Chương III. §9. Phép trừ phân số

TRƯỜNG THCS QUANG HUY

Giáo viên: Lương Thanh Thủy


Tính:
3 −3 3 + (−3) 0
a) +
=
= =0
5
5
5
5

2
2 −2 2 −2 + 2 0
b)
+ =
+ =
= =0
−3 3 3 3
3
3

4
2 4 −2 36 −10 26
c) +
= +
=
+

=
5 −9 5 9
45 45 45

Điền vào chỗ trống:
0
a + ( -a ) = ……

a – b = …………..
a + (-b)


Hai sè nguyªn ®èi nhau
cã tæng b»ng 0

a, b ∈ Z

a + ( -a ) = 0

a – b = a + (-b)

Tæng cña 2 ph©n sè
b»ng 0 thì 2 ph©n sè
Êy cã quan hÖ gì?

Muèn trõ hai ph©n
sè ta lµm thÕ nµo?

4  − 4
+ =0

7  7 

a c
- =???
b d


Tiết 82: Bài 9: PHÉP TRỪ PHÂN SỐ

?1

3 −3
+
=0
5 5


?1

3 −3
2 2
;
+
=0
+ =0
5 5
−3 3

Thế nào là
hai số đối

nhau ?

?2 Điền vào chỗ trống (...)

2
Ta nói
là số
.....đối của phân số
3
2
là số ...
đối của phân
... số
−3
Hai phân số 2 và 2 là hai số đối
....nhau
3
−3

2
;
−3

2
;
3


* Định nghĩa:

a
a là −
b
b
a là a
Số đối của
b
−
b
a
a là
Số đối của
−
b
b
Số đối của

Hai sè gäi lµ ®èi nhau nÕu tæng cña
chóng b»ng 0.
a
a
Ký hiÖu sè ®èi cña ph©n sè
lµ −
b
b

Vì chúng đều

là số đối của a
b

a  a
+  − ÷= 0
Ta có:
b  b

a -a a
- = =
b b -b


Bài tập :
Tỡm các số đối của các số đã cho ở bảng sau:
Số đã
cho

2

3

Số đối
của nó

2
3


-7
7

3

5
3
5

4
7

6

11

0

112

4
7

6
11


0

-112


Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng:

7
= 0 . Khi đó x có giá trị là:
Cho biết x +
−11

-7
-11
7
7
A. x= ; B. x=
; C. x= ; D. x=10
7
11
11


Ho¹t ®éng nhãm
B¾t
HÕt ®Çu
giê

?3

(3phút)

H·y tÝnh vµ so s¸nh :
1  2
1 2
+− ÷
− vµ

3 9
3  9
Giải

1 2
−
3 9

1 
+−
3 

Vậy:

3 2
1
3− 2
−
=
=
= 9 9
9 9
3 + ( −2)
2  3  −2 
1
+
=
÷=9  9 ÷ =
9
9

 
9

1  2
1 2
− = +− ÷
3  9
3 9


1
3
Vậy

Trừ

2
9

Bằng

1
3

Cộng

2
số đối của
9

1
2
1
 2
− = +
− ÷

3
9
3
 9 
Quan
Đối hệ
nhau
gì?


*Quy tắc:

Muốn trừ một phân số cho một phân
số,ta cộng số bị trừ với số đối của
số trừ.


Nhận xét:

a
a
 a c  c  a  c   c a  c  c 
Ta có:  - ÷+ =  +  - ÷ + = +   - ÷+  = = +0= .

b
b
 b d  d  b  d   d b  d  d 

a c
c
Vậy có thể nói hiệu
là một số mà cộng với
b d
d
a
thì được .
b

Như vậy phép trừ (phân số) là phép toán ngược của
Phép trừ (phân số) và phép cộng (phân số) có mối quan hệ gì?
phép cộng (phân số).


Thảo luận nhóm (2 Phút)

0
2
8
4
6
1
9
7
3

52
5

Hết
giờ
Bắt
đầu
25
20
38
29
18
15
16
120
112
101
113
115
104
106
107
108
102
92
93
116
114
103
84

85
86
81
82
76
83
78
74
70
68
66
57
48
36
24
22
12
87
77
61
62
54
55
51
44
45
46
47
37
26

27
23
21
19
17
13
14
11
42
34
117
118
110
111
100
96
97
98
119
109
99
94
95
79
75
89
60
32
33
30

28
90
91
88
71
72
73
69
67
63
64
65
58
59
53
49
50
43
39
40
41
31
10
56
35

?3

Hãy tính

3 -1
a) 5 2

-5 1
b) 7 3

-2 -3
c) 5 4

1
d) -56

NHÓM 1, 3, 5 làm ý a, b; NHÓM 2, 4, 6 làm ý c, d


LỜI GIẢI
?4

3 -1 3 1 6 5 11
a) - = + = + =
5 2 5 2 10 10 10
-5 1
− 5  − 1  − 15 − 7 − 15 + (−7) − 22
b) - =
=
+  =
+
=
7 3
21

7  3  21 21
21

-2 -3 −2 3 −8 15 −8 + 15
7
c) =
=
+ =
+
=
5 4
20
5 4 20 20
20
1
1  − 30 − 1 − 30 + ( − 1) − 31

d)-5- = −5 +  −  =
=
+
=
6
6
6
6
6
 6


Luật chơi: Ở mỗi con số chứa một câu hỏi. Nếu các em trả

lời đúng câu hỏi thì sẽ nhận được một phần thưởng rất thú
vị. Thời gian suy nghĩ cho mỗi câu hỏi là 15 giây.

1

Hãy chọn
một con số

3

2


15
14
13
12
11
10
2
4
7
6
1
0
3
5
9
8

−7
Số đối của
là:
24
7
A. −
24

B.

7
C. 24

−7
D.
24

7
−24

Xin chúc mừng bạn đã có
câu trả lời đúng. Phần
thưởng của bạn là một
Rất tiếc, câu tràng pháo tay !

Xin chia buồn!
trả lời chưaSai rồi ! Các em
Câu trả lời sai
chính xác ! hãy thực hiện
rồi.

lại!

A

B

C

D


5
Số nào không phải là số đối của
?
12
−5
B,
−12

−5
A,
12

5
C,
−12

15
14
13

12
11
10
2
4
7
6
1
0
3
5
9
8

5
D, −
12

TốtXin
quá
Xin chúc mừng .
Rất
tiếc,!câu
chia buồn!
Sai rồi !
trả lời chưa
Câu trả
lời sai
Phần
thưởng

của bạn là
chính
xác
!
Xin vui
rồi.
điểm 9.
lòng chọn
lại đáp án .
A

B

C

D


Phần thưởng của bạn là:
Một điểm 10
Xác định đúng (Đ), sai (S) trong mỗi câu sau:

A

1 1 −1 1
− =
+
8 2 8 2

B

3 5 3 5
− = +
5 6 5 6

C

−1 1 −1 −1
− =
+
16 15 16 15

15
14
13
12
11
10
2
4
7
6
1
0
3
5
9
8
S
S

Đ

Đáp án
Phần thưởng


Bài 61/33(sgk). Trong hai câu sau đây có một câu đúng, một câu
sai :
Câu thứ nhất : Tổng của hai phân số là một phân số có tử bằng
tổng các tử, mẫu bằng tổng các mẫu.
Câu thứ hai : Tổng của hai phân số cùng mẫu là một phân số có
cùng mẫu đó và có tử bằng tổng các tử.
a) Câu nào là câu đúng ?
b) Theo mẫu của câu đúng, hãy phát biểu tương tự cho hiệu hai
phân số có cùng mẫu.
a) Câu thứ hai đúng.
b) Phát biểu tương tự cho hiệu hai phân số có cùng mẫu.
Hiệu của hai phân số cùng mẫu là một phân số có cùng
mẫu đó và có tử bằng hiệu các tử.
1 2
3 2 3−2 1
6 8
6−8 − 2
−
=
− =
=
Ví dụ :
− =
=

3 9
9 9
9
9
7 7
7
7



 Nắm vững các kiến thức sau :
- Định nghĩa hai số đối nhau.
- Cách tìm số đối của một phân số.
- Quy tắc trừ hai phân số.
 Bài tập về nhà : 59,60 (SGK)




Bài tập bổ sung:
Bài 1: Tìm x biết:

-3
-7
a) -x=
8
3
7
b) x+ =1
8

Bài 2:

1 1 1 1 1 1 1 1
a) Tính: − ; − ; − ; −
3 4 4 5 5 6 6 7
b) Sử dụng kết quả câu a để tính:

1 1
1
1
S= +
+ +
12 20 30 42


15/03/2016

22