ĐỀ CưƠNG MÔN HỌC Một số vấn đề quân sự trong 30 năm chiến tranh cách mạng Việt Nam (19451975)

Đại học Quốc gia Hà Nội
Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Khoa Lịch sử

ĐỀ CƢƠNG MÔN HỌC
Một số vấn đề quân sự trong 30 năm chiến tranh cách mạng Việt Nam (1945-1975)
Some military issues during the thirty years of the Vietnam revolutionary war (1945-1975)
1. Thông tin về giảng viên
- Họ và tên:
Vũ Quang Hiển
Chức danh, học hàm, học vị: GVC, PGS, TS
Thời gian, địa điểm làm việc: Trong giờ hành chính

Địa chỉ liên hệ:

Phòng bộ môn, gác 2, nhà B
336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội
Khoa Lịch sử
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Đại học Quốc gia Hà Nội

Điện thoại:
(04) 5573623, DĐ: 0913 084 903
E - mail:

Các hướng nghiên cứu chính:
- Đường lối quân sự của Đảng Cộng sản Việt Nam
- Chính sách đối ngoại của Đảng Cộng sản Việt Nam
- Đường lối cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân Việt Nam
- Đường lối cách mạng xã hội chủ nghĩa của Đảng Cộng sản Việt Nam
- Tư tưởng Hồ Chí Minh

- Phương pháp dạy học lịch sử
Thông tin về trợ giảng
- Họ và tên:
Lê Quỳnh Nga
Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sĩ, giảng viên
Thời gian, địa điểm làm việc: Trong giờ hành chính

Địa chỉ liên hệ:

Phòng bộ môn, gác 2, nhà B
336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội
Khoa Lịch sử
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Đại học Quốc gia Hà Nội

Điện thoại:
0983 935 765
E - mail:

Các hướng nghiên cứu chính: Cách mạng ruộng đất ở Việt Nam
Lịch sử đối ngoại Việt Nam
1


2. Thông tin chung về môn học
- Tên môn học: Một số vấn đề quân sự trong 30 năm chiến tranh cách mạng Việt Nam (19451975)
- Mã môn học:
HIS 8032
- Số tín chỉ:
02

- Môn học:
Tự chọn
- Yêu cầu đối với môn học
+ Có đầy đủ tài liệu tham khảo
+ Phải nghiên cứu tài liệu và chuẩn bị đề cương thảo luận theo hướng dẫn của giảng viên
+ Bắt buộc phải viết tiểu luận theo qui định, không được thay đổi hình thức kiểm tra, đánh
giá và không được sao chép bằng bất cứ hình thức nào.
- Địa chỉ khoa/bộ môn phụ trách môn học: Nhà B, 336, Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội
3. Mục tiêu của môn học
- Mục tiêu kiến thức:
+ Phân tích được nguyên nhân, tính chất và đặc điểm của 30 năm chiến tranh cách mạng Việt
Nam 1954-1975.
+ Hiểu dược những vấn đề cơ bản về sự lãnh đạo, chỉ đạo chiến tranh của Đảng.
+ Phân tích một số kinh nghiệm lịch sử của Đảng qua 30 năm chiến tranh cách mạng Việt Nam
- Mục tiêu kỹ năng:
+ Có tư duy độc lập trong nghiên cứu khoa học.
+ Rèn luyện phương pháp khai thác, thẩm định và sử dụng các nguồn tư liệu khác nhau.
+ Vận dụng kiến thức được nghiên cứu để trình bày và luận giải các vấn đề nghiên cứu.
+ Rèn luyện kỹ năng tự học, tự nghiên cứu và trao đổi kiến thức cho nhau, tự kiểm tra, đánh giá.
4. Tóm tắt nội dung môn học:
Trình bày nguyên nhân, tính chất, và đặc điểm của cuộc đụng đầu lịch sử giữa nhân dân Việt
Nam và các thế lực đế quốc trong suôt 30 năm, từ khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời
đén kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứư nước.
Một số vấn đề về quân sự trong 30 năm chiến tranh cách mạng Việt Nam 1945-1975, bao gồm
đường lối chiến tranh nhân dân, nghệ thuật quân sự của chiến tranh nhân dân, chiến lược tổng
hợp của chiến tranh cách mạng Việt Nam; sự chỉ đạo của Đảng trong chiến tranh; nét độc đáo,
sáng tạo và hiệu quả thực hiện sự chỉ đạo đó trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và
đế quốc Mỹ xâm lược.
Khẳng định thắng lợi chiến lược và một số bài học kinh nghiệm của 30 năm chiến tranh chống
chủ nghĩa thực dân cũ và mới của dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.

5. Nội dung môn học, hình thức tổ chức dạy và học
Nội dung

Thảo luận
6

Tự học
24

Tổng
30

Chƣơng 1. Cuộc đụng đầu lịch sử
mang tính chất thời đại

2

8

10

2


1.1. Nguyên nhân chiến tranh
1.2. Tính chất cuộc chiến tranh của
nhân dân Việt Nam chống xâm lược
1.3. Đặc điểm của cuộc chiến tranh
cách mạng 30 năm
Chƣơng 2. Một số vấn đề về chỉ đạo

chiến tranh
2.1. Đường lối chiến tranh nhân dân

2

8

10

2

8

10

2.2. Nghệ thuật quân sự của chiến tranh
nhân dân
2.3. Chiến lược tổng hợp của chiến
tranh nhân dân
2.4. Xây dựng lực lượng vũ trang nhân
dân
2.5. Xây dựng căn cứ địa, hậu phương
và tranh thủ sự giúp đỡ quốc tế
Chƣơng 3. Một số bài học lịch sử
3.1. Nắm vững đường lối chiến tranh
cách mạng đúng đắn và sáng tạo
3.2. Phát huy sức mạnh toàn dân tộc, kết
hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời
đại
3.3. Nắm vững tư tưởng chiến lược tiến

công và nghệ thuật giành thắng lợi từng
bước
3.4. Nâng cao sức chiến đấu, phát huy
hiệu lực lãnh đạo của Đảng
6. Học liệu
6.1. Giáo trình môn học
1. Ban tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị: Chiến tranh cách mạng Việt Nam
1945-1975 – thắng lợi và bài học, Nxb Chính trị quốc gia, HN, 2002.
2. Võ Nguyên Giáp: Chiến tranh giải phóng dân tộc và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, Nxb
QĐND, HN, 1979.
6.2. Danh mục tài liệu tham khảo
6.2.1. Danh mục tài liệu tham khảo bắt buộc
1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng Toàn tập, tập 8 đến tập 36, Nxb Chính trị quốc
gia, HN, 2000-2004.
2. Hồ Chí Minh: Chiến tranh nhân dân Việt Nam, Nxb QĐND, HN, 1975.

3


3. Hồ Chí Minh: Về chiến tranh nhân dân và lực lượng vũ trang nhân dân, Nxb QĐND,
HN, 1975.
4. Hồ Chí Minh: Về vấn đề quân sự, Ncb ST, HN, 1975.
5. Võ Nguyên Giáp: Dân quân tự vệ, một lực lượng chiến lược, Nxb QĐND, HN, 1975.
6. Võ Nguyên Giáp: Tổng tập luận văn, Nxb Chính trị quốc gia, HN, 2006.
7. Văn Tiến Dũng: Chiến tranh nhân dân quốc phòng toàn dân (2 tập), Nxb QĐND, HN,
1977
6.2.2. Danh mục tài liệu tham khảo thêm
8. Lê Mậu Hãn: Sức mạnh dân tộc của cách mạng Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia HN,
2005.
9. Nguyễn Đình Ước: Góp phần tìm hiểu đường lối quân sự của Đảng, Nxb QĐND, HN,

2005.
10. Vũ Quang Hiển: Tư tưởng Quân sự Hồ Chí Minh, trong sách Một số chuyên đề về tư
tưởng Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị Quốc gia, HN, 2003.
11. Vũ Quang Hiển: Đảng lãnh đạo xây dựng căn cứ du kich ở đòng bằng Bắc Bộ trong
kháng chiến chống Pháp (1945-1954), Nxb Chính trị quốc gia, HN, 2001.
12. Vũ Quang Hiển: Từ khởi nghĩa toàn dân đến chiến tranh nhân dân giải phóng dân tộc,
bảo vệ Tổ quốc (qua một số tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh), trong sách “60 năm
Toàn quốc kháng chiến – Ký ức lịch sử và bài học kinh nghiệm xây dựng, bảo vệ Tổ
quốc”, Nxb QĐND, HN, 2007.
7. Phƣơng pháp, hình thức kiểm tra - đánh giá kết quả học tập môn học
- Thi hết môn:
* Hình thức: Viết chuyên đề và bảo vệ trước hội đồng chuyên môn
* Điểm và tỷ trọng: 100%
Phê duyệt của Trƣờng

Chủ nhiệm khoa

Ngƣời biên soạn

PGS.TSKH Nguyễn Hải Kế

PGS.TS Vũ Quang Hiển

4