Bài giảng thương mại điện tử chương 1 TỔNG QUAN về THƯƠNG mại điện tử

Thương mại điện tử
• www.trongedu.com


Nội dung
Chương 1: Tổng quan về thương mại điện tử
Chương 2: Các mô hình kinh doanh điện tử
Chương 3: An toàn trong TMĐT
Chương 4: Vấn đề pháp lý trong TMĐT
Chương 5: Thanh toán điện tử
Chương 6: Marketing trong TMĐT
Chương 7: Xây dựng dự án TMĐT


Chương 1: Tổng quan về TMĐT
1. Sự hình thành và phát triển của TMĐT
2. Một số khái niệm về TMĐT
3. Đặc điểm của TMĐT
4. Lợi ích và hạn chế của TMĐT
5. Xu hướng của thương mại điện tử
6. Các lĩnh vực ứng dụng của TMĐT


1. Sự hình thành & phát triển của TMĐT
Các làn sóng văn minh nhân loại
•
•

Alvin Toffler (trong cuốn The Third Ware, 1981) chia 10.000 năm văn minh nhân loại thành 3 làn sóng
phát triển chính
Ông đã dự đoán loài người sẽ tiến đến làn sóng văn minh thứ ba – làn sóng phát triển Kỷ nguyên

Mạng
Kỷ nguyên mạng → Xã hội thông tin

Tri thức đóng vai trò quan trọng

Phát triển nguồn nhân lực và các mối quan hệ của con người trên
thế giới thông qua các thiết bị: máy tính, điện thoại di động, PDA → Các
nguồn trí tuệ con người được gắn kết

Xa lộ thông tin (Internet), các mạng truyền thông, các phương tiện
phần cứng và phần mềm, các máy tính PC, modem và các máy điện thoại
di động…

Kỷ nguyên công nghiệp

Văn minh công nghiệp → Xã hội công nghiệp
Máy móc thay thế sức người
Khai thác tài nguyên thiên nhiên trong lòng đất, đáy biển…
Xa lộ, cao , đường sắt, sân bay, bến cảng, khu công nghiệp

Văn minh nông nghiệp → Xã hội nông nghiệp
 Lao động xã hội sử dụng sức người là chính
 Trồng trọt trên cánh đồng
 Công cụ lao động thô sơ
Kỷ nguyên nông nghiệp


Doanh nhân trong các nền văn minh
Xã hội nông nghiệp
•

•

Các thương gia, lái buôn: “Con đường tơ lụa”,
Công cụ, phương tiện lao động thô sơ

Xã hội công nghiệp
• Doanh nhân thế hệ thứ nhất tạo CS hạ tầng cho XH-CN: Các trùm
tư bản công nghiệp: Vua thép (Andrew Carnegie), vua dầu mỏ (J. D.
Rockefeller), trùm ôtô (Henry Ford)
• Các doanh nhân thế hệ thứ hai: sử dụng CSHT: Các tập đoàn sản
xuất - phân phối, công nghiệp giải trí… (Wal-mart, Mc Donald)

Xã hội thông tin
•

Các doanh nhân thế hệ thứ ba: tạo nên hạ tầng thông
tin cho xã hội: Bill Gates, Micheal Dell…

• Và những doanh nhân thế hệ thứ tư: ứng dụng
CNTT làm ra bạc tỉ: Jeff Bezos (Amazon); Jerry Yang,
David Filo (Yahoo!)
• Trong khoảng thời gian 20 năm trở lại, các công ty
thành đạt chủ yếu là các công ty tham gia vào các ngành
liên quan đến Internet


Sự hình thành và phát triển của TMĐT
Internet đang tác động mạnh đến cuộc sống con người. Cuộc sống mạng sẽ là
một đặc trưng của đời sống tương lai. Một khi con người đã bắt đầu sử dụng
Internet thì sẽ không có sự quay lại.

( Bill Gates - Chủ tịch kiêm Kiến trúc sư trưởng phần mềm - Tập đoàn Microsoft)

CNTT, Internet
tác động mạnh
mẽ tới lĩnh vực
kinh doanh sẽ
dẫn đến sự hình
thành
một
phương
thức
kinh doanh mới
– Thương mại
điện tử


Sự hình thành và phát triển của TMĐT

“Khi xã hội mạng đã dần trở thành hiện thực,
các hoạt động thương mại trên Internet có
thể theo sau. Việc triển khai các hoạt động
thương mại trên Internet là điểm mấu chốt
của việc tạo ra của cải vật chất trong một xã
hội mạng. Hoạt động đó còn được gọi là
thương mại điện tử.”
Sayling Wen, “Future of E-commerce”


Sự hình thành và phát triển của TMĐT
“Trong năm năm tới, tất cả các doanh nghiệp sẽ là các doanh nghiệp trực tuyến”

Andy Grove, CEO của Intel

“Một năm trên mạng tương đương
với bảy năm trên mặt đất”
John Chambers, CEO của Cisco
Systems
“Giống như đường sắt, thương mại điện tử đem tới sự

tác động mới, nhanh chóng làm thay đổi nền kinh tế, xã
hội và chính trị”
Peter Drucker


Các câu chuyện thành công của TMĐT

• Câu chuyện của Dell
• Câu chuyện của Quatas Airway
• Câu chuyện của Yahoo!, Ebay, Google


Câu chuyện kinh doanh của DELL
www.dell.com
Đẹp trai, phong trần và
lãng mạn là những điều
mà đông đảo khách hàng
cũng như đối tác nhận xét
về Micheal Dell

Vấn đề của DELL
• Công ty Dell Computer được thành lập ngày 3 tháng
5 năm 1984; Vốn khởi đầu: 1000 $.
• Tháng 1 năm 1993, DELL đoạt doanh số 2 tỷ

$.

Vấn đề của Dell
Năm 1994, Dell rơi vào khủng hoảng “khi mà thật
trớ trêu, đây lại là một vấn đề do phát triển quá nhanh
– trong năm 1993 doanh thu của công ty tăng thêm
890 triệu USD, đạt 2,1 tỉ USD. Ðiều này lẽ ra phải là
một tin tức tốt lành nhưng sự thật thì ngược lại.
"Tiềm lực của chúng tôi không cho phép công ty
mở rộng hoạt động với một tốc độ cao như vậy."


Giải pháp của DELL
•
•
•
•
•
•

Marketing trực tuyến, trực tiếp
Hệ thống bán hàng trực tuyến B2C
Triển khai hệ thống B2B
Hệ thống hợp tác điện tử
Dịch vụ khách hàng điện tử

Intrabusiness EC


Kết quả của DELL
• Bằng việc DELL bán máy tính lắp ráp theo đơn đặt hàng
qua mạng Internet nhanh chóng trở thành một cuộc
cách mạng qua trang www.dell.com
• 1999, DELL trở thành công ty kinh doanh PC số 1 ở Mỹ.
• Doanh số trực tuyến của Dell năm 2004: 3,25 tỉ USD
• DELL liên kết web đầu tiên tới khách hàng (liên kết có
tên “Premier Pages”) cho phép khách hàng vào trực tiếp
cơ sở dữ liệu về dịch vụ và hỗ trợ công ty.
• Michael Dell - một trong số “100 nhân vật có ảnh hưởng
nhât trên thế giới” (Tạp chí Time bình chọn 4/2004).


Qantas Airways
Ứng dụng TMĐT để cạnh tranh
Vấn đề
• Giá nhiên liệu tăng
• Qantas phải đối mặt với 2 vấn đề
lớn: sự cạnh tranh gay gắt của các
đối thủ và việc tăng phí dịch vụ
của sân bay quốc tế Sydney
• Sau vụ 11/9, nhu cầu vận tải hàng
không giảm
• Qantas cần thay thế một số máy
bay lớn để cạnh tranh
• Kinh tế Australia giảm sút

Giải pháp của Qantas
• Ký các hợp đồng với các nhà cung cấp
nhiên liệu nhằm chủ động về vấn đề
nhiên liệu, tránh những biến động lớn về
giá cả thị trường
• Tập trung triển khai các hệ thống TMĐT
liên quan tới các hoạt động mua, bán, trao
đổi hàng hoá, dịch vụ, thông tin, triển khai
hệ thống thanh toán điện tử
• Các giải pháp khác


Giải pháp của Qantas


Giải pháp của Qantas
Các hoạt động B2B
• Tham gia thị trường điện
tử B2B
• Liên kết với các nhà
cung ứng và các hãng
hàng không lớn nhằm
hợp tác giải quyết các
vấn đề: nguyên liệu,
dịch vụ nguyên liệu, các
dịch vụ bảo trì, sửa
chữa nhỏ, các dịch vụ
hậu cần

• Liên
kết
với
Corporcure.com.au
cùng 13 tập đoàn
Australia
lớn
hình
thành tập khách hàng
chiến lược
• Thực hiện các hoạt
động mua sắm điện tử
nhằm cung cấp thiết bị
văn phòng, các dịch vụ
hỗ trợ…


Giải pháp của Qantas
Các hoạt động B2C
• Đặt chỗ, bán vé trực tuyến
• Mạng không dây

Các hoạt động B2E (business – to – employee)
• Đào tạo trực tuyến
• Ngân hàng trực tuyến


Kết quả của Qantas
• Qantas cắt giảm chí phí ước tính
khoảng 85 triệu USD (AU) mỗi năm

(2003)
• Qantas tăng doanh thu từ các dịch vụ
(không kể dịch vụ du lịch) hàng năm
khoảng 700 triệu USD (AU)
• Trở thành một đối thủ cạnh tranh lớn
nhất trong lĩnh vực vận tải hàng không.


Câu chuyện TMĐT của Việt Nam


Câu chuyện TMĐT của Việt Nam

Quỳnh Lương là một xã đầu tiên của Nghệ
An đã mạnh dạn lập 1 trang web để quảng bá và
bán rau qua mạng.


Câu chuyện TMĐT của Việt Nam

Chỉ cần một cái nhấp chuột khách hàng ở xa có thể yên
tâm với nguồn cung cấp rau sạch từ người dân Quỳnh
Lương. Từ khi trang web ra đời đã có rất nhiều hộ gia
đình chuyển sang trồng rau màu. Hàng năm thu nhập từ
rau màu chiếm 79% tổng thu nhập của toàn xã.


Câu chuyện TMĐT của Việt Nam
Anh/Chị hãy kể một câu chuyện
thành công hoặc thất bại của

TMĐT Việt Nam?
Nguyên nhân của thành công/
thất bại trong câu chuyện đó?


Thực trạng TMĐT Việt Nam
• Thương mại điện tử ở Việt Nam đã hình thành từ
đầu những năm 2000 và phát triển khá nhanh trong
12 năm qua.
• Theo báo cáo mới nhất của Hiệp hội Thương mại
điện tử Việt Nam, thực hiện với 3193 doanh nghiệp
(89% có quy mô vừa và nhỏ), 42% đơn vị cho biết đã
xây dựng website thương mại điện tử riêng. Tỷ lệ các
doanh nghiệp chấp nhận đặt hàng qua website là 29%.


Thực trạng TMĐT Việt Nam

• Hết năm 2012, TMĐT chỉ chiếm 0,3 - 0,5% tổng
doanh số bán lẻ tại Việt Nam.

• So với con số 31 triệu người sử dụng Internet ở Việt
Nam (chiếm 35,5% dân số) thì con số trên còn quá
khiêm tốn. Điều này cũng có nghĩa, tiềm năng để
phát triển TMĐT ở Việt Nam là rất lớn.