Quá trình thủy phân và đá ong hóa ở vùng nhiệt đới ẩm

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GỊN
KHOA SƯ PHẠM KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÀNH SƯ PHẠM ĐỊA LÍ
LỚP CDI1151
NĂM HỌC 2015- 2016

Quá trình thủy phân và đá ong
hóa ở vùng nhiệt đới ẩm
Người thực hiện: Trần
MSSV: 2115110011

Thò Hồng Nhung


Néi dung bµi gåm c¸c néi dung sau:
I- Quá trình thủy phân
1- Khái niệm
2- Quá trình thủy phân

II- Quá trình đá ong hóa ở vùng nhiệt đới
1- Khái niệm quá trình laterit hóa
2- Thành phần và các loại đá ong
3- Điều kiện hình thành đá ong
4- Ảnh hưởng của đá ong


I- Quá trình thủy phân
1- Khái niệm
- Thủy

phân là phản ứng thay thế các ion H+

(do nước điện li ra) cho các cation kiềm và kiềm
thổ trong khoáng vật.
- Nói cách khác thủy phân là phản ứng hóa
học dưới tác dụng của nhiệt độ và nước, rửa trôi
các ion kiềm, kiềm thổ, để lại trong đá các ion
cứng đầu Fe, Al.


2- Quá trình thủy phân
- Quá trình thủy phân hay xảy ra đối với các

khoáng vật silicat và aluminosilicat- là những khoáng
vật chiếm ưu thế trong đá.
- Ở nhiệt đới, quá trình thủy phân các khoáng vật
nhóm fenpat rất phổ biến. Dưới tác dụng của nước và
CO2, kali trong khoáng vật octoclazo bò tách ra dưới
dạng cacbonat, còn lại là kaolinit và oxit silic.

* Phương trình hóa học:
K(AlSi3O8) + 2CO2 + 4H2O → H2Al2Si2O8H2O + 4SiO2


* Sản phẩm:
- Quá trình phong hóa hóa học đã phá vỡ cấu trúc
của khoáng vật trong đá gốc và tạo nên khoáng vật mới
do chỗ đã làm thay đổi thành phần hóa học của khoáng
vật đó.
- Ngoài ra, phong hóa hóa học còn tạo thêm
những loại muối hòa tan của các kim loại kiềm và kiềm
thổ, các oxit, hydroxit sắt, nhôm và axit silic…

- Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, đòa hình
thuận lợi, quá trình hóa học tiếp tục, kaolin sẽ phân hủy
thành oxit nhôm (Al2O3) và oxit silic (SiO2). Các oxit
này tiếp tục quá trình oxit nhôm thành bauoxit, oxit silic
thành opan (SiO2NH2O) bền vững trong thiên nhiên.


- Ở Việt Nam loại hình mỏ bauoxit phân bố ở Tây
Nguyên, Nam Trung Bộ có liên quan tới quá trình
phân hủy đá bazan ở khu vực này.

Công trường khai thác bauoxit ở Tây
Nguyên


ẹaỏt ủoỷ bazan ụỷ ẹaộk Noõng


II- Quá trình đá ong hóa
1- Khái niệm quá trình letarit hóa
- Là quá trình rửa trôi và tích tụ tuyệt đối các
cation Fe3+, Fe2+, Al3+, Mn6+ (có sẵn trong môi trường
nhiệt đới do mưa và tác động của dòng nước ngầm,
chúng có cơ hội tập trung lại một chỗ trong đất với mật
độ cao).
- Các cation này hấp thụ vào một nhóm mang
điện tích âm (keo sét hoặc oxit sắt) để tạo nên những
liên kết bền vững. Khi nhiệt độ lên cao, độ ẩm giảm
thấp, các liên kết này mất nước sẽ tạo nên các oxit kim
loại cứng chắc.

2- Thành phần và các loại đá ong
* Thành phần:
- Chủ

yếu là hydroxit oxit ngậm nước hay không
ngậm nước hoặc mangan, một phần rất ít oxit nhôm.
- Sự hình thành đá ong chỉ khác với quá trình
letarit là Fe2+ thường tập trung chủ yếu ở các vùng tương
đối thấp có khả năng từng có một dòng nước thổ nhưỡng
hoặc dòng nước mặm trong mùa mưa.


* Thành phần đá ong:
- Trong tầng đất thổ nhưỡng gần mặt đất chứa
nhiều Fe2+. Các Fe2+ này dễ dàng bò oxi hóa thành
Fe3+ khi có điều kiện tiếp xúc với oxi, chúng sẽ bò
oxi hóa.
- Các oxit của chúng liên kết với các nhân là
hạt keo sắt kaolinit để tạo thành màng lưới dày đặt.
- Khi mất nước chúng liên kết với nhau càng
chặt hơn.


* Caực loaùi ủaự ong:
- ẹaự ong taỷn kieồu buhanran;


- Đá ong tản tổ ong, có nhiều lỗ, lỗ nhỏ như

tổ ong;
- Đá ong hạt đậu.


3- Điều kiện hình thành đá ong
- Nơi có độ dốc không cao lắm, có điều kiện tích tụ
Fe, Al, Mn. Nhất là vùng đồi núi trung du các tỉnh
Tây Ninh, Bà Ròa- Vũng Tàu…
- Nơi mà môi trường sinh thái đã và đang bò phá hủy
mạnh mẽ, khả năng bốc hơi lớn, mạch nước ngầm
lên xuống rất cao trong mùa mưa và mùa khô.


3- Điều kiện hình thành đá ong
- Mực nước ngầm không quá sâu. Đá ong thường
xuất hiện ở chân đồi vì mực nước ngầm nông hơn.
- Đá mẹ: đá mẹ, phù sa cổ, phiến thạch sét và một ít
basalt tầng mỏng hay xuất hiện đá ong (miền Đông
Nam Bô và Tây Nguyên), trên đá vôi hình thành
nên đá ong hạt đậu, kết quả của sự tích tụ tuyệt đối
của Mn6+, Mn4+, Al3+, Fe3+.


4- Ảnh hưởng của đá ong
-Khi hình thành đá ong sẽ ảnh hưởng đến môi trường
đất;
-Làm tính chất cơ lí của đất giảm, giữ ẩm kém, hút và
giữ nước kém;
-Tăng khả năng rửa trôi, xói mòn đất vì thực bì không
phát triển;

-Nghèo dinh dưỡng cho thực vật và vi sinh vật.


Bài thuyết trình của em đến đây là
hết. Kính chúc cô được dồi dào sức
khỏe, nhiều niềm vui và thành công
trong cuộc sống !!!