Quy trình mua hàng trên vinabook

BÀI TẬP
HẬU CẦN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
(E-LOGISTICS)

ĐỀ BÀI: ĐỀ 1
Sinh viên thực hiện:

Trần Hữu Đạt (06D140281) – Lớp 42I5

1.

Giới thiệu về Mekongcom và Website Vinabook.com ................... 2

2.

Quy trình mua hàng trên Vinabook ................................................. 3
1.2.1. Quá trình đặt hàng ................................................................. 3
1.2.2. Thực hiện đơn hàng............................................................... 6
1.2.3. Giao hàng .............................................................................. 7

3.

Đánh giá về hoạt động cung ứng của Vinabook ............................. 8
1.3.1. Ưu điểm ................................................................................. 8
1.3.2. Nhược điểm ........................................................................... 9

4.

Kết luận ......................................................................................... 11

5.

Tham khảo ..................................................................................... 11

1


1. Giới thiệu về Mekongcom và Website Vinabook.com
Mekongcom là công ty hàng đầu trong lĩnh vực kinh doanh sách trực tuyến
tại Việt Nam với website là www.vinabook.com.

Mục tiêu của Vinabook là luôn mở rộng thị trường sách online cùng với đà
phát triển của công nghệ thông tin. Để thực hiện mục tiêu đó, Vinabook đã có
những nhận thức đúng đắn về vai trò của nguồn nhân lực trong xây dựng và phát
triển kinh doanh. Vinabook đã và đang không ngừng hoàn thiện hơn nữa môi trường
làm việc với các trang thiết bị hiện đại, cung cách làm việc hiệu quả để ngày càng
hoàn thiện việc phục vụ khách hàng.
Sứ mệnh Vinabook:
- Phục vụ khách hàng nhanh nhất và tốt nhất.
- Không ngừng duy trì, phát triển và mở rộng thị trường sách online tại Việt
Nam.
Sản phẩm và Dịch vụ Vinabook:
- Vinabook kinh doanh sản phẩm sách, ấn phẩm văn hóa.
- Đặt hàng trực tuyến, giao hàng và thu tiền tận nơi trong và ngoài nước.
- Vinabook có mặt trên khắp nẻo đường, qua kênh phân phối của bưu chính
Việt Nam.
- Đội ngũ nhân viên giao hàng trong thành phố thân thiện và tận tâm.
Phong cách Vinabook:
- Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, Vinabook phục vụ khách hàng từ 8
sáng đến 10 tối (Thứ 2 đến Chủ Nhật hàng tuần).
Địa chỉ Công ty:

2


Công ty Mekongcom, 426 Cao Thắngng (nối dài) - Phường 12 - Quận 10 Tp.HCM, Việt Nam.
2. Quy trình mua hàng trên Vinabook
Vinabook là website B2C hàng đầu trong lĩnh vực kinh doanh sách. Với 3
năm liền (2005-2007) là một trong 10 website thương mại điện tử hàng đầu do Bộ
Công thương bình chọn.
Chúng ta có thể mô tả quy trình mua hàng trên Vinabook như sau:

Hình 1: Quy trình mua hàng trên Vinabook

1.2. Quá trình đặt hàng
Khách hàng truy cập vào website Vinabook.com hoặc một số gian hàng khác
của Vinabook như thegioisach.dantri.com.vn, gian hàng trên Chợ điện tử, gian hàng
trên Vatgia.com. Trên các gian hàng này, khách hàng được duyệt toàn bộ sách của
Vinabook cung cấp (bao gồm tên sách, giá bán, hình ảnh trang bìa, xem thử một số
trang đầu và các thông tin liên quan khác). Nếu thích cuốn sách nào đó thì khách
hàng có thể nhấn vào nút thêm vào giỏ hàng để đưa cuốn sách vào danh mục mua.
Khách hàng sẽ tiếp tục lặp lại bước làm trên cho đến khi mua đủ hàng.

3


Khi đã chọn đủ hàng và kiểm tra lại danh mục, số lượng các mặt hàng thì
khách hàng có thể nhấn vào nút thanh toán để làm các công việc thanh toán và gửi
đơn hàng.
Sau khi đăng nhập (hoặc đăng kí thành viên nếu chưa tham gia trên Vinabook
từ trước đó) thì khách hàng sẽ được yêu cầu cung cấp các thông tin về Địa chỉ thanh

toán (là nơi Vinabook sẽ nhận tiền thanh toán hoặc nhận hóa đơn mua hàng) và Địa
chỉ nhận hàng (là nơi Vinabook sẽ giao hàng).
Sau bước khai báo thông tin, khách hàng sẽ tiến hàng lựa chọn phương thức
thanh toán và phương thức vận chuyển.
Về thanh toán, Vinabook hỗ trợ thanh toán bằng các phương thức:
+ Thanh toán bằng tiền mặt: Nhân viên giao nhận sẽ liên hệ với khách hàng
để hẹn lịch giao hàng.
+ Nhân viên bưu điện thu tiền khi giao hàng: Nhân viên bưu điện tại địa
phương sẽ giao hàng đến khách hàng tại địa điểm mà khách hàng đã ghi ở trên.
+ Chuyển tiền qua bưu điện: Khách hàng đến Bưu điện gần nhất để chuyển
tiền cho công ty theo địa chỉ của công ty.
+ Thanh toán bằng qua ngân hàng: Khách hàng đến ngân hàng hoặc ATM để
chuyển tiền cho Vinabook.com vào một trong các tài khoản của công ty.
+ Chuyển tiền Western Union: Khách hàng đến đại lý Western Union gần
nhất (www.westernunion.com) để chuyển tiền cho Vinabook theo thông tin của
công ty (Phương thức này áp dụng cho thanh toán quốc tế)
+ Thanh toán bằng credit card: Nếu chọn phương thức thanh toán bằng thẻ tín
dụng (Credit Card), Khách hàng sẽ được chuyển đến trang thanh toán của nhà cung
cấp dịch vụ 2 Checkout. Khách hàng cần khai báo một số thông tin về thẻ tín dụng
Sau khi nhận được thông báo chấp nhận thẻ tín dụng từ 2CheckOut,
Vinabook sẽ tiến hành gởi hàng đến nơi Khách hàng yêu cầu.
+ Thanh toán bằng Thẻ trả trước Vinabook: Thẻ mua hàng là một loại thẻ do
Vinabook phát hành với các mệnh giá khác nhau, mệnh giá thẻ tương đương với trị

4


giá tiền mặt Việt Nam đồng. Mỗi thẻ mua hàng có một số PIN và chỉ sử dụng được
một lần duy nhất.
Về vận chuyển, Vinabook có các phương thức thanh toán sau:

+ Chuyển tận nơi trong nội thành: Nhân viên giao hàng của Vinabook sẽ giao
hàng tận nơi trong Thành phố Hồ Chí Minh tại địa chỉ do khách hàng chỉ định trong
khoảng từ 1 đến 3 ngày.
+Chuyển thường qua bưu điện: Hàng hóa được gởi theo đường bưu điện. Với
cách này, Khách hàng sẽ nhận được hàng trong khoảng thời gian từ 3 đến 7 ngày.
+ Chuyển phát nhanh EMS: Hàng hóa được gởi nhanh thông qua nhà cung
cấp dịnh vụ EMS. Thời gian quý khách nhận được hàng trong khoảng từ 2 đến 4
ngày.
+ Chuyển thông thường bằng tàu: Hàng hoá được gởi thông qua bưu điện,
vận chuyển bằng tàu thủy. Thời gian khách hàng nhận được hàng theo cách gởi này
là từ 2 đến 3 tháng. (Phương thức này áp dụng cho vận chuyển quốc tế)
+ Chuyển thường bằng máy bay: Hàng hoá được gởi thông qua bưu điện, vận
chuyển bằng máy bay. Thời gian khách hàng nhận được hàng khoảng từ 10 đến 20
ngày. (Phương thức này áp dụng cho vận chuyển quốc tế)
+ Chuyển phát nhanh DHL: Hàng hoá được vận chuyển nhanh thông qua nhà
cung cấp dịch vụ DHL. Với cách gửi này, khách hàng sẽ nhận được hàng tận nhà
trong khoảng từ 3 đến 5 ngày. (Phương thức này áp dụng cho vận chuyển quốc tế)
Phí vận chuyển của mỗi phương thức như sau:
Trọng
lượng
(gram)
Dưới 100
101 - 250
251 - 500

Vận chuyển nội thành Hồ
Chí Minh
7.000 VND cho mỗi đơn
hàng dưới 70.000 VND
Miễn phí cho đơn hàng từ

70.000 VND

Vận chuyển trong nước
Chuyển thường bưu điện

Chuyển phát nhanh

7.000 VND

14.500 VND
19.800 VND
26.400 VND

501 - 1000

8.000 VND

38.500 VND

1001 - 1500

Mỗi 500 gram tiếp theo

49.500 VND

5


1501 - 2000

thêm 1.000 VND
59.400 VND
Miễn phí cho đơn hàng từ
Mỗi 500 gram tiếp theo
200.000 VND
thêm 5.000 VND

Trên 2000

Trọng
lượng
(gram)

Vận chuyển ngoài nước (Mỹ, Canada, Úc, Châu Âu, Châu Á ...)
Chuyển phát nhanh DHL

Máy bay (Air mail)

Thủy bộ
(Surface mail)

Dưới - 500

499.800 VND

139.744 VND

102.256 VND

501 - 1000

669.375 VND

192.000 VND

193.600 VND

1001- 2000

Mỗi 500 gram tiếp theo thêm
115.072 VND

Mỗi 500 gram tiếp theo
thêm 75.000 VND

254.672 VND

2001 - 3000

315.744 VND

3001 - 4000

376.816 VND

4001 - 5000

437.888 VND

Trên 5000

Mỗi 1000 gram tiếp theo
thêm 50.000 VND

Phí vận chuyển và phí thanh toán khách hàng được tính vào đơn hàng của
khách hàng.
Nếu khách hàng chọn thanh toán bằng thẻ tín dụng thì khách hàng sẽ được
chuyển đến cổng thanh toán 2CheckOut để thanh toán.
Sau khi hoàn tất các bước trên thì khách hàng sẽ hoàn tất việc đặt hàng và
Vinabook sẽ gửi cho khách hàng 1 email thể xác nhận.
1.2. Thực hiện đơn hàng
Để đáp ứng các đơn hàng, Vinabook tập trung vào các nguyên tắc chính gồm:
Thực hiện chuỗi cung cấp kéo: xuất phát từ đơn đặt hàng của khách hàng,
những mặt hàng nào chưa bị thông báo “hết sách” sẽ được công ty Vinabook liên hệ
các kho hàng để lấy sách cung cấp cho khách hàng.

Hình 2: Quy trình xuất kho bán hàng của Vinabook

6


Để thực hiện tốt chuỗi cung cấp kéo này công ty MekongCom đã thành lập
các bộ phận chuyên trách đặc biệt như:
- Bộ phận xử lý đơn hàng: tiếp nhận, phân loại đơn hàng của khách hàng.
- Bộ phận liên lạc khách hàng: kiểm tra, đối chiếu những thông tin khách
hàng cung cấp có trùng khớp với thực tiễn không thông qua việc gọi điện thoại theo
số khách hàng cung cấp, xác nhận địa chỉ hành chính,…
Ở trang web Vinabook.com hiện nay hai bộ phận này hoạt động, xử lý thông
tin rất nhanh. Sau khi đặt mua sách thì khoảng 30 phút sau bộ phận liên lạc đã liên
lạc với khách hàng để đối chiếu thông tin.

- Bộ phận soạn sách: soạn sách theo từng đơn hàng và đóng thành kiện nhằm
tạo thuận lợi cho việc chuyển phát cho khách hàng theo đúng thời hạn đơn hàng
- Bộ phận chuyển phát sách.
- Bộ phận kiểm toán
- Bộ phận hỗ trợ trực tuyến để giải đáp những thắc mắc, cung cấp thông tin
cho khách hàng khi họ chưa rõ ở một vấn đề nào đó.
Việc quản lý sản phẩm, hàng hóa trong kho do bộ phận soạn sách và bộ phận
liên lạc đảm nhận để đảm bảo có sự cập nhật kịp thời, thông báo những mặt hàng đã
hết hàng trên website.
1.2. Giao hàng
Trách nhiệm xử lý đơn hàng và vận chuyển sản phẩm đến khách hàng do
Vinabook.com đảm nhận và phụ thuộc vào hình thức thanh toán và vận chuyển cho
các sản phẩm mà khách hàng khai báo khi tạo đơn hàng.
Vinabook.com sẽ chịu trách nhiệm đảm bảo khách hàng nhận được hàng hóa
đúng như đã đặt mua trong thời gian giao hàng như cam kết.
Trong trường hợp khách hàng tự ý hủy đơn hàng hoặc đơn hàng hoàn thành
nhưng không giao cho khách hàng được vì lý do thông tin liên lạc không chính xác,
Vinabook.com sẽ hủy đơn hàng đó.

7


Với những đơn hàng trả tiền trước như:
- Thanh toán bằng thẻ tín dụng
- Thanh toán bằng thẻ ATM
- Chuyển tiền Western Union
- Chuyển khoản ngân hàng
Vinabook.com chỉ tiến hành gởi hàng đi sau khi nhận được thanh toán từ phía
quý khách. Vì vậy để sớm nhận được hàng, quý khách vui lòng tiến hành thủ tục
chuyển tiền sớm.

3. Đánh giá về hoạt động cung ứng của Vinabook
Mô hình mà Vinabook có thể coi như đầy đủ các hoạt động của một mô hình
bán lẻ điện tử điển hình và cũng có thể đem ra so sánh với Amazon.
1.3. Ưu điểm
Hiện nay, Vinabook đã liên kết một số các nhà cung ứng cung cấp sách như
NXB Trẻ, NXB Văn học, NXB Tổng hợp TP.HCM, NXB Lao động Xã hội, NXB
Tri Thức, NXB Văn hóa Thông tin, NXB Hội Nhà Văn... Chỉ một đại lý trên toàn
quốc nhưng lại có số lượng đầu sách khổng lồ hơn 10000 đầu sách, sự lựa chọn kỹ
lưỡng các đầu sách của công ty nhằm cung cấp cho độc giả những cuốn sách có nội
dung tốt, hay là một yếu tố quan trọng góp phần tạo niềm tin, thiện cảm của khách
hàng đối với công ty.
Vinabook hỗ trợ đa dạng các phương thức thanh toán: Tiền mặt, qua bưu
điện, qua ngân hàng … Trong đó, đặc biệt đáng chú ý là phương thức thanh toán
bằng thẻ tín dụng. Đây được coi là điểm yếu chung của Thương mại điện tử Việt
nam nói chung mà Vinabook đã khắc phục được.
Cùng với đa dạng phương thức thanh toán là sự đa dạng về phương thức vận
chuyển. Vinabook hỗ trợ tất cả các phương thức vận chuyển hiện có để phục vụ vận
chuyển cả trong và ngoài nước. Và Vinabook vận chuyển hàng hóa đến đúng như
cam kết tại địa điểm mà khách hàng yêu cầu và đáp ứng yêu cầu 5R của hoạt động
hậu cần bán.

8


Vinabook có đội ngũ nhân viên hỗ trợ 24/7 giúp giải đáp thắc mắc khách
hàng.
1.3. Nhược điểm
Thứ nhất, nhìn chung số lượng danh mục sách không phong phú đa dạng.
Vinabook mới chỉ tập trung mạnh vào một số mảng sách nhưng thực ra những mảng
sách này hiện giờ thị trường đang bão hòa.

Thứ hai, việc cập nhật thông tin về tình hình tồn kho của sản phẩm trên
website Vinabook.com là rất chậm. Một loại sách đã hết nhưng đến hơn một tuần
sau mới có thông báo ở trang web. Đây là một sự chậm trễ không tốt mà công ty cần
khắc phục ngay vì ngoại trừ một số khách hàng không có thời gian dạo quanh các
nhà sách để tìm sách thì cũng có một bộ phận không nhỏ mua sách qua mạng vì các
đầu sách đó ở các nhà sách ở địa bàn cư trú không có.
Do vậy, đối với bộ phận này sau khi đặt sách thì họ có kỳ vọng rất lớn vào
công ty sẽ được đáp ứng được cho họ. Nếu không cập nhật kịp thời thì người ta sẽ
lầm tưởng ở công ty có sách nhưng một thời gian sau mới biết công ty không có
sách để cung ứng thì uy tín và hình ảnh công ty sẽ bị ảnh hưởng.
Thứ ba, Tuy đa dạng về hình thức thanh toán, song, một số hình thức có mức
phí giao dịch khá cao. Điển hình như dịch vụ thanh toán qua thẻ tín dụng qua cổng
thanh toán 2CheckOut. Thứ nhất, việc thanh toán này khiến khách hàng phải mất
thêm một khoản phí giao dịch với 2CheckOut. Khoản phí này bằng 0,45 USD công
thêm với 5,5% của tổng số tiền giao dịch. Điều này rõ ràng không tiện lợi nếu khách
hàng mua một cuốn sách của Vinabook với giá chỉ khoảng 50.000 VNĐ nhưng lại
phải trả một khoản phí giao dịch lớn như vậy. Thứ hai, tuy 2CheckOut cho phép
người bán Việt Nam đăng kí liên kết nhưng trang thanh toán của 2CheckOut không
hỗ trợ tiếng Việt mà chỉ là giao diện tiếng anh. Điều này sẽ hạn chế những người
không biết tiếng anh.
Chẳng hạn đơn hàng dưới đây có trị giá là 50.000 VNĐ và chọn hình thức
thanh toán bằng thẻ tín dụng thì chi phí cộng thêm là 4.600 VNĐ.

9


Hình 3: Tổng chi phí cho một đơn hàng của Vinabook

Ngoài ra, phí chuyển tiền bằng Western Union mức phí cũng ở tình trạng cao
tuơng ứng.

Thứ tư, Vinabook (cũng như các nhà sách Online khác) không tổ chức được
hệ thống kho hàng trung gian mà chỉ có kho hàng tập trung. Điều này phát sinh phí
vận chuyển cao và khách hàng là người chịu phí này. Với đơn hàng ở trên và biểu
phí đã trình bày thì dễ thấy rằng mức phí là cao. Từ đó có thể thấy rằng, khó có thể

10


chấp nhận một đơn hàng có trị giá khoảng 200.000 VNĐ nhưng mức phí vận
chuyển lại lên tới 192.000 VNĐ (vận chuyển bằng máy bay).
Nhược điểm về phân phối gắn liền với việc khách hàng phải gánh chịu chi
phí vận chuyển lớn do Vinabook nói riêng và các công ty sách online nói chung đều
không có hệ thống kho trạm trung gian để rút ngắn khoảng cách vận chuyển đến
khách hàng nên không thể giảm được chi phí vận chuyển do vậy không giảm được
giá bán cuối cùng cho khách hàng.
Thứ năm, tuy giao hàng đúng thời gian cam kết nhưng thời gian giao hàng
khá chậm chạp. Có những hình thức vận chuyển mà khách hàng phải mất tới cả
tháng khách hàng mới nhận được hàng.
4. Kết luận
Thị trường nội địa có đặc trưng về thói quen tiêu dùng như ít sử dụng thẻ
thanh toán mà sử dụng nhiều các thẻ ATM, thích cái mới (Shop Online), phí vận
chuyển nội địa ở mức chấp nhận được... Các đặc trưng này giúp cho Vinabook hoạt
động khá hiệu quả với mô hình kinh doanh trực tuyến này. Kết quả này thể hiện qua
doanh thu của doanh nghiệp. Cụ thể, trong năm 2007, doanh thu Vinabook đạt được
là 5 tỷ đồng, với 38479 đơn hàng; riêng 6 đầu năm 2006 doanh thu đạt hơn 2 tỷ
đồng, hơn 9568 đơn đặt hàng...
Từ góc độ cá nhân, Vinabook là cũng được coi một lựa chọn khi mà tôi tìm
kiếm sách để mua.
5. Tham khảo
-

Website www.vinabook.com
Trần Hữu Đạt, Nguyễn Thanh Hùng, Lưu Nguyên Phú (lớp 42I5), Giải pháp
phát triển mô hình liên kết bán hàng trên Internet, Hà Nội, 2008.

11