SEMINAR
Nhóm
4
Chủ
đề:
Các con đường hình thành loài mới cùng khu
Hình thành loài cùng khu
A
B
Hình thành loài cùng khu vực địa lý
A. Một sai khác nhỏ đưa tới một vài mức độ phân ly di truyền trong
quần thể gốc.
B.Sự phân hóa và phân ly di truyền tạo ra sự cách ly sinh sản.
Các con đường hình thành loài cùng khu
1
2
3
Con đường sinh thái
Con đường sinh học
Con đường đa bội hóa hoặc lai xa
kèm theo đa bội hóa
1. Hình thành loài bằng con đường sinh thái.
* Đối tượng: Các loài động thực vật ít di cư sống ở
những điều kiện sinh thái khác nhau.
Đột biến
1.1. Cơ chế
Chu kì sinh
trưởng, phát triển
Chu kì sinh sản
Cách ly mùa
vụ
Biến đổi
thành phần
kiểu gen
Cách ly sinh
sản
Loài
mới
1.2. Các ví dụ
Ví dụ 1: Sự hình thành loài bằng con đường sinh
thái của quần thể cỏ băng ở bờ sông Vonga
Ra hoa kết quả muộn
hơn (sau mùa lũ)
Cỏ Băng bờ sông
Nòi sinh thái bờ sông
không giao phối được với
nòi sinh thái bãi bồi
Sông VonGa
Cỏ Băng bãi bồi
Ra hoa kết quả sớm
hơn (trước mùa lũ)
Ví dụ 2: Sự hình thành các quần thể cá hồi ở hồ Xêvan
(Armernia).
2. Hình thành loài bằng con đường sinh học
* Đối tượng: Những loài động vật kí sinh trên động vật
khác, sâu bọ kí sinh trên thực vật hoặc ở thực vật kí
sinh.
Ví dụ 1: Hình thành 4 loài chấy kí sinh trên khỉ Nam Mỹ
Ví dụ 2: Sự hình thành nòi ruồi sống trên táo nhà từ nòi sống trên táo gai.
3. Hình thành loài bằng đa bội hóa hoặc lai xa kèm theo đa bội hóa
3.1. Hình thành loài bằng đa bội hóa cùng nguồn
3.1.1. Cơ chế
2n
2n
Nguyên phân
2n
3n
4n
thoi vô sắc không
hình thành
n
4n
3.1.2. Các ví dụ
Ví dụ 1: Hình thành loài tứ bội Oenothera gigas
từ loài lưỡng bội Oenothera lamaciana (2n=14).
Ví dụ 2: Các loài tự đa bội
Ví dụ 3:
3.2. Hình thành loài nhờ cơ chế lai xa và đa bội
hóa
* Đối tượng: 75 % các loài thực vật có hoa và 90% các
loài dương xỉ.
Cơ chế hình thành loài nhờ lai xa và đa bội hóa
Ví dụ 1: Thí nghiệm lai củ cải và cải bắp của Kapetrenco
Ví dụ 2: Tạo lúa mì Triticum aestivum
Ví dụ 3: Hình thành 2 loài mới trong chi Tragopogon
Ví dụ 4: Tạo con La từ lừa và ngựa
(2n=64)
(2n=62)
2n=63
Ví dụ 5: Sự hình thành các quần thể cá ở hồ
Victoria - châu Phi
Pundamilia
nyererei
Pundamilia
pundamilia
Chiếu tia sáng đơn sắc
Không có con lai ngoài tự nhiên
Con lai
3.3. Hình thành loài mới do những cấu trúc lại
nhiễm sắc thể
Ví dụ 1: Người hiện đại được hình thành từ loài vượn
Và
2
Ví dụ 2: Hình thành loài Clarkia lingulata (sống nơi khô ráo, cánh hoa hình
thìa) từ loài Clarkia biloba ( sống nơi ẩm hơn, cánh hình trái tim)
Clarkia Biloba
2n=16
Clarkia Lingulata
2n=18
Ví dụ 3: Loài chuột túi có bộ NST từ 2n=50 đến 2n=56 do đột
biến chuyển NST từ lệch tâm thành cân tâm.
Ví dụ 4: loài mới cũng được hình thành từ từ trong thời
gian dài khi không có cơ chế cách li
3.3. Tiến hóa phân tử và sự hình thành loài
Các biến đổi phân tử:
- Sự lặp gen
- Các yếu tố di truyền vận động
- Các trình tự xen
- Trình tự DNA lặp lại
Sự sắp xếp sai trật tự các gen, hình thành các locus gen
mới,… sự không bình thường của quá trình tiếp hợp NST
trong quá trình phát sinh giao tử
Bất thụ