Tiết 38 - Silic - Công nghiệp silicat

Trường THCS Liêng Trang

GV Trần Thị Ngọc Hiếu

Tuần 20
Tiết 38

Ngày soạn: 29/12/2013
Ngày dạy : 03/01/2013

BÀI 30. SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. MỤC TIÊU:
Sau bài này HS phải:
1. Kiến thức: Biết được:
- Silic là phi kim hoạt động yếu (tác dụng được với oxi, không phản ứng trực tiếp với hiđro), SiO 2
là một oxit axit (tác dụng với kiềm, muối cacbonat kim loại kiềm ở nhiệt độ cao).
- Một số ứng dụng quan trọng của silic, silic đioxit và muối silicat.
- Sơ lược về thành phần và các công đoạn chính sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
2. Kĩ năng:
- Đọc và tóm tắt được thông tin về Si, SiO2, muối silicat, sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
- Viết được các phương trình hoá học minh hoạ cho tính chất của Si, SiO2, muối silicat.
3. Thái độ:
- Làm việc nghiêm túc, chính xác.
4. Trọng tâm:
− Si, SiO2 và sơ lược về đồ gốm, sứ, xi măng, thủy tinh.
II. CHUẨN BỊ:
1. Đồ dùng dạy học:
a. GV:
- Các mẫu vật: đồ gốm, sứ, thuỷ tinh, xi măng, đất sét, cát trắng.
- Tranh ảnh: Sản xuất đồ gốm, xứ, thuỷ tinh, xi măng.
b. HS:

Tìm hiểu nội dung bài học trước khi lên lớp.
2. Phương pháp:
- Thảo luận nhóm – đàm thoại - trực quan – làm việc với SGK.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
1. Ổn định lớp(1’):
Lớp
9A1
9A2
9A3
9A4
9A6

Sĩ số
……………..
……………..
……………..
……………..
……………..

Tên học sinh vắng
……………………………………
……………………………………
……………………………………
……………………………………
……………………………………

2. Kiểm tra bài cũ(5’):
HS: Nêu tính chất hoá học của muối cacbonat.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài(1’): Silic là nguyên tố phổ biến thứ 2 trong vỏ trái đất. Ngành công nghiệp liên quan

đến silic và hợp chất của nó gọi là công nghiệp silicat rất gần gũi trong đời sống. Chúng ta hãy nghiên
cứu về silic và ngành công nghiệp này.
b. Các hoạt động chính:

Giáo án Hóa học 9

Năm học 2013 - 2014


Hoạt động của GV
Trường THCS Liêng Trang
- GV: Thuyết trình trạng thái tự
nhiên và tính chất vật lí của
silic.
- GV: Hướng dẫn HS đọc SGK.
- GV: Tính chất hoá học đặc
trưng của silic?
- GV: Nhấn mạnh silic là 1 phi
kim hoạt động hoá học yếu. Si
chỉ tác dụng với oxi ở nhiệt độ
cao
Si + O2 t→ SiO2

Hoạt động của HS
Hoạt động 1. Silic (10’)
- HS: Lắng nghe.
- HS: Nghiên cứu SGK.
- HS: Trả lời.
- HS: Chú ý lắng nghe.

0

Nội dung ghi bảng
GV Trần Thị Ngọc Hiếu

I. Silic
1. Trạng thái tự nhiên
- Silic là nguyên tố phổ biến thứ
2 sau Oxi , chiếm ¼ khối lượng
vỏ quả đất
- Các hợp chất của Silic tồn tại
nhiều là cát trắng, đất sét
2. Tính chất
a. Tính chất vật lí
- Silic là chất rắn màu xám, khó
nóng chảy, có vẻ sáng của kim
loại, dẫn điện kém, là chất bán
dẫn
b. Tính chất hoá học
- Là phi kim hoạt động hoá học
yếu hơn C, Cl2
Tác dụng với O2 ở nhiệt độ cao
t
Si + O2 
SiO2
→
o

Hoạt động 2: Silic đioxit (10’)
- GV: Si là phi kim, vậy SiO 2 là - HS: Trả lời cá nhân: là oxit II. Silic đioxit ( SiO2 )

oxit gì? Có những tính chất gì? axit. HS nêu tính chất của
a. Tác dụng với kiềm (ở nhiệt độ
SiO2.
cao)
t
- GV: Yêu cầu HS nghiên cứu - HS: Nghiên cứu SGK, thảo SiO2 + 2NaOH 
→ Na2SiO3
SGK, viết PTHH chứng minh luận, viết PTHH.
+H2O
t
SiO2 là 1 oxit axit.
SiO2+ 2NaOH 
→
b. Tác dụng với oxit bazơ
t
Na2SiO3 + H2O
SiO2 + CaO 
→ CaSiO3
t
SiO2 + CaO 
→ CaSiO3
* SiO2 không tác dụng với nước
- HS: Lắng nghe.
tạo thành axit.
- GV: Nhận xét
- HS: Chú ý
- GV: Cung cấp thông tin SiO2
không phản ứng với nước.
Hoạt động 3: Sơ lược về công nghiệp Silicat(10’)
- GV: Giới thiệu sơ lược về - HS: Lắng nghe

III . Sơ lược công nghiệp silicat
ngành CN silicat
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
- GV: Nguyên liệu sẩn xuất? - HS: Dựa vào SGK trả lời cá a. Nguyên liệu chính
các công đoạn sản xuất?
nhân.
- Đất sét, thạch anh, fenpat
- GV: Nhận xét, bổ sung và - HS: Nhận xét
b. Các công đoạn chính
hoàn thiện kiến thức.
- Nhào đất sét + Thạch anh +
- GV: Giới thiệu một số cơ sở - HS: Lắng nghe.
fenpat tạo thành khối dẽo tạo
sản xuất chính ở nước ta
hình và sấy khô.
- GV: ? Xi măng có công dụng - HS: Dựa vào thực tế trả lời: - Nung các đồ vật trong lò ở
gì ?
Nguyên liệu kết dính trong nhiệt độ cao.
xây dựng.
c. Cơ sở sản xuất
- GV: Hãy cho biết nguyên liệu - HS: Dựa vào SGK trả lời cá - Bát tràng Hà Nội, công ty sứ
sản xuất xi măng ?
nhân
Hảo Dương, Đồng Nai, Sông Bé.
- GV: Cho HS quan sát hình 30 - HS: Quan sát và trả lời
2. Sản xuất xi măng:
và tóm tắt các công đoạn chính
a. Nguyên liệu chính
- GV: Giới thiệu một số cơ sở - HS: Lắng nghe
- Đất sét, đá vôi

sản xuất chính ở nước ta
b. Các công đoạn chính
- GV: Thông báo thành phần - HS: Lắng nghe.
- Nghiền nhỏ hỗn hợp đá vôi và
chính của thủy tinh:Na2SiO3,
đất sét rồi trộn với cát và nước ở
CaSiO3
dạng bùn.
Giáo
án
Hóa
học
9
Năm
họclò
2013
- 2014
→
- GV: Nguyên liệu để sản xuất - HS: Trả lời.
- Nung hỗn hợp
trong
quay
TT là gì ?
Clanhke rắn.
o

o

o

o


Trường THCS Liêng Trang

GV Trần Thị Ngọc Hiếu

4. Cũng cố (5’) : Cho HS đọc phần ghi nhớ SGK.
5. Dặn dò về nhà (3’):
- Bài tập về nhà:1,2,3,4/ 95.
- Chuẩn bị bài Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học .
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………

Giáo án Hóa học 9

Năm học 2013 - 2014