Nội dung cơ bản của quản lý chi và quản lý thu của BHXH

Sinh viên : Đỗ Thị Yến
Lớp : TCLCCDD6. BH1
Môn: Quản trị BHXH
*******************************************
Đề tài: Nội dung cơ bản của công tác quản lý chi Bảo hiểm xã hội. Thực trạng
quản lý chi và biện pháp khắc phục
Quản lý chi là yếu tố đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc thực hiện và
đảm bảo tốt chính sách an sinh xã hội của quốc gia nói chung và chính sách BHXH
nói riêng, góp phần quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của đất
nước. Nội dung cụ thể của quản lý chi và thu thể hiện trên các mặt sau:
1.
Quản lý chi BHXH
1.1. Khái niệm quản lý chi BHXH
Chi BHXH là quá trình phân phối , sử dụng quỹ BHXH để chi trả cho các
chế độ BHXH nhằm ổn định cuộc sống của người tham gia BHXH và đảm bảo
các hoạt động của hệ thống BHXH
Vd: Chi chế độ ốm đau, thai sản, TNLĐ, hưu trí, tử tuất...Cho NLĐ khi không may
gặp rủi ro
Chi BHXH được thực hiện bởi 2 quá trinh: phân phối và sử dụng quỹ
BHXH
Phân phối quỹ BHXH: là quá trình phân bổ các nguồn tài chính từ quỹ
BHXH để hình thành các quỹ thành phân: Quỹ ốm đau, thai sản, TNLĐ, hưu trí –
tử tuất … hoặc quỹ đầu tư phát triển …
Sử dụng quỹ BHXH: là quá trình chi tiền của quỹ BHXH đến tay đối tượng
được thụ hưởng hoặc cho từng mục đích sử dụng cụ thể.
1.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới quản lý chi BHXH
- Sự phát triển kinh tế - Xã hội của đất nước: Khi xã hội phát triển thì nhu
cầu của con người về chế độ an sinh xã hội càng cao, do vậy đối tượng tham gia
BHXH được mở rộng về cả phạm vi và quy mô, Bên cạnh đó tăng trưởng kinh tế
sẽ làm cho NLĐ tăng thu nhập kéo theo NLĐ sẵn sang tham gia BHXH với mức
đóng cao hơn dẫn đến thu BHXH tăng, đảm bảo tốt nguồn chi BHXH.

- Sự điều chỉnh về chính sách pháp luật BHXH của Nhà nước. Khi Nhà nước
có những sửa đổi về chính sách, pháp luật BHXH thì đều có những sự tác động tới
hoạt động chi của BHXH
- Nhận thức của xã hội về BHXH: Khi NLĐ và NSDLĐ cũng như toàn xã
hội nhận thức được tầm quan trọng và vai trò của chính sách BHXH thì họ sẽ có ý
1


thức tự giác trong việc tham gia BHXH. Vì vậy đối tượng tham gia và đối tượng
thụ hưởng chính sách sẽ tăng lên theo đó sẽ tác động đến quản lý chi BHXH.
- Chính sách tiền lương, tiền công của chính phủ: Việc điều chỉnh tiền lương
tiền công của chính phủ sẽ tác dộng đến quản lý chi BHXH
- Tuân thủ chính sách pháp luật về BHXH: Khi NLĐ tham gia BHXH hiểu
về pháp luật giúp tránh được các hiện tượng tiêu cực trong BHXH, tranhs thật
thoát quỹ chi khi thụ hưởng BHXH
- Tuổi thọ bình quân dân số trong tương lai: Khi mà tuổi thọ càng cao thì số
tiền chi trả cho chế độ hưu trí càng cao.
- Các chính sách khác của chính phủ như: Dân số, kế hoạch hóa gia đình,
chính sách việc làm…
- Trình độ của cán bộ quản lý và cán bộ thực hiện công tác chi BHXH
1.3. Vai trò của quản lý chi BHXH
1.3.1. Đối với đối tượng thụ hưởng chính sách BHXH
Thực hiện tốt công tác quản lý chi BHXH là trực tiếp đảm bảo quyền lợi của
người thụ hưởng BHXH “ Người thụ hưởng BHXH là người tham gia BHXH “
Theo quy định hiện hành NSDLĐ và NLĐ là những đối tượng tham gia BHXH bắt
buộc. Tỷ lệ đóng BHXH được quy định trong luật BHXH, Tiền đóng BHXH được
phân phối vào các quỹ BHXH tương ứng như, thai sản, ốm đau, Hưu trí… Sauk hi
đóng BHXH, NLĐ đủ các điều kiện theo quy định sẽ được hưởng trợ của các quỹ
đó, Nhưng để NLĐ nhận được tiền trợ cấp các cơ quan chức năng và NLĐ phải
thực hiện hàng loạt các nghiệp vụ thuộc quản lý chi

Ví dụ: Khi chi trả lương hưu phải tính toán chính xác mức lương hưu cho từng
người, nhận tiền từ ngân hàng về cơ quan BHXH cấp huyện , đem tiền đến địa
điểm quy định để cấp phát cho từng người …, Các hoạt động này chính là nội dung
của quản lý chi BHXH, Vì vậy quản lý chi có vai trò rất quan trọng trong việc đảm
bảo quyền lợi của người tham gia, Đảm bảo chi đúng đối tượng, chi đủ số tiền họ
được hưởng
1.3.2. Đối với hệ thống BHXH
- Quản lý quỹ BHXH được an toàn, không bị thất thoát, đặc biệt là quỹ tiền
mặt
Khi tổ chức chi BHXH cần tuân thủ đúng quy tắc trong quá trình chi BHXH, Quy
định rõ danh mục hồ sơ, đối tượng chi trả BHXH, Có chính sách xét duyệt, sang
lọc, kiểm tra, tránh tình trạng chi sai …
2


- Tiết kiệm chi phí quản lý hành chính, chi phí đàu tư xây dựng cơ bản, góp
phần cân đối quỹ BHXH
1.3.3. Đối với hệ thống an sinh xã hội
- BHXH là chính sách có bản trong hệ thống an sinh xã hội, quản lý chi
BHXH tốt là đảm bảo hệ số an toàn cao cho NLĐ khi mà NKĐ không may gặp rủi
ro trong quá trình làm việc và sau khi hết độ tuổi lao động, tạo ra nên tảng phát
triển con người
- Góp phần thực hiện tốt mục tiêu phát triển của đất nước là dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Để thực hiện mục tiêu đó chính sách
BHXH phải đảm bảo được tính công bằng, đoàn kết, chia sẻ ( lấy số đông, bù số ít)
- Thực hiện tốt công tác quản lý chi BHXH là đảm bảo cho quỹ BHXH được
an toàn và phát triển bến vừng là yếu tố góp phần tăng trưởng kinh tế, phát trienr
bền vững đất nước.
1.3.4. Đối với xã hội
- Thực hiện tốt công tác chi BHXH góp phần trực tiếp vào việc đáp ứng nhu

cầu cần thiết nhất của NLĐ
- Thực hiện tốt công tác chi BHXH là góp phần quan trọng trong việc cung
cấp dịch vụ công cho con người trong một xã hội phát triển
1.4. Nội dung cơ bản của quản lý chi BHXH
1.4.1. Quản lý đối tượng được hưởng BHXH
Đối tượng được hưởng BHXH bao gồm
- Đối tượng hưởng lương hưu hàng tháng: Đối tượng này lại bao gồm hai loại
+ Những người về hưu trước 1/1/1995 do NSNN đảm bảo. Hàng năm NSNN
chuyển kinh phí của đối tượng này sang quỹ BHXH, BHXH có trách nhiệm chi trả
đến tay người hưởng BHXH
+ Những người về hưu từ ngày 1/1/1995 trở đi. Đối tượng này do quỹ
BHXH đảm bảo gồm:
++ Đối tượng hưởng chế độ tử tuất : Đối tượng này có các loại trợ cấp chính.
Trợ cấp mai táng , trợ cấp tiền tuất một lần, tuất hàng tháng cho than nhân người
chết.
++ Đối tượng hưởng trợ cấp ốm đau
++ Đối tượng hưởng trợ cấp TNLĐ – BNN
++ Từ năm 2009 trở đi có thêm đối tượng hưởng trợ cấp thất nghiệp
1.4.2. Quản lý điều kiện hưởng và mức hưởng
3


- Điều kiện hưởng và mức hưởng được căn cứ vào các quy định của luật
BHXH
- Điều kiện hưởng và mức hưởng ảnh hưởng đến việc cân đối quỹ BHXH do
vậy số tiền chi BHXH sẽ được quản lý chặt chẽ, Mức hưởng cao hay thấp sẽ được
căn cứ vào mức tiền lương, tiền công của người tham gia BHXH
1.4.3.Quản lý việc chi trả cho từng đối tượng hưởng chế độ BHXH
Hiện nay BHXH đang tổ chức chi trả cho các đối tượng thụ hưởng BHXH
riêng biệt như sau: Chế độ ốm đau, thai sản, TNLĐ – BNN, Hưu trí và tử tuất

1.4.4. Lập báo cáo quyết toán, báo cáo thống kê tình hình chi trả chế độ BHXH
Thực hiện tốt công tác lập báo cáo quyết toán, báo cáo thống kê tình hình chi
trả chế độ BHXH sẽ giúp công tác chi trả BHXH được tốt hơn
1.5. Quy trình quản lý chi BHXH
- Phân cấp chi trả
+ Chi lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng
+ Chi chế độ BHXH một lần
+ Chi trợ cấp ốm đau thai sản
- Lập , xét duyệt dự toán chi
+ Chi các chế độ BHXH từ nguồn ngân sách nhà nước ( chi hưu và trợ
cấp hàng tháng, một lần, Chi đóng Bảo hiểm y tế cho các đối tượng hưởng
chế độ BHXH hàng tháng (hưu trí, MSLĐ, TNLĐ -BNN).Trang cấp dụng cụ
phục hồi chức năng cho người bị tai nạn lao động. Lệ phí chi trả..Chi khác
(nếu có).
+ Chi các chế độ BHXH từ nguồn quỹ BHXH
- Tổ chức chi
- Lập báo cáo thanh quyết toán chi
1.6. Các phương thức chi trả BHXH
- Khái niệm
+ Phương thức chi trả trực tiếp là hình thức chi trả lương hưu và trợ
cấp BHXH thông qua khâu trung gian. Hàng tháng cán bộ của cơ quan
BHXH trực tiếp cho đối tượng

4


+ Phương thức chi trả gián tiếp: là hình thức chi trả lương hưu và trợ
cấp BHXH cho các đối tượng thông qua các đại diện chi trả xã, phường, thị
trấn

Nội dung

Ưu điểm

Phương
-Đối tượng hưởng trợ cấp BHXH có mối
pháp chi trả quan hệ trực tiếp do vậy cơ quan BHXH
trực tiếp
nắm được tâm tư tình cảm nguyện vọng
của người thụ hưởng

Nhược điểm
- Do chi trả trực tiếp nên phải chủ
động về lượng tiền mặt

- Công tác vận chuyển lượng tiền
mặt vận tiềm ẩn rủi ro không an
- Bảo đảm được an toàn tiền mặt vì số toàn
tiền chưa chi hết phải hoàn ứng trong - Địa hình khó khăn, thời tiết khắc
ngày
nghiệt không chi trả được trên diện
- Thời gian chi trả nhanh

rộng

- Do chi trả trực tiếp nên đối tượng đến - lượng cán bộ chi trả cần sử dụng
hưởng lương hưu đầy đủ
nhiều, tiêu tốn nhân lực

Phương

- Trong cùng một thời điểm việc chi trả - Nhiều đại diện chi trả không chấp
pháp chi trả được tiến hàng ở nhiều xã, phường, thị hàng đúng quy định của cơ quan
gián tiếp
trấn, đơn vị sử dụng
BHXH trong công tác quản lý tài
- Đại diện chi trả là người địa phương chính: Danh sách chi trả thiếu chữ
nên nắm bắt rõ tình hình, thông tin khi ký của đối tượng, nhận thay, ký hộ
…
có biến động
- Cơ quan BHXH tiết kiệm được nhiều - Có đại diện chi trả thu thêm tiền
phí của đối tượng thụ hưởng BHXH
biên chế để thực hiện công tác chi trả
- Cơ quan BHXH không trực tiếp
chi trả nên không nắm bắt kịp thời
được tâm tư, nguyện vọng của đối
tượng
- Việc đảm bảo trong quá trình vận
chuyển tiền và chi trả còn hạn chế
5


Phương
Đây là một hình thức chi trả mới là sự kết hợp giữa cơ quan BHXH và ngân
pháp chi trả hàng để cung ứng dịch vj trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua ATM, Hình thức
qua ATM
này cũng được gọi là một hình thức chi trả gián tiếp

1.7. Thực trạng quản lý chi BHXH và biện pháp khắc phục
1.7.1. Thực trạng
- Do thu nhập của NLĐ trong các Doanh nghiệp còn ở mức thấp, công việc

chưa ổn định mà vẫn bấp bênh … nên vấn đề đóng BHXH đôi khi còn nợ đọng ,
ảnh hưởng rất nhiều đến việc chi trả BHXH, Việc không tham gia đầy đủ cho NLĐ
không những thất thu cho ngành BHXH mà còn quyền lợi của NLĐ bị xâm hại ảnh
hưởng đến lòng tin của NLĐ… Ngoài ra khi cơ quan BHXH thực hiện công tác
quản lý chi trả thường mất thời gian, không thu thập đầy đủ số liệu một cách chính
xác, Hoặc đôi xảy ra tình trạng do công việc không ổn định khi NLĐ xảy ra rủi ro
họ lại mong muốn được hưởng trợ cấp một cách thỏa đáng, gây tình trạng chi trả
sai …
- Công tác bàn giao danh sách đối tượng tham gia không chính xác , không
có tăng giảm hàng tháng. Do vậy việc chi trả chậm chạp ở một số xã phường, gây
mất thời gian, ảnh hưởng đến công tác quản lý
1.7.2. Biện pháp
Tiếp tục đẩy mạnh quán triệt, tuyên truyền phổ biến các nội dung của Luật
BHXH năm 2014,.
Duy trì, phối hợp tốt với các cơ quan truyền thông để nâng cao chất lượng
và hình thức thể hiện trong công tác tuyên truyền BHXH.
Chủ động nâng cao hiệu quả thực hiện các chương trình phối hợp với các sở,
ngành, tổ chức chính trị- xã hội trong việc tổ chức các hoạt động quản lý chi
BHXH
Duy trì hoạt động tư vấn, giải đáp những thắc mắc của người lao động về
chính sách BHXH
Tổ chức các đợt tập huấn kỹ năng nghiệp vụ về quản lý chi BHXH

6