Nghiên cứu đặc điểm sinh học và sinh thái học loài mỡ sa pa tại vườn quốc gia hoàng liên sơn, tỉnh lào cai

TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

LÊ XUÂN TH NG

NGHIÊN C U
C I M SINH H C VÀ
SINH THÁI H C LOÀI M
SA PA
(Manglietia sapaensis N.H. Xia & Q.N. Vu)
T IV
N QUC GIA HOÀNG LIÊN
HUY
N SA PA, T
NH LÀO CAI
CHUYÊN NGÀNH: LÂM H C
MÃ S: 60 62 02 01

LUN VN TH C S KHOA H C LÂM NGHI
P

Thái Nguyên - 2013


TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG

I H C NÔNG LÂM

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C LÂM NGHI
P

LÊ XUÂN TH NG
LÊ XUÂN TH NG

NGHIÊN C U
C I M SINH H C VÀ
SINH THÁI H C LOÀI M
SA PA
(Manglietia
N.H.
Q.N.
Vu)
NGHIÊN
C U sapaensis
C I M SINH
H Xia
C VÀ&
SINH
THÁI
H C
T ISAVPA (Manglietia

N QUC
GIA
HOÀNG
LIÊN
LOÀI M

sapaensis
N.H.
Xia & Q.N. Vu)
T IV
N
HUY
N SA PA, T
NH LÀO CAI
QUC GIA HOÀNG LIÊN, HUY
N SA PA, T
NH LÀO CAI
Chuyên ngành: Lâm hc
Chuyên
60 62 Lâm
02 01hc
Mã s:ngành:
Mã s: 60.62.60

LUN VN TH C S KHOA H C LÂM NGHI
P
LUN VN TH C S KHOA H C LÂM NGHI
P

Ngi hng

Ngi
hngdn
dnkhoa
khoahc:
hc:TS. V Quang Nam
TS. V QUANG NAM

Thái Nguyên, 2013
Thái Nguyên - 2013


i

L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a b n thân. Các s
li u, k
t qu nêu trong lun án là trung th
c và ch
a
c ai công b trong bt
k công trình nào  b o v lun án Thc s, Ti
n s. Các hình và nh s dng
trong công trình là c a tác gi và tp th cng tác./.

Tác gi

Lê Xuân Th ng


ii

L I M N
Tên  tài: “Nghiên c u c i m sinh h c và sinh thái h c loài M
sa pa (Manglietia sapaensis N.H. Xia & Q.N. Vu) t i V
n Quc gia
Hoàng Liên - t
nh Lào Cai”
c hoàn thành theo ch
ng trình ào to
Cao hc nông lâm, chuyên ngành Lâm hc, khoá 19 (2011 - 2013).
Tr
ng i hc Nông lâm – i hc Thái Nguyên.
Trong quá trình hc tp cng nh
hoàn thành lun vn, tác gi ã nhn
c s
quan tâm, giúp  c a Ban giám hi u, khoa ào to Sau i hc và
các thy giáo, cô giáo thuc Tr
ng i hc nông lâm Thái nguyên. Nhân dp
này cho tôi xin chân thành c m n v s
giúp  quý báu ó.
c bi t tác gi xin gi li bi
t n sâu s!c t∀i TS. V Quang Nam –
Tr
ng i hc Lâm nghi p - Hà Ni v∀i t
cách là nh#ng ng
i h
∀ng d∃n
khoa hc, ã tn tình giúp , h
∀ng d∃n %&c ∋( ) trong su t quá trình th
c

hi n lun vn này.
Tôi cng xin c m n Ban Giám c V
n Qu c gia Hoàng Liên, t∗nh Lào
Cai là ni tác gi ang công tác ã to iu ki n giúp  tác gi trong su t quá
trình hc tp và thu thp s li u ngoi nghi p  hoàn thành lun vn này.
Cu i cùng tôi xin chân thành c m n các +ng nghi p, bn bè và ng
i
thân trong gia ình ã giúp , ng viên tác gi trong su t thi gian hc tp
và hoàn thành lun vn.
Vì iu ki n thi gian, nhân l
c và nh#ng khó khn khách quan nên b n
lun vn này ch!c ch!n không tránh kh,i nh#ng thi
u sót. Tác gi rt mong
nhn
c nh#ng ý ki
n óng góp c a các các thy, cô giáo, bn bè +ng
nghi p  lun vn
c hoàn thi n hn.
Xin chân thành c
m n!
Tác gi

Lê Xuân Th ng


iii
MC LC

L−I CAM OAN
L−I C.M /N

M0C L0C
DANH M0C CÁC B.NG, BI1U
DANH M0C CÁC HÌNH
DANH M0C CÁC CH2 VI3T T4T
M
!U................................................................................................................................... 1
1. t vn  .............................................................................................................................. 1
2. Mc tiêu nghiên c u ............................................................................................................. 3
3. Ý ngha khoa hc c a  tài ................................................................................................. 3
Ch∀ng 1: T#NG QUAN V∃N % NGHIÊN C U ...................................................... 4
1.1. Trên th
gi∀i........................................................................................................................ 4
1.1.1. Nghiên c u c i m sinh h c loài cây ........................................................................ 4
1.1.2. Nghiên c u c i m sinh thái h c ............................................................................... 5
1.1.3. Nghiên c u v cây M sa pa.......................................................................................... 8
1.2. 5 Vi t Nam....................................................................................................................... 10
1.2.1. Nghiên c u c i m sinh h c loài cây ...................................................................... 10
1.2.2. Nghiên c u c i m sinh thái loài cây...................................................................... 11
1.2.3. Nghiên c u v cây M Sa Pa....................................................................................... 13
1.3. Nhn xét, ánh giá chung................................................................................................ 14
1.4. T6ng quan khu v
c nghiên c u ...................................................................................... 15
1.4.1. i u ki n t
nhiên ....................................................................................................... 15
1.4.1.1. V trí a lý, a gi
i hành chính............................................................................ 15
1.4.1.2. a hình, a m
o ...................................................................................................... 16
1.4.1.3. a cht, t ai......................................................................................................... 17
1.4.1.4. Khí hu, thy vn ...................................................................................................... 19

1.4.2. c i m kinh t - Xã hi............................................................................................. 24
1.4.2.1. Dân tc, dân s và lao ng............................................................................... 25
Ch∀ng 2: I T &NG, N∋I DUNG VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U ..... 29
2.1. i t
ng nghiên c u...................................................................................................... 29
2.2. Ni dung nghiên c u ....................................................................................................... 29
2.2.1. Nghiên c u c i m hình thái loài M sa pa........................................................... 29


iv
2.2.2. Nghiên c u c i m sinh thái và phân b M sa pa t
i VQG Hoàng Liên............. 29
2.2.3. Nghiên c u c i m tái sinh t
nhiên ca M sa pa t
i VGQ Hoàng Liên.................. 30
2.2.4.
xut gii pháp bo v và gii pháp phát tri n các loài cây................................ 30
2.3. Phm vi nghiên c u ......................................................................................................... 30
2.4. Ph
ng pháp nghiên c u................................................................................................. 30
2.4.1. Phng pháp nghiên c u chung ................................................................................. 30
2.4.2. Phng pháp i u tra c th ....................................................................................... 31
2.4.2.1. i u tra s thám ........................................................................................................ 31
2.4.2.2. i u tra chi tit .......................................................................................................... 31
2.4.4. Phng pháp ni nghi p.............................................................................................. 38
2.4.4.1. Phng pháp nghiên c u c i m cu trúc qun xã th
c vt rng ................... 38
2.4.4.2. Phng pháp nghiên c u c i m tái sinh loài.................................................... 40
Ch∀ng 3: K(T QU NGHIÊN C U VÀ THO LUN .......................................... 42
3.1. c im hình thái loài M sa pa................................................................................... 42

3.1.1. c i m hình thái thân, cành, lá, tán lá, hoa, qu, h
t........................................... 42
3.1.2. Vt hu ........................................................................................................................... 44
3.2. c im sinh thái và phân b loài M sa pa ti VQG Hoàng Liên, t∗nh Lào Cai... 46
3.2.1. c i m hoàn cnh rng ni có loài M sa pa phân b t
nhiên......................... 46
3.2.1.1. c i m a hình ni có loài M sa pa t
nhiên t
i VQG Hoàng Liên, tnh Lào
Cai............................................................................................................................................. 46
3.2.1.2. c i m khí hu ni có loài M sa pa phân b t
nhiên..................................... 47
3.2.1.3. c i m t ai ni có loài M sa pa phân b t
nhiên. .................................... 48
3.2.2. c i m phân b ca loài M sa pa theo ai cao, tr
ng thái rng....................... 48
3.2.3. c i m cu trúc qun xã th
c vt rng ni có loài M sa pa phân b t
nhiên
t
i VQG Hoàng Liên ............................................................................................................... 50
3.3. c im tái sinh t
nhiên c a loài M sa pa ti VQG Hoàng Liên, t∗nh Lào Cai... 61
3.3.1. c i m cu trúc mt  tng cây tái sinh............................................................... 61
3.3.2. c i m cu trúc t thành tng cây tái sinh ............................................................ 63
3.3.3. c i m cht lng, ngun gc tng cây tái sinh ................................................... 67
3.3.4. Phân cp cây tái sinh theo cp chi u cao và t l cây tái sinh có tri n v ng t
i khu
v
c nghiên c u......................................................................................................................... 68

3.4.  xut mt s gi i pháp b o t+n và phát trin loài M sa pa ti VQG Hoàng Liên,
t∗nh Lào Cai.............................................................................................................................. 69
K(T LUN, T)N T I, KHUY(N NGH∗ ...................................................................... 72


v
1. K
t lun ................................................................................................................................ 72
2. T+n ti................................................................................................................................... 75
3. Khuy
n ngh......................................................................................................................... 75
TÀI LI
U THAM KHO ......................................................................................76
DANH MC CÁC CÔNG TRÌNH Ã CÔNG B C+A TÁC GI .................79
PH BI U


vi

DANH MC CÁC BNG, BI U
B ng 1.1: Th ng kê di n tích các loi t, loi r7ng VQG Hoàng Liên............................22
B ng 1.2: Hi n trng dân s và lao ng các xã nm 2011 ...............................................26

B ng 3.1: Mô t

c im hình thái thân, cành, lá, tán lá, hoa, qu , ht........... 42

B ng 3.2: S + hóa hi n t
ng sinh hc trong các pha vt hu M sa pa, nm 2012
– 2013.....................................................................................................................45

B ng 3.3: c tr
ng các kiu khí hu VQG Hoàng Liên ...................................................47
B ng 3.4: c im phân b c a loài M sa pa phân theo ai cao, trng thái r7ng ti
VQG Hoàng Liên, t∗nh Lào Cai ..........................................................................49
B ng 3.5: Cu trúc t6 thành tng cây cao r7ng t