Tải bản đầy đủ (.doc) (9 trang)

Hành trình Hero trong Phim Mỹ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (136.88 KB, 9 trang )

Học Viết Kịch Bản Phim:

HÀNH TRÌNH ANH HÙNG TRONG PHIM MỸ

Bắt Đầu Từ Câu Chuyện Cổ Tích:
Có một người nông dân sống trong ngôi làng nọ, anh ta có sức mạnh phi
thường. Một ngày có một con quái vật tấn công vương quốc của anh ta bắt đi
cô công chúa xinh đẹp, nhà vua mất con gái đau khổ và khóc lóc, người tể
tướng nghĩ ra một cách là treo thưởng cho tất những ai có thể cứu công chúa
, nhà vua sẽ gả công chúa cho hoặc cho anh ta nửa vương quốc và vàng bạc
châu báu.
Tể tướng hay tin ở ngôi làng nọ có anh nông dân có sức mạnh phi thường
liền tìm tới kêu gọi anh ta đi giải cứu công chúa, người nông dân đang có
cuộc sống yên bình anh ta không muốn rời bỏ cuộc sống của mình và anh ta
từ chối. Khi anh ta nhìn thấy phần thưởng nhà vua treo thì anh ta rung động,
anh ta tìm tới một người cố vấn , người cố vấn cho anh ta lời khuyên,và trao
cho anh ta một bảo kiếm để đi giải cứu công chúa. Nhờ người cố vấn anh ta
đã thay đổi tư duy, vượt qua bản thân và chấp nhận tham gia cuộc hành
trình.
Người anh hùng trên đường giải cứu công chúa gặp rất nhiều khó khan
nhưng có nhiều người giúp đỡ anh ta như người cho anh cơm, người thì chỉ
đường cho anh ta… nhưng cùng phe với người anh hung có một kẻ ghen
ghét người anh hung, kẻ đó luôn tìm cách phá bĩnh ngăn cản người anh hùng
đi cứu công chúa. Người anh hùng tiến vào hang ổ của quái vật chiến đấu
với nó và giải cứu được công chúa , người anh hung nhận được phần
thưởng xứng đáng.
Trên đường anh ta trở về thì bị đồng bọn của con quái vật đuổi theo, ở đây
người anh hùng phải trải qua cuộc chiến sinh tử anh ta có thể bị thương nặng
thậm chí là chết để chuẩn bị cho quá trình hồi sinh. Người anh hùng hồi sinh
và trong bản thân người anh hung có một chuyển biến to lớn anh ta nhận
thêm được thuốc tiên và trở lại với thế giới của mình.


Cấu trúc nhân vật:


- Anh hùng ( The Hero)
- Quái vật ( The Villain)
- Công chúa or Phần thưởng (The Princess)
- Nhà Vua ( The King)
- Người Ra Lệnh (The Dispatcher)
- Người Trao bảo Kiếm (The Donor)
- Người giúp đỡ ( The Help)
- Kẻ Phá Bĩnh (The False Hero)
Lưu ý: Một nhân vạt trong phim có thể đảm nhiệm nhiều chức năng nhân
vật như người ra lệnh cũng là người giúp đỡ và là người trao bảo kiếm, hoặc
hồi đầu kẻ đó là quái vật hồi sau kẻ đó chuyển về làm người trao bảo kiếm
Phim thao khảo: The King's Speech, Sự im lặng của bầy cừu, Đi tìm
Nemo....
Hành trình của Anh hùng tiếp cận với cấu trúc 3 hồi.
Quay trở lại với cuốn sách Christopher Vogler “Hành trình của nghề
viết”.Lấy điểm khởi đầu của trong tác phẩm về huyền thoại kể chuyện của
Joseph Campbell (1904 - 1987) (đặc biệt là cuốn sách Ngươì anh hùng nghìn
mặt), ông đã thấy cấu trúc kịch bản theo 12 giai đoạn và gọi đó là Hành trình
của người anh hùng:
HỒI 1
1.Ngươì anh hùng được giới thiệu trong một thế giới bình thườngnơi mà...
2....ngươì ta nhận được tiếng gọi phiêu lưu.
3.Ban đầu anh tado dự hoặc khước từ tiếng gọi, nhưng rồi...
4....anh tagặp và đươc̣ một người cố vấn khuyến khích để...


5.... Bước qua ngưỡng cửa đầu tiên và bước vào một thế giới đặc biệt nơi

mà...
HỒI 2
6.Đối mặt với những thử nghiệm, kẻ thù và đồng minh
7.Tiến vào sâu trong hang, vượt qua ngươñ g cửa thứ hai
8.Nơi mà anh ta phải trải qua một thử thách lớn (chiến đấu)
9.Nhận được phần thưởngxứng đáng
HỒI 3
10.

Người anh hùng lần theođường về trở lại thế giới bình thươǹ g

11.

Gặp ngươñ g cửa thứ 3, trải qua một cuộc hồi sinh và bị chuyển biến.

12.

Trở về với thuốc tiên, một món lợi, một kho báu có ích cho thế giới
bình thươǹ g

... và ông đã vạch ra cấu trúc 3 hồi như dưới đây:


1.Thế giới bình thường: cho thấy Anh hùng của chúng ta đang sống trong
một thế giới bình thươǹ g - một thế giới trái ngược so với thế giới mới
mà họ sắp bước vào. Ví dụ: Luke Skywalker, một anh chàng nông dân
trong phim Star Wars trươć khi bước vào thiên hà.
2.Tiếng gọi của phiêu lưu: người Anh hùng phải đối mặt với một khó khăn,
thách thức cần phải vượt qua. Một khi đã đáp lại Tiếng gọi của Phiêu
lưu, họ không thể trở lại với thế giới bình thươǹ g phẳng lặng lúc

trước. Đó chính là thông điệp bằng hình ảnh của Công chúa Leia bị
bắt cóc gửi đến vị quân sư Obi Wan Kenobi, người đã yêu cầu Luke
tham gia vào cuộc giải cứu.Tiếng gọi của phiêu lưu có thể ở dươí dạng
một vụ án mới (trong các câu chuyện thám tử điều tra) mà một thám


tử tư phải vào cuộc, một vụ làm đảo lộn mọi trật tự. Đó có thể là một
điều gì đó sai trái cần sửa lại cho đúng. Đó có thể là một cuộc chạm
trán đầu tiên với một ai đó đặc biệt mà người Anh hùng phải theo đuổi
và chiến đấu trong suốt cả hành trình. Tiếng gọi của phiêu lưu đưa ra
những món cươc̣ của trò chơi và cũng chỉ rõ ra mục tiêu của ngươì
Anh hùng: thắng được giải thươn̉ g hoặc ngươì mình yêu, sửa sai thành
đúng, trả đươc̣ thù, đạt được ước mơ, đối diện với một thử thách hoặc
thay đổi một cuộc sống.[Ta có thể thấy việc này tưon̛ g đưon̛ g với sự
kiện kịch tính]
3.Từ chối tiếng gọi (Sự do dự của ngươì Anh hùng): đây chính là nỗi sợ.
Ngươì Anh hùng có thể bỏ cuộc ở ngay ngươñ g cửa của cuộc phiêu
lưu, hoặc là tỏ thái độ do dự hoặc từ chối tiếng gọi. Tại điểm này,
ngươì Anh hùng không hoàn toàn quyết tâm với cuộc hành trình, thậm
chí nghĩ đến việc quay đầu lại. Do đó, có một nguồn ảnh hươn̉ g nào
đó tác động khiến họ vượt qua được nỗi sợ: một sự thay đổi hoàn
cảnh, một sự xáo trộn trật tự cũ, hoặc một lời khích lệ của Vị quân sư.
Đó là khi Luke từ chối tiếng gọi Phiêu lưu của Obi Wan Kenobi và
quay lại với nông trang của ông bác, chỉ đến khi phát hiện ra họ hàng
nhà mình đã bị quân đội của Hoàng đế giết chết, Luke không còn do
dự nữa, cậu sẵn sàng với cuộc hành trình; cậu ta bị thôi thúc bởi kẻ
thù.
4.Gặp vị quân sư (Cố vấn):Đến điểm này trong câu chuyện, một vị quân sư
(cố vấn) có thể đươc̣ giới thiệu. Mối quan hệ này có sức mạnh biểu
tươṇ g lớn lao: mối quan hệ cha-con, sư phụ-đệ tử, thầy thuốc-bệnh

nhân, Chúa-con người. Vai trò của vị quân sư là để chuẩn bị cho người
Anh hùng đối mặt với một điều không biết trươć . Họ có thể đưa ra
những lời khuyên, hươń g dẫn hoặc một phép màu nào đó (Obi Wan
Kanobi đưa cho Luke chiếc gưom
̛ ánh sáng của cha mình) hoặc tạo đà
cho người Anh hùng lao tới cuộc phiêu lưu phía trước... Nhưng một vị
quân sư chỉ đi xa tới mức đó với người Anh hùng...
5.Vượt qua ngưỡng cửa đầu tiên: Đây là điểm ngoặt giữa hồi 1 và hồi 2.
Ngươì Anh hùng cuối cùng cũng quyết tâm theo cuộc phiêu lưu và
toàn tâm tòan ý bươć vào Thế giới Đặc biệt của câu chuyện bằng việc
Vượt qua ngươñ g cửa đầu tiên. Người Anh hùng đồng ý đối mặt với
khó khăn và thử thách được đưa ra ở Tiếng gọi của cuộc phiêu lưu –


và đối mặt với hậu quả của việc dám đưon̛ g đầu. Đây chính là khoảnh
khắc cất cánh của câu chuyện: kiên quyết gắn chặt với cuộc hành trình
(vượt qua nỗi sợ, quyết định đưon̛ g đầu với khó khăn và hành động),
không còn đươǹ g quay đầu lại.
6.Thử nghiệm, đồng minh và kẻ thù: Khi vượt qua được ngươñ g cửa thứ
nhất, ngươì Anh hùng của chúng ta phải đối mặt với những thử thách
mới và những thử nghiệm, họ có những đồng minh và kẻ thù và bắt
đầu học những quy tắc của Thế giới đặc biệt mà họ vừa bước vào.
Thật thú vị khi Vogler đã nhận ra đươc̣ vai trò hữu ích của quán rượu
hay quán bar ở trong giai đoạn này của câu chuyện (không chỉ trong
các phim miền Tây). Họ có thể đưa ra một cảnh nơi những người bạn
và kẻ thủ đều được giới thiệu, nơi sự nam tính và ý chí mạnh mẽ đươc̣
thử nghiệm, nơi người Anh hùng biết thêm những thông tin và các quy
tắc mới trong thế giới mà anh ta vừa bước vào. Nhưng dĩ nhiên không
phải tất cả các thử nghiệm/đồng minh/kẻ thù đều xuất hiện hết ở quán
bar. Trong Star Wars, căn-tin là nơi những đồng minh bạn bè của

Hans Solo xuất hiện, đồng thời cũng là nơi xảy ra mối thù với Jabba
The Hut. Chúng ta cũng có thể theo dõi sự phát triển của nhân vật
khác ở ngay chính Luke Skywalker và đồng đội của anh ta khi họ
phản ứng trong lúc căng thẳng (một chất xúc tác quan trọng trong bất
kỳ sự phát triển nào). Bài thử nghiệm của Luke vẫn tiếp tục cho đến
sau cảnh ở căng tin: Obi Wan chỉ giáo thêm cho Luke về Đạo quân,
khiến anh ta bịt mắt chiến đấu, những trận chiến laser trước đó với
Chiến binh hoàng gia - tất cả các cuộc thử nghiệm đều đươc̣ vượt qua.
7.Tiến vào sâu trong hang: Người Anh hùng cuối cùng cũng đến được ranh
giới của nguy hiểm, nơi đối tươṇ g của cuộc hành trình đang ẩn nấp.
Thươǹ g thì đó là đại bản doanh của kẻ thù lớn nhất, nơi nguy hiểm
nhất của Thế giới đặc biệt – Sâu trong hang (không hẳn là hiểu theo
nghĩa sâu dươí lòng đất). Khi ngươì Anh hùng bước vào nơi đáng sợ
này, họ sẽ vượt qua ngươñ g cửa thứ hai, tại đây ngươì Anh hùng sẽ
dừng lại nghỉ một chút để chuẩn bị, lên kế hoạch và đánh lừa bọn gác
cổng của kẻ thù. Đây là giai đoạn Tiếp cận, khi Luke và nhóm bạn rơi
vào Ngôi sao Chết nơi mà bọn họ gặp Darth Vader. Phần tiếp cận sẽ
bao trùm tất cả các màn chuẩn bị cho việc tiến sâu vào trong hang nơi
mà người Anh hùng sẽ đối mặt với những mối nguy hiểm khủng khiếp
hoặc thậm chí là cái chết.


8.Thử thách lớn (chiến đấu): Đây là lúc vận may của người Anh hùng rơi
xuống mức thấp nhất, khi phải đối diện trực tiếp với nỗi sợ lớn nhất.
Đây chính là khỏanh khắc sống còn hoặc mục tiêu của ngươì Anh
hùng có nguy cơ thất bại; đẩy khán giả đến mức thót tim, lo lắng
không biết liệu Anh hùng có sống sót không. Đối với Luke Skywalker
và những ngươì bạn đồng hành, đó là khi bọn họ bị mắc bẫy ở trung
tâm của Ngôi sao Chết; Luke bị quái vật kéo xuống cống và bị nhốt
dươí đó – có vẻ như anh ta không thể sống sót. Khái niệm về việc

ngươì Anh hùng phải nếm trải cái chết/hấp hối/thập tử nhất sinh (sau
đó hồi sinh trở lại với một sức mạnh phi thươǹ g) là một phần quan
trọng trong hành trình của ngươì Anh hùng. [Bạn có thể thấy rõ điểm
này được diễn tả trong điểm giữa và điểm không thể quay đầu về]
9.Phần thưởng (đoạt được kiếm): Bị quái vật đánh tơi tả và hồi sinh trở lại,
Anh hùng của chúng ta (và khán giả) rất hứng khởi. Ngươì Anh hùng
lấy đươc̣ kho báu mà mình tìm kiếm - Phần thươn̉ g của họ. Phần
thươǹ g đó thoạt tiên chỉ là một vũ khí đặc biệt hoặc thứ thần dược nào
đó, nhưng đồng thời nó cũng là một kiến thức, trải nghiệm đặc biệt
giúp Anh Hùng nhận thức ra một điều gì đó lớn lao hoặc giảng hòa
đươc̣ với lực lươṇ g thù địch. Ví dụ, Luke Skywalker giải cứu đươc̣
công chứa Leia và chiếm đươc̣ bản đồ của Ngôi sao Chết, anh ta có
thể dùng thứ đó để đánh bại Darth Vader. Vogler nhận thấy rằng tại
điểm này người Anh hùng có thể giảng hòa đươc̣ xung đột với cha/ mẹ
(như Luke đã làm với Darth Vader trong tập Return of the Jedi) Sau
khi sống sót và thoát khỏi Thử thách lớn, người Anh hùng có thể xuất
hiện hoành tráng hơn, họ sẵn sàng chấp nhận mạo hiểm tột cùng vì
cộng đồng của mình và xứng đáng được gọi là Người Anh Hùng.
10. Đường Về: Nhưng nhân vật trung tâm vẫn chưa thoát ra
đươc̣
khỏi rừng. Giờ chúng ta bươć vào hồi 3, ngươì Anh
hùng bắt đầu đối
diện với hậu qủa của việc dám đưon̛ g đầu với lực lượng hắc ám. Nếu
những việc giảng hòa với cha mẹ/thần thánh/kẻ thù không diễn ra, chính
bọn họ sẽ điên
cuồng đuổi theo người Anh hùng – do đó, một cuộc đuổi
bắt thú vị có thể xảy ra ở điểm này: người Anh hùng bị đuổi theo trên
Đươǹ g Về bởi một lực lươṇ g đang muốn trả thù vì chúng tức giận khi ngươì
Anh hùng lấy được Kiếm (phần
thươn̉ g/thuốc tiên). Luke và Leia bị

Darth Vader đuổi theo khi họ chạy trốn khỏi Ngôi Sao Chết. Giai đoạn
này đánh giấu quyết định của Anh hùng là trở về thế giới bình dị ban
đầu; anh ta nhận thức được rằng không chỉ cái thế giới đặc
biệt


kia cần bị bỏ lại phía sau, mà còn rất nhiều khó khăn, thử
phía trước.

thách đang ở

11. Hồi sinh: Khi bước vào Thế giới đặc biệt, bàn tay đã nhuốm bùn,
ngươì Anh hùng cần một quá trình hoặc một sự
kiện để “rửa tay gác
kiếm” trước khi quay lại thế giới bình thươǹ g. Việc “rửa tay” này thươǹ g
đến dưới dạng một thử thách lớn lao thứ 2 mang tính sống còn và tiếp sau
đó là sự
Hồi Sinh. Bạn có thể thấy rõ giai đoạn này đươc̣ diễn tả trong
điểm ngoặt 2: ngươì Anh hùng được tái sinh sau khoảnh khắc thập
tử nhất sinh và trở về dưới một hình hài mới và một tâm thức mới.Bộ 3 tập
Star Wars đầu đều đi theo công thức này.
Cả ba tập đều kết thúc với cảnh
chiến đấu cuối cùng khi đó
Luke suýt bị giết, nhưng rồi thần kỳ thoát
khỏi cái chết. Mỗi một thử thách lại đem đến cho anh ta một kiến thức mới

mệnh lệnh mới; sau mỗi lần đó, qua mỗi trải nghiệm anh ta
lại
chuyển hóa thành con người mới.
12. Trở về với thuốc tiên: Trong giai đoạn cuối, người Anh hùng trở về với

thế giới bình thươǹ g - cuộc hành trình sẽ là vô nghĩa nếu họ không trở về và
mang theo thuốc tiên, kho báu hoặc một bài học có đươc̣ từ Thế giới đặc
biệt. Xin nhắc lại, đó không nhấtthiết là một thứ thần dược để hàn gắn hoặc
chữa trị cho thế giới mà Anh hùng đang trở về; đó đơn giản là một sự tự
nhận thức/một trải nghiệm có thể có ích cho cộng đồng vào một ngày nào
đó. Đó là khi Luke đánh bại Darth Vader, lấy lại được hòa bình và trật tự cho
thiên hà.
Đôi khi thuốc tiên là một kho báu có đươc̣ từ cuộc hành trình, nhưng đó
cũng có thể là tình yêu, tự do, sự thông tuệ hoặc thậm chí là việc nhận thức
rằng thế giới đặc biệt đang tồn tại và có thể sống sót; đó cũng có thể là việc
trở về nhà và có một câu chuyện hay để kể.
Nếu không rút ra đươc̣ điều gì hoặc mang đươc̣ thứ gì đó từ thử thách lớn lao
trong Hang Sâu, ngươì Anh hùng sẽ tuyệt vọng lặp lại cuộc phiêu lưu. Rất
nhiều phim hài sử dụng cái kết này khi mà nhân vật ngốc không chịu nhận ra
bài học và ngựa quen đường cũ để rồi lại gặp rắc rối.

________________Cấu trúc 3 hồi được sử dụng như là một khuôn mẫu chứ
không phải là những quy tắc cứng nhắc mà bạn phải áp dụng bằng mọi giá,
Vogler nhấn mạnh rằng:Cuộc hành trình của ngươì Anh hùng chỉ là cái
khung xưon̛ g cần đắp thịt bằng những chi tiết và những điều ngạc nhiên của


từng câu chuyện. Cấu trúc không nhất thiết phải được răm rắp tuân theo. Có
rất nhiều cách áp dụng trong trật tự của từng giai đoạn.Các giai đoạn có thể
bị bỏ đi hoặc thêm vào, hoặc xáo trộn mà không làm mất đi sức mạnh của
nó.
Những giá trị của cuộc hành trình mới là điều quan trọng.Những hình ảnh
trong bản phác thảo này (Các Anh hùng đi kiếm gươm thần từ những lão phù
thủy già, những hiệp sĩ mạo hiểm tính mạng vì tình yêu, vv.) chỉ là những
biểu tươṇ g trong trải nghiệm của cuộc sống muôn màu xung quanh.Các biểu

tươṇ g này có thể thay đổi để phù hợp với yêu cầu của câu chuyện và của xã
hội. Các Anh hùng hiện đại ngày nay có thể không bươć vào hang động hay
mê cung, chiến đấu với những quái vật huyền thoại, nhưng họ vẫn bước vào
Thế giới đặc biệt, tiến sâu vào trong hang và trở ra, dù họ có du hành vào vũ
trụ, vào một thành phố hiện đại (hoặc cộng đồng Amish như trong Witness)
hoặc vào chính trong trái tim và tâm hồn của mình.
Nhận xét:Đây chính là phần tóm tắt khuôn mẫu cấu trúc của Volger. Để hiểu
đươc̣ đầy đủ (phác thảo về nhân vật của ông) bạn nên đọc cuốn sách của
ông.Thực ra bạn có thể thấy rằng rất nhiều bộ phim (nếu như không muốn
nói là hầu hết) khi phân tích ra đều thấy đi theo cấu trúc 3 hồi hoặc công
thức hành trình của Anh hùng. Tóm lại, đây vẫn là hai công thức lý thuyết
chuẩn mực.Một lần nữa xin nhấn mạnh: hãy cố viết một kịch bản theo cấu
trúc tự hình thành trong đầu bạn sẽ không có hiệu quả đâu. Bất cứ một kịch
bản nào được cấu trúc tốt sẽ cuốn hút được khán giả đi xuyên suốt câu
chuyện và đi theo các nhân vật, các khuôn mẫu được áp dụng không nên quá
lộ liễu trước mắt khán giả. Nhưng nếu việc áp dụng theo khuôn mẫu có thể
giúp bạn tăng sức mạnh của câu chuyện hoặc giúp bạn bươć vào Chủ đề dễ
dàng hơn.



×