Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác tổ chức đảng ở hà tĩnh trong giai đoạn hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-------------------------------------

NGUYỄN VĂN DANH

XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH
CÔNG TÁC TỔ CHỨC ĐẢNG Ở HÀ TĨNH
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành Chính trị học

Hà Nội – 2013

0


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
----------------------------------

NGUYỄN VĂN DANH

XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH
CÔNG TÁC TỔ CHỨC ĐẢNG Ở HÀ TĨNH
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Chính trị học
Mã số: 60 31 02 01

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. Hoàng Đình Cúc

Hà Nội – 2013

1


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 5
1. Tính cấp thiết của Đề tài .................................................................................... 5
2. Tình hình nghiên cứu đề tài ............................................................................... 8
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của Đề tài ................................................ 10
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 10
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................... 11
6. Những đóng góp mới của Luận văn ................................................................ 11
7. Kết cấu của Luận văn ....................................................................................... 12
Chƣơng 1: XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH CÔNG TÁC
TỔ CHỨC CỦA ĐẢNG - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ... 13
1.1 Cán bộ, công tác cán bộ, đội ngũ cán bộ Tổ chức Đảng .............................. 13
1.1.1 Cán bộ ............................................................................................................ 13
1.1.2 Công tác cán bộ ............................................................................................. 14
1.1.3 Cán bộ Tổ chức, đội ngũ cán bộ Tổ chức Đảng ............................................ 15
1.2 Những quan điểm của CN Mác - Lênin, Hồ Chí Minh, của Đảng và Nhà
nƣớc về cán bộ và công tác cán bộ....................................................................... 17
1.3 Những yêu cầu đặt ra đối với cán bộ Tổ chức Đảng và công tác xây dựng
đội ngũ cán bộ làm Tổ chức Đảng trong giai đoạn hiện nay ............................ 20
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TỔ CHỨC ĐẢNG VÀ
CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH CÔNG
TÁC TỔ CHỨC ĐẢNG Ở HÀ TĨNH HIỆN NAY ............................................ 26
2.1 Khái quát tình hình đặc điểm tỉnh Hà Tĩnh ................................................. 26

2.2 Thực trạng đội ngũ cán bộ Tổ chức và công tác xây dựng đội ngũ cán bộ
chuyên trách Tổ chức Đảng (cấp tỉnh, huyện) ở Hà Tĩnh. ............................... 30
2.3 Nguyên nhân của thực trạng và những vấn đề thực tiễn đặt ra ................ 48
2.3.1 Nguyên nhân của mặt mạnh ........................................................................... 48
2.3.2 Nguyên nhân của những mặt hạn chế ............................................................ 49
2.3.3 Những vấn đề thực tiễn đặt ra đối với việc xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên
trách Tổ chức Đảng nói chung và Hà Tĩnh nói riêng trong giai đoạn tiếp tục đổi
mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá. ...................................................... 51

2


Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG, MỤC TIÊU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP XÂY
DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH CÔNG TÁC TỔ CHỨC
ĐẢNG Ở HÀ TĨNH TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ................................... 57
3.1. Phƣơng hƣớng, mục tiêu ............................................................................... 57
3.2. Những giải pháp chủ yếu nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách
công tác Tổ chức Đảng ở Đảng bộ Hà Tĩnh. ..................................................... 62
3.2.1 Củng cố tổ chức bộ máy, đổi mới quy chế hoạt động, nâng cao chất lượng
hoạt động của các Ban Tổ chức từ tỉnh đến huyện, thị. ......................................... 62
3.2.2 Xác định, cụ thể hoá tiêu chuẩn từng chức danh cán bộ ở các Ban Tổ chức,
trên cơ sở đó mà lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng cán bộ làm công tác
Tổ chức Đảng. ......................................................................................................... 65
3.2.3. Phân công cán bộ thường xuyên, luân phiên phụ trách cơ sở, cùng với cơ sở
xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch vững mạnh. Phải sâu sát cơ sở, tổng kết
thực tiễn và kịp thời giải quyết những vấn đề mới nảy sinh ở cơ sở. ..................... 69
3.2.4 Đổi mới cơ chế chính sách, đảm bảo trang thiết bị, điều kiện làm việc, nâng
cao đời sống vật chất và tinh thần để cán bộ Tổ chức Đảng yên tâm công tác, công
tâm tận tuỵ với công việc, đồng thời thu hút được những cán bộ tốt, có đủ phẩm chất
và năng lực về các Ban Tổ chức của Đảng. ........................................................... 72

3.2.5 Đổi mới phong cách, lề lối làm việc, phương pháp công tác của cán bộ Tổ
chức Đảng; Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra của Cấp ủy Đảng đối với
bộ máy và cán bộ làm công tác Tổ chức Đảng ....................................................... 80
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 83
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 89

3


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi.
Các số liệu và trích dẫn trong Luận văn là trung thực. Kết quả nghiên cứu của
Luận văn không trùng với các công trình khác.

Tác giả Luận văn

Nguyễn Văn Danh

4


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của Đề tài
Trong bất cứ giai đoạn nào của cuộc đấu trang cách mạng, cán bộ cũng
là vấn đề nổi lên hàng đầu và giữ một vai trò đặc biệt quan trọng, vừa có ý
nghĩa quyết định đối với công tác xây dựng Đảng, đồng thời là yếu tố quyết
định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh cuả Đảng, của đất
nước và chế độ. Đảng muốn lãnh đạo cách mạng thắng lợi phải có đường lối
chính trị đúng. Nhưng để xây dựng được đường lối đúng và làm cho đường
lối đó trở thành hiện thực sinh động trong cuộc sống thì nhất thiết phải có

đội ngũ cán bộ vững vàng, đủ sức giúp Đảng hoạch định đường lối và tổ
chức thực hiện đường lối “Cán bộ là gốc của mọi việc”; “Muôn việc thành
công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém”. [1, tr 269, 240].
Muốn có đội ngũ cán bộ như thế thì vấn đề cốt tử là phải có một chiến
lược cán bộ thật sự khoa học. Đảng ta đã nhiều lần khẳng định: Phát triển
kinh tế là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt, trong xây dựng Đảng thì
công tác cán bộ là quan trọng nhất, là khâu then chốt của vấn đề then chốt.
Khoa học về công tác tổ chức cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ Tổ chức
có ảnh hưởng quyết định đến chất lượng đội ngũ cán bộ. Đó có thể nói là
khoa học về con người, cho con người, vì con người.
Chủ tịch Hồ Chí Minh - “Nhà Tổ chức” vĩ đại đầu tiên cùng với các nhà
“Tổ chức”cách mạng tiền bối khác của Đảng ta đã phát hiện, đào tạo và xây
dựng nên một đội ngũ cán bộ đông đảo, trung thành với sự nghiệp cách
mạng, hăng hái, nhiệt tình, năng động và sáng tạo. Hàng vạn cán bộ được rèn
luyện, thử thách qua đấu tranh cách mạng và kháng chiến, không ít đồng chí
đã hy sinh, nhiều người đã trưởng thành. Ngay trong những năm tháng chiến
tranh gian khổ, Đảng ta đã có quan điểm nhìn xa, chăm lo đào tạo hàng vạn
cán bộ các loại. Đây là một bài học kinh nghiệm lớn thể hiện tầm nhìn chiến
lược của Đảng về công tác cán bộ nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách
5


mạng. Song trong từng giai đoạn của cách mạng cần xây dựng một đội ngũ
cán bộ có những phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra của
thực tiễn.
Bước sang thiên niên kỷ mới, đất nước ta đang đứng trước những thời
cơ, vận hội lớn cần ra sức tận dụng, đi liền với những khó khăn, thách thức
cũng rất lớn mà chúng ta nhất định phải vượt qua. Nhiệm vụ chính trị mới rất
nặng nề, khó khăn và phức tạp đòi hỏi đội ngũ cán bộ của Đảng phải có đủ
phẩm chất chính trị và kiến thức; hết sức kiên định, vững vàng, thông minh

và sáng tạo. Tình hình đó đòi hỏi Đảng ta phải xây dựng được một đội ngũ
cán bộ nói chung và nhất là đội ngũ cán bộ làm công tác Tổ chức - cán bộ
nói riêng, đủ “Tâm” và đủ “Tầm” để thực hiện thắng lợi mục tiêu của sự
nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá là xây dựng nước ta thành một nước
công nghiệp có cơ sở vật chất, kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan
hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất,
đời sống vật chất và tinh thần cao, quốc phòng, an ninh vững chắc, dân giàu
nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Từ nay đến năm 2020, ra
sức phấn đấu đưa nước ta cơ bản thành một nước công nghiệp, theo hướng
hiện đại.
Trong khi đó đội ngũ cán bộ của chúng ta hiện nay nói chung, đội ngũ
cán bộ tổ chức nói riêng số lượng và cơ cấu đều có nhiều mặt chưa ngang
tầm với đòi hỏi của thời kỳ công nghiệp, hoá hiện đại hoá. Tại phiên khai
mạc Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 3 khoá VIII, Tổng
Bí thư nêu rõ: “Cần nhìn thẳng vào sự thật là trong đội ngũ cán bộ hiện nay
đang có nhiều vấn đề đáng lo ngại cả về phẩm chất và năng lực; kiến thức,
trình độ hiểu biết về lý luận và thực tế của nhiều cán bộ chưa theo kịp yêu
cầu của tình hình hiện nay. Một bộ phận không nhỏ cán bộ đã tha hoá về
chính trị và phẩm chất đạo đức, lợi dụng chức quyền để tham ô, lãng phí,
quan liêu, bè phái, mất đoàn kết, cơ hội và thực dụng, không ít cán bộ bị
6


giảm sút uy tín, không còn là công bộc của dân, thâm chí trù dập, ức hiếp dân.
Cần sớm khắc phục tình hình này, nếu để kéo dài và phát triển thì sẽ dẫn tới
nguy cơ không lường hết được” [4, tr26].
Công tác cán bộ, đội ngũ cán bộ làm công tác tổ chức cán bộ còn nhiều
yếu kém, khuyết điểm, bất cập. Hệ thống tổ chức cán bộ còn phân tán, chồng
chéo, chức năng trách nhiệm không rõ ràng.
Vì vậy việc thực hiện chiến lược cán bộ, đặc biệt là vấn đề xây dựng và

nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác Tổ chức Đảng đáp ứng của
yêu cầu của sự nghiệp đổi mới hiện nay là vấn đề cực kỳ hệ trọng, rộng lớn
và phức tạp; vừa cơ bản lại vừa cấp bách. Đòi hỏi chúng ta phải đổi mới
công tác cán bộ; củng cố kiện toàn, đổi mới và nâng cao chất lượng của
những “cỗ máy cái” của công tác cán bộ chính là những cơ quan và cán bộ
trực tiếp làm công tác tổ chức cán bộ. Đây là vừa vấn đề vừa mang tính
chiến lược lâu dài vừa là đòi hỏi mang tính cấp bách của công cuộc đổi mới
hiện nay.
Đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ ở Hà Tĩnh trong những năm qua đã
có rất nhiều cố gắng, đóng góp một phần quan trọng cho sự phát triển kinh tế
- xã hội của Tỉnh. Đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác Tổ chức Đảng
từ tỉnh đến huyện, thành, thị đã làm tốt chức năng tham mưu cho cấp uỷ về
chiến lược cán bộ và công tác cán bộ ở từng thời kỳ. Tuy nhiên đội ngũ cán
bộ nói chung, cán bộ Tổ chức nói riêng cũng như công tác cán bộ ở Hà Tĩnh
còn bộc lộ nhiều bất cập, hẫng hụt, yếu kém, khuyết điểm chưa ngang tầm
đòi hỏi của thời kỳ mới. Báo cáo của BCH Đảng bộ Tỉnh tổng kết 10 năm
thực hiện Nghị quyết TW3 (khoá VIII) cho rằng: “Đội ngũ cán bộ tỉnh ta
hiện nay xét về số lượng, chất lượng và cơ cấu còn nhiều mặt chưa ngang
tầm với yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, vẫn
còn sự hẫng hụt, vừa thừa, vừa thiếu, hạn chế về chất lượng; cơ cấu, độ tuổi
chưa hợp lý; cán bộ quản lý kinh tế, chuyên gia giỏi trên các lĩnh vực, cán bộ
7


lãnh đạo trẻ chưa nhiều, tỷ lệ cán bộ nữ còn thấp. Vẫn còn một số cán bộ,
trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý còn hạn chế về trình độ, năng lực;
nói chưa đi đôi với làm, ý thức chấp hành chủ trương, nghị quyết chưa thật
tốt; cá biệt còn có hiện tượng cá nhân chủ nghĩa, kèn cựa, địa vị, cơ hội, cục
bộ, thậm chí lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong quá trình thực thi nhiệm vụ,
vi phạm Điều lệ Đảng, pháp luật Nhà nước… Công tác cán bộ và đội ngũ

cán bộ cơ sở vẫn là khâu yếu nhất trong hệ thống chính trị.” [5, tr3].
Nhận thức sâu sắc vai trò quan trọng của đội ngũ cán bộ, đội ngũ cán bộ
tổ chức và công tác cán bộ, trước thực trạng của Hà Tĩnh, trong chiến lược
cán bộ thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Tỉnh, Ban Chấp hành đảng
bộ Hà Tĩnh đã khẳng định: “Muốn giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng, nhất
thiết các cấp uỷ đảng phải trực tiếp nắm chắc vấn đề cán bộ phải chuẩn bị
cán bộ cho cả hệ thống chính trị, trên mọi lĩnh vực đời sống xã hội. Tăng
cường vai trò lãnh đạo của các cấp uỷ đảng là nhân tố quyết định sự thành
công của công tác cán bộ mà trước hết là vai trò người lãnh đạo chủ chốt,
của các cấp uỷ và vai trò quan trọng của cơ quan tham mưu về công tác cán
bộ của cấp uỷ”. [6, tr6].
Từ yêu cầu cấp thiết đó, vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm
công tác tổ chức của Đảng bộ Hà Tĩnh, đội ngũ cán bộ làm chức năng tham
mưu cho cấp uỷ về công tác cán bộ, là nội dung cực kỳ quan trọng, vừa
mang tính thời sự cấp bách, vừa mang tính chiến lược lâu dài.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Cán bộ chuyên trách làm công tác Tổ chức Đảng là một bộ phận quan
trọng trong cơ cấu tổ chức cán bộ của hệ thống tổ chức Đảng. Nhiệm vụ chủ
yếu của cán bộ chuyên trách làm công tác Tổ chức là lựa chọn những đảng
viên có đủ đức và tài để tham mưu cho Cấp ủy bố trí đảm nhận những vị trí
then chốt trong Đảng. Do đó rất được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng và
các nhà khoa học. Vấn đề cán bộ trong những năm gần đây được nhiều nhà
8


khoa học nghiên cứu, khai thác ở nhiều khía cạnh khác nhau để tìm ra các
giải pháp, từng bước củng cố và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đáp
ứng yêu cầu CNH, HĐH đất nước. Nghiên cứu vấn đề cán bộ chủ yếu tập
trung dưới dạng chuyên đề, luận văn thạc sỹ, các bài đăng trên các sách, báo,
tạp chí, kỷ yếu, hội thảo khoa học, chẳng hạn “Tư tưởng Hồ Chí Minh về

cán bộ” của GS Đặng Xuân Kỳ - chuyên đề khoa học cấp nhà nước KV.02
và “ Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ” của PGS.TS Bùi
Đình Phong, Hà nội năm 2002, “ Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước” của PGS.TS Nguyễn Phú Trọng và PGS.TS Trần Xuân Sầm, Hà
Nội 2003, “Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao năng lực tổ chức hoạt
động thực tiễn của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện biên giới phía Bắc
trong tình hình hiện nay” của TS. Trương Thị Thông (chủ biên) Đề tài khoa
học cấp bộ, Hà Nội, 2001, “Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác Tổ chức xây
dựng Đảng” - Sách do Tạp chí Xây dựng Đảng xuất bản 2008, “Vấn đề cán
bộ trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” của Hồ Chí Minh”, T.S Lê Thị
Thủy - Tạp chí Lý luận Chính trị & Truyền thông, Số tháng 3-2009, “Giải
pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ở Tiền Giang”, Phạm
Dũng - Tạp chí xây dựng Đảng, số 4 – 2008, “Hiệu quả và chất lượng lãnh
đạo chủ chốt cấp tỉnh, thành phố”, Phạm Xuân Cát, Tạp chí xây dựng Đảng,
số 7 - 2006. “Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức của Nhà nước pháp quyền
XHCN của dân, do dân, vì dân”, TS. Thang Văn Phúc, TS. Nguyễn Minh
Phương, Tạp chí Cộng sản Điện tử, số 22... Tất cả những nghiên cứu dưới
dạng đề tài cấp Nhà nước, hay những bài viết dưới dạng một chuyên đề thì
đều phản ánh về cán bộ và công tác cán bộ, những nghiên cứu này vừa mang
tính chất chung cho quá trình CNH, HĐH, vừa nhìn nhận công tác công tác
cán bộ mang tính đặc thù của từng khu vực, hay từng địa phương cụ thể.
Nhưng nghiên cứu về cán bộ chuyên trách làm công tác Đảng ở Đảng bộ
9


Tỉnh Hà Tĩnh còn ít được các nhà nghiên cứu đề cập đến. Qua quá trình gần
17 năm được công tác ở Ban Tổ chức Tỉnh ủy Hà Tĩnh, nắm rõ thực trạng và
những yêu cầu đặt ra cho đội ngũ cán bộ tổ chức Cấp ủy chuyên trách. Vì
vậy, tôi đã lựa chọn đề tài “Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách công

tác Tổ chức Đảng ở Hà Tĩnh trong giai đoạn hiện nay ” làm Luận văn tốt
nghiệp.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của Đề tài
- Mục đích của Đề tài
+ Khái quát những nội dung cơ bản cả về lý luận và thực tiễn về vai trò
nhiệm vụ, tiêu chuẩn của cán bộ, cán bộ Tổ chức; góp phần vào các công
trình nghiên cứu xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác Tổ chức
Đảng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng khó khăn, phức tạp, trước đòi hỏi
ngày càng cao của sự nghiệp đổi mới.
- Nhiệm vụ nghiên cứu của Đề tài
+ Nghiên cứu, làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn của công tác
xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác Tổ chức Đảng trong công tác
tổ chức cán bộ.
+ Phân tích, đánh giá tình hình thực trạng đội ngũ cán bộ chuyên trách
công tác tổ chức Đảng ở tỉnh Hà Tĩnh. Xác định nguyên nhân và những vấn
đề đặt ra từ thực tiễn.
+ Đề xuất phương hướng và các giải pháp có tính khả thi trong xây
dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tổ chức Đảng ở Đảng bộ Hà Tĩnh và trên
bình diện chung của cả nước.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của Đề tài là đội ngũ cán bộ chuyên trách và
công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác Tổ chức Đảng
ở Đảng bộ Hà Tĩnh. (Khảo sát trong thời gian từ ngày tỉnh Hà Tĩnh được tái
lập năm 1991 đến nay, trong đó chủ yếu khảo sát từ Đại hội XV năm 2001
đến năm 2012).
10


- Phạm vi nghiên cứu của Đề tài là trong phạm vi tỉnh Hà Tĩnh. Địa
điểm nghiên cứu gồm Thành phố Hà Tĩnh, Huyện Kỳ Anh và Huyện Hương

Sơn. Thời gian tiến hành: Từ tháng 6/2012 đến 6/2013
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
- Cơ sở lý luận của Luận văn bao gồm:
+ Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về
cán bộ và cán bộ Tổ chức.
+ Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam, chính sách của Nhà nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về cán bộ và cán bộ Tổ chức.
+ Kế thừa kết quả nghiên cứu của các nhà nghiên cứu khác về cán bộ và
công tác cán bộ Tổ chức Đảng.
- Phương pháp nghiên cứu của Luận văn
+ Phương pháp luận: Chủ nghĩa Mác - Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh;
Quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng.
+ Phương pháp cụ thể:
Phương pháp thu thập và phân tích tài liệu sẵn có bao gồm: Các công
trình nghiên cứu có liên quan đến Đề tài; Báo cáo Chính trị và các nghị
quyết của Đảng; niên giám thống kê tỉnh, huyện ở địa bàn nghiên cứu; báo
cáo kết quả hàng năm của các cơ quan chuyên môn…
+ Phương pháp phỏng vấn sâu: Để đảm bảo đề tài thu thập những thông
tin tốt nhất, tác giả tiến hành phỏng vấn 20 trường hợp trong đó gồm cán bộ
lãnh đạo và chuyên viên của các ban tổ chức; một số thành viên của thường
trực, ban thường vụ huyện, thành, thị ủy.
6. Những đóng góp mới của Luận văn
- Luận văn góp phần tập hợp, bổ sung vào những căn cứ lý luận và thực
tiễn của Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác Tổ chức
xây dựng Đảng, góp phần vào các công trình nghiên cứu xung quanh những
vấn đề về công tác tổ chức cán bộ và đội ngũ cán bộ chuyên trách Tổ chức
Đảng ở địa phương cũng như cả nước.
11

- Trên cơ sở phân tích tình hình thực trạng, Luận văn đánh giá một cách
khoa học, khách quan và sâu sắc về thực trạng của công tác xây dựng đội
ngũ cán bộ chuyên trách công tác Tổ chức Đảng (cấp tỉnh, huyện) ở Hà
Tĩnh.
- Đề xuất phương hướng và một số nhóm giải pháp có tính khả thi nhằm
xây dựng, củng cố đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác Tổ chức Đảng, góp
phần giúp cấp uỷ đảng các cấp ở các địa phương, trước hết là Hà Tĩnh trong
nhiệm vụ xây dựng đội ngũ cán bộ Tổ chức Đảng nói riêng và đội ngũ cán
bộ nói chung.
7. Kết cấu của Luận văn:
Luận văn gồm Phần Mở đầu, 3 chương, 8 tiết, Kết luận, Danh mục tài
liệu tham khảo và Phần phụ lục.

12


Chƣơng 1
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHUYÊN TRÁCH CÔNG TÁC
TỔ CHỨC CỦA ĐẢNG - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1.1 Cán bộ, công tác cán bộ, đội ngũ cán bộ Tổ chức Đảng
1.1.1 Cán bộ
Cán bộ là một danh xưng rất đẹp, đầy niềm tự hào và vinh dự trong
nhân dân ta. Nó xuất hiện trong đời sống xã hội nước ta khoảng mấy chục
năm gần đây, để chỉ một lớp người là những chiến sỹ cách mạng, lớp người
mới, sẵn sàng chịu đựng gian khổ, hy sinh, gắn bó với nhân dân, phục vụ
cho sự nghiệp cao cả giành độc lập, tự do cho dân tộc, vì hạnh phúc của
nhân dân. Tên gọi cán bộ đã từng để lại dấu ấn đẹp trong lịch sử cách mạng
nước ta từ khi có Đảng Cộng sản lãnh đạo.
Từ cán bộ được du nhập vào nước ta từ Trung Quốc và được dùng phổ
biến trong thời kỳ kháng chiến chống pháp, được dùng để chỉ tất cả những

người hoạt động kháng chiến thoát ly, để phân biệt với nhân dân. Trong
tiếng Pháp cũng như tiếng Anh từ này có nhiều nghĩa nhưng tựu trung lại có
2 nghĩa chủ yếu được chuyển vào từ "cán bộ" của Trung Quốc và Việt Nam.
Nghĩa thứ nhất là cái khung (ảnh), cái khuôn, nghĩa thứ hai là người
nòng cốt, những người chỉ huy trong quân đội, trong một tổ chức làm thành
một nòng cốt. Trong quá trình du nhập vào nước ta, từ cán bộ được áp dụng
theo thực tiễn tâm lý - văn hoá Việt Nam nên biến đổi không còn nguyên
như nghĩa gốc. Tuy nhiên cái hàm nghĩa: bộ khung, người làm nòng cốt,
người chỉ huy luôn được lưu giữ và nhận thức.
Ở nước ta, theo cách hiểu thông thường, cán bộ được coi là tất cả những
người thoát ly, làm việc trong bộ máy chính quyền, đảng, đoàn thể, quân đội.
Trong quan niệm hành chính cán bộ được coi như những người có mức
lương từ cán sự (cũ) trở lên, để phân biệt với nhân viên có mức lương thấp
hơn cán sự.
13


Trong Từ điển Tiếng Việt, cán bộ được định nghĩa là:
- Người làm công tác nghiệp vụ chuyên môn trong một cơ quan nhà
nước, đảng và đoàn thể.
- Người làm công tác có chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức, phân
biệt với người không có chức vụ.
Trong tổ chức đảng và đoàn thể, từ cán bộ được dùng với hai nghĩa:
Một là, để chỉ những người được bầu vào các cấp lãnh đạo, chỉ huy từ
cơ sở đến Trung ương (cán bộ lãnh đạo) để phân bịêt với đảng viên thường,
đoàn viên, hội viên; Hai là, những người làm công tác chuyên trách có
hưởng lương trong các tổ chức đảng, đoàn thể.
Trong quân đội, cán bộ là những người chỉ huy từ tiểu đội trở lên (cán
bộ tiểu đội, trung đội) và là sỹ quan từ cấp uý trở lên.
Trong hệ thống nhà nước, từ cán bộ được hiểu cơ bản là trùng với từ

công chức, chỉ những người làm việc trong cơ quan nhà nước thuộc ngành
hành chính, tư pháp, kinh tế, văn hoá xã hội.
Có thể quan niệm một cách chung nhất, cán bộ là khái niệm chỉ những
người có chức vụ, vai trò là cương vị nòng cốt trong một tổ chức, có tác
động ảnh hưởng đến hoạt động của một tổ chức và các quan hệ trong lãnh
đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành, góp phần định hướng sự phát triển của tổ
chức. Như vậy người cán bộ chính là cái khuôn mẫu, là cái nòng cốt trong
một tổ chức, là người chỉ huy, điều khiển, người quản lý vận hành tổ chức bộ
máy. Người cán bộ của Đảng ta, của chế độ xã hội chủ nghĩa nước ta như
Bác Hồ đã nói: “Phải là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của
nhân dân” (Di chúc Hồ Chí Minh).
1.1.2 Công tác cán bộ
Công tác cán bộ là một khái niệm rộng lớn, bao hàm rất nhều nội dung
để xây dựng nên mỗi một người cán bộ là khoa học về con người cán bộ con người gắn với các chức năng là nòng cốt, chỉ huy, điều khiển, quản lý,
14


điều hành tổ chức. Một tổ chức muốn mạnh phải có những người cán bộ tốt
tức là những người có đủ đức và tài. Công tác cán bộ như là người mẹ để
sinh ra người cán bộ, lại vừa là môi trường nuôi dưỡng, chăm sóc, dìu dắt
cán bộ trưởng thành.
Công tác cán bộ có tính quyết định đến chất lượng của đội ngũ cán bộ.
Hay nói cách khác chất lượng cán bộ phản ánh toàn bộ chất lượng cao hay
thấp, tốt hay kém của công tác cán bộ.
Chủ thể của công tác cán bộ chính là tổ chức sử dụng cán bộ. Đối tượng
của công tác cán bộ chính là đội ngũ cán bộ, mục đích của công tác cán bộ
chính là xây dựng đội ngũ cán bộ. Có thể hiểu một cách cụ thể là, công tác
cán bộ bao gồm tất cả các khâu: phát hiện, quy hoạch, đánh giá, tuyển chọn
đề bạt, bố trí, sử dụng, quản lý, giáo dục, đào tạo, rèn luyện, bồi dưỡng, kiểm
tra, giám sát, phê bình, chính sách chế độ, khen thưởng, kỷ luật... đối với cán

bộ. Nó là công việc của cơ quan, tổ chức cán bộ, cho người cán bộ, vì người
cán bộ.
Bất cứ khâu nào của công tác cán bộ đều hết sức quan trọng, để có một
đội ngũ cán bộ tốt đòi hỏi phải làm tốt tất cả các khâu của công tác cán bộ.
Chỉ cần một trong những khâu nào đó bị xem nhẹ, làm không đến nơi đến
chốn, chắc chắn chất lượng đội ngũ cán bộ vì thế sẽ kém đi rất nhiều.
1.1.3 Cán bộ Tổ chức, đội ngũ cán bộ Tổ chức Đảng
Theo Từ điển Tiếng Việt, Tổ chức là sắp xếp, bố trí thành các bộ phận
để cùng thực hiện một nhiệm vụ hoặc cùng một chức năng chung; là sắp xếp
bố trí để làm cho có trật tự, nề nếp; là tiến hành công việc theo một cách
thức trình tự nào; là một tập hợp người được tổ chức theo một cơ cấu nhất
định để hành động vì lợi ích chung.
Cán bộ tổ chức là khái niệm chỉ những người làm công tác chuyên trách
trong các cơ quan đảng, nhà nước, đoàn thể hưởng lương từ ngân sách có
chức năng tham mưu cho lãnh đạo trong việc nghiên cứu, xây dựng, thẩm
15


định, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện đường lối, chính sách của Đảng,
Nhà nước, thực hiện nghị quyết, chỉ thị về tổ chức và cán bộ.
Cán bộ tổ chức là cán bộ tham mưu, cán bộ chiến lược. Bất cứ một cơ
quan, một tổ chức nào việc quyết định cơ cấu tổ chức bộ máy, quy chế hoạt
động, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng thành viên hoặc của tổ chức
mình do lãnh đạo đơn vị hoặc cơ quan lãnh đạo cấp trên quyết định. Bộ phận
tổ chức có nhiệm vụ tham mưu cho lãnh đạo cùng cấp trong việc quy định
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức, bộ máy, sắp xếp, bố trí cán
bộ trong phạm vi thẩm quyền của đơn vị.
Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt
Nam, đồng thời là đội tiền phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt
Nam; đại biểu trung thành cho lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao

động và của cả dân tộc, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội Việt Nam.
Đảng hoạt động theo Điều lệ Đảng, cơ quan lãnh đạo cao nhất là Đại hội Đại
biểu toàn quốc. Ban Chấp hành Trung ương là cơ quan lãnh đạo cao nhất
giữa hai kỳ đại hội. Hệ thống tổ chức của đảng các cấp là một hệ thống
thống nhất từ Trung ương đến cơ sở. Đại hội đảng các cấp là cơ quan lãnh
đạo cao nhất của các cấp bộ đảng. Ban chấp hành các cấp (cấp uỷ các cấp)
do đại hội bầu ra là cơ quan lãnh đạo cao nhất của tổ chức đảng cấp đó giữa
hai kỳ đại hội.
Đội ngũ cán bộ Tổ chức Đảng là những cán bộ nằm trong các ban,
phòng tổ chức, hoặc là cán bộ được giao phụ trách công tác tổ chức, có
nhiệm vụ trực tiếp giúp cấp uỷ đề ra các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị,
quyết định về công tác tổ chức cán bộ, hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra, tổ chức
thực hiện các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết, quyết định về công tác tổ chức
và cán bộ.
Đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác Tổ chức Đảng của Tỉnh (chỉ
có ở cấp tỉnh, huyện) gồm những cán bộ làm việc trong các ban tổ chức của
16


cấp uỷ từ tỉnh đến huyện, thành, thị. Ban Tổ chức của cấp uỷ là cơ quan
tham mưu giúp cấp uỷ trong công tác xây dựng đảng về tổ chức, bao gồm:
công tác cán bộ, công tác đảng viên, công tác xây dựng tổ chức cơ sở đảng
và công tác bảo vệ chính trị nội bộ trong phạm vi cấp uỷ lãnh đạo, quản lý.
Xây dựng đảng về tổ chức là nhằm đảm bảo cho việc thực hiện đường lối và
nhiệm vụ chính trị, sự thống nhất giữa ý chí và hành động của toàn Đảng. Nó
bao gồm nhiều vấn đề: từ việc xây dựng hệ thống tổ chức và cơ cấu bộ máy,
xác định chức năng, nhiệm vụ đến cơ chế vận hành; từ bố trí cán bộ đến xây
dựng phương thức, lề lối làm việc; từ việc xác định và thực hiện các nguyên
tắc tổ chức đến việc quản lý kiểm tra hoạt động của các thành viên trong tổ
chức.

Ban Tổ chức cấp uỷ các cấp là cơ quan tham mưu, có chức năng chủ
yếu là giúp cấp uỷ nghiên cứu, xây dựng, thẩm định các đề án, kiểm tra việc
thực hiện các nghị quyết, chỉ thị về công tác tổ chức và cán bộ. Ban Tổ chức
cấp ủy chịu sự lãnh đạo trực tiếp của cấp uỷ cùng cấp; chịu sự chỉ đạo,
hướng dẫn về chuyên môn nghiệp vụ của ban, vụ, phòng chuyên môn ngành
dọc cấp trên.
1.2 Những quan điểm của CN Mác - Lênin, Hồ Chí Minh, của Đảng
và Nhà nƣớc về cán bộ và công tác cán bộ
Nói đến cán bộ là nói đến chủ thể hành động, nói đến nhân tố quyết
định, nhân tố con người. Mọi dân tộc trên thế giới, muốn xây dựng một đất
nước giàu mạnh không thể thiếu được những người lãnh đạo, quản lý giỏi từ
trong hàng ngũ lãnh đạo đất nước mình. Đối với thể chế chính trị nước ta đó
chính là đội ngũ cán bộ.
- Về cán bộ và khả năng tổ chức, Lênin đã nói: “Trong lịch sử, chưa hề
có một giai cấp nào giành được quyền thống trị, nếu nó không đào tạo ra
được trong hàng ngũ của mình những lãnh tụ chính trị, những đại biểu tiên
phong có đủ khả năng tổ chức và lãnh đạo phong trào” [7, tr 473].
17


Lênin là người đặc biệt nhấn mạnh vai trò của đội ngũ cán bộ và công
tác tổ chức cán bộ. Người cho rằng, muốn giành được chính quyền, phải có
đội ngũ cán bộ “chuyên nghiệp”. Người khẳng định: “Nghiên cứu con người
tìm những cán bộ có bản lĩnh. Hiện nay đó là then chốt; nếu không thế thì tất
cả mọi mệnh lệnh và quyết định sẽ chỉ là mớ giấy lộn” [10, tr 449]
Về khả năng Tổ chức của người cán bộ được Lênin hết sức quan tâm.
Theo Lênin, cán bộ lãnh đạo, quản lý ở lĩnh vực nào phải có tri thức, có kinh
nghiệm trong lĩnh vực đó. Trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, do
đòi hỏi của nhiệm vụ quản lý nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội… nên Lê nin
rất coi trọng việc lựa chọn những người có tài tổ chức, có đầu óc tổ chức.

Người cho rằng, những người nổi bật lên có tài tổ chức “phải được đề bạt lên
những chức vụ cao trong sự nghiệp quản lý nhà nước”, [8, tr 246].
Lênin đòi hỏi việc phát hiện nhân tài, lựa chọn cán bộ (công việc của tổ
chức cán bộ) phải được tiến hành “rộng rãi, có kế hoạch”, “thường xuyên”
và “công khai”, “trên quy mô chung và chuyên môn, địa phương toàn quốc”;
“các tổ chức đảng phải lập danh sách báo cáo lên cấp trên những tích cực,
trung thực, được quần chúng quý mến... đồng thời giao công tác cho họ để
bồi dưỡng, thách thức họ” [9, tr 335]. Bằng công tác thực tế, bằng đánh giá
công việc cụ thể được giao từ đơn giản đến phức tạp mà thử thách lòng trung
thành và năng lực tổ chức cán bộ là những hình thức được Người rất coi
trọng và luôn nhắc nhở các tổ chức đảng, các cơ quan tổ chức cán bộ quan
tâm thực hiện.
Chủ tịch Hồ Chí Minh trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt
Nam, Người đặc biệt coi trọng công tác tổ chức cán bộ. Người căn dặn:
“Mỗi người cách mạng cần hiểu biết sâu sắc rằng: Đảng ta là một đội ngũ
tiên tiến nhất và tổ chức chặt chẽ nhất của giai cấp công nhân, là người lãnh
đạo của giai cấp công nhân và nhân dân lao động”, [ 1, tr 285]. Người còn
nói: “Tính tổ chức tức là ta làm gì cũng phải do tổ chức, không được ra
18


ngoài tổ chức, phê bình cũng phải trong tổ chức. Không nên nói lung tung, làm
việc gì cũng phải bàn với tổ chức, không được đặt mình ngoài tổ chức…” [4,
tr 385]
Người đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng đội ngũ cán bộ. Quan
điểm của Bác “cán bộ là gốc của mọi công việc” cũng có nghĩa là Người đặt
rất cao vị trí, vai trò của đội ngũ cán bộ và công tác tổ chức cán bộ. Theo Hồ
Chí Minh công tác cán bộ đòi hỏi phải có chuyên môn sâu về tổ chức, công
tác cán bộ có các vấn đề lớn sau đây và các vấn đề đó có quan hệ gắn bó chặt
chẽ với nhau, đó là:

“Hiểu biết cán bộ

Thương yêu cán bộ

Khéo dùng cán bộ

Phê bình cán bộ” [1, tr 127]

Cất nhắc cán bộ
Vấn đề “khéo dùng cán bộ” tức là đặt người đúng vị trí, đúng năng lực,
đúng sở trường, phù hợp với từng thời kỳ, từng địa phương, từng lĩnh vực.
Hồ Chí Minh cho rằng “Người đời ai cũng có chỗ hay chỗ dở. Ta phải dùng
chỗ hay của người và giúp người chữa chỗ dỡ. Dùng người như dùng gỗ.
Người khéo thì gỗ to, nhỏ, thẳng, cong đều tuỳ chỗ mà dùng được” [2, tr 292].
Người còn nói: “Thường chúng ta không biết tuỳ tài mà dùng người.
Thí dụ: thợ rèn thì bảo đi đóng tủ, thợ mộc thì bảo đi rèn dao. Thành thử hai
người đều lúng túng. Nếu biết tuỳ tài mà dùng người, thì hai người đều thành
công” [1, tr 274]. Hơn thế nữa, nếu biết dùng người đúng sở trường của họ,
đúng tài của họ, đúng lúc, đúng chỗ, tức biết khéo dùng người thì “tài nhỏ có
thể hoá tài to”, nếu không khéo dùng thì “tài to cũng hoá ra tài nhỏ”. Hồ Chí
Minh đã chỉ ra vai trò, vị trí của đội ngũ cán bộ tổ chức và công tác tổ chức
cán bộ có tính chất quyết định sự thành công trong việc thực hiện chủ trương
đường lối của Đảng. Người nói: “Khi đã có chính sách đúng, thì sự thành
công hay thất bại của chính sách đó là do nơi cách tổ chức công việc, nơi lựa
19


chọn cán bộ, và do nơi kiểm tra. Nếu ba điều ấy sơ sài, thì chính sách đúng
mấy cũng vô ích” [1, tr520].
Công tác tổ chức cán bộ là một khoa học, một nghệ thuật, có nội dung,

phạm vi rộng lớn, đa dạng và phức tạp; nó giải quyết các mối quan hệ phức
tạp giữa con người với con người trong xã hội, nó nghiên cứu mối quan hệ
tác động qua lại diễn ra từng ngày, thường xuyên của cá nhân và tổ chức để
tìm ra sự hợp lý cho sự kết hợp con người theo những nguyên tắc nhất định,
đáp ứng những đòi hỏi đặt ra của mỗi thời kỳ cách mạng. Trong mối quan hệ
giữa đường lối chính trị với đường lối tổ chức và cán bộ, thì đường lối chính
trị bao giờ cũng quyết định đường lối tổ chức và cán bộ. Điều lệ Đảng Cộng
sản Việt Nam xác định: Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản
lý đội ngũ cán bộ. Đó là nguyên tắc bất di bất dịch. Công tác tổ chức cán bộ
phải luôn bám sát nhiệm vụ chính trị, phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị,
phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng mà lựa chọn, bố trí, sử dụng cán bộ
cho chính xác.
1.3 Những yêu cầu đặt ra đối với cán bộ Tổ chức Đảng và công tác
xây dựng đội ngũ cán bộ làm Tổ chức Đảng trong giai đoạn hiện nay
Cán bộ là sản phẩm của công tác tổ chức cán bộ, chất lượng cán bộ
phản ánh toàn bộ chất lượng cao hay thấp, tốt hay kém của công tác tổ chức
cán bộ. Nó là sản phẩm trực tiếp từ bàn tay, khối óc của đội ngũ cán bộ Tổ
chức. Vì vậy chất lượng của đội ngũ cán bộ Tổ chức quyết định chất lượng
công tác tổ chức. Đội ngũ cán bộ Tổ chức có phẩm chất, năng lực, nhất là
phẩm chất đạo đức cách mạng, khả năng tư duy khoa học về tổ chức, kinh
nghiệm thực tiễn… chắc chắn sẽ làm tốt công tác tổ chức cán bộ và cũng
nhất định tạo ra được một đội ngũ cán bộ giỏi đủ sức thực hiện nhiệm vụ
chính trị của Đảng.
Đội ngũ cán bộ Tổ chức Đảng là những người trực tiếp giúp cấp uỷ thực
hiện chiến lược cán bộ, xây dựng hệ thống tổ chức, cơ cấu, bộ máy, cơ chế
20


vận hành của cả hệ thống chính trị ở cấp mình phụ trách. Trong công tác
này, yếu tố chủ quan của người cán bộ Tổ chức có ý nghĩa hết sức quan

trọng. Mọi quyết định về tổ chức trước hết bắt đầu từ khâu xem xét, đánh
giá, lựa chọn, quyết định phương án tham mưu của cán bộ Tổ chức. Vì vậy
việc xây dựng đội ngũ cán bộ Tổ chức Đảng sẽ là tiền đề cho việc cho việc
nâng cao chất lượng hoạt động của cả hệ thống chính trị. Nếu như đội ngũ
cán bộ Tổ chức làm việc với thái độ khách quan, công tâm, trung thực, trong
sáng, có năng lực nhìn nhận, đánh giá con người, có đầu óc, kinh nghiệm tổ
chức, chất lượng tham mưu cao, giúp cấp uỷ đưa ra những quyết định đúng
đắn, hiệu quả. Ngược lại, nếu tham mưu với thái độ hẹp hòi, thành kiến,
thiếu công tâm, thiếu cơ sở khoa học thì dẫn đến kết quả tham mưu, quyết
định thiếu khách quan, không đưa được những người có năng lực và phẩm
chất tốt vào cương vị mà họ có khả năng đảm nhận và hoàn thành tốt, hay ít
nhất cũng gây khó khăn, lúng túng cho cán bộ, thậm chí gây phương hại cho
tổ chức và địa phương.
Công tác tổ chức cán bộ có đối tượng và sản phẩm là con người, là sự
kết hợp từng con người cụ thể được bố trí, sắp xếp vào một vị trí, một tổ
chức nhất định. Nó nói lên giá trị về chính trị, điều kiện kinh tế, uy tín xã
hội, danh dự cá nhân và xu hướng phát triển của con người. Đây là một công
việc hết sức phức tạp, thận trọng, nhạy cảm và tế nhị. Vì vậy đòi hỏi những
người làm công tác Tổ chức cán bộ của Đảng phải có những phẩm chất của
người lãnh đạo quản lý, có khả năng phân tích các yếu tố con người, quá
trình phát triển cá nhân, yếu tố sinh học và xã hội, các mối quan hệ xã hội
mà con người chịu tác động và hành động xã hội của họ. Phải dự đoán được
tiềm năng của mỗi cán bộ, nhân viên, xem họ có thể đáp ứng hoàn cảnh và
điều kiện mới đến mức nào, từ đó mà có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng họ
thiết thực...nghĩa là người cán bộ Tổ chức cần có sự nhạy cảm, dám quyết
đoán nhưng thận trọng, khoa học và tế nhị; phải sáng suốt, độ lượng, mẫn
cảm, chịu khó, vui vẻ, gần gũi, thân mật và chân thành...
21

Tuy nhiên, một thực tế là khi dùng người, nhiều cán bộ lãnh đạo có
quyền hành về vấn đề này thường dễ mắc vào các bệnh như sau:
“1. Ham dùng người bà con quen biết, bầu bạn, cho họ là người chắc
chắn hơn người ngoài.
2. Ham dùng những kẻ khéo nịnh hót mình, mà chán ghét những người
chính trực.
3. Ham dùng những người có tính tình hợp với mình mà tránh những
người tình tình không hợp với mình” [1, tr 279].
Vì không khách quan và tư lợi nên những người có quyền được cân
nhắc đề bạt sẽ làm hại cho dân, cho Đảng, mặc dù biết vậy nhưng vì cái
“Tâm” không sáng mà họ làm ngơ trước việc làm bậy của những người được
họ cân nhắc vào phe cánh, nên họ bất chấp dư luận lên án, mặc nhiên cứ
“bao dung, che chở, bảo hộ, khiến cho chúng càng ngày càng hư hỏng”, còn
đối với người tốt, người chính trực, lẽ ra phải được cân nhắc thì lại “bới lông tìm
vết để trả thù” [1, tr 279].
Chính vì vậy, để sử dụng đúng cán bộ, để thực hiện thắng lợi mục tiêu
chiến lược con người của Đảng, phải đối mới công tác cán bộ mà trước hết
là đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ những người làm công tác tổ chức
cán bộ của Đảng, đây là vấn đề then chốt, là mục tiêu cho mọi mục tiêu.
Từ sự phân tích và lý giải như trên, trong bất cứ giai đoạn nào, hoàn
cảnh nào, nhiệm vụ xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm
công tác Tổ chức Đảng cũng giữ một vị trí hết sức trọng yếu, có tính quyết
định trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị của Đảng
và của đất nước. Trong giai đoạn mới của cách mạng, giai đoạn tiếp tục sự
nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước, vấn đề
nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác tổ chức của Đảng càng trở
nên cấp bách, cần phải được xem là tiền đề, là cỗ máy cái, là nhân tố cơ bản,
đi đầu trong chiến lược cán bộ và cần phải được ưu tiên, đầu tư một cách
tương xứng.
22

Việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác Tổ
chức Đảng cần gắn liền với các quan điểm, mục tiêu về xây dựng đội ngũ
cán bộ và những tiêu chuẩn của cán bộ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện
đại hóa mà Nghị quyết Trung ương 3 (khóa VIII) đã xác định.
- Quan điểm về xây dựng đội ngũ cán bộ:
+ Phải xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh vững bước đi lên CNHX.
+ Quán triệt quan điểm giai cấp công nhân của Đảng, phát huy truyền
thống yêu nước và đoàn kết dân tộc.
+ Gắn việc xây dựng đội ngũ cán bộ với xây dựng tổ chức và đổi mới
cơ chế chính sách về cán bộ.
+ Thông qua hoạt động thực tiễn và phong trào cách mạng của nhân
dân, nâng cao trình độ dân trí để tuyển chọn, giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng
cán bộ.
+ Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ
theo nguyên tắc tập trung dân chủ, đồng thời phát huy trách nhiệm của các tổ
chức thành viên trong hệ thống chính trị.
- Mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ:
+ Xây dựng đội ngũ công chức các cấp từ Trung ương đến cơ sở, đặc
biệt là cán bộ đứng đầu có phẩm chất và năng lực, có bản lĩnh chính trị vững
vàng giữa các thế hệ cán bộ nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ công nghiệp
hoá, hịên đại hoá.
+ Bảo đảm có đủ nguồn cán bộ để mỗi nhiệm kỳ có thể đổi mới 30 40% số cán bộ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đoàn thể các cấp, cán bộ lãnh đạo
lực lượng vũ trang. Phấn đấu đến năm 2020 số có trình độ đại học, cao đẳng
trở lên chiếm khoảng 4% dân số cả nước.
23

- Tiêu chuẩn chung của người cán bộ trong thời kỳ mới
+ Có tinh thần yêu nước sâu sắc, tập trung phục vụ nhân dân, kiên định
mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH, phấn đấu thực hiện có kết quả đường lối
của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.
+ Cần kiệm liêm chính, chí công cô tư, không tham nhũng và kiên quyết
đấu tranh chống tham nhũng. Có ý thức kỷ luật, trung thực, không cơ hội,
gắn bó mật thiết với nhân dân, được nhân dân tín nhiệm.
+ Có trình độ hiểu biết về lý luận chính trị, quan điểm, đường lối của
Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; có trình độ văn hoá chuyên
môn, đủ năng lực và sức khoẻ để làm việc có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ được giao.
Các tiêu chuẩn đó có quan hệ mật thiết với nhau, coi trọng cả đức và
tài, đức là gốc.
- Ngoài các tiêu chuẩn chung về cán bộ, cán bộ Tổ chức Đảng cần có
những tố chất riêng:
+ Có bản lĩnh chính trị vững vàng trên cơ sở lập trường giai cấp công
nhân, tuyệt đối trung thành với lý tưởng cách mạng, chủ nghĩa Mác - Lê nin
và tư tưởng Hồ Chí Minh. Phải nắm chắc quan điểm, đường lối, chiến lược,
chính sách và pháp luật của Nhà nước trong xây dựng hệ thống chính trị,
trong công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ.
+ Có kiến thức sâu rộng về khoa học tự nhiên, khoa học xã hội nhất là
một số lĩnh vực chuyên ngành phục vụ cho công tác tổ chức cán bộ như:
Tâm lý học xã hội, Xã hội học, Khoa học lãnh đạo và quản lý... có năng lực
trong việc đánh giá, nhận xét, tập hợp cán bộ, năng lực dự báo, định hướng
sự phát triển, tổng kết thực tiễn.
+ Gương mẫu về đạo đức lối sống, có tác phong dân chủ, là người công
tâm, trung thực, trong sáng; có phương pháp làm việc khoa học, thận trọng,
chắc chắn; có thái độ gần gũi, thân mật, nhẹ nhàng, sâu sắc và tế nhị; có kinh
nghiệm trong công tác xây dựng Đảng và công tác tổ chức cán bộ của hệ

thống chính trị.
24