THỰC TRẠNG CÔNG TÁC SỬ DỤNG TÀI SẢN TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI HƯƠNG LONG

CH

NGă1. C ăS

LÝ LU N CHUNG V VI C S D NG TÀI S N
TRONG DOANH NGHI P

1.1. T ng quan v tài s n
1.1.1. Khái ni m v tài s n
Theo chu n m c s 1: Chu n m c chung trong “Chu n m c K toán Vi t Nam”
đ c ban hành và công b theo Quy t đ nh s 165/2002/Q -BTC ngày 31 tháng 12
n m 2012 c a B tr ng B TƠi chính đƣ đ a ra đ nh ngh a v tài s n nh sau: “TƠi
s n là ngu n l c do doanh nghi p ki m soát và có th thu đ
t ng lai”.
Tài s n đ

c bi u hi n d

i hình thái v t ch t nh nhƠ x

c l i ích kinh t trong
ng, máy móc, thi t b ,

v t t , hƠng hóa ho c không th hi n d i hình thái v t ch t nh b n quy n, b ng sáng
ch nh ng ph i thu đ c l i ích kinh t trong t ng lai vƠ thu c quy n ki m soát c a
doanh nghi p.
Tài s n c a doanh nghi p còn bao g m các tài s n không thu c quy n s h u c a
doanh nghi p nh ng doanh nghi p ki m soát đ c vƠ thu đ c l i ích kinh t trong
t ng lai, nh tƠi s n thuê tài chính, ho c có nh ng tài s n thu c quy n s h u c a
doanh nghi p vƠ thu đ c l i ích kinh t trong t ng lai nh ng có th không ki m soát
đ c v m t pháp lý nh bí quy t k thu t thu đ c t ho t đ ng tri n khai có th th a

mƣn các đi u ki n trong đ nh ngh a v tài s n khi các bí quy t đó còn gi đ
và doanh nghi p còn thu đ c l i ích kinh t .

c bí m t

V y tài s n đơy ph i hi u là các y u t kinh t c h u hình l n vô hình mà
doanh nghi p n m gi , qu n lý, s d ng đ mang l i l i ích cho doanh nghi p trong
t ng lai.
Do đó có th kh ng đ nh r ng, tài s n đóng vai trò l n trong vi c th c hi n m c
tiêu c a doanh nghi p, có ý ngh a quan tr ng, góp ph n đáng k đem l i nh ng l i ích
cho doanh nghi p.
1.1.2. Phân lo i tài s n c a doanh nghi p
Có r t nhi u cách phân lo i tài s n trong doanh nghi p nh ng có th phân lo i
theo 3 cách: phân lo i theo hình thái bi u hi n, phân lo i theo th i gian và phân lo i
theo tính luân chuy n c a tài s n.
 Phân lo i theo hình thái bi u hi n
Theo nh phơn lo i này thì tài s n pháp lý bao g m t t c các quy n l i, l i
nhu n có liên quan đ n quy n s h u, bao g m quy n s h u cá nhơn, ngh a lƠ ch s
h u có quy n h ng l i ích nh t đ nh khi làm ch tài s n đó (Theo y ban th m đ nh
1


qu c t - IVSC). C n c vào tính có hay không có tính ch t v t lý tài s n có th chia
nh sau:
Tài s n vô hình: là nh ng quy n tài s n thu c s h u c a m t ch th nh t đ nh
vƠ th ng ch g n v i m t ch th nh t đ nh và không th chuy n giao. Tuy nhiên m t
s quy n tài s n có th chuy n giao nh th ng hi u hàng hóa ho c y quy n cho ch
th khác. Tài s n vô hình là nh ng th không th dùng giác quan đ th y đ c và
không th dùng đ i l ng đ tính. Nh ng trong quá trình chuy n giao có th quy ra
ti n. Tùy t ng th i đi m nh t đ nh mà quy n tài s n có giá nh th nào. Vi c gây thi t

h i v tài s n vô hình c a ch th s b i th ng nh ng khó đ xác đ nh giá tr c a nó.
Ngoài nh ng quy đ nh trong lu t còn vi c xác đ nh giá tr c a tài s n vô hình không
th xác đ nh đ

c.

Tài s n h u hình: là nh ng cái có th dùng giác quan đ nh n bi t đ c ho c
dùng đ n v cơn đo đong đ m đ c. i u ki n đ v t tr thành tài s n là m t v n đ
còn gây nhi u tranh cãi. B i vì khi v t không thu c c a ai g i là v t vô ch không ai
g i là tài s n vô ch . Khi nói đ n tài s n h u hình b t bu c chúng ta ph i có m t đ c
tính riêng nh : thu c s h u c a ai đó, có đ c tính v t lý, có th trao đ i đ c, có th
mang giá tr tinh th n ho c v t ch t, là nh ng th đƣ t n t i và có th t n t i trong
t ng lai.
 Phân lo i theo th i gian
d

D a vào hình th c s h u tài s n theo th i gian và giá tr s h u tài s n trên ho c
i 30 tri u ta có th chia thành hai lo i là Tài s n ng n h n và Tài s n dài h n.
Tài s n ng n h n
Khái ni m: tài s n ng n h n c a doanh nghi p là nh ng tài s n thu c quy n s

h u và qu n lý c a doanh nghi p, có th i gian s d ng, luân chuy n, thu h i v n trong
m t chu k kinh doanh (trong vòng 1 n m). TƠi s n ng n h n c a doanh nghi p có th
t n t i d i hình thái ti n, hi n v t (v t t , hƠng hóa), d i d ng đ u t ng n h n và
các kho n n ph i thu.
c đi m: đ i v i doanh nghi p kinh doanh, s n xu t thì giá tr các lo i TSNH
chi m t tr ng l n, th ng chi m t 25% đ n 50% t ng giá tr tài s n c a chúng. Vi c
qu n lý và s d ng h p lý các lo i TSNH có nh h

ng r t quan tr ng đ i v i vi c

hoàn thành các nhi m v chung c a doanh nghi p. Trong quá trình ho t đ ng doanh
nghi p ph i bi t rõ s l ng, giá tr m i lo i TSNH là bao nhiêu cho h p lý vƠ đ t hi u
qu s d ng cao.
Tài s n ng n h n đ c phân b trong t t c các khơu, các công đo n nh m đ m
b o cho quá trình s n xu t kinh doanh đ c di n ra liên t c, n đ nh tránh lãng phí và
2

Thang Long University Library


t n th t v n do ng ng s n xu t, không làm nh h

ng đ n kh n ng thanh toán vƠ đ m

b o kh n ng sinh l i c a tài s n. Do đó, TSNH có tính thanh kho n cao nên đáp ng
kh n ng thanh toán c a doanh nghi p. Ngoài ra, TSNH là m t b ph n c a v n s n
xu t nên nó v n đ ng và luân chuy n không ng ng trong m t giai đo n c a quá trình
s n xu t kinh doanh. Tài s n ng n h n có th d dàng chuy n hóa t d ng v t ch t
sang ti n t nên c ng v n đ ng ph c t p và khó qu n lý.
Phân lo i tài s n ng n h n: trong quá trình qu n lý ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p nói chung và qu n lý tài chính nói riêng, tùy theo yêu c u
qu n lý và d a trên tính ch t v n đ ng c a TSNH có th phân lo i nh sau
Ti n và các kho n t

ng đ

ng ti n: ti n đ

hàng và ti n đang chuy n. Các kho n t

ng đ

c hi u là ti n m t, ti n g i ngân

ng ti n là các kho n đ u t ng n h n

không quá 3 tháng, có kh n ng chuy n đ i d dàng thành ti n và không có nhi u r i
ro trong chuy n đ i thành ti n.
Tài s n tài chính ng n h n: bao g m các kho n đ u t ch ng khoáng có th i
h n thu h i d i m t n m ho c trong m t chu k kinh doanh (nh : tín phi u kho b c,
k phi u ngơn hƠng,…) ho c ch ng khoán mua vào bán ra (c phi u, trái phi u) đ
ki m l i và các lo i đ u t tƠi chính khác không quá 1 n m.
Các kho n ph i thu ng n h n: là các kho n ph i thu ng n h n c a khách hàng,
ph i thu n i b ng n h n, và các kho n ph i thu khác có th i h n thu h i ho c thanh
toán d i m t n m.
T n kho: bao g m v t t , hƠng hóa, s n ph m, s n ph m d dang.
Tài s n ng n h n khác bao g m: chi phí tr tr c ng n h n, thu GTGT đ
kh u tr , thu và các kho n ph i thu Nhà n c, tài s n ng n h n khác.

c

Tài s n dài h n
Khái ni m: tài s n dài h n ph n ánh t ng giá tr các kho n ph i thu dài h n, tài
s n c đ nh, b t đ ng s n đ u t vƠ các TSDH khác có đ n th i đi m báo cáo, bao
g m: các kho n ph i thu dài h n, tài s n c đ nh, b t đ ng s n đ u t , các kho n đ u
t tƠi chính dƠi h n và TSDH khác.
c đi m: TSDH th

ng là nh ng tài s n có giá tr l n, th i gian s d ng dài cho

nên kh n ng chuy n đ i thành ti n v i giá tr t

ng đ

ng ti n khó h n TSNH, khó

đáp ng kh n ng thanh toán c a doanh nghi p h n TSNH. TSDH khó chuy n hóa t
d ng v t ch t sang ti n t nên doanh nghi p t n ít chi phí qu n lý h n TSNH. Có th i
gian s d ng t 1 n m tr lên và có giá tr t 30.000.000 đ ng tr lên.
Phân lo i tài s n dài h n: c ng nh TSNH thì TSDH đ
tiêu th c nh sau:
3

c phân lo i theo nh ng


Các kho n ph i thu dài h n: là các kho n ph i thu dài h n c a khách hàng, ph i
thu n i b dài h n và các kho n ph i thu dài h n khác có th i h n thu h i ho c thanh
toán trên 1 n m.
B t đ ng s n đ u t : là nh ng b t đ ng s n g m: quy n s d ng đ t, nhà ho c
m t ph n c a nhà ho c c nhƠ vƠ đ t, c s h t ng do ng i ch s h u ho c ng i đi
thuê tài s n theo h p đ ng thuê tài chính n m gi nh m m c đích thu l i t vi c cho
thuê ho c ch t ng giá mƠ không ph i đ s d ng trong s n xu t, cung c p hàng hóa,
d ch v hay cho các m c đích qu n lý ho c bán trong k ho t đ ng kinh doanh thông
th ng.
Tài s n c đ nh: là nh ng tài s n có giá tr l n, có th i gian s d ng dài h n cho
các ho t đ ng c a doanh nghi p và ph i th a mƣn đ ng th i t t c các tiêu chu n là
ch c ch n thu đ c l i ích kinh t trong t ng lai t vi c s d ng tài s n đó. Nguyên
giá tài s n ph i đ c xác đ nh m t cách tin c y. Ngoài ra ph i có th i gian s d ng t

m t n m tr lên.

c bi t ph i có giá tr t 30.000.000 đ ng tr lên.

Tài s n dài h n khác: bao g m chi phí tr tr

c dài h n, tài s n thu thu nh p

hoãn l i, tài s n dài h n khác.
Tài s n tài chính dài h n: là các kho n đ u t vƠo vi c mua bán các ch ng khoán
có th i h n thu h i trên m t n m ho c góp v n liên doanh b ng ti n, b ng hi n v t,
mua c phi u có th i h n thu h i v n trong th i gian trên m t n m vƠ các lo i đ u t
khác v t quá th i h n trên m t n m. Có th nói, tài s n chính dài h n là các kho n
v n mà doanh nghi p đ u t vƠo các linh v c kinh doanh, ngoài ho t đ ng s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p trong th i h n trên m t n m, nh m t o ra ngu n l i t c
lâu dài cho doanh nghi p.
 Phân lo i theo tính luân chuy n c a tài s n
Tài s n l u đ ng: là nh ng đ i t ng lao đ ng, tham gia toàn b và luân chuy n
giá tr m t l n vào giá tr s n ph m. TSL trong doanh nghi p th ng đ c chia làm
hai lo i lƠ TSL s n xu t (nguyên nhiên v t li u,…) vƠ TSL l u thông (các s n
ph m, thành ph m ch tiêu th , các lo i v n b ng ti n,…).
c đi m c a TSL lƠ
trong quá trình s n xu t kinh doanh, TSL luôn v n đ ng, thay th và chuy n hóa l n
nhau, đ m b o cho quá trình s n xu t kinh doanh đ

c ti n hành liên t c.

Tài s n c đ nh: là nh ng t li u s n xu t, là m t trong nh ng lo i tài s n có giá
tr l n đ c huy đ ng và s d ng vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
nh m m c đích sinh l i. Nó tham gia m t cách tr c ti p ho c gián ti p vào vi c t o ra

s n ph m s n xu t. Thông th ng các lo i tài s n này có chu k s d ng trong dài h n.
Tài s n c đ nh đ c phân thành b t đ ng s n vƠ đ ng s n.
4

Thang Long University Library


1.1.3. Vai trò c a tài s n trong doanh nghi p
Trong s n xu t kinh doanh, chúng ta không th không nói đ n tài s n. ơy lƠ m t
y u t quan tr ng trong quá trình s n xu t kinh doanh c a m t doanh nghi p. c bi t
trong ngành s n xu t v i b t thì tài s n có vai trò vô cùng quan tr ng. Trong đó, tƠi s n
l u đ ng giúp doanh nghi p có th quay vòng v n nhanh h n vƠ gi m chi phí s d ng
v n. Tài s n l u đ ng còn là công c ph n ánh vƠ đánh giá quá trình v n đ ng c a v t
t . Nhu c u l ng v t t d tr
các khâu nhi u hay ít ph n ánh nhu c u v n l u đ ng
cao hay th p. Tài s n l u đ ng luân chuy n nhanh hay ch m ph n ánh s v t t ti t
ki m hay lãng phí, th i gian các khâu có h p lý hay không và m c đ luân chuy n
v n l u đ ng đƣ đ t yêu c u hay ch a. Nh v y, thông quá s v n đ ng c a tài s n l u
đ ng có th đánh giá đ

c tình hình d tr tiêu th s n ph m, tình hình s d ng v n

l u đ ng c a doanh nghi p.
Mu n ho t đ ng s n xu t kinh doanh di n ra thu n l i và phát tri n không ng ng
thì vi c đ u t vƠo tƠi s n đ c bi t là tài s n c đ nh là r t c n thi t. C th tài s n c
đ nh lƠ đi u ki n t ng n ng su t lao đ ng xã h i và phát tri n n n kinh t qu c dân. T
góc đ vi mô, máy móc thi t b , quy trình công ngh s n xu t chính là y u t đ xác
đ nh quy mô vƠ n ng l c s n xu t c a doanh nghi p. Còn t góc đ v mô, tƠi s n c
đ nh đánh giá v c s h t ng, c s v t ch t k thu t c a toàn b nên kinh t có v ng
m nh hay không. Do v y, vi c hi u vƠ đánh giá đúng v tài s n là v n đ thi t th c đ i

v i doanh nghi p.
1.2. Hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p
1.2.1. Khái ni m
Theo các chuyên gia và các nhà kinh t đánh giá, hi u qu đ

c coi là m t thu t

ng đ ch m i quan h gi a k t qu th c hi n các m c tiêu c a ch th và chi phí mà
ch th b ra đ có k t qu đó, trong đi u ki n nh t đ nh. Nh v y, hi u qu ph n ánh
k t qu th c hi n các m c tiêu hƠnh đ ng trong quan h v i chi phí b ra và hi u qu
đ c xem xét trong b i c nh đi u ki n nh t đ nh, đ ng th i c ng đ c xem xét d i
quan đi m đánh giá c a ch th nghiên c u.
M c tiêu chung c a b t k doanh nghi p nƠo c ng đ u là t i đa hóa l i nhu n và
t i thi u hóa chi phí. Ngày nay, cu c chi n c nh tranh kh c li t đang di n ra trong
kh i ngành kinh t , doanh nghi p nào mu n t n t i và phát tri n ph i đ c bi t quan
tơm đ n hi u qu kinh t .
Hi u qu kinh t đ

c hi u là m t ph m trù kinh t ph n ánh trình đ s d ng

các ngu n l c c a doanh nghi p đ đ t đ
xu t – kinh doanh.

c các m c tiêu xác đ nh trong quá trình s n

5


Trong n n kinh t th tr

ng, doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n thì v n đ

s ng còn doanh nghi p c n quan tâm là tính hi u qu . Ch khi ho t đ ng s n xu t kinh
doanh có hi u qu thì doanh nghi p m i có th t trang tr i chi phí đƣ b ra, th c hi n
ngh a v v i ngân sách NhƠ n c và quan tr ng h n lƠ duy trì vƠ phát tri n quy mô
ho t đ ng kinh doanh trong doanh nghi p. Hi u qu kinh t là k t qu t ng h p c a
m t lo t các ch tiêu đánh giá hi u qu c a các b ph n. Trong đó, hi u qu s d ng tài
s n g n li n v i l i ích c a doanh nghi p c ng nh hi u qu s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p. Do đó, các doanh nghi p luôn tìm m i bi n pháp đ nâng cao hi u qu
s d ng tài s n.
Hi u qu s d ng tài s n là m t trong nh ng c n c đánh giá n ng l c ho t đ ng
c a doanh nghi p và nó c ng nh h

ng l n đ n k t qu kinh doanh cu i cùng c a

doanh nghi p. Vì v y vi c qu n lý s d ng t t tài s n s góp ph n làm nâng cao hi u
qu s d ng tài s n c a doanh nghi p và doanh nghi p s đ t đ c các m c tiêu đ ra.
Nh v y, b n ch t hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p là vi c ph n ánh
trình đ , n ng l c khai thác và s d ng tài s n c a doanh nghi p sao cho quá trình s n
xu t – kinh doanh không gián đo n v i hi u qu kinh t cao nh t.
1.2.2. S c n thi t c a vi c nâng cao hi u qu s d ng tài s n trong doanh nghi p
Xu t phát t m căđíchăkinhădoanhăc a doanh nghi p
M i doanh nghi p t n t i và phát tri n vì nhi u m c tiêu khác nhau nh : t i đa
hóa l i nhu n, t i đa hóa doanh thu, t i đa hóa ho t đ ng h u ích c a các nhƠ lƣnh đ o
doanh nghi p,… song t t c các m c tiêu c th đó đ u nh m m c tiêu bao trùm nh t
là t i đa hóa giá tr tài s n cho các ch s h u.
Vì v y, các doanh nghi p luôn đ a ra vƠ tìm cách đ gi i quy t nh ng quy t đ nh
v tài chính. Mà qu n lý và s d ng hi u qu tài s n trong doanh nghi p là m t trong
nh ng n i dung tr ng tâm trong các quy t đ nh tài chính c a doanh nghi p. Nó nh
h

ng r t l n đ n m c tiêu t i đa hóa giá tr doanh nghi p.

h

Chính vì lý do đó mƠ m t yêu c u khách quan g n li n v i b n ch t vƠ đ nh
ng m c tiêu c a doanh nghi p đó lƠ c n ph i nâng cao hi u qu s d ng tài s n.
Xu t phát t vai trò quan tr ng c a tài s n
Có r t nhi u cách phân lo i tài s n và m t trong s đó lƠ phơn lo i tài s n theo

th i h n s d ng. Phân lo i tài s n theo th i h n s d ng thì tài s n đ

c chia thành tài

s n ng n h n và tài s n dài h n. Trong đó, m t thành ph n quan tr ng trong t t c các
khâu c a quá trình s n xu t kinh doanh đó lƠ tƠi s n ng n h n.
Trong khâu d tr và s n xu t, đ đ m b o cho s n xu t c a doanh nghi p đ c
ti n hành liên t c, đ m b o quy trình công ngh vƠ công đo n s n xu t thì b t bu c
6

Thang Long University Library


ph i có tài s n ng n h n. Bên c nh đó, trong l u thông, tƠi s n ng n h n đ m b o d
tr thành ph n đáp ng nhu c u tiêu th đ

c di n ra liên t c, nh p nhƠng vƠ đáp ng

đ c nhu c u c a khách hàng. Th i gian luân chuy n tài s n ng n h n l n khi n cho
công vi c qu n lý và s d ng tài s n ng n h n luôn đ c di n ra th ng xuyên.

M t khác, tài s n dài h n c ng góp ph n quan tr ng trong quá trình s n xu t kinh
doanh. Tài s n dài h n g m các tài s n c đ nh, có tài s n c đ nh thì quá trình s n xu t
kinh doanh m i hoàn thành.
V i vai trò to l n nh v y thì vi c ph i nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n
h n và tài s n dài h n là m t đi u t t y u.
Xu t phát t ýăngh aăc a vi c nâng cao hi u qu s d ng tài s n
Nâng cao hi u qu s d ng tài s n trong doanh nghi p có ngh a lƠ có th t ng t c
đ luân chuy n tài s n ng n h n, rút ng n th i gian l u thông vƠ gi m b t s l ng tài
s n ng n h n b chi m d ng. Nâng cao hi u qu s d ng tài s n trong c ng có ngh a lƠ
làm cho tài s n c đ nh ho t đ ng t t h n, t ng các kho n đ u t tƠi chính, thu đ c
nhi u l i ích h n cho doanh nghi p. T đó, t o đi u ki n cho doanh nghi p có đ v n
th a mãn nhu c u s n xu t vƠ hoƠn thƠnh ngh a v n p các kho n thu cho ngân sách
NhƠ n c, đáp ng nhu c u phát tri n kinh t , xã h i trong c n c.
Xu t phát t th c tr ng hi u qu s d ng tài s n t i các doanh nghi p
S d ng tài chính trong vi c mua s m, d tr , s n xu t và tiêu th s n ph m
không hi u qu trong doanh nghi p là nguyên nhân ph bi n khi n các doanh nghi p
th t b i trên th ng tr ng. i u này d n đ n vi c s d ng lãng phí tài s n c đ nh và
tài s n l u đ ng, có khi không ki m soát đ c tài s n l u đ ng d n đ n m t kh n ng
t ch c s n xu t kinh doanh trong doanh nghi p.
M t trong nh ng cách gián ti p nơng cao trình đ tay ngh c ng nh trình đ
chuyên môn cho đ i ng lao đ ng k thu t, đ c bi t là các công nhân tr c ti p v n
hành máy móc, đó lƠ s d ng tài s n c đ nh m t cách h p lý.
Chính vì th , t m quan tr ng c a vi c nâng cao hi u qu s d ng tài s n là r t
c n thi t trong m i doanh nghi p. VƠ đ đ m b o trình đ k thu t, ph ng ti n hi n
đ i, các doanh nghi p đƣ không ng ng chú tr ng nâng cao hi u qu đ u t vƠo tƠi s n,
t đó nơng cao n ng l c s n xu t và m r ng s n xu t, giúp Công ty ngƠy cƠng đ ng
v ng và phát tri n trên th tr

ng.

1.3. Các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n
1.3.1. Các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng t ng tài s n
Khi phân tích hi u qu s d ng tài s n, c n nghiên c u m t cách toàn di n v c
th i gian, không gian, môi tr

ng kinh doanh đ ng th i đ t nó trong m i quan h v i
7


s bi n đ ng c a giá c và các y u t s n xu t. D

i đơy lƠ các ch tiêu đ

c s d ng

trong phân tích hi u qu s d ng tài s n.
Hi u su t s d ng t ng tài s n (s vòng quay t ng tài s n)
Trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh, các doanh nghi p mong mu n tài s n v n
đ ng không ng ng đ đ y m nh t ng doanh thu, t đó lƠ nhơn t góp ph n t ng l i
nhu n cho doanh nghi p. Hi u su t s d ng t ng tài s n có th xác đ nh b ng công
th c sau:
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng t ng tài s n =
T ng tài s n
Ch tiêu này cho bi t m t đ n v tài s n t o ra bao nhiêu đ n v doanh thu thu n,
ch tiêu này càng cao ch ng t các tài s n v n đ ng nhanh, góp ph n t ng doanh thu vƠ
đi u ki n đ nâng cao l i nh n cho doanh nghi p.
N u ch tiêu này th p ch ng t tài s n v n đ ng ch m, có th hàng t n kho, d
dang nhi u, có th tài s n c đ nh ch a ho t đ ng h t công su t làm cho doanh thu c a
doanh nghi p gi m.

T su t sinh l i trên t ng tài s n (ROA)
Ph n ánh hi u qu s d ng tài s n trong ho t đ ng kinh doanh c a công ty và
c ng lƠ m t th c đo đ đánh giá n ng l c qu n lý c a ban lƣnh đ o công ty.
L i nhu n sau thu
ROA =
T ng tài s n
H s nƠy có ý ngh a lƠ v i 100 đ ng tài s n c a công ty s mang l i bao nhiêu
đ ng l i nhu n. M t công ty đ u t tƠi s n ít nh ng thu đ c l i nhu n cao s là t t
h n so v i công ty đ u t nhi u vào tài s n mà l i nhu n thu đ c th p.
H s ROA th ng có s chênh l ch gi a các ngành. Nh ng ngƠnh đòi h i ph i
có đ u t tƠi s n l n vào dây chuy n s n xu t, máy móc, thi t b , công ngh nh các
ngành v n tài, xây d ng, s n xu t kim lo i,… th ng có ROA nh h n so v i các
ngành không c n ph i đ u t nhi u vào tài s n nh ngƠnh d ch v , qu ng cáo, ph n
m m,….
M t trong nh ng khía c nh đ

c quan tâm nh t c a thu nh p trên t ng tài s n là

kh n ng ph i h p c a các ch s tƠi chính đ tính toàn ROA. M t ng d ng th
đ c nh c t i nhi u nh t lƠ mô hình phơn tích Dupont d i đơy:
L i nhu n sau thu
ROA =

Doanh thu thu n
X

Doanh thu thu n

Tài s n bình quân

8

Thang Long University Library

ng


ROA = T su t sinh l i trên doanh thu x Hi u su t s d ng t ng tài s n
T mô hình chi ti t

trên có th th y đ

c các nhân t

nh h

ng đ n kh n ng

sinh l i c a tài s n đó lƠ hi u su t s d ng tài s n và t su t sinh l i trên doanh thu.
Hi u su t s d ng t ng tài s n càng cao ch ng t s c s n xu t c a tài s n càng
nhanh đó nhơn t đ t ng s c sinh l i cho tài s n.
Trên c s đó n u doanh nghi p mu n t ng hi u su t s d ng tài s n thì c n ph i
phân tích các nhân t liên quan, phát hi n các m t tích c c tiêu c c c a t ng nhân t
đ có bi n pháp nâng cao s vòng quay c a tài s n, góp phân nâng cao hi u qu kinh
doanh c a doanh nghi p nói chung.
Khi nghiên c u kh n ng sinh l i c a tài s n c n ph i quan tơm đ n m c t ng c a
v n ch s h u b i hi u su t s d ng tài s n và t su t sinh l i lên doanh thu thu n là
hai nhân t không ph i lúc nƠo c ng t ng n đ nh. M t khác, đ t ng l i nhu n trong
t ng lai c ng c n ph i đ u t thêm. Vi c t ng v n ch s h u ph thu c vào l i
nhu n sau thu và chính sách phân ph i l i nhu n c a doanh nghi p. Do v y c n ph i

k t h p t ng v n ch s h u vƠ t ng nh ng ngu n tài tr t bên ngoài.
Tóm l i, phân tích hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p d a vào mô hình
tƠi chính Dupont đƣ đánh giá đ y đ hi u qu trên m i ph ng di n.
ng th i phát
hi n ra các nhân t nh h ng đ n hi u qu s d ng tài s n đ t đó có các bi n pháp
nâng cao l i nhu n cho doanh nghi p.
Su t hao phí c a tài s n so v i doanh thu thu n
Kh n ng t o ra doanh thu thu n c a tài s n là m t ch tiêu kinh t c b n đ d
ki n v n đ u t khi doanh nghi p mu n m t m c doanh thu thu n nh d ki n, ch
tiêu nƠy ng c l i v i ch tiêu hi u su t s d ng t ng tài s n, ch tiêu nƠy đ c xác
đ nh nh sau:
T ng tài s n
Su t hao phí c a tài s n so v i doanh thu thu n =
Doanh thu thu n
Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích doanh nghi p c n bao nhiêu đ ng tài s n
đ t o ra m t đ ng doanh thu thu n, ch tiêu này càng th p ch ng t hi u qu s d ng
tài s n càng t t, góp ph n ti t ki m tài s n và nâng cao doanh thu thu n trong k .
Su t hao phí c a tài s n so v i l i nhu n
Ch tiêu này ph n ánh kh n ng t o ra l i nhu n sau thu c a các tài s n mà
doanh nghi p đang s d ng cho ho t đ ng kinh doanh, ch tiêu nƠy đ
công th c sau:

9

c xác đ nh theo


T ng tài s n
Su t hao phí c a tài s n so v i l i nhu n =
L i nhu n sau thu

Ch tiêu này cho bi t trong k phơn tích, đ t o ra m t đ ng l i nhu n sau thu
doanh nghi p c n bao nhiêu đ ng tài s n, ch tiêu này càng th p, hi u qu s d ng tài
s n càng cao và càng h p d n nhƠ đ u t vƠ ng c l i.
Th i gian quay vòng ti n
Ch tiêu này cho bi t th i gian quay vòng ti n trong m t k ho t đ ng c a doanh
nghi p. S vòng quay càng cao ch ng t doanh nghi p ho t đ ng không hi u qu và
ng

c l i. Ch tiêu nƠy đ

c xác đ nh nh sau:

Th i gian quay vòng ti n =

K thu ti n
bình quân

+

S ngày t n

-

kho bình quân

S ngày ph i
tr bình quân

1.3.2. Các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n ng n h n
Hi u qu s d ng tài s n ng n h n là m t ph m trù kinh t , ph n ánh tình hình s

d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p đ đ t hi u qu cao nh t trong kinh doanh v i
chi phí th p nh t.
Tài s n ng n h n c a doanh nghi p đ

c s d ng cho các quá trình d tr , s n

xu t vƠ l u thông. Quá trình v n đ ng c a TSNH b t đ u t vi c dùng ti n t mua s m
v t t d tr cho s n xu t, ti n hành s n xu t và khi s n xu t xong doanh nghi p t
ch c tiêu th đ thu v m t s v n d
M i l n v n đ ng nh v y đ

i hình thái ti n t ban đ u v i giá tr t ng thêm.

c g i là m t vòng luân chuy n c a TSNH.

Trong ho t đ ng tài chính c a doanh nghi p các h th ng ch tiêu tƠi chính đ c
đ a ra đ đánh giá các ho t đ ng c a doanh nghi p trong m t niên đ k toán là không
th thi u. Qua quá trình phân tích h th ng ch tiêu này thì doanh nghi p có th đánh
giá hi u qu ho t đ ng c a mình vƠ đ a ra các gi i pháp c n thi t đ kh c ph c khó
kh n trong niên đ ti p theo.
đánh giá khách quan hi u qu s d ng TSNH chúng
ta có th s d ng nhi u ch tiêu nh sau:
Các ch tiêuăđánhăgiáăchungăv TSNH
Hi u su t s d ng tài s n ng n h n
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng TSNH =
TSNH bình quân
TSNH bình quân trong k là bình quân s h c c a TSNH có

đ u k và cu i k .

Ch tiêu này cho bi t m i đ n v giá tr TSNH s d ng trong k đem l i bao
nhiêu đ n v doanh thu thu n. Ch tiêu này th hi n s v n đ ng c a TSNH trong k ,
10

Thang Long University Library


ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng TSNH cƠng cao, đó nhơn góp ph n
nâng cao l i nhu n.
T su t sinh l i c a tài s n ng n h n (ROCA – Return on Current Assets)
Ch tiêu này cho bi t m i đ n v tài s n ng n h n có trong k đem l i bao nhiêu
đ ng l i nhu n sau thu . Ch tiêu này càng cao hi u qu s d ng TSNH t t, góp ph n
nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh
L i nhu n sau thu
T su t sinh l i c a TSNH =
TSNH
Th i gian 1 vòng quay c a TSNH
Ch tiêu nƠy đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n trên m i quan h so sánh
gi a doanh thu thu n và s tài s n ng n h n b ra trong k .
Ch tiêu này cho bi t trong m t n m tƠi s n ng n h n c a doanh nghi p luân
chuy n đ c bao nhiêu vòng hay m t đ ng tài s n ng n h n mang l i bao nhiêu đ ng
doanh thu. S vòng quay càng cao ch ng t tài s n ng n h n v n đ ng càng nhanh,
góp ph n nâng cao doanh thu và l i nhu n cho doanh nghi p.
360
Th i gian quay vòng TSNH =
Hi u su t s d ng TSNH
Ch tiêu v kh n ngăthanhătoán
ơy lƠ nhóm ch tiêu đ

c s d ng đ đánh giá kh n ng c a doanh nghi p trong

vi c đ m b o thanh toán các kho n n khi nó đ n h n. Kh n ng thanh toán c a doanh
nghi p ph n ánh m i quan h tài chính các kho n có kh n ng thanh toán trong k v i
kho n ph i thanh toán trong k . S thi u h t v kh n ng thanh kho n có th đ a
doanh nghi p t i tình tr ng không hoƠn thƠnh ngh a v tr n ng n h n c a doanh
nghi p đúng h n và có th ph i ng ng ho t đ ng. Do đó c n chú ý đ n kh n ng thanh
toán c a doanh nghi p.
H s kh n ng thanh toán ng n h n
H s kh n ngăthanhătoánăng n h n =

Tài s n ng n h n
T ng n ng n h n

H s kh n ng thanh toán ng n h n dùng đ đo l ng kh n ng tr các kho n n
ng n h n b ng các tài s n ng n h n hay nói cách khác lƠ 1 đ ng n ng n h n đ c
đ m b o b ng bao nhiêu đ ng tài s n ng n h n.
H s này càng cao thì kh n ng thanh toán n ng n h n c a doanh nghi p càng
t t và ng c l i. N u kh n ng thanh toán hi n hành nh h n 1 thì doanh nghi p
11


không đ kh n ng thanh toán n ng n h n. Tuy nhiên n u con s này quá cao thì có
ngh a lƠ doanh nghi p đƣ đ u t quá nhi u vào tài s n l u đ ng so v i nhu c u.
H s kh n ng thanh toán nhanh
Là ch tiêu đ c dùng đ đánh giá kh n ng thanh toán t c th i (thanh toán ngay)
các kho n n ng n h n c a doanh nghi p b ng ti n và các kho n t ng đ ng ti n.
Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích, doanh nghi p có th s d ng bao nhiêu đ ng
tài s n ng n h n đ chi tr cho các kho n n ng n h n mà không c n bán hàng t n kho.
Ch tiêu này càng cao thì tình hình tài chính c a doanh nghi p càng t t.

H s kh n ngăthanhătoánănhanhă=

Tài s n ng n h n ậ Hàng t n kho
T ng n ng n h n

H s kh n ng thanh toán t c th i
H s thanh toán t c th i th hi n m i quan h ti n và kho n n đ n h n ph i tr .
Ch tiêu này cho bi t c m t đ ng n ng n h n thì hi n t i doanh nghi p có bao nhiêu
đ n v ti n t tài tr cho nó.
Ch tiêu này càng cao ph n ánh kh n ng thanh toán n c a doanh nghi p là t t,
n u ch tiêu này th p thì kh n ng thanh toán n c a doanh nghi p ch a t t. Tuy nhiên,
h s thanh toán t c th i quá cao t c doanh nghi p d tr quá nhi u ti n m t thì doanh
nghi p b l c h i sinh l i. Các ch n đánh giá m c trung bình h p lý cho t l này
là 0,5. Khi h s này l n h n 0,5 thì kh n ng thanh toán t c th i c a doanh nghi p là
kh quan vƠ ng c l i.
H s kh n ngăthanhătoánăt c th i =

Ti n và các kho năt

ngăđ

ngăti n

T ng n ng n h n
Ch tiêu v hàng t n kho
S vòng quay hàng t n kho
H s vòng quay hàng t n kho th hi n kh n ng qu n tr hàng t n kho. Vòng
quay hàng t n kho là s l n mà hàng hóa t n kho bình quang luân chuy n trong k . H
s vòng quay hàng t n kho đ

c xác đ nh b ng:
Doanh thu thu n

S vòng quay hàng t n kho =
Hàng t n kho
H s vòng quay hàng t n kho th hi n kh n ng qu n tr hàng t n kho. Ch tiêu
này càng cao cho th y doanh nghi p bán hàng nhanh và hàng t n kho không b
nhi u trong doanh nghi p.
12

Thang Long University Library

đ ng


Tuy nhiên, ch s nƠy quá cao c ng không t t vì ch ng t l
trong kho không nhi u n u nhu c u th tr

ng hàng d tr

ng t ng đ t bi n thì có kh n ng doanh

nghi p s không đáp ng đ c nhu c u c a khách hàng. T đó d n đ n doanh nghi p
có kh n ng m t khách hàng và b đ i th c nh tranh giành th ph n.
Th i gian luân chuy n kho trung bình:
Ch tiêu này cho ta bi t s ngày c n thi t đ hàng t n kho quay đ c m t vòng vì
hàng t n kho có nh h ng tr c ti p t i hi u qu s d ng TSNH khâu d tr . Ch
tiêu vòng quay hàng t n kho và s ngày chu chuy n t n kho có quan h t l ngh ch
v i nhau.
Ch tiêu này càng cao cho th y công tác qu n lý hàng t n kho càng t t d n đ n

hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p cƠng cao vƠ ng

c l i.

360
Th i gian luân chuy n kho trung bình =
S vòng quay hàng t n kho
Ch tiêu các kho n ph i thu
Vòng quay kho n ph i thu
Doanh thu thu n
S vòng quay các kho n ph i thu =
Kho n ph i thu khách hàng
đ

Ch tiêu này ph n ánh tính hi u qu c a chính sách tín d ng mà khách hàng nh n
c t doanh nghi p. Ch tiêu này cho bi t kh n ng thu n c a doanh nghi p trong

k phân tích doanh nghi p đƣ thu đ
thu là bao nhiêu.

c bao nhiêu n và s n còn t n đ ng ch a đ

c

T s này càng l n ch ng t t c đ thu h i các kho n ph i thu là cao t c là khách
hàng tr n doanh nghi p càng nhanh. Quan sát s vòng quay kho n ph i thu s cho
bi t chính sách bán hàng tr ch m c a doanh nghi p hay tình hình thu h i n c a
doanh nghi p.
Th i gian thu ti n bình quân
Ch tiêu nƠy đ c đánh giá kh n ng thu h i v n trong các doanh nghi p, trên c

s các kho n ph i thu và doanh thu tiêu th bình quân 1 ngày. Nó ph n ánh s ngày
c n thi t đ thu đ

c các kho n ph i thu.

Vòng quay các kho n
ng c l i. K thu ti n bình
đ c ch c ch n mà còn ph
nh m c tiêu m r ng th tr

ph i thu càng l n thì k thu ti n bình quân càng nh và
quân cao hay th p trong nhi u tr ng h p ch a k t lu n
i xem xét các m c tiêu và chính sách c a doanh nghi p
ng và chính sách tín d ng.
13


360
Th i gian thu ti n bình quân =
S vòng quay các kho n ph i thu
Ch tiêu phán ánh su t hao phí
Su t hao phí c a TSNH so v i doanh thu thu n
Su t hao phí c a TSNH so v i doanh thu cho bi t đ có m t đ ng doanh thu
thu n trong k c n bao nhiêu đ ng giá tr TSNH. Ch tiêu này càng th p ch ng t hi u
qu s d ng TSNH càng cao.
T ng TSNH
Su t hao phí c a TSNH so v i doanh thu =
Doanh thu tu n
Su t hao phí c a TSNH so v i l i nhu n sau thu
Ch tiêu này cho bi t đ có m t đ ng l i nhu n sau thu thì c n bao nhiêu đ ng

TSNH, ch tiêu này càng th p ch ng t hi u qu s d ng TSNH càng cao. Ch tiêu này
lƠ c n c đ các doanh nghi p d toán nhu c u v tài s n ng n h n khi mu n có m c
đ l i nhu n mong mu n.
T ng TSNH
Su t hao phí c a TSNH so v i l i nhu n sau thu =
L i nhu n sau thu
1.3.3. Các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n dài h n
Hi u qu s d ng TSDH ph n ánh m t đ ng giá tr TSDH lƠm ra đ
đ ng giá tr s n l

ng ho c l i nhu n. Hi u qu s d ng TSDH đ

c bao nhiêu

c th hi n qua ch

tiêu ch t l ng, ch tiêu nƠy nêu lên các đ c đi m, tính ch t, c c u, trình đ ph bi n,
đ c tr ng c b n c a hi n t ng nghiên c u. Ch tiêu ch t l ng nƠy đ c th hi n
d i hình th c giá tr v tình hình và s d ng TSDH trong m t th i gian nh t đ nh.
Trong khi s n xu t kinh doanh thì ch tiêu này là quan h so sánh gi a giá tr s n l ng
đƣ đ c t o ra v i giá tr tài s n c đ nh s d ng bình quân trong k ho c là quan h so
sánh gi a l i nhu n th c hi n v i giá tr TSDH s d ng bình quân.
Sau đơy lƠ m t ch tiêu mà các nhà qu n tr th

ng quan tâm nh t.

phân tích

hi u qu s d ng TSDH c a doanh nghi p, khóa lu n t t nghi p xin đ

c phân tích

theo các y u t nh sau:
Các ch tiêuăđánhăgiáăchungăv TSDH
Hi u su t s d ng TSDH
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng TSDH =
T ng TSDH
14

Thang Long University Library


Ch tiêu này cho bi t m t đ ng v n b ra đ u t cho tƠi s n dài h n trong m t k
đem l i bao nhiêu đ n v doanh thu thu n.
Ch tiêu này th hi n s v n đ ng c a TSDH trong k , ch tiêu này càng cao
ch ng t TSDH v n đ ng càng nhanh, hi u su t s d ng tài s n dài h n cao, t đó góp
ph n t o ra doanh thu thu n cƠng cao vƠ lƠ c s đ t ng l i nhu n c a doanh nghi p.
T su t sinh l i c a TSDH
L i nhu n sau thu
T su t sinh l i c a TSDH =
TSDH
Ch tiêu này cho bi t m i đ n v tài s n dài h n có trong k đem l i bao nhiêu
đ ng l i nhu n sau thu . Ch tiêu này càng cao hi u qu s d ng TSDH càng t t, góp
ph n nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh cho doanh nghi p.
Ch tiêu ph n ánh su t hao phí
Su t hao phí c a TSDH so v i doanh thu
T ng TSDH
Su t hao phí c a TSDH so v i doanh thu =
Doanh thu thu n

Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p mu n có m t đ ng doanh thu thu n trong k
thì c n bao nhiêu đ ng giá tr TSDH, đó chính lƠ c n c đ đ u t TSDH chi thích
h p. Ch tiêu nƠy còn lƠ c n c đ xác đ nh nhu c u v n dài h n c a doanh nghi p khi
mu n m c doanh thu nh mong mu n.
Su t hao phí TSDH so v i l i nhu n sau thu
TSDH
Su t hao phí c a TSDH so v i l i nhu n sau thu =
L i nhu n sau thu
Ch tiêu này cho bi t đ có m t h p đ ng l i nhu n sau thu thì c n bao nhiêu
đ ng TSDH bình quân, ch tiêu này càng th p ch ng t hi u qu s d ng TSDH càng
cao, ch tiêu nƠy lƠ c n c đ các doanh nghi p d toán nhu c u v tài s n dài h n khi
mu n có m c đ l i nhu n mong muôn.
Su t hao phí c a TSC
Su t hao phí c aăTSC ă=

NguyênăgiáăTSC ăs d ngăbìnhăquơnăn m
T ng doanh thu

Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p mu n có m t đ ng doanh thu trong k thì c n
bao nhiêu đ ng giá tr TSC , đó lƠ c n c đ đ u t TSC cho phù h p nh m đ t
đ c doanh thu nh mong mu n.
15


1.4. Các nhân t

nhăh

ngăđ n hi u qu s d ng tài s n trong doanh nghi p

đánh giá hi u qu s d ng tài s n, ngoài vi c tính toán và phân tích các ch
tiêu trên, doanh nghi p c ng c n hi u rõ các nhân t tác đ ng t i hi u qu s d ng tài
s n. Trên c s đó, doanh nghi p s đ a ra các chi n l c và k ho ch phù h p v i
t ng giai đo n đ có th phát huy hi u qu s d ng tài s n m t cách t i đa giúp cho
doanh nghi p đ t đ

c nh ng m c tiêu đ ra.

1.4.1. Các nhân t khách quan
Môiătr

ng kinh t

Nhân t này th hi n các đ c tr ng c a h th ng kinh t nh : chu k phát tri n
kinh t , t ng tr ng kinh t , h th ng tài chính ti n t . tình hình l m phát, t l th t
nghi p, các chính sách tài chính – tín d ng c a NhƠ n

c.

Chu k kinh t g m 4 giai đo n: giai đo n t ng tr ng, giai đo n c c th nh, giai
đo n suy thoái và giai đo n ng ng tr . Chu k kinh t tác đ ng đ n hi u qu s d ng
tài s n. B i khi n n kinh t lơm vƠo giai đo n suy thoái hay ng ng tr làm cho s n xu t
kinh doanh kém đi, kh n ng s d ng tài s n c ng b kém theo. Còn khi n n kinh t
giai đo nh t ng tr ng c c th nh thì s n xu t kinh doanh t t, tài s n đ
cách hi u qu nh t.
Các chính sách kinh t c a nhƠ n

c s d ng m t

c, t c đ l m phát, thu nh p trên đ u ng

i

tác đ ng đ n cung c u c a doanh nghi p. N u nh t c đ t ng tr ng cao, các chính
sách c a chính ph khuy n khích doanh nghi p đ u t m r ng s n xu t, s bi n đ ng
ti n t lƠ không đáng k , l m phát đ c gi
m c h p lý, thu nh p trên đ u ng i
t ng,… thì s t o đi u ki n cho doanh nghi p phát tri n s n xu t, nâng cao s d ng tài
s n vƠ ng c l i.
Chính tr - pháp lu t
Trong n n kinh t th tr

ng vai trò c a NhƠ n

c là h t s c quan tr ng. S can

thi p m c đ h p lý c a NhƠ n c vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p là c n thi t và t p trung các n i dung nh : duy trì s n đ nh kinh t , chính
tr , đ nh h ng phát tri n kinh t thông qua h th ng pháp lu t, phát tri n c s h t ng
kinh t xã h i.
Khoa h c công ngh
Khoa h c công ngh m t trong nh ng nhân t quy t đ nh đ n n ng su t lao đ ng
vƠ trình đ s n xu t c a n n kinh t nói chung và c a t ng doanh nghi p nói riêng. S
ti n b c a khoa h c công ngh s t o đi u ki n cho doanh nghi p nơng cao n ng l c
s n xu t, gi m b t chi phí, t ng kh n ng c nh tranh. Tuy nhiên ti n b khoa h c công
ngh c ng lƠm cho tƠi s n c a doanh nghi p b hao mòn vô hình nhanh h n. Có nh ng
16

Thang Long University Library

máy móc, thi t b , quy trình công ngh ,… m i ch n m trên các d án các d th o,
phát minh đƣ tr nên l c h u trong chính th i đi m đó.
Nh v y vi c theo dõi c p nh t s phát tri n c a khoa h c công ngh là h t s c
c n thi t đ i v i doanh nghi p khi l a ch n ph ng án đ u t đ có th đ t đ c hi u
qu cao nh t trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
Th tr

ng

Th tr

ng là nhân t có nh h

ng không nh đ n ho t đ ng s n xu t kinh

doanh c a doanh nghi p, đ c bi t là th tr
tài chính.
Khi th tr

ng đ u vào th tr

ng đ u ra và th tr

ng

ng đ u vào bi n đ ng, giá c nguyên v t li u t ng lên s lƠm t ng chi

phí đ u vào c a doanh nghi p vƠ do đó lƠm t ng giá bán gơy khó kh n cho vi c tiêu
th s n ph m. N u giá bán không t ng lên theo m t t l t ng ng v i t l t ng c a

giá c nguyên v t li u đ u vào cùng s s t gi m v s l ng s n ph m tiêu th s làm
gi m l i nhu n c a doanh nghi p.
N u th tr

ng đ u ra sôi đ ng, nhu c u l n k t h p v i s n ph m c a doanh

nghi p có ch t l ng cao, giá bán h p lý, kh i l ng s n ph m đáp ng nhu c u th
tr ng thì s lƠm t ng doanh thu vƠ l i nhu n cho doanh nghi p
i th c nh tranh
ơy lƠ y u t nh h ng đ n kh n ng t n t i phát tri n c a doanh nghi p. Nhân
t c nh tranh bao g m các y u t vƠ đi u ki n trong n i b ngành s n xu t có nh
h ng tr c ti p đ n quá trình kinh doanh c a doanh nghi p nh khách hƠng nhƠ cung
c p các đ i th c nh tranh các s n ph m thay th ,… Các y u t này s quy t đ nh tính
ch t m c đ c nh tranh c a ngành và kh n ng thu l i nhu n c a doanh nghi p c ng
nh nh h ng đ n hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p vƠ c ng t o ra đ ng l c
phát tri n doanh nghi p.
Môiătr
n

ng qu c t

Các xu h ng chính tr trên th gi i, các chính sách b o h và m c a c a các
c trên th gi i, s m t n đ nh chính tr , tình hình phát tri n kinh t các n c trên

th gi i,… nh h ng tr c ti p đ n ho t đ ng l a ch n và s d ng các y u t đ u vào
c a doanh nghi p. Vì v y môi tr ng qu c t nh h ng đ n ho t đ ng kinh doanh
c ng nh hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p. Môi tr

ng kinh t , chính tr

n

đ nh lƠ c s đ doanh nghi p ti n hành các ho t đ ng kinh doanh.
1.4.2. Các nhân t ch quan
Trìnhă đ ngu n nhân l c: Con ng
h

i luôn đóng vai trò trung tơm vƠ có nh

ng tr c ti p đ n hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p.
17

c bi t trong n n


kinh t th tr

ng nh hi n nay, khi các doanh nghi p ph i c nh tranh nhau m t cách

gay g t thì con ng

i càng kh ng đ nh đ

c mình là nhân t quan tr ng tác đ ng đ n

hi u qu kinh doanh.
B ph n qu n lý doanh nghi p có vai trò quan tr ng đ i v i s t n t i và phát
tri n c a doanh nghi p và quy t đ nh r t l n t i tài s n doanh nghi p. N u trình đ
qu n lý doanh nghi p còn non kém d n t i vi c th t thoát v t t , hƠng hóa d n đ n s
d ng lãng phí tài s n trong doanh nghi p. N u b ph n qu n tr có kh n ng chuyên

môn cao, nh y bén, đ a ra nh ng quy t đ nh k p th i và ho ch đ nh chính sách phù
h p t ng giai đo n thì vi c s d ng tài s n có hi u qu s giúp doanh nghi p s n xu t
kinh doanh t t h n. Trình đ qu n lý doanh nghi p đ c bi u hi n qua cách qu n lý tài
s n chung, qu n lý TSNH và qu n lý TSDH. Qu n lý tài s n ng n h n thông qua chính
sách qu n lý ti n m t, qu n lý các kho n ph i thu, qu n lý hàng t n kho. Qu n lý
TSDH đ c th hi n qua các chính sách qu n lý và các kho n đ u t tƠi chính dƠi h n,
qu n lý tài s n c đ nh.
N u chính sách qu n lý trên hi u qu thì s d ng tài s n trong doanh nghi p đ m
b o cho quá trình s n xu t kinh doanh.
i ng cán b nhân viên tr c ti p tham gia vào quá trình s n xu t thì tay ngh
và ki n th c c a h là r t quan tr ng. N u các lao đ ng có trình đ tay ngh tâm huy t
và có ý th c trách nhi m s giúp doanh nghi p nơng cao n ng su t lao đ ng, tránh hao
h t lãng phí tài s n, góp ph n nâng cao hi u qu s d ng tài s n trong doanh nghi p.
Ng

c l i n u đ i ng nhơn viên có trình đ th p s không th có đ y đ kh

n ng s d ng m t cách hi u qu tài s n. Do đó, doanh nghi p luôn luôn có nh ng
chính sách đƠo t o ngu n nhân l c th ng xuyên cho cán b nhân viên.
Ngành ngh kinh doanh
Doanh nghi p s n xu t kinh doanh trong l nh v c v i b t xu t kh u n n c n đ n
tài s n r t nhi u, các tài s n c đ nh có giá tr l n đ ph c v s n xu t. Vì v y vi c
nâng cao hi u qu s d ng tài s n s giúp cho công ty đ u t trong ngành ngh kinh
doanh c a mình.
Tình hình tài chính doanh nghi p
Tình hình tài chính c a doanh nghi p là y u t ch ch t quy t đ nh đ n quy mô
doanh nghi p và là ngu n hình thành nên tài s n doanh nghi p. Do đó kh n ng huy
đ ng tài chính s ph n ánh s phát tri n c a doanh nghi p và nh h ng l n đ n hi u
qu s d ng tài s n c a doanh nghi p. Doanh nghi p có kh n ng huy đ ng t t s góp
ph n m r ng ho t đ ng đ u t lƠm t ng doanh thu lƠm t ng hi u su t tài s n. Và

ng c l i, n u nh kh n ng huy đ ng v n y u kém thì doanh nghi p không đ m b o
đ c nguyên li u đ u vào, các ho t đ ng s n xu t kinh doanh di n ra và không có kh
18

Thang Long University Library


n ng đ u t đ i m i công ngh , áp d ng k thu t tiên ti n vào s n xu t dó đó không
nơng cao đ

c tài s n.

Kh n ng tƠi chính c a doanh nghi p nh h ng tr c ti p t i uy tín c a doanh
nghi p, t i kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p. Vì v y tình hình tƠi chính tác đ ng
m nh t i hi u qu s d ng tài s n c a chính doanh nghi p đó.
C ăs h t ng c a doanh nghi p
C s h t ng giúp doanh nghi p s d ng tài s n có hi u qu h n. C s h t ng
bao g m tr s làm vi c, c s s n xu t, h th ng bán hàng, nhà kho, b n bƣi,…
C s v t ch t k thu t c a doanh nghi p cƠng đ c b trí h p lý bao nhiêu thì
càng góp ph n đem l i hi u qu b y nhiêu. Ví d môi tr ng làm vi c trong doanh
nghi p đ m b o an toƠn lao đ ng, môi tr

ng v n hóa t t thúc đ y lao đ ng làm vi c

h ng say vƠ tho i mái.
Trình đ k thu t công ngh s n xu t nh h

ng đ n n ng su t ch t l

ng v t

li u. N u công ngh tiên ti n hi n đ i s đem l i nh ng s n ph m t t h n. N u công
ngh s n xu t l c h u hay thi u đ ng b s làm cho ch t l ng s n ph m r t th p và
gây lãng phí nguyên v t li u.

19


K T LU NăCH
Trong ch

ng 1 c a khóa lu n đƣ đ a ra đ

NGă1
c nh ng c s lý lu n chung v vi c

s d ng và qu n lý tài s n trong doanh nghi p, các ch tiêu đ đánh giá đ
s d ng tài s n trong doanh nghi p. Qua đó, ch ra nh ng nhân t
qu s d ng tài s n trong doanh nghi p.
Trong ch

ng 2, trên c s lý lu n chung đƣ nêu

ch

nh h

c hi u qu
ng đ n hi u

ng 1, khóa lu n s ti n

hành phân tích khái quát tình hình kinh doanh c a Công ty TNHH Th ng M i H ng
Long , th c tr ng qu n lý t ng tài s n g m tài s n ng n h n và tài s n dài h n thông
qua vi c s d ng các ch tiêu tài chính.

20

Thang Long University Library


CH

NGă2. TH C TR NG CÔNG TÁC S D NG TÀI S N T I
CỌNGăTYăTNHHăTH
NGăM IăH
NGăLONG

2.1. Gi i thi u v Công ty Trách nhi m h u h năTh

ngăm iăH

ngăLong

2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty Trách nhi m h u h n
Th ng m i H ng Long
 Tên công ty: Công ty Trách nhi m h u h n Th


a ch : S 3043,

i l Hùng V

ng, ph

ng m i H

ng Long

ng Vơn C , thƠnh ph Vi t Trì,

t nh Phú Th .
 Mã s thu : 2600399968
Công ty TNHH TM H

ng Long lƠ Công ty TNHHH hai thƠnh viên tr lên, là

doanh nghi p ngoài qu c doanh đ

c thành l p theo Gi y ch ng nh n đ ng ký kinh

doanh s 1802 0000568 do Phòng đ ng ký kinh doanh – S K ho ch vƠ đ u t t nh
Phú Th c p ngày 10/9/2007. Ngành ngh kinh doanh chính c a công ty là:
 S n xu t kinh doanh ng gi y;
 S n xu t kinh doanh h t nh a tái sinh;
 S n xu t kinh doanh và gia công v i nh a, các s n ph m nh a PP và PE;
 Cho thuê nhƠ x

ng.

i ng nhơn viên công nhơn lơu n m v i 40% cán b nhân viên công nhân trên
10 n m, 30% nhơn viên công nhơn trên 5 n m. Công ty s d ng nh ng cán b qu n lý
s n xu t dày d n kinh nghi m nh t t 5 đ n trên 10 n m kinh nghi m và có b ng t
cao đ ng, đ i h c đ n th c s .
Phòng ki m tra ch t l ng đ c trang b nh ng d ng c máy test t đ ng hi n
đ i nh t nh m ph c v quá trình test s n ph m liên t c, vì v y s m ph m c a công ty
luôn mang l i ch t l

ng t t nh t.

X lý ph n h i t khách hàng nhanh nh t trong vòng 24 gi khi nh n đ c ý ki n
ph n h i chúng tôi s kh c ph c và c i ti n ngay, luôn luôn l ng nghe m i ý ki n c a
khách hàng ph n h i.
T n m 2010, trong k ho ch t ng b

c m r ng s n xu t vƠ t ng s n l

nh m đáp ng t t h n n a nhu c u ngƠy cƠng đa d ng c a ng

ng

i tiêu dùng. Nhà máy

đ u t m r ng thêm 2 dây chuy n s n xu t v i t ng công su t 3000 t n/tháng.
Trong quá trình phát tri n, công ty luôn xác đ nh rõ m c tiêu, chính sách, ch t
l ng, coi ch t l ng s n ph m lƠ đi u quan tr ng nh t, đáp ng th a mãn m i yêu
c u c a khách hàng.
21

2.1.2. C c u t ch c c a Công ty TNHH Th

ng m i H

S ăđ 2.1.ăS ăđ c ăc u t ch c c a Công ty TNHHăTh

ng Long
ngăm iăH

năgLong

Giám đ c

Phòng tài

Phó giám đ c

Phó giám đ c

Phòng hành

chính - k toán

kinh doanh

s n xu t

chính nhân s

Phòng v t t

thi t b

X

Phòng kinh
doanh XNK

ng s n
xu t 1

X

ng s n
xu t 2

(Ngu n: Phòng hành chính nhân s )
V i m c tiêu ho tăđ ng c a Công ty là: Không ng ng phát tri n kinh doanh
trên l nh v c s n xu t, gia công và kinh doanh v i b t nh a, s n xu t h y nh a tái sinh,
đ m b o l i ích cho các thành viên góp v n c a Công ty, c i thi n đi u ki n làm vi c,
nâng cao thu nh p vƠ đ i s ng ng

i lao đ ng trong Công ty, góp ph n cùng s phát

tri n c a đ t n c.
D a vƠo đ c đi m c a ngành s n xu t và gia công, Công ty đƣ không ng ng hoàn
thi n b máy t ch c sao cho phù h p v i nhi m v s n xu t kinh doanh mƠ đ n v
đ m nhi m cùng v i n n c ch th tr ng m i. Công ty càng ngày càng hoàn thi n
sao cho b máy qu n lí ngày càng g n nh và hi u qu .
Giámăđ c: lƠ ng

i đ ng đ u công ty, có ch c n ng nhi m v nh sau:

Xây d ng chi n l

c và k ho ch phát tri n doanh nghi p c ng nh các k ho ch

ng n h n và dài h n. HƠng n m t ch c th c hi n k ho ch, các ph
doanh.

ng án kinh

T ch c đi u hành m i ho t đ ng c a công ty và ch u trách nhi m v toàn b k t
qu kinh doanh c a doanh nghi p
Phóăgiámăđ c kinh doanh: tr lý Giám đ c, giúp Giám đ c đi u hành ho t đ ng
c a doanh nghi p trong m ng kinh doanh.

22

Thang Long University Library


Qu n lý vƠ đi u ph i m i công vi c liên quan đ n khách hàng và ho t đ ng tiêu
th s n ph m theo chi n l

c kinh doanh c a doanh nghi p bao g m: marketing, bán

hàng và h th ng phân ph i, đ i lý,…
Thi t l p m c tiêu, k ho ch và phân b ngu n nhân l c cho phù h p nh m đáp
ng t i đa nhu c u công vi c.
Xây d ng vƠ đ xu t các chi n l

sóc khách hàng

c v kinh doanh, marketing, bán hƠng vƠ ch m

Th c hi n các công vi c phát sinh theo ch đ o t giám đ c
T ch c th c hi n k ho ch kinh doanh vƠ ph ng án đ u t c a doanh nghi p.
Ch u trách nhi m xem xét, ký duy t k ho ch v doanh s , l i nhu n, h ng phát tri n
vƠ t ng tr

ng c a doanh nghi p.

Phóăgiámăđ c s n xu t:
L p các k ho ch kinh doanh và tri n khai th c hi n các k ho ch đó.
Thi t l p, giao d ch tr c ti p v i h th ng khách hàng, h th ng nhà phân ph i,
th c hi n ho t đ ng s n xu t theo k ho ch kinh doanh c a phòng kinh doanh đ ra.
Ph i h p v i các b ph n liên quan nh m mang đ n s n ph m v i ch t l

ng t t

nh t.
Phòng tài chính ậ k toán:
Có ch c n ng qu n lý toàn b tài s n v m t giá tr v n s n xu t kinh doanh c a
toàn b công ty, t ch c và th c hi n công tác tài chính k toán th ng kê t i công ty.
Ch u trách nhi m tr
nhƠ n c.

c ban giám đ c v vi c th c hi n ch đ tài chính k toán c a

B máy k toán c a doanh nghi p đ

c t ch c theo hình th c k toán t p trung,

t i công ty ch có m t phòng k toán duy nh t t i tr s đ th c hi n toàn b công vi c
tài chính k toán th ng kê. Phòng tài chính k toán đ c t ch c nh sau:
K toán tr ng: LƠ ng i ph trách phòng và ch u trách nhi m tr c ban lãnh
đ o công ty v vi c t ch c công tác k toán, th c hi n ch đ tài chính k toán hi n
hƠnh, t v n tham m u cho giám đ c trong công tác qu n lý kinh t , tƠi chính vƠ đi u
hành ho t đ ng s n xu t kinh doanh t i công ty.
K toán t ng h p và k toán TSC : Có ch c n ng t ch c h ch toán k toán
t ng h p trên máy vi tính, l p các s sách, báo cáo tƠi chính đ nh k theo quy đ nh, xác
đ nh k t qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty.
Theo dõi v s l ng, hi n tr ng và giá tr TSC hi n có, tình hình t ng gi m
TSC , tính vƠ trích kh u hao, phân b kh u hao cho các TSC h u hình và vô hình
23


c a công ty. Giám sát ch t ch vi c mua s m, đ u t , b o qu n TSC , tham gia k
ho ch s a ch a TSC vƠ d toán chi phí s a ch a TSC ...
K toán chi phí giá thành:
i v i chi phí gián ti p: Qu n lý tình hình th c hi n h n m c chi phí c a các b
ph n theo qui đ nh. nh k , t p h p chi phí gián ti p c a các tháng tr c báo cáo ban
lƣnh đ o, phát hi n các chi phí không h p lý vƠ đ xu t các bi n pháp.
i v i chi phí s n xu t và giá thành s n ph m: T ch c t p h p và phân b t ng
lo i chi phí s n xu t theo đúng đ i t ng t p h p chi phí s n xu t đƣ xác đ nh. Tính
toán giá thƠnh vƠ giá thƠnh đ n v c a các đ i t ng tính giá thƠnh theo đúng kho n
m c qui đ nh vƠ đúng kì tính giá thƠnh...
K toán ngân hàng và công n
Tr c ti p giao d ch v i ngân hàng, t ch c tín d ng. Ki m tra đ i chi u ch t ch
tình hình thu chi t tài kho n ti n g i c a các ngơn hƠng, th ng xuyên đ i chi u gi a
s sách k toán c a công ty v i s ph ngân hàng. Theo dõi chi ti t s ti n vay đƣ tr ,

s ti n còn ph i tr cho t ng đ i t ng vay...
Phân lo i các kho n ph i thu, ph i tr , m s theo dõi công n đ i v i khách
hàng và ch n . Ki m tra tính h p l , h p pháp c a ch ng t mua v t t , hƠng hóa...
Th qu và k toán ti n l

ng, BHXH: qu n lí ti n m t c a công ty, thu chi ti n

m t và t m ng cho cán b công nhân viên. Th c hiên tính và phân b ti n l
BHXH, BHYT, KPC theo quy đ nh c a nhƠ n c.

ng, ti n

Phòng hành chính ậ nhân s
Ch c n ng
Tham m u, giúp vi c cho giám đ c công ty th c hi n các vi c trong l nh v c t
ch c lao đ ng, qu n lý và b trí nhân l c, b o h lao đ ng. ch đ chính sách, ch m
sóc s c kh e cho ng i lao đ ng, b o v nhân s theo lu t và quy ch công ty.
Ki m tra, đôn đ c các b ph n trong công ty th c hi n nghiêm túc n i quy, quy
ch c a công ty.
LƠ đ u m i liên l c cho m i thông tin c a giám đ c công ty.
Nhi m v
 Công tác v n phòng:
i n i: Công tác n i v c a c quan, ti p nh n, t ng h p thông tin, x lý thông
tin theo ch c n ng, quy n h n c a phòng.
i ngo i: ti p khách, ti p nh n t ng h p thông tin t bên ngoài công ty, x lý
các thông tin đó trong quy n h n c a phòng.
24

Thang Long University Library

So n th o v n b n, trình giám đ c ký các v n b n đ i n i, đ i ngo i và ph i ch u
trách nhi m tr

c giám đ c v giá tr pháp lý c a v n b n đó.

Phát hƠnh, l u tr , b o m t con d u c ng nh các tƠi li u đ m b o chính xác, k p
th i, an toàn.
 Công tác t ch c, ch đ chính sách:
Tuy n d ng, qu n lý nhân s , đi u đ ng, thuyên chuy n nhân s .
Gi i quy t các ch đ chính sách đ i v i ng
ch công ty.
Theo dõi công tác thi đua khen th

i lao đ ng theo lu t đ nh và quy

ng c a công ty.

L u tr và b sung h s cán b công nhân viên k p th i, chính xác.
T ch c các l p h c, đƠo t o b i d

ng ki n th c cho nhân viên.

 Công tác b o h lao đ ng:
Qu n lý công tác v sinh, an toƠn lao đ ng, phòng ch ng cháy n khu v c v n
phòng, nhƠ x

ng,…

L p k ho ch ki m tra, theo dõi, duy trì vi c th c hi n ch đ b o h lao đ ng

trong toàn công ty.
Ch m sóc s c kh e cho ng
xu t, c p c u tai n n lao đ ng,…

i lao đ ng: t ch c khám s c kh e đ nh k vƠ đ t

 Công tác khác: th c hi n các nhi m v có tính đ t xu t theo l nh c a giám đ c
công ty.
2.1.3. Phân tích ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty TNHH Th
H ng Long
Trong nh ng n m qua, công ty TNHH Th

ng M i H

ng m i

ng Long đƣ n l c m

r ng th tr ng đ ng th i c ng m r ng m t hàn g tiêu th , luôn luôn đ i m i công
ngh s n xu t, trang thi t b hi n đ i,…
n nay sau nhi u n m thƠnh l p và ho t
đ ng, công ty đƣ lƠ th ng hi u có uy tín trong n c vƠ n c ngoài v i nh ng k t qu
kinh doanh ngƠy cƠng đ

c nâng cao.

Ngày nay, nh m đáp ng nhu c u th tr

ng, công ty đƣ vƠ đang t p trung tr ng

đi m vƠo hai l nh v c là s n xu t và xu t kh u. V i dây chuy n hi n đ i nh p kh u
hoàn toàn t n c ngoài và công ngh s n xu t tiên ti n các s n ph m c a công ty có
ch đ ng v ng ch c vƠ đ c s tín nhi m c a khách hàng.
Tình hình ho t đ ng kinh doanh c a Công ty TNHH Th
đ

c th hi n qua b ng sau:

25

ng M i H

ng Long