NGHIÊN cứu các THÔNG số ẢNH HƯỞNG và xác ĐỊNH kết cấu BUỒNG bóc vỏ tỏi sử DỤNG KHÍ nén
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (20.96 MB, 195 trang )
M CL C
L IăCAMăĐOAN ........................................................................................................................... iii
L I C Mă N ................................................................................................................................. iv
TÓM T T ........................................................................................................................................ v
Ch
ngă1:ăM Đ U ....................................................................................................................... 1
1.1. Đ t v năđề ............................................................................................................................... 1
1.2. Tính c p thi t c aăđề tài ......................................................................................................... 2
1.3. ụănghĩaăkhoaăh c và th c ti n c aăđề tài................................................................................ 2
1.3.1.ụănghĩaăkhoaăh c c aăđề tài .................................................................................................... 2
1.3.2.ụănghĩaăth c ti n c aăđề tài .................................................................................................... 3
1.4. M c tiêu nghiên c uăđề tài ..................................................................................................... 3
1.5. Đ iăt
ng và ph m vi nghiên c u .......................................................................................... 3
1.5.1.Đ iăt
ng nghiên c u ............................................................................................................. 3
1.5.2.Ph m vi nghiên c u ................................................................................................................ 3
1.6. Ph
ngăphápănghiênăc u ........................................................................................................ 4
1.6.1.Nghiên c u phân tích lý thuy t ............................................................................................... 4
1.6.2.Ph
ngăphápăth c nghi m ...................................................................................................... 4
1.7. K t c u c aăđề tài ................................................................................................................... 4
Ch
ngă2:ăT NG QUAN ................................................................................................................ 5
2.1
T i .......................................................................................................................................... 5
2.1.1 Gi i thi u về t i ...................................................................................................................... 5
2.1.2 Điều ki năsinhătr
ng c a t i ................................................................................................. 9
2.1.3 Vùng phân b cây t i.............................................................................................................. 9
2.1.4 Các gi ng t i ........................................................................................................................ 11
2.2
C u t o và thành phân hóa h c c a t i ................................................................................. 12
2.2.1 C u t o c t i ........................................................................................................................ 12
2.2.2 Thành ph n hóa h c c a c t i ............................................................................................. 12
2.2.3 T i Vi t Nam ........................................................................................................................ 14
2.3
Cácăph
ngăphápăbócăv ăt i ................................................................................................. 15
2.3.1 Bócăv ăt iăth ăcông .............................................................................................................. 16
2.3.2 Bóc v t i bằng máy ............................................................................................................. 16
2.4
Các nghiên c u liên quan t iăđề tài ...................................................................................... 19
2.4.1 Các nghiên c uăn
c ngoài .................................................................................................. 19
2.4.2 Các nghiên c uătrongăn
c .................................................................................................. 22
vi
Ch
ngă3:ăC ăS LÝ THUY T .................................................................................................. 25
3.1
Tính ch t c a không khí trong khí quyển ............................................................................. 25
3.2
Tính toán dòng khí m t chiềuăđo n nhi t ............................................................................. 27
3.2.1 Dòng khí m t chiều dừngăđo n nhi t thu n ngh ch ............................................................. 27
Ch
ngă4:ăMÔăHỊNHăTH C NGHI M ....................................................................................... 37
4.1
Các thông s máy bóc v t i ................................................................................................ 37
4.2
K t c u máy bóc v t i ......................................................................................................... 37
4.3
K t c u bu ng bóc v ........................................................................................................... 38
4.4
Tính toán vòi phun ............................................................................................................... 40
Ch
ngă5 MÔ PH NGăXÁCăĐ NH CÁC THÔNG S BU NG BÓC ...................................... 44
5.1
M c tiêu ................................................................................................................................ 44
5.2
Thi t b và d ng c h tr quá trình thử nghi m .................................................................. 46
5.3
Các thông s c năxácăđ nh .................................................................................................... 48
5.4
Cácăph
ngăánăvƠăk t qu mô ph ng ................................................................................... 49
5.4.1 Ph
ngăánămôăph ng v i vòi phun b trí xo n lên .............................................................. 49
5.4.2 Ph
ngăánăl păđ t vòi phun xo n lên xu ng ..................................................................... 108
Ch
ngă6:ăTH C NGHI MăĐÁNHăGIÁ ................................................................................... 169
ng c a kh iăl
ng t iăđ n tỷ l bóc ...................................................................... 169
6.1.1 Thí nghi m v i kh iăl
ng t i 300g .................................................................................. 169
6.1.2 Thí nghi m v i kh iăl
ng t i 400g .................................................................................. 170
6.1.3 Thí nghi m v i kh iăl
ng t i 500g .................................................................................. 172
6.1
6.2
nhăh
nhăh
ng th i gian bóc t iăđ n tỷ l t iăđ
c bóc ........................................................... 174
6.2.1 Th i gian bóc 10 giây ......................................................................................................... 174
6.2.2 Th i gian bóc 15 giây ......................................................................................................... 176
6.2.3 Th i gian bóc 25 giây ......................................................................................................... 177
6.3
nhăh
ng c a áp su tăđ n tỷ l t iăđ
c bóc v .............................................................. 179
6.3.1 Áp su t dòng khí P = 6 bar ................................................................................................. 179
6.3.2 Áp su t dòng khí P = 7 bar ................................................................................................. 180
Ch
ngă7:ăK T LU N, KI N NGH ......................................................................................... 183
7.1
K t lu n .............................................................................................................................. 183
7.2
Ki n ngh ............................................................................................................................ 183
TÀI LI U THAM KH O ........................................................................................................... 184
vii
DANH M C HÌNH NH
Hình 2.1: C t i ..........................................................................................................................5
Hình 2.2: Thân cây t i ................................................................................................................6
Hình 2.3: Thân t i .......................................................................................................................7
Hình 2.4: Lá t i ...........................................................................................................................8
Hình 2.5: Hoa t i ........................................................................................................................8
Hình 2.6: C t i ..........................................................................................................................9
Hình 2.7: R t i ...........................................................................................................................9
Hình 2.8: Vùng phân b t i TrungăÁănĕmă2000ăvƠă2001ă[3] ................................................10
Hình 2.9: C u t o c t i [1] ......................................................................................................12
Hình 2.10: C u t o tép t i [1] ...................................................................................................12
Hìnhă2.11:ăT iătía .....................................................................................................................14
Hìnhă2.12.ăT iătr ng ..................................................................................................................14
Hình 2.13:ăT iăLýăS n ..............................................................................................................15
Hình 2.14: Quá trình bóc v t i bằng tay .................................................................................16
Hình 2.15: Quá trình bóc v t i bằng d ng c ..........................................................................16
Hình 2.16: Quá trình bóc v t i bằng ma sát ............................................................................17
Hình 2.17: Bóc v t i bằng nguyên lý bóc v ma sát ...............................................................17
Hình 2.18: Quá trình bóc v t i bằng khí nén ..........................................................................17
Hình 2.19: Nguyên lý bóc v t i bằng khí [6] ..........................................................................18
Hình 2.20: Quá trình bóc v t iă t ..........................................................................................18
Hình 2.21: Nguyên lý bóc v t iă t [6]...................................................................................18
Hình 2.23: nhăh ng c a m tăđ t i t i tỷ l t iăđ c bóc [8] ..............................................20
Hình 2.24: nhăh ng c a th i gian bóc t i tỷ l t iăđ c bóc [8]..........................................20
Hình 2.25: nhăh ng c a m tăđ t iăđ n hi u su t sử d ngănĕngăl ng [8] ..........................21
Hình 2.26: nhăh ng c a th iăgianăbócăđ n hi u su t sử d ngănĕngăl ng [8] .....................21
Hìnhă2.27:ăKíchăth c vòi phun [6]..........................................................................................22
Hình 2.28: K t c u bu ng bóc ..................................................................................................23
Hìnhă3.2:ăĐiều ki n hình h c ngătĕngăt c dòng khí ................................................................33
Hình 3.3: S thayăđ i áp su t t căđ và t căđ âm thanh d c theo ng Laval ..........................34
Hìnhă3.4:ăS ăđ quy trình tính toán thông s đ u vào c a vòi phun ........................................36
Hìnhă3.5:ăS ăđ quy trình tính toán thông s đ u ra c a vòi phun ...........................................36
Hình 4.2: K t c u máy ..............................................................................................................37
Hình 4.3: K t c u bu ng bóc ....................................................................................................38
Hình 4.4: K t c u vòi phun .......................................................................................................40
Hình 4.4: B n v c u t oăđ u phun ...........................................................................................41
Hình 5.1: Tép t i .......................................................................................................................44
Hình 5.2: Kíchăth c bu ng bóc ...............................................................................................45
Hình 5.3: Vòi phun ...................................................................................................................45
Hình 5.4: Góc l păđ t vòi phun .................................................................................................45
Hình 5.5: Máy nén khí PUMA PK1090 ...................................................................................46
Hìnhă5.6:ăĐ ng h b m giây .....................................................................................................47
Hình 5.7: CơnăNh năHoƠă(5ăkg)................................................................................................47
Hình 5.9: S l ng vòi phun.....................................................................................................49
viii
Hình 5.10: Mô ph
Hình 5.11: Mô ph
Hình 5.12: Mô ph
Hình 5.13: Mô ph
Hình 5.14: Mô ph
Hình 5.15: Mô ph
Hình 5.16: Mô ph
Hình 5.17: Mô ph
Hình 5.18: Mô ph
Hình 5.19: Mô ph
Hình 5.20: Mô ph
Hình 5.21: Mô ph
Hình 5.22: Mô ph
Hình 5.23: Mô ph
Hình 5.24: Mô ph
Hình 5.25: Mô ph
Hình 5.26: Mô ph
Hình 5.27: Mô ph
Hình 5.28: Mô ph
Hình 5.29: Mô ph
Hình 5.30: Mô ph
Hình 5.31: Mô ph
Hình 5.32: Mô ph
Hình 5.33: Mô ph
Hình 5.34: Mô ph
Hình 5.35: Mô ph
Hình 5.36: Mô ph
Hình 5.37: Mô ph
Hình 5.38: Mô ph
Hình 5.39: Mô ph
Hình 5.40: Mô ph
Hình 5.41: Mô ph
Hình 5.42: Mô ph
Hình 5.43: Mô ph
Hình 5.44: Mô ph
Hình 5.45: Mô ph
Hình 5.46: Mô ph
Hình 5.47: Mô ph
Hình 5.48: Mô ph
Hình 5.49: Mô ph
Hình 5.50: Mô ph
Hình 5.51: Mô ph
Hình 5.52: Mô ph
Hình 5.53: Mô ph
Hình 5.54: Mô ph
ng v n t c và m tăđ r i .............................................................................50
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................50
ng v n t c và m tăđ r i .............................................................................51
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................51
ng v n t c và m tăđ r i dòng khí ..............................................................52
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................52
ng v n t c và m tăđ r i dòng khí ..............................................................53
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................53
ng v n t c và m tăđ r i dòng khí ..............................................................54
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................54
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................55
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................55
ng v n t c và m tăđ r i .............................................................................56
ng m tăđ dòng khí ....................................................................................56
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................57
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................57
ng v n t c và m tăđ r i .............................................................................58
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................58
ng v n t c và m tăđ r i dòng khí ..............................................................61
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................61
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................62
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................62
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................63
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................63
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................64
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................64
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................65
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................65
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................66
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................66
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................67
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................67
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................68
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................68
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................69
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................69
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................70
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................70
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................71
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................71
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................72
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................72
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................74
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................75
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................75
ix
Hình 5.55: Mô ph
Hình 5.56: Mô ph
Hình 5.57: Mô ph
Hình 5.58: Mô ph
Hình 5.59: Mô ph
Hình 5.60: Mô ph
Hình 5.61: Mô ph
Hình 5.62: Mô ph
Hình 5.63: Mô ph
Hình 5.64: Mô ph
Hình 5.65: Mô ph
Hình 5.66: Mô ph
Hình 5.67: Mô ph
Hình 5.68: Mô ph
Hình 5.69: Mô ph
Hình 5.70: Mô ph
Hình 5.71: Mô ph
Hình 5.72: Mô ph
Hình 5.73: Mô ph
Hình 5.74: Mô ph
Hình 5.75: Mô ph
Hình 5.76: V trí l
Hình 5.77: Mô ph
Hình 5.78: Mô ph
Hình 5.79: Mô ph
Hình 5.80: Mô ph
Hình 5.81: Mô ph
Hình 5.82: Mô ph
Hình 5.83: Mô ph
Hình 5.84: Mô ph
Hình 5.85: Mô ph
Hình 5.86: Mô ph
Hình 5.87: Mô ph
Hình 5.88: Mô ph
Hình 5.89: Mô ph
Hình 5.90: Mô ph
Hình 5.91: Mô ph
Hình 5.92: Mô ph
Hình 5.93: Mô ph
Hình 5.94: Mô ph
Hình 5.95: Mô ph
Hình 5.96: Mô ph
Hình 5.97: Mô ph
Hình 5.98: Mô ph
Hình 5.99: Mô ph
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................76
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................76
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................77
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................77
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................78
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................78
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................79
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................79
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................80
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................80
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................81
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................81
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................82
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................82
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................83
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................83
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................84
ng v n t c dòng khí và m tăđ r i c a dòng khí ........................................84
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................85
ng v n t c dòng khí và m tăđ r i c a dòng khí ........................................85
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................86
păđ t ngăthoátăkhíătrênăđ ng tròn ............................................................88
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................89
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................89
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................90
ng m tăđ r i dòng khí ...............................................................................90
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................91
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................91
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................92
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................92
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................93
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................93
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................94
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................94
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................95
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................95
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................96
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................96
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................97
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................97
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................98
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................98
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .......................................................99
ng m tăđ dòng khí .....................................................................................99
ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí .....................................................100
x
Hình 5.100: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................100
Hình 5.101: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................101
Hình 5.102: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................101
Hình 5.103: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................102
Hình 5.104: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................102
Hình 5.105: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................103
Hình 5.106: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................103
Hình 5.107: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................104
Hình 5.108: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................104
Hình 5.109: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................105
Hình 5.110: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................105
Hình 5.111: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................106
Hình 5.112: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................106
Hình 5.113: S l ng vòi phun...............................................................................................108
Hình 5.114: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i .........................................................................109
Hình 5.115: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................109
Hình 5.116: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i .........................................................................110
Hình 5.117: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................110
Hình 5.118: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i .........................................................................111
Hình 5.119: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................111
Hình 5.120: Mô ph ng v n t c dòng khí và m tăđ r i ..........................................................112
Hình 5.121: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................112
Hình 5.122: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i .........................................................................113
Hình 5.123: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................113
Hình 5.124: Mô ph ng v n t c và m tăđ dòng khí ...............................................................114
Hình 5.125: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................114
Hình 5.126: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i dòng khí ..........................................................115
Hình 5.127: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................115
Hình 5.128: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................116
Hình 5.129: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................116
Hình 5.130: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................117
Hình 5.131: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................117
Hình 5.132: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................120
Hình 5.133: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................120
Hình 5.134: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................121
Hình 5.135: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................121
Hình 5.136: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................122
Hình 5.137: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................122
Hình 5.138: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................123
Hình 5.139: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................123
Hình 5.140: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................124
Hình 5.141: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................124
Hình 5.142: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................125
Hình 5.143: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................125
Hình 5.144: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................126
xi
Hình 5.145: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................126
Hình 5.146: Mô ph ng vân t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................127
Hình 5.147: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................127
Hình 5.148: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................128
Hình 5.149: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................128
Hình 5.150: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................129
Hình 5.151: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................129
Hình 5.152: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................130
Hình 5.153: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................130
Hình 5.154: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................131
Hình 5.155: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................131
Hình 5.156: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................134
Hình 5.157: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................134
Hình 5.158: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................135
Hình 5.159: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................135
Hình 5.160: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................136
Hình 5.161: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................136
Hình 5.162: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................137
Hình 5.163: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................137
Hình 5.164: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................138
Hình 5.165: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................138
Hình 5.166: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................139
Hình 5.167: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................139
Hình 5.168: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................140
Hình 5.169: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................140
Hình 5.170: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................141
Hình 5.171: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................141
Hình 5.172: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................142
Hình 5.173: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................142
Hình 5.174: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................143
Hình 5.175: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................143
Hình 5.176: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................144
Hình 5.177: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................144
Hình 5.178: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ..................................................145
Hình 5.179: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................145
Hình 5.180: V trí l păđ t ngăthoátăkhíătrênăđ ng tròn ........................................................147
Hình 5.181: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................148
Hình 5.182: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................148
Hình 5.183: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................149
Hình 5.184: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................149
Hình 5.185: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................150
Hình 5.186: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................150
Hình 5.187: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................151
Hình 5.188: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................151
Hình 5.189: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................152
xii
Hình 5.190: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................152
Hình 5.191: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................153
Hình 5.192: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................153
Hình 5.193: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................154
Hình 5.194: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................154
Hình 5.195: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................155
Hình 5.196: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................155
Hình 5.197: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................156
Hình 5.198: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................156
Hình 5.199: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................157
Hình 5.200: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................157
Hình 5.201: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................158
Hình 5.202: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................158
Hình 5.203: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................159
Hình 5.204: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................159
Hình 5.205: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................160
Hình 5.206: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................160
Hình 5.207: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................161
Hình 5.208: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................161
Hình 5.209: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................162
Hình 5.210: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................162
Hình 5.211: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................163
Hình 5.212: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................163
Hình 5.213: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................164
Hình 5.214: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................164
Hình 5.215: Mô ph ng v n t c và m tăđ r i c a dòng khí ...................................................165
Hình 5.216: Mô ph ng m tăđ dòng khí .................................................................................165
Hình 6.1: Biểuăđ nhăh ng c a kh iăl ng t iăđ n tỷ l bóc v t i ....................................173
Hình 6.2: Biểuăđ nhăh ng c a th i gian bóc t i tỷ l t iăđ c bóc ...................................178
Hình 6.3: Mô hình th c nghi m ..............................................................................................182
xiii
DANH M C B NG BI U
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
ngă2.1:ăăTopă10ăn c s n xu t t i l n nh t th gi iătrongănĕmă2010ă[2]..............................10
ngă2.2:ăThành ph n hoá h c c a c t i [1] ...........................................................................13
ng 3.1: S mũăđo n nhi t c a không khí ph thu c nhi tăđ ...............................................26
ng 5.1: Thông s máy nén khí ..............................................................................................46
ngă5.2:ăCácăph ngăánămôăph ng s l ng vòi và v trí l păđ t b trí xo năđiălên ..............49
ng 5.3: K t qu mô ph ng ....................................................................................................59
ngă5.4:ăCácăph ngăánămôăph ng vi trí l păđ t ng thoát khí ..............................................60
ngă5.5:ăThayăđ i v trí l păđ t ng thoát khí vòi phun theo đ ng xo năđiălên ....................73
ngă5.6:ăCácăph ngăánămôăph ngăđ ng kính .....................................................................74
ngă5.7:ăThayăđ iăđ ng kính ng thoát khí vòi phun b tríătheoăđ ng xo năđiălên ...........87
ng 5.8: V trí l p ngăthoátăkhíătrênăđ ng tròn ...................................................................88
ngă5.9:ăThayăđ i v trí ngăthoátăkhíătrênăđ ng tròn .........................................................107
ngă5.10:ăCácăph ngăánămôăph ng s l ng vòi và v trí l păđ t b trí xo năđiălên ..........108
ng 5.11: S l ng, v trí l păđ t, b tríătheoăđ ng xo n lên xu ng ..................................118
ngă5.12:ăCácăph ngăánămôăph ng vi trí l păđ t ng thoát khí ..........................................119
ngă5.13:ăThayăđ i v trí ng thoát khí vòi phun b tríătheoăđ ng xo n lên xu ng ...........132
ngă5.14:ăCácăph ngăánămôăph ngătr ngăh păxo n lên ...................................................133
ng 5.15: Kích th căđ ng kính ng thoát khí b tríătheoăđ ng xo n lên xu ng ............146
ng 5.16: V trí l p ngăthoátăkhíătrênăđ ng tròn ...............................................................147
ngă5.17:ăThayăđ i v trí ngăthoátătrênăđ ng tròn vòi phun xo n lên xu ng ....................166
ng 5.18: T ng k t thông s c ăb n c a thùng bóc v choăcácătr ng h păđưămôăph ng ...168
xiv
Ch ơng 1: M
Đ U
1.1. Đặt v n đ
Vi t Nam là m tăn
th c t đ tăn
cătaăđ
c có truyền th ng về s n xu t nông nghi p, xu t phát từ
căthiênănhiênă uăđưiăvề th i ti t, khí h u nhi tăđ iăgióămùa,ăđ t
đaiă phìă nhiêu,ă phongă phúă đaă d ng về các lo i nông s n.s n xu t các s n phẩm nông
nghi p là ngành hàng có tính chi năl
c quan tr ng trong k ho ch phát triển kinh t
hi nănay.ăĐể nâng cao giá tr các s n phẩm nông s n nhằmătĕngăgiáătr tiêu th trong
n
c và xu t khẩu c a các lo i s n phẩm này, ngoài vi căthayăđ i gi ng cây tr ng và
kỹ thu t canh tác thì vi c ch bi năcũngăgópăph n quan tr ng. M t quy trình ch bi n
đ
c h tr b i các lo i máy móc thi t b h pălýăcũngălƠmătĕngăgiáătr ch tăl
lo i s n phẩm,ălƠmătĕngănĕngăsu t, tỷ l thành phẩm cao, gi măđ
v năđề nâng cao kh nằn c nh tranh thì ch tă l
ng các
c ph phẩm.Trong
ng và giá c ph iăđ
căđ t lên hàng
đ u.
Ch bi n nông s n là m t ngành s n xu tă đ
tâm. Hi n nay, nhiềuăn
c nhiềuă n
c trên th gi i quan
c trên th gi iăđưăkhôngăngừngăđ uăt ăcôngăs căchoălĩnhăv c
nghiên c u, ch t o ra các thi t b ph c v cho vi c b o qu n và ch bi n s n.ă Đơyă
không ch là ngành s n xu t mang l i nhiều l i nhu năchoănhƠăđ uăt ămƠănóăgópăph n
t o vi călƠm,ătĕngăthuănh păchoăng
Hi nănay,ătrongăđiều ki năn
i nông dân và gi i quy t m t s v năđề xã h i.
c ta vi c b o qu n và ch bi n nông s n còn g p
nhiều h n ch khóăkhĕnădoăthi u máy móc thi t b ch aăcóăhi u qu cao. Ph n l n, các
thi t b máyă mócă trongă n
cũngănh ăch tăl
că ch aă đápă ng yêu c u th c t .Nó làm gi mă nĕngă su t
ng s n phẩm gây lãng phí l n về nguyên v t li u, d n t i chi phí giá
thành cao khó c nhătranhăđ
c.
Vì v y, vi c áp d ng khoa h c kỹ thu tă vƠoă lĩnhă v c ch bi n nông s n ph i
đ
c xem tr ng. Tuy nhiên, v năđề này còn g p nhiều h n ch ,ăkhóăkhĕnăvƠăch aăđ
c
đ uăt ăđúngăm c:ăđ c bi tălƠătrongălĩnhăv ch t o ra các lo i máy móc bóc tách v các
lo i nông s n.ă ĐóălƠăkhơuăbanăđ uătrongăcôngăđo n ch bi n nông s n, khâu này r t
quan tr ng, quy tăđ nhăđ n ch tăl
ng và giá thành s n phẩm. Quá trình ch bi n, khâu
bóc v là khâu t n nhiều công s c và th iăgian.ăĐaăs vi c bóc tách v bằngătayăch aă
đemăl i hi u qu cao không ph h p v i quy mô s n xu t.
1
Th c t ,ăn
cătaăđưăch t o thành công các lo i máy tác v t đ ng các lo i h t
và c qu nh :ăMáyătáchăh tăđiều, h tăđ u, máy g t v khoaiălangăầăGi i phóng ph n
nào s că laoă đ ngă choă nôngă dơnă cũngă nh ă côngă nhơnă trongă cácă x
ng ch bi n. Tuy
nhiên, không ph i b t c các lo i v nông s nănƠoăcũngăbócăbằngămáyăđ
c vì chúng
có c u t o hình dáng và tính ch t khác nhau: có lo i thì v dày có lo i thì v m ng,
biên d ngăcũngăkhácănhau.ăTrongăquáătrìnhăbócătáchăv n y sinh ra nhiều ph phẩm
gơyăkhóăkhĕnăchoănhƠăch t o. Vì v y, c n ph i nghiên c u kỹ, c i ti n liên t căđể tìm
raăcácăc ăc u phù h p và t iă u,ăthôngăquaăvi c áp d ng các ph n mềm thi t k , ph n
mềm mô ph ng, các công ngh gia công tiên ti n, v t li uầ
Bên c nhăđóăc n xem xét giá thành, m u mã, ch tăl
đ
c các lo i máy móc c aăn
ngăđể có thể c nh tranh
căngoƠiăcóătrìnhăđ khoa h c phát triểnăh năta.
1.2. Tính c p thi t c a đ tài
Hi nănay,ănĕngăl
h i, nhă h
ki mănĕngăl
ngăvƠămôiătr
ng l iăđangălƠăm t v năđề nh c nh i c a xã
ngă đ n b u khí quyển,ă bưoă lũă vƠă cu c s ng c aă conă ng
i.ă Doă đó,ă ti t
ng là m t v năđề c n thi t cho xã h i hi n t i.ăĐể góp m t ph n vào vi c
gi i quy t v năđề trên thì c n ch t o ra nh ng máy móc ho tăđ ng hi u qu ,ăđ tănĕngă
su t thì song song v iănóăcũngăc n có s ti t ki mănĕngăl
tr
ngăđể góp ph n b o v môi
ng.
n
c ta hi nănayăđưăch t o thành công máy bóc v t i sử d ngăkhíănénăđ
điều khiển t đ ngănh ngăv n còn m t s nh
c
căđiểm c n ph i kh c ph c:
-
Máyăcóănĕngăsu t ho tăđ ng th p.
-
Áp su tăkhíăđ u vào sử d ng cho quá trình bóc v cao.
-
L
-
Hi u su t c a dòng khí sử d ng bóc v th p.
ng khí nén tiêu hao l n.
Vì nh ngălýădoătrênăđề tài “Nghiên cứu các thông s
nh h ởng ốà xác định kết
cấu buồng bóc v t i sử dụng khí nén” doăh căviênăl aăch năcóătínhăc păthi tăvƠăkh ă
nĕngă ngăd ngă ăVi tăNam.
1.3. ụ nghƿa khoa h c và th c ti n c a đ tài
1.3.1. Ý nghĩa khoa học của đề tài
Đề tài nghiên c u về lĩnhăv c khí nén ng d ng cho vi c bóc v t i và có m t s
ýănghĩaăkhoaăh c sau:
2
-
Đề xu tă đ
că ph
ngă phápă tínhătoánă vƠă môă ph ngă cácă quáă trìnhă khíă đ ng
l c h c;
-
Đánhăgiáăđ
cs
nhăh
ng c a áp su tăkhíănénăđ uăvƠoăđ n quá trình bóc
v t i;
-
Tínhătoán,ăxácăđ nhăđ
c k t c uăđ uăphunăcũngănh ăcáchăb tríăđ u phun,
gócănghiêngăđ u phun cho áp su t dòng khí ra hi u qu nh t;
-
Xácăđ nhăđ
c các thông s c a bu ng bóc v t i d a trên k t qu mô ph ng
và th c nghi m;
1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
-
Gi m giá thành s n phẩm.
-
Xácă đ nhă đ
c k t c u bu ng bóc v khí nén phù h p, cho phép gi m áp
su t khí nén đ u vào cung c p cho quá trình bóc v t i;
-
Gi măl
ng khí nén tiêu hao và tĕngănĕngăsu t và hi u qu bóc v cho máy
bóc v t i.
-
Gi m thiểu các th c nghi m thử và sai bằng cách ng d ng ph n mềm mô
ph ng trong vi căphơnătích,ătínhătoánăxácăđ nh k t c u thùng bóc.
NgoƠiăra,ăđề tài góp ph n nâng cao hi u qu kinh t cho quá trình ch bi n th c
phẩm.
1.4. M c tiêu nghiên c u đ tài
-
Xácăđ nh các y u t áp su tăkhíăđ uăvƠo;ăgócăđ , v trí b trí vòi phun; kích
th
-
c và v trí ng thoát v
Xácăđ nh đ
nhăh
ng đ n quá trình bóc v t i;
c k t c u thùng bóc v đ tăđ
c hi u qu bóc v cao nh t và
yêu c u áp su tăkhíăđ u vào không quá cao (P 8 bar);
1.5. Đ i t
ng và ph m vi nghiên c u
1.5.1. Đ i ỏ ợng nghiên cứu
-
T i th c phẩm.
-
Bu ng bóc t i bằng khí nén.
1.5.2. Ph m vi nghiên cứu
h
Đề tài này t p trung nghiên c u về các thông s c a bu ng bóc v t i vá nh
ng c aăchúngăđ n quá trình bóc v t i.
-
Qua tính toán, mô ph ng và th c nghi m đề xu tăđ
c k t c u bu ng bóc v
t i phù h p v iăcácătiêuăchíănĕngăsu t, áp su tăkhíăđ u vào không quá cao (P 8 bar);
3
-
Quá trình bóc v đ
-
Các thi t b liên quan khác không thu c ph m vi nghiên c u c aăđề tài.
1.6. Ph
c th c hi n cho t i nguyên li uăđưăđ
c tách thành tép;
ng pháp nghiên c u
1.6.1. Nghiên cứu phân tích lý thuyết
Thuăth pătƠiăli u từ các bài báo khoa h c, t p chí, sách giáo trình và ngu n từ
internetătrongăvƠăngoƠiăn
căcóăliênăquanăđ n n i dung nghiên c u. Tìm hiểu và phân
tích các y u t c u t o thành thùng bóc, các nguyên lý ho tăđ ng c a thi t b liên quan
đ n vi c thử nghi m thùng bóc.
Thử nghi m mô ph ng d aăvƠoăph nămềmăAnsysă14.5.
1.6.2. Ph ơng pháp ỏhực nghiệm
Ti n hành ch t o thử nghi m các bu ng bóc v t i d a trên các k t qu mô
ph ng, ti n hành th c nghi m bóc v t i và xử lý s li u th c nghi m để l a ch n
đ
c ph
ngăánăphù h p.
1.7. K t c u c a đ tài
Đề tài “Nghiên cứu các thông s
t i sử dụng khí nén” g măcóă6ăch
nh h ởng ốà xác đinh kết cấu buồng bóc v
ng,ăk t lu n ki n ngh .
- Ch ơng 1: M đ u.
- Ch ơng 2: T ng quan.
- Ch ơng 3: C ăs lý thuy t
- Ch ơng 4: Mô hình th c nghi m.
- Ch ơng 5: Mô ph ng, th c nghi măđánhăgiá.
- Ch ơng 6: Th c nghi măđánhăgiáăk t qu .
- K t lu n và ki n ngh .
4
Ch ơng 2:
T NG QUAN
2.1 T i
2.1.1 Giới thiệu về t i
T i (tên khoa h c: Allium sativum) là m t loài th c v t thu c h HƠnh,ănghĩaălƠă
có h hàng v i hành tây, hành ta, hành tím, t iătơy,ầăvƠăcũngăđ
căconăng
i sử d ng
làm gia v , thu c,ărauănh ănh ng loài h hàng c a nó [15].
Ph năhayăđ
c sử d ng nh t c a cây t i là c t i. C t i có nhiều tép từng tép t i
cũngănh ăc c t iăđều có l p v m ng b o v . T iăsinhătr
ng t tătrongămôiătr
ng
nóng ẩm.
T iăđ
c cho là ch t có tính ch t kháng sinh và tĕng kh nĕngăphòngăngừa ung
th ,ăch ng huy t áp cao, mỡ máu
conăng
C ăt iăcóăhình g n gi ngăhình c u,ăđ
i.
ng kính 3 ậ 5 cm, ch a kho ng 8 ậ 20 tép
con. Bao xung quanh c g m 2 ậ 5 l p là vẩy tr ng m ng, do các bẹ láătr
c t o thành,
g n vào m tăđ hình tròn dẹt (thân t i). Các hành con hình tr ng, 3 ậ 4 m t,ăđ nh nh n,
đ c t. M iăhƠnhăconăđ
c ph nh ng l p lá vẩy tr ng và l p biểu bì màu tr ng h ng
d tách kh i ph n r n bên trong. Các hành con x p thành l p quanh m t s iădƠi,ăđ
ng
kính 1 ậ 3mm m c từ gi aăđ . Ph n r n bên trong c a các hành con ch a nhiều n
c,
mùiăth m,ăv hĕngăvƠăbền.
Hình 2.1: Củ t i
Thân cây t i cao kho ng từ 5 ậ 150 cm. Các hoa t o thành d ng hoa tán
trên
đ nh c a thân cây không có lá. Cácăthơnăcơyăcóăláăđưăbi năđ i hay các g căláădƠyăđ c,
trong cách g iă thôngă th
(đ
ng là c daoă đ ng về kíchă th
c gi a các loài, từ r t nh
ng kính 2 ậ 3mm)ăđ n r t l n (8 ậ 10cm).
5
Hình 2.2: Thân cây t i
Ph n l n các ch i cây trong các loài thu căchiăhƠnhăđềuăsinhătr
ng bằng cách
t o ra các ch i nh hayăắm măcơy”ăxungăquanhăch iăgiƠ,ăcũngănh ăbằng cách phát tán
h t. M t vài loài có thể t o ra nhiều c (qu ) nh trong c m hìnhăđ u
g c lá, t o ra
c m nh g iălƠăắm t hành (t i)”. Các m t này có thể phát triển thành cây.
Từ lơuăconăng
iăđưăbi tăđ n vi c sử d ng t i làm gia v choăcácămónăĕnăthêmă
ph n h p d n và ngon mi ng, ngoài ra nó còn là m t v thu c ch a b nh kỳ di u c a
thiên nhiên. Th iăđ i kim t tháp
Ai C p, 15 pounds (7 kg) t i s có thể muaăđ
c
m t nô l nam kh e m nh l căl ỡng.
Thành ph n c a t i ch a nhiều ch t kháng sinh allicin giúp ch ng l i các virut
gây b nh. Tinh d u từ t i giàu glucogen và aliin, fitonxit có công d ng di t khuẩn, sát
trùng, ch ng viêm nhi m. Ngoài ra, t i còn ch aăhƠmăl
ng l n vitamin A, B, C, D,
PP, hidrat cacbon, Polisaccarit, inulin, fitoxterin và các khoáng ch t khác c n thi t cho
c ăthể nh :ăiot,ăcanxi,ăphotpho,ămagie,ăcácănguyên t viăl
Lo i gia v này còn giúp làm gi măl
ng [16].
ng cholesterol trong máu, giàu ch t ch ng
oxi hóa giúp khôi ph c ho tăđ ng c a các t bƠoătrongăc ăthể, nâng cao s căđề kháng,
giúpăc ăthể ch ng l i r t nhiều b nh t t,ătrongăđóăcóăccarăb nh ung th ănguyăhiểm.
T i không nh ngăđ
c sử d ng làm gia v khi ch bi năcácămónăĕnămƠănóăcònă
làm thu c ch a các b nhănh :ăđauăb ng, c măcúm,ăđ y b ng, khó tiêu, gan, tim m ch,
th p kh p, huy t áp, tim m ch, tiểuăđ
ng,ầ
6
T i là loài cây thân th oăcĕnăhƠnhăs ng nhiềuănĕm.
Thân t i là ch i m căđ u tiên (tép t i),ăphíaăd
i mang nhiều d ph , bẹ lá và
ch i (tép t i) hình thành thân gi , ph n bẹ lá và ch i bó thành kh i t o nên c . C t i
có nhiều tép.Từng tép t iăcũngănh ăc c t iăđều có l p v m ng b o v .
Thân th t c a t i r t ng năđưăthoáiăhoáăchúngălƠăd ngăđ dò nằmăsátăngayăd
i
thân gi (thân c ). Trên thân th t có m măsinhăd ỡng và sinh th c, nh ng m m này
đ
c che ph b i nh ng bẹ lá dày m ngăn
c.
Hình 2.3: Thân t i
Thân c cây t i bao g m m t s nhánh (ánh,ă tép)ă đ
c liên k t v i nhau b i
nh ng màng m ng.
Lá t i là ph n d
i là bẹ ôm sát ch i bên trong (tép t i). Ph n phi n lá bên trên
c ng, thẳng, dài 15 ậ 50 cm, r ng 1 ậ 2,5ăcmăcóărưnhăkhía,ămépăláăh iăráp.
Lá th tăđ u tiên c a t i là m t lá m m, sau khi n y m măđ
c 10 - 15 ngày tuỳ
theoăđiều ki n th i ti t mà lá t i có d ng hình b n bằng phẳng, trên lá có ph m t l p
sáp. Th i kỳ đ u lá t iăsinhătr
c a lá ph thu c vào s sinhătr
ng r t ch m sau khi n y m m ch dài vài cm. Tu i th
ng và phát triển c a cây, khi lá b tăđ u ch tăcũngălƠă
quá trình t o c b tăđ u.
7
Hình 2.4: Lá t i
Hoa t i thu căhoaăđ u tr ng,ăhoaăcóă6ăláăđƠi,ă6ănh và nh y. Hoa th ph n chéo
(ph nă hoaă th
ngă chínă tr
c vì v y ph i th ph n v i hoa bên c nh ho c trên cây
khác). Hoa có màu tr ngăxámăđôiăkhiăph t tím ho c h ng. Vòi nh y r t bé, b uăth
cóă3ăngĕnăn uăđ
ng
c th ph năđ thì s cho 6 h t. Cành hoa dài 60-100 mm hình ng,
màu xanh, m t chùm hoa có từ 250-600 hoa phân b theo 3 t ng.
Hình 2.5: Hoa t i
C t i có đ
đ
ng kính kho ng 4cm, có v màu tr ng. Loài t i tía c nh h n,ă
ng kính 3,5 ậ 4 cm, c ch c và cay, d c thân g n c có màu tía. Trong c t i ch a
60- 70ă%ăn
c, 35 ậ 42% ch t khô, 6,7 ậ 8% ch t béo, 0,3- 3,2%ăđ
ng, 0,1% ch tăs ă
h uăc ,ă0,1- 0,5% d u este, 0,06% mỡ, các ch t khoáng Ca, Na, Mn, P, Fe và các Vitamin C, E, B1, B6, B2.
8
Hình 2.6: Củ t i
l păđ t m t, kh
R t i thu c lo i r chùm, phát triển kém t p chung ch y u
nĕngăch u h n kém. R t i có nhiều s i dài phân nhánh y u,ăchúngăđ
m ts l
c bao ph b i
ng l n lông hút.
Hình 2.7: Rễ t i
2.1.2 Điều kiện sinh ỏr ởng của t i
Hành t i nó chung có xu t x từ cácăn
c Trung Á. Do v y t iă aănhi tăđ mát
và là cây ch u l nh. Nhi tăđ c n thi tă để cơyă sinhătr
ng và phát triển kho ng 18 ậ
200C,ăđể t o c c n nhi tăđ 20 ậ 220C. T iălƠăcơyă aăánhăsángăngƠyădƠi.ăS gi n ng
12 ậ 13 gi /ngày kích thích cây hình thành c s m.
Đ ẩmă tùyă vƠoă giaiă đo nă sinhă tr
ng, phát triển c a cây, c n
cho phát triển lá, 60% cho c l n.Thi uăn
n u thừaăn
c cây s phát sinh b nh th iă
m c 70 ậ 80%
c, cây phát triển kém, c nh .Ng
t, th iănhũn,ă nhăh
c l i,
ng t i quá trình b o
qu n c .
2.1.3 Vùng phân b cây t i
T i có ngu n g c từ Sibêri, hi nă đ
Vi t Nam, t iăđ
c tr ng
c tr ng kh pă n iă
Châu Á, Châu Âu.
kh p m i miềnănh ngăt p chung nhiều
huy n Kim Môn
9
(H iăD
ng),ăGiaăLơmă(HƠăN i),ăLýăS n,ăNinhăThu n [3].
T i hoang dã t p trung
Trung Á (Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan, và Uz-
bekistan). Ngoài ra, t i hoang dã cũngă có thể tìm th y trong m t khu v c từ Trung
Qu c sang năĐ đ n Ai C p và Ukraine.
T i ỏhỐ đ ợc từ thị ỏr ờng
T i ỏhỐ đ ợc từ tự nhiên
Hình 2.8: Vùng phân b t i ở TrỐng Á năm 2000 ốà 2001 [7]
T i là cây tr ng r ng rãi cho th tr
quy mô nh cho th tr
ngăđ aăph
ng trong lành b i nhiều nhà s n xu t trên
ngăvƠăđ c bi t là
quy mô l năđể ch bi năvƠăbánăhƠngăt
Mỹ, m t vài nhà máy s n xu t
i. Kho ng m t tri u ha (2,5 tri u m u Anh) t i
s n xu t kho ng 10 tri u t n t i trên toàn c u m iănĕm,ătheoăT ch căL
ngăth c và
Nông nghi p Liên H p Qu c.
Hi n nay, Trung Qu c, Hàn Qu c, năĐ , Tây Ban Nha và Hoa Kỳ là m t trong
cácăn
c s n xu tăth
Cây t i đ
ngăm iăhƠngăđ u c a t i.
c tr ng trên toàn c u,ănh ngăTrungăQu c là nhà s n xu t t i l n nh t,
v i kho ng 13,5 tri u t nă hƠngă nĕm,ă chi mă h nă 80% s nă l
ng th gi i. Cácă n
c
tr ng nhiều t i khác là năĐ (4,1%) Hàn Qu c (2%), Ai C p và Nga (1,6%) ầ
B ng 2.1: Topă10ăn
c s n xu t t i l n nh t th gi iătrongănĕmă2010 [14]
Tênăn
c
S năl
ng
Trung Qu c
13.664.069
năĐ
833.970
Hàn Qu c
271.560
10
Ai C p
244.626
Nga
213.480
Myanmar
185.900
Ethiopia
180.300
Hoa Kỳ
169.510
Bangladesh
164.392
Ukraina
157.400
Th gi i
17.674.893
2.1.4 Các gi ng t i
T i có nhiều gi ng, lo i khác nhau. M i lo i t iăcũngăcó các tác d ng khác nhau,
có thể kể đ nănh :
- T i ta (tên khoa h c: Allium sativum L.)ăđ
c tr ng ph bi n
Vi t Nam có v
cay có tác d ng phòng ch ngăungăth ,ăphòngăch ng các b nh tim m ch, tác d ng gi m
đ
ng huy t,ầ [17]
- T i tây (tên khoa h c: Allium ampeloprasum thứporrum (L)) có tác d ng b o v
m ch máu, cung c p axit folic, giàu ch t ch ng oxi hóa, ngừa các b nh viêm mãn tính,
giàu vitamin và khoáng ch tầ[18]
- T i g u (tên khoa h c: Allium ursinum) là lo i th c v tălơuănĕmăch y u m c
hoang dã và có h hàng g n v iăhƠnhătĕm.ăT i g uăđ c bi t ph bi n trong ẩm th c c a
các khu v cănh Kavkaz, Siberi, Vi năĐông, Đ c, Triều Tiên và miền b c Trung Qu c
[19]
- T i voi (tên khoa h c: Crinum asiaticum L) còn có tên g i khác là náng hoa
tr ng. Có tác d ng làm gi măphìăđ i lành tính trên tuy n tiền li t lên t i 35,4%. Có tác
d ng ch ng viêm m n r t t t có kh nĕngălƠmăgi m tr ngăl
ng u h t t i 25,4%. Khi
sử d ng lo i t i này trong th iă giană dƠiă cũngă khôngă gơyă tácă d ng ph hayă đ c tính
[16].
- T i tr i hay t i rừng (tên khoa h c: Lilium L) có tác d ngătĕngăl uăl
ng thông
khí ph i, ch ng hen ph qu n, thanh tâm an th n [20].
- T i lào (t iăđ ) (tên khoa h c: Eleutherine subaphylla Gagnep) có v ng t nh t,
tínhăh iă m; có tác d ngăt ăơmăd ỡng huy t, ch huy t, ch khái [21].
- Ngoài ra còn có t i gié, t i ng c, t i Pháp, t i Trung Qu cầ [22]
11
2.2 C u t o và thành phân hóa h c c a t i
2.2.1 Cấu t o củ t i
C t i có d ng hình tròn bao g m nhiều tép riêng lẻ đ
c g n chùm v i nhau b i
ph n r t i. Phía ngoài c t i là l p v m ng bao quanh b o v các tép t i. Chính gi a
là thân t iăđ
c bao b c b i các tép t i và l p v b o v (hình 2.9)
Hình 2.9: Cấu t o củ t i [13]
Tép t i có d ng hình gi tăn
c v iăđ u to là r t i. Bên ngoài tép t i là v m ng
b o v , bên trong tép t i là th t t i và m m d tr (hình 2.10). Trong các nách lá nằm
bên trong (gi a) tép t i có ch a từ 2-5 ch i và khi phát triển s hình thành nên bulbils1.
Hình 2.10: Cấu t o tép t i [1]
2.2.2 Thành phần hóa học của củ t i
Thành ph n hoá h c c a c t i bao g m các ch tănh : đ
ng, Carbohydrat, Nia-
cin, Axit pantothenic,ăầ [13].
1
Bulbils - thân cây t i
12
B ng 2.2: Thành ph n hoá h c c a c t i [1]
T iăt
i
Giáătr ădinhăd ỡngă100 g (3,5 oz)
Nĕngăl
ng
623 kJ (149 kcal)
Carbohydrat
33.06 g
Đ
1.00g
ng
Ch tăx ăth căphẩm
2.1 g
Ch tăbéo
0.5 g
Protein
6.39 g
beta-caroten
5ăμgă(0%)
Thiamin (Vit. B1)
0.2 mg (15%)
Riboflavin (Vit. B2)
0.11 mg (7%)
Niacin (Vit. B3)
0.7 mg (5%)
Axit pantothenic (Vit. B5)
0.596 mg (12%)
Vitamin B6
1.235 mg (95%)
Axit folic (Vit. B9)
3ăμgă(1%)
Vitamin C
31.2 mg (52%)
Canxi
181 mg (18%)
S t
1.7 mg (14%)
Magie
25 mg (7%)
Mangan
1.672 mg (84%)
Phospho
153 mg (22%)
Kali
401 mg (9%)
Natri
17 mg (1%)
K m
1.16 mg (12%)
Selen
14.2ăμg
Tỷăl ăph nătrĕmătheo l
ngăh păth ăhƠngăngƠyăc aăng
iăl n
Theoăcácăk tăqu ăphơn tích khác [14]:
- Thành ph nătrongăc ăt iăkho ngă84,09%ăn
c,ă13,38%ăch tăh uăc ,ăvƠăcácăch tă
vôăc ă1,53%. Trongăkhiătrongăláăt iălƠă87,14%ăn
c,ă11,27%ăch tăh uăc ,ăcácăch tăvôă
c ă1,59%.
- Trong c ă t iă t
iă ho că nghiềnă ch aă nhiềuă h pă ch tă l uă huỳnhă nh : alliin,
13
ajoene, polysulfides diallyl, vinyldithiins, S-allylcysteine, và các enzym, vitamin nhóm
B, protein, khoángăch t, saponin, flavonoid,ăvƠăcácăs năphẩmăph nă ngăMaillard không
ph iălƠăcácăh păch tăcóăch aăl uăhuỳnh.
Trong c ă t iă cóă 3ă ho tă ch tă chính là allicin, liallyl sulfide và ajoene. Allicin là
ho tăch tăm nhănh tăvƠăquanătr ngănh tăc aăt i. Allicinăkhôngăhi nădi năs̃nătrongăt i.
Tuyă nhiên,ă khiă đ
că c tă m ngă ho că đ pă d pă vƠă d
iă s ă xúcă tácă c aă phơnă hoáă t ă
anilaza,ăch tăaliinăcóăsẳnătrongăt iăbi năthƠnhăallicin.ăDoăđó, cƠngăc tănh ăho căcƠngă
đ pănát,ăho tătínhăcƠngăcao. M tăkýăt iăcóăthểăchoăraătừă1ăđ nă2ăgamăallicin. Allicinăd ă
bi năch tăsauăkhiăđ
căs năxu tăra. CƠngăđểălơu,ăcƠngăm tăb tăho tătính. Đunăn uăs ă
đẩyănhanhăquáătrìnhăm tăch tănày. Đunăquaălòăviăsóngăs ăpháăhuỷăhoƠnătoƠnăch tăallicin.
2.2.3 T i Việỏ Nam
a. Ải ng ỏ i
Cácăgi ngăt iăđ
cătr ngăph ăbi nă ăVi tăNam [23]:
- T i ỏía: lá dày, c ng, màu lá xanh nh t, c ch c và cay h n t i tr ng. D c thân
g n c có màu tía. Khi thu ho ch có màu tr ng ngà. Đ
này có h
ng v đ c bi t nên đ
ng kính c 3,5 ậ 4 cm. Gi ng
c tr ng nhiều h n t i tr ng. Nĕng su t đ t trung bình
5 ậ 8 t n c khô/ha.
Hình 2.11: T i ỏía
- T i ỏrắng: lá xanhăđ m to b n, c to, đ
ng kính c 4 ậ 5 cm. Khi thu ho ch v
l a c ămàu tr ng. Kh nĕng b o qu n kém hay b óp. Nĕng su t đ t trung bình 5 ậ 8
t n c khô/ha.
Hình 2.12: T i ỏrắng
14
- T i Lý Sơn: ngoài ra còn có tên g i khác là t i mộỏ vì m i c t i ch có m t tép
duy nh t hay t i cô đ n.
Hình 2.13: T i Lý Sơn
b. Vùng phân b ỏ i và s n l ợng
ă Vi tă Namă cơyă t iă đ
cătr ngă ă kh pă c ă n
c. Di nă tíchă tr ngă t iă ngƠyă cƠngă
tĕng.ăNh ngăvùngătr ngăt iăn iăti ngăg măcóăNinhăThu n,ăĐ oăLýăS nă(Qu ngăNgưi),
H iăD
ng,...
- Ninh Thu n: Hi n nay di n tích tr ng hành t i toàn t nh là 988 ha, s n l
ng
hàng nĕm kho ng 7.817 t n. Trong đó, vùng chuyên canh g m có các xã Nh n H i,
Thanh H i, Vĩnh H i huy n Ninh H i chi m kho ng 70% di n tích và s n l
ng toàn
t nh [17].
- Đ o Lý S n - Qu ng Ngãi: V i di n tích 310 ha, s n l
-H iD
ng 2.200 t n/nĕm.
ng: Có di n tích tr ng hành, t i l n nh t vùng đ ng bằng sông H ng có
di n tích 5100 ha. T ng s n l
ng h n 5100 t n/nĕm [17].
- HƠngănĕmăVi t Nam xu t khẩu v i s n l
ng kho ngă2000 t n/ nĕm [8].
Ngày nay, v i quy mô tr ng t i chuyên canh
cũng nh các lo i t i đ
c nh p khẩu c a các n
nhiều đ a ph
cv is nl
ng trong c n
c,
ng r t l n, đòi h i c n
có thi t b máy móc c n thi t để ch bi n đ t nĕng su t cao, gi i phóng s c laoăđ ng
bằng chân tay có nĕng su t th p.
Vi c ch bi n t i thành thành phẩm cũng r t đa d ng nh t i sau khi bóc v đ
ngâm d m, ngâm đ
ng, làm trà t i,ăr
u t i ho c làm gia v tẩm
c
p các món ĕn,ầă
Do đó, khâu bóc tách v vô cùng quan tr ng chi m th i gian r t l n trong quá trình
ch ăbi năvƠăđơy cũng là khâu t n nhiều nhân công nh t.ăĐể gi i quy t v n đề này, đòi
h i c n có thi t b bóc tách v t đ ng m i cóăthểăđem l i hi u qu cao.
2.3 Các ph
ng pháp b́c v t i
Bócăv ăt iăcóăthể th c hi n bằng haiăph
ngăpháp:ăbócăv ăt iăth ăcôngăvƠăbócăv ă
t iăbằngămáy.
15
2.3.1 B́c ố ỏ i ỏhủ công
Bócăv ăt iăth ăcôngălƠăcáchăth căbócăv ăsửăd ngăs căng
iăvƠăd ngăc ăc mătayă
đểăbócăv .
a. Bóc v t i bằng tay
Quá trình bóc v t i bằng tay g m các b
1
c th c hi n nh sau:
2
3
4
Hình 2.14: Quá trình bóc v t i bằng tay
B ớc 1: C t i đ
c ph i khô (1)
B ớc 2: Tách t i thành các tép riêng (2)
B ớc 3: Bóc t i bằng tay (3) taăthuăđ
Nh n xét: Ph
c t i đư bóc v (4).
ngă phápă bócă nƠyă đ nă gi n,ă bócă đ
quy mô h giaă đình.ă Tuyă nhiên,ăph
c
m iă n i,ă thíchă h p v i
ngăphápănƠyălƠmăchoăt i d b tr yăx
c,ă nĕngă
su t r t th p, t n nhiều th i gian, khôngăđ m b o v sinh an toàn th c phẩm.
b. Bóc v t i bằng dụng cụ
Quá trình bóc v t i bằng d ng c bóc v t i g m các b
1
2
c th c hi n nh sau:
3
4
Hình 2.15: Quá trình bóc v t i bằng dụng cụ
B ớc 1: C t i đư đ
c ph i khô (1)
B ớc 2: Tách t i thành các tép riêng (2)
B ớc 3: Bóc t i bằng d ng c c m tayă(3)ătaăthuăđ
T
ngăt nh ăph
ngăphápăbócăv t i bằngătayăph
c t i đư đ
c bóc v (4).
ngăphápănƠyăđ năgi n d sử
d ng, giá thành rẻ, h p v sinh.ăNh ngănĕngăsu t th p, t i d b d păph
ngăphápănƠyă
phù h p v i h giaăđình.
2.3.2 Bóc v t i bằng máy
Bóc v t i bằng máy có 2 ph
pháp bóc v t i
ng pháp: ph
ng pháp bóc v t i khô và ph
ng
t.
16
