15 đề thi môn ngữ văn 2016 có lời giải chi tiết cô Vũ Dung Moon.vn

Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

ĐỀ SỐ 1
Chuyên đề: LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016

VIDEO và LỜI GIẢI CHI TIẾT chỉ có tại website MOON.VN
[Truy cập tab: Ngữ Văn – Khoá học: LUYỆN ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2016]

I. PHẦN ĐỌC HIỂU
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
Bởi nơi ta về có mười tám thôn vườn trầu,
mỗi vườn trầu có bao nhiêu mùa hạ
Chị đợi chờ quay mặt vào đêm
Hai mươi năm mong trời chóng tối
Hai mươi năm cơm phần để nguội
Thôi tết đừng về nữa chị tôi buồn
Thôi đừng ai mừng tuổi chị tôi
Chị tôi không trẻ nữa, xóm làng thương ý tứ vẫn kêu cô
Xóm làng thương không khoe con trước mặt
Hai mươi năm chị tôi đi đò đầy
Cứ sợ đắm vì mình còn nhan sắc
Vẫn được tiếng là người đứng vậy
[…]
Nhưng chị tôi không thể làm như con rắn que cời
Lột cái xác già nua dưới gốc cây cậm quẫy
Chị thiếu anh nên chị bị thừa ra
Trong giỗ tết họ hàng nội ngoại
Bao nhiêu tiếng cười vẫn côi cui một mình
Những đêm trở trời trái gió

Tay nọ ấp tay kia
Súng thon thót ngoài đồn dân vệ
Moon.vn - Học để khẳng định mình

1

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Một mình một mâm cơm
Ngồi bên nào cũng lệch
Chị chôn tuổi xuân trong má lúm đồng tiền
(Trích Đường tới thành phố - Hữu Thỉnh,
theo www.dantri.com.vn, 27/4/2014)
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ.
Câu 2. Nỗi cô đơn, lẻ bóng của chị tôi được thể hiện qua những chi tiết, hình ảnh nào?
Câu 3. Nêu ý nghĩa biểu đạt của từ côi cui trong câu thơ: Bao nhiêu tiếng cười vẫn côi
cui một mình.
Câu 4. Sử dụng 02 phương thức biểu đạt, ghi lại cảm nhận của anh/chị về câu thơ: Chị
chôn tuổi xuân trong má lúm đồng tiền. Chỉ rõ các phương thức biểu đạt đã sử dụng.
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 5 đến câu 8:
“BÔNG HỒNG GAI” LÀNG NHIẾP ẢNH
Nguyễn Thị Phương Dung
(chủ nhân thương hiệu đồ cưới Luciola và tiệm thời trang Elpis)
Tốt nghiệp lớp 12, Dung không đăng kí thi đại học như bạn bè. Đam mê nhiếp ảnh và
từng được thử sức ở lĩnh vực này suốt các năm cấp Ba, cô nàng quyết tâm hiện thực hóa

giấc mơ làm việc trong ngành thời trang, ảnh cưới. Dùng tiền dành dụm ba năm từ việc
chụp ảnh chân dung và làm người mẫu cho các shop thời trang, tạp chí, Dung mở một tiệm
chụp ảnh cưới nhỏ ở Biên Hòa.
Hoạt động một thời gian, cửa tiệm bị... đóng cửa vì cô nàng chẳng có kinh nghiệm về
quản lý hay tính toán phương hướng kinh doanh. Sau thất bại đầu, Dung tiếp tục tích góp
bằng việc chụp chân dung, rồi hùn vốn với một người bạn lần thứ hai kinh doanh nhưng
cũng mau chóng tan rã vì bất đồng quan điểm. Dung vẫn kiên trì mở cửa tiệm ảnh cưới lần
thứ ba nhưng vẫn không thành công. Nản lòng, gia đình cũng lo lắng, Dung tính gác lại
giấc mơ chụp ảnh của mình. Cô nàng bán chiếc máy ảnh yêu quý để mua xe máy và bắt đầu
công việc văn phòng tại Sài Gòn.
Sau một thời gian làm văn phòng, trái tay, lại nhớ nghề, cô nàng nghỉ việc, bán xe để có
vốn thử sức mình lần nữa. Tiền vốn ít ỏi, không đủ kinh phí đầu tư máy ảnh, đồ dùng. Con
đường phía trước trở nên bế tắc. Nhưng chính sự “máu lửa” và quyết tâm khiến Dung có
động lực tiếp tục theo đuổi đam mê. Không có máy ảnh nên cô nàng thuê lại máy từ một
người bạn và chú ruột cho mỗi lần chụp, tích góp tiền bạc làm vài bộ đầm cưới đơn giản.
Những ngày đầu chụp chỉ có hai người, Dung phải tự học luôn việc trang điểm, làm tóc, tự
mày mò photoshop, cắm hoa... Không có tiền nhưng Dung cũng gom hết để đi học những
khóa ngắn hạn chuyên về kinh doanh và quản lý - có những thứ cần phải học bài bản mới
có thể phát triển, đây là những gì Dung rút kinh nghiệm từ vô số lần thất bại trước.
Nhỏ con, nhưng luôn phải mang theo một chiếc máy nặng hơn 3 kí suốt 8 tiếng một
Moon.vn - Học để khẳng định mình

2

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

ngày. Tối đến thức đến 3-4 giờ sáng để chỉnh album, tự tay làm hoa cưới. Một năm trời
ngày nào cũng lặp lại chu trình kinh khủng như vậy. Cuối cùng thì may mắn cũng mỉm
cười. Cửa tiệm nhỏ trong hẻm ngày nào của cô nàng giờ trở thành một thương hiệu được
biết đến. Cái tên Luciola có chỗ đứng trong giới nhiếp ảnh. Thậm chí cô nàng còn được các
nghệ sĩ tin tưởng mời chụp cho đám cưới của mình.
Hiện Phương Dung vừa cho ra mắt một thương hiệu thời trang riêng của bản thân. Rõ
ràng nếu bạn đủ quyết tâm, đủ kiên nhẫn, mọi giấc mơ đều có thể trở thành hiện thực.
(Theo Hoa học trò, số ra ngày 24/8/2015, tr.16)
Câu 5. Sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông, Phương Dung lựa chọn con đường
nào? Điều gì đã thôi thúc Dung lựa chọn con đường đó?
Câu 6. Theo anh/chị, vì sao Phương Dung liên tục thất bại?
Câu 7. Điều gì làm nên thành công hôm nay của Phương Dung?
Câu 8. Sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông, anh/chị sẽ tiếp tục làm gì? Vì sao?
II. PHẦN LÀM VĂN
Câu 1. Hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về
câu nói sau đây của M.Gor-ki:
Khi công việc là thú vui thì cuộc sống là sự hưởng thụ bất tận. Còn nếu công việc là
nghĩa vụ thì cuộc sống sẽ là nô dịch, khổ sai.
Nhận xét về hình tượng nhân vật Mị trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài), có ý
kiến cho rằng: Truyện đã khắc họa thành công diễn biến tâm lí nhân vật Mị. Ý kiến khác lại
cho rằng: Tác phẩm thể hiện tài năng miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật Mị.
Bằng cảm nhận của anh/chị về hình tượng nhân vật Mị trong đoạn trích dưới đây, hãy
bình luận các ý kiến trên.
Trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt xong, ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho.
Trẻ con đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt những lều canh nương để sưởi lửa. Ở Hồng Ngài
người ta thành lệ cứ ăn Tết khi gặt hái vừa xong, không kể ngày, tháng nào. Ăn Tết như thế
cho kịp lúc mưa xuân xuống thì đi vỡ nương mới. Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió
thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió và rét rất dữ dội.
Nhưng trong các làng Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe

như con bướm sặc sỡ […]. Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân chơi trước nhà.
Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại,
thiết tha bổi hổi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi.
Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu.
Tiếng chó sủa xa xa. Những đêm tình mùa xuân đã tới.
Moon.vn - Học để khẳng định mình

3

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Ở mỗi đầu làng đều có một mỏm đất phẳng làm cái sân chơi chung ngày Tết. Trai gái,
trẻ con ra sân chơi ấy tụ tập, đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn và nhảy. […]
Ngày Tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Rồi say, Mị lịm
mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày
trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa
xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như
thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị.
Rượu đã tan lúc nào. Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ
một mình giữa nhà. Mãi sau Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi, mà từ
từ bước vào buồng. Chẳng năm nào A Sử cho Mị đi chơi Tết. Mị cũng chẳng buồn đi. Bấy
giờ Mị ngồi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Đã từ nãy, Mị

thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày trước. Mị
trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi ngày Tết.
Huống chi A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau! Nếu có nắm lá
ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại, chỉ
thấy nước mắt ứa ra. Mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường.
Anh ném pao, em không bắt
Em không yêu, quả pao rơi rồi…
Lúc ấy, A Sử vừa ở đâu về, lại đang sửa soạn đi chơi. A Sử thay áo mới, khoác thêm hai
vòng bạc vào cổ rồi bịt cái khăn trắng lên đầu. Có khi nó đi mấy ngày mấy đêm. Nó còn
muốn rình bắt mấy người con gái nữa về làm vợ. Cũng chẳng bao giờ Mị nói gì.
Bây giờ Mị cũng không nói. Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào
đĩa đèn cho sáng. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi, Mị cũng sắp đi
chơi. Mị quấn tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách. A Sử đang sắp bước ra,
bỗng quay lại, lấy làm lạ. Nó nhìn quanh, thấy Mị rút thêm cái áo. A Sử hỏi:
- Mày muốn đi chơi à?
Mị không nói. A Sử cũng không hỏi thêm nữa. A Sử bước lại, nắm Mị, lấy thắt lưng trói
hai bàn tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà. Tóc Mị xõa
xuống, A Sử quấn luôn tóc lên cột, làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa.
Trói xong vợ, A Sử thắt nốt cái thắt lưng xanh ra ngoài áo rồi A Sử tắt đèn, đi ra, khép cửa
buồng lại.
Trong bóng tối, Mị đứng im lặng, như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng
nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi. “Em không
yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào…”. Mị vùng bước đi. Nhưng tay
chân đau không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa
đạp vào vách. Ngựa vẫn đứng yên, gãi chân, nhai cỏ. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng
con ngựa.
Chó sủa xa xa. Chừng đã khuya. Lúc này là lúc trai đang đến bên vách làm hiệu, rủ
người yêu dỡ vách ra rừng chơi. Mị nín khóc, Mị lại bồi hồi.
Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức.
Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc mê,

lúc tỉnh. Cho tới khi trời tang tảng rồi không biết sáng từ bao giờ.
(Theo Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục, 2008, tr.6-8)
Moon.vn - Học để khẳng định mình

4

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

GỢI Ý ĐỌC HIỂU ĐỀ SỐ 1
I. PHẦN ĐỌC HIỂU
Câu 1
Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ: biểu cảm.
Câu 2
Nỗi cô đơn, lẻ bóng của chị tôi được thể hiện thông qua hàng loạt các chi tiết, hình ảnh:
chị quay mặt vào đêm, mong trời chóng tối, cơm phần để nguội, tết đừng về nữa chị tôi
buồn, thiếu anh nên chị bị thừa ra, côi cui một mình, tay nọ ấp tay kia, một mình một mâm
cơm, ngồi bên nào cũng lệch…
Câu 3
Từ côi cui đặc tả sự lầm lũi và nỗi cô đơn của nhân vật chị tôi khi chồng đi chiến trận.
Câu 4
Thí sinh cảm nhận được tứ thơ thật “đắt” trong câu thơ Chị chôn tuổi xuân trong má
lúm đồng tiền: Câu thơ vừa tô đậm vẻ đẹp duyên dáng, đằm thắm của chị tôi, vừa khắc họa
bi kịch cá nhân của người phụ nữ có chồng đi chiến đấu (tuổi xuân phai tàn, khát vọng hạnh
phúc bị chôn vùi bởi chiến tranh đã chia cắt, làm biệt li đôi lứa vợ chồng).
Thí sinh sử dụng 02 phương thức biểu đạt đã học một cách phù hợp để ghi lại cảm nhận

đó. Chỉ rõ các phương thức biểu đạt đã sử dụng.
Câu 5
Sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông, Phương Dung làm việc trong ngành thời trang,
ảnh cưới. Lí do của sự lựa chọn này chính là niềm đam mê, yêu thích.
Câu 6
Sở dĩ Phương Dung thất bại liên tục vì chị có ít kinh nghiệm về quản lí, về tính toán
phương hướng kinh doanh và bất đồng quan điểm với bạn làm chung.
Câu 7
Sự kiên trì, niềm đam mê, kinh nghiệm sau mỗi lần thất bại cùng việc học hỏi không
ngừng để bù đắp những thiếu sót trong công việc là các yếu tố làm nên thành công của
Phương Dung ngày hôm nay.
Câu 8
Thí sinh chia sẻ chân thành sự lựa chọn và lí do lựa chọn con đường đi tiếp cho tương
lai của mình sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông.
II. PHẦN LÀM VĂN
Câu 1
1. Yêu cầu về kĩ năng
- Biết cách làm bài nghị luận xã hội, bàn về một tư tưởng đạo lí;
Moon.vn - Học để khẳng định mình

5

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

- Vận dụng tốt các thao tác lập luận;

- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;
- Sáng tạo trong diễn đạt, trong cách nhìn nhận về vấn đề nghị luận.
2. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở những hiểu biết về một tư tưởng, đạo lí, thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ của
mình về vấn đề cần bàn luận theo những cách khác nhau nhưng phải hợp lí, có sức thuyết
phục. Dưới đây là một số gợi ý:
* Giải thích ngắn gọn ý nghĩa của câu nói
Từ việc giải thích ý nghĩa của các từ ngữ thú vui (niềm vui, sự hứng thú), sự hưởng thụ
bất tận (tận hưởng thành quả lao động tốt đẹp, viên mãn), nghĩa vụ (làm việc gì đó một
cách ép buộc, miễn cưỡng), nô dịch, khổ sai (làm việc với tâm thế khổ sở, nặng nề, khó
nhọc), thí sinh cần thấy được M.Gorki muốn khẳng định, đề cao giá trị của tinh thần yêu lao
động, ý thức tự giác trong lao động ở mỗi người.
* Trình bày suy nghĩ về lòng yêu lao động, ý thức tự giác trong lao động
Thí sinh cần trình bày được ý kiến của mình về vấn đề bàn luận, trong đó cần nêu được:
- Vì sao khi công việc là thú vui thì cuộc sống là sự hưởng thụ bất tận? (Khi tìm thấy
niềm vui trong công việc, ta sẽ làm việc với tâm lí thoải mái, nhẹ nhàng, không bị gò bó, áp
lực, ta sẽ dốc hết tâm sức, nhiệt tình cho công việc; hiệu quả làm việc sẽ cao hơn, ta sẽ thấy
yêu công việc của mình hơn...); (Lấy dẫn chứng minh họa cụ thể.)
- Vì sao nếu công việc là nghĩa vụ thì cuộc sống sẽ là nô dịch, khổ sai? (Khi làm việc
chỉ bằng nghĩa vụ, làm một cách miễn cưỡng, gượng ép, ta sẽ trải qua tâm lí nặng nề, do đó
hiệu quả công việc sẽ không cao, thậm chí không đạt yêu cầu, trở lại ta sẽ thêm chán công
việc mình đang làm...); (Lấy dẫn chứng minh họa cụ thể.)
- Để tìm thấy thú vui trong công việc, chúng ta phải làm gì? (Lựa chọn và gắn bó với
công việc mình yêu thích; tự tìm/ tạo hứng thú cho công việc của mình; gặp khó khăn thì
nhờ sự trợ giúp của mọi người; chinh phục công việc bằng cách đặt ra các mục tiêu ngắn
hạn, các thành tích đơn giản...)
* Bài học nhận thức và hành động
- Hứng thú là một trong những chất xúc tác giúp ta tìm thấy niềm vui trong học tập,
trong công việc.
- Chủ động tìm kiếm hứng thú học tập cho bản thân.

Câu 2
1. Yêu cầu về kĩ năng
- Biết cách làm bài nghị luận văn học;
- Vận dụng tốt các thao tác lập luận;
- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;
- Sáng tạo trong diễn đạt, trong cách nhìn nhận về vấn đề nghị luận.

Moon.vn - Học để khẳng định mình

6

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

2. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở hiểu biết về tác giả Tô Hoài và tác phẩm Vợ chồng A Phủ, thí sinh có thể
cảm nhận về hình tượng nhân vật Mị trong đoạn trích và bình luận các ý kiến theo những
cách khác nhau nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Dưới đây là một số gợi ý:
* Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm, các ý kiến
- Tô Hoài là một trong những nhà văn lớn của văn học Việt Nam hiện đại.
- Vợ chồng A Phủ là một trong những tác phẩm tiêu biểu làm nên tên tuổi của nhà văn
Tô Hoài.
- Nhân vật chính trong tác phẩm là Mị. Xung quanh hình tượng nhân vật này, có hai ý
kiến (dẫn ý kiến).
* Cảm nhận về hình tượng nhân vật Mị trong đoạn trích
Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, Mị là hình tượng nhân vật chính, được tác giả tập

trung khắc họa chủ yếu thông qua diễn biến tâm lí. Tâm lí nhân vật Mị được thể hiện đậm
nét trong hai thời điểm: đêm tình mùa xuân (đoạn trích đã cho) và đêm mùa đông trên núi cao.
Thí sinh tập trung phân tích hình tượng nhân vật Mị trong đoạn trích, thực chất cũng là
phân tích diễn biến tâm lí nhân vật để thấy được sự thức tỉnh của tâm hồn Mị sau chuỗi
ngày dài bị tê liệt khi sống trong thân phận làm dâu gạt nợ ở nhà thống lí Pá Tra.
Đồng thời với quá trình phân tích diễn biến tâm lí nhân vật, thí sinh cũng cần thấy được
nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật của nhà văn Tô Hoài: khắc họa tâm lí nhân vật thông
qua cử chỉ, hành động; qua dòng suy nghĩ, ý thức; qua sự đan xen giữa hồi ức với hiện tại, ý
thức và tiềm thức.
Việc phân tích diễn biến tâm lí nhân vật Mị và nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật
chính là cơ sở để bình luận các ý kiến.
GỢI Ý CHI TIẾT
a) Giới thiệu khái quát về nhân vật Mị
- Mở đầu tác phẩm là hình ảnh một cô gái âm thầm, lẻ loi, sống như gắn vào với những
vật vô tri vô giác.
- Mị vốn là một cô gái trẻ đẹp; có tài thổi sáo; rất chăm làm; và hiếu thảo không quản
ngại khó khăn, sẵn sàng làm nương ngô giả nợ cho bố.  Mị đáng được hưởng tình yêu và
hạnh phúc.
- Số phận làm dâu gạt nợ: Vì món nợ truyền kiếp từ đời trước cha mẹ Mị không có đủ
tiền cưới phải vay nhà thống lí, bố của thống lí Pá Tra bây giờ [...] chưa trả hết nợ mà Mị
bị bắt về làm dâu gạt nợ trong nhà thống lí Pá Tra.  Chi tiết tố cáo hình thức bóc lột bằng
cách cho vay nặng lãi của bọn địa chủ, phong kiến ở miền núi trước Cách mạng.
- Cuộc đời làm dâu gạt nợ - cuộc đời nô lệ khổ sai, bị bóc lột, đọa đày về thân xác và
chà đạp về tinh thần. Mị trở thành tê liệt, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa.
b) Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân
* Không gian tưng bừng:

Moon.vn - Học để khẳng định mình

7

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

- Hình ảnh: các nhà kho đầy lúa, các đống lửa sưởi, gió thổi, cỏ gianh vàng ửng, những
chiếc váy hoa phơi trên mỏm đá,
- Màu sắc: màu vàng rộm của ngô lúa chất đầy trong các nhà kho, màu vàng đỏ của bí
đỏ, màu vàng từ các đống lửa do trẻ con đốt, màu sắc sặc sỡ từ những chiếc váy hoa…
- Âm thanh: tiếng sáo, tiếng khèn, tiếng chó sủa, tiếng cười ầm của đám người tụ tập
chơi đùa.
 Các chi tiết về hình ảnh, màu sắc, âm thanh gợi lên bức tranh rực rỡ, sinh động, vui
tươi của những người Mèo trên núi cao khi Tết đến xuân về. Những đêm tình mùa xuân ở
Hồng Ngài đã làm cho tâm hồn Mị hồi sinh trở lại.
* Mị:
- Tâm hồn Mị thiết tha bổi hổi khi nghe tiếng sáo từ đầu núi vọng lại. Mị ngồi nhẩm
thầm (không phải là “hát thầm”) bài hát của người đang thổi, tức là khẽ khàng nhắc lại theo
sự hồi tưởng, thậm chí không liền mạch, lúc nhớ lúc quên lời bài hát của người đang thổi.
Có lẽ trước đây Mị cũng đã từng thổi sáo hoặc hát bài hát này rồi. Giờ đây, nghe tiếng sáo
ngoài đầu núi vọng lại, trong Mị đã thức dậy điều gì đó quen thuộc, lâu nay bị lãng quên.
Phải chăng Mị đã tìm thấy sự đồng điệu với chính tiếng sáo ấy. Tiếng sáo gợi nhớ gợi
thương đã làm cô thức tỉnh sau chuỗi ngày cam chịu, đánh thức khát vọng hạnh phúc, khát
vọng tình yêu tự do.
- Mị lén lấy hũ rượu uống ực từng bát. Cách uống ực từng bát rượu khiến người đọc
cảm nhận dường như không phải Mị đang uống rượu mà là uống từng bát cay đắng, uất hận
vào lòng. Những cay đắng, uất hận đó chất chồng, dồn đẩy, nghẹn ắng trong lòng Mị.
Men rượu đã làm cô hồi tưởng về ngày trước. Tiếng sáo gọi bạn tình văng vẳng trong

tai Mị. Bao nhiêu kỉ niệm đẹp thời con gái đã sống dậy trong lòng: Mị từng thổi sáo giỏi và
có bao nhiêu người mê, ngày đêm thổi sáo đi theo. Hồi tưởng lại mùa xuân tươi đẹp thời
con gái, điều đó cho thấy Mị đã được thức tỉnh. Khát vọng sống như ngọn lửa đã bừng sáng
tâm hồn Mị.
Đoạn văn đồng hiện những suy nghĩ của Mị cả ở hiện tại (Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi
người nhảy đồng, người hát; Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng.; Mùa xuân này,
Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo.), cả trong quá khứ (lòng Mị thì đang sống về ngày trước;
Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi.; Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo
Mị.).
Quá khứ đan xen với hiện tại, làm nên một dòng tâm tư đứt nối, chập chờn không liền
mạch, rất phù hợp để diễn tả sự thức tỉnh của ý thức trong Mị. Nhớ về quá khứ đẹp đẽ thời
con gái, dù hồi ức tươi đẹp có nhập nhòa, đứt đoạn bởi hiện tại đớn đau, tâm hồn Mị đang
cựa quậy, đòi thức dậy sau một giấc ngủ vùi.
Những câu văn không đơn thuần là lời kể của nhà văn mà còn là dòng suy nghĩ của
nhân vật. Tác giả đã nhập thân vào nhân vật để viết lên những tiếng lòng của Mị.
- Mị từ từ bước vào buồng:
+ Với tâm trạng phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm Tết
ngày trước.  Mị đã thức tỉnh, tự ý thức là mình trẻ lắm, mình vẫn còn trẻ và khao khát đi
chơi như bao người phụ nữ đã có chồng khác.
Moon.vn - Học để khẳng định mình

8

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

+ Khát vọng sống như ngọn lửa bùng cháy bao nhiêu thì Mị lại phẫn uất bấy nhiêu.
Phẫn uất và đau khổ cho thân phận và số phận trớ trêu đầy bi kịch. Bao nhiêu người có
chồng cũng đi chơi ngày Tết huống chi A Sử và Mị lại không có lòng với nhau mà vẫn phải
ở với nhau. Không thể cam chịu mãi kiếp nô lệ, kiếp làm dâu gạt nợ nên Mị đã muốn ăn lá
ngón cho chết ngay.  Ý thức về cái chết lại xuất hiện, nhưng lần này nó có ý nghĩa khác,
nó thể một ý thức sâu sắc về sự sống. Mị đã phân biệt được sống và tồn tại để thấy sự tồn
tại của mình thật vô nghĩa.
+ Uất ức, nước mắt Mị ứa ra khi tiếng sáo gọi bạn tình vẫn lửng lơ bay ngoài đường.
Tâm hồn Mị diễn biến rất phức tạp trong quá trình thức tỉnh, nổi loạn. Mị đang sống trong
nghịch lí giữa thân phận con dâu gạt nợ và niềm vui phơi phới muốn đi chơi Tết.
- Mị vào buồng nhưng lần này không phải để nhìn qua cái lỗ vuông để nghĩ đến cái chết
mà Mị đã hành động một cách mạnh mẽ, ngang nhiên trước mặt A Sử khi hắn xuất hiện bất
ngờ trong buồng : Mị cũng chuẩn bị đi chơi Tết như bao người con gái khác. Cô đã xắn
thêm miếng mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng rồi quấn tóc lại, với tay lấy cái váy hoa và rút thêm
cái áo.
 Hàng loạt hành động nổi loạn của Mị diễn ra liên tiếp khi tiếng sáo đang rập rờn
trong đầu Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị sức mạnh mới, khơi gợi lòng
khát khao tự do, khát khao yêu đương và hạnh phúc. Khi Mị với tay lấy chiếc váy hoa tức là
cô đã thức tỉnh, được sống lại thời con gái với bao ước mơ đẹp đẽ.
- Sự trỗi dậy mạnh mẽ của Mị đã phải trả giá hết sức nặng nề. Chỉ sau một câu hỏi: Mày
muốn đi chơi à?, A Sử đã trói tay Mị vào cột nhà bằng một thúng sợi đay. Hai tay Mị bị trói
bằng dây thắt lưng, tóc Mị bị quấn lên cột, Mị không cúi, không nghiêng đầu được nữa. Thể
hiện diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong cảnh ngộ bị trói trong đêm tình mùa
xuân, ngòi bút nghệ thuật của Tô Hoài tưởng như đã nhập hồn vào nhân vật. Trong bóng
tối, Mị đứng im lặng. Hơi rượu vẫn còn nồng nàn như nâng đỡ tâm hồn Mị. Quên nỗi đau
khổ và đau đớn hiện tại, Mị vẫn thả hồn theo tiếng sáo và vùng bước đi. Nhưng cuối cùng
cô vẫn phải trở lại với thực tại khắc nghiệt, đau đớn, khổ nhục khi tay chân đầu không cựa
được. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa khi nghe tiếng ngựa gãi chân, nhai cỏ,
tiếng chó sủa xa xa.
Cô nín khóc, bồi hồi trong trạng thái lúc tỉnh lúc mê. Dây trói thít lại đau nhức nhưng

Mị vẫn nồng nàn tha thiết nhớ. Bị trói đứng suốt đêm, khi bàng hoàng tỉnh thì trời đã sáng,
chỉ nghe thấy tiếng lửa, không một tiếng động.
 Khép lại khát vọng được đi chơi, được sống tự do trong những đêm tình xuân, Mị lại
rơi vào tình cảnh bi đát còn hơn cả trước đó. Kết cục ấy cũng là lời lên án, tố cáo đối với
hành động tàn độc của cha con thống lí, đại diện cho giai cấp thống trị ở miền núi dã áp bức
con người tới mức không còn nhân tính.
Tô Hoài đã khắc họa thành công diễn biến tâm trạng nhân vật thông qua cử chỉ, hành
động; qua dòng suy nghĩ, ý thức; qua sự đan xen giữa hồi ức với hiện tại, ý thức và tiềm
thức...
* Bình luận các ý kiến
- Hai ý kiến đều đúng, đều thể hiện cảm nhận sâu sắc về nội dung (ý kiến thứ nhất) và

Moon.vn - Học để khẳng định mình

9

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

nghệ thuật (ý kiến thứ hai) xoay quanh hình tượng nhân vật Mị trong đoạn trích.
- Hai ý kiến không mâu thuẫn, loại trừ nhau mà thống nhất với nhau, làm thành một
nhận định đầy đủ, trọn vẹn về nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của nhà văn Tô Hoài. Đây
là một trong những nét đặc sắc nghệ thuật nổi bật của tác phẩm.
- Diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân và tài năng miêu tả tâm lí nhân
vật của Tô Hoài cho thấy sự am hiểu, đồng cảm, xót thương, bênh vực, tin tưởng... - tấm
lòng nhân đạo của nhà văn đối với nhân vật của mình.

Moon.vn - Học để khẳng định mình

10

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

ĐỀ SỐ 2
Chuyên đề: LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016

VIDEO và LỜI GIẢI CHI TIẾT chỉ có tại website MOON.VN
[Truy cập tab: Ngữ Văn – Khoá học: LUYỆN ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2016]

I. PHẦN ĐỌC HIỂU
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
Bầu trời trên giàn mướp
(Hữu Thỉnh)
Thu ơi thu ta biết nói thế nào
sương mỏng thế ai mà bình tĩnh được
hứa hẹn bao nhiêu bầu trời trên giàn mướp
lúc hoa vàng thu mới chập chờn thu
ngỡ như không phải vất vả chi nhiều
sau tiếng sấm thế là trời mới mẻ
quả đã buông thủng thẳng xuống bờ ao
ta cứ tưởng đất sinh sôi thật dễ

trời thu xanh và hoa mướp thu vàng
thưa mẹ
những năm bom nơi con không thể có
bến phà con đã qua, rừng già con đã ở
gặp vạt lúa nương con cũng viết thư về
nên không dám
dù một giây sao nhãng
bầu trời này từng dẫn dắt con đi.
(Theo www.nhavantphcm.com.vn, 20/9/2014)
Câu 1. Bài thơ được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Khung cảnh thiên nhiên của mùa nào được gợi tả qua tác phẩm?
Moon.vn - Học để khẳng định mình

1

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Câu 3. Nêu bố cục của bài thơ.
Câu 4. Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của hình ảnh thơ: trời thu xanh và hoa mướp
thu vàng.
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 5 đến câu 8:
Điều gì làm giáo dục Phần Lan đứng đầu thế giới? Hãy nghe GS Pasi Sahlberg, nhà
giáo dục, Tổng Giám đốc Trung tâm Luân chuyển và Hợp tác quốc tế Phần Lan (National
Centre for International Mobility and Cooperation, CIMO) giải thích: “Chúng tôi chuẩn bị
cho trẻ em học cách để học chứ không phải học cách để làm một bài kiểm tra”. Vị GS này

nhấn mạnh: “Người Phần Lan không hề coi trọng mọi kỳ sát hạch học sinh. Họ không bao
giờ mở các lớp chuyên để đào tạo “gà nòi” đi thi như ở một số nước khác”.
Qua những điều vị GS nói, có thể thấy giáo dục Phần Lan không quá chú trọng vào việc
đánh giá học sinh qua điểm số, qua các đợt kiểm tra nặng nề cuối mỗi học kỳ, năm học
hoặc bậc học. Cũng do không quá coi trọng phần đánh giá, xếp loại nên không có lý do gì
để bắt ép các em phải nhồi nhét nhiều kiến thức, phải đi học thêm. Và như vậy, hệ thống
trường chuyên, lớp chọn cũng không còn lý do tồn tại.
Vì sao không xếp loại học sinh? Vì họ quan niệm mọi học sinh đều có năng lực, không
em nào giống em nào, do đó đưa ra một chuẩn giống nhau để đo năng lực các em là khập
khiễng. Cũng như khi cho khỉ, voi, chim cánh cụt và thỏ chạy đua xem ai nhanh nhất thì
không thấy được ưu thế của từng loài vật này. Công việc của giáo viên là làm sao thấy
được năng lực của riêng từng học sinh và tìm cách phát huy hết năng lực đó của các em.
Nghiên cứu công việc chính yếu của giáo viên Phần Lan, người ta phát hiện ra điều thú
vị này - cũng là chìa khóa mở ra cánh cửa thành công của giáo dục nước này: dạy học là
quá trình khơi gợi lòng đam mê tự học nơi học sinh. Khi học sinh yêu thích công việc học
hành của chúng thì rõ ràng giáo viên không cần phải ra sức nhồi nhét kiến thức vào đầu
chúng. Sự nhồi nhét ấy nếu có, chẳng khác nào như khi ta tiếp tục đổ nước vào cốc nước đã
đầy, càng đổ càng tràn ra ngoài mà thôi. Mọi trường chuyên, lớp chọn, mọi hình thức kiểm
tra, đánh giá hóa ra không còn quan trọng là vì vậy.
Việc học tập của học sinh bây giờ trở thành quá trình tự giác, thành niềm vui thích.
Vậy làm thế nào để học sinh đam mê việc học? Giả sử bạn được yêu cầu giặt cái áo của
mình. Thật không gì chán bằng. Nhưng nếu giáo viên yêu cầu bạn tìm cách giặt áo làm sao
cho sạch nhất. Lúc này bạn bắt đầu vắt óc suy nghĩ. Vâng, cũng là một công việc giặt áo
nhưng hai phương pháp khác nhau. Vấn đề của giáo viên là tìm ra phương pháp giảng dạy
để kích thích học sinh ham học.
Nhưng trước khi để giáo viên làm được điều này, giáo dục Phần Lan đã tạo điều kiện
để giáo viên đủ sự hào hứng cần thiết để tập trung vào chuyên môn. Các nhà quản lý giáo
dục đã khéo léo không để giáo viên vướng bận quá nhiều vào gánh nặng sổ sách, hội họp.
Và cũng như học sinh, giáo viên không bị đánh giá, xếp loại thi đua so với giáo viên khác.
Môi trường ấy đã tạo ra tính tự giác cao trong giáo viên. Môi trường ấy dựa trên sự tôn

trọng người thầy; đề cao vai trò người thầy trong xã hội. Những điều kiện trên sẽ khuyến
khích người thầy có nhiều ý tưởng, sáng tạo trong cách truyền thụ kiến thức cho trò.
Tất nhiên, để đội ngũ giáo viên có đủ năng lực và phẩm chất hoạt động trong môi
trường giáo dục năng động và dựa trên tinh thần trách nhiệm như vậy, trước hết giáo dục
Moon.vn - Học để khẳng định mình

2

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Phần Lan làm cuộc sàng lọc khá gắt gao đầu vào. Người giỏi mới được làm giáo viên. Các
trường sư phạm tuyển sinh rất khắt khe, tỷ lệ thi đỗ chỉ đạt 10%.
Ở Việt Nam, nền giáo dục cũng đang có những chuyển động theo hướng tích cực.
Những đổi mới về cách đánh giá, về phương pháp giảng dạy gần đây đã bước đầu khơi gợi
tiềm năng sáng tạo của học sinh và giáo viên. Việc đổi mới cách nhận xét, xóa các danh
hiệu của học sinh tiểu học cũng nằm trong lộ trình đổi mới ấy. Tất nhiên, giáo dục Việt
Nam còn nhiều việc phải làm và phải có thời gian để chuyển dần quá trình học tập của học
sinh từ bắt buộc qua tự giác.
(Theo Từ Nguyên Thạch, báo Giáo dục và Thời đại, số 269, 2014, tr.5)
Câu 5. Đặt nhan đề cho bài viết.
Câu 6. Đâu là chìa khóa mở ra cánh cửa thành công của giáo dục Phần Lan?
Câu 7. Vì sao ở Phần Lan, việc nhồi nhét kiến thức cho học sinh không quan trọng?
Câu 8. Trình bày suy nghĩ của anh/chị trước những đổi mới về cách đánh giá, về
phương pháp giảng dạy đang được thực hiện ở chính ngôi trường anh/chị học.
II. PHẦN LÀM VĂN

Câu 1
- Một người trẻ nhường ghế cho cụ già, trên xe buýt;
- Một nhóm người trẻ không ngại đường xa gập ghềnh, mang những chiếc áo, tấm chăn
quyên góp được lên sưởi ấm vùng cao;
- Rất nhiều người trẻ nở nụ cười tươi rói khi tham gia hiến máu nhân đạo.
Anh/Chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về lối sống đẹp
của những người Việt trẻ hôm nay.
Câu 2. Về tác phẩm Đàn ghi ta của Lor-ca, có ý kiến cho rằng: Nhà thơ Thanh Thảo đã
viết bài thơ bằng tất cả niềm mến yêu, cảm phục dành cho người nghệ sĩ mà ông hằng yêu
kính. Ý kiến khác lại cho rằng: “Đàn ghi ta của Lor-ca” được viết bằng một nỗi niềm đau
đớn, bi phẫn khôn cùng của Thanh Thảo trước cuộc đời bi kịch của người nghệ sĩ - chiến sĩ
của xứ sở Tây Ban Nha.
Bằng cảm nhận về thi phẩm, anh/chị hãy trình bày suy nghĩ của mình về các ý kiến trên.

Moon.vn - Học để khẳng định mình

3

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

GỢI Ý ĐỌC HIỂU ĐỀ SỐ 2
I. PHẦN ĐỌC HIỂU
Câu 1
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do.
Câu 2

Khung cảnh thiên nhiên được gợi tả trong tác phẩm là khung cảnh của mùa thu.
Câu 3
Bố cục của bài thơ:
- Hai khổ thơ đầu: Vẻ đẹp của khung cảnh thiên nhiên mùa thu qua hình ảnh bầu trời
xanh và giàn mướp hoa vàng.
- Hai khổ sau: Nỗi niềm xúc động của tác giả khi đối diện với khung cảnh hiện tại và
hoài niệm về quá khứ.
Câu 4
Trời thu xanh và hoa mướp thu vàng là một hình ảnh đẹp, hài hòa về màu sắc. Sắc xanh
của bầu trời và sắc vàng của hoa mướp mở ra không gian khoáng đạt, cao rộng, gợi sự bình
yên, thanh thản, nhẹ nhõm trong tâm hồn con người.
Câu 5
Có thể đặt nhan đề cho bài viết là Bài học từ giáo dục Phần Lan hoặc Giáo dục Việt
Nam học được gì từ giáo dục Phần Lan?…
Câu 6
Chìa khóa mở ra cánh cửa thành công cho giáo dục Phần Lan chính là khơi gợi lòng
đam mê tự học nơi học sinh.
Câu 7
Ở Phần Lan, việc nhồi nhét kiến thức không quan trọng vì giáo dục Phần Lan quan
niệm mỗi học sinh đều có năng lực riêng và giáo viên cần phát hiện, bồi dưỡng năng lực đó
hơn là bắt học sinh phải thâu nạp nhiều kiến thức không cần thiết.
Câu 8
Thí sinh trình bày suy nghĩ khách quan, trung thực, thẳng thắn về những đổi mới về
cách đánh giá, về phương pháp giảng dạy đang được thực hiện ở trường học của thí sinh.
II. PHẦN LÀM VĂN
Câu 1
1. Yêu cầu về kĩ năng
- Biết cách làm bài nghị luận xã hội, bàn về một hiện tượng đời sống;
- Vận dụng tốt các thao tác lập luận;

Moon.vn - Học để khẳng định mình

4

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;
- Sáng tạo trong diễn đạt, trong cách nhìn nhận về vấn đề nghị luận.
2. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở những hiểu biết về lối sống đẹp, cách ứng xử có văn hóa của giới trẻ Việt
ngày nay, thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ của mình về vấn đề cần bàn luận theo những cách
khác nhau nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Dưới đây là một số gợi ý:
* Giới thiệu vấn đề cần nghị luận
Lối sống đẹp của người Việt trẻ ngày nay.
* Bình luận
Thí sinh cần trình bày được ý kiến của mình về vấn đề bàn luận, trong đó cần:
- Khẳng định:
+ Những cử chỉ, hành động như nhường ghế cho người già; tặng chăn, áo cho đồng bào
vùng cao; hiến máu nhân đạo là biểu hiện của lối sống đẹp, vị tha, nhân ái, thể hiện cách
ứng xử có văn hóa của nhiều người Việt trẻ hôm nay.
+ Cách ứng xử có văn hóa của những người Việt trẻ còn được thể hiện ở rất nhiều các
cử chỉ, hành động khác, như: nói lời hay, làm việc tốt, tham gia các phong trào tình nguyện
của đoàn thanh niên…
+ Bản thân chúng ta – những người trẻ cũng có những hành vi sống đẹp: kính yêu ông
bà cha mẹ, thầy cô; biết chia sẻ với đồng bào khi lũ lụt, thiên tai, với các nạn nhân nhiễm

chất độc da cam, với các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn…; biết giữ vệ sinh môi trường, tiết
kiệm năng lượng, bảo vệ cây xanh…
- Lí giải nguồn động lực thôi thúc những người Việt trẻ hôm nay có hành động, có lối
ứng xử đẹp đẽ (truyền thống đạo lí tốt đẹp của dân tộc: Lá lành đùm lá rách, Bầu ơi thương
lấy bí cùng/ Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn; lối sống vị tha, nhân ái, bao dung
của người Việt; bản thân những người trẻ có lí tưởng sống giản dị mà cao đẹp, có nhiệt
huyết sống đẹp, có ý thức dựng xây cuộc đời…).
- Phê phán những người trẻ có cách ứng xử thiếu văn hóa, sống vị kỉ, hành động thiếu
suy nghĩ (những người trẻ chỉ biết nghĩ cho bản thân; những bạn trẻ sống buông thả, thác
loạn, hưởng thụ vị kỉ, thiếu trách nhiệm với bản thân, với xã hội…).
- Khẳng định ý nghĩa, hiệu ứng tích cực của lối sống đẹp ở những người Việt trẻ đối với
giới trẻ và xã hội (Lối sống đẹp của những người Việt trẻ là sự tiếp nối truyền thống đạo lí,
tiếp nối truyền thống vị tha, nhân ái của dân tộc; góp phần dựng xây cuộc đời tươi đẹp; tạo
dựng niềm tin vào cuộc sống cho con người; là tấm gương sáng về lí tưởng và hành động
cho những người trẻ khác nói riêng và cho cộng đồng xã hội nói chung…).
* Bài học nhận thức và hành động
- Nhận thức được giá trị của lối sống đẹp;
- Biết học tập, noi gương lối sống đẹp của những người Việt trẻ.

Moon.vn - Học để khẳng định mình

5

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Câu 2
1. Yêu cầu về kĩ năng
- Thí sinh biết cách làm bài nghị luận văn học;
- Vận dụng tốt các thao tác lập luận;
- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;
- Khuyến khích những bài viết sáng tạo.
2. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở hiểu biết về tác giả Thanh Thảo và tác phẩm Đàn ghi ta của Lor-ca, thí sinh
có thể cảm nhận về bài thơ và cảm hứng sáng tác của Thanh Thảo được thể hiện trong sáng
tác theo những cách khác nhau nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Dưới đây là một số
gợi ý:
* Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm, các ý kiến
- Thanh Thảo là một trong số những nhà thơ tiêu biểu của thế hệ các nhà thơ trưởng
thành từ cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Thanh Thảo thường quan tâm đến những
nhân cách cao quí, những con người vĩ đại, lớn lao, những anh hùng, nghệ sĩ…
- Đàn ghi ta của Lor-ca là một trong những thi phẩm đặc sắc nhất của Thanh Thảo.
- Cảm hứng của bài thơ được khơi gợi từ nguyên mẫu G. Lor-ca, một người nghệ sĩ chiến sĩ vĩ đại của đất nước Tây Ban Nha đầu thế kỉ XX (dẫn ý kiến).
* Cảm nhận về tác phẩm Đàn ghi ta của Lor-ca
- Đoạn thơ thứ nhất: hình ảnh Lor-ca trong khung cảnh chính trị và nghệ thuật Tây Ban
Nha đầu thế kỉ XX.
Trong hình thức mang đậm màu sắc của thơ siêu thực, tượng trưng như sự kết hợp giữa
chất hội họa (màu sắc, mảng khối, hình ảnh, đường nét), âm nhạc (sự mô phỏng âm thanh
tiếng đàn li la, âm tiết mở, thanh bằng); có cả ý thức - tiềm thức - đan xen những suy cảm,
Thanh Thảo đã làm hiện lên hình ảnh của Lor-ca, con người tự do và cô đơn, một người
nghệ sĩ vĩ đại, một chiến sĩ kiên cường trong khung cảnh nghệ thuật và chính trị Tây Ban
Nha đầu thế kỉ XX.
Hình tượng Lor-ca thực sự khiến người đọc phải ngưỡng mộ, cảm phục và xót xa,
thương tiếc.
- Đoạn thơ thứ hai và thứ ba: hình ảnh Lor-ca trong cái chết bi tráng.
+ Bốn câu đầu: hình ảnh Lor-ca khi sống và khi ngã xuống. Hai cảm hứng song hành

đồng thời xuất hiện trong đoạn thơ là niềm cảm phục và ngưỡng mộ trước vẻ đẹp tâm hồn
của Lor-ca, trước sự dũng cảm của ông, sự thánh thiện trong tâm hồn của nhà thơ yêu đời,
yêu người và cảm xúc xót xa, bi phẫn trước cái khốc liệt, tàn nhẫn của thực tại và những bi
kịch của cuộc đời, của con người vĩ đại.
+ Sáu câu cuối: hình ảnh Lor-ca trong cái chết bi tráng và sự bất tử của tiếng đàn Lorca. Đoạn thơ với bút pháp gợi tả mới mẻ, độc đáo, đặc sắc, nhuốm màu sắc siêu thực tượng
trưng, với phép điệp tạo ra âm hưởng dồn dập, gấp gáp, với biện pháp ẩn dụ chuyển đổi
cảm giác… đã tái hiện lại hình ảnh Lor-ca trong cái chết bi tráng và sự bất tử của tiếng đàn
Moon.vn - Học để khẳng định mình

6

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Lor-ca. Đoạn thơ vẫn luôn đồng hành xuất hiện hai cảm hứng ngưỡng mộ, ngợi ca và xót
thương, nuối tiếc, căm phẫn.
- Phần còn lại của bài thơ là những suy nghĩ, cảm xúc về cuộc đời, sự nghiệp và cách ra
đi của Lor-ca.
+ Đoạn thơ thứ tư: Hai câu đầu vừa là nỗi chua xót của nhà thơ Thanh Thảo cho tâm
nguyện đổi mới của Lor-ca; vừa thể hiện thái độ ngợi ca, ngưỡng mộ với sự nghiệp vĩ đại,
bất tử của Lor-ca. Hai câu tiếp chất chứa nỗi buồn về sự ra đi của Lor-ca.
+ Đoạn thơ thứ năm, thứ sáu: cảm xúc trước cách ra đi, cách giải thoát của Lor-ca.
+ Câu thơ cuối cùng li la li la li la như khúc vĩ thanh tạo ra một dư vang tha thiết, xao
xuyến cho bài thơ.
* Bình luận các ý kiến
- Hai ý kiến đều xác đáng, thể hiện những cảm nhận sâu sắc, tinh tế và cảm hứng sáng

tạo của nhà thơ Thanh Thảo trong bài thơ.
- Hai ý kiến không đối lập, mâu thuẫn nhau mà thực chất cùng quyện hòa trong suốt dọc
bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca.
- Hai mạch cảm xúc vừa mến yêu, cảm phục vừa bi phẫn, đau đớn được Thanh Thảo
khéo léo thể hiện thông qua hình thức thơ mang đậm màu sắc siêu thực, tượng trưng. Đáng
chú ý, trong thi phẩm còn xuất hiện sự giao thoa giữa những thi ảnh của Lor-ca với những
thi ảnh của Thanh Thảo (những bọt nước, sóng nước, vầng trăng, cô gái Di-gan…). Điều
này góp phần thể hiện sâu sắc thái độ, tình cảm của Thanh Thảo dành cho Lor-ca.
- Sự phối kết giữa hai mạch cảm xúc vừa ngưỡng mộ, cảm phục vừa đau đớn, bi phẫn
đã giúp Thanh Thảo thể hiện tấm lòng tri âm, đồng cảm sâu sắc của ông đối với nhân cách
cao đẹp mà ông hằng yêu kính: Ph.G.Lor-ca.

Moon.vn - Học để khẳng định mình

7

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

ĐỀ SỐ 3
Chuyên đề: LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016

VIDEO và LỜI GIẢI CHI TIẾT chỉ có tại website MOON.VN
[Truy cập tab: Ngữ Văn – Khoá học: LUYỆN ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2016]
I. PHẦN ĐỌC HIỂU
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:

Mai Phụng Lưu
mỗi bận xuống thuyền lại trực chỉ Hoàng Sa
như có ai dẫn
nỗi nhớ là hải bàn
mãi quay về một hướng
mỗi lần bị bắt mỗi lần bị đánh
lại tay trắng trở về dành dụm ra khơi
không thể sống thiếu Hoàng Sa
không thể sống thiếu biển
anh yêu biển mà đứng trên bờ
anh yêu nước mà không biết bơi
làm sao anh hiểu?
có những người lính đảo
trần lưng trước mưa đạn quân thù
“chỉ được xáp lá cà bằng lê”
nhưng với khoảng cách này là không thể
đành chỉ được chết vì đảo
đành cho lãng quên vùi mấy mươi năm
Gạc Ma Gạc Ma
hãy kể cho con cháu anh điều này:
có những người lính đảo
đã chết theo vòng tròn
tay họ giăng ra và siết chặt tay nhau
như một tràng hoa biển
(Trích Thanh Thảo và “Trường ca chân đất”, theo www.vanvn.net, 15/01/2013)

Moon.vn - Học để khẳng định mình

1

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Câu 1. Lòng yêu nước, tinh thần bám biển của ngư dân Mai Phụng Lưu được thể hiện qua
những từ ngữ, hình ảnh nào?
Câu 2. Những người lính trên đảo Gạc Ma đã chiến đấu và hi sinh như thế nào để bảo vệ biển
đảo quê hương?
Câu 3. Vì sao nhà thơ Thanh Thảo muốn người đọc hãy kể cho con cháu anh điều này?
Câu 4. Hình ảnh tràng hoa biển cuối đoạn trích gợi cho anh/chị suy nghĩ gì về sự hi sinh của
những người lính đảo?
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
Trên thực tế, việc đám đông facebook hùa theo một sự việc để ném đá, lên án, chia sẻ thông tin
một cách vô ý thức xảy ra rất nhiều trong thời gian gần đây. Người ta sẵn sàng ném đá một nữ
sinh bị quay cảnh nóng, tích cực chia sẻ những tin đồn giật gân câu like, hoặc thấy bạn bè đang
lên án ai thì mình cũng lập tức lên án người đó dù chưa biết thực hư ra sao. PGS.TS Tâm lý
Huỳnh Văn Sơn cho rằng, thái độ ném đá thiếu cân nhắc, thái độ hùa theo, kích động quá mức bởi
những nhóm đông hay những nhóm cá nhân là điều rất dễ xảy ra, đặc biệt là những người trẻ.
Theo Thạc sĩ Võ Xuân Hòa, Trung tâm Nghiên cứu và đào tạo phát triển cộng đồng (RTCCD)
có không ít người đã bị đám đông trong thế giới mạng lôi cuốn, dần dần họ quen với nhiều thói hư
tật xấu. Nếu không được kịp thời chấn chỉnh thì có thể sẽ dẫn đến một dạng bệnh tâm lý - gọi là
mất kiểm soát hành vi hoặc lạc mất nhân cách.
Anh Hòa đưa ra dẫn chứng: “Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng: những người thất nghiệp hoặc
đang chán với công việc hoặc ít tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao thường sử dụng
Facebook và các trang mạng xã hội nhiều hơn bình thường. Và càng lạm dụng các trang mạng xã
hội họ càng có ít thời gian nghỉ ngơi.
Ngược lại họ có nguy cơ bị rối loạn sinh hoạt (ăn, ngủ, nghỉ thất thường) và thường mất kiểm

soát hành vi (dễ bị xúc động và cáu giận). Họ cũng có nguy cơ cao rơi vào cảnh mắc nợ nần.
Những người như thế khi lên mạng xã hội, tâm lý của họ rất thất thường nên cách giao tiếp, ứng
xử của họ trên mạng thường hay tiêu cực. Mặt khác, có một số người lên mạng là để thể hiện mình
hoặc gây sự chú ý đối với người khác bằng cách viết ra những lời bình phẩm, chỉ trích gay gắt”.
(Trích Tác hại của facebook và mối nguy của tâm lý đám đông, K. Anh,
theo www.vietnamnet.vn, 06/8/2015)
Câu 5. Từ đoạn trích, anh/chị hãy cho biết tâm lí đám đông trên facebook có biểu hiện như thế nào?
Câu 6. Đoạn trích đã chỉ ra mối nguy hại nào của tâm lí đám đông trên facebook và tác hại của
facebook đối với người lạm dụng?
Câu 7. Người sử dụng cần làm gì để tránh lạm dụng facebook?
Câu 8. Anh/Chị có nghĩ facebook hoàn toàn có hại không? Vì sao?
II. PHẦN LÀM VĂN
Qua bài thơ Vội vàng, anh/chị hãy làm sáng tỏ niềm say mê thiên nhiên, say mê cuộc sống của
nhà thơ Xuân Diệu. Vì sao nhà thơ có thái độ vội vàng, cuống quýt trước sự trôi chảy của thời
gian?

Moon.vn - Học để khẳng định mình

2

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Từ quan niệm sống của Xuân Diệu được thể hiện trong bài thơ, anh/chị có suy nghĩ gì về lối
sống vội vàng, gấp gáp của một bộ phận trong giới trẻ hiện nay.

Moon.vn - Học để khẳng định mình

3

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

GỢI Ý ĐỌC HIỂU ĐỀ SỐ 3
I. PHẦN ĐỌC HIỂU
Câu 1
(Mai Phụng Lưu: ngư dân quả cảm ở đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi), được mệnh danh là “sói
biển”. Anh là một ngư dân dạn dày biển cả, hiếm có thuyền trưởng nào đủ can đảm đi xa đánh bắt
và mạo hiểm như anh.)
Những diễn đạt, hình ảnh thể hiện lòng yêu nước, tinh thần bám biển của ngư dân Mai Phụng
Lưu: mỗi bận xuống thuyền là trực chỉ Hoàng Sa, nỗi nhớ là hải bàn mãi chỉ về hướng Hoàng Sa,
sau mỗi lần tay trắng trở về lại dành dụm ra khơi, không thể sống thiếu Hoàng Sa, không thể sống
thiếu biển.
Câu 2
Những người lính đảo với vũ khí thô sơ đã trần lưng trước mưa đạn quân thù, tay họ giăng ra
và siết chặt tay nhau thành vòng tròn, quanh lá cờ Tổ quốc để được chết vì đảo.
Câu 3
Câu thơ Hãy kể cho con cháu anh (điều này) vừa là sự thức tỉnh về sự lãng quên đáng chê
trách của con người thời nay (sự hi sinh của những người lính đảo đã bị lãng quên vùi mấy mươi
năm), vừa là lời nhắc nhở, khơi thức của nhà thơ Thanh Thảo với người đọc các thế hệ về trách
nhiệm ghi nhớ, trân trọng, biết ơn, sẻ chia… trước sự hi sinh của những người lính đảo trong quá
khứ.

Câu 4
Hình ảnh tràng hoa biển vừa gợi đến một hiện thực đau thương trong quá khứ (hình ảnh những
người lính siết tay nhau thành vòng tròn quanh lá cờ Tổ quốc, trước mưa đạn quân thù) vừa mang
ý nghĩa biểu tượng (hình ảnh cái chết đẹp đẽ; những người lính biển không chết mà hóa bất tử như
những tràng hoa giữa biển đảo quê hương).
Câu 5
Biểu hiện của tâm lí đám đông trên facebook: một nhóm không ít người hùa theo một sự việc
để “ném đá”, lên án; chia sẻ thông tin một cách vô ý thức (ví dụ: “ném đá” một nữ sinh bị quay
cảnh nóng; chia sẻ những tin đồn giật gân câu like, hùa theo bạn bè lên án ai đó ngay cả khi chưa
biết thực hư ra sao).
Câu 6
- Mức độ nguy hại của tâm lí đám đông trên facebook: Nếu hùa theo đám đông trên facebook,
rất dễ mắc một dạng bệnh tâm lí là mất kiểm soát hành vi hoặc lạc mất nhân cách.
- Việc lạm dụng facebook sẽ khiến người sử dụng ít có thời gian nghỉ ngơi; có nguy cơ bị rối
loạn sinh hoạt và mất kiểm soát hành vi; có nguy cơ cao rơi vào cảnh nợ nần; cách giao tiếp, ứng
xử thường hay tiêu cực.
Câu 7
Hoàn toàn có thể tránh lạm dụng facebook bằng cách: tập trung vào công việc, vào hoạt động

Moon.vn - Học để khẳng định mình

4

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

học tập của mình; tham gia các hoạt động văn hóa - thể thao lành mạnh để rèn luyện bản thân; đọc
sách; trò chuyện, giao lưu trực tiếp với bạn bè, người thân…
Câu 8
Facebook không có hại mà cách chúng ta sử dụng facebook có thể đem đến những tác hại đối
với chính bản thân mình.
II. PHẦN LÀM VĂN
1. Yêu cầu về kĩ năng
- Thí sinh biết cách làm bài nghị luận văn học, từ đó trình bày suy nghĩ về một vấn đề của đời
sống xã hội;
- Vận dụng tốt các thao tác lập luận;
- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;
- Sáng tạo trong diễn đạt, trong cách nhìn nhận về vấn đề nghị luận.
2. Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở hiểu biết về tác giả Xuân Diệu và bài thơ Vội vàng, thí sinh có thể chứng minh
niềm say mê thiên nhiên, say mê cuộc sống, giải thích thái độ vội vàng của thi nhân và trình bày
suy nghĩ của mình theo những cách khác nhau nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Dưới đây là
một số gợi ý:
2.1. Chứng minh niềm say mê thiên nhiên, say mê cuộc sống và giải thích thái độ vội vàng
của Xuân Diệu
* Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm
- Xuân Diệu (1916 - 1985) là nghệ sĩ lớn, nhà văn hoá lớn có sức sáng tạo mãnh liệt, bền bỉ và
sự nghiệp văn học phong phú. Hoài Thanh đánh giá Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà
thơ mới.
- Vội vàng là một trong những thi phẩm đặc sắc nhất của Xuân Diệu, thể hiện quan niệm nhân
sinh, quan niệm thẩm mĩ tích cực của thi nhân.
* Chứng minh niềm say mê thiên nhiên, say mê cuộc sống
- Niềm say mê thiên nhiên được thể hiện ở:
+ Những câu thơ miêu tả thiên nhiên (Của ong bướm … cặp môi gần):
 Nghệ thuật: liệt kê, lối vắt dòng, nhịp thơ hối hả, gấp gáp, điệp từ này đây như lời tiếng reo
vui, như lời mời gọi, quyến rủ mọi người bước vào khu vườn xuân.

 Tràn đầy xuân sắc: hình ảnh (ong bướm lượn bay, chim chóc ríu rít, hoa lá non tơ, ánh thiều
quang trong trẻo của ngày xuân); âm thanh (tiếng hót mê say của chim yến, chim oanh); sắc màu
(chủ đạo của bức tranh thiên nhiên mùa xuân là sắc xanh);
 Ăm ắp xuân tình (hình ảnh thiên nhiên đều có đôi có lứa, quấn quýt, si mê, ngọt ngào: ong
bướm, yến anh, hoa của đồng nội, lá của cành tơ).

Moon.vn - Học để khẳng định mình

5

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

+ Khao khát muốn ôm ghì thiên nhiên trong vòng tay mình (Tôi muốn tắt nắng … đừng bay
đi): Đại từ nhân xưng từ tôi (đầu bài thơ) chuyển thành ta); điệp ngữ ta muốn; nhịp thơ gấp, sôi
nổi, mãnh liệt; lối vắt dòng... thể hiện khát vọng cháy bỏng, đầy ham hố, vồ vập của thi nhân.
- Niềm say mê cuộc sống được thể hiện ở:
+ Sự tiếc nuối của tác giả trước bước đi của thời gian; nỗi tiếc nuối nhuốm đầy không gian
(Xuân đương tới … chiều hôm):
 Cách định nghĩa độc đáo của tác giả về thời gian: Xuân Diệu đã thu khít, xếp trùng ba thời
điểm quá khứ, hiện tại và tương lai, mang đến cảm nhận về sự trôi chảy gấp gáp, một đi không trở
lại của thời gian tuyến tính.
 Sự trôi chảy của thời gian in đậm dấu ấn, mặc cảm về sự phôi pha, chia li trong không gian,
khiến cảm xúc thơ đậm sắc màu tiếc nuối.
+ Khát vọng níu giữ lại tất cả vẻ đẹp của cuộc sống, bước đi của thời gian (Ta muốn ôm … ta
muốn cắn vào ngươi):

 Câu thơ ba chữ Ta muốn ôm với sự thay đổi của đại từ nhân xưng từ tôi (đầu bài thơ) thành
ta thể hiện khát vọng muốn căng mình ra cho đủ, cho rộng để ôm trọn cả sự sống vào lòng.
 Hệ thống các danh từ (sự sống, mây, gió, cánh bướm, tình yêu...), động từ (riết, say, thâu...),
tính từ (mơn mởn, rạng, chếnh choáng, đã đầy, no nê...) thể hiện khát vọng chiếm lĩnh đầy ham
hố, vồ vập của nhân vật trữ tình.
 Câu thơ cuối cùng thể hiện niềm khát khao hòa nhập tận độ (cắn) với cuộc sống của thi nhân,
nhưng đó phải là cuộc sống đương độ, đương thì, cuộc sống ở thì tươi đẹp nhất (xuân hồng).
* Giải thích thái độ vội vàng, cuống quýt của Xuân Diệu
- Cuộc sống trong quan niệm của Xuân Diệu rất đẹp nhưng đời người lại hữu hạn.  Xuân
Diệu cho rằng: Đã sống phải hết mình, giây phút mình sống phải được đốt cháy lên, phải vội vàng,
cuống quýt chạy đua với thời gian để tận hưởng mọi vẻ đẹp của cuộc sống.
 Quan niệm sống của Xuân Diệu hết sức tích cực.
* Đánh giá
- Bài thơ lôi cuốn, hấp dẫn người đọc bởi tình yêu thiên nhiên, lòng yêu đời mãnh liệt của
Xuân Diệu.
- Niềm say mê thiên nhiên, say mê cuộc sống và quan niệm sống tích cực được thể hiện thông
qua sự kết hợp nhuần nhị hai mạch cảm xúc và luận lí, giọng điệu say mê, sôi nổi và những sáng
tạo độc đáo về hình ảnh, ngôn từ.

Moon.vn - Học để khẳng định mình

6

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

TÀI LIỆU ĐỀ SỐ 3
Chuyên đề: LUYỆN THI THPT QUỐC GIA NĂM 2016

VIDEO và LỜI GIẢI CHI TIẾT chỉ có tại website MOON.VN
[Truy cập tab: Ngữ Văn – Khoá học: LUYỆN ĐỀ THI THPT QUỐC GIA 2016]

Ký ức về trận chiến Gạc Ma năm 1988
Sáng 14/3/1988, trung úy Trần Văn Phương cùng các chiến sĩ đứng thành vòng tròn quanh lá
cờ Tổ quốc giữa đảo Gạc Ma (Trường Sa). Tàu Trung Quốc tiến gần, những tên lính cầm AK ào
lên đảo, nã đạn.
Theo thượng tá Hoàng Hoan, Chỉ huy phó chính trị Trung đoàn Công binh 83 giai đoạn 19881997, cuối năm 1987 Trung Quốc đơn phương đưa tàu chiến hoạt động ở vùng biển Trường Sa
thuộc chủ quyền của Việt Nam. Bộ Quốc phòng Việt Nam chỉ đạo Bộ Tư lệnh Hải quân tăng cường
khả năng bảo vệ quần đảo Trường Sa, bao gồm việc củng cố, xây dựng thêm các hạng mục công
trình chiến đấu, sinh hoạt cho bộ đội.
Sau Tết Nguyên đán, các chiến sĩ Trung đoàn công binh 83 (Quân chủng Hải quân) nhận lệnh
từ Sơn Trà (Đà Nẵng) vào Cam Ranh (Khánh Hòa) cùng với lực lượng bảo vệ đảo của Lữ đoàn
146 (Vùng 4 Hải quân) ra Trường Sa cắm mốc chủ quyền và xây dựng đảo chìm ở Trường Sa theo
chiến dịch CQ-88.
20h ngày 11/3/1988, tàu 604 của thuyền trưởng Vũ Phi Trừ nhổ neo từ Cam Ranh chở theo
lính công binh của Trung đoàn 83 và lực lượng giữ đảo của lữ đoàn 146 ra xây dựng cụm đảo Gạc
Ma, Cô Lin (thuộc cụm đảo Sinh Tồn) - cách đất liền khoảng 500 km. Đảo chìm Gạc Ma lúc đó chỉ
là những bãi san hô nổi lên giữa biển, có tên trong Bản đồ Việt Nam.
2h sáng ngày 12/3, nhận thấy nhiều diễn biến bất thường, Tư lệnh quân chủng điều thêm tàu
HQ 605 cùng HQ 604 tăng cường xây dựng đảo Gạc Ma và Len Đao. Tàu 505 đang làm nhiệm vụ
trực tại Trường Sa nhận lệnh chuyển đến Cô Lin.
Sau hai ngày đêm, HQ 604 và HQ 605 có mặt tại Gạc Ma vào chiều tối 13/3. Đêm đó, Sở chỉ
huy Quân chủng lệnh cho bộ phận giữ đảo quyết tâm phải giữ vững các mục tiêu đã xác định là
Cô Lin, Len Đao và Gạc Ma. "Xuồng vận tải chở vật liệu xây dựng được chuyển xuống đảo. Một
nhóm chiến sĩ gồm trung úy Trần Văn Phương và 4 đồng chí khác nhận lệnh vào đảo cắm cờ Tổ
quốc khẳng định chủ quyền", ông Hoàng Hoan nhớ lại.

Lội xuống nước chừng 5 phút, các chiến sĩ tiếp cận bãi san hô đang lộ dần khi thủy triều rút.
Phía xa, 3 tàu Trung Quốc bắt đầu di chuyển đội hình áp sát đảo. Binh nhất Nguyễn Văn Lanh
mặc chiếc quần đùi đỏ cùng nhiều chiến sĩ khác bơi vào bãi Gạc Ma theo lệnh của chỉ huy cụm
đảo Trần Đức Thông. Các chuyến vật liệu được hối hả chuyển lên đảo.
6h30 ngày 14/3, tàu Trung Quốc thả xuồng máy chuyển từng tốp lính lên Gạc Ma. "Tôi đếm
có 49 lính Trung Quốc mang AK và một tên chỉ huy dáng người cao to mang súng ngắn. Chúng
bao vây theo thế vòng cung men theo bãi san hô, những chỗ vòng vây gần nhất, hai bên cách nhau
chỉ chừng một mét. Các chiến sĩ hải quân Việt Nam đứng thành vòng tròn quanh lá cờ Tổ quốc",
trung sĩ Lê Hữu Thảo nhớ lại.

Moon.vn - Học để khẳng định mình

7

Hotline: 0432 99 98 98


Khóa LUYỆN THI THPT QG 2016 – GV: Vũ Thị Dung

Facebook: DungVuThi.HY

Sau một hồi giằng cờ và uy hiếp tinh thần, tên sĩ quan chỉ huy lính Trung Quốc bắn súng chỉ
thiên phát lệnh rồi chĩa thẳng vào bụng trung úy Phương, bóp cò. Anh Phương ngã xuống, tay vẫn
giữ chặt cán cờ tổ quốc. Một tên khác xông lên chĩa thẳng súng vào đầu trung úy Phương nhả đạn.
3 tàu chiến Trung Quốc tăng tốc áp sát đảo, cách tàu HQ 604 chừng 300 mét. Giữa vòng vây
quân thù, binh nhất Nguyễn Văn Lanh vừa đỡ lá cờ trên tay trung úy Phương vừa đá văng khẩu
súng trên tay tên sĩ quan Trung Quốc. Một tên lính gần đó đâm lưỡi lê vào binh nhất Lanh. Anh
gục xuống nhưng tay vẫn ghì chặt cán cờ. Liền sau đó, tiếng đạn nổ chát chúa, lính Trung Quốc
dùng AK bắn xối xả vào các chiến sĩ trên đảo.
Cùng lúc, tàu chiến Trung Quốc nã pháo vào tàu HQ 604 tại Gạc Ma, tàu HQ 505 phía đảo

Cô Lin cách đó 5 km và HQ 605 phía đảo Len Đao cách 12 km. Vì ở gần, HQ 604 hứng trọn làn
đạn 12 ly 7, thuyền tưởng tàu HQ 604 Vũ Phi Trừ vừa chỉ huy chiến sĩ xuống các xuồng dùng súng
chiến đấu tự vệ, vừa băng bó cho đồng đội bị thương. Thuyền trưởng Trừ đứng ở mũi tàu dùng AK
và B40 đánh trả kẻ địch.
Khi thấy HQ 604, rồi HQ 605 chìm hẳn, thuyền trưởng tàu HQ 505 Vũ Huy Lễ quyết định lao
thẳng con tàu bị bắn cháy phần đuôi lên bãi cạn Cô Lin, cắm cờ chủ quyền. "Ba tàu của ta lúc đó
tạo thành hình tam giác trên biển. Anh em muốn quay lại Gạc Ma nhưng không thể vì tàu HQ 505
khi đó bị hư hỏng nặng", đại tá Lễ kể. Ông lệnh hạ xuồng máy ra cứu hộ đồng đội ở tàu 605 và
604.
Trời sáng, lính Trung Quốc rút khỏi Gạc Ma. Trung sĩ Thảo bơi ngược lại đảo tìm xác đồng
đội và cấp cứu chiến sĩ bị thương, xé áo nút lại chiếc xuồng vận tải bị đạn địch bắn thủng, dùng
báng súng làm chèo chở thi thể trung úy Phương và thương binh Lanh về hướng tàu HQ 505.
12h trưa 14/3, máy bay của Việt Nam bay trên bầu trời Gạc Ma. Chiếc xuồng của anh Thảo
vừa nhích từng mét nước, vừa cứu thêm những đồng đội đang đuối sức trên biển. Đầu giờ chiều,
xuồng của HQ 505 đến nơi ứng cứu đưa các chiến sĩ về tàu, sau đó về đảo Sinh Tồn. Binh nhất
Lanh được chuyển bằng trực thăng vào đất liền cấp cứu và may mắn giữ được tính mạng.
Trong trận chiến rạng sáng 14/3, 64 chiến sĩ trên tàu HQ 604 đã hy sinh, 9 người bị Trung
Quốc bắt giữ đưa về Quảng Đông. Từ năm 1988 đến nay, Trung Quốc đã xâm chiếm Gạc Ma. Việt
Nam bảo vệ được Cô Lin và Len Đao.
Nhớ về ngày 14/3/1988, ông Lê Văn Xuân (bố liệt sĩ Lê Văn Xanh, Đà Nẵng) kể, đứng dưới loa
phóng thanh, nghe tin con hy sinh, ông chết lặng. “Về nhà, tôi lấy hết can đảm nói với vợ con:
'Xanh đã hiến trọn tuổi thanh xuân của mình quyết giữ chủ quyền, đó là niềm tự hào của gia đình
mình", mắt người cha già ngấn lệ.
Hằng năm, những chuyến tàu vẫn đều đặn chở đoàn công tác từ đất liền ra Trường Sa. Mỗi
lần đi qua Gạc Ma, những người con đất Việt không quên thả vòng hoa tưởng niệm. "Các anh đã
dâng hiến tuổi 20 cho Tổ quốc, nhân dân cả nước sẽ đời đời ghi nhớ công ơn của các anh",
thượng tá Nguyễn Văn Thư, phó chính ủy Lữ đoàn 146, vùng 4 Hải quân nói.
(Theo Nguyễn Đông, Thứ tư, 13/3/2013)

Moon.vn - Học để khẳng định mình

8

Hotline: 0432 99 98 98