ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT TẠI MỘT SỐ DỰ ÁN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ
TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT TẠI MỘT SỐ DỰ ÁN TRÊN
ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Nhi
Giáo viên hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Khuy

Hà Nội, năm 2014


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình hoàn thành đồ án tốt nghiệp với lòng kính trọng và biết ơn
sâu sắc, em xin chân thành cảm ơn toàn thể các thầy cô giáo trong khoa Quản lý đất
đai - Trường Đại Học Tài Nguyên Môi Trường Hà Nội đã truyền đạt cho em những
kiến thức cơ bản về nghề nghiệp, tạo điều kiện cho em hoàn thành báo cáo, sử dụng
phát huy trong cuộc sống cũng như sự nghiệp sau này.
Em xin bày tỏ lòng biết sơn sâu sắc tới cô giáo ThS. Nguyễn Thị Khuy người
đã trực tiếp tận tình chỉ bảo, giúp đỡ em thực hiện đề tài này.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban bồi thường giải phóng mặt
bằng quận Cầu Giấy đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ em trong suốt quá trình thực tập.
Với điều kiện thời gian có hạn cũng như kinh nghiệm hạn chế của một sinh
viên nên đồ án tốt nghiệp của em không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong sự
đóng góp và chỉ bảo của các thầy cô giáo để đồ án tốt nghiệp của em được hoàn
thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 29 tháng 5 năm 2014
Sinh viên

Nguyễn Thị Nhi


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................... 1
DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... 2
DANH MỤC HÌNH VẼ ......................................................................................... 3
ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................................ 4
1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................... 4
2. Mục đích nghiên cứu ......................................................................................... 6
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..................................................................... 6
4. Nội dung nghiên cứu ......................................................................................... 6
5. Yêu cầu của đề tài ............................................................................................. 6
6. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 7
7. Cấu trúc của chuyên đề..................................................................................... 7
CHƯƠNG I : TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU................................. 9
1.1. Một số khái niệm cơ bản ................................................................................ 9
1.1.1.Khái niệm .................................................................................................. 9
1.1.2. Các yếu tố tác động trong thực tiễn thực hiện công tác bồi thường, hỗ
trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất ......................................................... 10
1.2.Căn cứ pháp lý của công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước
thu hồi đất ............................................................................................................ 15
1.3.Một số những quy định về công tác bồi thường, hỗ trợ ............................... 16
1.3.1. Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ ................................................................ 16
1.3.2. Bồi thường về đất.................................................................................... 17
1.3.3. Bồi thường về tài sản gắn liền với đất .................................................... 20
1.3.4. Chính sách hỗ trợ ................................................................................... 21
1.4. Công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại một số nước trong khu vực
và tại Việt Nam .................................................................................................... 24

1.4.1. Chính sách thực hiện tại một số nước trong khu vực ............................ 24
1.4.2. Công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại Việt Nam ....................... 28
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ
TÁI ĐỊNH CƯ TẠI MỘT SỐ DỰ ÁN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU GIẤY,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI. ...................................................................................... 32
2.1 Điều kiện tự nhiên – kinh tế xã hội ............................................................... 32
2.1.1. Điều kiện tự nhiên .................................................................................. 32
2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ....................................................................... 37


2.1.3. Đánh giá chung điều kiện kinh tế - xã hội. ........................................... 43
2.2. Tình hình quản lý và sử dụng đất trên địa bàn Quận. ................................ 44
2.2.1. Tình hình quản lý đất đai ....................................................................... 44
2.2.2. Hiện trạng sử dụng đất trên địa bàn Quận Cầu Giấy năm 2013............ 47
2.3 Công tác bồi thường, hỗ trợ tại một số dự án trên địa bàn Quận ............... 50
2.3.1. Căn cứ pháp lý và quy mô của dự án ..................................................... 50
2.3.2. Thực trạng việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước
thu hồi đất để thực hiện 02 dự án......................................................................... 55
2.3.3. Bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất tại dự án nghiên cứu ....... 60
2.3.4. Thực hiện chính sách hỗ trợ .................................................................. 66
2.3.5. Đời sống của nhân dân khi GPMB thực hiện dự án và tái định cư ....... 75
CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THÚC
ĐẨY CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN CẦU
GIẤY. ................................................................................................................... 79
3.1. Những thuận lợi và khó khăn....................................................................... 79
3.1.1. Thuận lợi ................................................................................................ 79
3.1.2. Khó khăn ................................................................................................ 80
3.1.3. Nguyên nhân. ......................................................................................... 81
3.2. Đề xuất giải pháp .......................................................................................... 81
3.2.1. Nhóm giải pháp chung ........................................................................... 81

3.2.2. Một số giải pháp cụ thể........................................................................... 82
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 84
1. KẾT LUẬN ...................................................................................................... 84
2. KIẾN NGHỊ ..................................................................................................... 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 86


1

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Từ, cụm từ viết
tắt

Chú giải

BTC

Bộ tài chính

BTCT

Bê tông cốt thép

BTHT&TĐC

Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư

CNH- HĐH

Công nghiệp hóa- hiện đại hóa

CP

Chính phủ

CT – TTg

Chỉ thị của Thủ tướng chính phủ

Dự án 1

Xây dựng tuyến đường vành đai 2,5 giai đoạn I trên địa bàn
phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy

Dự án 2

Đầu tư xây dựng tòa nhà văn phòng kết hợp dịch vụ công cộng
tại tổ 32(nay là tổ 28), phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy,
thành phố Hà Nội

HSĐC

Hồ sơ địa chính

GCN

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài
sản khác gắn liền với đất

GPMB

Giải phóng mặt bằng

NĐ

Nghị định

QĐ – BTNMT

Quyết định Bộ Tài nguyên và Môi trường

QĐ- UNBD

Quyết định của Ủy ban nhân dân

TĐC

Tái định cư

UBND

Ủy ban nhân dân


2

DANH MỤC BẢNG BIỂU
STT
1

Tên bảng biểu
Bảng 2.1: Phân bố dân số trên địa bàn quận

Trang
38

Cầu Giấy giai đoạn 2008 - 2013
2

Bảng 2.2: Cơ cấu lao động quận Cầu Giấy

39

theo ngành kinh tế
3

Bảng 2.3: Hiện trạng sử dụng đất quận Cầu
Giấy năm 2013

48

4

Bảng 2.4: Tổng hợp kinh phí bồi thường hỗ

51

trợ dự án 1
5

Bảng 2.5: Tổng hợp kinh phí bồi thường hỗ

54

trợ dự án 2
6

Bảng 2.6: Các đối tượng được bồi thường và

59

không được bồi thường của 2 dự án
7

Bảng 2.7: Tổng hợp giá trị bồi thường về

61

đất của 2 dự án
8

Bảng 2.8: Kết quả công tác bồi thường hỗ

63

trợ tài sản gắn liền với đất tại dự án 1
9

Bảng 2.9 : Các khoản hỗ trợ tài dự án 2

64

10

Bảng 2.10: Tổng hợp các khoản bồi thường,
hỗ trợ tại 2 dự án

68

11

Bảng 2.11 :Danh sách các hộ dân tái định
cư mua nhà trả tiền 1 lần

71

12

Bảng 2.12: Danh sách các hộ dân tái định

73

cư mua nhà trả tiền 1 lần


3

DANH MỤC HÌNH VẼ
STT

Tên hình vẽ

Trang

1

Hình 2.1: Vị trí địa lý quận Cầu Giấy

32

2

Hình 2.2: Biểu đồ cơ cấu kinh tê quận Cầu Giấy năm 2013

38


4

ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tính cấp thiết của đề tài
Về vị trí, vai trò của đất thì đất đai đã được khẳng định là một tài nguyên quốc
gia vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là nguồn nội lực, nguồn vốn vô
cùng to lớn của đất nước, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống,
là địa bàn phân bố các khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hóa, xã hội, an
ninh và quốc phòng.
Ngay từ thuở sơ khai của xã hội loài người, con người đã biết sử dụng đất theo
các mục đích khác nhau để phục vụ cho sự sinh tồn và phát triển của mình. Theo
thời gian và sự lao động đã làm cho nhận thức của con người càng được hoàn thiện,
nâng cao cùng với nhu cầu sử dụng đất ngày càng tăng để phục vụ cho đời sống,

cho sản xuất, cho sự phát triển kinh tế-xã hội và công tác quản lý việc sử dụng đất
đã được xây dựng một cách có khoa học, theo hệ thống thống nhất từ tổng thể đến
chi tiết và theo quy định chung của pháp luật Nhà nước.
Sử dụng đất đai vào mục đích Quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích
công cộng, để thực hiện mục tiêu phát triển đất nước, đặc biệt là các dự án phát
triển đô thị, dự án sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế là một tất yếu khách quan
trong quá trình phát triển công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước. Để có mặt bằng
xây dựng các dự án, Nhà nước phải thu hồi đất của nhân dân và thực hiện việc bồi
thường hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân có đất bị thu hồi.
Trong thời gian gần đây, vấn đề thực hiện cơ chế Nhà nước thu hồi đất của
người đang sử dụng đất để giao đất cho các nhà đầu tư vẫn đang gây nhiều bức xúc
trong thực tế triển khai, nhất là những bức xúc của người bị thu hồi đất về thực hiện
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Mặc dù các quy định của pháp luật về thu hồi đất,
bồi thường hỗ trợ tái định cư đã từng bước được hoàn thiện, ngày càng rõ ràng, cụ
thể về nguyên tắc, điều kiện, đơn giá thực hiện bồi thường, hỗ trợ về đất đai và tài
sản khi Nhà nước thu hồi đất. Tuy nhiên, về lý thuyết kinh tế đất đai, việc bồi
thường một giá trị lớn hơn giá trị mà họ nhận được từ đất có thể được coi là đã phù
hợp, nhưng đất đai có những đặc trưng riêng, ngày càng khan hiếm, điều này tương


5

ứng với giá đất luôn luôn có xu hướng tăng ngay cả khi nó không được sử dụng, vì
vậy người sử dụng đất luôn có xu hướng yêu cầu giá bồi thường về đất cao hơn
nhiều lần so với thực tế. Chính điều này đã làm nảy sinh nhiều vướng mắc trong
việc thực hiện các thủ tục khi thu hồi đất
Gần đây, Đảng và nhà nước ta đã có nhiều cố gắng trong việc xây dựng và
thực hiện chính sách bồi thường hỗ trợ và tái định cư. Tuy nhiên đất đai và công tác
bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất đang
là vấn đề hết sức nhạy cảm và phức tạp do đó thực tế công tác bồi thường, hỗ trợ

giải phóng mặt bằng tái định cư vẫn còn nhiều vướng mắc và tồn tại gây nhiều bức
xúc trong nhân dân. Tình trạng tiến độ giải phóng mặt bằng chậm là rất phổ biến
làm chậm tiến độ thực hiện dự án.
Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội là một quận trung tâm với nhiều tiềm
năng để phát triển kinh tế, hiện đang có những chính sách để thu hút đầu tư trong
và ngoài nước. Cùng với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thì nền
kinh tế-xã hội đang từng ngày phát triển. Trên địa bàn toàn quận có rất nhiều dự án
đã và đang được đầu tư, nhưng công tác bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng và
tái định cư đang gặp rất nhiều khó khăn do nhiều nguyên nhân và một trong các
nguyên nhân chủ yếu đó là đất ở và nhà cửa cũng như vật kiến trúc, hoa màu trên
đất là tài sản rất lớn đối với người dân nơi đây làm ảnh hưởng nhiều đến sản xuất và
đời sống của nhân dân.
Việt Nam cũng như nhiều nước khác trên thế giới, việc bồi thường đất đai, giải
phóng mặt bằng, tái định cư và hiện tượng mà Nhà nước phải đối mặt như là một
quy luật tất yếu và phổ biến, không thể tránh khỏi. Đây là một vấn đề hết sức nhạy
cảm, phức tạp tác động tới mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Xuất phát từ thực
tế trên tôi tiến hành nghiên cứu đề tài : “ Đánh giá việc thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại một số dự án trên địa
bàn Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội”


6

2. Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu và đánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định
cư khi Nhà nước thu hồi đất
- Rút ra những ưu điểm và những vấn đề còn tồn tại trong việc thực hiện chính
sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại một số dự án trên địa bàn Quận Cầu Giấy.
- Đề xuất ý kiến, góp phần hoàn thiện và đẩy mạnh công tác bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất phục vụ cho mục đích Quốc phòng an ninh ,

lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Việc thực hiện các chính sách bồi thường, hỗ trợ và
tái định cư tại một số dự án trên địa bàn quận Cầu Giấy- Thành phố Hà Nội
- Phạm vi nghiên cứu: Điều tra tại 2 dự án trên địa bàn quận Cầu Giấy
+ Xây dựng tuyến đường vành đai 2,5 giai đoạn I trên địa bàn phường Yên
Hòa, quận Cầu Giấy.
+ Đầu tư xây dựng tòa nhà văn phòng kết hợp dịch vụ công cộng tại tổ 32(nay
là tổ 28), phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội
4. Nội dung nghiên cứu
- Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tại địa bàn quận Cầu Giấy
- Đánh giá tình hình quản lý và sử dụng đất trên địa bàn quận Cầu Giấy
- Điều tra, thu thập số liệu về việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và
tái định cư tại một số dự án trên địa bàn quận Cầu Giấy.
- Đánh giá việc thực hiện công tác bồi thường hỗ trợ tái định cư trên địa bàn
quận Cầu Giấy.
- Tìm ra nguyên nhân và đề xuất giải pháp.
5. Yêu cầu của đề tài
- Tìm hiểu đúng thực trạng chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên
địa bàn quận Cầu Giấy.
- Các số liệu điều tra, thu thập phải đảm bảo độ chính xác, tin cậy.
- Đưa ra kết luận kiến nghị phù hợp với thực tế địa phương


7

6. Phương pháp nghiên cứu
a. Phương pháp điều tra thu thập số liệu
- Điều tra nội nghiệp:Thu thập các tài liệu, số liệu tại các phòng, ban trong
quận như: Phòng tài nguyên và môi trường, ban quản lý dự án, ban giải phóng mặt

bằng…
- Điều tra ngoại nghiệp:Phỏng vấn các hộ gia đình, cá nhân có đất bị thu hồi ở
các dự án, trên cơ sở đó tổng hợp các ý kiến nhằm phản ánh được những tồn tại ở
các dự án nghiên cứu.
b. Phương pháp xử lý số liệu điều tra:
- Thống kê, tổng hợp, so sánh những số liệu đã thu thập được: thông qua điều
tra nội nghiệp, ngoại nghiệp ta thu thập được những số liệu về đề tài nghiên cứu,
sau đó ta sử dụng phương pháp thống kê, so sánh để có cái nhìn tổng quát nhất về
tình hình và thực trạng công tác bồi thường, hỗ trợ tại địa phương.
c. Phương pháp chuyên gia
Tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong các lĩnh vực có liên quan đến các
vấn đề của các dự án.
- Tham khảo ý kiến của cán bộ trong Ban bồi thường giải phóng mặt bằng
quận Cầu Giấy
- Tham khảo ý kiến cán bộ Phòng TNMT, cán bộ trung tâm phát triển quỹ đất
của Quận Cầu Giấy.
d. Phương pháp kế thừa, tham khảo các tài liệu có sẵn
- Tìm hiểu, thu thập tài liệu, các văn bản chính sách trong và ngoài nước có
liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất.
- Điều tra, thu thập số liệu, tài liệu có liên quan đến công tác bồi thường, hỗ
trợ khi Nhà nước thu hồi về đất tại các cơ quan.
7. Cấu trúc của chuyên đề
Chương 1: Tổng quan về vấn đề nghiên cứu.
Chương 2: Thực trạng về công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại một số
dự án trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội.


8

Chương 3: Đánh giá và đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy công tác bồi

thường, hỗ trợ trên địa bàn quận Cầu Giấy.


9

CHƯƠNG I : TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1.Khái niệm
a. Thu hồi đất
Thu hồi đất là việc Nhà nước ra quyết định hành chính để thu lại quyền sử
dụng đất hoặc thu lại đất đã giao cho tổ chức, Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn
quản lý theo quy định của Luật đất đai 2003.
b. Bồi thường khi nhà nước thu hồi đất
Bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước trả lại giá trị quyền sử
dụng đất đối với diện tích đất bị thu hồi cho người bị thu hồi đất. Trong đó, giá trị
quyền sử dụng đất có thể là: giá trị bằng tiền, bằng vật chất khác do các quy định
của pháp luật điều tiết hoặc do thỏa thuận giữa các chủ thể đối với một diện tích đất
xác định trong thời hạn sử dụng đất xác định.
c. Hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất
Trên thực tế, ngoài các khoản bồi thường thiệt hại nói trên thì còn một hình
thức bồi thường khác gọi là hỗ trợ, hỗ trợ tương xứng với với giá trị hoặc công lao
cho một chủ thể nào đó bị thiệt hại vì một hành vi của chủ thể khác. Hỗ trợ là giúp
đỡ nhau, giúp thêm vào.
Hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước giúp đỡ người bị thu hồi đất
thông qua đào tạo nghề mới, bố trí việc làm mới, cấp kinh phí để di dời đến địa
điểm mới.
d. Tái định cư
TĐC là việc di chuyển đến một nơi khác với nơi ở trước đây để sinh sống và
làm ăn. TĐC bắt buộc đó là sự di chuyển không thể tránh khỏi khi Nhà nước thu hồi
hoặc trưng thu đất đai để thực hiện các dự án phát triển.

TĐC được hiểu là một quá trình từ bồi thường thiệt hại về đất, tài sản gắn liền
với đất; di chuyển đến nơi ở mới và các hoạt động hỗ trợ để xây dựng lại sản xuất
và ổn định cuộc sống tại đó.


10

Như vậy, TĐC là hoạt động nhằm giảm nhẹ các tác động xấu về kinh tế, xã
hội đối với một bộ phận dân cư đã gánh chịu vì sự phát triển chung.
Hiện nay ở nước ta, khi Nhà nước thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở thì
người sử dụng đất được bố trí TĐC bằng một trong các hình thức sau:
- Bồi thường bằng nhà ở.
- Bồi thường bằng giao đất ở mới.
- Bồi thường bằng tiền để tự lo chỗ ở.
1.1.2. Các yếu tố tác động trong thực tiễn thực hiện công tác bồi thường, hỗ
trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
a. Công tác quản lý nhà nước về đất đai
*Việc ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật đất đai
Đất đai là đối tượng quản lý phức tạp, luôn biến động theo sự phát triển của
nền kinh tế - xã hội. Để thực hiện tốt chức năng quản lý Nhà nước về đất đai đòi hỏi
các văn bản pháp luật liên quan đến lĩnh vực này phải mang tính ổn định cao và phù
hợp với tình hình thực tế.
Ở nước ta, do các đặc điểm lịch sử, kinh tế xã hội của đất nước trong mấy thập
kỷ qua có nhiều biến động lớn, nên các chính sách về đất đai cũng theo đó không
ngừng được sửa đổi, bổ sung. Từ năm 1993 đến năm đến nay, Nhà nước đã ban
hành hơn 300 văn bản quy phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất. Sau khi quốc
hội thông qua Luật Đất đai 2003 sửa đổi bổ sung 2009 cùng với các văn bản hướng
dẫn thi hành đã nhanh chóng đi vào cuộc sống.
Với những đổi mới về pháp luật đất đai, thời gian qua công tác GPMB đã đạt
những kết quả đáng khích lệ, đã cơ bản đáp ứng được nhu cầu về mặt bằng cho việc

phát triển các dự án đầu tư. Tuy nhiên bên cạnh đó, do tính chưa ổn định, chưa
thống nhất của pháp luật đất đai qua các thời kỳ mà công tác bồi thường GPMB đã
gặp khá nhiều khó khăn và cản trở. Thực tiễn triển khai cho thấy việc ban hành các
văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai có ảnh hưởng rất lớn đến
công tác bồi thường GPMB. Hệ thống văn bản pháp luật đất đai còn có những
nhược điểm như là số lượng nhiều, mức độ phức tạp cao, không thuận lợi trong sử


11

dụng, nội bộ hệ thống chưa đồng bộ, chặt chẽ, gây lúng túng trong xử lý và tạo kẽ
hở trong thực thi pháp luật.
Bên cạnh việc ban hành các văn bản quy phạm về quản lý, sử dụng đất đai,
việc tổ chức thực hiện các văn bản đó cũng có vai trò rất quan trọng. Kết quả kiểm
tra thi hành Luật Đất đai năm 2003 sửa đổi bổ sung 2009 của Bộ Tài nguyên và Môi
trường cho thấy UBND các cấp đều có ý thức quán triệt việc thực thi pháp luật về
đất đai nhưng nhận thức về các quy định của pháp luật nói chung còn yếu, ở cấp cơ
sở còn rất yếu. Tại nhiều địa phương, đang tồn tại tình trạng nể nang, trọng tình hơn
chấp hành quy định pháp luật trong giải quyết các mối quan hệ về đất đai. Cán bộ
địa chính, chủ tịch UBND xã nói chung chưa làm tốt nhiệm vụ phát hiện, ngăn
chặn, xử lý kịp thời những hành vi vi phạm pháp luật về đất đai trên địa bàn. Đó là
nguyên nhân làm giảm hiệu lực thi hành pháp luật, gây mất lòng tin trong nhân dân
cũng như các nhà đầu tư và đã ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ GPMB.
* Công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
Đất đai là có hạn, không gian sử dụng đất đai cũng có hạn. Để tồn tại và duy
trì cuộc sống của mình con người phải dựa vào đất đai, khai thác và sử dụng đất đai
để sinh sống. Quy hoạch sử dụng đất đai là biện pháp quản lý không thể thiếu được
trong việc tổ chức sử dụng đất của các ngành kinh tế - xã hội và các địa phương, là
công cụ thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, có tác dụng quyết định để cân đối
giữa nhiệm vụ an toàn lương thực với nhiệm vụ CNH- HĐH đất nước nói chung và

các địa phương nói riêng.
- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất có tác động tới chính sách bồi thường đất
đai trên hai khía cạnh:
Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là một trong những căn cứ quan trọng nhất
để thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, mà theo quy
định của Luật đất đai, việc giao đất, cho thuê đất chỉ được thực hiện khi có quyết
định thu hồi đất đó của người đang sử dụng;
Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là một trong những nhân tố ảnh hưởng tới
giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất; từ đó tác động tới giá đất tính bồi thường.