SẢN XUẤT GIÁ TRỊ THẶNG DƯ LÀ QUY LUẬT KINH TẾ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN

TỔNG LIÊN ĐOÀN LAO ĐỘNG VIỆT NAM
ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG

CHUYÊN ĐỀ THUYẾT TRÌNH
SẢN XUẤT GIÁ TRỊ THẶNG DƯ LÀ QUY LUẬT KINH TẾ CƠ
BẢN
CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN

Nhóm: 18
Tổ: 4


NỘI DUNG THUYẾT TRÌNH

1. Khái niện giá trị thặng dư

2. Hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư
3. Sản xuất giá trị thặng dư là quy luật kinh tế cơ bản của
chủ nghĩa tư bản


1. Khái niện giá trị thặng dư

chênh lệch giữa giá
số tiền nhà tư bản bỏ ra. Trong quá

Giá trị thặng dư được Marx xem là phần

trị hàng hóa

và

trình kinh doanh, nhà tư bản bỏ ra tư bản dưới hình thức

tư liệu
để thuê

sản xuất gọi là tư bản bất biến và bỏ ra tư bản
mướn lao động gọi là tư bản khả biến. Tuy nhiên, người lao
động đã đưa vào hàng hóa một lượng giá trị lớn hơn số tư bản
khả biến mà nhà tư bản trả cho người lao động. Phần dư ra đó
gọi là giá trị thặng dư. Tức là sản lượng của hàng hóa làm ra
có giá trị cao hơn phần tiền mà nhà tư bản trả cho
công nhân và mức chênh lệch đó chính là giá trị thặng dư.


1. Khái niện giá trị thặng dư

Ví dụ

Giả sử một người lao động có trong tay giá trị nguyên vật
liệu là 1000 đồng. Trên cơ sở sức lao động đã bỏ ra,
người lao động đó sẽ làm ra được sản phẩm mới có giá trị

1100 đồng. Số tiền 100 đồng

chênh lệch đó chính là

giá trị thặng dư sức lao động.

50 đồng/1

sản phẩm, có nghĩa 50 đồng còn lại là phần
thặng dư nhà tư bản chiếm của người lao
động.
Tuy nhiên nhà tư bản chỉ trả lương cho anh ta


2. Hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư
a, Phương pháp sản xuất giát trị thặng dư tuyệt đối:
Là phương pháp sản xuất ra giá trị thặng dư được thực hiện trên cơ sở kéo dài tuyệt đối
ngày công lao động của công nhân trong điều kiện thời gian lao động tất yếu không thay
đổi.
b, Phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tương đối:
Là phương pháp sản xuất ra giá trị thặng dư được thực hiện bằng cách rút ngắn thời gian
lao động tất yếu lại để kéo dài một cách tương ứng thời gian lao động thặng dư trên cơ
sở tăng năng suất lao động xã hội trong điều kiện dộ dài ngày công lao động không đổi
• Giá trị thặng dư siêu ngạch:
Là phần giá trị thạng dư thu được do tăng năng suất lao động cá biệt, làm cho giá trị cá
biệt của hàng hóa thấp hơn giá trị thị trường của nó.


2. Hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư

• Phương pháp sản suất giá trị thặng dư tuyệt đối
VD: Thuê nhân công để dệt 5kg vải, bạn trả cho họ 2K/ngày. Tuy
nhiên nhân công chỉ mất có 4h để dệt xong 5kg vải mà bạn thuê họ
cả ngày (8h), do vậy bạn cho họ dệt tiếp 4h nữa, như vậy là bạn
chiếm dụng 4h lao động của nhân công -> giá trị thặng dư được tạo
ra.

2. Hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư
• Phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tương đối.
VD: Thuê nhân công làm 8 tiếng/ngày. Nhân công của bạn làm 8 tiếng ra 5kg vải,
nhân công được trả lương đúng với SLĐ họ bỏ ra, bạn chẳng thu đc lợi nhuận cho
mình. Bạn mua thêm máy móc thiết bị, công nghiệp hóa, với 8 tiếng nhân công tạo ra 40
kg vải, như vậy thời gian lao động xã hội cần thiết là 1 tiếng, và 7 tiếng còn lại là thời
gian lao động thặng dư tạo ra giá trị thặng dư tương đối cho bạn.
Còn nếu như mà công nghệ của bạn giúp sản xuất ra 60kg vải trong khi các nhà tư bản khác
chỉ có được 40kg vải thì lúc đó bạn sẽ đạt được giá

trị thặng dư siêu ngạch.


3. Sản xuất giá trị thặng dư là quy luật kinh tế cơ
bản của chủ nghĩa tư bản
Quy luật kinh tế cơ bản là quy luật phản ánh bản chất và mục đích của một phương
thức sản xuất. Mỗi phương thức sản xuất có một quy luật kinh tế cơ bản. Bị tước đoạt hết

Lao động
không công của công nhân làm thuê là nguồn gốc của giá trị thặng dư,
nguồn gốc làm giàu của tư bản. Sản xuất giá trị thặng dư là mục đích duy nhất của
nền sản xuất tư bản chủi nghĩa. Phương tiện để đạt được mục đích là tăng cường
bóc lột công nhân làm thuê trên cơ sở phát triển kỹ thuật, tăng
cường độ lao động, kéo dài ngày công lao động, tăng năng suất lao
động…
tư liệu sản xuất công nhân buộc phải bán sức lao động cho nhà tư bản.


3. Sản xuất giá trị thặng dư là quy luật kinh tế cơ
bản của chủ nghĩa tư bản

cở bản của chủ nghĩa tư bản. Nội dung của quy
luật là tạo ra ngày càng nhiều giá trị thặng dư bằng cách tăng cường các phương
tiện kỹ thuật và quản lý để bóc lột ngày càng nhiều lao động làm thuê. Quy luật
giá trị thặng dư có tác dụng mạnh mẽ trong nhiều mặt của đời sống xã hội. Một mặt nó
thúc đẩy kỹ thuật và phân công lao động xã hội phát triển , làm cho lực
lượng sản xuất trong xã hội tư bản chủ nghĩa phát triển với tốc độ nhanh và nâng
cao năng suất lao động. Mặt khác, nó làm cho các mâu thuẫn vốn có của chủ
Sản xuất giá trị thặng dư là quy luật

nghĩa tư bản, trước hết là mâu thuẫn cơ bản của nó – mâu thuẫn giữa tính chất xã hội của
sản xuất với sự chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất

gay gắt.

ngày càng


3. Sản xuất giá trị thặng dư là quy luật kinh tế cơ
bản của chủ nghĩa tư bản
Quy luật giá trị thặng dư ra

đời và tồn tại cùng với sự tồn tại của chủ
nghĩa tư bản. Nó quyết định các mặt chủ yếu, các quá trình kinh tế
chủ yếu của chủ nghĩa tư bản. Nó là động lực vận động, phát triển của
chủ nghĩa tư bản, đồng thời nó cũng làm cho mọi mâu thuẫn của chủ nghĩa tư
bản, đặc biệt là làm cho mâu thuẫn cơ bản của chủ nghĩa tư bản ngày càng
gay gắt, đưa đến sự thay thế tất yếu chủ nghĩa tư bản bằng một xã

hội cao hơn.