BÀI 3. KHẢ NĂNG CỦA MÁY TÍNH

BÀI 3. KHẢ NĂNG CỦA MÁY TÍNH

MỤC TIÊU
Nêu được tóm tắt những khả năng của máy tính
Biết những ứng dụng thực tế của máy tính trong khoa học kỹ thuật và đời
sống, qua đó thấy được vai trò quan trọng của máy tính.
A. KHỞI ĐỘNG

Hoạt động nhóm
Năm 1997 máy tính Deep Blue của công ty IBM đánh bại vua cờ Garry Kasparov.
Năm 2008 IBM công bố siêu máy tính Roadrunner với tốc độ 1 triệu tỷ phép
tính/giây. Nếu có 6 tỷ người làm việc liên tục 24 tiếng/ngày, thì phải mất tới 46
năm mới xử lý xong công việc mà Roadrunner chỉ cần đúng một ngày để hoàn
thành.
Đó là một số ví dụ nói lên khả năng to lớn của máy tính. Nhờ những khả năng đó
mà máy tính ngày càng đảm nhiệm vai trò quan trọng trong khoa học kỹ thuật và
đời sống.
Theo em những nhận xét sau đây về vai trò của máy tính có chính xác hay không?
Hãy chia sẻ và so sánh kết quả với các nhóm khác.
A. Máy tính là vạn năng, bất cứ lĩnh vực hay công việc gì máy tính cũng có
thể làm tốt hơn con người.
B. Máy tính chỉ được dùng trong một vài lĩnh vực khoa học mà thôi, còn đa số
công việc thường ngày trong cuộc sống thì máy tính chẳng giúp được gì mà
con người phải tự làm cả, ví dụ như việc cấy cày, đan lát rổ rá, đục đẽo
chạm khắc bức tượng, vui chơi tập luyện thể thao, chữa bệnh …
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC VÀ LUYỆN TẬP
Khả năng của máy tính

Hoạt động cá nhân. Đọc nội dung sau để hiểu năng lực xử lý,
lưu trữ và trao đổi thông tin của máy tính.
Máy tính có khả năng:

Làm tính nhanh và chính xác. Máy tính có thể thực hiện hàng tỉ phép tính
trong một giây. Con người có thể mắc sai lầm nhưng máy tính thì không bao
giờ nhầm lẫn.
Làm việc không mệt mỏi. Con người chúng ta không thể làm việc liên tục mà
giữa chừng phải nghỉ ngơi nhưng máy tính có thể làm việc liên tục với năng
suất không thay đổi.
Lưu trữ rất nhiều thông tin. Một chiếc máy tính có thể chứa nội dung của cả
một thư viện với hàng vạn cuốn sách. Hơn nữa để tìm thông tin trong thư viện
chúng ta phải mất nhiều thời gian nhưng máy tính chỉ mất vài giây để tìm ra
bất cứ thông tin gì trong bộ nhớ khổng lồ của nó.
Truyền thông tin vượt qua khoảng cách xa trong thời gian rất ngắn nhờ có
những mạng máy tính như Internet.

Bài tập 1. Hoạt động theo cặp
Cột bên trái là những khả năng của máy tính, em hãy tìm ví dụ minh họa cho năng
lực đó trong cột bên phải để ghép các mục phù hợp ở hai cột với nhau. Hãy chia sẻ
và so sánh kết quả với các nhóm khác.
Khả năng của máy tính
Ví dụ minh họa
A. Làm tính nhanh và chính xác
1. Máy tính tại những cơ quan như bưu
điện, ngân hàng hay sàn giao dịch chứng
khoán phải làm việc liên tục để nhận và
xử lý dữ liệu từ khắp nơi trên thế giới gửi
về.
B. Làm việc không cần nghỉ ngơi 2. Phần mềm Yahoo Mesenger cho phép
người sử dụng ở mọi nơi trên thế giới
nhìn thấy và trò chuyện với nhau.

C. Lưu trữ được lượng thông tin 3. Nếu cả nhân loại (6 tỷ người) làm việc
lớn và tìm kiếm thông tin rất
liên tục 24 tiếng/ngày, thì phải mất tới 46
nhanh
năm mới làm xong công việc mà siêu
máy tính Roadrunner hoàn thành trong
một ngày.
D. Truyền thông tin qua khoảng 4. Máy tìm kiếm Google chứa phần lớn tri
cách xa trong thời gian ngắn
thức của nhân loại, nhưng chỉ mất vài
giây để tìm ra thông tin theo yêu cầu.


Vai trò và đóng góp của máy tính trong xã hội

Hoạt động cá nhân. Đọc để hiểu rằng máy tính có những ứng
dụng rộng rãi trong hầu hết các lĩnh vực của xã hội hiện đại.
Máy tính hiện đang đóng vai trò thiết yếu trong các ngành khoa học kỹ thuật và
đời sống xã hội như:
1. Giáo dục. Máy tính đã làm thay đổi giáo dục. Bài giảng trên lớp trở nên sinh
động hơn nhờ những phần mềm thí nghiệm ảo trên máy tính và các bài giảng
điện tử. Mạng Internet giúp mọi người ở mọi lứa tuổi dự những khóa học nâng
cao trình độ hay tự mình khám phá kho tri thức vô hạn trên mạng mà không
phải ra khỏi nhà.
2. Ngành Y tế. Nhờ có khả năng điều khiển tự động và mô phỏng đồ họa của
máy tính mà những thiết bị y tế có thể chụp ảnh ba chiều cấu tạo bên trong cơ
thể, theo dõi nhịp tim, phẫu thuật cơ thể từ bên trong, hỗ trợ thính giác và thị
giác cho người khuyết tật.
3. Trợ giúp các công việc văn phòng. Nhờ máy tính và Internet mà nhân viên
công sở có thể soạn thảo in ấn công văn tài liệu, họp trực tuyến với đối tác ở

cách xa hàng ngàn kilomet mà không cần rời khỏi bàn làm việc.
4. Ngành khí tượng thủy văn, địa chất và các khoa học tự nhiên. Dựa trên kết
quả tính toán của máy tính mà ngành khí tượng có thể dự báo thời tiết chính
xác tới từng giờ. Ngành địa chất tìm hiểu cấu trúc địa tầng hay tìm mỏ dầu
dưới đáy đại dương đều phải dùng đến máy tính. Những công trình nghiên cứu
về gen của ngành Sinh học nhằm cải tiến giống cây trồng đều sử dụng máy
tính.
5. Thiết kế máy móc và công trình kiến trúc. Khi thiết kế một tòa nhà hay một
cỗ máy các kỹ sư phải dùng máy tính để dựng lên bản thiết kế sau đó lại thông
qua máy tính để kiểm tra xem thiết kế đó có sử dụng được trong thực tế hay
không.
6. Điều khiển tự động. Máy tính được sử dụng để điều khiển những dây chuyền
sản xuất yêu cầu độ chính xác cao (ví dụ sản xuất linh kiện đồng hồ) hay trong
những môi trường độc hại với con người (ví dụ lò nung thép, nhà máy điện hạt
nhân).
7. Tài chính và thương mại. Máy tính là công cụ để thực hiện và quản lý những
giao dịch thương mại vì những việc đó yêu cầu tính toán trên nhiều khoản mục
một cách chính xác trong thời gian ngắn.
8. Lĩnh vực giải trí. Máy tính đã kéo theo sự ra đời của ngành công nghiệp trò
chơi (còn gọi là game) có doanh thu hàng tỷ đô la. Nhờ các kỹ xảo điện ảnh
tạo ra bởi máy tính mà các bộ phim trở nên hấp dẫn và hoành tráng hơn.


Một cảnh phim Kinh Kong.

Nguồn: www.blastr.com

Bài tập 2.
Hoạt động nhóm
Trên đây chúng ta đã liệt kê tám ngành nghề và lĩnh vực có sử dụng máy tính. Em

hãy cho biết từng mục dưới đây nói về lĩnh vực số mấy? Hãy chia sẻ và so sánh
kết quả với các nhóm khác.
A. AutoCAD là phần mềm ứng dụng để tạo ra các bản vẽ
kỹ thuật cho ngành kiến trúc, điện tử hay chế tạo linh kiện
máy móc.
B. Phần mềm Rapid Typing giúp các em luyện cách gõ
nhanh mà không cần nhìn bàn phím
C. Mô hình dự báo thời tiết HRM được Trung tâm Dự báo
Khí tượng thủy văn Trung ương áp dụng từ năm 2002 tới nay sử dụng 32
chiếc máy tính.


D. Instant Heart Rate là phần mềm đo nhịp mạch máu thông qua điện thoại di
động (xem hình vẽ). Phần mềm này chụp ảnh để phát hiện sự thay đổi của
mao mạch trên đầu ngón tay sau đó đưa ra kết quả nhịp mạch.
E. Máy rút tiền tự động ATM (Automatic Teller Machine) kết nối với ngân
hàng thông qua mạng máy tính giúp khách hàng kiểm tra tài khoản, rút tiền
mặt, chuyển khoản, thanh toán một cách dễ dàng và thuận tiện.
F. Phần mềm SmartHome của công ty BKAV (Việt Nam) điều khiển các thiết
bị trong nhà theo kịch bản thông minh. Ví dụ đèn tự động bật sáng khi có
người đi vào phòng, còi báo động kêu khi có người lạ đột nhập hay khí gas
rò rỉ, rèm cửa tự động mở ra và đèn tăng cường độ sáng khi ánh sáng trong
phòng không đủ ...
G. Bộ phần mềm MS. Office cho phép soạn thảo và in ấn tài liệu công văn, lập
các bảng biểu thống kê số liệu …
H. Nhờ kỹ xảo đồ họa của máy tính mà khán giả xem phim được thấy một
cách sống động những nhân vật vốn không tồn tại ngoài đời thực như
khủng long, kingkong

Hạn chế của máy tính

Hoạt động cá nhân. Đọc để hiểu rằng hiện nay ở một số lĩnh vực cá biệt, khả năng
của máy tính còn hạn chế so với con người.
Qua các hoạt động trên các em đã thấy máy tính có thể làm được rất nhiều việc với
hiệu suất cao hơn con người. Vậy phải chăng máy tính đã hoàn toàn giỏi hơn con
người? Không phải như vậy. Máy tính còn thua kém con người ở hai điểm sau:
Hiện nay máy tính vẫn chưa đạt được năng lực tư duy và suy luận như con
người. Khả năng tư duy của bộ não người là một cơ chế tự nhiên vô cùng tinh
vi phức tạp, khoa học hiện nay mới chỉ tìm hiểu được một phần rất nhỏ để chế
tạo máy tính mô phỏng theo.
Mỗi ngày chúng ta tiếp thu rất nhiều thông tin, trải qua nhiều năm những tri
thức khổng lồ đó tích góp lại thành ra vốn sống và kinh nghiệm. Đó là những
thứ rất khó trang bị cho máy tính.
C. LUYỆN TẬP


Một số học sinh cho rằng sau này lớn lên đi làm, chỉ có những người làm trong
một số ngành nghề như Tin học, Thiết kế tự động,... mới cần dùng tới máy tính
còn đa số những nghề bình thường khác như bác sỹ, nhân viên ngân hàng, thương
gia ... thì không dùng tới máy tính và Tin học nữa. Em hãy tìm lí lẽ và dẫn chứng
để chứng minh rằng ý kiến trên là không chính xác.
D. TÌM TÒI, MỞ RỘNG
Hãy tìm hiểu xem trong công việc và cuộc sống hàng ngày bố mẹ và những người
thân của em sử dụng máy tính vào việc gì? Theo em thì hiện nay máy tính vẫn
kém con người trong những công việc nào?
A. Sáng tác bài hát
B. Điều khiển một dây chuyền sản xuất với rất nhiều máy móc đang hoạt động
C. Làm thơ
D. Sáng tác một bức tranh trừu tượng
E. Tham gia một cuộc trò chuyện với con người
F. Làm các phép tính

G. Điều khiển một con tàu vũ trụ đổ bộ xuống Sao Hỏa