SANG KIEN KINH NGHIEM THIET BI TIEU HOC

SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ KINH NGHIỆM NÂNG CAO HIỆU QUẢ
CÔNG TÁC THIẾT BỊ Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. BỐI CẢNH CỦA ĐỀ TÀI
Như chúng ta đã biết để quá trình dạy học có chất lượng và hiệu quả cao, ngoài
việc vận dụng các phương pháp dạy học vào quá trình giảng dạy của giáo viên và sự
say mê tham gia tích cực của học sinh vào quá trình học, thì thiết bị dạy học ở nhà
trường tiểu học có sự đóng góp không nhỏ vào trong quá trình giảng dạy để làm cho
bài giảng sinh động hơn, hay hơn và tạo được sự hứng thú hơn đối với các em học
sinh
Thiết bị dạy học đóng vai trò hỗ trợ tích cực cho quá trình dạy và học. Bởi vì có
thiết bị dạy học tốt thì người giáo viên mới có thể tổ chức được quá trình dạy học
khoa học, huy động được đa số các em học sinh tham gia thực sự vào quá trình này,
các em tự khai thác và tiếp nhận tri thức dưới sự hướng dẫn của giáo viên một cách
tích cực. Như vậy thì thiết bị dạy học phải đủ và phù hợp mới triển khai được các
phương pháp dạy học một cách hiệu quả. Do vậy thiết bị dạy học là bộ phận quan
trọng của nội dung và phương pháp, nó là cầu nối để giáo viên truyền đạt những kiến
thức đến các em học sinh một cách hiệu quả nhất.
Bên cạnh việc sử dụng các thiết bị dạy học của giáo viên thì công tác quản lý,
bảo quản thiết bị dạy học là một vấn đề hết sức quan trọng, nó được sự quan tâm của
các cấp lãnh đạo ngành để từng bước đưa thiết bị đi vào nề nếp có chiều sâu và phục
vụ tốt cho công tác giảng dạy, giáo dục của nhà trường.
Để đạt được mục tiêu nêu trên trong thực tế ở nhà trường công tác thiết bị vẫn
còn gặp nhiều khó khăn. Việc đánh giá thực trạng những vấn đề đã làm được và chưa
làm được đang đặt ra, cần phải có những giải pháp cụ thể để cán bộ thiết bị làm tốt
hơn nữa công tác quản lý, bảo quản thiết bị đồng thời phát huy có hiệu quả về đồ
dùng dạy học hiện có ở nhà trường chính là nhiệm vụ quan trọng mà mỗi cán bộ thiết
bị phải hết sức quan tâm và thực hiện.

II. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Thiết bị dạy học đóng vai trò rất quan trọng góp phần cho sự thành công của
việc dạy và học. Việc phối hợp và sử dụng tốt đồ dùng dạy học trên lớp sẽ giúp cho
học sinh tư duy nhận thức, lĩnh hội kiến thức một cách theo hướng có chiều sâu. Mặt
khác xuất phát từ nhận thức của học sinh là: Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu
tượng – Từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn. Đồng thời còn giúp cho các em phát huy
tối đa tính tích cực, năng động, sáng tạo, say mê và hứng thú hơn trong học tập.
Bên cạnh đó trong các giờ hoạt động trên lớp việc kết hợp sử dụng thiết bị dạy
học là yếu tố thành công cho tiết dạy học. Vì nó là những hình ảnh trực quan sinh
động giúp học sinh tiếp thu bài tốt, tạo sự hứng thú hơn trong học tập.
Xuất phát từ yêu cầu đó mà vấn đề sử dụng thiết bị dạy học trong các giờ học
trên lớp được nhiều giáo viên quan tâm. Tuy nhiên để đạt được mục tiêu đã nêu trên,
ngoài yếu tố khách quan thì công tác quản lý thiết bị, đồ dùng dạy học trong nhà
Trang 1


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

trường đóng một vai trò hết sức quan trọng. Trên thực tế ở nhà trường vấn đề quản lý
và sử dụng đồ dùng dạy học đã được cán bộ thiết bị quan tâm song vẫn còn nhiều bất
cập. Do vậy, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng, hiệu quả giáo dục của nhà trường,
cũng như trong công tác quản lý của cán bộ thiết bị. Vấn đề này làm cho những người
làm công tác thiết bị như tôi có những suy nghĩ về trách nhiệm của mình trong công
tác quản lý sử dụng các loại thiết bị dạy học một cách hợp lí.
Vậy làm thế nào để việc bảo quản, sử dụng thiết bị dạy học có hiệu quả nhất
trong các giờ lên lớp phục vụ đổi mới phương pháp dạy học ? Đó là câu hỏi mà người
làm công tác thiết bị như tôi luôn thực sự lưu tâm chú trọng.
Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao việc
quản lý bảo quản và sử dụng thiết bị dạy học của nhà trường một cách hiệu quả nhất
thông qua đề tài sáng kiến “Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết

bị ở trường tiểu học”
III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đề tài chỉ tập trung tìm kiếm những giải pháp, kinh nghiệm nhằm làm cho
công tác thiết bị ở nhà trường được nâng lên, đạt hiệu quả cao, đồng thời nâng cao
nhận thức của mỗi cán bộ, giáo viên về sử dụng và bảo quản thiết bị dạy học, phát
huy vai trò của cán bộ thiết bị nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
IV. ĐIỂM MỚI TRONG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Thực hiện đề tài nghiên cứu nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu
học nhằm trao đổi thêm những kinh nghiệm trong công tác sử dụng, bảo quản và thực
hiện công tác thiết bị ở nhà trường. Qua đó nhằm góp phần nâng cao hiệu quả việc
bảo quản thiết bị dạy học của giáo viên và học sinh, đồng thời tạo sự hứng thú đối với
giáo viên trong việc sử dụng thiết bị dạy học một cách thường xuyên trong các giờ
lên lớp, phát huy vai trò của cán bộ thiết bị ngày một hoàn thiện hơn về chuyên môn,
nghiệp vụ trong việc bảo quản thiết bị dạy học ở nhà trường đạt hiệu quả cao.
B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Thiết bị dạy học là tiền đề quan trọng của việc thực hiện phương pháp dạy
học. Thiết bị dạy học ở nhà trường rất phong phú, đa dạng và nhiều chủng loại. Muốn
sử dụng nó một cách có hiệu quả cần phải tăng cường công tác quản lý thiết bị dạy
học. Nó là thành tố quan trọng đảm bảo phương pháp, chất lượng dạy học. Để thực
hiện tốt quá trình giảng dạy trên lớp thì nội dung, phương pháp và phương tiện dạy
học gắn bó chặt chẽ với nhau, mà nó đòi hỏi mỗi người giáo viên cần phải thực hiện.
Đây là một biện pháp quan trọng nhằm tác động tích cực đến chất lượng dạy và học.
Chính vì vậy việc nâng cao công tác bảo quản thiết bị ở lớp học nói riêng và ở nhà
trường tiểu học nói chung đóng một vai trò rất quan trọng, nó góp phần làm giảm
thiểu những mất mát những trang thiết bị, đồ dùng dạy học được trang cấp, tăng
cường việc sử dụng đồ dùng dạy học của giáo viên trên lớp đạt hiệu quả, đồng thời
làm phong phú thêm những đồ dùng hiện có của phòng thiết bị thông qua việc tự làm
đồ dùng của giáo viên hàng ngày. Bên cạnh đó thiết bị dạy học một mặt là phương
tiện, là đối tượng của giảng dạy và học tập, mặt khác đó là những đối tượng vật chất

cho nên, sẽ có những hư hỏng, mất mát hoặc giảm chất lượng theo thời gian. Chính vì
vậy việc bảo quản, sử dụng chặt chẽ, hợp lý và khoa học là rất cần thiết, nó góp phần
Trang 2


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

làm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở nhà trường ngày càng tốt hơn, phục vụ tốt
cho công tác giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
Qua thực tế công tác ở trường tôi, việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và sử
dụng thiết bị dạy học bước đầu đã có sự thành công nhưng còn nhiều bất cập,
- Về phía giáo viên: Còn một bộ phận giáo viên ít sử dụng thiết bị dạy học,
việc bảo quản các thiết bị, đồ dùng dạy học cấp phát chưa mang lại hiệu quả, chưa sử
dụng nhiều trên lớp nhất là các tiết thực hành thí nghiệm.
+ Khi được cấp phát các thiết bị dạy học bàn giao cho từng giáo viên dạy lớp,
mặc dù giáo viên có bảo quản nhưng không thường xuyên rà soát, kiểm tra nên dễ
dẫn đến bị hư hỏng nhẹ, giảm chất lượng.
- Về phía học sinh: Mặc dù được nhắc nhở, nhưng ý thức của các em trong
việc bảo quản các thiết bị dạy học còn rất hạn chế, các em còn lơ là trong việc bảo
quản các thiết bị mà mình được giáo viên cấp phát, không ghi tên dán nhãn vào
những hộp đồ dùng thiết bị
- Cán bộ thiết bị: Mặc dù rất nhiệt tình trong công tác, nhưng vẫn còn hạn chế
về chuyên môn, cũng như trưng bày, bảo quản các thiết bị dạy học chưa thật sự mang
lại hiệu quả cao
Để góp phần trong việc đổi mới phương pháp dạy học nó đòi hỏi mỗi người
giáo viên, phải đổi mới triệt để nội dung và cách dạy, nhất thiết phải sử dụng các thiết
bị dạy học trong các giờ dạy. Việc quản lý và sử dụng thiết bị dạy học đặt ra cho nhà
trường phải có biện pháp quản lý, sử dụng, bảo quản hiệu quả và đảm bảo chất lượng
thiết bị dạy học.

Vì thế với chủ trương của ngành là mọi giáo viên lên lớp phải sử dụng thiết bị
dạy học, các thiết bị dạy học được cấp phát ngày một nhiều hơn nhằm phục vụ đủ cho
công tác giảng dạy của nhà trường.
III. CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Tăng cường công tác tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường để có sự
chỉ đạo về công tác thiết bị
- Cán bộ thiết bị không ngừng công tác tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường
về công tác thiết bị, nhằm có sự chỉ đạo sâu sắc của tổ trưởng tổ công tác thiết bị, sự
phối hợp nhiệt tình của các thành viên trong tổ công tác thiết bị, nhằm có những biện
pháp, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, giúp cho cán bộ thiết bị luôn thực hiện tốt
trong công tác của mình.
- Ban giám hiệu có sự chỉ đạo sâu sắc và kiểm tra chặt chẽ việc thường xuyên
bảo quản và sử dụng thiết bị dạy học và tự làm đồ dùng dạy học phục vụ giảng dạy
của giáo viên từng khối lớp và giáo viên chuyên, kiểm tra đối với cán bộ thiết bị về
việc thực hiện chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra các loại hồ sơ sổ sách thiết bị theo
định kỳ.
- Xem xét, phê duyệt đề nghị tu bổ mua sắm, sữa chữa thiết bị mới hằng năm
theo đề nghị của cán bộ thiết bị.
- Tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, kỹ năng sử dụng thiết
bị cho cán bộ, giáo viên, và học sinh trong nhà trường về việc quản lý, khai thác, bảo
Trang 3


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

quản thiết bị dạy học. Mỗi tiết dạy minh họa hay chuyên đề hoặc các tiết thực hành
thí nghiệm giáo viên đều sử dụng đồ dùng dạy học
- Ban giám hiệu kiểm tra đánh giá chuyên môn nếu phát hiện giáo viên không
sử dụng thiết bị dạy học mà nhà trường có hoặc có sử dụng không thành thạo, thí
nghiệm không thành công… Ban giám hiệu nhắc nhở, nếu tái phạm nhiều lần sẽ đưa

vào công tác thi đua cuối năm.
- Tổ công tác thiết bị của nhà trường dưới sự chỉ đạo của Ban giám hiệu luôn
giúp đỡ đề ra những kế hoạch hoạt động chung và kế hoạch hoạt động từng kỳ, từng
tháng để cả tổ dựa vào đó hoạt động cho cả năm.. Tổ trưởng là đồng chí phó hiệu
trưởng luôn theo dõi mọi hoạt động của cán bộ thiết bị và các thành viên trong tổ,
đôn đốc nhắc nhở, kiểm tra mọi hoạt động cũng như kiểm tra hồ sơ sổ sách, ký duyệt
hàng tháng. Giám sát hoạt động của thiết bị để kịp thời hỗ trợ về chuyên môn đồng
thời báo cáo về hiệu trưởng để nắm rõ hoạt động.
Kết quả: Nhờ sự chỉ đạo sâu sắc của Ban giám hiệu nhà trường, cũng như sự
quan tâm giúp đỡ của các thành viên trong tổ công tác thiết bị, nên việc hoàn thành
các loại hồ sơ sổ sách luôn đạt yêu cầu, hoạt động công tác thiết bị của nhà trường đi
vào nề nếp có hiệu quả. Công tác mượn trả, kiểm kê, nghiệm thu các loại thiết bị dạy
học luôn thực hiện tốt.
2. Tăng cường khâu nhắc nhở việc sử dụng và quản lý thiết bị dạy học của
giáo viên và học sinh
- Dưới sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường về công tác thiết bị, cán bộ
thiết bị thường xuyên nhắc nhở kịp thời việc sử dụng các thiết bị dạy học của giáo
viên trong các phiên họp Hội đồng sư phạm
- Trong việc tổng kết số lượt sử dụng thiết bị dạy học hàng tháng của giáo viên
có sự ghi nhận và nhắc nhở giáo viên sử dụng các thiết bị dạy học chưa đủ số lượt
theo quy định
- Quy định giáo viên các lớp khi mượn thiết bị dạy học có liên hệ đăng ký
trước ghi vào phiếu mượn thiết bị cho cán bộ thiết bị để có sự chuẩn bị chu đáo nhất
là các thí nghiệm cần thiết để phục vụ giảng dạy. Ngoài những thiết bị dạy học được
cấp phát giáo viên không ngừng tìm tòi làm thêm những thiết bị dạy học phục vụ tốt
cho các tiết dạy trên lớp, cũng như làm phong phú thêm thiết bị dạy học của nhà
trường, đồng thời hưởng ứng các cuộc thi làm đồ dùng dạy học cấp huyện hàng năm
mà Phòng Giáo dục phát động
- Mỗi giáo viên đều có một quyển số theo dõi việc sử dụng đồ dùng dạy học,
hàng tháng có tổng kết số lượt của cán bộ thiết bị và có nhận xét của Ban giám hiệu

về việc sử dụng thiết bị dạy học. Quy định sử dụng thiết bị hàng tháng đối với mỗi
giáo viên là 18 lượt/ giáo viên/ tháng
- Không ngừng nhắc nhở học sinh tăng cường sử dụng các thiết bị dạy học khi
được cấp phát trên lớp, có ý thức bảo quản tài sản thiết bị khi mình được giáo viên
trang cấp, mỗi em học sinh đều có nhãn ghi tên của mình phía trên mỗi hộp thiết bị
dành cho học sinh.
Trang 4


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

- Khi sử dụng xong các thiết bị dạy học các em phải lưu giữ cẩn thận và bảo
quản chúng một cách tốt nhất, dưới sự quản lý của giáo viên chủ nhiệm
- Đồng thời tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường quy định giáo viên và
học sinh hạn chế làm hư hỏng và thất thoát những thiết bị dạy học nhằm để bảo quản
và sử dụng lâu dài, đồng thời quy trách nhiệm bồi thường cụ thể đối với những cá
nhân làm hư hỏng, mất mát làm thất thoát những trang thiết bị của nhà trường cấp
phát mà mình tiếp nhận.
Kết quả đạt được:
+ Giáo viên không ngừng nâng cao nhận thức, thường xuyên sử dụng thiết bị
dạy học khi lên lớp, tích cực mượn và sử dụng thiết bị dạy học theo quy định.
+ Giáo viên sử dụng thiết bị dạy học đúng mục đích, phù hợp với mục tiêu của
bài và mang lại hiệu quả cao cho tiết dạy
+ Giáo viên sử dụng thiết bị dạy học đúng lúc, xác định rõ thiết bị dạy học đó
được sử dụng vào lúc nào, và khi nào sử dụng giáo viên mới đưa ra nhằm để tránh sự
phân tán chú ý của các em học sinh.
+ Giáo viên sử dụng thiết bị dạy học đúng chỗ, trong các giờ giảng trên lớp khi
sử dụng các thiết bị dạy học giáo viên tìm các vị trí hợp lý để trình bày thiết bị, làm
cho tất cả các em học sinh có thể quan sát được các thiết bị dạy học cũng như nắm
được các bước tiến hành mà thầy cô đã sử dụng

Mỗi giáo viên đều chú trọng khâu kiểm tra, kiểm kê số lượng, chất lượng thiết
bị dạy học khi được cấp phát và bảo quản, nên công tác bàn giao thiết bị dạy học giữ
giáo viên và cán bộ thiết bị được thực hiện tốt đúng về số lượng
-

- Giáo viên biết tự bảo quản thiết bị khi mượn, tránh để mất mát, hỏng, mượn
trả thiết bị đúng quy định. Thực hiện cất giữ, bảo quản thiết bị dạy học nơi khô ráo,
sắp xếp một cách khoa học khi sử dụng xong để đúng nơi quy định lưu giữ tại tủ
đựng dành riêng cho mỗi lớp
- Việc sử dụng các thiết bị dạy học trên lớp không ngừng tăng lên về số lượt sử
dụng hàng tháng của mỗi giáo viên, hầu hết giáo viên lên lớp đều sử dụng các thiết bị
dạy học, giờ dạy của giáo viên được học sinh hưởng ứng nhiệt tình. Bước đầu nâng
cao chất lượng dạy và học của nhà trường.
3. Phát huy tối đa vai trò quản lý của Cán bộ thiết bị
Cán bộ thiết bị như là cầu nối trung gian giữa giáo viên và thiết bị, nếu bộ
phận này hoạt động tốt sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên sử dụng thiết bị, làm
cho những thiết bị của nhà trường được bảo quản tốt, sữa chữa bổ sung kịp thời.
Đồng thời, kiểm tra đánh giá tình hình sử dụng thiết bị của giáo viên giúp giáo viên
nâng cao hơn nữa việc sử dụng và bảo quản thiết bị một cách tốt hơn.
- Nhằm nêu cao vai trò của mình cán bộ thiết bị không ngừng tăng cường việc
quản lý thiết bị từ việc hoàn thành hồ sơ sổ sách theo quy định thì còn phải vệ sinh
thiết bị hằng ngày, theo dõi để có biện pháp bảo dưỡng, sữa chữa thiết bị định kỳ. Kịp
thời báo cáo tình hình sử dụng thiết bị của giáo viên cho Ban giám hiệu, kịp thời ghi
Trang 5


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

nhận những giáo viên sử dụng thiết bị dạy học chưa đủ số lượt theo quy định để nhắc
nhở.

- Tuyên truyền rộng rãi cho giáo viên, học sinh về tầm quan trọng của thiết bị
dạy học. Kịp thời giới thiệu các danh mục, các thiết bị dạy học mà nhà trường hiện
đang có, các thiết bị dạy học mới khi được trang cấp, hoặc nhà trường mua
- Tham mưu với Ban giám hiệu để có những quy định về việc sử dụng thiết bị
dạy học đạt hiệu quả, kịp thời tuyên dương những giáo viên có sự sáng tạo trong sử
dụng thiết bị dạy học trong các giờ lên lớp đạt hiệu quả cao, những giáo viên có sự
cải tiến các thiết bị dạy học nhằm làm phong phú thêm tiết dạy, đồng thời cũng nhắc
nhở giáo viên sử dụng thiết bị dạy học trên lớp chưa đạt số lượt quy định.
- Cán bộ thiết bị lập kế hoạch mua sắm trang thiết bị mới hằng năm, thống kê cụ
thể các thiết bị cũ hư hỏng cần thanh lý bổ sung, tham mưu với Ban giám hiệu, phối
hợp với giáo viên bộ môn để chọn mua những trang thiết bị thật sự cần thiết mà nhà
trường thiếu nhằm đem lại hiệu quả cho việc dạy và học.
- Thiết bị dạy học là phương tiện dùng để phục vụ cho quá trình dạy học trong
suốt năm học, thuộc nhiều bộ môn, chịu sự quản lý của cán bộ thiết bị, sử dụng trực
tiếp của giáo viên và học sinh. Vì vậy phải có sự phối hợp một cách nhịp nhàng và
khoa học giữa các bộ phận: Cán bộ thiết bị trực tiếp quản lý, giáo viên và học sinh
tăng cường sử dụng các thiết bị theo từng bộ môn ở trên lớp dưới sự chỉ đạo của Ban
giám hiệu nhà trường.
- Cán bộ thiết bị phải lập kế hoạch kiểm tra, đánh giá tình hình thiết bị dạy học;
sửa chữa, mua mới bổ sung những thiết bị dạy học ngay từ đầu năm học tháng 8 hàng
năm, lập danh sách cụ thể những thiết bị cần thiết phải bổ sung trình Ban giám hiệu
phê duyệt
- Tiếp nhận, nghiệm thu thiết bị dạy học do trường đặt mua hoặc do ngành cấp
phát phải kết hợp với ban nghiệm thu, tổ chuyên môn, giáo viên bộ môn kiểm tra lại
số lượng và chất lượng của thiết bị, có biên bản nghiệm thu kèm theo bản kê xuất kho
và danh mục đính kèm, bàn giao cho phòng thiết bị quản lý đúng số lượng và chất
lượng một cách cụ thể. Lập hồ sơ quản lý chi tiết, cụ thể đối với từng loại thiết bị và
ghi vào sổ tài sản thiết bị theo quy định.
- Cán bộ thiết bị phải có trách nhiệm sắp xếp thiết bị dạy học một cách khoa
học, dễ thấy, dễ lấy, dễ tìm, dễ bảo quản. Đây là khâu quan trọng trong công tác bảo

quản thiết bị dạy học của cán bộ làm công tác thiết bị
- Kết hợp với bộ phận kế toán thường xuyên theo dõi các loại hoá đơn, chứng từ
nhập thiết bị và lưu các hóa đơn chứng từ này, coi đây là một phần quản lý tài sản của
nhà trường.
- Kết hợp với tổ trưởng chuyên môn, giáo viên bộ môn xây dựng kế hoạch sử
dụng thiết bị dạy học cả năm, tháng, cán bộ thiết bị theo dõi phân phối chương trình
thông qua Ban giám hiệu để có kế hoạch cho mượn thiết bị phù hợp với tình hình sử
dụng hàng tháng của giáo viên.
Trang 6


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

- Xây dựng kế hoạch tổ chức làm đồ dạy học để dự thi đồ dùng dạy học cấp
huyện hằng năm và tự làm đồ dùng dạy học của giáo viên nhằm phục vụ giảng dạy
cho những thiết bị dạy học còn thiếu và làm phong phú thêm những thiết bị dạy học
của nhà trường.
- Ngoài ra để làm tốt được công việc quản lý, sử dụng hiệu quả thiết bị dạy học
đạt hiệu quả thì giáo viên khi mượn các thiết bị dạy học dùng chung, ngoài thiết bị
dạy học được cấp phát ở lớp phải liên hệ cán bộ thiết bị đăng ký mượn trước và trả
đúng quy định
4. Thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn về công tác thiết bị
a. Tổ chức xây dựng chương trình kế hoạch về công tác thiết bị dạy học
của nhà trường
- Hàng năm vào đầu năm học Cán bộ phụ trách thiết bị phải xây dựng chương
trình kế hoạch của nhà trường nhưng kế hoạch này phải phù hợp với hướng dẫn của
Phòng Giáo dục và Đào tạo hằng năm về công tác thiết bị và phải bám sát vào kế
hoạch năm học của nhà trường bao gồm: Kế hoạch năm thiết bị, kế hoạch tháng,
chương trình công tác thiết bị, kế hoạch mua sắm bổ sung thiết bị dạy học, kế hoạch
sữa chữa thiết bị…

+ Kế hoạch năm thiết bị: Đầu năm học sau khi có văn bản hướng dẫn của
Phòng Giáo dục và Đào tạo về công tác thiết bị, căn cứ vào hướng dẫn này cùng với
kế hoạch năm học của nhà trường, liên hệ thực tế tình hình công tác thiết bị ở đơn vị,
cán bộ thiết bị tiến hành xây dựng kế hoạch năm cho hoạt động công tác thiết bị của
mình
+ Kế hoạch tháng thiết bị: Kế hoạch tháng được thực hiện vào đầu mỗi
tháng, lập ra các kế hoạch sẽ thực hiện trong tháng, những công việc trọng tâm trong
tháng, rồi những công việc cụ thể để cán bộ thiết bị dựa và đó để thực hiện và có sự
ký duyệt hàng tháng của Ban giám hiệu.
+ Chương trình công tác thiết bị: Chương trình công tác thiết bị là những
công việc cụ thể về công tác thiết bị, đi kèm với kế hoạch năm học, nêu rõ chi tiết về
hàng tháng phải làm những việc gì, nội dung công việc ra sao được chia làm 2 học kỳ
khác nhau
Ví dụ: chương trình công tác thiết bị mẫu tháng 8, 9, 10 năm học 2014 – 2015
CHƯƠNG TRÌNH
Công tác thiết bị dạy học năm học 2014 - 2015
(Kèm theo kế hoạch số 89 /KHTB - CPM ngày 16 tháng 9 năm 2014)
Tháng
năm

TT

NỘI DUNG CÔNG VIỆC
HỌC KỲ 1

Trang 7


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

1

2

3
4

1
10
2014

2
3

- Vệ sinh, kiểm tra các thiết bị dạy học chuẩn bị cho năm học mới
- Lập kế hoạch kiểm tra ĐDDH ở từng khối lớp
- Tiến hành bàn giao ĐDDH cho giáo viên ở các khối lớp và thu hồi
ĐDDH ở năm học trước.
- Hoàn thành hồ sơ, sổ sách quản lý tài sản TBDH của nhà trường để phục
vụ tốt cho năm học mới (Các loại hồ sơ, sổ sách theo qui định). Theo dõi,
tình hình mượn trả thiết bị của giáo viên một cách đầy đủ
- Lên kế hoạch năm tháng, chương trình công tác thiết bị trong năm học
2014 – 2015 về BGH ký duyệt.
- Tham mưu hiệu trưởng thành lập tổ công tác thiết bị, ra quyết định thành
lập Ban nghiệm thu, ban kiểm kê thiết bị theo quy định
- Tiếp tục lên kế hoạch mua sắm, sửa chữa TBDH, để phục vụ tốt cho công
tác giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh.
- Sắp xếp bố trí trưng bày ĐDDH trong phòng thiết bị lên tủ giá theo khối
lớp, bộ môn đảm bảo tính khoa học, sư phạm và thẩm mỹ. . . Tiến hành
kiểm kê các loại ĐDDH tại phòng thiết bị theo quy định

- Phục vụ tốt cho giáo viên mượn đồ dùng dạy học phục vụ cho giảng dạy
- Tiếp tục thực hiện kế hoạch mua sắm bổ sung ĐDDH, mua bổ sung
ĐDDH của các môn ở các khối lớp còn thiếu
- Triển khai kế hoạch, phát động phong trào GV tham gia tự làm ĐDDH
còn thiếu để cho bài học thêm phong phú sát thực, phục vụ tốt cho công tác
giảng dạy
- Triển khai kế hoạch làm ĐDDH dự thi cấp huyện theo hướng dẫn của
Phòng giáo dục năm học 2014 – 2015.
- Báo cáo số lượt sử dụng hàng tháng của giáo viên các lớp về BGH ký
duyệt, đồng thời nhắc nhở giáo viên thực hiện tốt khâu sử dụng và bảo
quản các loại ĐDDH
- Cho giáo viên mượn đồ dùng dạy học phục vụ cho giảng dạy
- Vệ sinh và bảo quản thường xuyên phòng thiết bị

b. Thực hiện đầy đủ các loại hồ sơ sổ sách về công tác thiết bị
- Hồ sơ, sổ sách của cán bộ thiết bị phải được sắp xếp ngăn nắp theo mục
riêng, bao gồm các loại hồ sơ như sau:
+ Sổ tài sản thiết bị: Dùng để ghi lại tất cả tài sản thiết bị của nhà trường,
tăng giảm qua các năm về đơn giá, số lượng và tháng năm đưa vào sử dụng, cán bộ
thiết bị có thể dựa vào sổ này để nắm được tài sản thiết bị của nhà trường, để kịp thời
tham mưu, sữa chữa mua sắm thêm các loại thiết bị dạy học.
+ Sổ danh mục thiết bị từ khối 1 đến khối 5: Là sổ ghi lại tất cả các danh
mục thiết bị theo Thông tư số 15/2009/TT-BGD ĐT ngày 16/07/2009 của Bộ Giáo
dục và Đào tạo về thiết bị dạy học tối thiểu sử dụng ở từng khối lớp, ở những khối
lớp nào sẽ sử dụng những thiết bị dạy học gì, và đối tượng sử dụng là ai
+ Sổ lưu hóa đơn, chứng từ: Là sổ lưu trữ các hóa đơn chứng từ khi cấp phát
thiết bị và các hóa đơn mua bổ sung thiết bị hàng năm của nhà trường.
Trang 8

SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

+ Sổ thiết bị từ khối 1 đến khối 5: Là sổ ghi lại số lượng thiết bị dạy học của
nhà trường từng môn học ở từng khối lớp, ở những môn học có những thiết bị nào và
ghi từng chi tiết thiết bị đó, đồng thời cũng thể hiện số lượng thiết bị của các môn học
hiện có
+ Sổ sử dụng thiết bị dạy học: Là sổ dùng để ghi lại các thiết bị mà giáo viên
đã mượn và sử dụng, mỗi giáo viên được trang bị một quyển sổ riêng, cán bộ thiết bị
hàng tháng phải cập nhật vào sổ này để thống kê lượt mượn và số lần sử dụng của
từng giáo viên, thông qua đó để đánh giá giáo viên sử dụng bao nhiêu lượt hàng
tháng để báo cáo về Ban giám hiệu.
+ Ngoài ra còn các loại sổ khác như: Sổ theo dõi tự làm đồ dùng dạy học
của giáo viên, sổ tiêu hao vật tư – thí nghiệm, sổ theo dõi công văn đi – đến, sổ họp
tổ công tác thiết bị.
- Công tác kiểm kê: Đây là công tác thường xuyên của bộ phận thiết bị nhằm
đánh giá tình hình sử dụng và bảo quản thiết bị, đồng thời ghi nhận lại số lượng thiết
bị đến thời điểm kiểm kê để so sánh đối chiếu với các loại sổ sách thiết bị. Hằng năm
tiến hành kiểm kê tài sản vào lúc 0 giờ, 30/6 để đối chiếu số lượng thực tế thiết bị so
với thời điểm bàn giao.
+ Tiến hành kiểm kê 0 giờ và vào cuối năm học, cán bộ thiết bị lên kế hoạch
kiểm kê thực tế tài sản phòng thiết bị và tài sản thiết bị bàn giao ở các lớp. Cán bộ
thiết bị sẽ dựa vào biên bản bàn giao cho giáo viên để đối chiếu thực tế tài sản thiết bị
hiện có tại lớp xem có thiết bị nào bị mất mát, hao mòn hay không để có biện pháp
tiến hành bổ sung, thanh lý và bồi thường nếu giáo viên làm mất.
- Quyết định: Đây là nội dung quan trọng để cán bộ thiết bị có căn cứ để hoạt
động được tốt hơn, dưới sự phân công của Hiệu trưởng về công tác thiết bị bao gồm
các quyết định:
+ Quyết định thành lập tổ công tác thiết bị, quyết định thành lập mạng lưới
thiết bị, quyết định thành lập ban nghiệm thu – kiểm kê thiết bị, quyết định phân công
nhiệm vụ phòng thiết bị, quyết định giao tài sản thiết bị cho cán bộ quản lý…

c. Tổ chức sắp xếp, bảo quản các thiết bị dạy học

Trang 9


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

- Đối với thiết bị là bản đồ, tranh ảnh: Phải làm nẹp cho các loại thiết bị và
có giá treo tranh, tránh trường hợp cuộn lại vì vậy dễ dẫn đến hư hỏng, cán bộ thiết bị
phải thường xuyên lau chùi, quét hàng ngày để bảo quản những tranh ảnh, bản đồ
được tốt hơn phục vụ tốt cho công tác giảng dạy
- Đối với các thiết bị dùng chung: Như quả địa cầu, máy chiếu… khi muốn
sử dụng giáo viên phải liên hệ mượn trước để cán bộ thiết bị chuẩn bị, giáo viên
mượn có nhiệm vụ giữ gìn và bảo quản trong thời gian giảng dạy và phải trả đúng
quy định. Đây là những thiết bị dạy học có giá thành cao, dễ bị hỏng, nên cán bộ thiết
bị cần sắp xếp để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh va chạm, khi sử dụng xong phải đưa
vào tủ bảo quản, bao bì cẩn thận, và thường xuyên lau chùi để sử dụng được lâu dài.
- Đối với các thiết bị lắp ráp ( các mô hình ở các môn tự nhiên xã hội,
khoa học, kĩ thuật)
+ Bộ lắp ráp mô hình kỹ thuật, cắt khâu thêu: Đây là những thiết bị bao
gồm nhiều chủng loại, chi tiết được đựng trong hộp và có bảng hướng dẫn đi kèm. Vì
vậy khi tiến hành bàn giao cho giáo viên và học sinh cần kiểm tra đúng chủng loại, đủ
về số lượng và đúng vị trí trong hộp đựng, hạn chế tình trạng rơi mất và thất thoát. Và
đối với những loại có tính hao mòn đối với hộp cắt, khâu, thêu cán bộ thiết bị cũng
nhắc nhở giáo viên và học sinh mua bổ sung thêm những loại này để sử dụng lâu dài
như: Chỉ thêu, vải, kim…
+ Bộ lắp đặt mô hình trái đất quay quanh mặt trời và mặt trăng quay
quanh trái đất ( Môn tự nhiên xã hội lớp 3): Bao gồm những chi tiết chính mặt
trời, mặt trăng, trái đất, ổn áp biến điện, dây dẫn điện. Đây là mô hình được lắp sẵn
tuy nhiên trong quá trình sử dụng và bảo quản đòi hỏi cán bộ thiết bị phải nắm được

cách vận hành mới có thể lắp đặt, sữa chữa, bảo dưỡng nhằm tăng độ bền của thiết bị
và hiệu quả sử dụng. Đồng thời hướng dẫn giáo viên sử dụng nó một cách hợp lý,
nhằm đảm bảo an toàn sử dụng cho giáo viên và học sinh.
- Thiết bị dạy học ở tiểu học được thiết kế dùng cho hai đối tượng là giáo viên
và học sinh, do đó những thiết bị này được sử dụng lặp đi, lặp lại nhiều lần vì thế cần
phải được bảo quản nó thật tốt, luôn có sự theo dõi của giáo viên để tránh tình trạng
mất mát, hư những chi tiết nhỏ nhằm để sử dụng nó một cách lâu dài.
- Ngoài việc bảo quản các thiết bị dạy học thì việc phân loại các thiết bị dạy
học là một yêu cầu cần thiết trong công tác lưu trữ và bảo quản thiết bị để nâng cao
hiệu quả sử dụng. Việc lưu trữ và bảo quản các thiết bị dạy học ở nhà trường phải
được bố trí một phòng riêng, có đầy đủ tủ đựng thiết bị dạy học, giá treo tranh, bảng
hoạt động thiết bị, phòng thiết bị phải thoáng mát, không gian rộng để công tác trưng
bày đạt hiệu quả, gây được tính thẩm mỹ đối với giáo viên và học sinh
- Cán bộ thiết bị cần phải linh hoạt trong việc phân loại các thiết bị dạy học để
tiến hành lưu giữ và bảo quản thiết bị, vừa tạo được vẻ thẩm mỹ trong phòng thiết bị,
vừa tạo điều kiện để cán bộ thiết bị dễ dàng quan sát, phân loại các loại thiết bị dạy
học. Đối với tiểu học bao gồm nhiều môn học khác nhau, nhiều chủng loại thiết bị
khác nhau nên cán bộ thiết bị phải sắp xếp nó theo từng chủng loại, tranh ảnh riêng,
hộp đồ dùng riêng, các dụng cụ thực hành thí nghiệm riêng, nó sẽ góp phần cho cán
Trang 10


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

bộ thiết bị dễ dàng quan sát và thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn của mình trong
việc cho mượn trả.

d. Mua bổ sung và theo dõi thiết bị dạy học tự làm
- Mua bổ sung thiết bị dạy học: Hằng năm vào đầu năm học cán bộ thiết bị
phải rà soát các loại thiết bị dạy học đối chiếu với tình hình thực tế tại đơn vị tham

mưu với Ban giám hiệu để kịp thời mua sắm bổ sung các thiết bị dạy học bị hao mòn
và thiếu do nhu cầu phát triển lớp, để đáp ứng nhu cầu sử dụng thiết bị của giáo viên
và học sinh
- Theo dõi thiết bị dạy học tự
làm: Cán bộ thiết bị phải có sổ theo dõi
đồ dùng dạy học tự làm để đánh giá thi
đua phong trào làm đồ dùng dạy học của
các tổ, kể cả những thiết bị dạy học giáo
viên tự làm để giảng dạy trên lớp, các
thiết bị giáo viên sưu tầm được nhằm để
làm phong phú thêm các thiết bị dạy học
của nhà trường.
IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Với những biện pháp nêu trên trong quá trình thực hiện đã góp phần nâng cao
hiệu quả công tác thiết bị ở nhà trường. Hoạt động thiết bị của nhà trường ngày càng
được củng cố và đi vào ổn định, hoạt động có hiệu quả hơn góp phần nâng cao chất
lượng dạy và học. Trong các giờ lên lớp giáo viên đều sử dụng tốt các thiết bị dạy
học được trang cấp, không ngừng đầu tư tự làm thiết bị dạy học bổ sung để phục vụ
tốt cho tiết dạy, số lượt sử dụng thiết bị dạy học của giáo viên không ngừng nâng lên
Trang 11


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

qua các năm học. Công tác bảo quản thiết bị tại phòng thiết bị của đơn vị ngày càng
ngăn nắp và có khoa học.
Kết quả: Sử dụng thiết bị dạy học của giáo viên qua các năm học
KHỐI LỚP
Khối 1
Khối 2

Khối 3
Khối 4
Khối 5

Năm học 2012 - 2013
Số lượt sử dụng / năm
938
969
511
506
543

Năm học 2013 - 2014
Số lượt sử dụng / năm
1214
1223
745
726
761

V. NGUYÊN NHÂN THÀNH CÔNG, TỒN TẠI
Có được kết quả trên là do sự chung tay, phối hợp giữa các thành viên trong
nhà trường nhằm nâng cao hơn nữa vai trò của công tác thiết bị nhằm ngày càng được
tốt hơn, phục vụ cho giáo viên và học sinh. Mà nhất là sự quan tâm chỉ đạo của Ban
giám hiệu về công tác thiết bị, sự nhiệt tình cộng tác của các thành viên trong tổ công
tác thiết bị, phát huy vai trò của giáo viên và học sinh trong việc bảo quản và sử dụng
thiết bị dạy học
Cán bộ thiết bị không ngừng bồi dưỡng về chuyên môn thiết bị, tham gia đầy
đủ các lớp tập huấn về chuyên môn do Phòng tổ chức
Thể hiện tốt về công tác tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường, nhằm phát

huy hơn nữa công tác thiết bị mà mình đảm nhiệm
C. PHẦN KẾT LUẬN
I. NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM
- Để cán bộ thiết bị thực hiện tốt vai trò nhiệm vụ của mình trong công tác
thiết bị, nhằm góp phần nâng cao hơn nữa công tác thiết bị trong nhà trường. Bên
cạnh sự quan tâm chỉ đạo sâu sắc của Ban giám hiệu, cán bộ thiết bị cần phát huy vai
trò tham mưu của mình để từng bước đưa công tác thiết bị đi vào chiều sâu, phục vụ
có hiệu quả cho công tác giảng dạy của nhà trường.
- Không ngừng nâng cao ý thức sử dụng thiết bị dạy học của giáo viên các lớp,
sự phối hợp chặt chẽ giữa cán bộ thiết bị với Ban giám hiệu và giữa cán bộ thiết bị
với giáo viên
- Cán bộ thiết bị không ngừng học tập để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ của mình, luôn học hỏi kinh nghiệm từ những đơn vị bạn về công tác thiết
bị để làm tốt hơn nhiệm vụ của mình.
- Thực hiện tốt các loại hồ sơ sổ sách theo quy định, đồng thời nêu cao tinh
thần trách nhiệm để thực hiện tốt công tác thiết bị của nhà trường, cũng như góp phần
nâng cao hiệu quả công tác thiết bị của đơn vị.
II. Ý NGHĨA CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Trang 12


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

Công tác thiết bị ở trường tiểu học nó có một vai trò rất quan trọng là hệ thống
những công việc và quá trình thực hiện các nhiệm vụ về lĩnh vực thiết bị dạy học
nhằm phục vụ có hiệu quả trong công tác giảng dạy của giáo viên, trong việc góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường . Dù đã có nhiều chuyển biến tích
cực trong sự nhiệt tình phối hợp của giáo viên trong việc sử dụng thiết bị dạy học khi
lên lớp, sự quan tâm chỉ đạo sâu sắc của Ban giám hiệu nhà trường, việc thực hiện

công tác quản lý của cán bộ thiết bị song trong thực tế vẫn còn không ít khó khăn.
Nhưng điều quyết định hơn hết vẫn là sự quyết tâm, lòng nhiệt tình kiên trì bền bỉ của
mọi thành viên trong nhà trường trong việc thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm về
công tác thiết bị trường học, thì dù có khó khăn mấy nhất định cũng sẽ vượt qua và
làm cho công tác thiết bị của nhà trường ngày càng tốt hơn nữa, phục vụ tốt hơn nữa
cho công tác giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh.
III. KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG, TRIỂN KHAI
Trên cơ sở những lý luận thông qua thực tiễn được vận dụng, các biện pháp và
kết quả trên cho thấy sáng kiến kinh nghiệm có khả năng áp dụng rộng rãi và với đề
tài này thì công tác thiết bị ở trường tiểu học nhất định sẽ đạt được hiệu quả cao và sẽ
đạt được những thành công nhất định, góp phần vào việc nâng cao chất lượng giáo
dục.
IV. NHỮNG KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT
Ngành cần đầu tư trang bị những thiết bị dạy học có độ bền cao sử dụng lâu
dài, thiết bị ứng dụng công nghệ thông tin để giáo viên giảng dạy có hiệu quả, làm
sinh động hơn bài dạy và tạo sự hứng thú cho các em học sinh.
V. KẾT LUẬN
- Công tác thiết bị ở trường tiểu học nó đóng một vai trò rất quan trọng, ngoài
việc bảo quản và sử dụng thiết bị dạy học của giáo viên và học sinh, vai trò quản lý
của cán bộ thiết bị vô cùng quan trọng. Chính vì vậy nó đòi hỏi người cán bộ thiết bị
phải thật sự phải có tâm huyết với nghề không ngừng nâng cao tinh thần học hỏi, để
tìm ra những giải pháp, biện pháp phù hợp nhất nhằm nâng cao hiệu quả trong công
tác quản lý thiết bị dạy học của nhà trường. Để đạt được những thành công trong
công tác thiết bị bên cạnh đó nó còn đòi hỏi sự phối hợp của nhiều thành viên trong
nhà trường, mà đi đầu là giáo viên chủ nhiệm các lớp trong việc hướng dẫn các em
học sinh trong công tác giữ gìn và bảo quản thiết bị, sự chung tay góp sức của các
thành viên trong tổ công tác thiết bị trong việc đôn đốc, kiểm tra và đề ra phương
hướng cho hoạt động thiết bị có hiệu quả. Sự quan tâm chỉ đạo sâu sắc của Ban giám
hiệu trong việc triển khai, kiểm tra đánh giá thường xuyên về công tác thiết bị.
- Và với sự chung tay góp sức, sự nhiệt tình của các thành viên trong nhà

trường tôi tin tưởng rằng công tác thiết bị của nhà trường sẽ đạt được những thành
tựu đáng kể, góp phần không nhỏ trong việc nâng cao hiệu quả công tác thiết bị của
đơn vị, trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên và học tập của các
em học sinh.

Trang 13


SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác thiết bị ở trường tiểu học

Trên đây là những kinh nghiệm mà bản thân thực hiện, chắc chắn vẫn còn
nhiều thiếu sót. Rất mong ý kiến đóng góp của quý thầy cô để có thêm kinh nghiệm
cho bản thân, tôi chân thành cảm ơn.

Phú Mỹ, ngày 26 tháng 11 năm 2014
Người viết

Trang 14