Giải bài C1,C2, C3,C4, C5,C6 trang 9,10,11 SGK Lý 7: Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng

Tóm tắt kiến thức cần nhớ và giải bài C1, C2 trang 9; bài C3, C4 trang 10; bài C5, C6 trang 11
SGK Lý 7: Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng – Chương 1.

A. Lý thuyết về Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng
+ Bóng tối nằm ở phía sau vật cản, không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới.
+ Bóng nửa tối nằm ở phía sau vật cản, nhận được ánh sáng một phần của nguồn sáng truyền tới.
+ Nhật thực toàn phần (hay một phần) quan sát được ở chỗ có bóng tối (hay bóng nửa tối) của Mặt Trăng
trên Trái Đất.
+ Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất không được Mặt Trời chiếu sáng.
Bài trước: Giải bài Sự truyền ánh sáng trang 6,7,8

B. Hướng dẫn giải bài tập SGK Vật lý 7 trang 9, 10, 11
Bài C1. (SGK Lý 7 trang 9)
Hãy chỉ ra trên màn chắn vùng sáng , vùng tối. Giải thích vì sao các vùng đó lại tối hoặc sáng ?
Giải bài C1:
Trên màn chắn (hình vẽ) phần màu đen hoàn toàn không nhận được ánh sáng là vùng tối, vùng còn lại
trên màn chắn là vùng sáng.
Có vùng tối là vì ánh sáng truyền đi theo đường thẳng bị miếng bìa chặn lại, còn vùng sáng là do ánh sáng
truyền thẳng trong không khí đến được màn.
Vậy khi dùng nguồn sáng nhỏ thì trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận được ánh
sáng từ nguồn tới gọi là bóng tối.
Bài C2. (SGK Lý 7 trang 9)
Hãy chỉ ra trên màn chắn vùng nào là bóng tối, vùng nào được chiếu sáng đầy đủ. Nhận xét độ sáng của
vùng còn lại so với hai vùng trên và giải thích vì sao có sự khác nhau đó?
Giải bài C2:
Trên màn chắn vùng 1 không nhận được ánh sáng là vùng tối, vùng 3 được chiếu sáng đày đủ (nhận được
ánh sáng từ tất cả các phần của nguồn sáng) là vùng sáng, vùng 2 chỉ nhận được ánh sáng từ một phần
của nguồn sáng nên không sáng bằng vùng 3 gọi là bóng nửa tối.
Vậy trên màn chắn ở phía sau vật cản có vùng chỉ nhận được ánh sáng từ một phần của nguồn sáng tới
gọi là bóng nửa tối.
Bài C3. (SGK Lý 7 trang 10)

Giải thích vì sao đứng ở nơi có nhật thực toàn phần ta lại không nhìn thấy Mặt Trời và thấy trời tối lại?


Giải bài C3:
Nơi có nhật thực toàn phần nằm trong vùng bóng nửa tối của Mặt Trăng. Mặt Trăng che khuất không cho
ánh sáng Mặt Trời chiếu đến, vì thế đứng ở đó ta không nhìn thấy Mặt Trời.
Bài C4. (SGK Lý 7 trang 10)
Hãy chỉ ra trên hình 3.4 Mặt Trăng ở vị trí nào thì người đứng ở điểm A trên Trái Đất thấy trăng sáng,
thấy có nguyệt thực?

Giải bài C4:
+ Khi Mặt Trăng ở vị trí thứ 1 thì người đứng ở A thấy có nguyệt thực.
+ Khi Mặt Trăng ở vị trí 2 và 3 thì thấy trăng sáng.
Bài C5. (SGK Lý 7 trang 11)
Làm lại thí nghiệm ở hình 3.2. Di chuyển miếng bìa từ từ lại gần màn chắn. Quan sát bóng tối và bóng
nửa tối trên màn, xem chúng thay đổi như thế nào?
Giải bài C5:
Khi miếng bìa lại gần màn chắn hơn thì bóng tối và bóng mưa tối đều thu hẹp lại hơn.
Khi miếng bìa gần sát màn chắn thì hầu như không còn bóng nửa tối nữa, chỉ còn bóng tối rõ rệt.
Bài C6. (SGK Lý 7 trang 11)
Ban đêm, dùng một quyển vở che kín bóng đèn dây tóc bóng đèn đang sáng, trên bàn sẽ tối, có khi không
thể đọc sách được. Nhưng nếu dùng quyển vở che đèn ống thì ta vẫn đọc sách được. giải thích sao lại có
sự khác nhau đó.
Giải bài C6:
Khi quyển vở che kín bóng đèn dây tóc đang sáng, bàn nằm trong vùng bóng tối sau quyển vở, không


nhận được ánh sáng từ đèn truyền tới nên ta không thể đọc được sách.
Quyển vở không che kín được đèn ống bàn nằm trong vùng bóng tối sau quyển vở, nhận được một phần
ánh sáng của đèn truyền tới nên vẫn đọc được sách.