bài giảng luyện từ và câu lớp 5





Häc tèt

Ng« ThÞ Thªm- Tr­êng TiÓu häc Tiªn D­îc


BÀI CŨ:
Liên kết các câu trong bài bằng cách lặp từ ngữ

1) Em hãy đặt câu có sử dụng liên kết câu bằng cách lặp
tõ ngữ, gạch chân dưới từ được lặp đó.
2) Chọn từ thích hợp điền vào vò trí của dấu ( . . . ) để hai
câu sau liên kết với nhau:
Bác tự cho mình là “người lính vâng lệnh quốc
dân ra mặt trận”, là “đày tớ trung thành của nhân
dân” . Ở ( Bá
. . c. ), lòng yêu mến nhân dân đã trở
thành một sự say mê mãnh liệt .
A. ¤ng

B. Cơ

C. Tôi

D. Bác


1 . C¸c c©u trong ®o¹n v¨n sau nãi vỊ ai? Nh÷ng tõ

ng÷ nµo cho biÕt ®iỊu ®ã?
Đã mấy năm vào Vương phủ Vạn Kiếp, sống gần
Hưng Đạo Vương, chàng thư sinh họ Trương thấy Ông
luôn điềm tónh. Không điều gì khiến vò Quốc công Tiết
chế có thể rối trí. Vò Chủ tướng tài ba không quên một
trong những điều hệ trọng để làm nên chiến thắng là
phải cố kết lòng người. Chuyến này, Hưng Đạo Vương
lai kinh cùng nhà vua dự Hội nghò Diên Hồng. Từ đấy,
Ông sẽ đi thẳng ra chiến trận. Vào chốn gian nguy, trước
vận nước ngàn cân treo sợi tóc mà Người vẫn bình thản,
tự tin, đónh đạc đến lạ lùng .
( Theo Lª V©n)


*Bµi 1) C¸ác câu trong đoạn vă
saun nó
®Ịu
i về
nóai?
i vềNhữ
TrÇn
ngQc
từ ngữ
Tn.
nào cho
biết điều đó?

Th¶o ln
nhãm ®«i

Đã mấy năm vào Vương phủ Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo Vương,
chàng thư sinh họ Trương thấy Ông luôn điềm tónh. Không điều gì
khiến vò Quốc công Tiết chế có thể rối trí. Vò Chủ tướng tài ba
không quên một trong những điều hệ trọng để làm nên chiến thắng là
phải cố kết lòng người. Chuyến này, Hưng Đạo Vương lai kinh cùng
nhà vua dự Hội nghò Diên Hồng. Từ đấy, Ông sẽ đi thẳng ra chiến
trận. Vào chốn gian nguy, trước vận nước ngàn cân treo sợi tóc mà
Người vẫn bình thản, tự tin, đónh đạc đến lạ lùng .


• Trần Quốc Tuấn quê làng Tức Mặc, huyện Mỹ Lộc, phủ
Xuân Trường, tỉnh Nam Định, con của An Sinh Vương
Trần Liễu, là tôn thất nhà Trần nên ông được phong
Hưng Đạo Vương ngay từ khi còn nhỏ tuổi.
• Trần Quốc Tuấn là đệ nhất công thần nhà Trần, hai lần
chiến thắng cuộc xâm lăng của quân Nguyên - Mông. Ông
là người được xếp vào hàng danh nhân quân sự trên thế
giới.


V× sao
nh©ntrọng
d©n l¹iông
dµnh cho
TrÇndân
Quècdành
TuÊn nhiÒu
• -Để
kính
nhân

cho tªn
ông
gäi kh¸c nhau?
nhiều tên gọi khác nhau.


2) Đọc đoạn văn sau:

Đã mấy năm vào Vương phủ Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo Vương,
chàng thư sinh họ Trương thấy Hưng Đạo Vương luôn điềm tónh. Không
điều gì khiến Hưng Đạo Vương có thể rối trí. Hưng Đạo Vương không
quên một trong những điều hệ trọng để làm nên chiến thắng là phải cố
kết lòng người. Chuyến này, Hưng Đạo Vương lai kinh cùng nhà vua dự
Hội nghò Diên Hồng. Từ đấy, Hưng Đạo Vương sẽ đi thẳng ra chiến trận.
Vào chốn gian nguy, trước
vận nước ngàn cân treo sợi tóc mà Hưng Đạo Vương vẫn bình thản, tự tin,
đónh đạc đến lạ lùng .
Trong đoạn văn này những từ ngữ nào được lặp lại nhiều lần?

(1)


Trong hai đoạn văn sau, cách diễn đạt ở đoạn văn nào hay hơn? Vì sao?

Đã mấy năm vào Vương phủ
Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo
Vương, chàng thư sinh họ Trương
thấy Ông luôn điềm tónh. Không
điều gì khiến vò Quốc công Tiết
chế có thể rối trí. Vò Chủ tướng

tài ba không quên một trong
những điều hệ trọng để làm nên
chiến thắng là phải cố kết lòng
người. Chuyến này, Hưng Đạo
Vương lai kinh cùng nhà vua dự
Hội nghò Diên Hồng. Từ đấy, Ông
sẽ đi thẳng ra chiến trận. Vào
chốn gian nguy, trước vận nước
ngàn cân treo sợi tóc mà Người
vẫn bình thản, tự tin, đónh đạc đến
lạ lùng . (1)

Đã mấy năm vào Vương phủ Vạn
Kiếp, sống gần Hưng Đạo Vương,
chàng thư sinh họ Trương thấy Hưng
Đạo Vương luôn điềm tónh. Không
điều gì khiến Hưng Đạo Vương có
thể rối trí. Hưng Đạo Vương không
quên một trong những điều hệ trọng
để làm nên chiến thắng là phải cố
kết lòng người. Chuyến này, Hưng
Đạo Vương lai kinh cùng nhà vua dự
Hội nghò Diên Hồng. Từ đấy, Hưng
Đạo Vương sẽ đi thẳng ra chiến trận.
Vào chốn gian nguy, trước vận nước
ngàn cân treo sợi tóc mà Hưng Đạo
Vương vẫn bình thản, tự tin, đónh đạc
đến lạ lùng. (2)

Trong hai đoạn văn sau, cách diễn đạt ở đoạn văn nào hay hơn? Vì sao?

Đã mấy năm vào Vương phủ
Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo
Vương, chàng thư sinh họ Trương
thấy Ông luôn điềm tónh. Không
điều gì khiến vò Quốc công Tiết
chế có thể rối trí. Vò Chủ tướng
tài ba không quên một trong
những điều hệ trọng để làm nên
chiến thắng là phải cố kết lòng
người. Chuyến này, Hưng Đạo
Vương lai kinh cùng nhà vua dự
Hội nghò Diên Hồng. Từ đấy, Ông
sẽ đi thẳng ra chiến trận. Vào
chốn gian nguy, trước vận nước
ngàn cân treo sợi tóc mà Người
vẫn bình thản, tự tin, đónh đạc đến
lạ lùng .
(1)

Đã mấy năm vào Vương phủ
Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo
Vương, chàng thư sinh họ Trương
thấy Hưng Đạo Vương luôn điềm
tónh. Không điều gì khiến Hưng
Đạo Vương có thể rối trí. Hưng
Đạo Vương không quên một trong
những điều hệ trọng để làm nên
chiến thắng là phải cố kết lòng

người. Chuyến này, Hưng Đạo
Vương lai kinh cùng nhà vua dự
Hội nghò Diên Hồng. Từ đấy, Hưng
Đạo Vương sẽ đi thẳng ra chiến
trận. Vào chốn gian nguy, trước
vận nước ngàn cân treo sợi tóc mà
Hưng Đạo Vương vẫn bình thản, tự
tin, đónh đạc đến lạ lùng.
(2)


ThÕ nµo lµ liªn kÕt c©u b»ng c¸ch thay thÕ tõ ng÷?
Cách thay thế từ ngữ đó có tác dụng gì?

Ghi nhớ :

Khi các câu trong đoạn văn cùng nói về một người,
một vật, một việc, ta có thể dùng đại từ hoặc những từ
ngữ đồng nghóa thay thế cho những từ ngữ đã dùng ở câu
đứng trước để tạo mối liên hệ giữa các câu và tránh lặp
từ nhiều lần .
• L­u ý: C¸c tõ cã thĨ dïng ®Ĩ thay thÕ tõ ngữ lµ:
+ C¸c ®¹i tõ: nã, chóng, hä, tÊt c¶, ®©y, ®ã,….
+ C¸c ®¹i tõ gèc danh tõ: anh, chÞ, chó, b¸c, «ng, chµng, nµng,
…
+ C¸c tõ ®ång nghÜa gióp cho sù diƠn ®¹t thªm phong phó, ®a
d¹ng…


* Tìm tõ ngữ cã t¸c dông thay thÕ trong vÝ dô sau:

a) Con mÌo nhµ em rÊt ®Ñp . Nã cã bé l«ng mịn màng vµ ªm nh­
nhung.
b) B¹n Hoa líp t«i võa häc giái, võa xinh xắn . Chóng t«i rÊt tù hào vÒ
b¹n Êy.


1. Đọc đoạn văn sau (Các câu văn đã được đánh số thứ tự). Cho biết
 Hai Long phóng xe về phía Phú Lâm tìm hộp thư mật .
 Người đặt hộp thư lần nào cũng tạo cho anh sự bất ngờ. Bao
giờ hộp thư cũng được đặt tại một nơi dễ tìm mà lại ít bò chú ý
nhất.  Nhiều lúc, người liên lạc còn gửi gắm vào đây một chút
tình cảm của mình, thường bằng những vật gợi ra hình chữ V mà
chỉ anh mới nhận thấ
y. Đó là tên Tổ quốc Việt Nam, là lời
chào chiến thắng .
Từ ngữ in đậm Từ ngữ được thay thế
Mỗi từ ngữ in đậm ë trªn thay thế cho từ ngữ nào ? Cách thay thế từ
- Hai Long
ngữ ở đây có tác dụng gì ?- Anh

- Người liên lạc - Người đặt hộp thư
Lµm vë

- Anh

- Hai Long

- Đó

- Những vật gợi ra hình chữ V

n kết câu
 Cách thay thế từ ngữ trong đoạn văn trên có tác dụng Liê
…………...............


1) Chọn câu nào đứng sau câu văn : “ Cái hoa thập thò,
hoe hoe đỏ như một mầm lửa non.” để tạo mối liên hệ
giữa hai câu và tránh lặp từ ?
A. Cái hoa ngày càng to thêm, nặng thêm, khiến cây
chuối nghiêng hẳn về một phía .
B. Nó ngày càng to thêm, nặng thêm, khiến cây chuối
nghiêng hẳn về một phía .


2) Chọn câu nào đứng sau câu văn : “ Một người ăn xin
già lọm khọm đứng ngay trước mặt tôi .” để tạo mối
liên hệ giữa hai câu và tránh lặp từ ?
A. Đôi mắt ông lão đỏ đọc và giàn giụa nước mắt .

B. Đôi mắt người ăn xin già đỏ đọc và giàn giụa
nước mắt .


Dặn dò :
-
Về Khi
nhà häc
các l¹i
câbµi.

u trong đoạn văn cùng nói về một người, một
t, mộ
t việ
dùrộ
ngncá
chnnà
tạonmố
n hệ giữa các câu
-vậ
Chuẩ
n bò
bàci :taMở
g vố
từo“để
Truyề
thối nliê
g”.
mà không lặp lại từ nhiều lần?