đề tài ánh sáng với cây lúa

ĐẠI HỌC VINH
KHOA: NÔNG - LÂM – NGƯ
ĐỀ TÀI: Sự ảnh hưởng của ánh sáng đối với cây lúa
GVHD: Nguyễn Tài Toàn
SVTH : Trần Thị Như
Võ Thị Thùy Trang
Hoàng Thị Phượng
Vi Văn Đạo
Kha Văn Giáp
Hoàng Thị Bình


NỘI DUNG
I.

ĐẶT VẤN ĐỀ

II.

ÁNH SÁNG VÀ ĐỜI SỐNG CÂY LÚA

III. ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG ĐỐI VỚI CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT

TRIỂN CỦA CÂY LÚA
IV. CÁC PHƯƠNG PHÁP CẢI THIỆN ÁNH SÁNG
V.

KẾT LUẬN


I: ĐẶT VẤN ĐỀ

Ánh sáng ảnh hưởng lớn dến sự sinh trưởng và phát triển của cây trên 2 phương diện:cường độ ánh sáng và độ dài chiếu sáng trong ngay(quang kỳ)

 Ánh sáng được coi là yếu tố sinh thái vừa có tác dụng giới hạn,vừa có

tác dụng điều chỉnh đối với đời sống sinh vật,đặc biệt là thực vật trong
đó có cây lúa
 Ánh sáng trắng trực tiếp tham gia vào quá trình quang hợp,là nguồn

dinh dưỡng của cây
 Ánh sáng ảnh hưởng đến chu kì sống của cây. Tùy theo cường độ và

chất lượng của ánh sáng mà nó ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất
của cây lúa
 Ánh sáng phân bố không đều theo không gian và thời gian
 Ánh sáng có ảnh hưởng nhất định đến cấu tạo,hình thái của cây lúa

=> Ánh sáng là yếu tố ảnh hưởng quan trọng đến cây lúa


II: Ánh sáng và đời sống cây lúa
Cũng giống như yếu tố nhiệt độ, cây lúa có nguồn gốc nhiệt đới nên nó
là cây ưa sáng và mẫn cảm với quang chu kỳ (độ dài ngày). Giống như
đại đa số các cây trồng khác, cường độ ánh sáng ảnh hưởng trực tiếp
đến hoạt động quang hợp và tạo năng suất lúa. Ðặc biệt với một số
giống lúa địa phương trung và dài ngày, chu kỳ chiếu sáng có tác động
đến quá trình làm đòng, ra hoa (gọi là những giống có phản ứng quang
chu kỳ hay là giống cảm quang). Nguồn 123.doc
 Về cường độ ánh sáng do bức xạ mặt trời chiếu xuống mặt đất thì ánh

sáng mà ta nhìn thấy được là loại ánh sáng có tác dụng cho quá trình

quang hợp của cây lúa. Cường độ ánh sáng thay đổi theo vĩ độ địa lý,
theo thời gian trong năm và thời gian trong ngày. Trong ngày, cường độ
ánh sáng đạt cực đại vào khoảng 11-13 giờ trưa, còn ở thời điểm 8-9 giờ
sáng và 15-16 giờ chiều thì cường độ ánh sáng chỉ bẳng ½ thời ðiểm cực
đại trong ngày.Nguồn 123.doc


 Trong năm, với các tỉnh phía Nam và Nam Trung bộ thì cường

độ ánh sáng phân bố đồng đều không có biến đổi nhiều, riêng đối
với các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung bộ thì cường độ ánh sáng khá
đầy đủ trong vụ mùa, riêng vụ đông xuân thì giai đoạn mạ, cấy
và đẻ nhánh thời tiết thường âm u, rét kéo dài, cường độ ánh
sáng không đầy đủ, đến tháng 4-5 trở đi có nắng ấm và ánh sáng
tương đối đầy đủ nên lúa xuân bắt đầu sinh trưởng thuận lợi.
 Về thời gian chiếu sáng (độ dài ngày): thời gian chiếu sáng và

bóng tối trong một ngày đêm (gọi là quang chu kỳ) có tác dụng
rõ rệt đến quá trình phân hóa đòng và trỗ bông. Nếu không có
điều kiện chiếu sáng phù hợp thì cây lúa không thể ra hoa kết quả
được.


 Nếu các cây trồng hàng năm phân chia làm 3 loại theo đặc tính

phản ứng quang chu kỳ (loại phản ứng ánh sáng dài ngày, loại
phản ứng ánh sáng ngắn ngày và loại phản ứng trung tính với
ánh sáng) thì cây lúa thuộc nhóm cây ngày ngắn, chỉ đòi hỏi thời
gian chiếu sáng dưới 13 giờ/ngày. Với thời gian chiếu sáng từ 910 giờ/ngày có tác dụng rõ rệt đối với việc xúc tiến quá trình làm
đòng, trỗ vào giống và vùng trồng. Ở nước ta, một số giống lúa

mùa địa phương có phản ứng rất rõ với quang chu kỳ, đem các
giống này cấy vào cụ chiêm xuân lúa sẽ không ra hoa. Thường
các giống lúa ngắn ngày có phản ứng yếu hoặc không phản ứng
với quang chu kỳ thì có thể gieo cấy vào mọi thời vụ trong năm
(nguồn 123.doc)


III: Ảnh hưởng của ánh sáng đối với các giai đoạn phát triển của
cây lúa
Cường độ ánh sáng ảnh hưởng trực tiếp đến sư quang hợp của

cây lúa, thể hiện chủ yếu bằng năng lượng ánh sáng mặt trời
chiếu trên đơn vị diện tích đất (lượng bức xạ) . Bức xạ mặt trời
gồm : ánh sáng trực xạ (là ánh sáng chiếu trực tiếp), ánh sáng
phản xạ ( ánh sáng phản chiếu ), ánh sáng tán xạ và ánh sáng
thấu qua… đều có tác dụng nhất định đối với quang hợp của
quần thể ruộng lúa
Thông thường cây lúa chỉ sử dụng được khoảng 65% năng lượng

ánh sáng mặt trời chiếu tới ruộng lúa . Trong điều kiện bình
thường lượng bức xạ trung bình từ 250-300 cal/cm2/ngày thì cây
lúa sinh trưởng tốt ở trong phạm vi này và lượng bức xạ càng cao
thì quang hợp xảy ra càng mạnh. Bức xạ mặt trời ảnh hưởng lớn
đến các giai đoạn sinh trưởng khác nhau và năng suốt lúa đặc
biệt ở các giai đoạn sau :


1. Cây mạ
.Cây mạ cần ánh sáng mạnh , trời nhiều mây âm u, ánh sáng

kém không đủ điều kiện quang hợp và cây mạ yếu vì không thể
tạo đủ chất dinh dưỡng nuôi cây.
.Ánh sáng ít còn có thể làm cho bẹ lá và bản lá của cây mạ dài

ra, cây mạ gầy hơn và yếu hơn, vì vậy cây mạ cần tránh xa các
cây lớn và nhà cao tầng. Không nên gieo mạ quá dày cây mạ sẽ
không có đủ ánh sáng để quang hợp.


Cường độ ánh sáng thấp cũng làm cho cây mạ có hàm lượng chất

khô thấp, sức đề kháng của cây mạ thấp cây mạ dể bị nhiều loại
sâu bệnh hại
2. Giai đoạn lúa non : nếu thiếu ánh sáng cây lúa sẻ ốm yếu màu
lúa từ xanh nhạt chuyển sang màu vàng, lúa không nở bụi được .
3. Thời kỳ phân hóa đòng : nếu thiếu ánh sáng thì bông lúa sẻ
ngắn ít bột, bột thoái hóa nhiều, dể bị sâu bệnh hại.


4.Thời kỳ lúa trổ : thiếu ánh sáng sự thụ phấn bị trở ngại làm tăng
số hạt lép giảm số hạt chắc và bột phát triển không đầy đủ , đồng
thời có khuynh hướng vươn lá dễ đổ ngã. Nếu trổ không có ánh
sáng thì sẻ bị đen hạt và năng suất giảm


5. Giai đoạn lúa chín : Nếu ruộng lúa khô nước nhiệt độ không khí
cao ánh sáng mạnh thì lúa chín nhanh và tập trung hơn, ngược lại
thời gian chín sẽ kéo dài. Giai đoạn này rất cần ánh sáng

Nhưng nếu nhiều ánh sáng quá thì lúa dể bị cháy và năng suất
giảm (nguồn thư viện trực tuyến violet)


 Ứng dụng trong thực tế
 Ở ĐBSCL lượng bức xạ trong năm rất dồi dào, đáp ứng đủ yêu

cầu sinh trưởng và phát triển của cây lúa gần như quanh năm.
Số giờ nắng toàn năm trung bình lên tới 2000-2400h . Suốt các
tháng mùa khô, số giờ nắng vượt quá 200h mổi tháng, nhất là
tháng 3, trung bình có 7-8 h nắng mỗi ngày. Trong những tháng
mùa mưa lượng bức xạ tương đối thấp ( 7-8h nắng trên ngày )
nhất là vào tháng 6,9 .
 Ở ĐBSCL quang kỳ trong năm biến thiên từ 10h-13h30/ngày.

Mùa đông ngày ngắn nhất là ngày đông chí , mùa hè dài hơn và
dài nhất là ngày hạ chí. Các giống lúa có cảm ứng quang kỳ
ngắn chỉ trổ bông vào những thời điểm nhất định trong năm lúc
mà quang kỳ bắt đầu ngắn dần từ sau ngày thụ phấn.( nguồn thư
viện trực tuyến violet ).


IV. CÁC PHƯƠNG PHÁP CẢI THIỆN ÁNH SÁNG
Ta chọn các giống có khả năng chịu rét để trồng vào vụ xuân
Chọn các giống lúa có khả năng chịu hạn trồng vào vụ mùa
Biện pháp luân canh:có thể trông cây rau màu hoặc ngô vào

mùa đông
Sử dụng hiệu quả ánh sáng mặt trời.nhờ cải thiện qua kiến

trúc hình dạng lá thẳng đứng,nên tổng số diện tích mặt lá
thấu nhận được ánh sáng nhiều gần gấp đôi so với các giống
lúa lá xèo cổ truyền.vì lá thẳng đứng nên có thể trồng dày
hơn;lá ít che khuất nhau.sản xuất nhiều chất quang tổng hợp
hơn trên cùng một diện tích đất.(nguồn vietsciences-free)


V:kết luận
Con người và động vật cần thức ăn thì cung giống như cây lúa cần
ánh sáng.cho nên cây lúa rất cần thiết cho sinh trưởng và phát
triển của cây lúa.Mỗi giai đoạn nếu thiếu hoặc thừa ánh sáng thì
cũng ảnh hưởng rất lớn tới năng suất của cây lúa về sau
=>chúng ta cần chú ý bảo vệ trái đất và môi trường xung quanh
để giảm thiểu tối đa sự biến đổi khí hâu.để bảo vệ sức khỏe cho
con người cũng như các loại cây trồng.


XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
Thầy cô và các bạn đã lắng nghe !