Bài tập cá nhân số 1 – Môn luật tố tụng hình sự Việt Nam
Đề bài số 8
Bài 8 : Những khẳng định sau đây là đúng hay sai, tại sao a Trong mọi trường hợp, chỉ được bắt
người vào ban ngày b
Vật chứng là vàng bạc phải được bảo quản tại Cơ quan tiến
hành tố tụng
Bài làm
a.
Khẳng định : “Trong mọi trường hợp, chỉ được bắt người vào ban
ngày” là sai.
Căn cứ pháp lý : Khoản 3 Điều 80, Điều 81, 82 BLTTHS năm 2003.
Giải thích : Bắt người là biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự được
áp dụng đối với bị can, bị cáo, người đang bị truy nã và trong trường hợp
khẩn cấp hoặc phạm tội quả tang thì áp dụng cả đối với người chưa bị khởi tố
về hình sự nhằm kịp thời ngăn chặn hành vi phạm tội của họ, ngăn ngừa họ
trốn tránh pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều tra, truy tố, xét xử
và thi hành án hình sự. Bắt người được chia làm 3 trường hợp : Bắt bị can bị
cáo để tạm giam, bắt người trong trường hợp khẩn cấp, bắt người phạm tội
quả tang hoặc đang bị truy nã. Theo quy định tại khoản 3 Điều 80 thì : “3.
Không được bắt người vào ban đêm, trừ trường hợp bắt khẩn cấp, phạm tội
quả tang hoặc bắt người đang bị truy nã quy định tại Điều 81 và Điều 82 của
Bộ luật này.” Thời gian bắt người từ 22 giờ tối ngày hôm trước đến trước 6
giờ sang ngày hôm sau là bắt người vào ban đêm.
Như vậy, không phải trong mọi trường hợp, chỉ được bắt người vào
ban ngày mà đối với việc bắt người trong trường hợp khẩn cấp, bắt người
phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã thì có thể bắt vào bất cứ lúc nào.
Bắt người trong trường hợp khẩn cấp là bắt người khi người đó đang
chuẩn bị thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng
nhằm ngăn chặn kịp thời hành vi phạm tội của họ hay bắt người sau khi thực
hiện tội phạm mà người đó bỏ trốn, cản trở việc điều tra, khám phá tội phạm.
Những trường hợp khẩn cấp, trình tự, thủ tục và thẩm quyền của việc bắt
Đàm Thị Thương - 352510
Page 1
Bài tập cá nhân số 1 – Môn luật tố tụng hình sự Việt Nam
người trong trường hợp khẩn cấp được quy định tại Điều 81 BLTTHS năm
2003.
Bắt người phạm tội quả tang là bắt người khi người đó đang thực hiện
tội phạm hoặc ngay sau thì bị phát hiện hoặc bị đuổi bắt.
Bắt người đang bị truy nã là việc bắt người đã thực hiện hành vi phạm
tội, đã có lệnh bắt hoặc đã bị bắt, bị tạm giữ, tạm giam hoặc đang thi hành án
phạt tù tại trại giam thì bỏ trốn.
Việc bắt người phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã cùng mang tính
chất cấp bách như nhau trong thực tế nên BLTTHS quy định thẩm quyền, thủ
tục bắt người đang bị truy nã cũng được áp dụng như bắt người phạm tội quả
tang ( Điều 82 )
Việc quy định như vậy xuất phát từ tính cấp thiết của việc bắt người,
nhằm đảm bảo cho việc ngăn chặn kịp thời những hành vi phạm tội cũng như
hành vi trốn tránh pháp luật, gây khó khăn cho việc giải quyết vụ án của
người phạm tội, đảm bảo cho việc điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án
được thuận lợi
b. Khẳng định : “Vật chứng là vàng bạc phải được bảo quản tại Cơ quan
tiến hành tố tụng” là sai.
Căn cứ pháp lý : Điều 75 BLTTHS năm 2003, Điều 8 Nghị định
18/2002/NĐ-CP ban hành quản lý quy chế kho vật chứng.
Giải thích : Vật chứng là vật được dùng làm công cụ phương tiện phạm tội;
vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm cũng như tiền bạc
và vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội.
Theo như khẳng định thì : Vật chứng là vàng bạc phải được bảo quản
tại Cơ quan tiến hành tố tụng. Cơ quan tiến hành tố tụng bao gồm : Cơ quan
điều tra, Viện kiểm sát, tòa án. ( Khoản 1 Điều 33 )
Mặt khác, điểm c khoản 2 điều 75 quy định : “Vật chứng là tiền, vàng,
bạc, kim khí quý, đá quý, đồ cổ, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ
phải được giám định ngay sau khi thu thập và phải chuyển ngay để bảo quản
tại ngân hàng hoặc các cơ quan chuyên trách khác”
Đàm Thị Thương - 352510
Page 2
Bài tập cá nhân số 1 – Môn luật tố tụng hình sự Việt Nam
Điều 8 Nghị định 18/2002/NĐ-CP quy định : “Tất cả vật chứng, đồ vật, tài
liệu khác thu thập được của các vụ án phải được lưu giữ, bảo quản tại kho
vật chứng, trừ những trường hợp sau đây :
…………..
d) Vật chứng là tiền, vàng, bạc, kim khí quý, đá quý, đồ cổ, vũ khí, chất nổ,
chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, động vật, thực vật được chuyển giao cho
cơ quan chuyên trách để bảo quản;”
Như vậy, tại giai đoạn điều tra của cơ quan điều tra, có những vật
chứng không được bảo quản tại cơ quan điều tra trong đó có vàng. Vàng là
vật chứng sẽ được bảo quản tại cơ quan chuyên trách mà cụ thể ở đây là ngân
hàng hoặc kho bạc. Chính vì thế, khẳng định này là sai .
Danh mục tài liệu tham khảo
1. Giáo trình Luật tố tụng hình sự Việt Nam, trường Đại học Luật Hà
Nội, nxb tư pháp.
2. Bình luận khoa học Bộ luật tố tụng hình sự, nxb Công an nhân dân
3. Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003.
4. Nghị định 18/2002/NĐ-CP ban hành quản lý quy chế kho vật chứng.
Đàm Thị Thương - 352510
Page 3