phương pháp đọc lam máu ngoại biên

KỸ THUẬT ĐỌC PHẾT MÁU
NGOẠI BIÊN
ThS.BS.Phạm Văn Nghĩa


MỤC TIÊU
1. Nêu vai trò của phết máu ngoại biên trên lâm
sàng.
2. Nêu được các chỉ định thực hiện phết máu ngoại
biên trên lâm sàng.
3. Trình bày được các bước đọc và mô tả phết máu
ngoại biên.


MỤC ĐÍCH
• Phát hiện bất thường về số lượng, hình thái tế bào hay
có sự xâm lấn các vi sinh vật vào trong tế bào máu
• Thường do bs lâm sàng chỉ định
• Phòng xét nghiệm phải kiểm tra khi có bất thường
qua máy đếm


NGUYÊN TẮC
• Khảo sát phết máu ngoại biên dưới kính hiển vi
quang học để đánh giá các đặc điểm về kích thước,
hình thái của các tế bào máu.


CHUẨN BỊ DỤNG CỤ
•
•

•
•
•

Dụng cụ: lam máu đã nhuộm.
Kính hiển vi quang học.
Dầu soi kính.
Giấy lau kính.
Máy đếm tế bào.


CÁC CHỈ ĐỊNH PHẾT MÁU NGOẠI BIÊN
TRÊN LÂM SÀNG
• Các biểu hiện thiếu máu, vàng da không giải thích
được.
• Các biểu hiện của giảm tiểu cầu: xuất huyết da, niêm
mạc.
• Các biểu hiện của giảm bạch cầu hạt
• Các biểu hiện nghi ngờ lymphoma
• Các biểu hiện bệnh lý tăng sinh tủy: lách to, sụt cân
• Nghi ngờ đông máu nội mạch lan tỏa


CÁC CHỈ ĐỊNH (tt)
Nghi ngờ bệnh lý nhiễm trùng hoặc nhiễm ký sinh trùng
có thể chẩn đoán từ PMNB.
- Các biểu hiện nghi ngờ bệnh lý tăng bạch cầu đơn
nhân nhiễm khuẩn.
- Các biểu hiện nghi ngờ bệnh lý huyết học ác tính
hoặc bệnh lý ác tính xâm lấn tủy xương.

Quan sát dưới kính hiển vi có độ
phóng đại thấp 10x.
• Khảo sát sự phân bố của tế bào
• Khảo sát sự bắt màu của các tế bào
• Chọn vùng để khảo sát chi tiết:


Khảo sát chi tiết dưới vật kính
dầu 100x
• Phóng đại vùng đã chọn để khảo sát chi tiết dưới vật
kính dầu.
• Nguyên tắc khảo sát: theo hình zich-zac, hình bậc
thang


Đếm theo hình zic-zac


Hồng cầu
Các đặc điểm bình thường
•
•
•
•

Đường kính # 7 - 8µm
Hình đĩa, lõm hai mặt.
Không có nhân.

Nguyên sinh chất hồng sẫm (hồng da bò), ở giữa
có khoảng sáng tròn chiếm khoảng 1/3 – ½ tế
bào.



Hồng cầu nhỏ: d<6μm
Hồng cầu to: d>9μm
Đa kích thước


Màu sắc: đánh giá nồng độ Hb trong hồng cầu
- Đẳng sắc
- Nhược sắc: khoảng sáng rộng


Đa hình dạng


Hồng cầu nhân


Hình bia


Hình cầu


Hình liềm

Hình oval (ellip)


Hình gai


Hình giọt nước


Hình miệng


chuổi tiền


Mảnh vỡ hồng cầu