bài giảng luyện từ và câu lớp 5 tuần 26 luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu

PH¢N M¤N LUYÖN Tõ Vµ C¢U
LíP 5B

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ, THĂM LỚP


Thứ sáu ngày 22 tháng 3 năm 2013
Luyện từ và câu
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Em hãy đọc một số câu tục ngữ hoặc ca dao nói về
truyền thống đoàn kết của nhân dân ta.
- Khôn ngoan đối đáp người ngoài
cùnghãy
một mẹ
hoàisố
đá câu
nhau. tục ngữ hoặc ca dao
2.GàEm
đọcchớmột
- Bầu ơi thương bí lấy cùng
truyền
lòng
nhân
áimột
của
nhân dân ta.
Tuy rằngthống
khác giống
nhưng
chung

giàn.
- Nhiễu điều phủ lấy giá gương
- Thương
người
thương
thân.
Người
trong
một như
nướcthể
phải
thương
nhau cùng.
lành
rách. nên non
- Lá
Một
câyđùm
làmláchẳng
- Máu
ruột
Ba
câychảy
chụm
lại mềm.
thành hòn núi cao.
- Môi hở răng lạnh.
- Chị ngã, em nâng.
- Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ.
- Anh em như thể tay chân

Rách lành đùm bọc, khó khăn đỡ đần.

nói về


Thứ sáu ngày 22 tháng 3 năm 2013
Luyện từ và câu
LIÊN KẾT CÁC CÂU TRONG BÀI BẰNG TỪ NGỮ NỐI
I. Nhận xét:
1. Mỗi từ ngữ được in đậm dưới dây có tác dụng gì ?
Miêu tả một em bé hoặc một chú mèo, một cái cây,
một dòng sông mà ai cũng miêu tả giống nhau thì không ai
thích đọc. (2)Vì vậy ngay trong quan sát để miêu tả, người viết
phải tìm ra cái mới, cái riêng.
(1)

Theo Phạm Hổ

- Từ hoặc : Có tác dụng nối từ em bé với chú mèo trong câu 1.
- Cụm từ vì vậy : Có tác dụng nối câu 1 với câu 2.


I. Nhận xét :
1. Mỗi từ ngữ được in đậm dưới đây có tác dụng gì ?
Miêu tả một em bé hoặc một chú mèo, một cái cây, một
dòng sông mà ai cũng miêu tả giống nhau thì không ai thích
đọc.(2) Vì vậy ngay trong quan sát để miêu tả, người viết phải
tìm ra cái mới, cái riêng.
2. Tìm thêm những từ ngữ mà em biết có tác dụng giống
như cụm từ vì vậy ở đoạn văn trên.

Một số từ ngữ có tác dụng kết nối như: nhưng, tuy nhiên,
thậm chí, cuối cùng, ngoài ra, mặt khác, trái lại, đồng thời,…
(1)


- Em hiểu thế nào là liên kết các câu trong bài

bằng từ ngữ nối ?
Liên kết câu bằng từ ngữ nối là dùng các từ ngữ
có tác dụng kết nối để liên kết các câu, các đoạn
trong bài.
- Hãy nêu một số từ ngữ có tác dụng kết nối các câu,
các đoạn trong bài.
Các từ ngữ có tác dụng kết nối như : nhưng, tuy
nhiên, thậm chí, cuối cùng, ngoài ra, mặt khác, trái lại,
đồng thời, mặc dù,…


II. Ghi nhớ :

Để thể hiện rõ mối quan hệ về nội dung giữa
các câu trong bài, ta có thể liên kết các câu ấy
bằng quan hệ từ hoặc một số từ ngữ có tác dụng
kết nối như : nhưng, tuy nhiên, thậm chí, cuối
cùng, ngoài ra, mặt khác, trái lại, đồng thời,…


III. Luyện tập :
Bài tập 1 : Đọc bài văn Qua những mùa hoa. Gạch
dưới các từ ngữ có tác dụng nối trong ba đoạn văn

đầu hoặc bốn đoạn văn cuối. Có thể giải thích thêm
từ ngữ đó có tác dụng nối câu, nối đoạn như thế nào.


QUA NHỮNG MÙA HOA ( Ba đoạn văn đầu)
Trên con đường từ nhà đến trường, tôi phải đi qua bờ
Hồ Gươm. (2) Lúc có bạn thì chuyện trò tíu tít, có khi đuổi nhau
suốt dọc đường. (3) Nhưng khi đi một mình, tôi thích ôm cặp vào
ngực, nhìn lên các vòm cây, vừa đi vừa lẩm nhẩm ôn bài.
(1)

Vì thế, tôi thường là đứa phát hiện ra bông hoa gạo đầu
tiên nở trên cây gạo trước đền Ngọc Sơn. (5) Rồi bông nọ gọi bông
kia, bông nọ ganh bông kia, chỉ vài hôm sau, cây gạo đã như một
cây đuốc lớn cháy rừng rực giữa trời.
(4)

Nhưng khi lửa ở cây gạo sắp lụi thì nó lại “bén” sang
những cây vông cạnh cầu Thê Húc. (7) Rồi thì cả một bãi vông lại
bừng lên, đỏ gay, đỏ gắt suốt cả tháng tư.
(6)


ĐOẠN 1

Trên con đường từ nhà đến trường, tôi phải đi qua
bờ Hồ Gươm. (2)Lúc có bạn thì chuyện trò tíu tít, có
khi đuổi nhau suốt dọc đường. (3) Nhưng khi đi một
mình, tôi thích ôm cặp vào ngực, nhìn lên các vòm
cây, vừa đi vừa lẩm nhẩm ôn bài.

(1)

Nhưng nối câu 3 với câu 2.


ĐOẠN 2

Vì thế, tôi thường là đứa phát hiện ra bông hoa gạo
đầu tiên nở trên cây gạo trước đền Ngọc Sơn. (5) Rồi
bông nọ gọi bông kia, bông nọ ganh bông kia, chỉ vài
hôm sau, cây gạo đã như một cây đuốc lớn cháy rừng
rực giữa trời.
(4)

Vì thế nối câu 4 với câu 3, nối đoạn 2 với đoạn 1.
Rồi nối câu 5 với câu 4.


ĐOẠN 3

Nhưng khi lửa ở cây gạo sắp lụi thì nó lại “bén” sang
những cây vông cạnh cầu Thê Húc. (7) Rồi thì cả một bãi
vông lại bừng lên, đỏ gay, đỏ gắt suốt cả tháng tư.
(6)

Nhưng nối câu 6 với câu 5, nối đoạn 3 với đoạn 2.
Rồi nối câu 7 với câu 6.


QUA NHỮNG MÙA HOA

( Ba đoạn văn đầu)

Trên con đường từ nhà đến trường, tôi phải đi qua bờ Hồ Gươm.
Nhưng
(2)
Lúc có bạn thì chuyện trò tíu tít, có khi đuổi nhau suốt dọc đường. (3)
khi đi một mình, tôi thích ôm cặp vào ngực, nhìn lên các vòm cây, vừa đi vừa
lẩm nhẩm ôn bài.
(4) Vì thế
, tôi thường là đứa phát hiện ra bông hoa gạo đầu tiên nở
Rồi
trên cây gạo trước đền Ngọc Sơn. (5)
bông nọ gọi bông kia, bông nọ ganh
bông kia, chỉ vài hôm sau, cây gạo đã như một cây đuốc lớn cháy rừng rực
giữa trời.
Nhưng
(6)
khi lửa ở cây gạo sắp lụi thì nó lại “bén” sang những cây
Rồi
vông cạnh cầu Thê Húc. (7)
thì cả một bãi vông lại bừng lên, đỏ gay, đỏ gắt
suốt cả tháng tư.
(1)

ĐOẠN 1:
ĐOẠN 2:
ĐOẠN 3:

nhưng nối câu 3 với câu 2.

vì thế nối câu 4 với câu 3, nối đoạn 2 với đoạn 1.
nhưng nối câu 6 với câu 5, nối đoạn 3 với đoạn 2.
rồi nối câu 7 với câu 6.


Bài tập 2 : Mẩu chuyện vui dưới đây có một chỗ dùng sai
từ để nối, em hãy chữa lại cho đúng :
- Bố ơi, bố có thể viết trong bóng tối được không ?
- Bố viết được.
- Nhưng bố hãy tắt đèn đi và kí vào sổ liên lạc cho con.
-?!
MINH CHÂU sưu tầm
Từ nối dùng sai
- Nhưng bố hãy tắt đèn đi và kí vào sổ
liên lạc cho con.

Cách chữa
Thay từ nhưng bằng từ vậy, vậy thì, thế
thì, nếu thế thì, nếu vậy thì.

-?!
Câu văn đúng sẽ là :
Vậy (vậy thì, nếu vậy thì, thế thì, nếu thế thì) bố hãy tắt đèn đi và
kí vào sổ liên lạc cho con.


Em hãy dùng những từ ngữ nối thích hợp nhất điền vào chỗ trống để liên
kết các câu trong đoạn văn sau :
tuy nhiên
còn

vì vậy
Nói đến quan sát bên ngoài, các em cần làm quen và sử dụng thật tốt các từ ngữ có tính
Còn
chất công cụ trong hoạt động quan sát. ……
1 nói đến quan sát bên trong thì phức tạp hơn.
Tuy nhiên
2
Cái hồn của cảnh, vật và con người đều rất khác nhau. …………..
, tất cả đều phải lấy con
người làm gốc ………….,
cái linh hồn của cảnh, của vật đều là những rung động mà con
Vì3vậy
người gửi gắm vào đó một cách trực tiếp hay gián tiếp, kín đáo hay không kín đáo,…
Đỗ Ngọc Thống
(Trích :Văn miêu tả trong nhà trường phổ thông)


- Em hiểu thế nào là liên kết câu trong bài bằng từ ngữ
nối ?
Liên kết câu trong bài bằng từ ngữ nối là dùng các
từ ngữ có tác dụng kết nối để liên kết các câu, các đoạn
trong bài.
- Hãy nêu một số từ ngữ có tác dụng kết nối các câu, các đoạn
trong bài.
Các từ ngữ có tác dụng kết nối như : nhưng, tuy nhiên,
thậm chí, cuối cùng, ngoài ra, mặt khác, trái lại, đồng thời, mặc
dù,…


TiÕt häc ®Õn ®©y kÕt thóc

kÝnh chóc c¸c thÇy c« gi¸o
M¹nh khoÎ-h¹nh phóc-thµnh ®¹t


Thứ sáu ngày 22 tháng 3 năm 2013
Luyện từ và câu
LIÊN KẾT CÁC CÂU TRONG BÀI BẰNG TỪ NGỮ NỐI