Đề thi HSG cấp tỉnh môn Văn 2016 Phú Thọ (có gợi ý)

ĐỀ THI HSG CẤP TỈNH PHÚ THỌ 2016
MÔN NGỮ VĂN
Ngày 16 tháng 3 năm 2016
Câu 1 (8,0 điểm)
Tôi đang dạo trên bãi biển khi hoàng hôn buông xuống. Biển đông người nhưng
tôi lại chú ý đến một cậu bé cứ liên tục cúi xuống nhặt thứ gì lên và ném xuống.
Tiến lại gần hơn, tôi chú ý thấy cậu bé đang nhặt những con sao biển bị thủy triều
đánh giạt vào bờ và ném chúng trở lại với đại dương.
- Cháu đang làm gì vậy? - Tôi làm quen.
- Những con sao biển này sắp chết vì thiếu nước. Cháu phải giúp chúng. - Cậu
bé trả lời.
- Cháu có thấy mình đang mất thời gian không. Có hàng ngàn con sao biển như
vậy. Cháu không thể nào giúp được tất cả chúng. Rồi chúng cũng phải chết thôi.
Cậu bé vẫn tiếp tục nhặt một con sao biển khác và nhìn tôi mỉm cười trả lời:
- Cháu biết chứ. Nhưng cháu có thể làm được điều gì đó chứ. Ít nhất là cháu đã
cứu được những con sao biển này.
( First News - theo The Values of Life - Hạt giống tâm hồn - Từ những điều bình
dị, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2006, trang 132, 133)
Từ câu chuyện trên, em hãy viết bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của mình
về hành động của cậu bé.


Câu 2 (12,0 điểm)
Cuộc đời là nơi xuất phát và cũng là nơi đi tới của văn học. (Tố Hữu)
Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài Quê hương của Tế Hanh .

Gợi ý:
A. Về kĩ năng
- HS tự do lựa chọn kiểu văn bản, phương thức biểu đạt phù hợp và các phương pháp lập luận.
- Đảm bảo bố cục ba phần
- Bài viết mạch lạc, lập luận thuyết phục, lời văn trong sáng, giàu hình ảnh, biểu cảm.

B. Về kiến thức
- HS trình bày bài viết của mình theo nhiều cách. Có thể trình bày theo định hướng sau
1. Hành động giúp đỡ những con sao biển để chúng trở về với biển cả của cậu bé là hành động
nhỏ nhặt, bình thường chẳng mấy ai quan tâm, để ý nhưng lại là hành động mang nhiều ý
nghĩa:
- Góp phần bảo vệ môi trường tự nhiên.
- Thể hiện nét đẹp nhân cách của con người: Không thờ ơ, lạnh lùng, vô cảm trước sự vật ,
sự việc hiện tượng diễn ra xung quanh mình, đồng thời biết sẻ chia, giúp đỡ vật hoặc người
khi gặp hoạn nạn, khó khăn.
2. Hành động của cậu bé trong câu chuyện đã cho ta bài học sâu sắc, thấm thía về những kĩ
năng sống cần có ở mỗi con người.
- Biết yêu thiên nhiên, bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống.
- Có thói quen làm những việc tốt, những việc có ích dù đó là việc làm nhỏ nhặt.
3. Phê phán những hành động thiếu trách nhiệm với thiên nhiên và môi trường sống cũng


như lối sống thờ ơ, vô cảm... trước sự vật, sự việc hiện tượng diễn ra xung quanh mình.
Câu 2 (12,0 điểm)
Cuộc đời là nơi xuất phát và cũng là nơi đi tới của văn học
Tố Hữu
Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài Quê hương của Tế Hanh

1. Giải thích
Câu nói của Tố Hữu chỉ ra mối quan hệ biện chứng giữa văn học và cuộc sống : văn học xuất
phát từ cuộc sống rồi quay trở lại phục vụ cho chính cuộc sống.
- Cuộc sống là nơi xuất phát của văn chương :
+ Cuộc sống cung cấp đề tài, chất liệu, ngôn ngữ… cho văn học.
+ Cuộc sống khơi nguồn cho những cảm hứng sáng tạo văn học. …
- Cuộc sống là nơiđi đến của văn chương :
Sứ mạng của văn học cũng như của mọi hình thái văn nghệ khác là vị nhân sinh, tức là vì cuộc

sống, vì con người. Ngoài sứ mạng đó, nó không còn sứ mạng nào khác, hay nói cách khác,
nếu không vị nhân sinh thì văn học nghệ thuật sẽ chẳng có ý nghĩa gì.
+ Tác phẩm văn học giúp người đọc nhận thức về cuộc sống, tác động cải tạo cuộc sống.
+ Tác phẩm văn học tác động vào tư tưởng, tình cảm, góp phần nhân đạo hoá con người, động
viên con người.
+ Tác phẩm văn học đáp ứng nhu cầu thẩm mĩ, nâng cao thị hiếu thẩm mĩ của người đọc.
Tác phẩm văn học tham gia tích cực vào xây dựng cuộc sống của nhân dân…
2. Chứng minh:


2 ý: 1.Cuộc sống là nơi xuất phát của văn chương :
2. Cuộc sống là nơi đến của văn chương :