THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI VIETBANK – PGD VẠN HẠNH

TỔNG LIÊN ĐỒN LAO ĐỘNG VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƠN ĐỨC THẮNG
KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
HỒN THIỆN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG
TẠI VIETBANK – PGD VẠN HẠNH

GVHD : ThS. BÙI ĐỨC NHÃ
SVTH : NGUYỄN THỊ THU SƯƠNG
Lớp

: 09020302

Khố : 13

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2013


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập ở trƣờng Đại học Tôn Đức Thắng cũng nhƣ thực tập
tại Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần Việt Nam Thƣơng Tín – PGD Vạn Hạnh, em
đã nhận đƣợc rất nhiều sự dạy bảo, chỉ dẫn và giúp đỡ.
Trƣớc hết, em xin chân thành cám ơn tồn thể Q Thầy Cơ Trƣờng Đại học
Tơn Đức Thắng, khoa Tài chính – Ngân hàng đã tận tình giảng dạy, cung cấp cho
chúng em kiến thức chuyên ngành và những kiến thức bổ ích trong đời sống. Đặc
biệt, em xin chân thành cám ơn Thạc sĩ Bùi Đức Nhã – ngƣời đã trực tiếp hƣớng
dẫn em hoàn thành tốt Khóa luận tốt nghiệp này.
Em xin chân thành cám ơn toàn thể cán bộ nhân viên Ngân hàng TMCP Việt

Nam Thƣơng Tín – PGD Vạn Hạnh đã tạo điều kiện cho em thực tập để có thêm
kiến thức và kinh nghiệm làm việc tại ngân hàng. Đặc biệt là các anh chị ở phòng
Kinh doanh đã cung cấp cho em số liệu, giải thích những điều em chƣa rõ để em
hồn thành Khóa luận tốt nghiệp.
Xin cảm ơn gia đình và bạn bè, những ngƣời ln sát cánh động viên, đƣa ra
lời khuyên để con vƣợt qua những khó khăn trong cuộc sống.
Cuối cùng, xin kính chúc Q Thầy Cơ, Q Ngân hàng, gia đình và bạn bè
dồi dào sức khỏe và thành công trong cuộc sống!

SINH VIÊN
NGUYỄN THỊ THU SƢƠNG


CƠNG TRÌNH ĐƯỢC HỒN THÀNH
TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƠN ĐỨC THẮNG
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng
dẫn khoa học của Thạc sĩ Bùi Đức Nhã. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề
tài này là trung thực và chưa cơng bố dưới bất kỳ hình thức nào trước đây. Những
số liệu trong các bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá được
chính tác giả thu thập từ các nguồn khác nhau có ghi rõ trong phần tài liệu tham
khảo.
Ngồi ra, trong luận văn cịn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng như số
liệu của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích nguồn
gốc.
Nếu phát hiện có bất kỳ sự gian lận nào tơi xin hồn tồn chịu trách
nhiệm về nội dung luận văn của mình. Trường đại học Tôn Đức Thắng không
liên quan đến những vi phạm tác quyền, bản quyền do tôi gây ra trong q trình
thực hiện (nếu có).
TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2013
Tác giả

NGUYỄN THỊ THU SƯƠNG


NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
TPHCM, ngày tháng năm 2013
CƠ QUAN THỰC TẬP

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
TPHCM, ngày tháng năm 2013
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................

........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
TPHCM, ngày tháng năm 2013
GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN


TĨM TẮT
Ngân hàng Thương mại có ba hoạt động cơ bản: Huy động vốn, Tín dụng và
Trung gian thanh tốn. Tuy hoạt động Tín dụng là một nghiệp vụ truyền thống, nền
tảng, chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu thu nhập, nhưng cũng là hoạt động phức tạp,
tiềm ẩn những rủi ro lớn cho các NHTM. Trong thời gian thực tập tại Ngân hàng
TMCP Việt Nam Thương Tín – PGD Vạn Hạnh, em đã tìm hiểu một số sản phẩm
tín dụng, thấy được hạn chế cơ bản cũng như tiềm năng mở rộng, hồn thiện hoạt
động tín dụng tại PGD.

Bài Khóa luận này nhằm phân tích thực trạng tín dụng tại PGD Vạn Hạnh và
nêu ra một số giải pháp thiết thực để nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng tại PGD.
Phạm vi thời gian nghiên cứu là các năm 2010, 2011, 2012. Để hồn thành bài
Khóa luận này, em đã có thời gian thực tập tại ngân hàng, thu thập số liệu và các
thông tin liên quan. Sau đó dùng phương pháp so sánh, thống kê mơ tả để phân tích,
rút ra nhận xét và kết luận.
Từ lý thuyết, quan sát, trao đổi chuyên môn và thực tiễn hoạt động tín dụng tại
VIETBANK – PGD Vạn Hạnh, qua phân tích số liệu, một số kết quả đạt được như
sau:
 Phân tích được nguyên nhân của xu hướng tăng giảm các chỉ tiêu trong hoạt
động tín dụng, từ đó dự báo xu hướng của kỳ tiếp theo.
 Phân tích được ưu, nhược điểm của hoạt động tín dụng tại PGD Vạn Hạnh giai
đoạn 2010 – 2012
 Nhận thấy một số điểm thuận lợi và khó khăn để nâng cao hiệu quả hoạt động
tín dụng tai PGD
 Đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng tại PGD.


MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG ......................... 1
1.1. Tổng quan về tín dụng ngân hàng ......................................................................... 1
1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng ..................................................................... 1
1.1.2. Đặc trƣng của tín dụng ngân hàng ............................................................... 1
1.1.3. Nguyên tắc trong hoạt động tín dụng ngân hàng ......................................... 2
1.1.4. Phân loại tín dụng ngân hàng ....................................................................... 3
1.1.5. Vai trị của tín dụng ngân hàng .................................................................... 5
1.1.5.1. Đối với nền kinh tế ................................................................................ 5

1.1.5.2. Đối với ngân hàng .................................................................................. 6
1.1.5.3. Đối với khách hàng ................................................................................ 6
1.2. Hiệu quả tín dụng ngân hàng ................................................................................ 6
1.2.1. Khái niệm hiệu quả tín dụng ngân hàng....................................................... 6
1.2.2. Một số chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tín dụng ngân hàng ................................ 7
1.2.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả tín dụng ngân hàng ......................... 10
1.2.3.1. Nhân tố khách quan ............................................................................. 10
1.2.3.2. Nhân tố chủ quan ................................................................................. 10
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ........................................................................................... 13
CHƯƠNG 2: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG TMCP VIỆT
NAM THƯƠNG TÍN (VIETBANK) – PGD VẠN HẠNH .................................. 14
2.1. Tổng quan về VIETBANK ................................................................................. 14
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của VIETBANK ..................................... 14
2.1.2. Nhiệm vụ và chức năng của VIETBANK .................................................. 15
2.1.3. Hệ thống tổ chức của VIETBANK ............................................................. 17
2.2. Giới thiệu về VIETBANK – PGD Vạn Hạnh..................................................... 18
2.2.1. Hệ thống tổ chức của VIETBANK – PGD Vạn Hạnh .............................. 18


2.2.2. Nhiệm vụ và chức năng của các phòng ban ............................................... 18
2.2.2.1. Phòng Giám đốc .................................................................................. 18
2.2.2.2. Phòng Giao dịch – Ngân quỹ............................................................... 19
2.2.2.3. Phịng Kinh doanh ............................................................................... 19
2.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai đoạn
2010 – 2012 ................................................................................................................ 20
2.3.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai
đoạn 2010 – 2012 ................................................................................................... 20
2.3.2. Nhận xét tình hình hoạt động kinh doanh doanh của VIETBANK – PGD
Vạn Hạnh giai đoạn 2010 – 2012 .......................................................................... 22
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ........................................................................................... 23

CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI VIETBANK –
PGD VẠN HẠNH ..................................................................................................... 24
3.1. Giới thiệu về phòng Kinh doanh ......................................................................... 24
3.1.1. Cơ cấu tổ chức của phòng Kinh doanh ...................................................... 24
3.1.2. Quy trình, cách thực hiện cơng việc tại phòng Kinh doanh ....................... 24
3.2. Thực trạng hoạt động tín dụng tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh ................... 28
3.2.1. Tìm hiểu một số sản phẩm tín dụng ........................................................... 28
3.2.1.1. Đối với KHCN ..................................................................................... 28
3.2.1.2. Đối với KHDN ..................................................................................... 32
3.2.2. Tình hình huy động vốn tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai đoạn 2010
– 2012 .................................................................................................................... 35
3.2.3. Doanh số cho vay tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai đoạn 2010 –
2012 ....................................................................................................................... 38
3.2.3.1. Phân theo thời hạn ............................................................................... 38
3.2.3.2. Phân theo KHCN và KHDN ................................................................ 40
3.2.4. Doanh số thu hồi nợ tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai đoạn 2010 –
2012 ....................................................................................................................... 43
3.2.4.1. Phân theo thời hạn ............................................................................... 43


3.2.4.2. Phân theo KHCN và KHDN................................................................ 45
3.2.5. Dƣ nợ tín dụng tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai đoạn 2010 –201247
3.2.6. Nợ quá hạn tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai đoạn 2010-2012....... 49
3.3. Nhận xét về hiệu quả hoạt động tín dụng tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai
đoạn 2010 – 2012 ....................................................................................................... 51
3.3.1. Ƣu điểm ...................................................................................................... 51
3.3.2. Nhƣợc điểm ................................................................................................ 52
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 .......................................................................................... 55
CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI VIETBANK – PGD VẠN HẠNH................................. 56

4.1. Thuận lợi, khó khăn và triển vọng phát triển hoạt động tín dụng tại
VIETBANK – PGD Vạn Hạnh .................................................................................. 56
4.1.1. Thuận lợi ..................................................................................................... 56
4.1.2. Khó khăn ..................................................................................................... 57
4.1.3.Định hƣớng phát triển hoạt động tín dụng của VIETBANK – PGD Vạn
Hạnh ...................................................................................................................... 57
4.1.4. Định hƣớng phát triển hoạt động tín dụng của phịng Kinh doanh ........... 58
4.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng tại VIETBANK –
PGD Vạn Hạnh ........................................................................................................... 59
4.2.1. Áp dụng chính sách lãi vay linh hoạt để tăng cƣờng huy động vốn trung
dài hạn, mở rộng quy mơ tín dụng trung dài hạn ................................................. 59
4.2.2. Tăng cƣờng quản lý trƣớc, trong và sau khi cho vay để giảm nợ quá hạn 60
4.2.3. Tăng cƣờng hơn nữa cơng tác quảng bá sản phẩm tín dụng ngân hàng.... 60
4.2.4. Chun mơn hóa các phịng ban ............................................................... 61
4.2.5. Đầu tƣ thêm hệ thống thiết bị .................................................................... 62
4.2.6. Xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng .......................................... 62
4.2.7. Hoàn thiện bộ máy nhân sự cho tƣơng lai ................................................. 63
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 ........................................................................................... 64
KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO


LỜI MỞ ĐẦU
Hầu hết các nước trên thế giới đều coi phát triển kinh tế là mục tiêu cần đạt
được để có thể đứng vững trên trường quốc tế. Nền kinh tế thị trường địi hỏi các
quốc gia phải có những chiến lược phù hợp với tình hình mỗi nước và mỗi khu vực.
Khi nhắc tới kinh tế thị trường thì khơng thể khơng nhắc tới ngân hàng – một định
chế tài chính trung gian quan trọng. Hệ thống ngân hàng được xem như là huyết
mạch của nền kinh tế bởi vì ngân hàng có mặt trong tất cả các mối quan hệ kinh tế.
Trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc hoàn thiện và mở rộng các

hoạt động là hướng đi và phương châm cho các ngân hàng tồn tại và phát triển.
Ngân hàng Thương mại có ba hoạt động cơ bản: Huy động vốn, Tín dụng và
Trung gian thanh tốn. Trong đó, hoạt động Tín dụng là một nghiệp vụ truyền
thống, nền tảng, chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu thu nhập, nhưng cũng là hoạt động
phức tạp, tiềm ẩn những rủi ro lớn cho các NHTM. Tín dụng trong điều kiện trong
nền kinh tế mở, cạnh tranh và hội nhập vẫn tiếp tục đóng một vai trò quan trọng
trong kinh doanh ngân hàng và đang đặt ra những yêu cầu mới về nâng cao hiệu quả
hoạt động tín dụng.
Trong thời gian thực tập tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín
(VIETBANK) – PGD Vạn Hạnh, em đã tìm hiểu một số sản phẩm tín dụng, thấy
được hạn chế cơ bản cũng như tiềm năng mở rộng, hồn thiện hoạt động tín dụng và
quyết định chọn đề tài: “Thực trạng và giải pháp hoàn thiện hoạt động tín dụng tại
VIETBANK – PGD Vạn Hạnh” để hồn thành Khóa luận tốt nghiệp của mình.
Mục đích nghiên cứu:
Bài Khóa luận nhằm phân tích thực trạng tín dụng tại VIETBANK – PGD Vạn
Hạnh và nêu ra một số giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín
dụng tại PGD.
Đối tượng nghiên cứu:
Hoạt động tín dụng tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh


Phạm vi nghiên cứu:
 Không gian: Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (VIETBANK) –
PGD Vạn Hạnh
 Thời gian: Giai đoạn 2010 – 2012
Phương pháp nghiên cứu:
Thu thập số liệu, thống kê, mô tả, rút ra nhận xét và kết luận.
Kết cấu đề tài:
Khóa luận này gồm 4 chương:
 Chương 1: Cơ sở lý luận về tín dụng ngân hàng

 Chương 2: Giới thiệu tổng quan về VIETBANK – PGD Vạn Hạnh
 Chương 3: Thực trạng hoạt động tín dụng tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh
 Chương 4: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng tại
VIETBANK – PGD Vạn Hạnh.
Tuy nhiên, với kiến thức, khả năng và thời gian hạn chế, cộng với kinh
nghiệm thực tế chưa nhiều, bài Khóa luận tốt nghiệp này chắc chắn sẽ khơng tránh
khỏi những thiếu sót và khuyết điểm. Em rất mong nhận được sự góp ý, bổ sung,
chỉnh sửa của Quý Thầy cô và Quý ngân hàng để bài viết được hoàn chỉnh hơn.


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CV

: Cho vay

DSCV

: Doanh số cho vay

GTCG

: Giấy tờ có giá

KH

: Khách hàng

KHCN

: Khách hàng cá nhân

KHDN

: Khách hàng doanh nghiệp

NH

: Ngân hàng

NHNN

: Ngân hàng Nhà nước

NHTM

: Ngân hàng Thương mại

NVTD

: Nhân viên tín dụng

PGD

: Phịng Giao dịch

SPTD

: Sản phẩm tín dụng

STK

: Sổ tiết kiệm

TK

: Tài khoản

TMCP

: Thương mại Cổ phần

TSĐB

: Tài sản đảm bảo

VIETBANK (VB) : Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín


DANH MỤC BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của VIETBANK - PGD Vạn Hạnh giai
đoạn 2010 - 2012
Bảng 3.1. Tóm tắt các sản phẩm tín dụng dành cho KHCN
Bảng 3.2. Tóm tắt các sản phẩm tín dụng đối với KHDN
Bảng 3.3. Tình hình huy động vốn tại VIETBANK Vạn Hạnh giai đoạn 2010 –
2012
Bảng 3.4. Doanh số cho vay theo thời hạn tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai
đoạn 2010-2012
Bảng 3.5. Doanh số cho vay theo KHCN và KHDN tại VIETBANK – PGD Vạn
Hạnh giai đoạn 2010 – 2012

Bảng 3.6. Doanh số thu hồi nợ phân theo thời hạn tại VIETBANK – PGD Vạn
Hạnh giai đoạn 2010-2012
Bảng 3.7. Doanh số thu hồi nợ phân theo KHCN và KHDN tại VIETBANK–PGD
Vạn Hạnh giai đoạn 2010-2012
Bảng 3.8. Tình hình dư nợ cho vay theo nhóm nợ tại VIETBANK Vạn Hạnh giai
đoạn 2010-2012
Bảng 3.9. Nợ quá hạn tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai đoạn 2010 – 2012
Bảng 4.1. Định hướng phát triển hoạt động tín dụng của VIETBANK – PGD Vạn
Hạnh trong năm tới
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1. Cơ cấu huy động vốn tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai đoạn
2010 – 2012
Biểu đồ 3.2. Doanh số cho vay theo thời hạn tại VIETBANK – PGD Vạn Hạnh giai
đoạn 2010-2012
Biểu đồ 3.3. Cơ cấu doanh số cho vay theo KHCN và KHDN giai đoạn 2010-2012
Biểu đồ 3.4. Doanh số thu hồi nợ phân theo thời hạn tại VIETBANK – PGD Vạn
Hạnh giai đoạn 2010-2012


Biểu đồ 3.5. Doanh số thu hồi nợ phân theo KHCN và KHDN tại VIETBANK –
PGD Vạn Hạnh giai đoạn 2010-2012
Biểu đồ 3.6. Dư nợ tín dụng tại VIETBANK - PGD Vạn Hạnh giai đoạn 2010-2012
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của VIETBANK
Sơ đồ 2.2. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của VIETBANK Vạn Hạnh


1

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG

1.1. Tổng quan về tín dụng ngân hàng
1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng
“Tín dụng” xuất phát từ chữ Latinh là Credo (tin tưởng – tín nhiệm).
Tín dụng là sự chuyển nhượng tạm thời quyền sử dụng một lượng giá trị nhất
định dưới hình thức hiện vật hay tiền tệ trong một thời hạn nhất định từ người cho
vay (người sở hữu) sang người đi vay (người sử dụng) và khi đến hạn phải hoàn trả
với một lượng giá trị lớn hơn giá trị ban đầu, khoản giá trị dôi ra này được gọi là lợi
tức tín dụng.
Tín dụng NH là quan hệ tín dụng bằng tiền giữa bên cho vay (NH và các định
chế tài chính) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghiệp và các chủ thể kinh tế khác)
trong đó bên cho vay ứng trước vốn bằng tiền cho bên đi vay sử dụng trong một
thời gian nhất định theo thỏa thuận, bên đi vay có trách nhiệm hoàn trả vốn gốc và
lãi cho bên cho vay khi đến hạn thanh tốn.
Tín dụng NH thực chất là sự chuyển nhượng tạm thời quyền sử dụng vốn từ
NH sang KH, sự chuyển nhượng này có thời hạn và chi phí theo sự thỏa thuận giữa
NH và KH.
1.1.2. Đặc trƣng của tín dụng ngân hàng
Tín dụng NH có các đặc trưng sau:
 Có sự chuyển nhượng quyền sử dụng vốn và tài sản từ người sở hữu sang người
sử dụng.
 Tài khoản giao dịch trong tín dụng NH bao gồm hai hình thức là cho vay bằng
tiền và cho thuê (bất động sản và động sản).
 Sự chuyển nhượng dựa trên nguyên tắc hoàn trả theo thời gian như trong hợp
đồng thỏa thuận giữa KH và NH.
 Giá trị hồn trả bao gồm cả vốn gốc, lãi và phí tín dụng.
 Sự chuyển nhượng phải dựa trên cơ sở pháp lý như hợp đồng tín dụng, phụ lục
hợp đồng,… Trong đó, KH cam kết với NH hồn trả khi đến hạn thanh toán.


2

1.1.3. Nguyên tắc trong hoạt động tín dụng ngân hàng
Nguyên tắc 1: Vốn vay phải được hoàn trả cả gốc và lãi theo đúng hạn cam
kết
Đây là nguyên tắc cơ bản nhất của tín dụng, bắt buộc người đi vay phải có
trách nhiệm hồn trả vốn vay cả gốc và lãi theo đúng hạn đã cam kết trong hợp
đồng tín dụng. NH là một tổ chức trung gian tín dụng, thực hiện việc huy động vốn
(đi vay) để đáp ứng nhu cầu về vốn tín dụng cho các chủ thể có nhu cầu (cho vay).
Nếu người đi vay khơng hồn trả vốn vay cho NH theo đúng kỳ hạn đã cam kết thì
dẫn đến NH mất khả năng chi trả cho KH đã gửi tiền, gây ra khủng hoảng dây
chuyền trong hoạt động của NH và của cả hệ thống.
NH huy động vốn phải trả lãi cho người gửi tiền, đây là điều kiện bắt buộc để
thu hút tiền gửi, vì vậy người đi vay vốn của NH cũng bắt buộc phải trả lãi cho NH.
Từ nguồn thu lãi này NH mới có thể chi trả lãi tiền gửi, chi phí cho hoạt động kinh
doanh và tích lũy thu nhập để phát triển.
Vì những lý do nêu trên, khi tiến hành cho vay các NH thường xem xét cẩn
thận về khả năng tài chính của đơn vị vay vốn. Để từ đó xác định kỳ hạn trả nợ
thích hợp cũng như phân tích rủi ro có thể xảy ra để quyết định cho vay hay không.
Nguyên tắc 2: Khách hàng sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thỏa thuận
trong Hợp đồng tín dụng
Sử dụng vốn vay đúng mục đích khơng những là ngun tắc mà cịn là phương
châm hoạt động tín dụng của NH. Đối với NH, bất cứ khoản cho vay nào cung cấp
cho nền kinh tế cũng luôn luôn hướng đến mục tiêu và yêu cầu phát triển kinh tế xã hội trong từng giai đoạn phát triển. Ngược lại, đối với KH, vốn vay cũng phải
được đáp ứng các mục đích cụ thể trong q trình hoạt động để thúc đẩy hồn thành
nhiệm vụ của mình. Do vậy, khi đến vay vốn NH, KH phải trình bày rõ mục đích
của việc sử dụng vốn vay, được ghi vào hợp đồng tín dụng. NH sẽ thường xuyên
kiểm tra tình hình sử dụng vốn vay của KH, nếu phát hiện KH sử dụng vốn vay sai
mục đích, sẽ sử dụng các biện pháp phù hợp để xử lý.

3

1.1.4. Phân loại tín dụng ngân hàng
Căn cứ vào thời hạn tín dụng
 Cho vay ngắn hạn: là loại cho vay có thời hạn dưới 12 tháng, mục đích thường tài
trợ cho việc đầu tư vào tài sản ngắn hạn hoặc các nhu cầu chi tiêu ngắn hạn của
cá nhân. Loại cho vay này thường chiếm tỷ trọng cao nhất đối với các NHTM.
 Cho vay trung hạn: là loại cho vay nếu ở Việt Nam thì có thời hạn từ 12 tháng
đến 60 tháng còn đối với các nước trên thế giới thời hạn có thể từ 12 tháng đến
trên 60 tháng, mục đích cho vay để đầu tư mua sắm tài sản trung hạn, cải tiến
hoặc đổi mới thiết bị công nghệ,mở rộng sản xuất kinh doanh.
 Cho vay dài hạn: là loại cho vay có thời hạn ở Việt Nam trên 60 tháng, mục đích
cho vay để tài trợ cho các dự án đầu tư như xây nhà ở, thiết bị, xây dựng các xí
nghiệp mới.
Căn cứ vào mục đích tín dụng
 Cho vay sản xuất: loại cho vay mà KH sử dụng vốn vay chuyên để sản xuất ra sản
phẩm hàng hóa. Cho vay sản xuất gồm có: cho vay nơng nghiệp, cho vay cơng
nghiệp, cho vay lâm – ngư – diêm nghiệp.
 Cho vay lưu thơng: là loại tín dụng mà KH chun sử dụng vốn vay vào việc kinh
doanh hàng hóa, dịch vụ. Cho vay lưu thông gồm: cho vay thương mại (mua –
bán kinh doanh hàng hóa nội địa, kinh doanh xuất – nhập khẩu) và cho vay kinh
doanh dịch vụ.
 Cho vay tiêu dùng: là loại tín dụng mà KH sử dụng vốn vay chuyên để phục vụ
cho nhu cầu sinh hoạt cá nhân. Cho vay tiêu dùng gồm cho vay tiêu dùng cá nhân
và cho vay tiêu dùng khác.
 Hoạt động cho thuê: cho thuê gồm có hai loại là cho thuê vận hành và cho thuê
tài chính. Tài sản cho thuê bao gồm cả động sản và bất động sản, chủ yếu là máy
móc thiết bị.
Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng
 Cho vay có đảm bảo: là loại cho vay được NHTM cung ứng nhưng phải có thế

chấp cầm cố, bảo lãnh của bên thứ ba.


4

 Cho vay không đảm bảo: là loại cho vay khơng có tài sản thế chấp, cầm cố hoặc
bảo lãnh của người thứ ba mà chỉ dựa vào uy tín của bản thân KH. Loại này
thường sử dụng cho KH quen thuộc có khả năng tài chính mạnh.
Căn cứ vào hình thái của tín dụng
 Cho vay bằng tiền: là hình thức cho vay chủ yếu của các NH và việc cho vay
được thực hiện bằng các nghiệp vụ khác như tín dụng ứng trước, thấu chi, tín
dụng trả góp tín dụng thời vụ…
 Cho vay bằng tài sản: loại cho vay này thường dưới hình thức cho vay bằng tài
trợ thuê mua. Theo phương thức này NHTM hoặc công ty cho thuê tài chính của
NHTM cung cấp trực tiếp tài sản cho người đi vay được gọi là người đi thuê hoàn
trả nợ vay bao gồm cả vốn gốc và lãi khi đến hạn.
Căn cứ vào phương thức hoàn trả nợ vay
 Cho vay chỉ có một kỳ hạn trả nợ hay còn gọi là cho vay một lần khi đáo hạn.
 Cho vay có nhiều kỳ hạn trả nợ hay cịn gọi là cho vay trả góp.
 Cho vay trả nợ nhiều lần nhưng khơng có kỳ hạn nợ cụ thể mà tùy theo khả năng
tài chính của người đi vay có thể trả nợ bất cứ lúc nào.
Dựa vào phương thức cho vay
 Cho vay theo món (còn gọi là cho vay từng lần): là phương pháp cho vay mà mỗi
lần vay KH phải làm một bộ hồ sơ đầy đủ trình lên NH để được cấp tín dụng. Áp
dụng cho KH có nhu cầu sử dụng vốn khơng thường xun, có tính chất đột xuất,
khơng ấn định hạn mức tín dụng.
 Cho vay theo hạn mức tín dụng (cịn gọi là cho vay ln chuyển): KH chỉ làm
đơn xin vay lần đầu, sau đó trên cơ sở hợp đồng, KH lập kế hoạch vay và kế
hoạch trả nợ gửi đến NH. Áp dụng cho KH có nhu cầu bổ sung vốn thường
xuyên, đều đặn, vòng quay vốn nhanh. NH xác định hạn mức tín dụng, đồng thời

mở cho KH một tài khoản cho vay để theo dõi việc vay và trả nợ.


5

1.1.5. Vai trị của tín dụng ngân hàng
1.1.5.1. Đối với nền kinh tế
Tín dụng ngân hàng đáp ứng nhu cầu vốn để duy trì quá trình tái sản xuất
đồng thời góp phần đầu tư vào phát triển kinh tế
Nhu cầu vốn trong hoạt động sản xuất kinh doanh luôn là vấn đề quan trọng
đối với mỗi cá nhân và doanh nghiệp, bên cạnh đó quan hệ mua bán chịu ln tồn
tại trên thị trường. Do đó, hoạt động tín dụng đã góp phần vào q trình ln
chuyển vốn trong nền kinh tế diễn ra nhanh hơn, giúp cho người cần vốn tìm được
vốn nhanh hơn, hiệu quả hơn để có thể duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh được
liên tục và có thể giúp cho người thừa vốn có thể bảo quản an tồn đồng thời kinh
doanh kiếm lời.
Tín dụng ngân hàng thúc đẩy luân chuyển hàng hóa và luân chuyển tiền tệ
Tín dụng tham gia trực tiếp vào q trình ln chuyển hàng hóa và ln
chuyển tiền tệ tạo điều kiện phát triển nền kinh tế, đặc biệt những ngành kinh tế
trọng điểm trong mỗi giai đoạn phát triển kinh tế. Hoạt động tín dụng ln chịu sự
chi phối trực tiếp của chính sách phát triển kinh tế của chính phủ, vì vậy đã góp
phần đẩy nhanh q trình luân chuyển tiền tệ trong nền kinh tế thị trường, hạn chế
thấp nhất sự ứ đọng vốn trong sản xuất kinh doanh, đẩy nhanh vịng quay vốn.
Tín dụng ngân hàng góp phần thúc đẩy chế độ hạch tốn kinh tế
Với sự tài trợ tín dụng của các NH, mỗi doanh nghiệp phải thực hiện một chế
độ hạch toán kinh tế một cách minh bạch và hiệu quả hơn. Khi sử dụng vốn vay
NH, các doanh nghiệp phải tôn trọng các hợp đồng tín dụng, phải thực hiện thanh
tốn lãi và nợ vay đúng hạn, cũng như việc chấp hành các quy định ràng buộc trách
nhiệm, nghĩa vụ khác ghi trong hợp đồng như là vấn đề tài chính. Vì vậy đòi hỏi các
doanh nghiệp khi sử dụng vốn vay của NH phải quan tâm đến việc nâng cao hiệu

quả sử dụng vốn, giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận của doanh nghiệp.
Tín dụng ngân hàng tạo điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
Trong xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế, các doanh nghiệp không chỉ hoạt
động trong phạm vi một quốc gia mà phải mở rộng quan hệ kinh tế ra khu vực và


6

thế giới. Tín dụng là cơng cụ giúp các doanh nghiệp có đủ năng lực để tham gia vào
thị trường thế giới như tài trợ việc mua bán chịu hàng hóa, mở rộng sản xuất, nâng
cao chất lượng sản phẩm phù hợp với yêu cầu của thị trường thế giới.
Tín dụng ngân hàng là công cụ tài trợ vốn cho các ngành kinh tế kém phát
triển và các ngành kinh tế trọng điểm
Với cơng cụ tín dụng, chính phủ sẽ tài trợ cho các ngành kinh tế kém phát
triển bằng việc cho vay ưu đãi với lãi suất thấp, thời hạn dài, mức vốn lớn. Ngồi ra,
Chính phủ cịn tập trung vốn tín dụng vào việc phát triển các ngành kinh tế mũi
nhọn, tạo động lực thúc đẩy các ngành kinh tế khác phát triển.
1.1.5.2. Đối với ngân hàng
Để đứng vững trong môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay, các NHTM
phải thực sự quan tâm tới hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình. Hoạt động tín
dụng mang lại nguồn thu chính cho NH, vì vậy, NH cần chú trọng giữa doanh số
cho vay và khả năng thu hồi nợ từ KH của mình. Trong những năm gần đây, nền
kinh tế thị trường vận động trong điều kiện nền kinh tế mở đã cho thấy nhu cầu vốn
trong sản xuất kinh doanh là rất quan trọng. Đây là điều kiện để ngân hàng mở rộng
phạm vi hoạt động của mình và ngày càng khẳng định vai trị, vị trí của mình trong
nền kinh tế thị trường.
1.1.5.3. Đối với khách hàng
Nền kinh tế khơng ngừng vận động, hàng hố sản xuất ngày càng nhiều và nhu
cầu con người ngày một tăng. Do đó, nhu cầu về vốn là yếu tố sống còn của các chủ
thể kinh tế. Vốn ngân hàng giúp KH giải quyết vấn đề khó khăn nhất khi quyết định

đầu tư. KH tiến hành sản xuất kinh doanh mang lại lợi nhuận cho mình, tạo cơng ăn
việc làm, phát triển nền kinh tế đất nước. Vì vậy, có thể nói hoạt động tín dụng có ý
nghĩa rất quan trọng đối với các chủ thể trong nền kinh tế.
1.2. Hiệu quả tín dụng ngân hàng
1.2.1. Khái niệm hiệu quả tín dụng ngân hàng
Hiệu quả tín dụng là một trong những biểu hiện của hiệu quả kinh tế trong
lĩnh vực NH, phản ánh chất lượng hoạt động tín dụng NH. Đó là khả năng cung ứng


7

tín dụng phù hợp với yêu cầu phát triển của các mục tiêu kinh tế xã hội và nhu cầu
của KH, đảm bảo nguyên tắc hoàn trả nợ vay đúng hạn, mang lại lợi nhuận cho
NHTM từ nguồn tích luỹ do đầu tư tín dụng và do đạt được các mục tiêu tăng
trưởng kinh tế. Trên cơ sở đó đảm bảo sự tồn tại và phát triển bền vững của NH.
Hiệu quả tín dụng là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh khả năng thích
nghi của tín dụng NH với sự thay đổi của các nhân tố chủ quan và khách quan. Do
đó hiệu quả tín dụng là kết quả của mối quan hệ giữa NH – KH vay vốn – nền kinh
tế xã hội, cho nên khi đánh giá hiệu quả tín dụng cần phải xem xét cả ba phía: NH,
KH và nền kinh tế.
1.2.2. Một số chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tín dụng ngân hàng
Doanh số cho vay
Là chỉ tiêu cơ bản khi đánh giá một cách khái quát và có hệ thống đối với
những khoản vay tại một thời điểm. Khi xác định doanh số cho vay, chưa có sự
đánh giá cụ thể về chất lượng và phần ròng của những khoản vay trong một thời kỳ
nhất định. Nhưng đây là chỉ tiêu cho biết khả năng luân chuyển sử dụng vốn của
một NH, quy mơ đầu tư và cấp vốn tín dụng của NH với nền kinh tế quốc dân trong
một thời kỳ.
Dư nợ cho vay
Tổng dư nợ cho vay thể hiện được mối quan hệ tín dụng giữa NH với KH,

đồng thời là chỉ tiêu phản ánh phần vốn đầu tư hiện đang còn lại tại một thời điểm
của NH mà NH đã cho vay nhưng chưa thu về. Đồng thời chỉ tiêu này cũng phản
ánh mối quan hệ với doanh số cho vay (dư nợ đầu kỳ + doanh số cho vay – doanh
số thu nợ = dư nợ cuối kỳ) với khả năng đáp ứng nguồn vốn của các NHTM đối với
nhu cầu sử dụng vốn.
Tỷ lệ tăng trưởng dư nợ (%)
(Dư nợ năm nay - Dư nợ năm trước)
Tỷ lệ tăng trưởng dư nợ (%) = ------------------------------------------------- x 100%
Dư nợ năm trước


8

Chỉ tiêu này dùng để so sánh sự tăng trưởng dư nợ tín dụng qua các năm để
đánh giá khả năng cho vay, tìm kiếm KH và đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch
tín dụng của NH. Chỉ tiêu càng cao thì mức độ hoạt động của NH càng ổn định và
có hiệu quả, ngược lại thì NH đang gặp khó khăn, nhất là trong việc tìm kiếm KH
và thể hiện việc thực hiện kế hoạch tín dụng chưa hiệu quả.
Tỷ lệ tăng trưởng doanh số cho vay (DSCV) (%)
(DSCV năm nay - DSCV năm trước)
Tỷ lệ tăng trưởng DSCV (%) = ------------------------------------------------- x 100%
DSCV năm trước
Chỉ tiêu này dùng để so sánh sự tăng trưởng DSCV qua các năm để đánh giá
quy mơ cho vay và tình hình thực hiện kế hoạch tín dụng của NH. (tương tự như chỉ
tiêu tăng trưởng dư nợ, nhưng bao gồm toàn bộ dư nợ cho vay trong năm đến thời
điểm hiện tại và dư nợ cho vay trong năm đã thu hồi). Chỉ tiêu càng cao thì mức độ
hoạt động của NH càng ổn định và có hiệu quả, ngược lại NH đang gặp khó khăn.
Dư nợ trên vốn huy động
Dư nợ
Dư nợ trên vốn huy động = ------------------------- x 100%

Tổng vốn huy động
Chỉ tiêu này cho biết có bao nhiêu đồng vốn huy động được sử dụng để cho
vay. Dư nợ trên vốn huy động còn gián tiếp phản ánh khả năng huy động vốn của
NH. Dựa vào chỉ tiêu này, so sánh qua các năm để đánh giá mức độ tập trung vốn
tín dụng của NH. Chỉ tiêu càng cao thì khả năng sử dụng vốn càng cao, ngược lại
thì NH đang bị trì trệ vốn, sử dụng vốn bị lãng phí, có thể gây ảnh hưởng đến doanh
thu. Chỉ tiêu này lớn thể hiện khả năng tranh thủ vốn huy động, nếu chỉ tiêu này lớn
hơn 1 thì NH chưa thực hiện tốt việc huy động vốn, vốn huy động tham gia vào cho
vay ít, khả năng huy động vốn của NH chưa tốt, nếu chỉ tiêu này nhỏ hơn 1 thì NH
chưa sử dụng hiệu quả tồn bộ nguồn vốn huy động, gây lãng phí.


9

Hệ số thu nợ
Doanh số thu nợ
Hệ số thu nợ = ------------------------- x 100%
Doanh số cho vay
Hệ số thu nợ cao cho thấy công tác thu nợ đang tiến triển tốt, rủi ro tín dụng
thấp. Chỉ tiêu này đánh giá hiệu quả tín dụng trong việc thu nợ của NH. Nó phản
ánh trong 1 thời kỳ nào đó, với doanh số cho vay nhất định thì NH sẽ thu về được
bao nhiêu đồng vốn. Tỷ lệ này càng cao càng tốt.
Nợ quá hạn
Dư nợ quá hạn
Tỷ lệ nợ quá hạn = ------------------ x 100%
Tổng dư nợ
Nợ quá hạn là những khoản nợ khơng hồn trả đúng hạn, khơng được phép và
không đủ điều kiện để gia hạn nợ. Bao gồm các khoản nợ thuộc nhóm 2, nhóm 3,
nhóm 4 và nhóm 5. Tỷ lệ nợ quá hạn so với tổng dư nợ dưới 5% được coi là bình
thường, từ 5% đến 10% được coi là cao, từ trên 15% đến 20% được coi là quá cao,

nguy cơ khủng hoảng lớn.
Nợ xấu
Nợ xấu là những khoản nợ quá hạn, nhưng ở cấp độ nghiêm trọng hơn. Nợ xấu
có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của NH. Bao gồm
các khoản nợ quá hạn thuộc nhóm 3, nhóm 4 và nhóm 5.
Tổng nợ xấu
Tỷ lệ nợ xấu = ---------------- x 100%
Tổng dư nợ
Tỷ lệ nợ xấu so với tổng dư nợ cho thấy mức độ nguy hiểm mà NHTM phải
đối mặt, và do đó phải có biện pháp giải quyết nếu khơng muốn NH mình bị khủng
hoảng.


10

1.2.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả tín dụng ngân hàng
1.2.3.1. Nhân tố khách quan
Nhân tố pháp lý
Nhân tố pháp lý bao gồm sự đồng bộ của hệ thống pháp luật, tính đầy đủ
thống nhất của các văn bản dưới luật. Đồng thời gắn liền với quá trình chấp hành
pháp luật và trình độ dân trí. Pháp luật có nhiệm vụ tạo lập một mơi trường pháp lý
cho mọi hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra thuận tiện và đạt hiệu quả cao là cơ
sở pháp lý để giải quyết tranh chấp. Vì vậy nhân tố pháp luật có vị trí hết sức quan
trọng đối với hoạt động NH nói chung và hoạt động tín dụng nói riêng. Khi mà các
chủ thể tham gia quan hệ tín dụng tuân thủ pháp luật một cách nghiêm túc thì quan
hệ tín dụng sẽ đem lại lợi ích cho cả hai phía, hiệu quả tín dụng được đảm bảo và
quy mơ tín dụng có mơi trường mở rộng.
Nhân tố kinh tế
Là một tế bào trong nền kinh tế, sự tồn tại và phát triển của tất cả doanh
nghiệp đều chịu ảnh hưởng rất nhiều của môi trường này. Sự biến động của nền

kinh tế theo chiều hướng tốt hay xấu sẽ làm cho hiệu quả hoạt động tín dụng của
NH cũng biến động theo. Những tác động do môi trường kinh tế gây ra có thể là
trực tiếp đối với NH hoặc tác động xấu đến hiệu quả kinh doanh của KH, qua đó
gián tiếp ảnh hưởng tới hiệu quả tín dụng NH.
Nhân tố xã hội
Tín dụng là quan hệ vay mượn dựa trên cơ sở lịng tin. Sự tín nhiệm là cầu nối
giữa NH và KH. NH nào có uy tín cao thì sẽ thu hút nhiều KH lớn. Khách hàng nào
làm ăn hiệu quả, được tín nhiệm trong quan hệ tín dụng sẽ được vay vốn dễ dàng,
được hưởng các ưu đãi của NH. Niềm tin lẫn nhau là cơ sở để mở rộng quy mơ tín
dụng và đảm bảo hiệu quả tín dụng ngân hàng.
1.2.3.2. Nhân tố chủ quan
Hiệu quả sản xuất, kinh doanh của khách hàng vay vốn
Một trong hai nguyên tắc vay vốn là sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thoả
thuận trong hợp đồng tín dụng, điều này khẳng định việc sử dụng vốn vay đúng