Trí tuệ nhân tạo Phạm Thọ Hoàn

Artificial Intelligence:
Trí tuệệ nhân tạo
ạ ((trí thôngg minh nhân tạo)
ạ )
•

Instructor: Phạm Thọ Hoàn,

•

Website: />
•
•
•

Course web page (English):
/>

•

Course material:
• Trí tuệ nhân tạo, by Đinh Mạnh Tường
• Trí tuệ nhân tạo: các phương pháp giải quyết vấn đề và kỹ thuật xử lý tri
thức, by Nguyễn Thanh Thủy
• Artificial Intelligence: A Modern Approach, by Stuart Russell and Peter
N i (2ndd ed)
Norvig.
d) h
/>//
dh h d
/ h 04/

CS 460, Lecture 1


Ví dụ đầu tiên: artificial fly
¾ Câu hỏi: Làm thế nào làm ra cái máy biết bay (artificial fly)?
¾ Trả lời: Nghiên cứu cách con chim bay vì con chim là một ví
dụ rõ nhất là biết bay
¾ Câu hỏi: Máy bay phổ biến hiện nay có nguyên lý bay như
nguyên lý bay của con chim không?
¾ Trả lời:
lời Không,
hô
nguyên
ê lý bay
b của máy
á bay
b dựa
d trên
ê nguyên
ê
lý khí động học

CS 460, Lecture 1


Ví dụ đầu tiên: artificial fly
¾ Phân biêt:
Máy bay
Chức năng/dáng vẻ
Nguyên lý

Biết bay
Khí động học

Con chim
Biết bay
Vỗ cánh?

Giống nhau
Khác nhau

¾ Làm máy bay là làm ra cái máy có dáng vẻ/chức năng bay như
con chim, chứ nguyên lý bay không nhất thiết như con chim

CS 460, Lecture 1


Tương tự, artificial intelligence?
¾ Câu hỏi: Làm thế nào làm ra trí thông minh/ trí tuệ (artificial
intelligence)?
¾ Trả lời: Nghiên cứu trí thông minh/trí tuệ loài người vì loài
người là một ví dụ rõ nhất có trí thông minh/trí tuệ
¾ Câu hỏi: Trí thông minh nhân tạo có “nguyên lý” thông minh
như trí thông minh của loài người không?
¾ Trả lời: Không nhất thiết, vì “nguyên lý” sản sinh ra trí thông
minh của loài người
g
đến nayy vẫn còn là bí ẩn

CS 460, Lecture 1

Artificial intelligence?
¾ Phân biêt:
Artificial intelligence

Human intelligence

Chức năng/dáng
vẻ

Biết học, biết lập luận,
biết g
giao tiếp,
p, biết cảm
xúc, v.v.

Biết học, biết lập luận, Giống
biết g
giao tiếp,
p, biết
nhau
cảm xúc, v.v.

“Nguyên lý”

??? (Nội dung của môn
học này)

cách não người sản

Khác nhau
sinh ra trí thông minh?

¾ Làm ra hệ thống (phần cứng, phần mềm hoặc cả hai) có trí
thông minh là làm ra hệ thống có dáng vẻ/chức năng thông
minh như loài người,
người cụ thể hơn: biết học,
học biết lập luận,
luận biết
giao tiếp, biết cảm xúc, v.v. , và cách sản sinh ra trí thông
minh nhân tạo không nhất thiết giống cách sản sinh trí thông
minh của loài người.
CS 460, Lecture 1


Thế nào là “biết học” (dáng vẻ học)?

CS 460, Lecture 1


Thế nào là “biết lập luận” (có dáng vẻ lập luận)?

CS 460, Lecture 1


Thế nào là “biết giao tiếp” (có dáng vẻ giao tiếp)?

CS 460, Lecture 1

Trí tuệ nhân tạo: Hệ thống hành động hợp lý

Systems that think like
humans

Systems that think
rationally

Systems that act like
humans

Systems that act
rationally
Rational (artificial) agent

An agent is just something that act (agent
comes from the Latin agere, to do)
CS 460, Lecture 1


Artificial Intelligence: Hành động hợp lý
• Intelligence? Trí năng, trí tuệ, trí thông minh
• Môn học này
này, chúng ta thống nhất quan niệm trí thông
minh là hành động hợp lý, hành động tốt nhất hoặc hợp
lý nhất mà cho kết quả tối ưu của một hàm nào đó.
• (In this class, we adopt the view that intelligence is concerned

mainly with rational action, Ideally, an rational agent takes the best
possible action in a situation.)

• Quan niệm như trên phù hợp với: khi nói đến tính thông

minh, chúng ta thường gắn với một hành động, hành vi,
ứng xử nào đó. Vi vậy Intelligence có thể coi đồng
nghĩa với rational action, hay intelligent/rational
agent
CS 460, Lecture 1


AI Prehistory
Triết học (Philosophy, 428 B.C – Present):

-Các luật hình thức có thể được sử dụng để rút ra kết luận hợp lý
không?
-Ý thức được sản sinh như thế nào từ não?
-Tri thức từ đâu đến?
-Làm thế nào tri thức dẫn dắt hành động?

Toán học (Mathematics, C. 800 – Present):

-Những
Những luật hình thức nào để rút ra kết luận hợp lý?
-Chúng được tính toán như thế nào?
-Làm thế nào chúng ta lập luận với tri thức không chắc chắn?

Kinh tế học (Economics, 1776 – Present):

-Chúng ta nên làm ra các quyết như thế nào để làm tối đa lợi ích?
-How should we do this when others may not go along?

-How
H
should
h ld we d
do thi
this when
h
th
the payoff
ff may b
be ffar iin th
the ffuture?
t
?
CS 460, Lecture 1


AI Prehistory
Khoa học về thần kinh (Neuronscience,1861 – Present):
-Bộ não xử lý thông tin như thế nào?

Tâm lý học (Psychology, 1879 – Present):

-Con người và động vật tư duy và hành động như thế nào?

Công nghệ máy tính (Computer engineering 1940 –
Present):
-Làm
à thế
t ế nào

ào chúng
c ú g ta xây
ây dựng
dự g máy
áy tính
t
hiệu
ệu quả
quả?

Điều khiển học (Control theory and cybernetics 1948 –
Present):
)

-Làm thế nào các máy nhân tạo vận hành dưới sự điều khiển của
chính nó?

Ngôn ngữ học (Linguistics 1957 – Present):
-Ngôn ngữ liên quan đến tư duy như thế nào?
CS 460, Lecture 1


AI Prehistory

CS 460, Lecture 1