THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO TẠI CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT VÀ THƯƠNG MẠI NHẬT DƯƠNG

B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHịAăLU N T T NGHI P
TÀI:

TH C TR NGăVÀăGI IăPHÁPăQU NăLụă
HÀNGăT N KHO T IăCỌNGăTYăTNHHăS N
XU TăVÀăTH

NGăM I NH TăD

SINHăVIểNăTH C HI N :

THUăHÀ

MÃăSINHăVIểN

: A19661

CHUYểNăNGÀNH

: TÀIăCHệNHă

HÀăN I ậ 2014

NG


B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHịAăLU N T T NGHI P
TÀI:

TH C TR NGăVÀăGI IăPHÁPăQU NăLụă
HÀNGăT N KHO T IăCỌNGăTYăTNHHăS N
XU TăVÀăTH

NGăM I NH TăD

Giáoăviênăh

ng d n

NG

: Th.S Tr nh Tr ng Anh
ThuăHƠ

Sinhăviênăth c hi n

:

Mƣăsinhăviên

: A19661

ChuyênăngƠnh

: TƠiăchínhă

HÀăN I ậ 2014

Thang Long University Library


L I C Mă N
Em xin g i l i c m n chân thành đ n các th y giáo, cô giáo tr ng
ih c
Th ng Long đã truy n đ t cho em nh ng ki n th c quý báu trong su t quãng th i gian
h c t p t i tr ng.
c bi t, em xin chân thành c m n th y giáo Th.S Tr nh Tr ng
Anh đã t n tình h ng d n em hoàn thành khóa lu n t t nghi p.
Em c ng xin c m n các cán b công nhân viên trong công ty TNHH S n xu t và
Th ng m i Nh t D ng đã giúp đ và t o đi u ki n cho em hoàn thành khóa lu n t t
nghi p.
Trong quá trình làm bài không tránh kh i nh ng thi u sót, em r t mong nh n
đ c nh ng l i nh n xét, góp ý c a các th y giáo, cô giáo đ khóa lu n t t nghi p c a
em đ c đ y đ và hoàn thi n h n.
Em xin chân thành c m n!

Hà N i, ngày 10 tháng 10 n m 2014
Sinh viên
Thu Hà


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i
khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ c
trích rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinh viên

Thu Hà

Thang Long University Library


M CL C
L IM

U

CH
NGă1. C ă S Lụă LU N V QU Nă Lụă HÀNGă T N KHO TRONG
DOANH NGHI P .........................................................................................................1
1.1. HƠngăt n kho c a doanh nghi p ..........................................................................1
1.1.1. Khái ni m hàng t n kho c a doanh nghi p .......................................................1
1.1.2.

c đi m hàng t n kho c a doanh nghi p.........................................................1

1.1.3. Phân lo i hàng t n kho c a doanh nghi p ........................................................2
1.1.4. Vai trò c a hàng t n kho đ i v i doanh nghi p.................................................2
1.2. Qu nălỦăhƠngăt n kho trong doanh nghi p.........................................................3
1.2.1. Khái ni m qu n lý hàng t n kho c a doanh nghi p..........................................3
1.2.2. M c tiêu c a qu n lý hàng t n kho trong doanh nghi p ..................................3
1.2.2.1. L i ích và chi phí c a vi c gi hàng t n kho ...................................................3
1.2.2.2. M c tiêu c a qu n lý hàng t n kho ..................................................................7
1.2.3. N i dung qu n lý hàng t n kho ..........................................................................7
1.2.4. Ch tiêu đánh giá hi u qu qu n lý hàng t n kho c a doanh nghi p.............15
CH
NGă2. TH C TR NG QU Nă Lụă HÀNGă T N KHO T Iă CỌNGă TYă
TNHH S N XU TăVÀăTH
NGăM I NH TăD
NG ......................................18
2.1. T ng quan v côngătyăTNHHăS n xu tăvƠăTh

ngăm i Nh tăD

ng ...........18

2.1.1. Gi i thi u chung v công ty TNHH S n xu t và Th

ng m i Nh t D

ng ..18

2.1.2. C c u t ch c c a công ty TNHH S n xu t và Th

ng m i Nh t D

ng ..19

2.1.3. Ch c n ng, nhi m v c a t ng phòng ban trong công ty ...............................19
2.1.3.1. Giám đ c ..........................................................................................................19
2.1.3.2. Phó giám đ c ...................................................................................................19
2.1.3.3. Phòng nhân s .................................................................................................20
2.1.3.4. Phòng hành chính t ng h p ...........................................................................20
2.1.3.5. Phòng tài chính – k toán ...............................................................................20
2.1.3.6. B ph n bán hàng ...........................................................................................20
2.1.4. Khái quát v ngành ngh kinh doanh c a công ty TNHH S n xu t và
Th ng m i Nh t D ng.............................................................................................21


2.2. K t qu ho tă đ ng s n xu t kinh doanh c aă côngă tyă TNHHă S n xu tă vƠă
Th ngăm i Nh tăD ngăgiaiăđo n 2011 ậ 2013. .....................................................22
2.2.1. Tình hình ếoanh thu – chi phí – l i nhu n giai đo n 2011 – 2013 c a công ty
TNHH S n xu t và Th ng m i Nh t D ng ...........................................................22
2.2.2. Tình hình tài s n – ngu n v n giai đo n 2011 – 2013 c a công ty TNHH S n
xu t và Th ng m i Nh t D ng ...............................................................................30
2.2.3. Phân tích m t s ch tiêu tài chính c n b n c a công ty TNHH S n xu t và
Th ng m i Nh t D ng.............................................................................................36
2.2.3.1. Ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán .........................................................36
2.2.3.2. Ch tiêu đánh giá hi u su t s d ng tài s n ..................................................38
2.2.3.3. Ch tiêu đánh giá kh n ng sinh l i ...............................................................39
2.3. Th c tr ng qu nă lỦă hƠngă t n kho t iă côngă tyă TNHHă S n xu tă vƠă Th ngă
m i Nh tăD ng...........................................................................................................41
2.3.1. Ph ng pháp h ch toán hàng t n kho t i công ty TNHH S n xu t và
Th ng m i Nh t D ng.............................................................................................41

2.3.2. Phân lo i hàng t n kho c a công ty TNHH S n xu t và Th ng m i Nh t
D ng............................................................................................................................41
2.3.3.
c đi m hàng t n kho c a công ty TNHH S n xu t và Th ng m i Nh t
D ng............................................................................................................................41
2.3.4. Quy trình qu n lý hàng t n kho t i công ty TNHH S n xu t và Th ng m i
Nh t D ng ..................................................................................................................42
2.3.5. ánh giá hi u qu qu n lý hàng t n kho c a công ty TNHH S n xu t và
Th ng m i Nh t D ng.............................................................................................45
2.3.6. Nh ng u đi m, t n t i trong công tác qu n lý hàng t n kho c a công ty
TNHH S n xu t và Th ng m i Nh t D ng ...........................................................50
CH
NGă 3. GI Iă PHÁPă NỂNGă CAOă HI U QU QU Nă Lụă HÀNGă T N
KHO T Iă CỌNGă TYă TNHHă S N XU Tă VÀă TH
NGă M I NH T
D
NG ........................................................................................................................ 52
3.1. Bi năphápăkh c ph c t n t iătrongăcôngătácăqu nălỦăhƠngăt n kho c aăcôngă
ty TNHH S n xu tăvƠăTh ngăm i Nh tăD ng......................................................52
3.2. Ápă d ngă cácă môă hìnhă t nă khoă đ tính l ngă đ tă hƠngă t iă uă c aă côngă tyă
TNHH S n xu tăvƠăTh ngăm i Nh tăD ngăn mă2011,ă2012,ă2013 ....................53

Thang Long University Library


3.2.1. Áp ế ng mô hình EOQ tính l ng đ t hàng t i u c a công ty TNHH S n
xu t và Th ng m i Nh t D ng n m 2011, 2012, 2013 ..........................................53
3.2.2. Áp ế ng mô hình POQ tính l ng đ t hàng t i u c a công ty TNHH S n
xu t và Th ng m i Nh t D ng n m 2011, 2012, 2013 ..........................................56
3.2.3. Áp ế ng mô hình QDM tính l ng đ t hàng t i u c a công ty TNHH S n

xu t và Th ng m i Nh t D ng n m 2011, 2012, 2013 ..........................................57
3.2.4. Nh n xét .............................................................................................................63
K T LU N


DANH M C VI T T T
KỦăhi u vi t t t

Tênăđ yăđ

DTT

Doanh thu thu n

GVHB

Giá v n hàng bán

HTK

Hàng t n kho

NXB

Nhà xu t b n

PGS.

Phó giáo s

PTKH

Ph i thu khách hàng

PTNB

Ph i tr ng

SL

S l

Th.S

Th c s

TNHH

Trách nhi m h u h n

TS.

Ti n s

TSL

Tài s n l u đ ng

i bán

ng

Thang Long University Library


DANH M CăCÁCăB NG BI U,ăHỊNHăV ,ă

TH ,ăCỌNGăTH C

Hình 1.1. Mô hình chu k đ t hàng d tr EOQ .............................................................8
Hình 1.2. Mô hình chi phí theo EOQ ............................................................................ 10
S đ 2.1. C c u t ch c công ty TNHH S n xu t và Th

ng m i Nh t D

ng .......19

S đ 2.2. Quy trình qu n lý hàng t n kho t i công ty TNHH S n xu t và Th ng m i
Nh t D ng ................................................................................................................... 42
B ng 2.1. Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh .........................................................22
B ng 2.2. B ng cân đ i k toán .....................................................................................30
B ng 2.3. Kh n ng thanh toán c a công ty TNHH ......................................................36
B ng 2.4. Hi u su t s d ng tài s n c a công ty TNHH ...............................................38
B ng 2.5. Kh n ng sinh l i c a Công Ty TNHH S n Xu t Và Th ng M i Nh t
D ng ............................................................................................................................39
B ng 2.6. S l

ng hàng hóa đ t mua t nhà cung c p n m 2011, 2012, 2013 ...........43

B ng 2.7. S l

ng đ t hàng trung bình trong 1 đ n hàng n m 2011, 2012, 2013 ......43

B ng 2.8. S l

ng hàng hóa nh p kho n m 2011, n m 2012, n m 2013 ....................44

B ng 2.9. S l

ng hàng hóa l u kho n m 2011, n m 2012, n m 2013 ......................44

B ng 2.10. S l

ng hàng hóa xu t kho n m 2011, n m 2012, n m 2013 ...................45

B ng 2.11. S l

ng hàng t n kho cu i k n m 2011, n m 2012, n m 2013 ..............45

B ng 2.12. H s quay vòng hàng t n kho c a công ty TNHH S n xu t và Th ng
m i Nh t D ng ............................................................................................................45
B ng 2.13. Th i gian quay vòng hàng t n kho trung bình c a công ty TNHH S n xu t
và Th ng m i Nh t D ng ..........................................................................................46
B ng 2.14. H s đ m nhi m hàng t n kho c a công ty TNHH S n xu t và Th ng
m i Nh t D ng ............................................................................................................47
B ng 2.15. Kh n ng sinh l i hàng t n kho c a công ty TNHH...................................48
B ng 2.16. Chu k v n đ ng ti n m t c a công ty TNHH S n xu t và Th ng m i
Nh t D ng ...................................................................................................................49
B ng 3.1. Nhu c u hàng t n kho n m 2011, 2012, 2013 c a công ty TNHH S n xu t
và Th ng m i Nh t D ng ..........................................................................................54

B ng 3.2. Nhu c u hàng t n kho m i ngày n m 2011, 2012, 2013 ..............................54
B ng 3.3. Chi phí đ t hàng cho m t đ n hàng n m 2011, 2012, 2013 .........................54
B ng 3.4. T ng chi phí l u kho n m 2011, 2012, 2013 ................................................55
B ng 3.5. Chi phí l u kho đ n v n m 2011, 2012, 2013 .............................................55
B ng 3.6. L ng đ t hàng t i u, t ng chi phí t n kho t i thi u, kho ng th i gian d
tr t i u, đi m tái đ t hàng và s l ng đ n đ t hàng t i u theo mô hình POQ .......55
B ng 3.7. L ng đ t hàng t i u, t ng chi phí t n kho t i thi u, kho ng th i gian d
tr t i u, đi m tái đ t hàng và s l ng đ n đ t hàng t i u theo mô hình POQ .......57
B ng 3.8. T l chi t kh u th ng m i công ty đ c h ng t nhà cung c p khi mua
hàng v i s l ng l n ....................................................................................................58
B ng 3.9. Giá mua hàng đ n v n m 2011, 2012, 2013 ................................................58
B ng 3.10. Các m c giá mua đ u vào khác nhau khi công ty mua hàng v i s l ng
l n ..................................................................................................................................59
B ng 3.11. S n l ng đ t hàng t ng ng v i các m c giá khác nhau khi công ty mua
hàng v i s l ng l n ....................................................................................................59
B ng 3.12. T ng chi phí t n kho theo các m c s n l ng Q* h p lý và Q* sau khi
đi u ch nh ......................................................................................................................62
B ng 3.13. L

ng đ t hàng t i u th a mãn yêu c u TCmin theo mô hình QDM .......63

B ng 3.14. Kho ng th i gian d tr t i u, đi m tái đ t hàng và s l ng đ n đ t
hàng t i u c a công ty theo mô hình QDM .................................................................63
B ng 3.15. B ng t ng h p k t qu m c s n l ng đ t hàng trung bình trong 1 đ n
hàng trên th c t c a công ty và m c s n l ng đ t hàng t i u theo mô hình EOQ,
POQ, QDM ....................................................................................................................63

Thang Long University Library

L IM

U

1. LỦădoăch năđ tƠi
Hàng t n kho là m t trong nh ng tài s n l u đ ng quan tr ng và chi m giá tr l n
trong t ng tài s n l u đ ng c a h u h t doanh nghi p s n xu t và doanh nghi p th ng
m i. Hàng t n kho có vai trò nh m t t m đ m an toàn gi a các giai đo n d tr – s n
xu t – tiêu th s n ph m c a doanh nghi p khi mà ho t đ ng gi a các giai đo n này
không ph i lúc nào c ng di n ra đ ng b .
Do đó, công tác qu n lý hàng t n kho gi vai trò then ch t và nh h ng tr c ti p
đ n l i nhu n c a doanh nghi p. Công tác qu n lý hàng t n kho t t s giúp doanh
nghi p c t gi m các chi phí liên quan đ n hàng t n kho (chi phí nhân công cho vi c
b o v và qu n lý kho, chi phí c h i c a kho n ti n đ u t vào hàng t n kho, chi phí
thi t h i khi không có hàng,…). Ng c l i, công tác qu n lý hàng t n kho y u kém s
làm t ng các chi phí lên quan đ n hàng t n kho t đó nh h ng x u đ n l i nhu n c a
doanh nghi p.
Công ty TNHH S n xu t và Th ng m i Nh t D ng là công ty s n xu t và
th ng m i chuyên kinh doanh s n ph m ngành may m c. Trong quá trình th c t p t i
công ty, em nh n th y r ng công tác qu n lý hàng t n kho là nhi m v quan tr ng tuy
nhiên trên th c t công tác này ch a nh n đ c s quan tâm đúng m c c a công ty.
Do đó, em đã quy t đ nh l a ch n đ tài ắTh c tr ngăvƠăgi iăphápăqu nălỦăhƠngăt n
kho t iăcôngătyăTNHHăS n xu tăvƠăTh ngăm i Nh tăD ng”.
2. M cătiêuănghiênăc u
 M t là, t ng h p, khái quát nh ng v n đ lý lu n v công tác qu n lý hàng t n
kho trong doanh nghi p;
 Hai là, phân tích th c tr ng qu n lý hàng t n kho t i công ty TNHH S n xu t và
Th ng m i Nh t D ng;

 Ba là, đánh giá th c tr ng qu n lý hàng t n kho t i công ty TNHH S n xu t và
Th ng m i Nh t D ng;
 B n là, đ a ra m t s gi i pháp và áp d ng 3 mô hình t n kho EOQ, POQ và
DQM đ xác đ nh m c s n l ng đ t hàng t i u cho công ty TNHH S n xu t và
Th ng m i Nh t D ng.
3.

iăt

ngănghiênăc uăvƠăph măviănghiênăc u


i t ng nghiên c u: Hàng t n kho và công tác qu n lý hàng t n kho t i công
ty TNHH S n Xu t và Th ng m i Nh t D ng;
 Ph m vi nghiên c u:
 Ph m vi n i dung: Th c tr ng và gi i pháp qu n lý hàng t n kho;


 Ph m vi không gian: Công ty TNHH S n xu t và Th ng m i Nh t D
c m công nghi p Liên Ph ng, xã Liên Ph ng, huy n Th ng Tín, Hà N i;

ng t i

 Ph m vi th i gian: N m 2011, n m 2012, n m 2013.
4. Ph

ngăphápănghiênăc u

Ph ng pháp nghiên c u tài li u, ph ng pháp phân tích s li u, ph
th ng kê, ph ng pháp so sánh, ph ng pháp t s .

ng pháp

5. K t c u c aăbƠiăkhóaălu n:
Ngoài l i m đ u, k t lu n, n i dung khóa lu n đ
Ch

c trình bày trong 3 ch

ng:

ngă1:ăC ăs lỦălu n v qu nălỦăhƠngăt n kho trong doanh nghi p

Ch ngă2:ăTh c tr ng qu nălỦăhƠngăt n kho t i côngătyăTNHHăS n xu tăvƠă
Th ngăm i Nh tăD ngă
Ch ngă 3:ă Gi iă phápă nơngă caoă hi u qu qu nă lỦă hƠngă t n kho t i côngă tyă
TNHH S n xu tăvƠăTh ngăm i Nh tăD ng

Thang Long University Library


CH

NGă1. C ă S Lụă LU N V
DOANH NGHI P

QU Nă Lụă HÀNGă T N KHO TRONG

1.1. HƠngăt n kho c a doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m hàng t n kho c a doanh nghi p

Hàng t n kho là m t b ph n c a TSL , chi m t tr ng l n và có vai trò quan
tr ng trong quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, đ m b o cho ho t đ ng
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p di n ra liên t c, đ u đ n theo đúng k ho ch.
Theo chu n m c k toán Vi t Nam s 02 quy đ nh hàng t n kho là nh ng tài s n:



c gi đ bán trong k s n xu t, kinh doanh bình th

ng;

ang trong quá trình s n xu t, kinh doanh d dang;

 Nguyên li u, v t li u, công c , d ng c đ s d ng trong quá trình s n xu t, kinh
doanh ho c cung c p d ch v .
(Ngu n: B Tài chính Vi t Nam (2001), H th ng chu n m c k toán Vi t Nam,
Chu n m c s 02, Quy t đ nh s 149/2001/Q -BTC)
Tóm l i, hàng t n kho là t t c nh ng ngu n l c d tr trong ng n h n nh m đáp
ng nhu c u hi n t i ho c t ng lai c a doanh nghi p.
1.1.2.

c đi m hàng t n kho c a doanh nghi p

 T tr ng hàng t n kho trên t ng tài s n l u đ ng c a doanh nghi p có th l n
ho c nh . i u này ph thu c ch y u vào lo i hình s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p.
i v i các doanh nghi p s n xu t ho c th ng m i, t tr ng này th ng cao
và chi m kho ng 50% - 60% trên t ng giá tr tài s n l u đ ng1 vì doanh nghi p c n
ph i d tr hàng hóa cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Tuy nhiên, đ i v i các doanh
nghi p cung ng d ch v (d ch v v n t i, d ch v giáo d c, d ch v t v n lu t

pháp,…) t tr ng hàng t n kho th ng r t th p vì d ch v là s n ph m vô hình, đ c
cung ng và tiêu dùng t i cùng m t th i đi m nên s không làm phát sinh hàng t n
kho. Vì v y, bài lu n v n này s ch đ c p đ n hàng t n kho trong doanh nghi p
th ng m i và doanh nghi p s n xu t;
 Hàng t n kho là m t b ph n c a tài s n l u đ ng nên có m t s đ c đi m gi ng
v i tài s n l u đ ng. Hàng t n kho luôn thay đ i hình thái bi u hi n qua các giai đo n
c a quá trình s n xu t kinh doanh. T ti n tr thành nguyên v t li u, s n ph m d
dang, thành ph m và cu i cùng l i quay v hình thái ban đ u là ti n;

Ngu n: Vi n nghiên c u và đào t o v qu n lý (2008), Qu n lý tài chính doanh nghi p, NXB Lao
đ ng – Xã h i, Hà N i.

1

1


 Giá tr hàng t n kho nh h ng tr c ti p t i giá v n hàng bán, mà giá v n hàng
bán nh h ng tr c ti p đ n l i nhu n thu n c a doanh nghi p. Vì v y giá tr hàng t n
kho nh h ng gián ti p đ n l i nhu n thu n c a doanh nghi p;
 Hàng t n kho là m t trong nh ng ngu n chính t o ra doanh thu cho doanh nghi p
vì doanh thu t hàng t n kho (th ng là doanh thu t thành ph m đ u ra) là m t trong
nh ng ngu n c b n t o ra doanh thu và nh ng ngu n thu nh p thêm sau này c a
doanh nghi p (doanh thu t ho t đ ng tài chính khi cho khách hàng mua ch u hàng
hóa,…).
1.1.3. Phân lo i hàng t n kho c a doanh nghi p
Có nhi u cách th c khác nhau dùng đ phân lo i hàng t n kho nh ng bài lu n
v n này s ch đ c p đ n cách phân lo i hàng t n kho theo các giai đo n khác nhau
c a m t quá trình s n xu t. V i cách phân lo i này, có th chia hàng t n kho thành 3
lo i chính:

 Nguyên v t li u: bao g m các ch ng lo i hàng mà m t doanh nghi p mua đ s
d ng trong quá trình s n xu t c a mình;
 S n ph m d dang: bao g m t t c các m t hàng mà hi n đang còn n m t i m t
công đo n nào đó c a quá trình s n xu t ho c đang n m trung chuy n gi a các công
đo n ho c đang ch b c ti p theo trong quá trình s n xu t;
 Thành ph m: bao g m nh ng s n ph m đã hoàn thành chu k s n xu t c a mình
và đang ch đ c tiêu th .
i v i các doanh nghi p s n xu t, nguyên v t li u đ u vào ph i tr i qua m t quá
trình s n xu t tr c khi bi n thành thành ph m cu i cùng nên hàng t n kho c a doanh
nghi p th ng bao g m c ba lo i: nguyên v t li u, s n ph m d dang và thành ph m.
i v i các doanh nghi p th ng m i, doanh nghi p ki m l i thông qua vi c
mua hàng hóa t nhà cung c p r i bán l i cho khách hàng. Hàng t n kho ch y u là
thành ph m (hàng hóa mua v đ bán), h u nh không có d tr hàng t n kho nguyên
v t li u, s n ph m d dang.
1.1.4. Vai trò c a hàng t n kho đ i v i doanh nghi p
i v i các doanh nghi p s n xu t, hàng t n kho có vai trò nh m t t m đ m an
toàn gi a các giai đo n khác nhau trong chu k s n xu t kinh doanh nh d tr – s n
xu t – tiêu th s n ph m khi mà gi a các giai đo n này các ho t đ ng không ph i lúc
nào c ng di n ra đ ng b . Hàng t n kho mang l i cho b ph n s n xu t và b ph n
marketing c a doanh nghi p s linh ho t trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh nh l a
ch n th i đi m mua nguyên v t li u, l p k ho ch s n xu t và tiêu th . Ngoài ra, hàng

2

Thang Long University Library


t n kho giúp doanh nghi p t b o v tr c nh ng bi n đ ng c ng nh s không ch c
ch n v nhu c u đ i v i các s n ph m c a doanh nghi p.
i v i các doanh nghi p ho t đ ng trong l nh v c th ng m i nh các doanh

nghi p bán s hay bán l thì hàng t n kho c ng có vai trò t ng t là m t t m đ m an
toàn gi a giai đo n mua hàng và bán hàng trong m t chu k s n xu t kinh doanh, đ m
b o ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p di n ra liên t c, doanh nghi p có đ y đ
hàng hóa đ cung ng ra th tr ng, đáp ng k p th i nh ng bi n đ ng v nhu c u c a
khách hàng, t đó t i thi u hóa chi phí c h i c a kho n doanh thu b m t đi do thi u
h t hàng hóa.
1.2. Qu nălỦăhƠngăt n kho trong doanh nghi p
1.2.1. Khái ni m qu n lý hàng t n kho c a doanh nghi p
Qu n lý hàng t n kho là vi c ki m soát các ho t đ ng nh l p k ho ch s d ng,
thu mua, ti p nh n, c t tr , v n chuy n và phân ph i hàng hóa t n kho đáp ng nhu
c u s n xu t – kinh doanh c a doanh nghi p.
Nói cách khác, qu n lý hàng t n kho là công tác:

m b o cho hàng hóa có đ s l ng và c c u, không làm cho quá trình bán
hàng b gián đo n, góp ph n nâng cao ch t l ng kinh doanh và tránh đ ng hàng
hóa;

m b o gi gìn hàng hóa v m t giá tr và giá tr s d ng, góp ph n làm gi m
h h ng, m t mát, gây t n th t v tài s n cho doanh nghi p;

m b o cho l ng v n c a doanh nghi p t n t i d i hình thái v t ch t m c
đ t i u nh m t ng hi u qu v n hàng hóa và góp ph n làm gi m chi phí b o qu n
hàng hóa.
(Ngu n: PGS. TS. Nguy n Thu Th y (2011), Giáo trình qu n tr tài chính doanh
nghi p, NXB Lao ng, Hà N i)
1.2.2. M c tiêu c a qu n lý hàng t n kho trong doanh nghi p
1.2.2.1. L i ích và chi phí c a vi c gi hàng t n kho
C ng nh nh ng tài s n khác, vi c t n tr hàng t n kho là m t quy t đ nh chi
tiêu ti n.
xác đ nh m c đ đ u t vào hàng t n kho c n so sánh l i ích đ t đ c và

chi phí phát sinh k c chi phí c h i c a ti n đ c đ u t vào hàng t n kho. Sau đây
là ph n phân tích v l i ích c ng nh chi phí c a vi c gi hàng t n kho c a doanh
nghi p.

3


a. L iăích
Vi c gi hàng t n kho đem l i m t s l i ích cho doanh nghi p nh sau:
 Th nh t, n u ch p nh n d tr hàng t n kho, doanh nghi p có th mua hàng v i
s l ng l n (l n h n nhu c u s d ng hi n t i) đ đ c h ng chi t kh u th ng m i
t nhà cung c p. i u này làm gi m chi phí giá v n hàng bán, t đó t ng l i nhu n c a
doanh nghi p;
 Th hai, vi c d tr hàng t n kho đ m b o ngu n cung c p n đ nh cho khâu s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p trong tr ng h p doanh nghi p d đoán r ng hàng
hóa, nguyên v t li u s tr nên khan hi m trong t ng lai;
 Th ba, vi c d tr hàng t n kho đ m b o m c giá n đ nh c a các hàng hóa
ph c v cho nhu c u ho t đ ng c a doanh nghi p trong tr ng h p doanh nghi p d
đoán r ng trong t ng lai giá c hàng hóa, nguyên v t li u s t ng;
 Th t , s n ph m d dang là m t b ph n c a hàng t n kho, vi c l u tr s n
ph m d dang làm cho m i công đo n c a quá trình s n xu t tr nên đ c l p v i nhau
vì công đo n sau không ph i ch đ i công đo n tr c. i u đó làm t ng hi u qu c a
các công đo n trong khâu s n xu t, t i thi u hóa chi phí do gi m th i gian ch và s
ng ng tr gi a các khâu;
 Th n m, thành ph m là m t b ph n c a hàng t n kho, vi c t n tr thành ph m
mang l i l i ích cho c b ph n s n xu t và b ph n marketing c a doanh nghi p:
 D i góc đ c a b ph n marketing, v i m c tiêu th trong t ng lai đ c d
ki n không ch c ch n, t n kho thành ph m v i s l ng l n s đáp ng nhanh chóng
b t k m t nhu c u tiêu th nào trong t ng lai, đ ng th i t i thi u hóa thi t h i vì m t
đi doanh s bán hàng khi hàng trong kho b h t. H n n a, vi c đáp ng k p th i nhu

c u c a khách hàng góp ph n xây d ng tín nhi m v kh n ng cung ng hàng hóa ra
th tr ng c a doanh nghi p, t đó t o nên giá tr th ng hi u cho doanh nghi p;
 D i góc đ c a nhà s n xu t, duy trì m t l ng l n thành ph m t n kho cho
phép doanh nghi p s n xu t v i s l ng l n, nh v y gi m chi phí s n xu t trên m i
đ n v s n ph m do chi phí c đ nh đ c phân b trên s l ng l n s n ph m đ u ra.
b. Chiăphí
T i cùng m t th i đi m, khi m t doanh nghi p đ c h ng nh ng l i ích t vi c
d tr hàng t n kho thì các chi phí liên quan c ng phát sinh t ng ng bao g m:
Chiăphíăđ tăhƠng:ă
 Chi phí đ t hàng bao g m chi phí giao d ch, chi phí v n chuy n và chi phí giao
nh n hàng. Chi phí đ t hàng đ c tính b ng đ n v ti n t cho m i l n đ t hàng;

4

Thang Long University Library


 Khi doanh nghi p đ t hàng t ngu n cung c p bên ngoài, chi phí đ t hàng bao
g m chi phí chu n b yêu c u mua hàng, chi phí đ l p đ n đ t hàng nh chi phí
th ng l ng (g i đi n tho i xa, th giao d ch), chi phí nh n và ki m tra hàng hóa, chi
phí v n chuy n;
 Trong tr ng h p đ n đ t hàng đ c cung c p t n i b doanh nghi p thì chi phí
đ t hàng ch bao g m chi phí s n xu t, chi phí phát sinh khi kh u hao máy móc và duy
trì ho t đ ng s n xu t;
 Trên th c t , chi phí cho m i đ n đ t hàng th ng bao g m các chi phí c đ nh
và chi phí bi n đ i, b i m t ph n t l chi phí đ t hàng nh chi phí giao nh n và ki m
tra hàng th ng bi n đ ng theo s l ng hàng đ t mua.
ChiăphíămuaăhƠng:
Chi phí mua hàng là chi phí c n có đ mua ho c s n xu t ra hàng hóa t n kho.
Chi phí này đ c tính b ng cách l y chi phí m t đ n v hàng hóa nhân v i s l ng

hàng mua v ho c s n xu t ra. Trong tr ng h p doanh nghi p đ c h ng chi t kh u
th ng m i t nhà cung c p thì chi phí mua hàng là giá c a lô hàng sau khi tr đi ph n
chi t kh u th ng m i đ c h ng.
Chiăphíăl uăkho:ă
 Chi phí l u kho bao g m t t c chi phí l u gi hàng trong kho trong m t kho ng
th i gian xác đ nh tr c. Các chi phí thành ph n c a chi phí l u kho là: chi phí c t gi
và chi phí b o qu n, chi phí h h ng và chi phí thi t h i do hàng t n kho b l i th i,
chi phí b o hi m, chi phí thu , chi phí đ u t vào hàng t n kho. C th nh sau:
 Chi phí c t gi , b o qu n bao g m trong đó là chi phí kho hàng. N u doanh
nghi p thuê kho thì chi phí này b ng v i ti n thuê ph i tr . N u nhà kho thu c s h u
c a doanh nghi p thì chi phí này b ng v i chi phí c h i s d ng nhà kho này. Ngoài
ra, chi phí c t gi và b o qu n c ng g m chi phí kh u hao các thi t b h tr cho ho t
đ ng kho nh b ng chuy n, xe nâng chuyên d ng, chi phí tr l ng cho nhân viên b o
v kho và nhân viên đi u hành;
 Chi phí l i th i th hi n cho s gi m sút giá tr hàng trong kho do ti n b khoa
h c k thu t hay thay đ i ki u dáng và t t c nh ng tác đ ng này làm cho hàng t n
kho tr nên khó có th bán đ c. Chi phí h h ng th hi n s gi m giá tr c a hàng t n
kho do các tác nhân lý hóa nh ch t l ng hàng hóa b bi n đ i ho c gãy v ;
 Chi phí b o hi m là đ đ phòng tr
th m h a do t nhiên gây ra;

5

c các hi m h a nh m t c p, h a ho n,


 Chi phí thu là chi phí cho các lo i thu tài s n và các lo i thu khác tính trên
giá tr hàng t n kho theo quy đ nh c a t ng đ a ph ng và chính ph mà theo đó doanh
nghi p ph i tuân theo;
 Chi phí đ u t vào hàng t n kho g m nh ng chi phí tài chính nh chi phí s

d ng v n, chi phí tr lãi vay đ d tr hàng t n kho, chi phí c h i do đ ng v n
trong hàng t n kho đ c bi t là v i hàng t n kho không h u ích ho c b d tr d th a.
i u đáng chú ý là chi phí c h i đ u t vào hàng t n kho không th tính đ n thu n
b ng cách s d ng lãi vay ng n h n mà ph i là kh n ng sinh l i b m t đi khi doanh
nghi p quy t đ nh đ u t ngu n v n có gi i h n vào hàng t n kho. Do đó, đ i v i h u
h t quy t đ nh đ u t vào hàng t n kho, chi phí c h i x p x nh chi phí s d ng v n
bình quân c a doanh nghi p.
 Chi phí l u kho đ c tính b ng đ n v ti n t trên m i đ n v hàng l u kho ho c
đ c tính b ng t l ph n tr m trên giá tr hàng l u kho trong m t th i k . Chi phí l u
kho có th đ c xem nh là m t chi phí đáng k khi th c hi n kinh doanh. Thông
th ng, chi phí l u kho hàng n m dao đ ng t 20% đ n 45% tính trên giá tr hàng t n
kho cho h u h t các doanh nghi p2;
 C ng gi ng nh chi phí đ t hàng, chi phí l u kho c ng bao g m các chi phí c
đ nh và chi phí bi n đ i. G n nh t t c các chi phí l u kho bi n đ ng t l theo m c
đ hàng t n kho, ch có chi phí thuê kho ho c chi phí kh u hao các thi t b đ c s
d ng trong kho là t ng đ i n đ nh trong th i gian ng n. Vì v y, chi phí l u kho đ c
xem nh chi phí bi n đ i trên m i đ n v hàng t n kho.
Chiăphíăthi t h iăkhiăkhôngăcóăhƠngă(hƠngăt n kho h t):
Chi phí thi t h i do hàng t n kho h t x y ra b t c khi nào doanh nghi p không
có kh n ng giao hàng b i nhu c u hàng l n h n s l ng hàng d tr trong kho.
 Khi nguyên v t li u trong kho h t, chi phí thi t h i do không có nguyên v t li u
bao g m chi phí đ t hàng kh n c p và chi phí thi t h i do ng ng tr s n xu t;
 Khi t n kho s n ph m d dang h t thì doanh nghi p s b thi t h i do k ho ch
s n xu t b thay đ i và nó c ng có th là nguyên nhân gây ra nh ng thi t h i do s n
xu t b ng ng tr ;
 Khi t n kho thành ph m h t có th gây nên h u qu là l i nhu n b m t đi trong
ng n h n n u khách hàng quy t đ nh mua s n ph m t nh ng doanh nghi p đ i th và
gây nên nh ng m t mát ti m n ng trong dài h n khi khách hàng qu t đ nh đ t hàng t
nh ng doanh nghi p khác trong t ng lai.

Ngu n: PGS. TS. Tr n Ng c Th (2003), Tài chính doanh nghi p hi n đ i, Khoa tài chính doanh
nghi p, i h c kinh t thành ph H Chí Minh, NXB Th ng Kê, Hà N i.
2

6

Thang Long University Library


1.2.2.2. M c tiêu c a qu n lý hàng t n kho
Trên c s cân đ i l i ích đ t đ c và chi phí phát sinh c a vi c đ u t vào hàng
t n kho, doanh nghi p ph i qu n lý hàng t n kho sao cho:

m b o cung c p y u t đ u vào cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ
ra liên t c, tránh m i s gián đo n do vi c d tr gây ra;


m b o cung c p đ s n ph m đ u ra đáp ng nhu c u c a th tr

c di n

ng;

 T ng chi phí c a vi c d tr hàng t n kho là th p nh t.
1.2.3. N i dung qu n lý hàng t n kho
Trong qu n lý hàng t n kho, nhà qu n lý ph i xem xét s đánh đ i gi a l i ích và
phí t n c a vi c duy trì hàng t n kho thông qua vi c xác đ nh m c d tr hàng t n kho
t i u. Trong đó, cân đ i đ c chi phí c a vi c d tr hàng t n kho quá nhi u và chi
phí c a vi c d tr hàng t n kho quá ít. D a vào m c t i u này, doanh nghi p s đ a
ra các quy t đ nh liên quan đ n giá tr l u kho:

 Quy t đ nh t ng giá tr l u kho khi:
 D tr th c t < D tr t i u.
 Quy t đ nh gi m giá tr hàng l u kho khi:
 D tr th c t > D tr t i u.
đ a ra quy t đ nh t ng ho c gi m giá tr l u kho, doanh nghi p c n c l ng
m c d tr hàng t n kho t i u c a mình. Sau đây là m t vài mô hình qu n lý hàng
t n kho dùng đ tính m c d tr hàng t n kho t i u c a doanh nghi p.
a. MôăhìnhăEOQă(TheăEconomicăOrderăQuantityăModel)
Mô hình EOQ là m t trong nh ng k thu t ki m soát hàng t n kho lâu đ i và ph
bi n nh t. Mô hình đ c nghiên c u và công b b i Ford W. Harris n m 1915 nh ng
đ n nay v n đ c s d ng trong nhi u doanh nghi p vì t ng đ i đ n gi n và d s
d ng. Khi áp d ng mô hình này, nhà qu n lý ph i tuân theo các gi đ nh quan tr ng
sau:
 Nhu c u v hàng t n kho n đ nh (không thay đ i);
 Th i gian ch hàng k t khi đ t hàng đ n khi nh n hàng là xác đ nh và không
thay đ i;
 Doanh nghi p ti p nh n toàn b s hàng đ t mua t nhà cung ng t i cùng m t
th i đi m;
 Doanh nghi p không đ
c p;

ch

ng chính sách chi t kh u th

ng m i t nhà cung

 Ch có duy nh t 2 lo i chi phí t n kho là chi phí d tr và chi phí đ t hàng;
7

 Không có thi u h t x y ra n u đ n hàng đ c th c hi n đúng h n, t c là n u vi c
đ t hàng sau khi xác đ nh đ c l ng hàng t n kho t i u và đ n đ t hàng đ c hi n
đúng h n thì s hoàn toàn không có tình tr ng thi u h t hàng t n kho d n đ n gián
đo n s n xu t và tiêu th .
V i nh ng gi đ nh trên, s đ bi u di n mô hình EOQ đ

c th hi n trong hình

sau:
Hìnhă1.1.ăMôăhìnhăchuăk đ t hƠngăd tr EOQ
M c t n kho

Q

i m …………………………………………………....................
tái

…………………………………………………………………

đ t

M c t n kho bình quân

hàng
0

Th i đi m
đ t hàng

T1

Th i đi m
nh n hàng
Th i gian
ch hàng

T2

T3

Th i gian

Kho ng th i gian gi a
2 l n đ t hàng liên ti p

(Ngu n: Nguy n H i S n (1996), Qu n tr tài chính doanh nghi p, NXB Th ng
Kê, Hà N i)
Theo mô hình EOQ có 2 lo i chi phí thay đ i theo l ng đ t hàng là chi phí l u
kho và chi phí đ t hàng. Chi phí do thi u hàng s không đ c tính đ n do gi đ nh c a
mô hình không có s thi u h t hàng t n kho. Chi phí mua hàng không nh h ng đ n
s thay đ i l ng hàng l u kho theo gi đ nh c a mô hình nên c ng không đ c tính
đ n. Nh v y, m c tiêu c a mô hình là t i thi u hóa t ng chi phí đ t hàng và chi phí
l u kho. Hai lo i chi phí này có m i quan h t l ngh ch v i nhau. C th , khi s
l ng s n ph m trong m i l n đ t hàng t ng lên, s l n đ t hàng trong k gi m, d n
đ n chi phí đ t hàng gi m trong khi chi phí l u kho t ng lên. Vì v y, s l ng đ t hàng
t i u là k t qu c a s dung hòa gi a chi phí l u kho và chi phí đ t hàng.
8

Thang Long University Library

quá trình phân tích đ n gi n h n ta qui

c các ký hi u nh sau:

D: Nhu c u hàng t n kho m i n m;
S: Chi phí đ t hàng cho 1 đ n hàng;
H: Chi phí l u kho cho 1 đ n v hàng hoá m i n m;
Q: L

ng hàng đ t mua trong 1 đ n hàng (qui mô đ n hàng);

d: Nhu c u hàng t n kho m i ngày;
L: Th i gian ch hàng;
Cđh : Chi phí đ t hàng hàng n m;
Clk : Chi phí l u kho hàng n m;
TC: T ng chi phí t n kho hàng n m;
TCmin: T ng chi phí t n kho t i thi u;
Q*: L
n* : S l

ng đ t hàng t i u;
ng đ n đ t hàng t i u trong n m;

T*: Kho ng th i gian d tr t i u;
ROP: i m tái đ t hàng.
Sau đây s là ph n xác đ nh các thông s c b n c a mô hình EOQ:
Chi phí đ t hàng hàng n m (Cđh) đ c tính b ng cách l y chi phí đ t hàng cho 1
đ n hàng (S) nhân v i s l ng đ n hàng m i n m. S l ng đ n hàng m i n m đ c

tính b ng cách l y nhu c u hàng n m (D) chia cho s l ng hàng đ t mua trong 1 đ n
hàng (Q). Nh v y, ta có:
Cđh  S 
Bi n s duy nh t trong ph ng trình này là Q, c S và D đ u là các tham s
không đ i. Do đó, đ l n t ng đ i c a chi phí đ t hàng ph thu c vào s l ng hàng
đ t mua trong 1 đ n hàng.
T i th i đi m đ u k , l ng hàng t n kho là Q và th i đi m cu i k l
t n kho là 0 nên s l ng t n kho bình quân trong k là:

ng hàng


Ta có, t ng chi phí l u kho hàng n m (Clk) đ c tính b ng cách l y chi phí l u
kho tính trên 1 đ n v hàng hoá m i n m (H) nhân v i l ng hàng t n kho bình quân
trong k :
Clk  H 
9


T ng chi phí t n kho m t n m (TC) là t ng c a chi phí đ t hàng và chi phí l u kho:
TC  Cđh  Clk  S 

H

Ta có th mô t m i quan h c a chi phí l u kho và chi phí đ t hàng b ng đ th sau:
Hìnhă1.2.ăMôăhìnhăchiăphíătheoăEOQ
Chi phí

T ng chi phí t n kho t i thi u

T ng chi phí t n kho

d c0

Chi phí l u kho

Chi phí đ t hàng
0

L

ng đ t hàng t i u (Q*)

Q

(Ngu n: Nguy n H i S n (1996), Qu n tr tài chính doanh nghi p, NXB Th ng
Kê, Hà N i)
th trên cho th y l ng đ t hàng t i u (Q*) khi t ng chi phí t n kho đ t giá
tr nh nh t t i đi m giao nhau c a đ ng cong chi phí đ t hàng và chi phí l u kho. Do
đó, l ng đ t hàng t i u đ c xác đ nh nh sau:
Cđh  Clk


S

H

 Q* 
Nh v y, t ng chi phí t n kho t i thi u đ c xác đ nh b ng cách thay giá tr quy
mô đ n hàng t i u (Q*) vào ph ng trình t ng chi phí:

TCmin 



10

Thang Long University Library


Xác đ nh s l

ng đ n đ t hàng t i u trong n m (n*):
n* 

Xác đ nh kho ng th i gian d tr t i u (T*):
Kho ng th i gian d tr t i u là kho ng th i gian k t khi trong kho có s
l ng hàng t i u Q* cho đ n khi s l ng này h t và đ c đáp ng ngay b ng s
l ng hàng hóa t i u c a đ n hàng m i. Trên c s đó, quãng th i gian d tr t i u
b ng s l ng hàng d tr t i u chia cho nhu c u hàng t n kho m i ngày:
T* 
Trong đó:
d
Xác đ nh đi m tái đ t hàng (ROP – Reorder Point):
Th i gian ch hàng (L) là th i gian c n thi t t lúc đ t hàng đ n khi nh n đ c
hàng. Th i gian này có th ng n vài gi , có th dài t i vài tháng. Do đó doanh nghi p
ph i tính toán th i gian ch hàng chính xác đ ti n hành đ t hàng. Th i đi m đ t hàng
là th i đi m có m c d tr kho đ đ đáp ng nhu c u s d ng c a doanh nghi p trong
th i gian ch hàng. M c d tr đó g i là đi m tái đ t hàng (ROP):
ROP  Nhu c u hàng t n kho m i ngày  Th i gian ch hàng  d  L
Nh n xét: Mô hình EOQ có u đi m c b n là ch ra m c đ t hàng t i u trên c

s c c ti u chi phí đ t hàng và chi phí l u kho c a doanh nghi p. Tuy nhiên, nh c
đi m l n c a mô hình này là d a trên quá nhi u gi đ nh khó đ t đ c trên th c t . Vì
v y, mô hình EOQ c n đ c th c ti n hóa b ng cách lo i b d n các gi đ nh, ch p
nh n các đi u ki n th c t .
b. Môăhìnhăl
Model)

ngăđ tăhƠngătheoălôăs n xu t (POQ ậ Production Order Quantity

Trong mô hình EOQ, chúng ta đã gi đ nh toàn b l ng hàng c a m t đ n hàng
đ c nh n ngay trong m t chuy n hàng. Tuy nhiên, có nh ng tr ng h p doanh
nghi p nh n hàng d n d n trong m t kho ng th i gian nh t đ nh. Trong tr ng h p
nh th chúng ta ph i tìm ki m m t mô hình đ t hàng khác v i EOQ.
M t bi n th c a mô hình EOQ c b n là mô hình l ng
xu t POQ. Mô hình l ng đ t hàng theo lô s n xu t đ c áp d
hàng đ c đ a đ n doanh nghi p m t cách liên t c, hàng đ c
khi l ng hàng đ t mua đ c t p k t h t. Mô hình này c ng
11

đ t hàng theo lô s n
ng trong tr ng h p
tích lu d n cho đ n
đ c áp d ng trong


tr ng h p doanh nghi p v a s n xu t v a bán ho c doanh nghi p t s n xu t l y v t
li u đ dùng. Trong nh ng tr ng h p này c n ph i quan tâm đ n m c s n xu t hàng
ngày c a nhà s n xu t ho c m c cung ng c a nhà cung ng.
Các gi đ nh c a mô hình POQ v c b n gi ng h t nh mô hình EOQ, đi m
khác bi t duy nh t là trong mô hình POQ s hàng đ t mua t nhà cung c p đ c đ a

đ n doanh nghi p b ng nhi u chuy n thay vì doanh nghi p ti p nh n toàn b s hàng
t i cùng m t th i đi m nh trong mô hình EOQ. B ng ph ng pháp gi ng nh mô
hình EOQ, ta có th tính đ c l ng đ t hàng t i u Q* cho mô hình POQ.
Khi thi t l p mô hình POQ, các ký hi u v n đ c quy c gi ng nh v i mô
hình EOQ đã nói trên. Ngoài ra, ta s d ng thêm m t s ký hi u sau:
Qmax: M c t n kho t i đa c a doanh nghi p;
p: M c cung ng (m c s n xu t) hàng ngày;
t: Kho ng th i gian cung ng.
Ta có: M c t n kho  T ng l
t i đa

ng hàng đ

c cung ng  T ng l

(s n xu t) trong th i gian t

ng hàng đ

cs

d ng trong th i gian t

Trong đó: T ng l

ng hàng đ

c cung ng (s n xu t) trong th i gian t  p  t

T ng l

ng hàng đ

c s d ng trong th i gian t  d  t

Suy ra: Qmax  p  t  d  t
M t khác: Q  p  t  t 
Thay bi u th c c a t vào công th c tính m c t n kho t i đa:
Qmax  p 

d

Q 1

)

Ta có, m c t n kho t i đa c a doanh nghi p là Qmax và m c t n kho t i thi u c a
doanh nghi p là 0. V y nên, m c t n kho bình quân trong k c a doanh nghi p b ng
giá tr trung bình c ng c a m c t n kho t i đa và m c t n kho t i thi u:
M c t n kho bình quân 













Ta có: Chi phí đ t hàng hàng n m: Cđh  S 

Chi phí l u kho hàng n m: Clk 





H

12

Thang Long University Library


Suy ra t ng chi phí l u kho hàng n m là:
TC  Cđh  Clk  S 
T ng t nh v i mô hình EOQ, l
tính nh sau:







H

ng đ t hàng t i u c a mô hình POQ đ

c

Cđh  Clk
S





 Q* 





H



Nh v y, t ng chi phí t n kho t i thi u đ c xác đ nh b ng cách thay giá tr quy
mô đ n hàng t i u (Q*) vào ph ng trình t ng chi phí:
TCmin  S 
Xác đ nh s l







H

ng đ n đ t hàng t i u trong n m (n*):
n* 

Xác đ nh kho ng th i gian d tr t i u (T*):
T* 
Xác đ nh đi m tái đ t hàng (ROP – Reorder Point):
ROP  Nhu c u hàng ngày  Th i gian ch hàng  d  L
Nh n xét: Mô hình POQ có u đi m là phù h p v i các doanh nghi p ti p nh n
hàng t nhà cung c p trong m t kho ng th i gian, thay vì ti p nh n hàng t i cùng m t
th i đi m nh trong mô hình EOQ. Trong nhi u tr ng h p, doanh nghi p mu n nh n
đ c hàng càng s m càng t t nên yêu c u nhà cung c p ph i giao hàng ngay, nh ng
do kh i l ng hàng đ t mua l n nên nhà cung c p c n có th i gian đ chu n b nh
s n xu t s n ph m, đóng gói s n ph m, ki m kê hàng hóa. Vì v y, vi c giao nh n hàng
d n d n mang l i l i ích cho c nhà cung c p và doanh nghi p. C th , nhà cung c p s
có đ th i gian c n thi t đ chu n b giao hàng v i s l ng l n trong khi doanh
nghi p v n có đ hàng hóa s d ng trong th i gian ch hàng. Tuy nhiên, gi ng v i mô
hình EOQ, nh c đi m c a mô hình POQ là d a trên nhi u gi đ nh khó đ t đ c trên
13