Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Khám phá khoa học là một trong những nội dung đóng vai trò hết sức quan
trọng trong việc cung cấp những kiến thức, kỹ năng sống cho trẻ và nó có tầm quan
trọng đặc biết đối với con người, nhất là đối với trẻ mầm non. Thế giới xung quanh
luôn là điều mới lạ, lúc nào trẻ cũng muốn được tìm tòi, được quan sát, tiếp xúc, sờ
vào vật, trẻ luôn muốn được hiểu biết nhiều hơn về mối quan hệ đơn giản giữa các
sự vật, hiện tượng xung quanh. Từ đó phát triển ngôn ngữ, vốn từ của trẻ ngày càng
phong phú, đa dạng về câu từ và phát triển năng lực hoạt động trí tuệ, tư duy của trẻ.
Đối với trẻ đây là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, thời điểm này tất cả
mọi việc đều bắt đầu và trở thành những thói quen, trong đó có thói quen tốt và cả
những thói quen xấu. Chính vì vậy chúng ta đang ở thế kỷ nền văn minh trí tuệ, nền
khoa học tiên tiến hiện đại, do vậy con người cần phải năng động sáng tạo để phù
hợp với sự phát triển của thời đại. Muốn được như vậy ngay từ tuổi ấu thơ trẻ Mầm
non, đặc biệt là trẻ 5- 6 tuổi đang ở những bước phát triển mạnh về nhận thức, tư
duy, ngôn ngữ, tình cảm ..... Thế giới khách quan xung quanh thật bao la rộng lớn,
có biết bao điều mới lạ hấp dẫn và còn bao lạ lẫm khó hiểu, trẻ tò mò muốn biết,
muốn được khám phá. Từ những vấn đề trên tôi đã có suy nghĩ cần tổ chức cho trẻ
khám phá khoa học như thế nào và khám phá những gì để tạo hứng thú kích thích trẻ
chú ý góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Tại các trường mầm non hiện nay, hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5-6
tuổi mặc dù đã được chú trọng nhưng chưa đạt được kết quả cao. Thực tiễn hiện nay
ở trường Mầm non Bình Minh tôi đang công tác, hoạt động khám phá khoa học cho
trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số, một số hoạt động khám phá còn rất tẻ nhạt, giáo
viên còn lúng túng trong việc cho trẻ khám phá về thế giới xung quanh,
một số hoạt động trẻ chưa có hứng thú học tập. Từ những suy nghĩ trên tôi thấy cần
phải có một số biện pháp để giúp trẻ học tốt môn khám phá khoa học, nhằm nâng
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-1–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
cao chất lượng môn học, vận dụng linh hoạt trong hình thức đổi mới một cách khoa
học. Chính vì vậy tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi
người dân tộc thiểu số học tốt môn Khám phá khoa học tại trường MN Bình Minhbuôn Tuôr A- Dray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk”
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
a.Mục tiêu của đề tài
Giúp trẻ phát triển toàn diện về các mặt: thể chất, trí tuệ, ngôn ngữ, tình cảm
xã hội, thẩm mĩ, hình thành tình yêu đối với thiên nhiên cuộc sống xung quanh trẻ.
b. Nhiệm vụ của đề tài:
Nghiên cứu nhằm tìm ra một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn khám phá
khoa học và giúp giáo viên có những định hướng phù hợp trong công tác chăm sóc
cho trẻ Mầm non ở độ tuổi 5- 6 tuổi, sau khi vận dụng đề tài sẽ góp phần giúp trẻ
học tốt môn Khám phá khoa học.
3. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số học tốt môn Khám
phá khoa học.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Trẻ 5 – 6 tuổi người dân tộc thiểu số tại trường Mầm non Bình Minh - Xã
Dray sap- Huyện Krông Ana-Tỉnh Dăk Lăk.
5. Phương pháp nghiên cứu
a. Phương pháp nghiên cứu tài liệu:
Nghiên cứu tài liệu tâm lý học và gáo dục học để hiểu đặc điểm tâm lý trẻ.
b. Phương pháp thực nghiệm
Phương pháp quan sát
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-2–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
Phương pháp đàm thoại (trao đổi với gia đình trẻ)
c. Phương pháp thống kê giáo dục
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
Mục tiêu của giáo dục mầm non mới trong thời kì hiện nay là giúp trẻ phát
triển toàn diện (thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm - quan hệ xã hội). “Học mà
chơi” “chơi mà học”. Trẻ mầm non vốn ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi các
sự vật, hiện tượng xung quanh. Hoạt động khám phá khoa học thỏa mãn nhu cầu
phát triển đó của trẻ. Qua hoạt động khám phá, trẻ có khả năng quan sát, so sánh,
phân loại…Từ đó, trẻ phát hiện và giải quyết vấn đề đơn giản theo nhiều cách khác
nhau. Trẻ có một số hiểu biết ban đầu về con người, sự vật, hiện tượng xung quanh.
Việc giúp trẻ học tốt hoạt động khám phá khoa học là hết sức cần thiết và quan
trọng, quyết định đến cả quá trình trẻ tiếp thu bài tốt hay không. Thực tế hiện nay,
việc giúp trẻ học tốt hoạt động khám phá khoa học ở trường mầm non còn rất hạn
chế về hình thức, phương pháp và nội dung vào bài. Vì vậy khi vào bài trẻ chưa
hứng thú tham gia vào hoạt động do vậy hoạt động chưa đạt kết quả cao. Khám phá
khoa học là một trong những nội dung đóng vai trò hết sức quan trọng trong cung
cấp những kiến thức, kỹ năng sống cho trẻ trước khi vào lớp 1.
2. Thực trạng.
Tình hình của lớp: Tổng số trẻ trong lớp: 30 , Dân tộc: 30 , Nữ dân tộc: 14
Trong quá trình giảng dạy tôi thấy tỉ lệ trẻ có khả năng, quan sát, so sánh,
phân loại, giải quyết vấn đề, những hiểu biết ban đầu về con người, sự vật, hiện
tượng xung quanh còn thấp, hạn chế.. Vì vậy, tôi thường xuyên chú trọng tổ chức
cho trẻ tham gia vào các hoạt động khám phá khoa học theo các chủ đề, chủ điểm.
Tuy nhiên trong quá trình giảng dạy tôi đã gặp một số thuận lợi và khó khăn sau:
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-3–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
2.1. Thuận lợi, khó khăn.
* Thuận lợi.
Được sự quan tâm tạo điều kiện của Phòng GD&ĐT huyện cùng Ban giám
hiệu nhà trường, lãnh đạo xã và sự quan tâm nhiệt tình của Ban tự quản thôn, buôn
nơi tôi đang công tác mua sắm trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho các hoạt
động tương đối đầy đủ, sạch sẽ bảo đảm an toàn cho trẻ.
Ban giám hiệu nhà trường đã thường xuyên sắp xếp tạo điều kiện cho tôi được
tham dự các buổi tập huấn bồi dưỡng chuyên môn và đi dự giờ các đợt chuyên đề
hoạt động khám phá khoa học cũng như chuyên đề của các môn học khác do cấp
trên tổ chức.
Bản thân có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ. Có
khả năng dạy trẻ tham gia vào các hoạt động khám phá khoa học và biết định hướng
cho trẻ tham gia vào các hoạt động có hiệu quả, tạo môi trường hoạt động ở lớp
tương đối phong phú. Có trình độ sử dụng vi tính, tạo các bài giảng điện tử thu hút
trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động ở trường, lớp tích cực.
Giáo viên trong trường đoàn kết, giúp đỡ nhau nhiệt tình trong các hoạt động
chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.
Phụ huynh học sinh tín nhiệm và tin cậy nhà trường, giáo viên khi gửi con em
mình đến lớp.
Trẻ đi học chuyên cần, khỏe mạnh, nhanh nhẹn, ngoan, lễ phép. Có tính tìm
tòi khám phá và rất hiếu động.
* Khó khăn:
100% số trẻ trong lớp là người dân tộc thiểu số, nề nếp học tập cũng như kiến
thức của trẻ còn hạn chế, sử dụng tiếng mẹ đẻ là chủ yếu, vốn từ tiếng Việt còn
nghèo nàn nên gặp nhiều khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ. Một số
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-4–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
trẻ chưa đi học bao giờ nên còn nhút nhát, chưa tự tin khi giáo tiếp với cô và các
bạn.
Phụ huynh học sinh phần lớn là lao động nghèo, chưa có ý thức cao trong việc
đưa con em mình đến trường lớp học là một việc làm thiết thực và cần thiết.
Khi dạy trẻ tham gia vào các hoạt động ở lớp một số giáo viên chưa linh hoạt
trong giảng dạy, chưa biết cách gây hứng thú vào bài, chưa sáng tạo trong việc làm
đồ dùng, đồ chơi. Chưa vận dụng triệt để các môn học khác và chưa đầu tư sưu tầm
các trò chơi, câu đố ngoài chương trình.
Giáo viên tạo môi trường cho trẻ hoạt động ở bên ngoài lớp học chưa đa dạng,
phong phú.
Trẻ nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia vào các hoạt động. Sự chú ý hào hứng
của trẻ còn hạn chế.
Từ những thuận lợi và khó khăn trên tôi đã làm khảo sát thực trạng về khám
phá khoa học của trẻ qua các vấn đề: Trẻ nhận biết và phát âm đúng; trẻ nhận ra sự
thay đổi trong quá trình phát triển của cây, con vật và một số hiện tượng tự nhiên
khám phá các sự vật hiện tượng xung quanh; trẻ hay đặt câu hỏi; thích khám phá các
sự vật, hiện tượng xung quanh; giải thích được mối quan hệ giữa nguyên nhân và kết
quả đơn giản trong cuộc sống hằng ngày. Thu được kết quả như sau:
Tổng số khảo sát 30 trẻ trong lớp.
Nội dung khảo sát
Trước khi thực hiện kết quả đạt
- Trẻ nhận biết và phát âm đúng tên gọi
20/30 trẻ = 70 %
- Khả năng quan sát, so sánh, phân loại,
15/30 trẻ = 50%
phán đoán, chú ý.
- Những hiểu biết ban đầu về con người,
18/30 trẻ = 60%
sự vật, hiện tượng xung .
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-5–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
- Trẻ thích khám phá các sự vật, hiện
tượng xung quanh
16/30 trẻ = 53,3%
- Giải thích được mối quan hệ giữa
13/30 trẻ = 43,3%
nguyên nhân và kết quả đơn giản trong
cuộc sống hằng ngày
2.2. Thành công, hạn chế
Trước khi vận dụng một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số
học tốt môn khám phá khoa học thì có những thành công và hạn chế sau.
*Thành công.
100% trẻ là người dân tộc thiểu số nhưng có khoảng 70% trẻ nói tiếng phổ
thông tương đối lưu loát.
Trẻ đã có một số hiểu biết ban đầu về con người, sự vật và hiện tượng xung
quanh.
Thái độ học tập tích cực, không có biểu hiện mệt mỏi.
Giáo viên có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, biết lựa chọn hoạt động
cho trẻ tham gia phù hợp với lứa tuổi, chủ đề, chủ điểm và tâm sinh lý của trẻ.
Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các hoạt động, giáo viên và trẻ có thể tự tạo.
* Hạn chế.
Khoảng 30% trẻ nhút nhát chưa mạnh dạn, tự tin tham gia vào các hoạt động.
Một số phụ huynh học sinh thờ ơ với việc đưa con em mình đến lớp. Cho trẻ ở
nhà đi lên nương, lên rẫy theo bố mẹ.
Một số đồ dùng phục vụ cho các hoạt động khám phá còn chưa có như: kính
lúp,…..và môi trường hoạt động chưa phong phú.
2.3. Mặt mạnh, mặt yếu.
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-6–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
* Mặt mạnh.
Đa số trẻ thích tham gia vào các hoạt động ở trường lớp.
Trường học khang trang, thoáng mát phù hợp cho trẻ tham gia vào các hoạt
động..
Giáo viên có khả năng dạy trẻ tham gia vào các hoạt động, biết cách chăm sóc
và bảo vệ trẻ. Có khả năng tạo các bài giảng điện tử dạy cho trẻ. Vì vậy trẻ rất tích
cực và thích tham gia vào hoạt động.
* Mặt yếu.
Học sinh trong lớp 100% là người đồng bào dân tộc thiểu số. Sự hiểu biết của
trẻ về thế giới xung quanh còn hạn chế, khả năng diễn đạt của trẻ chưa lưu loát.
Chưa mạnh dạn trình bày ý kiến của mình.
Giáo viên còn lúng túng trong một số hoạt động cho trẻ làm quen, chưa sưu
tầm một số bài thơ, câu đố tích hợp vào bài dạy.
2.4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động đến thực trạng.
Trang thiết bị công nghệ thông tin phục vụ cho hoạt động khám phá của cô và
trẻ còn thiếu như một số dụng cụ phục vụ cho thí nghiệm.
Giáo viên chưa thực sự sáng tạo, linh hoạt trong giảng dạy, chưa biết cách thu
hút trẻ vào hoạt động, chưa sáng tạo trong việc làm đồ dùng, đồ chơi. Giáo viên
đang còn lúng túng trong cách lựa chọn các hình thức cho tiết học, bên cạnh đó là
cách sử dụng đồ dùng trực quan chưa phát huy đượ hết công dụng của đồ dùng sẵn
có trong thực tế.
Tiết học tổ chức nhưng dụng cụ học tập chưa sinh động, giờ học trở nên khô
khan, cứng nhắc, do đó kiến thức, kỹ năng mà trẻ thu được trên tiết học còn chưa
đáp ứng được với yêu cầu kiến thức của đề tài đặt ra cho trẻ đây cũng là yếu tố ảnh
đến đề tài.
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-7–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
100% trẻ có bố, mẹ là nông dân ở vùng khó khăn, người dân tộc thiểu số, ít có
thời gian quan tâm đến con cái. Đa số trẻ còn nhút nhát, rụt rè chưa mạnh dạn tham
gia vào một số hoạt động ở trường, lớp. Trẻ hạn chế về tiếng Việt, nói năng diễn đạt
còn hạn chế.
Trẻ cùng một độ tuổi nhưng nhận thức của trẻ chưa được đồng đều. Trẻ phát
âm chưa chuẩn chiếm 30 %, tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng, thấp còi vẫn còn cao so với
những khu vực khác nên tình trạng sức khỏe trẻ không ổn định cũng là yếu tố ảnh
hưởng ít nhiều đến thực trạng của đề tài.
2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra.
Như chúng ta đã biết thực trạng về việc “Giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu
số học tốt môn khám phá khoa học” đã đặt ra rất nhiều vấn đề đòi hỏi người thực
hiện đề tài cần phải phân tích, đánh giá để người đọc hiểu được thực trạng cần thiết
của vấn đề.
Từ thực trạng thuận lợi, thành công, mặt mạnh của đề tài đã tạo được môi
trường hoạt động khám phá khoa học ở lớp cho trẻ tương đối phong phú. Tạo được
sự tín nhiệm và tin cậy của phụ huynh học sinh khi gửi con em mình đến trường,
lớp. Tỉ lệ trẻ 5 tuổi ra lớp 100%, tăng so với các năm trước. Giáo viên chọn hoạt
động cho trẻ khám phá khoa học phù hợp theo đặc điểm của trẻ vùng dân tộc thiểu
số…. Luyện cho trẻ quan sát, so sánh, phân loại, phán đoán, chú ý. Dạy trẻ tích lũy
vốn từ về các sự vật, hiện tượng, con người xung quanh trẻ chính xác phù hợp với
từng hoạt động. Luôn quan tâm đến việc sử dụng câu từ, cách phát âm của trẻ, sửa
sai kịp thời.
Ví dụ: Khi tham gia hoạt động khám phá khoa học, một số trẻ phát âm chưa
đúng từ như: “Con khỉ” trẻ phát âm thành “con khi”, chữ “hôm qua” trẻ phát âm
thành “hôm toa” cô sửa sai và cho trẻ phát âm lại nhiều lần theo cô.
Thường xuyên trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp đặc biệt là những đồng
nghiệp giảng dạy lâu năm trong trường nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. Tuy nhiên
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-8–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
khó khăn, hạn chế và mặt yếu cũng là những thực trạng quan trọng đã làm cho việc
“Khám phá khoa học của trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số tại trường MN Bình
Minh ” gặp không ít những trở ngại như: Vốn từ của trẻ còn nghèo nàn, phụ huynh
học sinh phần lớn là lao động nghèo, chưa có ý thức cao trong việc đưa con em mình
đến trường học. Trẻ còn theo bố mẹ lên nương, rẫy để chăn trâu, chăn bò, hái điều.
Trẻ còn nhút nhát, hạn chế hiểu biết ban đầu về con người, sự vật, hiện tượng xung
quanh chiếm tỉ lệ cao: 50% (qua kết quả khảo sát trước khi thực hiện)
Đánh giá được tầm quan trọng của thực trạng, từ đó có phương pháp, biện
pháp phù hợp để giải quyết vấn đề và mang lại hiệu quả cao cho đề tài khi nghiên
cứu. Đó chính là “Giúp trẻ 5-6 tuổi người tộc thiểu số học tốt môn khám phá khoa
học tại trường MN Bình Minh”. Vốn từ của trẻ tăng, ngôn ngữ, hiểu biết ban đầu về
con người, sự vật, hiện tượng xung quanh, khả năng quan sát, so sánh, phân loại, trẻ
thích khám phá các sự vật, hiện tượng xung quanh, giải thích được mối quan hệ giữa
nguyên nhân và kết quả đơn giản trong cuộc sống hằng ngày của trẻ phát triển dần
theo chiều tiến bộ qua từng giai đoạn, qua từng lứa tuổi . Trẻ tự tin tham gia vào các
hoạt động bằng vốn từ, kiến thức, nhận thức trẻ tích lũy được.
3. Giải pháp, biện pháp.
3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
Thông qua mọi hoạt động ở trường mầm non sẽ góp phần giúp trẻ phát triển
vốn từ, giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc theo nguyên tắc đi từ dễ đến khó,
từ đơn giản đến phức tạp, chính xác mang tính khoa học nhưng phải theo nguyên tác
vừa sức, không mang tính trừu tượng khó hiểu và khô khan.
Phát triển toàn diện 5 mặt phát triển cho trẻ nhằm hoàn thiện nhân cách và kỹ
năng sống cho trẻ.
Giúp trẻ tham gia vào các hoạt động với tâm thế phấn khởi, vui tươi, thích thú,
phát triển các khả năng của trẻ như: quan sát, so sánh, ghi nhớ, chú ý…
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
-9–
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
Thúc đẩy quá trình học tập của trẻ ở trường lớp ngày càng đạt kết quả tốt hơn.
Bởi vì khi trẻ tham gia vào tất cả các hoạt động thì bắt buộc trẻ phải tư duy, nhận
biết, ghi nhớ và đó cũng là tiền đề để trẻ tiếp tục phát triển ở phổ thông sau này.
Giáo dục trẻ sống gần gũi với thế giới xung quanh trẻ.
3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
Biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số trường MN Bình Minh học
tốt môn Khám phá khoa học là luyện cho trẻ tư duy, ghi nhớ về thế giới xung quanh
trẻ. Muốn cho trẻ đạt được kết quả cao nhất chúng ta cần phối hợp sử dụng các giải
pháp, biện pháp sau:
*Biện pháp 1: Làm giàu vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh.
Biểu tượng về thế giới xung quanh đa dạng đến với trẻ qua nhiều hình thức:
Câu đố, bài hát, ca dao, tục ngữ, đồng dao, tranh ảnh, đồ vật, vật thật … Giúp trẻ
không bị nhàm chán, lại dễ tiếp thu để trẻ ghi nhớ và chính xác hoá thành biểu tượng
của mình.
Ví dụ: Cho trẻ làm quen với con cua, ta đặt câu đố:
“ Con gì tám cẳng hai càng.
Đầu thì không có bò ngang cả đời”
Trẻ đoán ngay được đó là con cua vì trong đầu trẻ, biểu tượng về con cua
được hiểu chính xác là con cua có hai càng to, có tám chân, lại bò ngang nữa .
Cho trẻ làm quen với con cá, tôi dùng câu đố:
“Con gì có vẩy có vây
Không đi trên cạn mà đi dưới hồ ”
Trẻ trả lời đó là con cá. Nhưng trẻ lại biết thêm con cá có đặc điểm cụ thể, có
vây có đuôi, vẩy, môi trường sống của chúng…Từ đó trẻ có thể so sánh xem con cá
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 10 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
và con cua có đặc điểm gì giống nhau, khác nhau ? Sau đó trẻ tiến hành phân nhóm
dễ dàng hơn.
Ngoài ra tôi còn dùng cách khác để vào bài cung cấp biểu tượng thế giới xung
quanh cho trẻ, qua hình ảnh mô hình, con vật thật …
Thông qua chủ đề: Thế giới thực vật. Cô cho trẻ xem tranh ảnh liên quan đến
môi trường, tranh, ảnh sưu tầm trên mạng Internet, cho thấy được sự tương phản
giữa môi trường có nhiều cây xanh, hoa cỏ và môi trường thiếu cây xanh, hoa cỏ.
Qua đó, cho trẻ nói lên những suy nghĩ của mình về môi trường đó. Từ đó rút ra kết
luận.
Thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời giáo viên cho trẻ khám phá về một số
loại cây như: cây ăn quả; cây lấy gỗ và cho bóng mát, cây ăn rau, cây làm thuốc để
chữa bệnh. Giáo viên cung cấp thêm kiến thức cho trẻ ăn rau nhiều sẽ cung cấp
Vitamin cho cơ thể và giúp cho da dẻ hồng hào. Tuy công dụng khác nhau nhưng
quá trình sinh trưởng và phát triển của chúng tương đối giống nhau.
Giáo viên tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động như: Vẽ, tô màu, cắt, dán
tranh ảnh về cây xanh, hoa. Xây mô hình vườn cây ăn quả, xây mô hình vườn rau…
Chơi trò chơi: “Cây nào quả ấy”, “Gắn quả cho cây”… Sau khi cung cấp kiến
thức cơ bản về cây, hoa, cô và trẻ cùng dành một khoảng thời gian để thảo luận cùng
nhau, cô đặt ra tình huống để trẻ giải quyết vấn đề như:
Cây cần gì để lớn lên? Để có những loại quả ngon cho chúng ta ăn, chúng ta
cần phải làm gì? Nếu không có cây xanh thì môi trường sẽ như thế nào?
Rừng cung cấp gì cho chúng ta? Nếu rừng bị tàn phá thì ảnh hưởng gì đến con
người, động vật… Để trẻ dễ dàng tiếp nhận vấn đề, trong quá trình sinh hoạt hằng
ngày, cô giới thiệu đối tượng cho trẻ tiếp cận. Qua đó giáo dục trẻ về vấn đề chăm
sóc, bảo vệ cây xanh. Nếu khai thác, chặt phá cây xanh bừa bãi sẽ gây lũ lụt, ô
nhiễm môi trường. Tuyên truyền việc trồng cây gây rừng.
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 11 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
* Biện pháp 2: Cho trẻ tiếp xúc nhiều lần với đối tượng cần khám phá.
Cho trẻ tiếp xúc nhiều lần với với đối tượng cần khám phá bằng cách nhìn, sờ,
nếm, ngửi….các vật thật nhằm kích thích trẻ ghi nhớ, tích lũy kiến thức.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát hai bình nuôi cá, một bình có nước và một bình không
có nước. Sau một thời gian quan sát xem điều gì xảy ra (bình cá không có nước thì
cá sẽ chết). Từ thí nghiệm trên, trẻ sẽ biết được sự cần thiết của nước đối với đời
sống động vật, thực vật. Qua đó, giáo dục trẻ nếu ở nhà có nuôi cá thì không được
bắt cá lên để chơi và thường xuyên phải thay nước để tạo môi trường sống sạch sẽ
cho cá.
Ngoài ra, cô có thể cho trẻ biết lợi ích của việc nuôi cá cảnh (nuôi cá cảnh
không chỉ để làm cảnh mà còn để tiêu diệt bọ gậy, hạn chế sự sinh trưởng của muỗi
vằn góp phần giảm bệnh sốt xuất huyết).
Đối với các loại quả, giáo viên cho trẻ quan sát vật thật như sờ, ngửi, nếm rồi
cho trẻ đưa ra nhận xét các loại quả có đặc điểm, mùi vị, màu sắc, hình dáng như thế
nào, dạy trẻ cách ăn quả cho hợp vệ sinh, kỹ năng ăn uống có văn hóa.
Qua các buổi dạo chơi, thăm quan, hoạt động ngoài trời, dã nngoại … khi trẻ
quan sát tôi hướng trẻ sử dụng mọi giác quan để trẻ có thể chỉ ra trọn vẹn đối tượng
đó.
Ví dụ: Cô và trẻ quan sát cây hoa hồng, hướng trẻ nhận biết màu sắc cánh hoa.
Cho trẻ sờ cánh hoa thấy mịn và nhẵn, các mép của lá có răng cưa. Ngửi hoa có mùi
thơm.
Trẻ được quan sát kỹ, có được đầy đủ các đặc điểm của đối tượng nên trẻ so
sánh rất tốt và phân loại rất nhanh .
* Biện pháp 3: Tạo điều kiện cho trẻ trải nghiệm, suy luận, phán đoán và
đưa ra kết luận.
Cho trẻ xem một số thí nghiệm thông qua các chủ đề như sau:
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 12 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
Chủ đề: Các hiện tượng thiên nhiên. Cô làm thí nghiệm “Sự bốc hơi của
nước”. Giáo viên cho nước đun sôi vào 1 cái ly thủy tinh, trẻ lấy nắp đậy kín lại. Sau
một hồi quan sát mở nắp ly ra sẽ thấy nước bám vào nắp. Cô hỏi trẻ “Tại sao nước
lại bám vào nắp”? (trẻ đưa ra ý kiến theo suy nghĩ của trẻ. Sau đó, cô tổng hợp ý
kiến và đưa ra kết luận là do nước bốc hơi nên bám vào nắp).
Chủ đề: Thế giới thực vật: Cô và trẻ tiến hành gieo ba hạt đậu đen ở góc thiên
nhiên. Hàng ngày cô và trẻ theo dõi, quan sát sự phát triển của cây. Sau khi cây nảy
mầm thì mang cây vào trồng trong ba cái chậu: Một chậu thường xuyên được tưới
nước, có ánh sáng, không khí. Một chậu có ánh sáng, không khí nhưng không tưới
nước. Một chậu có nước, có không khí nhưng không có ánh sáng. Cô giao nhiệm vụ
cho các tổ quan sát và nhận xét về các chậu cây:
Sau một thời gian chậu cây nào tươi tốt? vì sao?
Để cây xanh phát triển tốt, ta phải làm thế nào?
Từ những ý kiến của trẻ, giáo viên tổng hợp lại và đưa ra kết luận chung:
Muốn cây xanh phát triển tốt thì ta phải cung cấp đầy đủ đất, nước, ánh sáng, không
khí.
* Biện pháp 4: Biện pháp cho trẻ khám phá khoa học ở mọi lúc, mọi nơi,
trong các hoạt động hàng ngày của trẻ.
Đây là một trong những biện pháp tốt nhất để giúp trẻ học tốt môn khám phá
khoa học mà không thấy nhàm chán. Thông qua các giờ đón - trả trẻ tôi có thể cho
trẻ xem một số tranh ảnh đẹp và gọi tên hình ảnh trong tranh.
Ví dụ: Trong giờ đón trẻ. Cô hỏi hôm nay Y Khim thấy có gì mới? trẻ trả lời
có nhiều tranh về thế giới động vật đẹp.
Trong giờ hoạt động ngoài trời cho trẻ đọc câu đố, hò vè đoán nhau, luyện
phát âm cho trẻ và tích lũy từ mới.
Ví dụ: Cho cháu đọc câu đố về con vật trong chủ đề thế gới động vật
Con gì có cánh,
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
Ngày xuống ao chơi,
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 13 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
Mà lại biết bơi,
`
Đêm về đẻ trứng.
Hoạt động làm quen văn học: Cho cháu đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch, kể
chuyện sáng tạo… theo chủ đề chủ điểm. Nhằm tích lũy cho trẻ về tên gọi của động
thực vật, các sự vật hiện tượng…
Hoạt động vui chơi: Thông qua việc “Học mà chơi, chơi mà học”. Bởi vì nó
có thể thay thế được toàn bộ hoạt động của cô và trẻ trong tiết học thông qua các trò
chơi giúp trẻ củng cố, tiếp thu kiến thức, kỹ năng một cách nhẹ nhàng, trẻ có cảm
giác chơi nhưng thực chất là học.
Không chỉ những hoạt động nêu trên mà còn rất nhiều hoạt động trong ngày ở
trường mầm non để giúp trẻ học tốt môn Khám phá khoa học. Vì vậy tôi thường
xuyên quan sát trẻ, ghi chép vào sổ để theo dõi, đánh giá quá trình phát triển, những
kĩ năng cần thiết chuẩn bị cho việc khám phá các hoạt động tiếp theo của trẻ nhằm
điều chỉnh các biện pháp giáo dục đối với từng cá nhân trẻ cho phù hợp và đạt được
chất lượng tốt hơn..
* Biện pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giúp trẻ học tốt
môn Khám phá khoa học.
Tâm lý trẻ vốn hiếu động, thích tò mò, ham hiểu biết và nhạy cảm nên tiếp thu
công nghệ thông tin chẳng mấy khó khăn. Muốn thực hiện được ứng dụng công
nghệ thông tin trong việc chăm sóc giáo dục trẻ thì trước tiên giáo viên phải biết sử
dụng máy vi tính. Bản thân tôi đã được dạy nhiều tiết giáo án điện tử cho chị em
trong trường dự. Qua các tiết dạy giáo án điện tử đa số trẻ rất hứng thú tham gia và
kết quả đạt được trên trẻ cũng rất cao.
Tôi còn tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường hỗ trợ máy vi tính cho lớp
và sắp xếp lịch học trên máy cho trẻ. Trẻ được tham gia vui chơi với những trò chơi
vô cùng lý thú, hấp dẫn học mà chơi, chơi mà học như:
Trò chơi học tập: “Ghép đúng hình”. Chủ đề phương tiện và luật lệ giao
thông. Trong tiết Khám phá về một số phương tiện giao thông (cô đóng vai cảnh sát
giao thông)
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 14 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
Cách chơi: Trẻ sẽ Clich con chuột và bấm chọn các hình có sẵn trên máy
(hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật, hình tam giác, hình ô van…) để tạo thành
chiếc ô tô, tàu lửa, con chim, con cá, con bướm….
Sau khi trẻ hoàn thành nhiệm vụ chơi, giáo viên hỏi trẻ: Cháu đã ghép thành
hình gì? Trẻ trả lời: Cháu ghép hình ô tô. Vậy ô tô cháu ghép từ những hình nào?
Trẻ kể tên hình. Ngoài ra, theo sự hướng dẫn của cô, trẻ còn thao tác được nhiều
hoạt động khác trên máy, từ đó tạo được sự chú ý, lôi cuốn trẻ vào tiết học và tiết
học đạt được kết quả cao hơn.
Tương tự giáo viên cho trẻ tham gia vào nhiều trò chơi khác như:
Trò chơi: “Cái gì đã thay đổi” ; “Gặp gỡ bạn mới”…
Và còn nhiều trò chơi khác nữa trẻ vô cùng hứng thú và rất thích đến trường
để học. Từ những trò chơi giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, so sánh, phân loại,
nhận xét, chú ý….. tùy thuộc vào sự sáng tạo của cô và mục đích cô đặt ra phát triển,
củng cố những gì cho trẻ.
* Biện pháp 6: Kết hợp với phụ huynh trong việc hướng dẫn trẻ khám phá
khoa học.
Trẻ mầm non dễ nhớ nhưng cũng rất dễ quên. Vì thế, tôi thường xuyên trao
đổi với phụ huynh vào giờ đón - trả trẻ để hiểu được tính cách, năng lực, trình độ
của từng cá nhân trẻ và để phụ huynh rèn luyện thêm cho trẻ khi về nhà.
Thường xuyên giao nhiệm vụ cho trẻ thông qua phụ huynh. Ví dụ: trẻ A, trẻ B
rất thích đọc câu đố về con vật, câu đố về các bộ phận trên cơ thể cho bố mẹ, ông bà
nghe; trẻ C, trẻ D rất hay hỏi những người lớn trong nhà về những gì lạ xung
quanh…
Trao đổi với phụ huynh mua cho trẻ những quyển sách tranh, ảnh hoặc lô tô
về con vật, cây cỏ, phương tiện giao thông….phù hợp với lứa tuổi giúp trẻ mở rộng
biểu tượng về sự vật xung quanh. Tạo một góc bảng tin ở trước lớp tuyên truyền treo
ngay ở cửa ra vào để phụ huynh dễ nhìn thấy. Trong đó có ghi thông tin về tình trạng
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 15 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
sức khỏe, tình hình học tập của trẻ và một số kiến thức về chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ.
Ngoài ra, tôi đã lồng ghép tên các hoạt động trong ngày, trong tuần vào một bông
hoa, đặc biệt là hoạt động khám phá khoa học và viết cụ thể những điều trẻ được học
ở phía dưới. Ở đó, tôi dán các bức tranh, hình ảnh về quá trình trẻ tham gia học, làm
thí nghiệm, dạo chơi quan sát ngoài trời…để phụ huynh biết được ở lớp con em
mình thường xuyên được trải nghiệm các hoạt động. Từ đó, tạo thêm lòng tin ở phụ
huynh và khi về nhà họ có thể kết hợp với giáo viên củng cố thêm cho trẻ bằng
nhiều hình thức. Điều này góp phần giúp trẻ ngày càng học tốt môn khám phá khoa
học tại trường, lớp.
Việc kết hợp với phụ huynh giúp trẻ luyện tập nhiều hơn, từ đó trẻ có được
vốn kiến thức về tự nhiên, xã hội phong phú và đa dạng hơn. Vì trẻ ở môi trường
nông thôn nên được tiếp xúc nhiều với thiên nhiên, cỏ cây, hoa lá, chim muông,
đồng thời được bố mẹ thường xuyên cung cấp và củng cố kiến thức về môi trường
xung quanh nên hiệu quả hoạt động khám phá khoa học là rất cao.
Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh hỗ trợ nguyên vật liệu sẵn có ở địa
phương để làm ra nhiều đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ môn học Khám phá khoa
học.
Ngày nay khi khoa học công nghệ thông tin bùng nổ, ngoài giờ học ở trường
ra về nhà một số cháu thường ngồi ngay vào máy vi tính với những trò chơi phim
ảnh bạo lực. Do vậy tôi cũng thường nhắc nhở phụ huynh về nhà nên cho trẻ xem
những chương trình thiếu nhi như: Ai thông minh nhất, vườn cổ tích, ca nhạc thiếu
nhi, kể chuyện cho bé nghe…nhằm tích lũy vốn từ cho trẻ và cũng để trẻ học tập
theo các bạn..
3.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp.
Phải là giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, có lượng kiến thức phong
phú, nắm vững phương pháp dạy trẻ khám phá khoa học, nhiệt tình yêu nghề mến
trẻ, có tinh thần trách nhiệm, có tâm huyết với nghề. Nhạy bén trong cách xử lý tình
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 16 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
huống sư phạm, bao quát trả lời những thắc mắc của trẻ kịp thời. Có khả năng giúp
trẻ tham gia hoạt động khám phá khoa học ở mọi lúc mọi nơi và biết định hướng cho
trẻ tham gia vào các hoạt động khám phá khoa học có hiệu quả.
Giáo viên phải vận động học sinh 5 tuổi người dân tộc thiểu số trong địa bàn
ra lớp 100% và duy trì sĩ số từ đầu năm cho đến cuối năm học.
Giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung cho trẻ tham gia khám phá, chuẩn bị
bài soạn đầy đủ sáng tạo, có chất lượng. Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, tranh ảnh, thiết
bị dạy học phù hợp với đề tài, nội dung dạy để giúp trẻ khám phá khoa học.
Bằng nhiều hình thức giáo viên cung cấp kiến thức, rèn luyện cho trẻ tham gia
vào hoạt động khám phá khoa học một cách nhẹ nhàng, tùy từng đối tượng học sinh
có phương pháp dạy thích hợp.
3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp.
Để giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số học tốt môn Khám phá khoa học,
đạt kết quả cao thì cần phối hợp nhiều giải pháp, biện pháp với nhau. Song những
giải pháp, biện pháp được nêu trong đề tài có mối quan hệ khăng khít và hỗ trợ cho
nhau. Biện pháp làm giàu vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh; biện pháp
cho trẻ khám phá khoa học ở mọi lúc, mọi nơi, trong các hoạt động hằng ngày của
trẻ và biện pháp kết hợp với phụ huynh trong việc hướng dẫn trẻ khám phá khoa học
sẽ hỗ trợ cho các biện pháp khác. Bởi lẽ khi tạo môi trường cho trẻ khám phá khoa
học tức là hoạt động khám phá khoa học ở mọi lúc, mọi nơi, trong các hoạt động
hàng ngày tốt, thông qua các hoạt động tạo hình, văn học, thể duc.. và trò chơi trẻ đã
tích lũy được một số vốn hiểu biết, trẻ giảm đi cách phát âm bị ngọng, tăng thêm
phần so sánh, nhận xét, phán đoán…. Như vậy khi tham gia vào tiết học trẻ sẽ mạnh
dạn, tự tin có hứng thú hơn, thích tham gia vào hoạt động hơn.
3.5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.
* Kết quả khảo nghiệm.
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 17 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
Qua quá trình áp dụng các giải pháp, biện pháp và sự quan tâm nhiệt tình của
tôi cùng với sự giúp đỡ của các cô giáo ở lớp 5-6 tuổi, các đồng nghiệp, Ban giám
hiệu trường mầm non Bình Minh. Đến nay tôi thấy kết quả thu được từ kết quả khảo
nghiệm là:
* Đối với trẻ:
Nội dung khảo sát
Trước khi thực
hiện
Sau khi thực hiện
Tăng/giảm
- Trẻ nhận biết và phát âm
đúng tên gọi
20/30 trẻ = 70 %
28/30 trẻ = 93,3 % Tăng 23,3%
15/30 trẻ = 50%
27/30 trẻ = 90%
Tăng 40%
18/30 trẻ = 60%
28/30 trẻ = 93,3%
Tăng 33,3%
27/30 trẻ = 90%
Tăng 36,7%
- Khả năng quan sát, so sánh,
phân loại, phán đoán, chú ý.
- Những hiểu biết ban đầu về
con người, sự vật, hiện tượng
xung quanh trẻ.
- Trẻ thích khám phá các sự
16/30 trẻ = 53,3%
vật, hiện tượng xung quanh
- Giải thích được mối quan
hệ giữa nguyên nhân và kết 13/30 trẻ = 43,3% 25/30 trẻ = 83,3%
Tăng 40%
quả đơn giản trong cuộc
sống hằng ngày
Kết quả thu được từ kết quả khảo nghiệm đã có những giá trị khoa học mang
lại khi thực hiện đề tài hết sức quan trọng và khả quan đó là:
Giáo viên linh hoạt, tự tin hơn khi tiến hành hoạt động, bên cạnh đó tôi được
trau dồi kiến thức, kỹ năng, nghệ thuật chăm sóc và giảng dạy trẻ.
Tạo được môi trường học phong phú với nội dung của từng chủ đề, đồ dùng
đồ chơi và trang thiết bị cũng đã được trang bị đầy đủ hấp dẫn trẻ.
Các hoạt động khám phá khoa học không còn tẻ nhạt, khô khan đối với trẻ mà
trẻ tích cực tham gia hoạt động phát huy tính sáng tạo và khả năng tư duy khi khám
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 18 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
phá khoa học cụ thể trẻ có tiến bộ rõ rệt trong từng hoạt động. Trẻ có kỹ năng quan
sát, so sánh, phân loại tốt, hiểu biết rộng về tự nhiên cũng như xã hội …
Các bậc phụ huynh đã nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc dạy trẻ
khám phá khoa học, cùng phối kết hợp với cô giáo tạo điều kiện cho trẻ được khám
phá khoa học đạt kết quả cao nhất, điều đó cũng đã góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục trẻ.
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên
cứu.
Các cháu rất hứng thú tham gia vào hoạt động khám phá khoa học.
Tỉ lệ trẻ nhận biết và phát âm đúng tên gọi tăng 23,3% , tỉ lệ trẻ quan sát, so
sánh, phân loại, phán đoán, chú ý tăng 40%, tỉ lệ trẻ có những hiểu biết ban đầu về
con người, sự vật, hiện tượng xung quanh tăng 33,3%, tỉ lệ trẻ thích khám phá các sự
vật, hiện tượng xung quanh tăng 36,7%, tỉ lệ trẻ giải thích được mối quan hệ giữa
nguyên nhân và kết quả đơn giản trong cuộc sống hằng ngày tăng 40%. Như vậy cho
thấy ngôn ngữ của trẻ phát triển, nhận biết về thế giới xung quanh của trẻ đã tích lũy
được vốn kiến thức, kinh nghiệm theo chiều tiến bộ. Làm tăng vốn hiểu biết cho trẻ,
các cháu hứng thú tham gia các hoạt động, sáng tạo trong mọi công việc.
Được sự tin tưởng cùng với sự hỗ trợ phối kết hợp của cha mẹ học sinh đã làm
tốt việc giúp cho trẻ học tốt môn khám phá khoa học. Vì vậy đối với các cháu, cô
thật sự phải gây được lòng tin, không khắt khe, áp đặt trẻ trong quá trình tham gia
vào các hoạt động, khuyến khích động viên trẻ “Mỗi ngày đến lớp là một ngày vui”
nhằm tạo cho các cháu một cảm giác thoải mái “Học mà chơi, chơi mà học” tạo một
môi trường “Trường học thân thiện học sinh tích cực”. Có như vậy mới giúp trẻ bộc
lộ, phát huy hết khả năng sáng tạo của mình ở trường lớp.
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 19 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
Bậc giáo dục mầm non là một bậc học đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp đào
tạo con người mới, là cơ sở hình thành và phát triển con người. Chính vì vậy là một
giáo viên mầm non cần có phẩm chất đạo đức, lối sống, tư tưởng, lập trường vững
vàng. Luôn bồi dưỡng trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng quan sát, so sánh, phân
loại, một số hiểu biếu về con người, sự vật hiện tượng xung quanh cho trẻ ngay từ
những ngày đầu đến trường lớp mầm non, vì kỹ năng này đóng một vị trí rất quan
trọng trong cuộc sống hàng ngày của trẻ giúp trẻ có thêm nhiều kiến thức, tri thức,
vốn từ. Giúp trẻ người dân tộc thiểu số tự tin, mạnh dạn hơn khi giao tiếp gắn liền
với tình huống vì đây là ngôn ngữ thứ hai của trẻ.
Giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số học tố môn Khám phá khoa học qua
tất cả các hoạt động ở trường mầm non là sự tổng hợp toàn bộ nội dung rèn luyện
phát triển toàn diện cho trẻ về 5 mặt: Đức, trí, thể, mỹ và lao động. Đề tài nghiên
cứu này sẽ làm cơ sở vững chắc cho việc học tập của trẻ những năm tiếp theo. Giúp
trẻ học tốt môn Khám phá khoa học hiện nay là một vấn đề rất quan trọng, nhất là
đối với trẻ ở vùng dân tộc thiểu số khó khăn như trường mầm non Bình Minh hiện
nay. Nên mỗi giáo viên không chỉ rèn cho trẻ tốt qua các tiết học mà phải rèn cho trẻ
ở mọi lúc mọi nơi, trao đổi với phụ huynh học sinh về tình hình của trẻ ở trường
thường xuyên. Bên cạnh đó phải rèn luyện bản thân để có trình độ chuyên môn dạy
tốt, mang tri thức thắp sáng thế hệ mầm non, phấn đấu tất cả vì trẻ thơ thân yêu.
Qua đó thấy được vai trò và tầm quan trong của người giáo viên mầm non
trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ. Giáo viên cần dựa vào vốn kinh nghiệm của trẻ,
khai thác khả năng hoạt động của trẻ, tạo mọi cơ hội cho trẻ tự tìm tòi khám phá, trải
nghiệm …. vào cuộc sống. Tôn trọng nhu cầu cá nhân của trẻ, tạo cơ hội để trẻ phát
triển, thích ứng, hòa nhập với cuộc sống xung quanh. Gây hứng thú, kích thích động
cơ bên trong của trẻ để lôi cuốn trẻ vào các hoạt động, thường xuyên tạo tình huống
có vấn đề để trẻ giải quyết đặc biệt là hoạt động nhận thức. khuyến khích trẻ tự hoạt
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 20 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
động và tự trải nghiệm, tự hoàn thiện trên cơ sở tôn trọng sự sáng tạo và đặc điểm cá
nhân của trẻ. Không gò ép, áp đặt làm trẻ thụ động.
Giáo viên xác định chủ đề, lên kế hoạch hoạt động, tổ chức hoạt động, lồng
ghép các chương trình, các biện pháp nhằm phát huy tính tích cực chủ động, sáng
tạo của trẻ. Kích thích trẻ hoạt động cá nhân, tích cực chủ động nêu câu hỏi và trả lời
câu hỏi của cô cũng như của bạn, bổ sung ý kiến của bạn, tự tìm tòi, khám phá. Phát
hiện những vấn đề mới, khuyến khích sự sáng tạo và thực hiện nhiệm vụ tới cùng.
Tổ chức trẻ tham gia bàn bạc trong nhóm để giải quyết vấn đề được giao. Khuyến
khích trẻ tự đánh giá kết quả hoạt động … Bên cạnh đó phải đảm bảo các nguyên tắc
và xây dựng các biện pháp phù hợp với khả năng của trẻ.
2. Kiến nghị: Bản thân tôi việc giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiểu số học
tốt môn Khám phá khoa học hiện nay còn gặp rất nhiều hạn chế về mọi mặt. Do vậy
bản thân tôi có một số kiến nghị như sau:
Các cấp các ngành cần quan tâm hơn nữa đến bậc học mầm non vì đây là bậc
học đầu tiên có vai trò quan trọng đến việc học tập, tiếp thu kiến thức sau này của trẻ
đặc biệt là hình thành nhân cách cho trẻ.
Tạo điều kiện trang bị cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học thiết yếu như: máy
tính, máy chiếu dạy trẻ. Quan tâm hơn nữa tới đội ngũ cán bộ công nhân viên của
ngành đặc biệt là các chế độ cho công nhân viên.
Hàng năm cấp phát sách vở miễn phí, đồ dùng đồ chơi để tạo điều kiện cho trẻ
được học tập, vui chơi khám phá, trải nghiệm ngày càng tốt hơn…
Với phụ huynh học sinh cần quan tâm hơn nữa đối với việc học tập của con
em mình, thường xuyên trao đổi với giáo viên chủ nhiệm để nắm rõ tình hình học
tập của con em mình để từ đó có biện pháp giáo dục phù hợp. Tránh tình trạng
“Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”.
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 21 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
Tham gia đầy đủ các cuộc họp, trao đổi kinh nghiệm do nhà trường mở. Cùng
với trẻ thực hành ở nhà những điều trẻ học được ở trường.
Trên đây là một số biện pháp hữu ích nhằm “Giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc
thiểu số học tốt môn khám phá khoa học. Tôi rất mong được sự ủng hộ của các đồng
nghiệp và của các cấp lãnh đạo. Để từ đó bản thân tôi rút ra được những bài học kinh
nghiệm sâu sắc hơn khi tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ đạt kết quả
tốt. Tôi xin chân thành cảm ơn!
Dray Sáp, ngày 25 tháng 02 năm 2016
Người viết
Nguyễn Thị Tươi
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 22 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
……………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…...............................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 23 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
Tên tài liệu
Tác giả
1
Tiếng Việt và phương pháp phát triển ngôn Nguyễn Quang Vinh
ngữ cho trẻ
2
Chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi vào trường phổ
Nguyễn Thị Ánh Tuyết
thông- nhà xuất bản Giáo dục
3
Tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non
Nguyễn Thị Ánh Tuyết
4
Giáo dục học
Trần Thị Tuyết Oanh
5
100 SKKN hay của bậc học mầm non
MỤC LỤC
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 24 –
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi người dân tộc thiếu số học tốt môn Khám phá khoa học
Tại trường MN Bình Minh- Buôn Tuôr A- Đray Sáp- Krông Ana- Đăk Lăk
MỤC
NỘI DUNG
TRANG
I
PHẦN MỞ ĐẦU
1
1
Lý do chọn đề tài
1
2
Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
2
3
Đối tượng nghiên cứu
2
4
Giới hạn phạm vi nghiên cứu
2
5
Phương pháp nghiên cứu
2
II
PHẦN NỘI DUNG
3
1
Cơ sở lý luận
3
2
Thực trạng
3-9
3
Giải pháp biện pháp
9-19
4
Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn
đề nghiên cứu
20
III
KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ
20
1
Kết luận
20-21
2
Kiến nghị
22
Người viết: Nguyễn Thị Tươi
-
Đơn vị: Mầm non Bình Minh
- 25 –