B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NGă IăH CăTH NGăLONG
NGUY NăTH ăHUY N ậ C00072
T NGăC
NGăCỌNGăTỄCăKI MăSOỄTăTHANHăTOỄNă
V N
UăT ăXỂYăD NGăC ăB N THU C NGỂNăSỄCH
NHÀăN
C T IăKHOăB CăNHÀăN
C
PHÚCăTH - HÀăN I
LU NăV NăTH CăS KINH DOANHăVÀăQU NăLụ
Hà N i - 2015
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NGă IăH CăTH NGăLONG
NGUY NăTH ăHUY N ậ C00072
T NGăC
NGăCỌNGăTỄCăKI MăSOỄTăTHANHăTOỄNă
V Nă UăT ăXỂYăD NGăC ăB NăTHU C NGỂNăSỄCH
NHÀăN
CăT IăKHOăB CăNHÀăN
C
PHÚCăTH ă- HÀăN I
LU NăV NăTH CăS ăKINHăDOANHăVÀăQU NăLụ
CHUYÊN NGÀN: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Mẩ S : 60340201
NG
IH
NG D N KHOA H C:
PGS.TS TR NăTH ăHÀ
Hà N i - 2015
Thang Long University Libraty
L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan b n Lu n v n này là công trình nghiên c u khoa
h c đ c l p c a tôi; các s li u, k t qu nêu trong Lu n v n là trung th c
và có ngu n g c rõ ràng.
Tác gi lu n v n
Nguy năTh ăHuy n
i
M CăL C
L IăCAMă OAN ............................................................................................. i
M CăL C ........................................................................................................ ii
DANHăM CăCỄCăCH ăVI TăT T ........................................................... iv
DANHăM CăS ă
L IăM ă
,ăB NGăBI U............................................................... v
U .................................................................................................. 1
CH
NGă 1: C ăS ă Lụă LU Nă V ă CỌNGăTỄCăKI Mă SOỄTăTHANH
TOỄNăV Nă UăT ăXỂYăD NGăC ăB NăTHU CăNGỂNăSỄCHăNHÀă
N
C T I KHOăB CăNHÀăN
C .............................................................. 4
1.1. KHỄI QUỄT V KHO B C NHÀ N
C............................................. 4
1.1.1. Kháiăni măvƠăc ăc uăt ăch căKhoăb căNhƠăn c. .............................. 4
1.1.2. Ch căn ng,ănhi măv ăc aăKhoăb căNhƠăn
c:................................... 5
1.2. CỌNGă TỄCă KI Mă SOỄTă THANHă TOỄNă V Nă
Uă T ă XDCBă
THU CăNGỂNăSỄCHăNHÀăN
CăT IăKHOăB CăNHÀăN
C. ........ 6
1.2.1.ăKháiăquátăv ăv năđ uăt ăXDCBăthu căNSNN. ................................... 6
1.2.2.ăKi măsoátăthanhătoánăv năđ uăt ăXDCBăthu căNSNN ..................... 9
1.3. CỄCă NHỂNă T ă NHă H
NGă
Nă CỌNGă TỄCă KI Mă SOỄTă
THANHă TOỄNă V Nă
Uă T ă XDCBă THU Că NSNNă T Iă KHOă B Că
NHÀăN
C. .................................................................................................. 27
1.3.1. Nhơnăt ăch ăquan. ............................................................................... 27
1.3.2. Nhơnăt ăkháchăquan. ........................................................................... 28
K tălu năch
ngă1 ......................................................................................... 31
CH
NGă2: TH CăTR NG CỌNGăTỄC KI MăSOỄTăTHANHăTOỄNă
V Nă
Uă T ă XDCB THU Că NGỂNă SỄCHă NHÀă N
C T Iă KHOă
B CăNHÀăN
CăPHÚCăTH ..................................................................... 32
2.1. KHỄIăQUỄTăV ăKHOăB CăNHÀăN
CăPHÚCăTH ă- HÀăN I . 32
2.1.1. QuáătrìnhăhìnhăthƠnhăvƠăphátătri n ................................................... 32
2.1.3.ăCh căn ngănhi măv ăc aăKBNNăPhúcăTh ......................................... 35
2.2.ă TH Că TR NGă CỌNGă TỄCă KI Mă SOỄTă THANHă TOỄNă V Nă
UăXDCBăTHU CăNSNNăT IăKHOăB CăNHÀăN
CăPHÚCăTH
......................................................................................................................... 38
ii
Thang Long University Libraty
2.3.ă ỄNHă GIỄă TH Că TR NGă KI Mă SOỄTă THANHă TOỄNă V Nă
UăT ăXDCBăTHU CăNSNNăT IăKBNNăPHÚCăTH ...................... 57
2.3.1.ăK tăqu ăđ tăđ
c:................................................................................ 57
2.3.2.ă H nă ch ă vƠă nguyênă nhơnă trongă ki mă soátă thanhă toánă v nă đ uă t ă
XDCBăthu căNSNNăt iăKBNNăPhúcăTh . .................................................. 61
K tălu năch
ngă2 ......................................................................................... 71
CH
NGă 3: GI Iă PHỄPă T NGă C
NGă CỌNGă TỄCă KI Mă SOỄTă
THANHă TOỄNă V Nă
Uă T XDCBă THU C NSNN T I KHOă B Că
NHÀăN
CăPHÚCăTH .............................................................................. 72
3.1.ă NHăH
TOỄNăV Nă
NGăT NGăC
NGăCỌNGăTỄCăKI MăSOỄTăTHANHă
UăT ăC AăKBNNăPHÚCăTH ...................................... 73
3.1.1.ăNhuăc uăthanhătoánăv năđ uăt ăXDCBăthu căNSNNăt iăhuy năPhúcă
Th ........................................................................................................................... 73
3.1.2.ă nhăh ngăt ngăc ngăcôngătácăki măsoátăthanhătoánăv năđ uăt ă
XDCBăthu căNSNNăt iăKBNNăPhúcăTh ătrongăgiaiăđo năm i. ............... 74
3.2.ă GI Iă PHỄPă NH Mă T NGă C
NG CỌNGă TỄCă KI Mă SOỄTă
THANHă TOỄNă V Nă
Uă T ă XDCBă THU Că NGỂNă SỄCHă NHÀă
N
CăT IăKHOăB CăNHÀăN
CăPHÚCăTH ................................... 75
3.2.1.ăNhómăgi iăphápătr căti p.................................................................... 75
3.2.2.ăNhómăgi iăphápăh ătr ........................................................................ 77
3.3.ăKI NăNGH ............................................................................................ 85
3.3.1.ă
iăv iăB ăTƠiăChính .......................................................................... 85
3.3.2.ă
iăv iăKhoăb căNhƠăn
3.3.3.ă
iăv iăcácăban,ăngƠnh,ăchínhăquy năđ aăph
K tălu năch
c ................................................................. 86
ng. ........................... 87
ngă3 ......................................................................................... 88
K TăLU N .................................................................................................... 89
DANHăM CăCỄCăTÀIăLI UăTHAMăKH O ........................................... 91
iii
DANH M CăCỄCăCH
VI T T T
KBNN
: Kho b c Nhà n
c
NSNN
: Ngân sách nhà n
XDCB
: Xây d ng c b n
UBND
:
GPMB
: Gi i phóng m t b ng
TABMIS
: H th ng qu n lỦ thông tin ngân sách
c
y ban nhân dân
và Kho b c
iv
Thang Long University Libraty
DANHăM CăS ă
,ăB NGăBI U
- S đ 1.1: Quy trình ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c
NSNN t i KBNN
- S đ 2.1: S đ b máy t ch c KBNN Phúc Th
- B ng 2.2: S chi v n đ u t XDCB thu c NSNN các n m 2012-2014
trên đ a bàn huy n Phúc Th .
- S đ 2.3: Bi u đ chi v n đ u t XDCB thu c NSNN các n m 20122014 trên đ a bàn huy n Phúc Th .
- B ng 2.4: Bi u s li u ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c
NSNN t i KBNN Phúc Th giai đo n 2012-2014
- B ng 2.5: Tình hình t ch i thanh toán trong ki m soát thanh toán
v n đ u t XDCB t i KBNN Phúc Th giai đo n 2012-2014.
- B ng 2.6: T ng h p tình hình thu h i v n sau khi quy t toán công
trình đ
c phê duy t.
v
L IăM ă
U
1. Tínhăc păthi tăc aăđ ătƠi
u t xây d ng c b n (XDCB) là m t trong nh ng ho t đ ng quan
tr ng c a n n kinh t qu c dân. Hàng n m, Nhà n
c b trí v n cho đ u t
xây d ng c b n t 25% đ n 30% t ng chi ngân sách Nhà n
c, ngu n v n
này đư góp ph n t o ra c s v t ch t, k t c u h t ng k thu t cho xư h i, là
nhân t quy t đ nh s thay đ i, chuy n d ch c c u kinh t c a m i qu c gia,
thúc đ y s t ng tr
quy mô t ng tr
tr
ng và phát tri n kinh t - xư h i c a đ t n
ng c a đ u t XDCB có nh h
c. T c đ ,
ng l n đ n t c đ t ng
ng c a n n kinh t , c ng nh trong vi c th c hi n các m c tiêu kinh t -
xư h i đư đ ra.
N
n
c ta đang trong th i k đ y m nh công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t
c, trong khi đi u ki n ngu n v n c a n n kinh t còn h n h p, thì vi c s
d ng ngu n v n cho đ u t XDCB th t ti t ki m, có hi u qu , tránh th t
thoát, lưng phí, có Ủ ngh a đ c bi t quan tr ng. Bên c nh nh ng thành t u đư
đ tđ
c, trong công tác qu n lỦ v n đ u t XDCB nói chung còn nhi u b t
c p nh c ch chính sách ch a đ ng b ; công tác ki m tra, giám sát đ u t
ch a đáp ng đ
c yêu c u, tình tr ng lưng phí, th t thoát trong đ u t XDCB
v n còn n i c m, còn nhi u bi u hi n tiêu c c trong qu n lỦ đ u t , thi công
công trình. Ch t l
ng
m t s công trình còn th p, gây lưng phí và kém hi u
qu trong đ u t , công tác ki m soát thanh toán v n đ u t c a KBNN nói
riêng v n còn h n ch làm gi m hi u qu v n đ u t thu c NSNN. Vì v y,
ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c NSNN có vai trò quan tr ng
đ i v i s phát tri n kinh t - xư h i n
nghi p hóa - hi n đ i hóa đ t n
c ta trong th i k đ y m nh công
c.
Là m t huy n thu n nông nên ngu n thu NSNN r t nh , v n đ u t
1
Thang Long University Libraty
XDCB ch y u do c p trên h tr trong khi c s h t ng còn thi u và nhi u
công trình đư xu ng c p. Huy n Phúc Th đư đ cao công tác ki m soát thanh
toán v n đ u t qua KBNN v i m c tiêu s d ng hi u qu nh t ngu n v n này
đ t ng b
c xây d ng c s h t ng, phát tri n kinh t - xư h i, xóa đói gi m
nghèo. Tuy nhiên, v n còn nh ng h n ch , y u kém nh t đ nh, nh h
ng
không nh t i hi u qu ngu n v n NSNN. Vì v y, tìm gi i pháp đ t ng c
ng
công tác ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB qua h th ng KBNN nói
chung và KBNN Phúc Th nói riêng nh m nâng cao hi u qu v n đ u t c a
NSNN là m t yêu c u c p bách, có Ủ ngh a lỦ lu n và th c ti n.
Xu t phát t th c t trên, em ch n đ tài nghiên c u: “T ng c
ng công
tác ki m soát thanh toán v n đ u t xây d ng c b n thu c ngân sách nhà
n
c t i Kho b c Nhà n
c Phúc Th - Hà N i”.
2.M căđíchănghiênăc u
- H th ng hóa và làm rõ h n m t s lỦ lu n c b n v công tác ki m
soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c NSNN.
ánh giá th c tr ng công tác ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB
-
thu c NSNN t i KBNN Phúc Th giai đo n 2012 - 2014, ch ra nh ng k t qu
đ tđ
c, nh ng m t h n ch và nguyên nhân d n đ n h n ch trong ki m soát
thanh toán v n đ u t XDCB thu c NSNN trong nh ng n m qua.
-
ra gi i pháp nh m t ng c
ng công tác ki m soát thanh toán v n
đ u t XDCB thu c NSNN t i Kho b c Nhà n
3.ă
iăt
-
c Phúc Th .
ngăvƠăph măviănghiênăc u
i t
ng nghiên c u: Công tác ki m soát thanh toán v n đ u t
XDCB đ i v i các đ n v ch đ u t qua KBNN Phúc Th .
- Ph m vi nghiên c u: Công tác ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB
thu c NSNN t i KBNN Phúc Th giai đo n 2012 - 2014.
4.ăPh
ngăphápănghiênăc u
2
Lu n v n s d ng ph
ng pháp t ng h p, phân tích, so sánh, kh o sát
tình hình th c t t i KBNN Phúc Th .
5.ăK tăc uăc aălu năv n
Ngoài ph n m đ u và k t lu n, lu n v n g m ̀ ph n chính sau:
Ch
ng 1: C s lỦ lu n v công tác ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB
thu c ngân sách nhà n
Ch
c.
ng 2: Th c tr ng công tác ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c
ngân sách nhà n
Ch
c t i Kho b c Nhà n
c t i KBNN Phúc Th .
ng ̀: Gi i pháp t ng c
ng công tác ki m soát thanh toán v n đ u t
XDCB thu c NSNN t i KBNN Phúc Th .
3
Thang Long University Libraty
CH
NGă1
C ăS ăLụăLU NăV ăCỌNGăTỄCăKI MăSOỄTăTHANH TOỄNă
V Nă
Uă T ă XỂYă D NGă C ă B Nă THU Că NGỂNă SỄCHă
NHÀăN
C T I KHOăB CăNHÀăN
C
1.1. KHỄIăQUỄTăV ăKHOăB CăNHÀăN
C
1.1.1. Kháiăni măvƠ c ăc uăt ăch c Khoăb căNhƠăn
Cùng v i s ra đ i c a Nhà n
Nhà n
c c ng đ
c.
c c đ i, b máy qu n lỦ tài s n c a
c hình thành, theo đó, xu t hi n các t ch c chuyên qu n
lỦ các lo i tài s n quỦ c a Nhà n
c và các kho n thu nh p công (tô, thu ).
T ch c này d n d n hoàn thi n ch c n ng, nhi m v và t ch c b máy đ
tr thành Ngân kh qu c gia hay Kho b c Nhà n
Ngày 04/01/1990, H i đ ng B tr
c ngày nay.
ng (nay là Chính ph ) đư có Quy t
đ nh s 07/H BT thành l p h th ng Kho b c Nhà n
c tr c thu c B Tài
chính. H th ng KBNN đư chính th c đi vào ho t đ ng t ngày 01/4/1990.
Trong quá trình phát tri n, t ch c b máy, ch c n ng nhi m v c a KBNN
c ng d n đ
c b sung, thay đ i phù h p v i nhi m v chính tr trong t ng
th i k .
Kho b c Nhà n
c là c quan tr c thu c B Tài chính, th c hi n ch c
n ng tham m u, giúp B tr
sách nhà n
ng B Tài chính qu n lỦ nhà n
c, các qu tài chính nhà n
k toán nhà n
c v qu ngân
c; qu n lỦ ngân qu nhà n
c; th c hi n vi c huy đ ng v n cho ngân sách nhà n
c; t ng
c và
cho đ u t phát tri n thông qua hình th c phát hành trái phi u Chính ph theo
quy đ nh c a pháp lu t.
C c u t ch c Kho b c Nhà n
Trung
ng đ n đ a ph
cđ
c t ch c thành h th ng d c t
ng theo đ n v hành chính, b o đ m nguyên t c t p
trung, th ng nh t. C quan Kho b c Nhà n
4
c
Trung
ng g m: V T ng
h p - Pháp ch ; V Ki m soát chi; V Kho qu ; V H p tác qu c t ; V
Thanh tra - Ki m tra; V T ch c cán b ; V Tài v - Qu n tr ; V n phòng;
C c K toán nhà n
c; C c Qu n lỦ ngân qu ; C c Công ngh thông tin; S
Giao d ch Kho b c Nhà n
c; Tr
ng Nghi p v Kho b c; T p chí Qu n lỦ
Ngân qu Qu c gia. C quan Kho b c Nhà n
Nhà n
c c p t nh và Kho b c Nhà n
- C quan Kho b c Nhà n
c
c
đ a ph
ng g m: Kho b c
c c p huy n.
Trung
ng có trách nhi m ch đ o, qu n
lỦ t p trung th ng nh t toàn h th ng, tr c ti p qu n lỦ ngân sách trung
- C quan Kho b c Nhà n
ng.
c c p t nh có trách nhi m ch đ o các KBNN
qu n, huy n, tr c ti p qu n lỦ ngân sách t nh. Giúp vi c Giám đ c KBNN t nh
có v n phòng và các phòng nghi p v .
- KBNN c p huy n tr c ti p qu n lỦ ngân sách trên đ a bàn huy n.
1.1.2. Ch căn ng,ănhi măv c aăKhoăb căNhƠăn
Kho b c Nhà n
c:
c th c hi n các ch c n ng sau:
- Ch c n ng qu n lỦ ngân qu qu c gia
- Ch c n ng k toán nhà n
c
- Ch c n ng huy đ ng v n cho NSNN
Kho b c Nhà n
c có nhi m v t ch c th c hi n vi c thu n p vào qu
ngân sách nhà n
c các kho n ti n do các t ch c và cá nhân n p t i h th ng
Kho b c Nhà n
c; th c hi n h ch toán s thu ngân sách nhà n
c p ngân sách theo quy đ nh c a Lu t Ngân sách nhà n
nhà n
c cho các
c và c a các c quan
c có th m quy n; ki m soát, thanh toán, chi tr các kho n chi c a
ngân sách nhà n
c và các ngu n v n khác đ
c giao theo quy đ nh c a pháp
lu t; qu n lỦ qu ngo i t t p trung c a ngân sách nhà n
c, đ nh k công b
t giá h ch toán ph c v cho vi c h ch toán các kho n thu chi ngân sách nhà
n
c b ng ngo i t ; qu n lỦ các kho n t m thu, t m gi , t ch thu, kỦ c
c, kỦ
5
Thang Long University Libraty
qu , th ch p theo quy t đ nh c a c quan nhà n
sách nhà n
c. Cùng v i vi c qu n lỦ qu NSNN, Kho b c Nhà n
ch c th c hi n k toán ngân sách nhà n
qu nhà n
c có th m quy n; qu ngân
c còn t
c; t ch c qu n lỦ, đi u hành ngân
c t p trung, th ng nh t trong toàn h th ng; t ch c huy đ ng v n
cho ngân sách nhà n
c và đ u t phát tri n thông qua vi c phát hành trái
phi u Chính ph ; thanh tra chuyên ngành, ki m tra, ki m toán n i b , gi i
quy t khi u n i, t cáo; x lỦ theo th m quy n ho c ki n ngh c p có th m
quy n x lỦ theo quy đ nh c a pháp lu t đ i v i hành vi vi ph m pháp lu t
trong ph m vi qu n lỦ nhà n
c c a Kho b c Nhà n
c; phòng, ch ng tham
nh ng, tiêu c c và th c hành ti t ki m, ch ng lưng phí trong vi c s d ng tài
s n, kinh phí đ
c giao theo quy đ nh c a pháp lu t.
Theo quy đ nh c a Lu t Ngân sách nhà n
n
c th c hi n ch c n ng qu n lỦ qu NSNN, đ
c thì C quan Kho b c Nhà
c giao nhi m v ki m soát
thanh toán v n đ u t XDCB có trách nhi m ki m soát, thanh toán v n k p th i,
đ y đ , đúng ch đ cho các d án khi đư có đ đi u ki n thanh toán v n.[12],[15]
1.2. CỌNGă TỄC KI Mă SOỄTă THANHă TOỄNă V Nă
THU CăNGỂNăSỄCHăNHÀăN
Uă T ă XDCBă
C T IăKHOăB CăNHÀăN
C.
1.2.1. Kháiăquát v ăv năđ uăt ăXDCBăthu căNSNN.
1.2.1.1. Khái ni m v n đ u t XDCB thu c NSNN
-V nđ ut :
V n đ u t trong n n kinh t th tr
ng, vi c tái s n xu t đ n gi n và tái
s n xu t m r ng các tài s n c đ nh là đi u ki n quy t đ nh m i t n t i c a m i
ch th kinh t , đ th c hi n đi u này, các tác nhân trong n n kinh t ph i d tr
tích l y các ngu n l c. Khi các ngu n l c này đ
c s d ng vào quá trình s n
xu t đ tái s n xu t ra tài s n c đ nh thì nó tr thành v n đ u t .
V n đ u t chính là ti n tích l y c a xư h i b ra đ th c hi n m c tiêu
6
đ u t , tr c ti p làm t ng tài s n v t ch t, ngu n nhân l c và tài s n trí tu , ho c
duy trì s ho t đ ng c a các tài s n và ngu n l c s n có. S bi u hi n b ng ti n
t t c t t c các ngu n l c đư b ra g i là v n đ u t hay v n đ u t phát tri n.
- V n đ u t XDCB:
Là toàn b nh ng chi phí đ đ t đ
c m c đích đ u t bao g m chi phí
cho vi c kh o sát thi t k và xây d ng, mua s m, l p đ t máy móc thi t b và
các chi phí khác ghi trong t ng d toán.
N i dung v n đ u t XDCB g m các kho n chi phí g n li n v i ho t
đ ng đ u t XDCB bao g m:
+ V n cho xây d ng và l p đ t, là nh ng chi phí xây d ng công trình,
h ng m c công trình, chi phí cho l p đ t máy móc, trang thi t b vào công trình,
h ng m c công trình.
+ V n mua s m máy móc thi t b , là toàn b các chi phí cho công tác
mua s m v n chuy n b c d , b o qu n máy móc thi t b .
+ V n ki n thi t c b n khác, là chi phí cho t v n đ u t , đ n bù
GPMB, chi phí qu n lỦ d án, b o hi m, d phòng, th m đ nh...
- V n đ u t XDCB thu c ngân sách nhà n
c:
V n đ u t XDCB thu c ngân sách nhà n
c là m t b ph n quan tr ng
c a v n đ u t trong n n kinh t qu c dân. V n đ
c cân đ i trong d toán ngân
sách nhà n
c, n
n
c hàng n m t các ngu n thu trong n
c ngoài (bao g m vay
c ngoài c a chính ph , các c p chính quy n và các c quan nhà n
c) đ c p
phát cho đ u t xây d ng các công trình k t c u h t ng kinh t - xư h i, các
công trình phúc l i xư h i không có kh n ng thu h i v n và các kho n chi đ u
t khác theo quy đ nh c a Lu t ngân sách, bao g m:
+ V n đ u t t Ngân sách Trung
ng:
u t xây d ng các công trình k t c u h t ng kinh t - xư h i không có
kh n ng thu h i v n do Trung
ng qu n lỦ; chi cho Qu h tr đ u t qu c gia
7
Thang Long University Libraty
và các Qu H tr phát tri n đ i v i các ch
d tr nhà n
ng trình, d án phát tri n kinh t ;
c; cho vay c a Chính ph đ đ u t
v n cho các doanh nghi p nhà n
phát tri n;
c, góp v n c ph n, liên doanh vào các doanh
nghi p thu c các l nh v c c n thi t có s tham gia c a nhà n
c a pháp lu t. Ngân sách Trung
nhi m v chi n l
c theo quy đ nh
ng gi vai trò ch đ o, b o đ m th c hi n các
c, quan tr ng c a qu c gia.
V n đ u t t Ngân sách Trung
ngoài n
u t và h tr
ng g m có v n trong n
c và v n
c.
V n trong n
c: V n dành đ chi cho đ u t phát tri n, ch y u đ đ u t
xây d ng các công trình k t c u h t ng kinh t - xư h i không có kh n ng thu
h i v n, chi cho các ch
ng trình m c tiêu qu c gia, d án nhà n
c và các
kho n chi đ u t phát tri n khác theo quy đ nh c a pháp lu t.
V n ngoài n
c: Là ngu n tài chính do các c quan chính th c c a chính
ph ho c c a các t ch c qu c t vi n tr cho các n
ph
c đang phát tri n theo 2
ng th c: Vi n tr không hoàn l i và vi n tr có hoàn l i (tín d ng u đưi).
+ V n đ u t ngân sách đ a ph
ng g m có v n trong n
c:
V n đ u t t Ngân sách c p t nh, thành ph tr c thu c trung
chung là ngân sách c p t nh):
ng (g i
u t xây d ng các công trình k t c u h t ng
kinh t xư h i do c p t nh qu n lỦ; đ u t và h tr v n cho các doanh nghi p
nhà n
c theo quy đ nh c a pháp lu t.
Ngân sách c p huy n, qu n, th xư, thành ph thu c t nh (g i chung là
ngân sách c p huy n):
u t xây d ng các công trình k t c u h t ng kinh t
xư h i theo s phân c p c a t nh, trong đó có nhi m v chi đ u t xây d ng
các tr
ng ph thông qu c l p các c p và các công trình phúc l i công c ng,
đi n chi u sáng, c p thoát n
c, giao thông n i th , an toàn giao thông, v
sinh đô th .
Ngân sách c p xư, ph
ng, th tr n (g i chung là ngân sách c p xư):
8
u t xây d ng các công trình k t c u h t ng kinh t xư h i theo s
phân c p c a thành ph .
1.2.1.2.
c đi m v n đ u t XDCB thu c NSNN.
Th nh t, Ch y u là đ u t xây d ng các công trình h t ng kinh t xư h i không có kh n ng thu h i v n, hi u qu kinh t - xư h i do đ u t
nh ng công trình này đem l i là r t l n. Song nh ng công trình này l i không
có kh n ng thu h i v n tr c ti p nên vi c tính toán hi u qu đ u t các công
trình này là r t ph c t p và nhi u khi hi u qu ch th hi n rõ sau m t th i
gian dài đ a công trình vào khai thác, s d ng.
Th hai, Th
ng chi m t tr ng v n l n nh t trong t ng v n đ u t
phát tri n t NSNN, đ c bi t đ i v i nh ng n
cm ib
c vào th i k đ u
công nghi p hoá, hi n đ i hóa nh Vi t Nam.
Th ba, Nhà n
c ph i tham gia tr c ti p qu n lỦ toàn b quá trình đ u
t xây d ng các công trình thu c ngu n v n này nh m đ m b o s phù h p
v i chi n l
c, qui ho ch và k ho ch phát tri n kinh t - xư h i và hi u qu
s d ng v n NSNN.
Th t , Các công trình s d ng ngu n v n đ u t này ph thu c r t l n
vào qui mô và kh n ng cân đ i c a ngân sách. [13], [14], [19].
1.2.2. Ki măsoátăthanhătoánăv năđ uăt ăXDCBăthu căNSNN
1.2.2.1. Khái ni m ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c NSNN
Ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c NSNN là vi c ki m tra,
xem xét các c n c , đi u ki n c n và đ theo quy đ nh c a Nhà n
c đ xu t
qu NSNN chi tr theo yêu c u c a ch đ u t các kho n kinh phí th c hi n
d án nh đ u t xây d ng công trình, mua s m, l p đ t thi t b g n v i công
trình xây d ng c b n, đ ng th i phát hi n và ng n ch n các kho n chi trái
v i quy đ nh hi n hành.
9
Thang Long University Libraty
Ki m soát thanh toán v n đ u t không ph i là công c qu n lỦ riêng
c a Nhà n
c mà b t k thành ph n kinh t nào, cá nhân nào khi th c hi n b t
k ho t đ ng kinh t nào khi thanh toán ti n ra c ng đ u ph i ki m soát đ
đ m b o đ ng ti n b ra h p lỦ nh t, ti t ki m nh t v i m c đích cu i cùng là
s d ng t i u hi u qu ngu n v n.
hi u qu thì công tác ki m soát đ
đ mb ov nđ ut đ
c th c hi n th
c s d ng có
ng xuyên, liên t c trong
su t quá trình đ u t xây d ng d án, t giai đo n chu n b đ u t , th c hi n
đ u t đ n k t thúc đ u t đ a d án hoàn thành vào khai thác s d ng.
C ch c p phát, thanh toán v n đ u t thu c ngân sách Nhà n
nhân t quan tr ng trong vi c gi m th t thoát, tiêu c c trong đ u t
góp ph n nâng cao ch t l
c là
xây d ng,
ng công trình xây d ng. [17], [19].
1.2.2.2. N i dung ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c NSNN.
Ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c NSNN đ
c th c hi n
trên c s các v n b n quy đ nh: Lu t NSNN 2002 và ngh đ nh 60/2003/N CP ngày 06/6/2003 c a Chính ph quy đ nh chi ti t và h
ng d n thi hành
lu t NSNN, Thông t s 86/2011/TT-BTC ngày 17/6/2011 quy đ nh v qu n
lỦ, thanh toán v n đ u t và v n s nghi p có tính ch t đ u t thu c ngu n
v n ngân sách nhà n
c; Quy t đ nh s 282/Q -KBNN ngày 20/4/2012 v
quy trình ki m soát thanh toán v n đ u t và v n s nghi p có tính ch t đ u
t trong n
c qua h th ng Kho b c Nhà n
ngày 08/11/2013 h
ng d n quy trình ki m soát thanh toán v n đ u t thu c
ngu n v n ngân sách xư, ph
các v n b n h
c, Quy t đ nh 1142/Q -KBNN
ng, th tr n qua h th ng Kho b c nhà n
ng d n khác. N i dung ki m soát đ
c và
c th c hi n theo các giai
đo n c a quá trình đ u t và tính ch t công trình, bao g m:
- Ki m soát thanh toán v n chu n b đ u t bao g m các công vi c th c
hi n tr
c khi d án đ
c phê duy t: D toán chu n b đ u t ho c báo cáo
kinh t k thu t, các h s kèm theo.
10
- Ki m soát thanh toán v n th c hi n đ u t bao g m ngoài ki m soát n i
dung nh giai đo n chu n b đ u t thì còn ki m soát thanh toán chi phí Ban
qu n lỦ d án.
- Ki m soát thanh toán v n đ n bù gi i phóng m t b ng và tái đ nh c
bao g m các công vi c b i th
ng, h tr tái đ nh c khi th c hi n các d án
đ u t XDCB.
- Ki m soát thanh toán v n s nghi p có tính ch t đ u t có n i dung
ki m soát nh các giai đo n trên nh ng ch khác hình th c c p phát nh d
toán.
- Ki m soát thanh toán v n d án m t ho c nhi u ngu n v n thu c nhi u
c p ngân sách. D án đ u t m t ho c nhi u ngu n v n thu c nhi u c p ngân
sách là d án có m t ho c nhi u ngu n v n tham gia đ u t (ngu n XDCB t p
trung, ngu n v n ch
ng trình m c tiêu, ngu n v n khác, v,v..) và thu c hai
c p ngân sách tr lên (ngân sách trung
ng, t nh, huy n, xư). Ki m soát theo
quy trình hi n hành, khi thanh toán v n m t lúc c a c p ngân sách thì ph i
dùng Gi y rút v n đ u t riêng cho t ng c p.
- Ki m soát thanh toán v n đ u t các công trình đ c thù.
+
i v i công trình bí m t nhà n
c: Kho b c Nhà n
c ch ki m soát tính
h p pháp, h p l c a ch ng t rút v n, ch đ u t hoàn toàn ch u trách nhi m
v vi c ki m soát n i dung thanh toán.
+
i v i công trình xây d ng theo l nh kh n c p.
Kho b c Nhà n
c th c hi n thanh toán theo đ ngh c a ng
iđ
giao qu n lỦ, th c hi n công trình kh n c p, trong ph m vi giá tr kh i l
hoàn thành đ
c nghi m thu, các đi u kho n thanh toán đ
c
ng
c quy đ nh trong
h p đ ng (s l n thanh toán, giai đo n thanh toán, th i đi m thanh toán và các
đi u ki n thanh toán) và không v
t k ho ch v n đ
c giao.
11
Thang Long University Libraty
+
i v i công trình t m.
Tr
ng h p đ i v i các công trình có quy mô l n, ph c t p mà chi phí
nhà t m t i hi n tr
ng đ
và đi u hành thi công đ
soát thanh toán theo d toán đ
Tr
tr
ng đ
c l p d toán thì ki m
c duy t
ng h p chi phí lán tr i, nhà , nhà đi u hành thi công trên công
c tính theo t l % trong h p đ ng xây d ng thì đ
c thanh toán
theo t l quy đ nh và thanh toán theo h p đ ng không th c hi n theo quy
đ nh trên.
V nguyên t c, t t c các kho n chi đ u đ
c ki m tra tr
c, trong và
sau quá trình c p phát thanh toán. KBNN ki m soát tính h p pháp, h p l c a
h s , ch ng t , ki m soát tính h p pháp v con d u, ch kỦ c a th tr
ng
và k toán đ n v s d ng ngân sách, ki m soát các đi u ki n chi theo ch đ
quy đ nh: Các kho n chi ph i có trong d toán NSNN đ
đ , tiêu chu n, đ nh m c; đư đ
ng
iđ
c th tr
c giao; đúng ch
ng đ n v s d ng ngân sách ho c
c u quy n quy t đ nh chi; có đ y đ h s ch ng t theo ch đ
quy đ nh. C th nh sau:
* Ki m soát h s tai liêu ban đâu:
Cán b làm công tác ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB ki m tra
tính đ y đ s l
ng h s , tính h p pháp h p l , logic c a h s tài li u do
ch đ u t g i t i KBNN (Nh ng tài li u này do ch đ u t g i đ n KBNN
và ch g i m t l n cho c quá trình th c hi n d án tr nh ng tr
thay đ i, b sung). H s ph i đ
đóng d u c a ng
ng h p có
c l p theo đúng m u quy đ nh, ch kỦ,
i, c p có th m quy n ban hành, các h s ph i đ
c l p, kỦ
duy t theo đúng trình t v qu n lỦ v n đ u t xây d ng, s phù h p v mư
đ n v s d ng ngân sách, ngu n v n, niên đ , k ho ch v n.
* Thanh toán t m ng:
12
- C n c h s đ ngh t m ng c a ch đ u t th c hi n ki m tra vi c
l a ch n nhà th u có theo quy đ nh không (thu c đ i t
ng ch đ nh th u, đ u
th u hay các hình th c l a ch n nhà th u khác).
- Ki m soát n i dung t m ng xem có đúng đ i t
ng đ
c t m ng,
ki m soát m c v n t m ng (t l % t m ng) có phù h p v i quy đ nh v
t m ng trong h p đ ng không.
- Ki m tra, đ i chi u k ho ch v n n m, cán b ki m soát chi xác đ nh
s v n ch p nh n t m ng, tên, tài kho n đ n v đ
ch
ng.
- Ki m tra, ki m soát n i dung t m ng có thu c đ i t
ng đ
ct m
ng hay không; m c v n t m ng (t l % t m ng) có phù h p v i ch đ ,
quy đ nh hi n hành hay không.
* Thanh toan kh i l
ng hoàn thành
i v i t ng l n thanh toán c a công vi c, h p đ ng thanh toán nhi u
l n (tr l n thanh toán cu i cùng):
- Trình t thanh toán tr
c:
+ Ki m soát tính th ng nh t v n i dung gi a các h s đ m b o s
trùng kh p các h ng m c, n i dung đ u t trong d toán. N m đ
c các ch
tiêu c b n nh các h ng m c công trình, ti n đ xây d ng…
+ C n c h s đ ngh thanh toán c a ch đ u t th c hi n ki m tra
vi c l a ch n nhà th u theo quy đ nh (thu c đ i t
ng ch đ nh th u, đ u th u
hay các hình th c l a ch n nhà th u khác); đ i chi u m c v n đ ngh thanh
toán phù h p v i các đi u kho n tho thu n trong h p đ ng.
Tr
ng h p d án thu c đ i t
hi n ho c phát sinh kh i l
ng ch đ nh th u, tr
ng ngoài h p đ ng:
ng h p t th c
i chi u đ m b o s v n đ
ngh thanh toán phù h p v i t ng lo i h p đ ng, giá h p đ ng, các đi u ki n
trong h p đ ng và theo d toán đ
Tr
c duy t.
ng h p d án thu c đ i t
ng đ u th u:
i chi u đ m b o s v n
13
Thang Long University Libraty
đ ngh thanh toán phù h p v i giá h p đ ng, các đi u ki n trong h p đ ng.
+
i v i công vi c th c hi n không theo h p đ ng:
b o s v n đ ngh thanh toán theo d toán đ
i chi u đ m
c duy t.
C n c vào k t qu ki m tra và k ho ch v n n m, cán b ki m soát chi
xác đ nh s v n thanh toán, s v n t m ng c n ph i thu h i (n u có), tên, tài
kho n đ n v đ
ch
ng. S v n đ ngh thanh toán ph i phù h p v i giá tr
công vi c hoàn thành theo h p đ ng, ki m tra s h c xem có đúng không.
- Trình t ki m soát sau:
C n c h s đư nh n, cán b ki m soát chi th c hi n ki m soát l i h
s thanh toán, trong đó ngoài vi c ki m tra h s , tài li u g i môt lân va g i
hang n m, cán b ki m soát chi c n t p trung ki m soát các v n đ sau:
+ K ho ch v n n m c a d án.
+ Ki m tra vi c l a ch n nhà th u theo quy đ nh (thu c đ i t
ng ch
đ nh th u, đ u th u hay các hình th c l a ch n nhà th u khác).
+
i v i các công vi c th c hi n theo h p đ ng: Ki m tra kh i l
ng
hoàn thành ghi t i B ng xác đ nh giá tr kh i l
ng công vi c hoàn thành đ
ngh thanh toán, B ng xác đ nh giá tr kh i l
ng công vi c phát sinh ngoài
h p đ ng đ ngh thanh toán, đ đ m b o giá tr kh i l
ng hoàn thành đ
thanh toán theo h p đ ng kinh t đư kỦ k t và d toán đ
c duy t (tr
ch đ nh th u và thanh toán theo d toán đ
hi n ho c phát sinh kh i l
c duy t ho c tr
c
ng h p
ng h p t th c
ng ngoài h p đ ng); phù h p v i t ng lo i h p
đ ng, giá h p đ ng và các đi u ki n trong h p đ ng.
+
i v i các công vi c th c hi n không theo h p đ ng: Ki m tra kh i
l
ng hoàn thành ghi t i Gi y đ ngh thanh toán v n đ u t đ đ m b o kh i
l
ng hoàn thành đ
c thanh toán theo d toán đ
c duy t.
i v i công vi c, h p đ ng thanh toán m t l n và l n thanh toán cu i
cùng c a công vi c, h p đ ng thanh toán nhi u l n.
14
- KBNN ki m soát theo nguyên t c ki m soát tr
Trình t ki m soát thanh toán đ
c, thanh toán sau.
c th c hi n nh sau:
Cán b ki m soát chi c n c h s đ ngh thanh toán c a ch đ u t
th c hi n:
+ Ki m tra tính h p pháp, h p l c a h s , tài li u (bao g m c vi c
ki m tra m u d u, ch kỦ), s phù h p mư đ n v s d ng ngân sách.
+ Ki m tra ngu n v n, niên đ k ho ch v n và k ho ch v n n m c a
d án.
+ Ki m tra vi c l a ch n nhà th u theo quy đ nh (thu c đ i t
ng ch
đ nh th u, đ u th u hay các hình th c l a ch n nhà th u khác).
+
i v i các công vi c th c hi n theo h p đ ng: Ki m tra kh i l
ng
hoàn thành ghi t i B ng xác đ nh giá tr kh i l
ng công vi c hoàn thành đ
ngh thanh toán, B ng xác đ nh giá tr kh i l
ng công vi c phát sinh ngoài
h p đ ng đ ngh thanh toán đ đ m b o giá tr kh i l
ng hoàn thành đ
thanh toán theo h p đ ng kinh t đư kỦ k t và d toán đ
c duy t (tr
ch đ nh th u và thanh toán theo d toán đ
hi n ho c phát sinh kh i l
c duy t ho c tr
c
ng h p
ng h p t th c
ng ngoài h p đ ng); phù h p v i t ng lo i h p
đ ng, giá h p đ ng và các đi u ki n trong h p đ ng.
+
i v i các công vi c th c hi n không theo h p đ ng: Ki m tra kh i
l
ng hoàn thành ghi t i Gi y đ ngh thanh toán v n đ u t đ đ m b o kh i
l
ng hoàn thành đ
c thanh toán theo d toán đ
- Thanh toán v n khi đ
c duy t.
c phê duy t quy t toán:
Khi ch đ u t g i đ n KBNN quy t đ nh phê duy t quy t toán c a c p
có th m quy n duy t, cán b Ki m soát chi đ i chi u s v n đư thanh toán v i
quy t đ nh phê duy t quy t toán do ch đ u t g i đ n, n u:
+ Tr
ng h p quy t toán đ
c duy t l n h n s v n đư thanh toán:
KBNN th c hi n thanh toán ti p ph n ch nh l ch gi a s đ
c phê duy t
15
Thang Long University Libraty
quy t toán và s đư thanh toán.
+ Tr
ng h p quy t toán đ
c duy t nh h n s v n đư thanh toán:
Ph i h p v i ch đ u t thu h i s v n đư thanh toán.
Kho b c Nhà n
“thanh toán tr
tr
c th c hi n ki m soát thanh toán theo nguyên t c
c, ki m soát sau” cho t ng l n thanh toán và “ki m soát
c, thanh toán sau” đ i v i l n thanh toán cu i cùng c a h p đ ng thanh
toán nhi u l n và h p đ ng thanh toán m t l n. Hai nguyên t c này áp d ng
v i t t c các d án công trình s d ng v n NSNN.
+
u đi m và nh
c đi m c a ph
ng th c “thanh toán tr
c, ki m
soát sau”: Trong th i h n 3 ngày làm vi c k t khi nh n đ h s c a ch
đ u t , KBNN ki m soát c p v n thanh toán cho d án và thu h i v n t m
ng theo quy đ nh, vì v y v n đ u t đ
c gi i ngân nhanh. Nh ng do ch a
ki m soát đư thanh toán nên h s ch a đ m b o theo quy đ nh, khi ki m soát
l i h s còn thi u ho c ch a đ y đ các y u t , KBNN yêu c u hoàn thi n
nh ng m t s ch đ u t còn hoàn thi n ch m, th m chí có tr
thanh toán l n ti p theo m i hoàn thi n h s , nh ng tr
ng tr
ng h p
ng h p này làm cho
công tác ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB g p khó kh n vì ph i theo
dõi riêng trong th i gian dài.
+
u đi m và nh
c đi m c a ph
ng th c "ki m soát tr
c, thanh
toán sau": Trong th i h n 07 ngày làm vi c k t khi nh n đ h s c a ch
đ u t , KBNN ki m soát c p v n thanh toán cho d án và thu h i v n t m
ng theo quy đ nh, vì v y v n đ u t gi i ngân ch m h n nh ng h s thanh
toán đ
c ki m soát ch t ch , đ m b o đúng theo ch đ quy đ nh.[8], [16].
1.2.2.̀. Quy trình ki m soát thanh toán v n đ u t XDCB thu c NSNN.
a. Quy trình và th i gian kiêm soat, thanh toan t m ng v n
Trong th i h n 03 ngày làm vi c k t khi cán b ki m soát chi nh n
đ
c đ y đ h s c a ch đ u t , KBNN các c p hoàn thành th t c t m ng
16
v n. Trình t ki m soát t m ng đ
B
c th c hi n nh sau:
c 1: Cán b ki m soát chi c n c h s đ ngh t m ng c a ch
đ u t th c hi n ki m tra vi c l a ch n nhà th u theo quy đ nh (thu c đ i
t
ng ch đ nh th u, đ u th u hay các hình th c l a ch n nhà th u khác);
đ i chi u m c v n đ ngh t m ng phù h p v i các đi u kho n tho thu n
trong h p đ ng.
C n c vào k t qu ki m tra và k ho ch v n n m, cán b ki m soát chi
xác đ nh s v n ch p nh n t m ng, tên, tài kho n đ n v đ
ch
ng, ghi
đ y đ vào các ch tiêu và kỦ vào Gi y đ ngh thanh toán v n đ u t , Gi y
rút v n đ u t , đ ng th i l p t trình lưnh đ o, trình Tr
ng phòng Ki m soát
chi NSNN toàn b h s thanh toán và t trình lưnh đ o đ kỦ trình Lưnh đ o
KBNN ph trách.
Tr
ng h p s v n ch p nh n t m ng có s chênh l ch so v i s v n đ
ngh c a ch đ u t , cán b ki m soát chi d th o v n b n và báo cáo Tr
ng
phòng Ki m soát chi NSNN trình lưnh đ o KBNN kỦ g i ch đ u t thông
báo v k t qu ch p nh n t m ng.
B
c 2: Tr
ng phòng Ki m soát chi NSNN ki m tra h s , kỦ t
trình lưnh đ o KBNN, Gi y đ ngh thanh toán v n đ u t , Gi y rút v n
đ u t , sau đó chuy n l i h s cho cán b ki m soát chi đ trình lưnh đ o
KBNN ph trách.
Tr
ng h p Tr
ng phòng Ki m soát chi NSNN ch p nh n t m ng
s v n khác so v i s v n cán b ki m soát chi trình, Tr
ng phòng
Ki m soát chi NSNN ghi l i s v n ch p nh n t m ng trên t trình lưnh
đ o và yêu c u cán b
ki m soát chi d
th o v n b n trình lưnh đ o
KBNN kỦ g i Ch đ u t .
17
Thang Long University Libraty
B
c 3: Lưnh đ o KBNN ph trách ki m soát chi đ u t xem xét, kỦ
duy t t trình lưnh đ o c a phòng Ki m soát chi NSNN và Gi y đ ngh thanh
toán v n đ u t , sau đó chuy n tr h s phòng Ki m soát chi NSNN.
Tr
ng h p lưnh đ o KBNN yêu c u làm rõ h s t m ng thì phòng
Ki m soát chi NSNN có trách nhi m gi i trình.
Tr
ng h p lưnh đ o KBNN phê duy t khác v i s v n đ ngh ch p
nh n t m ng c a phòng Ki m soát chi NSNN thì sau khi lưnh đ o tr h s ,
cán b ki m soát chi d th o v n b n và báo cáo Tr
ng phòng Ki m soát chi
NSNN trình lưnh đ o KBNN kỦ g i ch đ u t v k t qu ch p nh n t m ng.
B
c 4: Cán b ki m soát chi chuy n ch ng t cho phòng K toán bao
g m Gi y đ ngh thanh toán v n đ u t , Gi y rút v n đ u t .
(Th i gian th c hi n các b
B
c 1, 2, 3, 4 là 02 ngày làm vi c).
c 5: K toán viên th c hi n ki m tra m u d u, ch kỦ, tính h p l ,
h p pháp c a ch ng t k toán, h ch toán, nh p các thông tin liên quan và kỦ
trên ch ng t gi y, máy, sau đó trình K toán tr
ng. K toán tr
ng ki m tra
và kỦ ch ng t gi y, máy, sau đó trình lưnh đ o KBNN ph trách v k toán
xem xét h s , kỦ duy t ch ng t .
N u phát hi n sai sót ho c ch ng t k toán không h p l , h p pháp,
phòng K toán thông báo lỦ do và chuy n tr h s phòng Ki m soát chi
NSNN đ x lỦ.
B
c 6: Lưnh đ o KBNN ph trách k toán xem xét, kỦ duy t Gi y rút
v n đ u t , sau đó chuy n tr h s phòng K toán đ làm th t c chuy n ti n
cho đ n v th h
ng.
i v i nh ng kho n thanh toán có giá tr cao theo quy
đ nh c a quy trình thanh toán đi n t thì phòng K toán trình lưnh đ o ph
trách k toán kỦ duy t trên máy.
Phòng K toán l u 01 liên Gi y rút v n đ u t , h s còn l i chuy n l i
phòng Ki m soát chi NSNN đ l u h s và tr ch đ u t .
18