Bài giảng kỹ thuật thi công chương 7 thi công lắp ghép

KHOA XÂY DỰNG VÀ ĐIỆN

KỸ THUẬT THI CÔNG
Biên soạn ban đầu: Th.S. Nguyễn Hoài Nghĩa
Biên soạn bổ sung và trình bày: PGS.TS. Lưu Trường Văn


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
7.1 Giới thiệu.
7.2 Chọn cần trục phục vụ lắp ghép.
7.3 Các công tác chuẩn bị.
7.4 Thi công lắp ghép các cấu kiện.
7.5 Nguyên tắc chung thi công lắp ghép nhà công
nghiệp.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
7.4.2 Lắp ghép các kết cấu thép.
Chuẩn bị móng cột thép
Lắp cột thép
Lắp dàn vì kèo và mái


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Chuẩn bị móng cột thép
Cột thép gắn cứng vào móng bê tông bằng các
bu lông giằng và chính những bu lông này xác
định vị trí của cột trên mặt bằng và lực ở gối tựa.
Vậy khi chôn các bu lông
này cần giác vị trí của
chúng đối với các đường tim

cột thật chính xác, khi đúc
móng cột, thường dùng một
khuôn mẫu cứng có khoan
các lỗ để đeo bu lông giằng
và đảm bảo các bu lông đó
đúng khoảng cách.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Chuẩn bị móng cột thép
Có ba phương pháp chuẩn bị móng cột thép:
a. Phương pháp 1:
Đặt cột lên mặt móng vào đúng cao trình thiết kế
ngay, không cần điều chỉnh độ cao thấp của cột
và không phải rót vữa xi măng lấp khe đáy cột
(phương pháp đổ bê tông trước).
Chuẩn bị móng bê tông như sau:
+ Đổ bê tông móng thấp dưới cao trình thiết kế
một chút (khoảng 55-8 cm).
+ Đặt lên trên đó hai đoạn thép hình sao cho mặt
phẳng trên của chúng trùng với cao trình thiết
kế.
+ Sau đó đổ tiếp bê tông lên tới mặt trên các đoạn
thép hình và là phẳng mặt.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Chuẩn bị móng cột thép
b. Phương pháp 2:
Đặt cột tỳ lên trên một xống tựa bằng thép đã chôn sẵn

sao cho cạnh trên của xống ở đúng cao độ thiết kế mặt
móng,
Bê tông móng đổ thấp hơn cao trình của móng một đoạn
4-5 cm.
Điều chỉnh vị trí của nó trên mặt bằng sao cho trùng hợp
các đường tim ghi trên đế cột và móng, điều chỉnh độ
thẳng đứng của cột bằng đóng chêm.
Sau khi cố định chân cột bằng các bu lông giằng thì rót
vữa lấp khe hở dưới đế cột.
- Ưu điểm:
Không cần phải gia công kết cấu thật chính xác như phải
cắt pha đỉnh cột cho thật vuông góc với đường trục cột
Việc điều chỉnh, dịch chuyển cột trên xống dễ hơn nhiều.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Chuẩn bị móng cột thép
b. Phương pháp 2:


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Chuẩn bị móng cột thép
c. Phương pháp 3:
Lắp riêng rẽ tấm đế cột và thân cột. (Đây là biện
pháp chuẩn bị mặt tựa trên móng chính xác hơn
phương pháp thứ I).
Đổ bê tông móng thấp hơn cao trình thiết kế độ 5
cm, rồi đặt tấm đế cột lên trên.
Điều chỉnh các đường tim của tấm đế trùng với
các đường tim móng, điều chỉnh độ cao của tấm

đế bằng vặn các đinh vít, sau đó bơm vữa lấp khe
đáy tấm đế.
Những cột có đỉnh dưới thật vuông góc với trục
đứng của cột thì khi đặt lên những tấm đế này sẽ
rất thẳng đứng.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
c. Phương pháp 3:
1. Tấm đế;
2. Các tai ngang có lỗ ren răng;
3. Ốc vít điều chỉnh;
4. Móng;
5. Đường tim;
6. Bu lông giằng;
7. Chi tiết chôn sẵn;
8. Lớp vữa lấp trước khi lắp cột;
9. Mặt trên móng;
10. Mặt tựa chân cột


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Lắp cột thép
Cột thép vận chuyển đến nơi lắp ghép, được đặt
nằm trên các khúc gỗ kê, công son đỡ dầm cầu
chạy quay ngang ra bên.
Trên thân cột và chân đế cột vạch sẵn những
đường tim và dấu cao trình để sau này kiểm tra
vị trí cột. Lắp sẵn thang và sàn công tác vào cột,
ở những chỗ liên kết cột với dầm cầu chạy, dầm

và dàn mái.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Lắp cột thép (Cách treo buộc cột)
Cách thứ nhất: treo buộc cột ở ngay
dưới công xôn đỡ dầm cầu chạy, chỗ
buộc có đệm gỗ hoặc đệm cao su để
dây cáp không bị uốn gẫy. Điểm buộc
phải nằm trên trọng tâm cột. Khi lắp
phải dùng thêm dây kéo ngang chân
cột, lắp xong việc tháo dỡ các dây
tiến hành ngay dưới đất.
Cách thứ hai: treo buộc cột ở ngay
trên đầu cột, khi cẩu cột lên ở ngay tư
thế thẳng đứng nên dễ lồng vào các
bu lông neo và dễ gióng cột theo
đúng các đường tim, cách thức này áp
dụng khi tay cần của cần trục dài
(như cần trục tháp).


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Lắp cột thép
- Có 2 phương pháp để lắp dựng: phương
pháp kéo lê và phương pháp quay.
Phương pháp kéo lê:
Khi bố trí cột trên mặt bằng, cần bố trí
điểm treo buộc cột và điểm đặt cột phải
nằm trong bán kính hoạt động của cần

trục.
Dựng cột theo phương pháp kéo lê là: cần
trục nâng đầu cột cao lên, trong khi đó
chân cột được kéo lê trên những thanh
ray trơn (có khi trên xe gòn, trên mặt
bằng) và tay cần của cần trục vẫn giữ
nguyên vị trí. Khi cột đứng thẳng thì cũng
đứng trên vị trí lắp.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Phương pháp quay:
Dùng lắp ghép những cột nặng.
Khi bố trí cột trên mặt bằng, cần bố trí điểm treo
buộc cột, gốc của cột và điểm đặt cột phải nằm trên
bán kính hoạt động của cần trục.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Phương pháp quay:

Để bảo vệ ren của bu lông neo khỏi hư hỏng khi lồng
chân cột vào, người ta đội lên đầu mỗi bu lông một
mũ chóp làm bằng đoạn ống nước, chui lọt qua lỗ
chân đế cột.
Kiểm tra độ thẳng đứng của cột bằng quả dọi, hoặc
bằng máy kinh vĩ theo các đường tim đã vạch sẵn
trên cột.
Nếu chân đế cột rộng thì bốn bu lông neo xiết chặt
bằng êcu đủ bảo đảm giữ cột đứng ổn định một

mình. Nếu cột cao trên 10m thì phải được giằng
thêm bằng các dây neo dọc hàng cột.
- Nếu chân đế cột hẹp, hoặc chân cột liên kết với
móng là khớp thì phải đặt các dây giằng ngang và
dọc hàng cột.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Phương pháp quay:
Các dây giằng cố định cột vào móng bên cạnh và chỉ
được tháo dỡ sau khi cột đã được liên kết chắc chắn
vào các kết cấu khác.
Lắp những cột đầu tiên bắt đầu từ những gian có
những giằng dọc giữa các cột. Nếu lắp cột đồng thời
với những kết cấu khác của nhà trong trường hợp
chưa lắp kết cấu mái ngay thì phải lắp từng hàng cột
một và cố định các cột đó bằng các thanh giằng dọc,
dầm cầu chạy và giằng sườn.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Lắp dàn vì kèo và mái
• Dàn vì kèo thép là kết cấu mảnh, trước khi cẩu lắp
phải xem xét có cần gia cường không vì khi treo cẩu
thường các thanh trong dàn chịu lực sẽ khác với khi
dàn nằm ở vị trí thiết kế công trình.
• Có hai loại gia cường dàn vì kèo khi cẩu lắp:
Loại gia cường thứ nhất: gia cường khi dựng dàn từ
tư thế nằm lên tư thế thẳng đứng, nhằm giữ cho
dàn khỏi cong oằn khi dựng dàn.

Loại gia cường thứ hai: nhằm ngăn ngừa dàn bị uốn
cong vênh khỏi mặt phẳng của mình khi treo cẩu.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Lắp dàn vì kèo và mái
Trên cột đã hàn sẵn các gối tựa làm chỗ đặt dàn, tạo
điều kiện cho việc liên kết dàn vào cột. Nếu dàn tựa
lên tường gạch hoặc đầu cột beton cốt thép, thì phải
chuẩn bị trước gối tựa và các bulông neo, kiểm tra
lại vị trí và cao trình của chúng.
Sau khi cố định dàn mái bằng thanh xà gồ (hoặc
thanh giằng tạm) và hệ giằng, mới được tháo dỡ các
thanh gia cường ra khỏi dàn.
Khi lắp ghép các dàn vì kèo mái cần đặc biệt chú ý
độ ổn định của từng chiếc dàn và của phần công
trình vừa lắp xong.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Lắp dàn vì kèo và mái
Mỗi dàn vì kèo sau khi lắp lên đã được cố định sơ bộ
vào gối tựa của nó bằng ít nhất 50% số lượng buông
thiết kế.
Tuy được cố định vào gối tựa như vậy dàn vẫn chưa
đảm bảo độ ổn định, vẫn dễ bị cong vênh khỏi mặt
phẳng của mình. Vậy trước khi tháo dỡ các dây cẩu

dàn, cần phải cố định thêm nó vào phần kết cấu đã
lắp xong bằng ít nhất ba thanh xà gồ, hoặc bằng các
thanh giằng tạm.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Lắp dàn vì kèo và mái
Phương pháp lắp
Lắp dàn có thể liên kết luôn cả cửa trời vào dàn dưới
mặt đất. Bắt đầu lắp dàn vì kèo từ dàn có hệ giằng.
Dàn đầu tiên, sau khi
đặt vào vị trí thiết kế,
được cố định tạm bằng
2, 4 hoặc 6 dây neo (tùy
theo khẩu độ). Các dây
neo này một đầu buộc
vào thanh cánh thượng
của dàn, một đầu buộc
vào móng cột, hoặc các
cọc neo.


CHƯƠNG 7: THI CÔNG LẮP GHÉP
Sau đó lắp tiếp dàn thứ hai. Trước khi tháo dỡ dây
cẩu (giải phóng cần trục) phải tiến hành liên kết dàn
đó vào dàn lắp đầu tiên, bằng các thanh xà gồ, tiếp
theo là các thanh giằng
đứng, các thanh chống
ngang và các khung
giằng nằm ngang tại

thanh cánh thượng và
thanh cánh hạ của dàn
này.