Bài giảng Bể sàn sọ trước dò dịch não tủy ở mũi sau chấn thương Phùng Văn Đức

BỂ SÀN SỌ TRƯỚC
DÒ DỊCH NÃO TỦY Ở
MŨI
SAU CHẤN THƯƠNG

PHÙNG VĂN ĐỨC VÀ CỘNG SỰ
TP HỒ CHÍ MINH


NHẬP ĐỀ
Trong chấn thương sọ não hở có bể sàn sọ trước, rách
màng cứng và dò dịch não tủy ở mũi, luôn luôn có nguy
cơ nhiễm trùng trong hộp sọ.
Viêm màng não mũ có thể được trì hoãn nhiều tháng
hoặc nhiều năm.
Khi dịch não tủy tự ngưng dò, không có gì bảo đảm
màng cứng đã lành, nhiều bệnh nhân bị dò tái phát.
Viêm màng não không phải ít gặp ở các trường hợp
dò tạm thời


LÂM SÀNG
Nhức đầu, thay đổi theo tư thế

Dò dịch não tủy ở mũi

Viêm màng não mũ, viêm màng não mũ tái
phát


CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH

Tìm đường trong dịch chảy ra ở mũi
(30mg/100ml)

X quang:
- Có tụ khí trong hộp sọ
- Có mức nước trong các xoang








Xét nghiệm xác định vị trí lỗ dò dịch
não tủy
Chất màu tiêm vào khoang dưới nhện:
Phenolsulfonphtalein (PSP)
X quang:
- Chụp xương sọ
- Chụp cắt lớp
Chất phóng xạ tiêm vào khoang dưới nhện:
RISA 99m Tc serum albumin
Cộng hưởng từ (MRI)


ĐIỀU TRỊ
1. Áp lực nội sọ bình thường:
- Bít lỗ dò trực tiếp:
+ Thấy được lỗ dò

+ Không thấy lỗ dò: tấn Gelfoam hoặc cân + cơ
vào vùng xương sàng xoang xương bướm.


ĐIỀU TRỊ
2. Áp lực nội sọ tăng:
- Dò dịch ít: Não nước (Hydrocephalus)
+ Thông (L.P.Shunt)
+ Không thông (V.P.Shunt)
- Dò dịch nhiều: bít lỗ dò trực tiếp

}

Bít lỗ dò trực tiếp
một tuần sau


Tràn dịch não thất cần được quan tâm khi dò dịch não tủy xuất
hiện một thời gian sau chấn thương hoặc dò dịch não tủy tái
phát

Chúng tôi có một trường hợp mổ bít lỗ dò ở nơi rách màng
cứng và dẫn lưu não thất - ổ bụng

Một trường hợp hợp khác đã điều trị lành bệnh bằng cách dẫn
lưu dịch não tủy vùng thắt lưng vào ổ bụng

BỆNH ÁN 1
Trần - H - TH - , nam, 25 tuổi
Tai nạn giao thông 25/12/2003:
Bể lõm xoang trán (P)  Mổ cấp cứu nâng sọ
Ngày 02/02/2004:
Mổ lần 2 vì dò dịch não tủy ở mũi, tụ khí trong
não trán (P) + Bít sàn sọ bể với mỡ bụng
Sau mỗ: lành bệnh




BỆNH ÁN 2
Lê - C - T - , nam, 17 tuổi
Tai nạn giao thông hai tuần trước:
Vào viện:

+ Nhức đầu
+ Dò dịch não tủy ở mũi (P)
CT: bể sọ trán (P) và sàn sọ trước (P) + tụ khí trong sọ
Mổ (08/01/2004):
Mở nấp sọ trán (P), (T) nạo sạch + đấp mỡ bụng ở lỗ bể
sàn sọ
Sau mỗ: lành bệnh