Phân bón hóa học Phức Trọng Đan

Bài 3: Phân bón hóa học
Định nghĩa:Phânbónhoáhọclànhữnghoáchấtcóchứacácnguyêntốdinhdưỡng,được
bónchocâynhằmnângcaonăngsuấtcủacâytrồng.
-CâyđồnghoáC,HvàOtừkhông khívànước
-CácnguyêntốN,P,K,…câyhấpthutừđấtCầnbónphânđểbổsungchođấtcác
nguyêntốdinhdưỡng.
Phân loại:Có 5loạ iphâ nbó nhó ahọ cchı́nh:Phânđạm,Phânlân,Phânkali,Phânhỗn
hợpvàphânphứchợp,Phânvilượng
I. Phân đạm
-Khái niệm:PhânđạmcungcấpnitơchocâydướidạngionNO3-vàionNH4+
-Tác dụng:

+Kíchthíchcácquátrìnhsinhtrưởng,làmtăngtỉlệcủaproteinthựcvật.

+Giúpchocâypháttriểnnhanh,chonhiềuhạt,củ,quả.
-Hàm lượng dinh dưỡng:làtỉlệ%khốilượngcủanguyêntốN

m .100

%N  N
M phandam


-Các loại phân đạm:phânđạmamoni,phânđạmnitratvàphânurê



Phân đạm amoni

Phân đạm nitrat

Phân urê

Thànhphầnhóa
họcchính

Chứaionamoni
NH4+
(NH4)2SO421%N
NH4NO335%N


Chứaionnitrat
NO3-
NaNO316%N
Ca(NO3)217%N

Urê
(NH2)2CO46%N


Phươngphápđiều
chế

Axit+NH3

Muốicacbonat+
HNO3

Dạngionhoặc
dạnghợpchấtmà

câyđồnghoá

CationNH4+

AnionNO3-

CationNH4+
(NH2)2CO+2H2O
(NH4)2CO3


Chú ý

Dễhútẩm.Không

Dễhútẩm,ởtrạng

Dễhútẩmvàbị

0

180  200 C
CO2  2 NH 3 

200 atm

( NH 2 ) 2 CO  H 2O

II. Phân lân
-Khái niệm:PhânlâncungcấpPchocâydướidạngionphotphat
-Tác dụng:

+Thúcđẩycácquátrìnhsinhhoá,traođổichấtvàtraođổinănglượngcủacây.

+Làmchocâykhoẻ,hạtchắc,củto.
-Độ dinh dưỡng: đượcđánhgiátheotỉlệphầntrămkhốilượngP2O5tươngứngvớilượngP
cótrongthànhphầncủanó
mP O .100

% P2O5  2 5

M phanlan


-Các loại phân lân:Supephotphatvàphânlânnungchảy



Supephotphat đơn

Supephotphat kép

Thànhphầnhóa
họcchính
vàhàm
lượng
%P2O5

Ca(H2PO4)2vàCaSO4
14–20%

Ca(H2PO4)2
40–50%



Phươngpháp
điềuchế

Hỗnhợpphotphatvà
silicatcủaCavàMg
12–14%



Ca3 ( PO4 ) 2  3H 2 SO4( dac ) 
Ca3 ( PO4 ) 2  2 H 2 SO4( dac )  H 3 PO4  3CaSO4
Ca ( H 2 PO4 ) 2  2CaSO4

Phân lân nung chảy

Ca3 ( PO4 ) 2  H 3 PO4 
3Ca ( H 2 PO4 )2

Nungquặngapatit+đá
xàvân+thancốcở
trên10000Cvàlàm

nguộinhanhsản
phẩmbằngnước

Dạngionmàcây
đồnghoá

Ionphotphat

Ionphotphat

Ionphotphat

Chú ý

CaSO4khôngtantrong
nước,làmrắnđất



Thíchhợpchođấtchua

III. Phân Kali
-Khái niệm:PhânkalicungcấpchocâytrồngnguyêntốkalidướidạngcationK+,thành
phầnchủyếulàKClvàK2SO4
-Tác dụng:
+Thúcđẩynhanhquátrìnhtạoracácchấtđường,bột,chấtxơ,chấtdầu.


IV. Phân hỗn hợp và phân phức hợp
- Làlọaiphânbónchứađồngthờimộtsốnguyêntốdinhdưỡngcơbản

Gồm:

+Phân hỗn hợp:đượctrộntừcácphânđơnchứaN,P,Ktheotỉlệkhácnhautuỳ
theoloạiđấtvàcâytrồnggọilàphân NPK .Vídụ:Nitrophotkalàhỗnhợp
(NH4)2HPO4vàKNO3.


+Phân phức hợp:làhỗnhợpcácchấtđượctạorađồngthờibằngtương
táchoáhọccủacácchất.Vídụ:NH3+axitH3PO4hỗnhợpNH4H2PO4và
(NH4)2HPO4(amophot)
V. Phân vi lượng
-Khái niệm:phânvilượngcungcấpchocâymộtlượngnhỏcácnguyêntốnhưB,Zn,Mo,
Mn,Cu,....
-Tác dụng:tăngkhảnăngkíchthíchsinhtrưởngvàtraođổichất,tănghiệulựcquang
hợp,…chocây.Phânnàyđượcbóncùngphânbónvôcơhoặcphânbónhữucơ,tuỳthuộc
vàotừngloạicâyvàtừngloạiđất,khôngnêndùngquáliều.

VI. Một số câu hỏi trắc nghiệm:
Câu 1: Một loại phân supephotphat kép có chứa 69,62% muối canxi đihiđrophotphat,
còn lạigồmcácchấtkhôngchứaphotpho.Độdinhdưỡngcủaloạiphânlânnàylà
A. 48,52%.

B. 42,25%.

C. 39,76%.

D. 45,75%.

Câu 2:Phânsupephotphatképthựctếsảnxuấtđượcthườngchỉcó40%P2O5.Vậy%khối
lượng

Ca(H2PO4)2 trongphânbónđólà
A. 78,56%.

B. 56,94%.

C. 65,92%.

D. 75,83%.

Câu 3:Muốntăngcườngsứcchốngbệnh,chốngrétvàchịuhạnchocâyngườitadùng
A. phânđạm.

B. phânkali.

C. phânlân.

D. phânvilượng.

Câu 4:Thànhphầncủasupephotphatđơngồm
A. Ca(H2PO4)2.

B. Ca(H2PO4)2,CaSO4.


Câu 6:Loạiphânbónhoáhọccótácdụnglàmchocànhlákhoẻ,hạtchắc,quảhoặccủtolà
A. phânđạm.

B. phânlân.

C. phânkali.

D. phânvilượng.

B. NH4NO3.

C. (NH4)2SO4.

D. NaNO3.

Câu 7:Phânđạm2lálà
A. NH4Cl.

Câu 8:Trongcác loạiphânbónsau:NH4Cl,(NH2)2CO,(NH4)2SO4,NH4NO3;loạicó hàm
lượngđạmcaonhấtlà
A. NH4Cl.

B. NH4NO3.

C. (NH2)2CO.

D. (NH4)2SO4.

Câu 9:Đểsảnxuấtphânlânnungchảy, người tanung hỗnhợpXở nhiệt độtrên1000oC
tronglò đứng. Sảnphẩm nóng chảytừ lò đira được làm nguộinhanh bằng nước để khối
chấtbịvỡthànhcáchạtvụn,sauđósấykhôvànghiềnthànhbột.Xgồm
A. apatit:Ca5F(PO4)3,đáxàvân:MgSiO3 vàthancốc:C.
B. photphorit:Ca3(PO4)2,cát:SiO2 vàthancốc:C.
C. apatit:Ca5F(PO4)3,đávôi:CaCO3 vàthancốc:C.
D. photphorit:Ca3(PO4)2,đávôi:CaCO3 vàthancốc:C.
Câu 10:Khôngnênbónphânđạmcùngvớivôivìởtrongnước

A. phânđạmlàmkếttủavôi.
B. phânđạmphảnứngvớivôitạokhíNH3 làmmấttácdụngcủađạm.
C. phânđạmphảnứngvớivôivàtoảnhiệtlàmcâytrồngbịchếtvìnóng.
D. câytrồngkhôngthểhấpthụđượcđạmkhicómặtcủavôi.