77 phân tích khái niệm đặc điểm thủ tục hành chính

Bài tập cá nhân hành chính 1
Lời mở đầu
Hoạt động quản lý hành chính nhà nước nào cũng đều được tiến hành
theo những thủ tục nhất định . Như hoạt động quản lý theo cách nói thông
thường: hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp luật, cấp giấy phép,
hoạt động xử lý vi phạm hành chính. Như vậy, thủ tục hành chính có vai
trò rất quan trọng trong cuộc sống cũng như quan trọng trong việc điều
hành bộ máy nhà nước, bảo đảm lợi ích của người dân. Em xin lựa chọn
đề bài: “Phân tích khái niệm đặc điểm thủ tục hành chính.”
Nội dung.
1. Khái niệm
Trong quản lý, để giải quyết các vụ việc cần phải tuân theo những thủ
tục phù hợp. Thủ tục tiến hành các hoạt động quản lý nhà nước được
quan tâm cả dưới góc độ nghiên cứu khoa học, xây dựng pháp luật và
thực hiện thủ tục trên thực tế.
Hoạt động quản lý khác nhau cần có các thủ tục khác nhau để tiến
hành. Tương ứng với ba lĩnh vực hoạt động của nhà nước (lập pháp, hành
pháp, tư pháp) là ba nhóm thủ tục: thủ tục lập pháp, thủ tục hành chính,
thủ tục tư pháp.
Thủ tục hành chính là thủ tục tiến hành các hoạt động quản lý hành chính
nhà nước được thực hiện bởi các chủ thể sử dụng quyền hành pháp. Có
nhiều cách hiểu về thủ tục và thủ tục hành chính.
- Quan điểm 1: Thủ tục hành chính là trình tự do pháp luật quy định
để thực hiện các hoạt động quản lý.
Ưu điểm của quan điểm thứ nhất: Chỉ ra rõ thứ tự thực hiện công việc
về thời gian.
Nhược điểm: Thiếu nội dung khi thể hóa trình tự, thiếu chủ thể, sự
linh hoạt. Thứ tự diễn biến về mặt thời gian (trình tự) của các hoạt
động quản lý là nội dung quan trọng của thủ tục nhưng theo nghĩa này
là hạ thấp, vai trò ý nghĩa của thủ tục trong quản lý.
- Quan điểm 2: Thủ tục hành chính là tổng thể quy phạm pháp luật

xác lập quyển và nghĩa vụ của các bên tham gia quan hệ thủ tục .
Theo quan điểm đó: Thủ tục hành chính do quy phạm pháp luật
hành chính quy định nên thủ tục hành chính là nội dung của một
nhóm quan hệ pháp luật hành chính.
Nội dung của các quy phạm pháp luật là thủ tục hành chính, bản chất
của thủ tục hành chính không phải là quy phạm pháp luật.
- Quan điểm 3: Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức thực hiện
thẩm quyền của các chủ thể quản lý khi ban hành quyết định hành
chính hoặc thực hiện hành vi, hành chính đồng thời nó cũng là
trình tự, cách thức thể hiện quyền và nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức.
Quan điểm này bao gồm đầy đủ về cách thức, để giải quyết các vụ
việc theo một trình tự nhất định, chỉ ra rõ nội dung,xây dựng được
1

Sinh viên thực hiện: Cao Thị Khuyên

Msv: 352257


Bài tập cá nhân hành chính 1
phạm chủ thể tham gia.Quản lý hành chính là hoạt động đa dạng và
phức tạp nên thủ tục hành chính cũng đa dạng,phức tạp theo.Nó được
quy định bởi hoạt động quản lý nhà nước,là hoạt động diễn ra ở hầu
hết các lĩnh vực của đời sống xã hội và bộ máy nhà nước bao gồm
nhiều cơ quan từ trung ương đến địa phương.
Như vậy, thủ tục hành chính có vai trò rất quan trọng trong quản lý
hành chính nhà nước. Có vai trò trong hoạt động lập pháp, lập quy mà
còn hết sức cần thiết để có nhận thức hoạt động đúng đắn trong hoạt
động quản lý hành chính nhà nước, đặc biệt trong nền cải cách hành
chính.Ví dụ về thủ tục hành chính cấp giấy phép

2. Đặc điểm của thủ tục hành chính.
Tính chất đa diện và nội dung phong phú của hoạt động quản lý hành
chính nhà nước có quan điểm đặc điểm của thủ tục hành chính, làm
cho nó có những đặc điểm của thủ tục hành chính, làm cho nó có
những đặc điểm khác với các thủ tục hoạt động lập pháp và thủ tục tư
pháp.
- Thứ nhất: Thủ tục hành chính là thủ tục thực hiện các hoạt động
quản lý nhà nước hay thủ tục hành chính được thực hiện bởi các
chủ thế quản lý hành chính nhà nước.
Quản lý hành chính nhà nước được thực hiện bởi các cơ quan nhà nước,
các tổ chức xã hội, cá nhân được nhà nước trao quyền,trong đó quan
trọng nhất phải kể đến các cơ quan hành chính.
Chủ thể trong hệ thống cơ quan hành chính không chỉ thực hiện phần
lớn các thủ tục hành chính mà còn thực hiện những thủ tục liên quan đến
các hoạt động quản lý hành chính quan trọng nhất.
Như trong lĩnh vực thủ tục lập pháp: Thủ tục làm hiến pháp và làm luật
do các chủ thể sử dụng quyền lập pháp tiến hành.
Thủ tục hành chính được phân biệt với thủ tục tư pháp khác với thủ tục tố
tụng tại tòa án, kể cả thủ tục không thuộc về khả năng thủ tục hành chính.
Ví dụ: Ở nước ta, pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính điều
chỉnh trình tự xét xử của tòa án hành chính với tư cách là tòa chuyên
trách thuộc hệ thống Tòa ánh nhân dân.
- Thứ hai: Thủ tục hành chính do quy phạm pháp luật hành chính
quy định
Quy phạm pháp luật hành chính bao gồm quy phạm nội dung và quy
phạm thủ tục: quy phạm nội dung trực tiếp quy định những quyền và
nghĩa vụ của các chủ thể quản lý và đối tượng quản lý hành chính nhà
nước
Quy phạm thủ tục quy định cách thức.
Thủ tục hành chính phải được quy phạm pháp luật hành chính quy định

vì: Các quan hệ thủ tục hành chính là đối tượng điều chỉnh của luật hành
chính.
2

Sinh viên thực hiện: Cao Thị Khuyên

Msv: 352257


Bài tập cá nhân hành chính 1
Ví dụ: Trong việc tổ chức quá trình lao động và quy chế công vụ, quyết
định thủ tục tuyển dụng, cho thôi việc, khen thưởng đối với cán bộ công
chức.
Thủ tục hành chính do nhiều chủ thể tiến hành
Thủ tục hành chính liên quan trực tiếp đến việc thực hiện thẩm quyền của
chủ thể quản lý
Nhiều thủ tục hành chính là thủ tục giải quyết các công việc liên quan đến
quyền và nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức.
Có những trường hợp đòi hỏi hỏi phải thận trọng, trải qua nhiều khâu và
yêu cầu có nhiều loại giấy tờ, xác minh tỷ mỷ để bảo đảm cho công việc
giải quyết chính xác.
- Thứ ba: Thủ tục hành chính có tính mềm dẻo, linh hoạt
Hoạt động quản lý hành chính nhà nước vốn phong phú, đa dạng. Nội
dung và cách thức tiến hành từng hoạt động cụ thể chịu sự tác động của
nhiều yếu tố khác như thẩm quyền năng lực của chủ thể quản lý, đặc
điểm của đối tượng…Thủ tục hành chính với tính chất là cách thức tổ
chức thực hiện các hoạt động quản lý đương nhiên phải linh hoạt mới có
thể tạo nên quy trình hợp lý cho từng hoạt động quản lý. Không chỉ có
một mà có rất nhiều thủ tục hành chính.
Ví dụ: Pháp luật quy định hai thủ tục xử phạt vi phạm hành chính là thủ

tục đơn giản và thủ tục có lập biên bản.
Có nhiều thủ tục hành chính khi giải quyết những công việc trong quản lý
nhà nước, pháp luật.
Trong cùng một thủ tục các chủ thể có thể linh hoạt trong các trường hợp.
Ví dụ: Thủ tục Hải quan.
Kiểm tra hồ sơ => Kiểm tra hàng hóa => Tính thuế (nếu khớp nhau). Nếu
có thể kiểm tra hồ sơ hải quan, kiểm tra hàng hóa trong cùng một thời
gian bởi (sau khi tính => nộp thuế thông quan) => thực hiện trên cơ sở
pháp luật.
Mặt khác so với thủ tục lập pháp và thủ tục tư pháp nhu cấu bãi bỏ thủ
tục hành chính cũ,đưa ra thủ tục mới,thay đổi các thủ tục đã có đăt ra khá
thường xuyên đảm bảo thích ứng với sự biến đổi linh hoạt của hoạt động
quản lý.Khi xây dựng thủ tục hành chính nếu nhận thức đúng đắn về đặc
điểm này sẽ tạo ra sự linh hoạt,mềm dẻo cho hoạt động quản lý,nếu phủ
nhận đặc điểm này có thể làm xơ cứng hoạt động quản lý ,kìm hãm quá
trình phát triển của xã hội.
Qua đó, cho ta hiểu được thế nào là thủ tục hành chính và những đặc
điểm của thủ tục hành chính. Thủ tục hành chính có vai trò quan trọng
trong việc điều hành bộ máy nhà nước cũng như bảo vệ lợi ích cho nhân
dân. Thủ tục hành chính trong bối cảnh của quá trình hội nhập và mở cửa
hiện nay thủ tục hành chính của các quốc gia trên thế giới cũng như nước
ta có sự ảnh hưởng và tác động lẫn nhau như đầu tư nước ngoài, xuất
nhập khẩu, hoạt động mậu dịch….
3

Sinh viên thực hiện: Cao Thị Khuyên

Msv: 352257

Bài tập cá nhân hành chính 1

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.
3.

Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình luật hành chính Việt Nam, Nxb.
Công an nhân dân
Khoa luật, Đại học quốc gia Hà Nội, Giáo trình luật hành chính Việt Nam,
Nxb. Đại học quốc gia, Hà Nội, 2005
Trường Đại học Luật Hà Nội, Từ điển giải thích thuật ngữ luật học, Nxb.
Công an nhân dân

4

Sinh viên thực hiện: Cao Thị Khuyên

Msv: 352257