Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

PHẦN I: CƠ SỞ VẼ VÀ THIẾT KẾ TRÊN CATIA V5...............................................6
1. Môi trường làm việc và các công cụ cơ bản.....................................................6
2. Tạo và mở 1 bản vẽ đã có sẵn.......................................................................12
3. Môi trường vẽ phác.........................................................................................12
4. Giới thiệu chức năng các công cụ tiện ích trong thiết kế 3D..........................13
5. Sử dụng thanh công cụ Analysis....................................................................15
5.1.1.1 Environment Mapping ................................................................................15
5.1.1.2 Isophotes Analysis ......................................................................................16
5.1.1.3 Cutting Planes – Phân tích độ cong của mặt .............................................17
5.1.1.4 Distance Analysis – Phân tích khoảng cách................................................18

I. GIỚI THIỆU SKETCHER...................................................................................... 20
II. SKETCHER WORKBRENCH.............................................................................. 20
2.1 Sketch Tools..................................................................................................23
2.2 Profile – Tạo biên dạng Sketch.....................................................................23
2.3 Operation – Lệnh hiệu chỉnh và hỗ trợ tạo hình...........................................23
2.4 Constraint – Thiét lập kích thước và quan hệ ràng buộc..............................24
III. MỘT SỐ LỆNH TẠO HÌNH CƠ BẢN..................................................................24
3.1 Proflile – Tạo biên dạng Sketch....................................................................24
3.2 Operation – Thực hiện các phép toán trên đối tượng..................................30
3.3 Constraint – Thiết lập kích thước và quan hệ ràng buộc............................34
IV. CÁC LỆNH TẠO HÌNH KHỐI CƠ BẢN..............................................................37
3.1.1 Pad – Đùn biên dạng 2D thành khối .......................................................37
3.1.2 Shaft – Tạo chi tiết dạng tròn xoay .........................................................39
3.1.3 Groove – Tạo rãnh .................................................................................40
3.1.4 Drafted Filleted Pad ...............................................................................41
3.1.5 Drafted Filleted Pocket ...........................................................................42
3.1.6 Shell. – Tạo vỏ.........................................................................................43
3.1.7 Thickness – Tạo bề dày cho mặt và bề mặt............................................44

3.1.8 Thread/Tap – Tạo ren ............................................................................44
3.1.9 Split – Chia khối bởi một bề mặt ............................................................46
3.1.10 Thick Surface – Tạo bề dày cho bề mặt ..............................................46
3.1.11 Fillet − Vê cạnh.......................................................................................47
3.1.12 Variable Radius Fillet − Vê cạnh với các bán kính thay đổi....................49
3.1.13 Chamfer − Vát cạnh khối........................................................................51
3.1.14 Draft Angle. – Tạo mặt nghiêng............................................................51
3.1.15 Variable Draft. – Tạo mặt nghiêng theo nhiều góc khác nhau..............53
3.1.16 Pocket – Tạo hốc ..................................................................................54
3.1.17 Slot – Tạo rãnh ......................................................................................55
3.1.18 Ví dụ ........................................................................................................56
V. MỘT SỐ LỆNH TẠO HÌNH MỞ RỘNG...............................................................61
3.1 Multi- Pad – Tạo khối theo nhiểu cao độ khác nhau.................................61
3.2 Multi- Pocket – Tạo túi ...............................................................................62
3.3 Hole – Tạo lỗ...............................................................................................63
3.4 Rib – Tạo gân..............................................................................................65
3.5 Stiffener – Tạo gân trợ lực.........................................................................66
3.6 Loft – Tạo khối qua các biên dạng khác nhau...........................................67
1


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
3.7 Remove loft - Cắt khối theo các biên dạng khác nhau................................70
3.8 Plane – Tạo mặt phẳng...............................................................................70
3.9 Ví dụ:.............................................................................................................71
VI. MỘT SỐ TÍNH NĂNG HỖ TRỢ DỰNG HÌNH KHỐI..........................................78
4.1 Translation – Di chuyển đối tượng ...........................................................78
4.2 Rotation – Xoay đối tượng ........................................................................78
4.3 Symmetry – Di chuyển đối tượng đối xứng qua mặt phẳng.......................79
4.4 Mirror – Tạo đối xứng đối tượng ................................................................79

4.5 Rectangular Pattern – Tạo các đối tượng theo hàng, cột .........................79
4.6 Circular Pattern – Tạo đồng đều các đối tượng quanh một tâm ................81
4.7 User Pattern – Tạo đối tượng theo các vị trí tự chọn.................................84
4.8 Scaling – Thu phóng đối tượng...................................................................85
4.9 Constraints. – Tạo ràng buộc cho đối tượng 3D........................................85
I. GIỚI THIỆU GENERATIVE SHAPE DESIGN......................................................87
II. CÁC LỆNH TẠO HÌNH DẠNG ĐƯỜNG 3D.........................................................87
2.1 Tạo điểm ......................................................................................................87
2.2 Extremum – Tạo các đối tượng tại các điểm cực trị..................................89
2.3 Polar Extremum ...........................................................................................89
2.4 Polylines – Đa tuyến.................................................................................90
2.5 Lines – Tạo đường thẳng ..........................................................................90
2.6 Circles – Tạo đường tròn...........................................................................91
2.7 Corner – Tạo góc lượn................................................................................94
2.8 Connect Curves – Tạo đường nối các đường cong....................................95
2.9 Conic – Tạo các đường Conic...................................................................96
2.10 Spline – Tạo đường cong ........................................................................97
2.11 Helix – Tạo lò xo.....................................................................................98
2.12 Project Curve – Tạo đường chiếu .........................................................100
2.13 Intersection – Tạo giao tuyến.................................................................101
I. CÁC LỆNH TẠO HÌNH BỀ MẶT......................................................................... 102
I.1 Extruded – Kéo một đường thành mặt theo một véc tơ.............................102
I.2 Revolve – Tạo đối tượng là bề mặt tròn xoay ...........................................102
I.3 Sphere – Tạo bề mặt hình cầu...................................................................103
I.4 Offset – Tạo mặt song song ......................................................................104
I.5 Sweep - Quét các biên dạng theo đường dẫn thành bề mặt ....................104
I.6 Adaptive Sweep – Quét tùy biến thích nghi ................................................107
I.7 Fill – Điền đầy mặt...................................................................................108
I.8 Lofted – Tạo mặt qua các tiết diện ngang theo đừơng dẫn........................109
I.9 Blend – Tạo bề mặt nối liền hai mặt kề nhau..........................................110

II. CÁC PHÉP TOÁN THỰC HIỆN TRÊN CÁC MẶT.............................................112
II.1 Joint – Nhập nhiều mặt lại với nhau thành một bề mặt...........................112
II.2 Healing – Nối liền các vết rách trên bề mặt .............................................113
II.3 Trim – Cắt các đối tượng..........................................................................114
II.4 Boundary – Tạo đường bao của đối tượng...............................................114
II.5 Multiple Edge Extract .................................................................................115
II.6 Edge Fillets – Vê tròn cạnh bề mặt.........................................................116
II.7 Shape Fillet – Tạo góc lượn cho các mặt.................................................117
II.8 Face- Face Fillet.........................................................................................117
2


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
II.9 Tritangent Fillet – Vê tròn ba bề mặt .......................................................118
II.10 Affinity ......................................................................................................119
II.11 Axis to Axis – Sao chép theo các hệ trục tọa độ...................................119
II.12 Extrapolate – Ngoại suy một bề mặt.......................................................120
II.13 Law – Tạo quy luật cho đối tượng.........................................................121
III. TẠO VÀ QUẢN LÝ CÁC MẶT.......................................................................... 122
III.1 Control Points – Chỉnh sửa mặt...............................................................122
III.2 Extrude – Tạo mặt bằng cách kéo một biên dạng...................................124
III.3 Offset – Tạo mặt song song......................................................................125
III.4 Styling Extrapolate – Ngoại suy mặt........................................................126
III.5 Blend – Tạo mặt nối liền hai mặt khác.....................................................127
III.6 ACA Fillet – Tạo góc lượn giữa các mặt..................................................128
III.7 Fill – Điền đầy khoảng trống giữa các mặt...........................................129
III.8 Di chuyển mặt sử dụng Compass .............................................................130
III.9 Match Surface – Kết hợp các mặt với nhau...........................................130
III.10 Break – Cắt một mặt..............................................................................132
III.11 Concatenate – Nối các mặt...................................................................133

III.12 Fragmentation – Phân rã mặt................................................................133
I. GIỚI THIỆU ASSEMBLY DESIGN WORKBRENCH.........................................134
II. CÁC CÔNG CỤ TRONG ASSEMBLY...............................................................135
II.1 Mở một bản vẽ Assembly............................................................................135
II.2 Công cụ Define Multi- Instantiation ............................................................135
II.3 Fast Multi- Instantiation .............................................................................136
II.4 Constraints – Các ràng buộc trong Assembly .........................................136
2.4.1 Coincidence Constraint – Ràng buộc đồng tâm, trùng hợp..........................139
2.4.2 Contact Constraint – Ràng buộc tiếp xúc ....................................................140
2.4.3 Offset Constraint – Ràng buộc khoảng cách ...............................................140
2.4.4 Angle Constraint – Ràng buộc kích thước góc............................................140
2.4.5 Fix – Ràng buộc cố định .............................................................................141
2.4.6 Fix Together – Cố định tương đối nhóm đối tượng.....................................142
2.4.7 Quick Constraint – Tạo ràng buộc nhanh các đối tượng..............................142
2.4.8 Change Constraint – Thay đổi ràng buộc ...................................................143
2.4.9 Deactivate/Activate Constraints ....................................................................143
2.4.10 Tìm các ràng buộc của một đối tượng.........................................................144

2.5 Reuse Pattern ............................................................................................144
2.6 Đặt kiểu tạo Constraint ..............................................................................146
III. PHÂN TÍCH MỘT ASSEMBLY......................................................................... 147
2.7 Compute Clash – Phân tích sự va chạm các thành phần.......................147
2.8 Analyzing Constraints – Phân tích ràng buộc ............................................149
2.9 Analyzing Dependences – Phân tích sự phụ thuộc ..................................150
2.10 Analyzing Degrees of Freedom – Phân tích bậc tự do.............................151
III.1 Di chuyển các đối tượng trong Assembly..................................................152
III.1.1 Manipulation ................................................................................................152
III.1.2 Snap ........................................................................................................... 152
III.1.3 Smart Move ..................................................................................................153

III.2 Các công cụ đo .........................................................................................153
III.2.1 Measure Between ........................................................................................153
III.2.2 Measure Item – Công cụ đo kích thước......................................................154
III.2.3 Measure Inertia – Công cụ đo quán tính.....................................................155

3


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
III.2.4 Clash – Phân tích sự va chạm giữa các đối tượng.....................................156

I. GIỚI THIỆU INTERACTIVE DRAFTING............................................................160
I.1 Interactive Drafting Workbench....................................................................160
I.2 Sử dụng thanh công cụ Tools......................................................................160
II. CÁC CÔNG CỤ TẠO BẢN VẼ KỸ THUẬT 2D..................................................162
II.1 Sheet – Tạo khung bản vẽ chuẩn...............................................................162
II.2 Frame – Chèn khung tên vào bản vẽ......................................................163
II.3 Views – Tạo khung nhìn...........................................................................163
II.4 View Plane – Mặt phẳng nhìn....................................................................164
II.5 Folding line – Tạo các đường dóng............................................................164
II.6 Multiple View ..............................................................................................165
II.7 Reframing a View – Thay đổi kích cỡ đường bao của View.......................166
II.8 2D Component............................................................................................167
II.9 Component Catalog....................................................................................169
III. GHI KÍCH THƯỚC – DIMENSION ..................................................................170
3.1 Tạo một Dimension ...................................................................................170
3.2 Thay đổi kiểu Dimensions...........................................................................170
3.3 Driving Dimensions.....................................................................................171
3.4 Coordinate Dimensions – Ghi tọa độ điểm...............................................172
3.5 Cumulated Dimensions – Kích thước tích lũy...........................................172

3.6 Stacked Dimensions – Chuỗi kích thước..................................................173
3.7 Holes Dimensions Table – Bảng ghi kích thước lỗ..................................173
3.8 Chamfer Dimensions – Ghi kích thước cho cạnh chamfer.......................174
3.9 Thread Dimensions – Ghi kích thước cho ren.........................................174
3.10 Một số kiểu ghi kích thước khác...............................................................175
3.11 Lining up Dimensions – Sắp xếp các đường kích thước........................175
3.12 Tolerance – Dung sai...............................................................................176
IV. DRESS – UP ELEMENT .................................................................................176
IV.1 Center Line – Tạo đường tâm................................................................177
IV.2 Threads – Vẽ ren....................................................................................177
IV.3 Axis Lines – Tạo đường trục...................................................................177
IV.4 Axis Lines and Center Lines – Tạo đường trục và đường tâm.................177
IV.5 Area Fill – Gạch vật liệu cho một vùng kín..............................................178
IV.6 Arrows – Vẽ mũi tên...............................................................................179
V. DRAFTING ....................................................................................................... 179
V.1 Chiếu các điểm và đường từ mô hình 3D..................................................180
V.2 Projection View ..........................................................................................180
V.3 Unfolded View ...........................................................................................180
V.4 View From 3D ............................................................................................181
V.5 Auxiliary View – Tạo hình chiếu phụ........................................................182
V.6 Tạo các mặt cắt..........................................................................................182
V.6.1 Offset Section View ......................................................................................182
V.6.2 Offset Section Cut .........................................................................................183
V.6.3 Aligned Section View & Aligned Section Cut ...............................................183

V.7 Quick Detail View Profile – Tạo hình chiếu chi tiết...................................184
V.8 Clipping View – Cắt một hình chiếu.........................................................185
V.9 Isometric View – Tạo hình chiếu trục đo..................................................186
4

Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
V.10 Broken View ............................................................................................186
V.11 Breakout View – Tạo hình cắt trích.......................................................186
V.12 Một số chức năng khác trong hiệu chỉnh các khung hình chiếu..............187

5


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

Phần I: CƠ SỞ VẼ VÀ THIẾT KẾ TRÊN CATIA V5
CHƯƠNG 1

GIỚI THIỆU PHẦN MỀM CATIA

1. Môi trường làm việc và các công cụ cơ bản
CATIA là một phần mềm thiết kế 3 chiều, mô phỏng chuyển động và mô
phỏng quá trình gia công được sử dụng rất rộng rãi hiện nay trong lĩnh vực
thiết kế và gia công cơ khí.
Các vật thể được biểu diễn hết sức trực quan, tạo cho người sử dụng cảm
giác như đang làm việc với mô hình thật. Giao diện Catia thuận lợi cho người
sử dụng, không bắt người dùng phải nhớ tên các lệnh một cách chi tiết, vì các
biểu tượng của các nút lệnh trên các thanh công cụ đã cho người sử dụng
biết sơ bộ về chức năng của chúng.
 Các loại bản vẽ trong Catia
+ Part (Bản vẽ chi tiết): Bản vẽ được sử dụng để tạo các chi tiết riêng lẻ,
trong bản vẽ chi tiết ngưởi sử dụng không thể tạo 2 chi tiết trên nó.
+ Product(Bản vẽ lắp): Bản vẽ này liên kết các chi tiết trong các bản vẽ
chi tiết (Part) lại với nhau để tạo thành 1 cụm chi tiết hay 1 sản phẩm

hoàn chỉnh, khi có sự thay đổi trên bản vẽ chi tiết thì tương ứng trên
bản vẽ lắp cũng tự động cập nhật theo.
+ Drafting(Bản vẽ kĩ thuật): Bản vẽ này biểu thị các hình chiếu hoặc mặt
cắt từ bản vẽ chi tiết hoặc bản vẽ lắp.

6


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

7


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

8


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
 Mối liên hệ giữa các bản vẽ trong Catia

Part

Product

Drarting

9

Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

 QUY ƯỚC ĐỒ HOẠ BIỂU THỊ NHƯ SAU :
Báo thời gian đánh giá hoàn thành nhiệm vụ

Báo mục đích của nhiệm vụ

Báo những điều cần trước

Báo nội dung nhiệm vụ

Báo những mẹo nhỏ

Cảnh báo .

Báo thông tin.

Báo nội dung cơ bản

Báo thông tin phương pháp luận

Báo thông tin tham khảo .

Báo kết thúcnhiệm vụ

10


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

Báo chức năng những cái mới và nâng cao của phiên bản .Sự nâng
cao cũng được xác định bởi màu nền xanh ở lề trái

Thông báo tính hoạt động P1.

Thông báo tính hoạt động P2

Thông báo tính hoạt động P3

 Sử dụng những thao tác chuột theo yêu cầu hoạt động .
Sử dụng phím
chuột

Chọn (thực đơn ,yêu cầu, hình học trong vùng đò thị , ...)
kích (biểu tượng nút hộp thoại, bảng, chọn cửa sổ thông
tin, ...)
Nhấn đúp
Nhấn-Shift
Nhấn-Ctrl
Kiểm tra
Kéo
Kéo và thả (biểu tượng trên đối tượng , đối tượng trên đối
tượng )

Kéo
Di chuyển

Kích phải (Lựa chọn thực đơn phù hợp)

11

Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
2. Tạo và mở 1 bản vẽ đã có sẵn
 Tạo 1 bản vẽ mới
Kích New
trên thanh công cụ, hay chọn Start /
Mechanical Design / Part Design(Assembly Design), hay
bấm tổ hợp phím (Ctrl + N)
Trên cửa sổ sẽ xuất hiện hộp thoại New trong đó có các
loại bản vẽ muốn tạo( Part, product, ..) ta chọn 1 loại và
nhấn OK.
 Mở một bản vẽ
Kích Open
trên thanh công cụ, hay chọn File/
Open, hay bấm tổ hợp phím (Ctrl+O)
Trong CATA có 3 loại bản vẽ với 3 kiểu File với tên mặc định khác nhau
+ Part :tương ứng với bản vẽ chi tiết.
+ Product: tương ứng với bản vẽ lắp.
+ Drawing: Tương ứng với bản vẽ kĩ thuật.
3. Môi trường vẽ phác
Vẽ phác là bước cơ bản đầu tiên để hình thành mô hình. Mô hình tạo
thành trong Catia được liên kết với biên dạng của chúng. Khi hiệu chỉnh biên
dạng, mô hình sẽ tự động cập nhật những thay đổi này. Do đó để tạo được
mô hình trước tiên ta phải làm việc với môi trường vẽ phác. Môi trường vẽ
phác bao gồm mặt phẳng vẽ phác(Sketcher) và công cụ vẽ phác( Sketch
Tools).
 Kích hoạt môi trường vẽ phác
Để kích hoạt môi trường vẽ phác ta kích Sketcher
trên thanh

công cụ, hay chọn Insert / Sketcher. Một mặt phẳng vẽ phác sẽ xuất hiện
trùng với mặt màn hình, khi đó ta mới có thể sử dụng được các lệnh vẽ phác.
Khi làm việc trong môi trường vẽ phác ta có thể dùng chế độ truy bắt điểm
hay không bằng cách chọn hay bỏ chọn Snap to point trên thanh công cụ
Tools.

12


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

 Công cụ vẽ phác
Công cụ vẽ phác trong catia cũng tương tự như công cụ mà ta đã quen thuộc
trong phần mềm AutoCad.
Các lệnh vẽ: Đường thẳng line, đường tròn Circle, hình chữ nhật Rectangle,
đường tâm, điểm Point, elip Elipse, ..

Các lệnh hiệu chỉnh: Vát mép chamfer, vê tròn Corner, đối xứng Symmetry ,..

4. Giới thiệu chức năng các công cụ tiện ích trong thiết kế 3D.
 Những công cụ cơ bản.
Như đãnói ở trên, Catia là phần mềm thiết kế mô hình 3D rất mạnh so với các
phần mềm khác, đặc biệt là với phần mềm AutoCad. Catia không những thiết
kế mô hình 3D một cách nhanh chóng và phức tạp, mà từ mô hình đã thiết kế
ta có thể xuất sang bản vẽ kĩ thuật nhanh chóng, đầy đủ các kich thước ở các
file có định dạng khác nhau trong đó có cả định dạng file CAD. Để tạo thuận
lợi cho việc sử dụng ta tìm hiểu một số chức năng của các công cụ tiện ích cơ
bản của Catia.
+ Công cụ View mode

cho ta những cách
nhìn khác nhau về vật thể.

13


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

• Kích
trên thanh công cụ hay chọn View /Render Style /
Shading with edgle cho ta nhìn vật thể ở dạng 3D được tô bóng
• Kích
trên thanh công cụ hay chọn View / Render Style / Dynamic
Hidden Line Removed cho ta nhìn vật thể ở dạng 3D khung dây nhưng
không thấy được những cạnh khuất.
• Kích
trên thanh công cụ hay chọn View / Render Style / Shading
cho ta nhìn vật thể ở dạng 3D được tô bóng không có các cạnh.
• Kích
trên thanh công cụ hay chọn View / Render Style / Shading
with edgle and hidden edgle cho ta nhìn vật thể ở dạng 3D được tô
bóng có các cạnh và cả các cạnh khuất.
+ Công cụ Quick view.

Isometric View : Quan sát mô hình theo hình chiếu trục đo
Front View

: Quan sát mô hình theo hướng chiếu đứng

Back View

: Quan sát mô hình theo hướng chiếu từ mặt sau

Left View

: Quan sát mô hình theo hướng chiếu từ mặt trái

Right View

: Quan sát mô hình theo hướng chiếu từ mặt phải

Top View

: Quan sát mô hình theo hướng chiếu từ mặt trên

Bottom View

: Quan sát mô hình theo hướng chiếu từ mặt đáy

+ Công cụ Plane.
Kích Plane

trên thanh công cụ Container wire

Trong cửa sổ quản lý sẽ xuất hiện hộp thoại Plane defintion. Trong mục Plane
type có những lựa chọn cách thức tạo mặt phẳng khác nhau.
• Offset from plane: Tạo mặt phẳng song
song và cách 1 mặt phẳng có sẵn 1 đoạn d.
• Parallel through point: Tạo mặt phẳng song
song và đi qua 1 điểm cho trước.

14


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
• Angle/Normal to plane: Tạo mặt phẳng nghiêng với 1 mặt phẳng cho
trước 1 góc /0.
• Through three point: Tạo mặt phẳng qua 3 điểm cho trước.( 3 điểm ở
đây có thể là điểm trên vật thể có sẵn, hoặc ta có thể tạo điểm mới bằng
công cụ Point trên thanh Container wire ở trên.)
• Through two lines: Tạo mặt phẳng qua hai đường thẳng cho trước.
• Through point and line: Tạo mặt phẳng qua một điểm và 1 đường
thẳng( hay 1 cạnh trên vật thể có sẵn) cho trước.
• Through planar curve: Tạo mặt phẳng qua 1 đường cong cho trước.
• Normal to curve: Tạo mặt phẳng tiếp xúc với đường cong.
• Tangent to surface: Tạo mặt phẳng tiếp xúc với 1 bề mặt cho trước.
• Equation:Tạo mặt phẳng theo phương trình mặt phẳng Ax+By+Cz=D.
Khi làm việc với Catia trong nhiều trường hợp vật thể hay 1 phần vật thể ta
cần làm việc bị che khuất bởi vật thể khác, nhất là khi ta làm việc với mô hình
1 máy gồm nhiều chi tiết. Trong trường hợp đó Catia đã hỗ trợ lệnh Hide
/Show

. Lệnh này sẽ làm vật thể ẩn tạm thời. Và ta có thể nhìn thấy vật

bị ẩn bằng lệnh Swap visible space
. Khi muốn cho hiện lại vật thể ta
chọn vật đó trên cây thư mục và kích Hide/ Show hay kích Swap visible
space chọn vật thể kích Hide/ Show

5. Sử dụng thanh công cụ Analysis

5.1.1.1

Environment Mapping

15


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

- Click Environment Mapping
trên thanh công cụ, hộp thoại
Environment Mapping xuất hiện, đồng thời tất cả các vật thể trên màn hình
đều được Mapping.
- Chọn kiểu Mapping trong hộp thoại.
- Kéo thanh trượt trong ô Reflectivity để thay đổi độ phản xạ.
- Click Clean để xóa bỏ mapping trên các vật thể.
- Click Close để đóng hộp thoại.
5.1.1.2

Isophotes Analysis

- Click Isophotes Analysis
trên thanh công cụ,
hộp thoại Isophotes Mapping xuất hiện, đồng thời
trên các vật thể trên màn hình xuất hiện các kẻ sọc.
- Kéo các thanh trượt trong hộp thoại để thay đổi
kích thước các đường soc trên vật thể.
- Click vào các hình cầu nhỏ màu xanh trong ô
Preview để xoay hình cầu đồng thời thay đổi vị trí
các đường sọc trên vật thể.

- Click Reset để đưa hình cầu về vị trí mặc định ban
đầu.
- Click Clean để xóa bỏ các đường sọc trên vật thể.
- Click Close để đóng hộp thoại.

16


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

5.1.1.3

Cutting Planes

– Phân tích độ cong của mặt

- Click Cutting Planes
trên thanh công cụ, hộp
thoại Cutting Plane xuất hiện, đồng thời trên màn
hình xuất hiện mặt phẳng cắt và copass gắn trên mặt
phẳng cắt đó.
- Di chuyển compass để thay đổi vị trí mặt phẳng cắt.
- Trong ô Display chọn Curvature và Click Settings
để hiện hộp thoại Curvature Analysis đồng thời hiện các biểu đồ phân tích
trên vật thể.
Sử dụng các lựa chọn khác trong hộp thoại:
* Section Type: Chọn kiểu mặt cắt.
- Prallel Planes: Các mặt phẳng cắt song song với nhau và song song với
mặt XY của Compass.
- Plane Perpendicular to curves: Các mặt phẳng cắt vuông góc với đường

cong được chọn.
- Independent planes: Chọn mặt phẳng có sẵn làm mặt phẳng cắt.
* Number/Step: Chọn số lượng các mặt phẳng cắt (number) hoặc chọn
khoảng cách giữa các mặt phẳng cắt (Step).
* Boundaries: Chọn vị trí xuất hiện mặt phẳng cắt (chế độ này chỉ được kích
hoạt khi Section Type là Parallel Planes).
- Automatic: Chương trình tự động chọn vị trí mặt phẳng cắt trên đối tượng.
- Manual: Chọn vị trí mặt phẳng cắt cho đối tượng.

17


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
+ Start: Vị trí đầu tiên kể từ vị trí hiện tại của mặt phẳng cắt.
+ End: Vị trí cuối cùng của mặt phẳng cắt tính từ vị trí hiện tại.
5.1.1.4

Distance Analysis

* Click Distance Analysis
thoại Distance xuất hiện.

– Phân tích khoảng cách

trên thanh công cụ, hộp

* Chọn một đối tượng thứ nhất cần phân tích.
* Click vào Second set rồi chọn đối tượng thứ hai.
* Click vào Runing point và chọn một điểm trên các đối tượng để xem chi
tiết giá trị khoảng cách tại điểm đó.

* Invert Analysis: Đảo chiểu phân tích.
* Type: Chọn kiểu phân tích.
- Normal Distance: Khoảng cách theo phương vuông góc từ đối tượng thứ
nhất đến đối tượng thứ hai.
- Distance given in direction X, Y or Z: Khoảng cách tính theo các phương
X, Y hoặc Z của compass. Khi chọn kiểu phân tích này ta chọn hướng phân
tích tương ứng trong ô Projection.
- Project distance: Chiếu khoảng cách lên các phương X, Y, Z của
compass. Lựa chọn này được kích hoạt khi các đối tượng phân tích là các
đường cong.
- Planar distance : Khoảng cách
phân tích được đo trên mặt phẳng
chứa đường cong cần phân tích.

18


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
* Display Options: Lựa chọn sự hiển thị.
- 2D diagram

: Hiển thị biểu đồ khoảng cách ở dạng 2D.

- Full color range

: Hiển thị hộp thoại chọn màu biểu diễn khoảng cách.

- Limited color range
cách.

: Hiển thị hộp thoại chọn màu biểu diễn khoảng

* Click vào More để chọn thêm các lựa chọn khác.
- Color scale: Hiển thị các hộp thoại chọn màu biểu diễn khoảng cách.
- Min/Max values: Hiển thị giá trị lớn nhất và nhỏ nhất.
- Points: Hiển thị biểu đồ dưới dạng các điểm.
- Spikes: Hiển thị biểu đồ phân tích dưới dạng răng cưa. Có thể chọn tỷ lệ
cho biểu đồ, hoặc đặt ở chế độ tự động đặt tỷ lệ (Auto scale). Chọn Inverted
để đảo chiều biểu đồ. Chọn Enverlope để hiển thị đường cong nối liền các
đỉnh của biểu đồ.
* Discretization: Kéo thanh trượt trong ô Discretization để thay đổi mật độ
các đường răng cưa và các điểm của biểu đồ.
* Automatic trap: Tự động bắt các điểm trên đối tượng thứ hai trong trường
hợp số lượng điển lớn.

19


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

CHƯƠNG 2

SKETCHER

I. GIỚI THIỆU SKETCHER
Tạo Sketcher là bước cơ bản đầu tiên để tạo mô hình. Mô hình tạo thành
trong CATIA được liên kết với biên dạng của chúng. Khi hiệu chỉnh biên
dạng, mô hình tự động cập nhật những thay đổi này.
Ta làm việc trong môi trường vẽ phác cần tạo ra hoặc hiệu chỉnh các biên
dạng của mô hình. Môi trường vẽ phác bao gồm các mặt phẳng vẽ phác và

các công cụ vẽ phác (Sketch Tools).
Mặt phẳng vẽ phác chứa các biên dạng của vật thể. Nó có thể là các Plane
hoặc là các mặt phẳng của các vật thể có sẵn.

II. SKETCHER WORKBRENCH
Click vào Sketch
trên thanh công cụ. Hoặc từ menu File chọn: Start >
Mechanical Design > Sketcher.

Sử dụng chuột trái, chọn mặt phẳng tạo Sketch trên màn hình đồ hoạ hoặc
trên Specification tree. Sketch workbench xuất hiện (hình dưới)
Các Sub-toolbar trong toolbar Profile gồm:

Các Sub-toolbar trong toolbar Operation gồm:

20


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

21


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

22


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4

Các Toolbar chính để tạo trong môi trường Sketch gồm
2.1

Sketch Tools

Sketch tools dùng để nhập các thông số cho đối tượng vẽ và kích hoạt một
số chức năng điều khiển:
 Snap to point (1): Chức năng này được kích hoạt mặc định, khi nó được
kích hoạt thì con trỏ sẽ tự động nhảy đến các nút của Grid khi chúng ta di
chuyển con trỏ trên màn hình.
 Construction/ Standard Element (2)
+ Construction: Các Construction là các đường tạm thời, thường được
dùng để xây dựng lên các đường khác. Các Contruction tự động ẩn đi
sau khi thoát khỏi Sketch.
+ Standard: Là các đường được dùng để xây đựng lên bản vẽ Sketch,
nó vẫn còn lưu lại sau khi thoát khỏi Sketch.
 Geometrical Constraints (3) Chức năng này được kích hoạt sẽ cho phép
chúng ta đặt các ràng buộc giữa các đối tượng hình học.
 Dimensional Constraints (4) Cho phép đặt các ràng buộc về kích thước.
Các thông số của đối tượng vẽ: Muốn nhập các thông số vào Sketch Tools
ta có thể dùng phím Tab hoặc dùng con trỏ click vào ô tương ứng.
2.2

Profile – Tạo biên dạng Sketch

Profile cho phép tạo các hình cơ bản như Point,
Line, Polyline, Spline, Rectangle, Circle,
Conic…
2.3

Operation – Lệnh hiệu chỉnh và hỗ trợ tạo hình

Operation cho phép thực hiện các phép toán trên đối tượng
như : vát cạnh (Corner), vê cạnh (Chamfer), Cắt tỉa (Trim)
, Break, Mirror, Translate, project…

23


Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
2.4

Constraint – Thiét lập kích thước và quan hệ ràng buộc

Đặt các ràng buộc về mặt hình học giữa các đối tượng và các
ràng buộc về kích thước: Horizontal, Vertical, Concident,
Tangent, Length, Angle…

III. MỘT SỐ LỆNH TẠO HÌNH CƠ BẢN
3.1

Proflile – Tạo biên dạng Sketch

III.1.1 Rectangle

– Tạo hình chữ nhật

Trên thanh công cụ chọn Rectangle
dạng như hình vẽ:

. Thanh công cụ Sketch tools sẽ có

Trên thanh Sketch tools ta có thể nhập các thông số cho hình chữ nhật cần
tạo. Sau Sketch tools sẽ thay đổi sau mỗi bước thực hiện lệnh. Sử dụng
Sketch tools một cách linh hoạt kết hợp với sử dụng con trỏ ta có thể tạo
được hình chữ nhật theo nhiều cách khác nhau. Hình chữ nhật tạo thành
được xác định bằng hai đỉnh đối diện nhau.
III.1.2 Circle
- Click vào Circle

– Tạo đường tròn
trên thanh công cụ.

- Click vào một điểm trên màn hình để xác định tâm của đường tròn.
- Click vào một điểm khác để xác định điểm nằm trên đường tròn.
Có thể dùng Sketch tools để nhập các thông số cho đường tròn: Circle
center, Point on circle, Radius.
III.1.3 Ellipse

– Tạo đường Elipse

- Trên thanh công cụ chọn Ellipse

.

- Click vào một điểm trên màn hình để xác định tâm của Ellipse.

24

Hướng dẫn sử dụng CATIA V5R4
- Click vào một điểm khác để xác định bán kính thứ nhất của Ellipse.
- Click vào một điểm nữa để xác định một điểm nằm trên Ellipse.
Trên thanh công cụ Sketch tools ta có thể nhập các thông số cho Ellipse:
Center point, Major radius, Minor radius, Angle…
III.1.4 Line

– Tạo đường thẳng

- Trên thanh công cụ chọn Line

.

- Click vào một điểm trên màn hình để xác định điểm đầu của đường thẳng.
- Click vào điểm khác để xác định điểm cuối của đường thẳng.
Trên thanh công cụ Sketch tools ta có thể nhập các thông số cho Line: Start
point, End Point, Angle, Length.
III.1.5 Axis
- Click vào Axis

– Tạo đường tâm
trên thanh công cụ.

- Click để xác định điểm đầu của đường tâm.
- Click vào điểm khác để xác định điểm cuối của đường tâm.
Chú ý: Đường tâm thường được sử dụng cho các lệnh như Symmetry và
Shaft.
III.1.6 Point

– Tạo điểm

- Click vào điểm trên thanh công cụ.
- Click vào một vị trí trên màn hình để xác định điểm cần tạo.
Tạo độ của Point có thể nhập từ thanh Sketch tools.

III.1.7 Spline

– Tạo đường cong bất kỳ Spline

25