Giải bài 1,2,3,4 trang 19 SGK Sinh 11: Thoát hơi nước

Tóm tắt lý thuyết và Giải bài 1,2,3 trang 19 SGK Sinh 11 : Thoát hơi nước – chương 1 Chuyển hóa
vật chất và năng lượng.

A. Tóm Tắt Lý Thuyết: Thoát hơi nước
I.KIẾN THỨC CƠ BẢN
– Thoát hơi nước có vai trò tạo lực hút hút dòng nước và ion khoáng từ rễ lên lá và đến các bộ phận khác
ở trên mặt đất của cây.
– Thoát hơi nước có tác dụng hạ nhiệt độ của lá và giúp cho khí C02 khuếch tán vào bên trong lá cần cho
quá trình quang hợp.
– Hai con đường thoát hơi nước: qua cutin và qua khí khổng. Trong đó, thoát hơi nước qua khí khổng
đóng vai trò chủ yếu.
– Thoát hơi nước qua mặt dưới của lá mạnh hơn qua mặt trên của lá do khí khổng phân bố chủ yếu ở mặt
dưới của lá.
– Các tác nhân ngoại cảnh như nước, ánh sáng, nhiệt độ, gió và các ion khoáng ảnh hưởng đến sự thoát
hơi nước.
II CÂU HỎI SÁCH GIÁO KHOA
PHẦN TÌM HIỂU VÀ THẢO LUẬN

Đọc bảng 3 và trả lởi các câu hỏi
sau:
+ Những số liệu nào trong bảng chữ phép khẳng định rằng, sổ lượng khí khổng có vai trò quan trọng
trong sự thoát hơi nước của lá cây
+ Vì sao mặt trên của lá cây đoạn không có khí khổng nhưng vẫn có sự thoát hơi nước?
– Dựa vào các số liệu trong bảng 3, hình 3.3 và những điều vừa nêu, hãy cho biết những cấu trúc
nào tham gia vào quá trình thoát hơi nước của lá.
Hướng dẫn
+ Số liệu về số lượng khí khổng/mm2 ở mặt trên và mặt dưới với cường độ thoát hơi nước mg/24 giờ của
mỗi mặt lá: mặt dưới có nhiều khí khổng hơn mặt trên, luôn có cường độ thoát hơi nước cao hơn ở cả 3
loài cây.
+ Mặt trên của cây đoạn không có khí khổng nhưng vẫn có thoát hơi nước chứng thực rằng quá trình

thoát hơi nước có thể xảy ra không qua con đường khí khổng. Bởi vì, hơi nước có thể khuếch tán qua lớp
biểu bì của lá khi nó chưa bị lớp cutin dày che phủ, gọi là thoát hơi nước qua cutin.
– Cấu trúc tham gia vào quá trình thoát hơi nước ở lá là khí khổng và cutin.
Bài trước: Giải bài 1,2,3,4 trang 14 SGK Sinh 11 : Vận chuyển các chất trong cây

B. Hướng dẫn giải bài tập SGK trang 19 Sinh Học lớp 11: Thoát hơi nước
Bài 1: (trang 19 SGK Sinh 11)
Vì sao dưới bóng cây mát hơn dưới mái che bằng vật liệu xây dựng?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 1:
Vật liệu xây dựng hấp thụ nhiệt làm cho nhiệt độ tăng cao, còn lá cây thoát hơi nước làm hạ nhiệt độ môi
trường xung quanh lá. Nhờ vậy, không khí dưới bóng cây vào những ngày hè nóng bức mát hơn so với
nơi không có bóng cây và mát hơn so với không khí dưới mái che bằng vật liệu xây dựng.
Bài 2: (trang 19 SGK Sinh 11)
Cây trong vườn và cây trên đồi, cây nào có cường độ thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn ?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 2:
Cây trong vườn có cường độ thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn, vì cây trong vườn có lớp cutin mỏng
hơn. Bản chất của lớp cutin là làm giảm sự thoát hơi trên biểu bì lá.Lớp cutin càng giày thì thoát hơi nước
càng giảm và ngược lại.Vì thế, cây trên đồi có lớp cutin giày hơn để giảm han chế tối đa việc thoát hơi
nước.
Bài 3: (trang 19 SGK Sinh 11)
Tác nhân chủ yếu nào điều tiết độ mở của khí khổng?
Đáp án và hướng dẫn giải bài 3:
– Ánh sáng: cây quang hợp dưới ánh sáng làm tăng nồng độ chất hữu cơ và CO2 trong tế bào khí khổng
dẫn đến trương nước → khí khổng mở
– Hoạt động của các bơm ion của tế bào khí khổng làm tăng hoặc giảm hàm lượnh ion trong tế bào khí
khổng → thay đổi áp suất thẩm thấu → thay đổi sức trương của tế bào khí khổng
– Hàm lượng AAB trong tế bào khí khổng điều khiển hoạt động các bơm ion → thay đổi sức trương nước
của tế bào khí khổng VD: Khi cây bị hạn → AAB tăng → bơm ion hoạt động đưa ion ra khỏi tế bào →
giảm sức trương nước → khí khổng đóng.

Bài tiếp theo: Giải bài 1,2 trang 24 SGK Sinh 11: Vai trò của các nguyên tố khoáng