ liệu
Mô hình dữ liệu thực thể quan hệ


Quản lý doanh nghiệp

Quản lý
nhân sự

Kế toán

Nhập

Xử lý

Quản lý
sản xuất

...

Tra cứu và
báo cáo

Sơ đồ phân cấp chức năng

Quản lý
TSCĐ


PT HỆ THỐNG

1.
2.
3.

Xây dựng Sơ đồ phân cấp chức năng
Xây dựng sơ đồ luồng dữ liệu
Mô hình dữ liệu thực thể quan hệ


2. Sơ đồ luồng dữ liệu
a.
b.
c.
d.

e.
f.

Ký hiệu trong sơ đồ
Các qui tắc xây dựng
Cách tách các tiến trình
Sơ đồ luồng dữ liệu ở các mức
Các loại luồng DL
Các lỗi và cách khắc phục


a. Ký hiệu trong sơ đồ
Tác nhân
Luồng

Tên tác nhân

Tên luồng

ID

Tiến trình

Tên tiến trình

File

ID Tên file

Luồng dữ liệu
Là các dữ liệu di chuyển từ vị trí này đến vị trí khác
trong hệ thống
VD: Dữ liệu cập nhật cho một đơn hàng, kết quả của một
truy vấn,dữ liệu trên chứng từ gốc như phiếu nhập, phiếu
xuất,...
Luồng đưa

dữ liệu theo hướng mũi tên, và chỉ đi theo

một chiều
Luồng dữ liệu đi

từ:

Tác nhân->tiến trình
Tiến trình -> file, tác nhân hay các tiến trình khác.


Tiến trình
Là một công việc hay một hành động có tác động

lên dl làm cho chúng di chuyển, lưu trữ, thay đổi
hay phân phối.
Nói

cách khác: Là trình chuyển đổi 1 hay vài
luồng dl đầu vào thành 1 hay vài luồng dl ra
Việc đánh số tiến trình

đôi khi nói lên thứ tự thực

hiện các tiến trình
VD: Lập báo cáo, xử lý dữ liệu, nhập dữ liệu,...


File
Là nơi dữ liệu được lưu để sử dụng cho các tiến
trình
File có thể tương ứng với thực

thể hay các bảng

VD: Hồ sơ học sinh, khách hàng, lớp học, giáo viên


Sơ đồ luồng dữ liệu

Báo giá,
Kinh doanh

đơn đặt hàng

2.1
Lập hoá đơn

Hoá đơn

Hoá đơn

Kế toán,
khách hàng


Sơ đồ luồng dữ liệu
a.
b.
c.
d.
e.
f.

Ký hiệu trong sơ đồ
Các qui tắc xây dựng
Cách tách các tiến trình
Sơ đồ luồng dữ liệu ở các mức
Các loại luồng DL
Các lỗi và cách khắc phục


Quy tắc Tiến trình
Không

một tiến trình nào chỉ có cái vào mà
không có cái ra hoặc ngược lại
Tiến trình phải vừa có cái vào vừa có cái ra
Tiến trình phải là một mệnh đề hành

gồm: Động từ+bổ ngữ
Ví dụ: Lập báo cáo

HSHS
Học sinh

Nhập hồ sơ

động bao


Quy tắc Kho dữ liệu
Dữ

liệu không được di chuyển từ:

Kho-> kho
Tác nhân-> kho
Kho-> tác nhân

Tên kho dl thường là danh từ, là tên

chứa.

dl mà nó

VD: hd, pn, px, chi
tiết NX,...
PN
Thủ kho

DMvật tư

Nhập vật tư

Phiếu nhập

Chi tiết PN


Quy tắc Tác nhân
Tên tác nhân là danh từ
DL không chuyển từ:
Kho->tác nhân
Tác nhân-> kho
Tác nhân-> tác nhân
PN
Thủ kho

Nhập vật tư

DSVT

DMvật tư

Phiếu nhập

Chi tiết PN


Quy tắc Luồng Dữ liệu
Mỗi luồng chỉ có một hướng di chuyển dữ liệu

Luồng DL vào kho tức là kho đó được cập nhật -> không

cần ghi tên luồng
Luồng DL ra khỏi kho tức là kho đó được đọc -> không

cần ghi tên luồng
Tên luồng DL phải là 1 danh từ
Yêu cầu
User

3.1
Lập báo cáo

Kho DL

Nhà Quản lý


Sơ đồ luồng dữ liệu
a.
b.
c.
d.
e.
f.

Ký hiệu trong sơ đồ
Các qui tắc xây dựng
Cách tách các tiến trình
Sơ đồ luồng dữ liệu ở các mức

Các loại luồng DL
Các lỗi và cách khắc phục


c. Cách tách các tiến trình
Các tiến trình được chia theo nhiều cách khác
nhau
Nếu 2 tiến trình được truyền thông trực tiếp bởi

luồng dl thì ta tìm cách tách chúng
Hai tiến trình

tách được nếu 1 trong các đk sau

thoả mãn:
Không thực hiện đồng thời
Không được thực hiện tại 1 nơi
Không do cùng một người làm


c. Cách tách các tiến trình (tiếp)
Muốn biết hai tiến trình tách được hay không, tại cuối

mỗi luồng dl ta đặt câu hỏi:
Tiến trình sau thực hiện ở thời gian khác được không?
Tiến trình sau thực hiện ở nơi khác được không?
Tiến trình sau thực hiện bởi người khác được không?
Nếu 1 trong các câu trả lời trên là được thì hai tiến trình trên

là tách được

Cách tách:
Đặt 1 file dữ liệu vào giữa 2 tiến trình

Nếu 2 tiến trình:

Không tách được gọi là kết dính (Cohension)
Tách được và truyền thông qua file gọi là kết nối



Ví dụ 1
Các giáo viên bộ môn, sau khi chấm xong điểm thì
nhập điểm vào máy, sau khi có đủ điểm các môn giáo
viên chủ nhiệm sẽ in điểm của từng em học sinh, hay
in ra bảng điểm của từng môn cho cả lớp


Giáo viên
bộ môn

1

Điểm

Nhập điểm

2
In bảng điểm

Giáo viên

bộ môn

Bảng điểm Sinh viên
GV
Bảng điểm
chung

1

Điểm

Nhập điểm

2
2

Điểm

In bảng điểm

Bảng điểm

Sinh viên,
GV
Bảng điểm
chung


Ví dụ 2
Thủ kho xuất hàng, chuyển phiếu xuất sang cho kế

toán
Kế toán dựa trên nội dung phiếu xuất viết hoá đơn
Hoá đơn được chuyển sang cho thủ quĩ thu tiền
Thủ quĩ thu tiền và viết phiếu thu 2 liên, một liên
giao cho khách hàng, một liên lưu
Chú ý: chỉ vẽ luồng từ kế toán đến thủ quĩ


Thủ kho

Phiếu xuất

1.1
Lập hoá đơn

Hoá đơn

PT

1.2

Khách hàng

Thu tiền
ID Phiếu thu

Thủ kho

Phiếu xuất

1.1
Lập hoá đơn

Thủ quỹ
TT thanh toán
1.2

ID Hoá đơn

Thu tiền

PT

KH,Ketoan

ID Phiếu thu


Ví dụ Các tiến trình không tách được

Thủ quĩ

Người
trông xe

TT xe

ID

ID

Thu tiền

Viết phiếu thu

ID

ID

Nhận dạng xe

Xắp chỗ

Phiếu thu
Khách hàng

Vị trí xe

Khách hàng


Sơ đồ luồng dữ liệu
a.
b.
c.
d.
e.
f.

Ký hiệu trong sơ đồ
Các qui tắc xây dựng
Cách tách các tiến trình
Sơ đồ luồng dữ liệu ở các mức
Các loại luồng DL
Các lỗi và cách khắc phục


d. Sơ đồ luồng dữ liệu ở các mức
Sơ đồ mức

ngữ cảnh
Phân rã sơ đồ luồng dữ liệu