THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN NGẮN HẠN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN VANG THĂNG LONG

CH

1.1

NGă1 C ăS LÝ LU NăC ăB N HI U QU S
NG N H N TRONG DOANH NGHI P

D NG TÀI S N

Tài s n ng n h n trong doanh nghi p

1.1.1 Khái ni m và phân lo i doanh nghi p
1.1.1.1 Khái ni m doanh nghi p
Theoăđi u 4 lu t doanh nghi păn mă2014ăđ nhăngh a:ă“Doanhănghi p là t ch c
kinh t có tên riêng, có tài s n, có tr s giao d ch năđ nh,ăđ căđ ngăkýăthànhăl p
theoăquyăđ nh c a pháp lu t nh m m căđíchăkinhădoanh”.ă
C năc vàoăđ nhăngh aătrênăthìădoanhănghi p có nh ngăđ căđi m sau:
 Làăđ năv kinh t , ho tăđ ngătrênăth

ngătr

ng, có tr s giao d ch năđ nh, có

tài s n;
 ưăđ

căđ ngăkýăkinhădoanh;ă

 Ho tăđ ng kinh doanh.
Lu t doanh nghi pă 2014ă c ngă gi i thích kinh doanh là vi c th c hi n liên t c
m t, m t s ho c t t c cácăcôngăđo n c aăquáătrìnhăđ uăt ,ăt s n xu tăđ n tiêu th

s n ph m ho c cung ng d ch v trên th tr ng nh m m că đíchă sinhă l i.ă Nh ă v y
doanh nghi p là t ch c kinh t v l i, m c dù th c t m t s t ch c doanh nghi p có
các ho tăđ ng không hoàn toàn nh m m c tiêu l i nhu n.
1.1.1.2 Phân lo i doanh nghi p
a. Theo b n ch t kinh t c a ch s h u
Doanh nghi păđ c chia ra làm ba lo i hình chính d a trên hình th c và gi i h n
trách nhi m c a ch s h u:
 Doanh nghi păt ănhână
 Doanh nghi p h p danh
 Doanh nghi p trách nhi m h u h n
b. C năc vào hình th c pháp lý doanh nghi p
Theo lu t doanh nghi p 2014 thì hình th c pháp lý c a các lo i hình doanh
nghi p t i Vi t Nam bao g m:
 Công ty trách nhi m h u h n (bao g m Công ty trách nhi m h u h n hai
thành viên tr lên và Công ty trách nhi m h u h n m t thành viên) là doanh nghi p mà
các thành viên trong Công ty ch u trách nhi m v các kho n n vàă ngh aă v tài s n
khác c a Công ty trong ph m vi s v năđi u l c a Công ty.

1


 Công ty c ph n là doanh nghi p mà v năđi u l c a Công ty đ c chia thành
nhi u ph n b ng nhau g i là c ph n. Cá nhân hay t ch c s h u c ph n c a doanh
nghi păđ c g i là c đôngăvàăch u trách nhi m v các kho n n vàăcácăngh aăv tài
s n khác trong ph m vi s v năđưăgópăvàoădoanhănghi p.
 Công ty h p danh là doanh nghi pătrongăđóăcóăítănh t hai thành viên là ch s
h u c a Công ty,ă cùngă kinhă doanhă d i m t cái tên chung (g i là thành viên h p
danh). Thành viên h p doanh ph i là cá nhân và ch u trách nhi m b ng toàn b tài s n
c a mình v cácăngh aăv c a Công ty. Ngoài ra trong Công ty h p danh còn có các
thành viên góp v n.

 Doanh nghi pă t ă nhână làă doanhă nghi p do m t cá nhân làm ch và t ch u
trách nhi m b ng toàn b tài s n c a mình v m i ho tăđ ng c a doanh nghi p. M i cá
nhân ch đ c quy n thành l p m t doanh nghi păt ănhân.
n

 Các doanh nghi p có v năđ uăt ăn căngoàiăđ c thành l p theo Lu tăđ uăt ă
căngoàiă1996ăch aăđ ngăkíăl i hay chuy năđ iătheoăquyăđ nh.
c. C năc vào ch đ trách nhi m

C năc vào ch đ trách nhi m có th phân lo i các doanh nghi p thành có ch
đ trách nhi m vô h n và ch đ trách nhi m h u h n.
 Doanh nghi p có ch đ trách nhi m vô h n: là lo i hình doanh nghi p mà
đóăch s h u doanh nghi păcóăngh aăv ph i tr n thay cho doanh nghi p b ng t t c
tài s n c a mình, khi doanh nghi pă khôngă đ tài s nă đ th c hi n các ngh a v tài
chính c a nó. Theo pháp lu t Vi t Nam, có hai lo i doanh nghi p có ch đ trách
nhi m vô h n là doanh nghi păt ănhânăvà Công ty h p danh.
 Doanh nghi p có ch đ trách nhi m h u h n: là nh ng doanh nghi p mà đóă
ch s h u ch ph i ch u trách nhi m v m i kho n n vàăngh aăv tài chính c a doanh
nghi p trong ph m vi s v năđưăgópăvàoădoanhănghi p.ă i uăđóăcóăngh aălàăkhiăs tài
s n c a doanh nghi păkhôngăđ đ tr n thì ch s h uăkhôngăcóăngh aăv ph i tr n
thay cho doanh nghi p.
1.1.2 Ho t đ ng c b n c a doanh nghi p
1.1.2.1 Ho t đ ng huy đ ng v n
Trongă đi u ki n n n kinh t th tr ngă thìă cácă ph ngă th că huyă đ ng v n c a
doanh nghi păđ căđaăd ng hóa. Tùy theo tình hình phát tri n th tr ng tài chính c a
m i qu c gia, tùy theo lo i hình th c doanh nghi păvàăcácăđ căđi m ho tăđ ng kinh
doanh c th mà m i doanh nghi p có hình th că huyă đ ng v n khác nhau. V n c a
doanh nghi p bao g m v n ch s h u và n .
V n ch s h uăđ

căhuyăđ ng t :

2

Thang Long University Library


 V năgópăbanăđ u
 L i nhu n không chia
 Phát hành c phi u m i
Các hình th căhuyăđ ng n ch y uălàăhuyăđ ng t :
 Tín d ng ngân hàng
 Tín d ngăth

ngăm i

 Tín d ng thuê mua
 Phát hành trái phi u
1.1.2.2 Ho t đ ng s n xu t kinh doanh
Trong th iăđ i ngày nay, ho tăđ ng s n xu t t o ra c a c i v t ch t và d ch v
luôn g n li n v i cu c s ng c aăconăng i, công vi c s n xu t thu n l i khi các s n
ph m t oăraăđ c th tr ng ch p nh n t călàăđ ng ý s d ng s n ph măđó.ă
đ c
nh ăv y thì các ch th ti n hành s n xu t ph i có kh n ngăkinhădoanh.ă
Ho tăđ ng kinh doanh là ho tăđ ngămuaăbánătraoăđ i hàng hóa và d ch v gi a
các doanh nghi p v i nhau ho c gi a các doanh nghi p v iăng i tiêu dùng cu i cùng
v i m căđíchălàăthuăđ c l i nhu n nh m m căđíchăm r ng s n xu t kinh doanh.
V y ho tăđ ng s n xu tăkinhădoanhăđ c hi u là m t quá trình liên t c t nghiên
c u th tr ngăvàătìmăcáchăđápă ng nhu c uăđóăthôngăquaăvi c th a mãn nhu c uăng i
tiêuădùngăđ đ tăđ c m căđíchăkinhădoanhăc a doanh nghi p

căđi măc ăb n cùng ho tăđ ng s n xu t kinh doanh là:
 Ho tăđ ng kinh doanh luôn ch u s chi ph i c a các quy lu t kinh t , h th ng
chính sách và lu t pháp c aă nhàă n
khác.

că c ngă nh ă cácă y u t môiă tr

 Ph i nghiên c uăphânătíchăđ xácăđ nhăđ
 Xây d ngăđ

c chi năl

c nhu c u c a th tr

ng kinh doanh
ng

c kinh doanh trênăc ăs huyăđ ng và s d ng h p lý

c a ngu n l c c a doanh nghi p
1.1.2.3 Ho t đ ng khác
Khi doanh nghi p ho tă đ ng, ngu n thu c a doanh nghi p không ch t ho t
đ ng s n xu t kinh doanh chính c a doanh nghi păđóămàăngu n thu có th xu t phát t
nhi u ho tăđ ng khác, bao g m thu nh p t chuy nănh ng v n, chuy nănh ng b t
đ ng s n; thu nh p t quy n s h u, quy n s d ng tài s n; thu nh p t chuy n
nh ng, cho thuê, thanh lý tài s n; thu nh p t lãi ti n g i, cho vay v n, bán ngo i t ;
hoàn nh p các kho n d phòng; thu kho n n khóăđòiăđưăxóaănayăđòiăđ c; thu kho n

3

n ph i tr khôngăxácăđ nhăđ c ch ; kho n thu nh p t kinh doanh c a nh ngăn mă
tr c b b sót và các kho n thu nh p khác, k c thu nh p nh năđ c t ho tăđ ng s n
xu t, kinh doanh bên ngoài Vi t Nam.
Thu nh p t ho tă đ ng chuy nă nh ng b tă đ ng s n; chuy nă nh ng d án
(không g n li n v i chuy nă nh ng quy n s d ngă đ t, chuy nă nh ng quy n thuê
đ t); chuy nănh ng quy n th c hi n d án, chuy nănh ng quy năth mădò,ăkhaiăthác,ă
ch bi n khoáng s n theoăquyăđ nh c a pháp lu t ph i h chătoánăriêngăđ kê khai n p
thu thu nh p doanh nghi p v i m c thu su tă25%,ăkhôngăđ căh ngă uăđưiăthu
thu nh p doanh nghi păvàăkhôngăđ c bù tr v i thu nh p ho c l c a các ho tăđ ng
s n xu tăkinhădoanhăkhác.ăTr ng h p doanh nghi p có các ho tăđ ng chuy nănh ng
b tă đ ng s n; chuy nă nh ng d án (không g n li n v i chuy n quy n s d ngăđ t,
chuy n quy năthuêăđ t); chuy nănh ng quy n th c hi n d án, chuy nănh ng quy n
th mădò,ăkhaiăthác,ăch bi n khoáng s n theo quy đ nh c a pháp lu tăthìăđ c bù tr
lãi, l c a các ho tăđ ng này v iănhauăđ kê khai n p thu thu nh p doanh nghi p.
1.1.3 Tài s n ng n h n c a doanh nghi p
1.1.3.1 Khái ni m tài s n ng n h n
Trong n n kinh t ngày nay, có nhi u ngành ngh m i liên t că raă đ i d nă đ n
quan ni m tài s năngàyăcàngăđ c m r ng. Tài s n là t t c nh ng ngu n l c có giá
tr thu c s h u c a doanh nghi p và là y u t không th thi u c a m i quá trình s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Khác v iăt ăli uălaoăđ ng,ăđ iăt ngălaoăđ ng ch
tham gia vào m t chu kì s n xu t,ă đ n chu kì s n xu t sau l i ph i s d ngă cácă đ i
t ngălaoăđ ng khác. Ph n l năcácăđ iăt ngălaoăđ ng thông qua quá trình ch bi năđ
h p thành th c th c a s n ph mănh ăbôngăthànhăs i, các thành th y tinh, m t s khác
b m tăđiănh ănhiênăli u. B t kì ho tăđ ng s n xu tăkinhădoanhănàoăc ngăc n ph i có
cácăđ iăt ngălaoăđ ng.ăL ng ti n ngătr căđ th a mãn nhu c u v cácăđ iăt ng
laoăđ ng g i là v n ng n h n c a doanh nghi p.
Nh ăv y:ă“Tài s n ng n h n là m t kho n m c trong b ng cân đ i k toán bao
g m t t c lo i tài s n có th d dàng chuy n đ i sang ti n m t trong vòng 1 n m ho c
trong 1 chu k s n xu t kinh doanh. Tài s n ng n h n bao g m ti n m t và các kho n

t ng đ ng ti n, các kho n ph i thu ng n h n, các kho n đ u t tài chính ng n h n,
hàng t n kho và nh ng tài s n khác có tính thanh kho n cao”.
Tài s n ng n h n quan tr ng trong quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p b iăđóălàălo i tài s năđ c s d ng trong ho tăđ ng kinh doanh hàng ngày, chi
tr cho các chi phíăphátăsinhăđ t o ra s n ph m.ăC ăc u c a các lo i tài s n ng n h n
c a doanh nghi p s n xu tăkinhădoanhăth ng chi m t tr ng cao trong t ng tài s n.
Gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n có nhăh ngăđ n vi c

4

Thang Long University Library


hoàn thành ch tiêu kinh doanh c a doanh nghi p. M c dù ph n l nă cácă tr ng h p
phá s n trong kinh doanh là h qu c a nhi u y u t , ch không ph i do vi c qu n tr
tài s n ng n h n quy tăđ nh t t c .ăNh ngăc ngăph i th y r ng s qu n lý không t t các
lo i tài s n ng n h n và các kho n n ng n h nălàănguyênănhânăđ u tiên d năđ n nh ng
th t b i c a doanh nghi p.
Trong doanh nghi p, tài s n ng n h năđ c phân bi t v i tài s n dài h n nh ng
đ căđi m v luân chuy n. Khi tham gia vào quá trình s n xu t kinh doanh, khác v i tài
s n dài h n ch d ch chuy n t ng ph n vào giá thành s n ph m, thì tài s n ng n h n
d ch chuy n toàn b và m t l n vào giá tr s n ph m. Chính vì v y, tài s n ng n h n
ch tham gia vào m t chu k s n xu t kinh doanh và khi k t thúc chu k s hoàn thành
m t vòng luân chuy n. Ngoài ra, trong quá trình luân chuy n ngày, tài s n ng n h n
liên t căthayăđ i hình thái. Trong doanh nghi p s n xu t, s thayăđ iănàyăđ c th hi n
qua chu trình: T-H-SX-H’-T’.ăM đ u chu k s n xu t kinh doanh, tài s n ng n h n có
hình thái ti n t .ăSauăđóăchuy n sang hình thái nguyên v t li u d tr . Qua quá trình
s n xu t, các nguyên v t li u d tr thành thành ph m hay bán thành ph m. K t thúc
quáătrìnhănày,ăkhiăđưătiêuăth đ c thành ph m, tài s n ng n h n l i quay tr v hình
thái ban đ u.ă i v i doanh nghi păth ngăm i, quá trình này bao g m: T-H-T’.ăTàiă

s n ng n h năc ngăcóăhìnhătháiăbanăđ u là ti n t ,ăsauăđóăchuy n sang hàng hóa và cu i
cùng quay tr l i hình thái ti n t .ăNh ăv y, có th nói tài s n ng n h n luôn tham gia
vào t t c các khâu c a quá trình s n xu t kinh doanh thông qua s v năđ ngăth ng
xuyênăvàăthayăđ i các hình thái. T đóăcóăth th y r ngăđ căđi m c a tài s n ng n h n
bao g m nh ngăđi m sau:
 Tài s n ng n h n có tính thanh kho năcaoănênăđápă ngăđ
toán c a doanh nghi p.

c kh n ngăthanh

 Tài s n ng n h n là m t b ph n c a ngu n v n s n xu t nên nó v năđ ng và
luân chuy n liên t c trong m iăgiaiăđo n c a quá trình s n xu t kinh doanh.
 Tài s n ng n h n có th d dàng chuy năđ i t d ng v t ch t sang ti n t nên
vi c qu n lý là r t ph c t p.
1.1.3.2 Vai trò c a tài s n ng n h n
ti n hành s n xu t, ngoài TSDH nh ămáyămóc,ăthi t b ,ănhàăx ng... doanh
nghi p ph i b ra m tă l ng ti n nh tă đ nhă đ mua s m hàng hóa, nguyên v t li u.
ph c v cho quá trình s n xu t.ăNh ăv y, TSNHălàăđi u ki năđ uătiênăđ doanh nghi p
điă vàoă ho tăđ ngăhayănóiăcáchăkhácăTSNHălàăđi u ki n tiên quy t c a quá trình s n
xu t kinh doanh.

5


Ngoài ra tài s n ng n h nă cònă đ m b o cho quá trình tái s n xu t c a doanh
nghi păđ c ti năhànhăth ng xuyên, liên t c. Tài s n ng n h n còn là công c ph n
ánhăđánhăgiáăquáătrìnhămuaăs m, d tr , s n xu t, tiêu th c a doanh nghi p.
Tài s n ng n h n còn có kh n ngăquy tăđ nhăđ n quy mô ho tăđ ng c a doanh
nghi p. Trong n n kinh t th tr ng, doanh nghi p hoàn toàn t ch trong vi c s
d ng v n nên khi mu n m r ng quy mô c a danh nghi p ph iăhuyăđ ng m tăl ng

v n nh tăđ nhăđ đ uăt ăítănh tălàăđ đ d tr v tăt ăhàngăhóa.ă
Tài s n ng n h n còn giúp cho doanh nghi p ch păđ c th iăc ăkinhădoanhăvàă
t o l i th c nh tranh cho doanh nghi p. Tài s n ng n h n còn là b ph n ch y u c u
thành nên giá thành s n ph mădoăđ căđi m luân chuy n toàn b m t l n vào giá tr s n
ph m. Giá tr c aăhàngăhóaăbánăraăđ cătínhătoánătrênăc ăs bùăđ păđ c giá thành s n
phâm c ng thêm m t ph n l i nhu n.ăDoăđó,ătàiăs n ng n h năđóngăvaiătròăquy tăđ nh
trong vi c tính giá c c a hàng hóa bán ra.
1.1.3.3 Phân lo i tài s n ng n h n
Vi c qu n lý và s d ng TSNH mu n ti n hành m t cách khoa h c và hi u qu
đòiăh i nhà qu n lý ph i n măđ c thành ph n và k t c u c a TSNH, t đóăcóăcácăbi n
phápăđi u ch nh và nâng cao hi u su t s d ngăTSNH.ăNg i ta s d ng các tiêu th c
khácă nhauă đ phân lo i TSNH tùy thu c vào m c tiêu c a nhà qu n lý. Có hai tiêu
th c phân lo i ch y uă th ngă đ c s d ng: phân lo i theo hình thái bi u hi n và
phân lo i theo vai trò c aăTSNHăđ i v i quá trình s n xu t kinh doanh.
a. Phân lo i theo hình thái bi u hi n

Theo hình thái bi u hi n,ăTSNHăđ
Ti n và các kho n t

ngăđ

căphânăchiaănh ăsau:

ngăti n: 

G m ti n m t t i qu , ti n g i ngân hàng, ti năđangăchuy n, ti năd i d ng séc
các lo i, ti n trong th tín d ng và trong tài kho n ATM. Ti n là lo i tài s n có tính
thanh kho n cao nh t,ăđ ngăđ u tiên bên tài s n trên b ngăcânăđ i k toán. Lo i tài s n
này có th d dàng chuy năđ i thành các tài s n khác ho căthanhătoánăcácăngh aăv tài
chính cho doanh nghi p, b i v y nó cho phép doanh nghi p duy trì kh n ngăchiătr và

phòng tránh r i ro thanh toán. Bên c nhăđóăcácătàiăs n d ngăđ c bi tănh :ăvàng,ăb c,ăđáă
quý,ăkimăkhíăquýăđ c dùng ch y u cho m căđíchăd tr . Tuy nhiên, ti n m tăc ngălàă
lo i tài s n không ho c g nănh ăkhôngăsinhăl i, b i v y vi c gi ti n m t m căđ
nàoăđ v aăđ m b o an toàn v a ti t ki m v n l i là m t câu h i quan tr ng c n nhà
qu n tr tài chính quan tâm gi i quy t. 
uăt ătàiăchínhăng n h n:

6

Thang Long University Library


M c tiêu c a các doanh nghi p là vi c s d ng các lo i tài s n sao cho hi u qu
đ tă đ c là nh t. Các lo i ch ng khoán g nă nh ă ti n m tă đ c gi vaiă tròă nh ă m t
“b căđ m”ăchoăti n m t vì n u s d ăti n m t nhi u doanh nghi p có th đ uăt ăvàoă
nh ng lo i ch ng khoán có kh n ngă thanhă kho nă cao,ă nh ngă khiă c n thi t thì hoàn
toànăc ngăcóăth chuy năđ i chúng sang ti n m t m t cách d dàng và ít t n kém chi
phí.ăDoăđóătrongăvi c qu n tr tàiăchínhăng i ta s d ng nh ng lo i ch ng khoán có
kh n ngăthanhăkho năcaoăđ duy trì ti n m t m căđ mà doanh nghi p mong mu n.
Qua phân tích trên ta th y ti n m t là m t lo iăhàngăhóaănh ngăđâyălàăhàngăhóaăđ c
bi t-m t tài s n có tính thanh kho n nh t. Trong kinh doanh, doanh nghi p luôn c n có
m tă l ng ti n m t và ph iă dùngă nóă đ tr choă cácă hóaă đ nă m tă cáchă đ uă đ n. Khi
l ng ti n m t này h t, doanh nghi p ph i bán các ch ng khoán có kh n ngă thanhă
kho năcaoăđ có l iăđ căl ng ti nănh ăbanăđ u. 
Các kho n ph i thu:
Trong n n kinh t th tr ng vi c mua bán tr ch m là m t ho tăđ ng không th
thi u. Các doanh nghi p bán hàng song có th không nh nă đ c ngay ti n hàng lúc
bán mà có th ph i nh n sau m t th iăgianăxácăđ nhămàăhaiăbênăđưătho thu n, chính
vi cănàyăđưăhìnhă thànhănênăph n l n các kho n ph i thu c a doanh nghi p.Vi c cho
các doanh nghi p khác n nh ăv y chính là hình th c tín d ngăth ngăm i. V i hình

th c này có th làm cho doanh nghi păđ ng v ng trên th tr ng và tr nên giàu có
nh ngă c ngă khôngă tránhă kh i nh ng r i ro trong ho tă đ ng kinh doanh c a doanh
nghi p. Kho n ph i thu gi m t vai trò quan tr ng b i n u các nhà qu n lý không cân
đ i gi a các kho n ph i thu thì doanh nghi p s g p ph i nh ngăkhóăkh năthâmăchíăcóă
th d năđ n tình tr ng m t kh n ngăthanhătoán.

Hàng t n kho:
Trong quá trình luân chuy n tài s n ng n h n ph c v cho s n xu t, kinh doanh
thì vi c v tăt ăhàngăhoáăd tr , t n kho là nh ngăb căđ m c n thi t cho quá trình ho t
đ ngă bìnhă th ng c a doanh nghi p. Hàng t n kho có ba lo i: nguyên v t li u thô
ph c v cho quá trình s n xu t, kinh doanh; s n ph m d dang và thành ph m. Các
doanh nghi p không th ti n hành s n xu tăđ năđâuămuaăhàngăđ năđóămàăc n ph i có
nguyên v t li u d tr . Nguyên v t li u d tr không tr c ti p t o ra l i nhu nănh ngă
nó có vai trò r t l năđ cho quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p ti n hành
đ căbìnhăth ng. Tuy nhiên n u doanh nghi p d tr quá nhi u s gây t n kém chi
phí, d năđ n đ ng v n và th m chí n u s n ph m thu c lo i khó b o qu n có th b
h ăh ng. Ng c l i, n u doanh nghi p d tr quá ít nguyên v t li u s làm cho quá
trình s n xu t kinh doanh b giánăđo n, các khâu ti p theo trong quá trình s n xu t s
không th ti p t căđ c n a, vi cănàyăđ ng th i v i vi căkhôngăhoànăthànhăđ c k

7


ho ch s n xu t. Hàng t n kho trong quá trình s n xu t là các lo i nguyên li u n m t i
t ngă côngă đo n c a dây truy n s n xu t.ă Thôngă th ng quá trình s n xu t c a các
doanh nghi pă đ c chia thành nhi uă côngă đo n, gi a nh ngă côngă đo n này bao gi
c ngăxu t hi n nh ng bán thành ph m. Khi ti n hành s n xu t xong s n ph m h u h t
các doanh nghi păch aăth tiêu th h t s n ph m. Ph năvìălýădoăcóă“đ tr ”ănh tăđ nh
gi a quy trình s n xu t và tiêu dùng, ph n khác là do ph iă cóă đ lô hàng m i xu t
đ c... Nh ng doanh nghi p mà s n xu t mang tính th i v và có quy trình ch t o t n

nhi u th i gian thì ph n d tr , t n kho s n ph m s l n.ăDoăđóăđ đ m b o cho s n
đ nh s n xu t, doanh nghi p ph i duy trì m tăl ng hàng t n kho d tr an toàn và tu
thu c vào lo i hình doanh nghi p khác nhau mà m c d tr an toàn khác nhau.
Phân lo i theo hình thái bi u hi n cho phép doanh nghi păxemăxétăđánhăgiáăm c
t n kho d tr và kh n ngă thanhă toánă c a doanh nghi p, bi tă đ c k t c u tài s n
ng n h n theo hình thái bi u hi năđ cóăh ngăđi u ch nh h p lý và hi u qu .
b. Phân lo i theo vai trò c a TSNH v i quá trình s n xu t kinh doanh

Tài s n ng n h n trong khâu d tr : là toàn b tài s n ng n h n có trong khâu
d tr c a doanh nghi pămàăkhôngătínhăđ n hình thái bi u hi n c a chúng, bao g m:
ti n m t t i qu , ti n g i ngân hàng, ti nă đangă chuy n,ă hàngă muaă đangă điă đ ng,
nguyên nhiên v t li u t n kho, công c d ng c trong kho, hàng g i gia công, tr tr c
choăng i bán.
Tài s n ng n h n trong khâu s n xu t: là toàn b tài s n ng n h n có trong
khâu s n xu t c a doanh nghi p, bao g m: giá tr bán thành ph m, các chi phí s n xu t
kinh doanh d dang, chi phí tr tr c, chi phí ch k t chuy n, các kho n chi phí khác
ph c v cho quá trình s n xu tầ
Tài s n ng n h nătrongăkhơuăl uăthông: là toàn b tài s n ng n h n có trong
khâuă l uă thôngă c a doanh nghi p, bao g m: thành ph m t n kho, hàng g i bán, các
kho n n ph i thu c a khách hàng.
Cách phân lo i tài s n ng n h n theo vai trò v i quá trình s n xu t kinh doanh
giúp cho các nhà qu n lý doanh nghi păxácăđ nhăđ c các nhân t gây nhăh ngăđ n
quá trình luân chuy n c a tài s n ng n h năđ có th đ aăraăcácăbi n pháp qu n lý thích
h păđ nh m nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n m t cách cao nh t.
1.1.3.4 K t c u tài s n ng n h n và các nhân t
h n

nh h

ng đ n k t c u tài s n ng n

K t c u TSNH là t tr ng gi a t ng b ph n TSNH trên t ng s TSNH c a
doanh nghi p. Bên c nh vi c nghiên c u các cách phân lo i TSNH theo nh ng tiêu
th c khác nhau, doanh nghi p còn ph iăđánhăgiáăvàăn m b tăđ c k t c u c a TSNH

8

Thang Long University Library


t ng cách phân lo iăđó.ăK t c u TSNH th hi n thành ph n và các m i quan h t l
thành ph n trong t ng s TSNH c a doanh nghi p. M i doanh nghi p có ki u k t c u
TSNH khác nhau. Vi c phân tích k t c u TSNH c a doanh nghi p theo các tiêu th c
phân lo i khác nhau s giúp doanh nghi p hi uărõăh nănh ngăđ căđi m c a TSNH mà
mìnhăđangăqu n lý, s d ng t đóăxácăđ nhăđúngăcácătr ngăđi m và các bi n pháp qu n
lý TSNH có hi u qu phù h p v iăcácăđi u ki n c a doanh nghi p. Bên c nhăđóăvi c
phân tích, theo dõi k t c u TSNH trong các th i kì khác nhau có th th yăđ c nh ng
bi năđ i tích c căc ngănh ănh ng h n ch còn t n t i trong vi c qu n lý TSNH c a
doanh nghi p. Các nhân t nhăh ngăđ n k t c u c a TSNH doanh nghi p có nhi u
lo i, tuy nhiên có th chia thành nh ng nhóm chính:
 Các nhân t v m t cung ng v tăt ănh ăkho ng cách gi a doanh nghi p v i
n iăcungăc p, kh n ngăcungă ng c a th tr ng, kì h n giao hàng và kh iăl ng v tăt ă
đ c cung c p m i l n giao hàng, ch ng lo i v tăt ăđ c cung c pầđ u nhăh ng
đ n t tr ng TSNH vào khâu d tr . 
 Các nhân t v m t s n xu tăc ngănh ăđ căđi măk ăthu t, công ngh s n xu t
c a doanh nghi p, m căđ ph c t p c a s n ph m ch t o:ăđ dài c a chu kì s n xu t,
trìnhăđ t ch c c a quá trình s n xu t. 
 Nh ng nhân t v thanh toán: nh ng doanh nghi p s d ngă ph ngă th c
thanh toán h p lí, gi i quy t thanh toán k p th i thì t tr ng TSNH s khôngăthayăđ i.
ng th i vi c ch p hành k lu t thanh toán c aăkháchăhàngăc ngă nhăh ng t i k t

c u c a TSNH. 
 i u ki n tiêu th s n ph măc ngăcóă nhăh ng nh tăđ nh t i k t c u TSNH.
Quy mô s n ph m tiêu th l n hay nh , kho ng cách gi a các công trình và doanh
nghi p dài hay ng năđ u nhăh ngăđ n t tr ngăTSNHătrongăl uăthông.ă
1.2 Hi u qu s d ng tài s n ng n h n trong doanh nghi p
1.2.1 Hi u qu s d ng tài s n ng n h n
1.2.1.1 Khái ni m hi u qu s d ng tài s n ng n h n
Hi u qu s n xu t kinh doanh luôn là v nă đ mà các doanh nghi p quan tâm,
qu n tr kinh doanh s n xu t có hi u qu thì doanh nghi p m i có th bám tr và phát
tri n trên th tr ng.
đ tăđ c hi u qu đóăđòiăh i doanh nghi p ph i c n nhi u c
g ng và có nh ng chi năl căc ngănh ăsáchăl c h p lý ngay t khâu s n xu tăchoăđ n
t n khi s n ph măđ căđ nătayăng i tiêu dùng.
M căđíchăcu i cùng c a doanh nghi p bao gi c ngălàăđ tăđ c nh ng m c tiêu
mà doanh nghi păđưăđ ra. Chính vì v y quan ni m v hi u qu kinh doanh c a m i
doanh nghi pălàăhoànătoànăkhácănhau.ăTuyănhiênăđ điăđ n m căđíchăcu i cùng thì v n

9


đ chung mà các doanh nghi păđ u c n ph i quan tâm và chú tr ngăđ năđóăchínhă là
hi u qu s d ng v n và tài s n trong doanh nghi p.
Hi u qu s d ng tài s n trong doanh nghi p là m t ph m trù kinh t ph n ánh
trìnhăđ ,ăn ngăl c khai thác và s d ng tài s n c a doanh nghi p vào ho tăđ ng s n
xu t kinh doanh c a mình nh m m căđíchăt iăđaăhoáăl i ích và t i thi u hoá chi phí.
V i m i doanh nghi p có m t s cânăđ i v tài s n riêng, m i lo i tài s năc ngă
ph i khác nhau. N uă nh ă cácă doanhănghi p kinh doanh v l nhăv c ch bi n hay v
l nhă v c công nghi p n ng thì tài s n c đ nh là ph n chi m m t t l r t cao trong
t ng giá tr tài s n c a doanh nghi p.ăNg c l i v i các doanh nghi păl nhăv căth ng
m i thì tài s n ng n h n l i chi m t l ch y u trong t ng giá tr tài s n c a doanh

ngi p.
c bi tăđ i v i các doanh nghi p xu t nh p kh u thì tài s n ng n h năđóngăm t
vai trò h t s c là quan tr ng. Các nhà qu n lý doanh nghi p xu t nh p kh u luôn ph i
cân nh c làm th nàoăđ s d ng các lo i tài s n ng n h n m t cách hi u qu nh t.
S d ng tài s n ng n h n m t cách hi u qu là k t qu đ tăđ c cao nh t v i m c
tiêu mà doanh nghi păđưăđ tăra.ăNgh aălàăph iălàmănh ăth nàoăđ cóăđ c nhi u l i
nhu n nh t t vi c khai thác và s d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p vào ho t
đ ng s n xu t kinh doanh nh m t iăđaăhóaăl i ích và t i thi u hóa chi phí.
1.2.1.2 S c n thi t ph i nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n
Dù là lo i hình doanh nghi p nào thì vi c nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n
h n bao gi c ngălàăm t bi n pháp quan tr ng giúp các doanh nghi păđ tăđ c m c
tiêu l i nhu n và nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh.
Nâng cao hi u qu s d ng v năl uăđ ngăđ m b o cho ho tăđ ng s n xu t kinh
doanh di năraăth ng xuyên, liên t c.
K t qu kinh doanh c a doanh nghi p ph thu c r t l n vào công tác qu n lý và
s d ng tài s n ng n h n. N u doanh nghi păkhôngăđ m b oăđ l ng tài s n ng n h n
đápă ng k p th i cho quá trình s n xu t kinh doanh thì quá trình này s b gianăđo n,
nhăh ngăđ n vi c quay vòng v n.ăNg c l i, n u doanh nghi păt ngăc ng qu n lý,
nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n s làm cho v n quay vòng nhanh, ch p
đ că c ă h iă đ uă t ,ă thuă đ c nhi u l i nhu n.ă Th ng xuyên nâng cao hi u qu s
d ng tài s n ng n h n s góp ph n nâng cao hi u qu s n xu tăkinhădoanhăvàăt ngăl i
nhu n cho doanh nghi p.
Hi u qu s n xu t kinh doanh và l i nhu n luôn là m i quan tâm và m c tiêu
hàngă đ u c a các doanh nghi p.ă
đ tă đ c m că tiêuă đóă thìă m t trong nh ng bi n
pháp mà m t kì m t doanh nghi pănàoăc ngăc năđóălàăkhôngăng ng nâng cao hi u qu

10

Thang Long University Library

s d ng tài s n ng n h n.ă óăchínhălàăchìaăkhóa,ălàăconăđ
nghi păcóăđ c k t qu kinh doanh t t nh t cho mình.

ng ng n nh t giúp doanh

S v nă đ ng c a tài s n ng n h n ph n ánh s v nă đ ng c a v tăt ,ăhàngăhóa,ă
v n b ng ti nầtàiăs n ng n h n luân chuy n nhanh hay ch m ph n ánh s l ng v t
t ăs d ng ti t ki m hay lãng phí, t căđ thu h i các kho n ph iăthuănh ăth nào. T
đó,ădoanhănghi p có các bi n pháp thích h p nh m ki m tra gi m sát m t cách toàn
di năđ i v i các kho n m cătrongăc ăc u tài s n ng n h n,ăđ m b o tài s n ng n h n
không b đ ng các khâu. S d ng tài s n ng n h n h p lýkhông nh ng giúp gi m
chi phí h giá thành s n ph m,ăt ngăs c c nh tranh trên th tr ng mà còn giúp doanh
nghi p khai thác t iăđaăn ngăl c làm vi c c a tài s n c đ nh,ălàmăt ngăl i nhu n, góp
ph n vào công tác b o toàn và phát tri n v n kinh doanh.
M c tiêu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi pălàăthuăđ c l i nhu n và l i ích
xã h iăchung,ănh ngăbênăc nhăđóăm t v năđ quanătrongăđ t ra cho các doanh nghi p
là b o toàn tài s n ng n h n.ăDoăđ căđi m c a tài s n ng n h n là chu chuy n m t l n,
toàn b vào giá tr c a s n ph m, hình thái v năl uăđ ngăth ng xuyên bi năđ i nên
vi c b o toàn tài s n ng n h n th c ch tălàăđ m b o cho s v n cu iăkìăđ mua m t
l ng v tăt ,ăhàngăhóaăt ngăđ ngăv iăđ u kì khi giá c hàngăhóaăt ngălên.ă
Nh ăv y, có th nói nâng cao hi u qu t ch c và s d ng tài s n ng n h n luôn
là m iăquanătâmăhàngăđ u c a m i doanh nghi p. Nó g n li n v i s phát tri n c a m i
doanh nghi p,ălàătiêuăchíăđ đoăhi u qu kinh doanh gi a các k . Do v y, ph i không
ng ng nâng cao hi u qu cao nh t v i chi phí th p nh t,ăđ m b o m c tiêu kinh doanh
c a các doanh nghi p.
1.2.2 Các nhân t

nh h

ng đ n tài s n ng n h n trong doanh nghi p

1.2.2.1 Chính sách qu n lý tài s n ng n h n
Chính sách qu n lý tài s n ng n h n là mô hình tài tr cho tài s n ng n h n mà
doanh nghi pătheoăđu i.ăTr c khi xem xét chính sách qu n lý tài s n ng n h n c a
doanh nghi p, chúng ta tìm hi u các mô hình qu n lý tài s n ng n h n và qu n lý n
ng n h n. S k t h p gi a chúng s t o nên nh ng chính sách qu n lý tài s n ng n h n
khác nhau.
Chính sách tài s n ng n h n c a doanh nghi p có th đ c nh n bi t thông qua
mô hình qu n lý tài s n ng n h n và mô hình qu n lý n ng n h n c a doanh nghi p.
Khi k t h p hai mô hình này, ta có th có 3 chính sách: chính sách c p ti n, chính sách
th n tr ng và chính sách dung hòa.

11


Hình 1.1 T ătr ngăTSNHăvƠăTSDHătheoătr

ngăphái c păti n

TSNH
TSDH

Chính sách qu n lý c p ti n: S k t h p gi a mô hình qu n lý tài s n ng n h n
c p ti n và n ng n h n c p ti n t o nên chính sách tài s n ng n h n c p ti n. V i
chính sách này, doanh nghi păđưăs d ng m t ph n tài s n ng n h năđ tài tr cho tài
s n dài h n.ă uăđi m c aăchínhăsáchănàyălàăchiăphíăhuyăđ ng v n th păh n,ătuy nhiên
s nă đ nh c a ngu n không cao do ngu n ng n h nă đ c s d ng nhi u, kh n ngă
thanh toán ng n h năc ngăkhôngăđ căđ m b o. Tóm l i,ăchínhăsáchănàyăđemăl i thu

nh p cao và r i ro cao.
Hình 1.2.ăT ătr ng TSNH và TSDH trongătr

ngăpháiăth nătr ng

TSNH
TSDH

Chính sách qu n lý th n tr ng: Chính sách này là s k t h p gi a mô hình
qu n lý tài s n ng n h n th n tr ng và n ng n h n th n tr ng. Doanh nghi păđưăs
d ng m t ph n ngu n tài s n dài h năđ tài tr cho tài s n ng n h n. Chính sách này
mang l i khá nhi uă uăđi mănh ăkh n ngăthanhătoánăđ căđ m b o, tính năđ nh c a
ngu n cao và h n ch các r i ro trong kinh doanh. Tuy nhiên, doanh nghi p l i m t chi
phíăhuyăđ ng v năcaoăh nădoălưiăsu t dài h năth ng caoăh nălưiăsu t ng n h n. Tóm
l i, chính sách này, doanh nghi p có m c thu nh p th p và r i ro th p.
Chính sách qu n lý dung hòa: V i hai ki u chính sách trên, doanh nghi p ch
có th đ tăđ c thu nh p cao v i m c r i ro cao (chính sách c p ti n) ho c m c r i ro
th pănh ngăthuănh p l i th p (chính sách th n tr ng).ă dung hòa gi aăhaiăph ngăán,ă
doanh nghi p có th l a ch n chính sách dung hòa: k t h p qu n lý tài s n th n tr ng
v i n c p ti n ho c k t h p qu n lý tài s n c p ti n v i n th n tr ng. Chính sách này
d aă trênă c ă s nguyên t că t ngă thích:ă tàiă s n dài h nă đ c tài tr hoàn toàn b ng
ngu n ng n h n và tài s n ng n h năđ c tài tr b ng ngu n dài h n. Tuy nhiên, trên
th c t ,ăđ đ tăđ cătrangătháiăt ngăthíchăkhôngăh đ năgi n do v p ph i nh ng v n
đ nh ăs t ngăthíchăkìăh n, lu ng ti n hay kho ng th i gian, do v y chính sách này
ch c ti n t i tr ngătháiăt ngăthích,ăduyăhòaăr i ro và t o ra m c thu nh p trung bình.
Trênă đâyă làă cácă môă hìnhă c ă b n v chính sách qu n lý tài s n ng n h n trong
doanh nghi p. M i doanh nghi p có th l a ch n m t chính sách tài s n ng n h n

12

Thang Long University Library


riêng và vi c qu n lý tài s n ng n h n t i m i doanh nghi p s mang nh ngăđ căđi m
r t khác nhau. Tuy nhiên, v c ăb n, n i dung chính c a qu n lý tài s n ng n h n v n
qu n lý các b ph n c u thành nên tài s n ng n h n.
1.2.2.2 Qu n lý ti n m t

Ti n m t là m t b ph n c u thành c a TSNH, có tính thanh kho n cao nh t và
tr c ti p quy tăđ nh kh n ngăthanhătoánăc a doanh nghi p. Tuy nhiên, ti n m t b n
thân nó không sinh l i, nó ch sinh l iăkhiăđ c s d ng vào m căđíchănh tăđ nh.ăH nă
n a do có tính thanh kho n cao nên ti n m t r t d b th t thoát, gian l n và l i d ng.
Vì v y qu n lý ti n m tăđòiăh i v a ph iăđ m b oăđ an toàn tuy tăđ i, kh n ngăsinhă
l iă caoă songă c ngă ph iă đápă ng k p th i các nhu c u thanh toán c a doanh nghi p.
Trong các doanh nghi p, nhu c u ti n m tăth ng do 3 lý do chính: nh măđápă ng yêu
c u giao d ch, thanh toán h ngă ngàyă nh ă chiă tr ti n mua hàng, tr ti nă l ng,ă ti n
công, c t c ho c n p thu ầ;ăn m b t các c ăh iăkinhădoanh,ăc ăh iăđ uăt ăsinhăl i;
nhu c u d phòng ho căđ phòng các r i ro b t ng nhăh ngăđ n vi c thu chi ti n
m t c a doanh nghi p. Qu n lý ti n m t là n i dung quan tr ng trong vi c qu n lý
TSNH. N i dung ch y u c a công tác qu n tr ti n m t c a doanh nghi pălàăxácăđ nh
đ m c d tr biên và qu n lý ho tăđ ng thu chi ti n m t.
Xácăđ nh m c d tr v n ti n m t m t cách h p lý. Vi căxácăđ nh m c t n tr
ti n m t h pălýăcóăýăngh aăquanătr ng giúp doanh nghi păđ m b o kh n ngăthanhătoánă
b ng ti n m t c n thi t trong k ,ătránhăđ c r i ro không có kh n ngăthanhătoán.ăGi
đ c uy tín v i các nhà cung c p và t oăđi u ki n cho doanh nghi p ch păđ căc ăh i
kinh doanh t t, t o kh n ngăthuăđ c l i nhu năcao.ă
xác d nhăđ c m c t n tr
ti n m t h p lý có nhi uăcáchănh ăcóăth d a vào kinh nghi m th c t , có th s d ng
mô hình qu n lý Baumol.
WilliamăBaumolălàăng iăđ uătiênăđ aăraămôăhìnhăquy tăđ nh s d ăti n m t k t

h p gi aă chiă phíă c ă h i và chi phí giao d ch.ă Môă hìnhă nàyă đ c thi t l p nh m xác
đ nh s d ăti n m t m c tiêu v i các gi iăđ nh là: Nhu c u v ti n c a doanh nghi p là
năđ nh, không có d tr ti n m t cho m căđíchăanătoàn,ădoanhănghi p ch có hai hình
th c d tr : ti n m t và ch ng khoán kh th , không có r iă roă trongă đ uă t ă ch ng
khoán.
Chi phí giao d ch (Transaction Cost – TrC)
T
TrC =

*F
C

Trongăđó:
T là t ng c u v ti n m tătrongăn m

13


C là quy mô m t l n bán ch ng khoán,
T/C: s l n DN bán ch ng khoán kh th đ bùăđ p ti n m tăđưăchiătiêu
Fălàăđ nh phí cho m i l n bán ch ng khoán,
Chiăphíăc ăh i (Opportunity Cost – OC)
C
OC =

*K
2

Trongăđó:ă
OCălàăchiăphíăc ăh i c a vi c gi ti n trong m tăn m,

C/2 là m c d tr ti n m t trung bình
K là lãi su tăđ uăt ăch ngăkhoán/n m,
T ng chi phí =

TrC + OC =
*

T
C

M c d tr ti n m t t iă uă(C ) khi t ng chi phí

C

*F +

C
2

*K

m c t i thi u: TCmin

2 * F *T

*
=

K

*

C chính là m c d tr ti n m t mà t iăđóăchiăphíăc ăh i b ng chi phí giao d ch
và t ngăchiăphíăđ t c c ti u
Mô hình qu n lí ti n m t Miller-orr: Mô hình này áp d ng cho DN có nhu c u v
ti n là không năđ nh hay DN không d đoánăđ c chính xác các kho n th c thu và
th c chi ngân qu .
Hình 1.3 Mô hình Miller-Orr
M căcânăđ i ti n m t
Gi i h n trên

M c ti n m t

Gi i h năd

i

Th i gian
Qua hình 1.3, m c t n qu daoăđ ng lên xu ng và không th d toánăđ c cho
đ năkhiăđ tăđ c gi i h n trên. Doanh nghi p s can thi p b ng cách s d ng s ti n

14

Thang Long University Library


v t quá m c so v i m c t n qu thi t k đ đ uăt ăvàoăcácăch ngăkhoánăhayăđ uăt ă
ng n h năkhácăvàălúcăđó,ăcânăđ i ti n tr v m c thi t k .
Trong quá trình ho tăđ ng s n xu t kinh doanh c aăDN,ăcânăđ i ti n l i ti p t c
daoăđ ngăchoăđ n khi t t xu ngăd i gi i h năd i là lúc doanh nghi p ph i có s b

sung ti năđ đápă ng cho nh ng ho tăđ ng c n thi t, ch ng h n vi c bán m tăl ng
ch ngăkhoánăđ đápă ng nhu c u ti n c aămình.ăNh ăv y, mô hình này cho phép qu n
lý ngân qu
m căđ hoàn toàn t do.
Kho ngădaoăđ ng c a m căcânăđ i ti n ph thu c vào ba y u t đ
công th c sau:
Kho ng cách
c a gi i h n
trên và gi i h n
d ic am c
cânăđ i ti n

3 * CP giao d chă*ăph

c ch ra trong

ngăsaiăc a thu chi NQ

1/3

= 3*
4 * Lãi su t

Nhìn vào hình 1.3, ta th y m c ngân qu theo thi t k không n m chính gi a gi i
h n trên và gi i h n gi i h năd i . Các doanh nghi păth ngăxácăđ nh m c t n qu
theo thi t k đi m m t ph n ba kho ng cách k t gi i h năd i lên gi i h n trên:

M c ti n theo thi t k =

M c ti n m t

gi i h năd i

+

Kho ngădaoăđ ng ti n m t
3

M c tiêu c a qu n lý ti n m t là ph iăđ m b o cho vi căt ngăđ uăt ăl ng ti n
m t nhàn r i nh m thu l i nhu n trong khi v n duy trì m c thanh kho n h pălýăđ đáp
ng các nhu c uătrongăt ngălai.ăCác Công ty c n ph i l p k ho ch khi nào thì có ti n
nhàn r i có th dànhăchoăđ uăt ăvàăkhiănàoăthìăc n vay thêm ti n.
Nh ăv yăđ qu n lý ti n m t hi u qu thì ta c năđ aăraăcácăbi n pháp sau:
 Qu n lý ch t ch các kho n thu chi b ng ti n doanh nghi p c n ph i xây d ng
các n i quy, quy ch v qu n lý các kho năthu,ăchi,ăđ c bi t là các kho n thu chi b ng
ti n m tăđ tránh s m t mát, l m d ng ti n c a doanh nghi păm uăl i cho cá nhân. 
 T t c các kho n thu chi b ng ti n m t ph iăđ
chi tiêu ngoài qu . 

c thông qua qu ,ăkhôngăđ

c

 Ph i có s phânăđ nh rõ ràng trong qu n lý ti n m t gi a nhân viên k toán
ti n m t và th qu . Vi c xu t nh p qu ti n m t hàng ngày do th qu ti n hành trên
c ăs các phi u thu chi ti n m t h p th c và h p pháp. 

15


 T ngăt c quá trình thu ti n và làm ch măđiăquáătrìnhăchiăti n. D đoánăđ c

th i gian chi tr , doanh nghi p có th t n d ngăl ng t n m t trôi n i trên m t s d ă
ti n m t nh h n.ă
 C n qu n lý ch t ch các kho n t m ng ti n m t.ăXácăđ nhărõăđ iăt
ng, m căđ t m ng và th iăgianăđ c t m ng. 

ng t m

 Th ngăxuyênăđ m b o kh n ngăthanhătoánăcácăkho n n đ n h n cho doanh
nghi p.ă
ch đ ng trong thanh toán doanh nghi p ph i th c hi n t t vi c l p k
ho chăl uăchuy n ti n t ,ătrênăc ăs đóăcóăbi n pháp thích ng nh măđ m b o s cân
b ng thu chi ti n m t c a doanh nghi p và nâng cao kh n ngăsinhăl i c a s ti n m t
nhàn r i. 
1.2.2.3 Qu n lý hàng t n kho
Vi c qu n lý HTK r t quan tr ng không ph i ch vì nó chi m t tr ng l n trong
t ng TSNH c a doanh nghi p mà quan tr ngăh nălàătránhăđ c tình tr ng v tăt ăhàngă
hóa b
đ ng,ă đ m b o cho ho tă đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi pă đ c
di năraăbìnhăth ng, góp ph năđ y nhanh t căđ chu chuy n TSNH. Các doanh nghi p
s n xu tăth ng t n t i ba lo i hàng t n kho ng v iăbaăgiaiăđo n khác nhau c a m t
quá trình s n xu t: T n kho nguyên v t li u, t n kho s n ph m d dang, t n kho thành
ph m.
i v i các doanh nghi p th ngăm i, hàng t n kho ch y u là d tr hàng hóa
đ bán.
xácăđ nhăđ c m căđ đ uăt ăvàoăHTK t iă uăc n so sánh l iăíchăđ tăđ c
t d tr HTK v i chi phí phát sinh do d tr HTKăđ cóăph ngăth c quy tăđ nh h p
lí. Cácăchiăphíăliênăquanăđ n d tr HTK g m:
 Chiăphíăđ t hàng: g m chi phí giao d ch, chi phí v n chuy n, chi phí giao nh n
hàng theo h păđ ng. Trên th c t chi phí cho m i l năđ tăhàngăth ng bao g m các chi
phí c đ nh và chi phí bi năđ i. Tuy nhiên trong các mô hình qu n lý, TSNH v HTK

đ năgi năth ng gi đ nh chi phí cho m iălànăđ t hàng là c đ nhăvàăđ c l p v i s đ nă
v hàngăđ t mua.
 Chiăphíăl uătr (chi phí t n tr ): là nh ng chi phí liên quan đ n vi c th c hi n
d tr HTK trong m t kho ng th iăgianăxácăđ nhătr c.ăChiăphíăl uătr bao g m chi
phíăl uăkhoăvàăchiăphíăb o qu n;ăchiăphíăh ăh ng và chi phí thi t h i do HTK b l i
th i, gi m giá, bi n ch t; chi phí b o hi m;ăchiăphíăc ăh i v TSNHăl u gi đ uăt ăvàoă
HTK; chi phí tr ti nă lưiă vayă đ mua v tă t ,ă hàngă hóaă d tr ; chi phí thu . Thông
th ng,ăchiăphíăl uătr hàngăn măgiaoăđ ng t 20-45% tính trên giá tr HTK cho h u
h t các doanh nghi p 

16

Thang Long University Library


 Chi phí thi t h i khi không có hàng (HTK h t): bao g mă chiă phíă đ t hàng
kh n c p, chi phí thi t h i do ng ng tr s n xu t, l i nhu n b m t do h t thành ph m
d tr đ bánăchoăkháchăhàngầă
Trong r t nhi u hàng t n kho không ph i lo iănàoăhàngăhóaăc ngăcóăvaiătròănh ă
nhau trong vi c b o qu n hàng t năkho.ă
qu n lý hàng t n kho hi u qu ng i ta
ph i phân lo i hàng hóa d tr thành các nhóm theo m că đ quan tr ng c a chúng
trong d tr , b o qu n.ăK ăthu t phân tích A-B-C s giúp doanh nghi p phân lo i và
đ uăt ăcóăhi u qu h năchoăvi c qu n lý hàng t n kho. Giá tr hàng t năkhoătrongăn mă
đ căxácăđ nh b ng cách l y nhu c u c a t ng lo i hàng t n kho nhân v i chi phí t n
khoăđ năv . Tiêu chu năđ x p các lo i hàng t n kho vào các nhóm là:
Nhóm A: Bao g m các lo i hàng hóa có giá tr h ngăn măt 60–80% t ng giá tr
t năkhoănh ngăv s l ng ch chi m 15–20% t ng s hàng t n kho.
Nhóm B: Bao g m các lo i hành hóa có giá tr h ngăn măt 25–30% t ng giá tr
t năkhoănh ngăv s l ng chúng chi m 30–50% t ng s hàng t n kho.

Nhóm C: G m nh ng lo i hàng có giá tr h ng n mă nh , giá tr hàngă n mă ch
chi m 5–10% t ng giá tr hàng t n kho. Tuy nhiên v s l ng chúng l i chi m 30–
55% t ng s hàng t n kho.
Hình 1.4.ăCácănhómăhƠngăt năkhoătheoăphơnălo iăA-B-C

Mô hình phân tích theo A-B-C giúp doanh nghi păđ uăt ăcóătr ng tâm khi mua
hàng, ch ng h n ta ph i dành nhi u ti m l căđ mua hàng hóa nhóm A nhi uăh năsoă
v i nhóm C. Ngoài ra doanh nghi p có th xácăđ nh các chu kì ki m toán khác nhau.
i v i hàng t n kho thu c nhóm A, vi c tính toán ph iăđ c th c hi năth ng xuyên,
th ng là m i tháng 1 l n.ă i v i hàng hóa thu c nhóm B, s tính toán trong chu kì
dàiă h nă th ng là 1 quý 1 l n.ă i v i hàng hóa thu că nhómă Că th ng tính toán 6
tháng 1 l n.

17


Doanh nghi p c ngăcó th áp d ng mô hình EOQ cho vi c qu n lý HTK v i các
gi đ nh: Mô hình EOQ là m t mô hình qu n lý hàng t năkhoămangătínhăđ nhăl ng
đ c s d ngăđ xácăđ nh m c t n kho t iă uăchoădoanhănghi p. D aătrênăc ăs gi a
chi phí t n tr hàng t nă khoă vàă chiă phíă đ t hàng có m i quan h t ngă quană t l
ngh ch v i nhau. C th , n u s l ng s n ph m cho m i l năđ tăhàngăt ngălênăthìăs
l năđ t hàng trong k s gi m xu ng và d năđ năchiăphíăđ t hàng trong kì gi m trong
khi chi phí t n tr hàng hóa l i t ngălên.ăDoăđó m căđíchăc a qu n lý hàng t n kho là
cân b ng hai lo i chi phí này: chi phí t n tr vàăchiăphíăđ t hàng sao cho t ng chi phí
t n kho là th p nh t.
Hình 1.5.ăBi năđ ngăhƠngăt năkhoătrongăm tăchuăk ,ăhƠngăt năkhoăbìnhăquơn
Q

L

ng hàng cung ng

D tr trung bình
Q/2

Th i gian
G i Q làăl ng hàng t n kho cho m i l năđ t hàng, khi h t hàng doanh nghi p l i
ti p t căđ t mua Q đ năv hàng m i. T i th iăđi măđ u k ,ăl ng hàng t n kho là Q và
th iăđi m cu i k là 0 nên s l

ng t n kho bình quân trong k là:

Q0 Q

2
2

G i C là chi phí t n tr cho m iăđ năv hàng t n kho thì t ng chi phí t n tr hàng
t n kho trong k là:

Q
xC
2

G i S là hàng tiêu th trong k nên s l năđ t hàng trong k là
G i T là t ng chi phí thì : T=

Q
S
xC  xO

2
Q

18

Thang Long University Library

S
Q


Hình 1.6

ngăbi uădi năm iăquanăh ăgi aăchiăphíăt nătr ăvƠăchiăphíăđ tă
hƠngăt ngăchiăphíătheoăcácăm căs năl ngăt năkho

Chi phí
Chi phí l uăkho

Chiăphíăđ t hàng
C2 . D/Q
0

L

Q*

G i Q* là l
nh t d năđ n: Q* =

ng hàng t n tr t iă uăt c t iăQ*ălàăl

ng hàng cung ng

ng hàng cho chi phí th p

2SO
C

N u g i T* là th i gian d tr t iă uăđ c tính b ng cách l y s l ng hàng t i
uăQ*ă chiaăchoănhuă c u s d ng hàng t n kho bình quân m t ngày, t c S/360 ( gi
đ nh m tăn măcóă360 ngày),ăđ năv tính ngày.
Ta có công th c sau: T* =

Q*
S / 360

Công th cătrênăc ngăcóăth đ

c vi t l iănh ăsau:ăT* =

360 xQ *
S

1.2.2.4 Qu n lý các kho n ph i thu
Trong s các kho n m c ph i thu c a doanh nghi p, ph iăthuăkháchăhàngăđóngă
vai trò quan tr ng nh t. Ph i thu khách hàng là kho n m c xu t hi n trong quan h
mua bán tr ch m gi a các doanh nghi p, hay còn g i là kho n tín d ngăth ngăm i.
Khi doanh nghi p bán hàng tr ch m cho khách hàng c a mình ngh aălàădoanhănghi p
c p tín d ngăth ngăm i cho khách hàng. Trong n n kinh t th tr ng, các kho n tín

d ngăth ngăm i ngày càng tr nên ph bi năvàăc ngăth hi n m i quan h ràng bu c
gi a các doanh nghi p trong s n xu t kinh doanh.
Chính sách tín d ng th

ngăm i

Vi c l a ch n chính sách tín d ngăth ngăm i là h t s c quan tr ng vì quy tăđ nh
bán hàng tr ch m có th cùng m t lúc gây nhi uă tácă đ ng. Chúng ta hãy xem xét
nh ng nhăh ng c a quy tăđ nh c p tín d ng (bán hàng tr ch m).

19


Vi c c p tín d ng th ngăm i cho khách hàng có th giúpăt ngăl i nhu nădoăt ngă
doanhăthu,ănh ngăc ngăgâyăraănh ngăchiăphíăc ăh iăđ uăt ăvàoăcácăkho n ph i thu, chi
phí qu n lý kho n ph i thu hay các chi phí d phòng n ph i thu khi khách hàng
không tr . Do v y, nguyên t c c ăb năđ đ aăraăchínhăsáchătínăd ngăđóălà:
 Khi l iă íchă giaă t ngă l nă h nă chiă phíă giaă t ngă thìă doanhă nghi p nên c p tín
d ng.
 Khi l iăíchăgiaăt ngănh h năchiăphíăgiaăt ngăthìădoanhănghi p nên th t ch t tín
d ng.
 Tr ng h p c l iăíchăvàăchiăphíăđ u gi m thì doanh nghi p c n xem xét ph n
chi phí ti t ki măđ căcóăđ bùăđ p cho ph n l i ích b gi măđiăkhông
Phân tích tín d ng
Là m tă b că c ă b nă tr că khiă đ aă raă quy tă đ nh c p tín d ngă th
khách hàng. Vi c phân tích tín d ng bao g m hai n iădungăc b n:

ngă m i cho

 Phân tích kh n ngătínăd ng c aăkháchăhàng:ăTr căkhiăđánhăgiáăuyătínăc a

khách hàng. Doanh nghi p c n xây d ng các tiêu chu n tín d ng phù h p. Các tiêu
chu n này có th là:
 Tiêu chu n v n ngă l c tr n :ă đ că xácă đ nh b ng kh n ngă thanhă toánă
nhanh, kh n ngă thanhă toánă t c th i và quy mô v n b ng ti n c a khách
hàng.
 Tiêu chu n v quy mô v n kinh doanh: th hi năn ngăl c tài chính dài h n
c a khách hàng.
 Tiêu chu n v kh n ngăphátătri n:ăxácăđ nh kh n ngăphátătri n c a khách
hàng và ngành ngh kinhădoanhătrongăt ngălai.ă
Sauăđó,ădoanhănghi p ti năhànhăđánhăgiáăkh n ngătínăd ng c a khách hàng d a
trên thông tin t các ngu năkhácănhauănh :ăbáoăcáoătàiăchính,ăbáoăcáoătínăd ng, ngân
hàng và các t ch căth ngăm i, kinh nghi m c a doanh nghi p. N uăkháchăhàngăđápă
ngă đ c các tiêu chu n c a doanh nghi pă đ ra, doanh nghi p s ti n hành c p tín
d ngăth ngăm i cho khách hàng. N u c n cân nh c, l a ch n gi a nhi u khách hàng,
Công ty có th s d ngăph ngăphápăch măđi m tín d ngătrênăc ăs các tiêu chu năđưă
xây d ng kèm theo tr ng s .ăSauăđó,ădoanhănghi p s x p h ng khách hàng và có th
phân lo i theo t ng m căđ r iăroăđ d dàng qu nălýăc ngănh ăđ aăraăquy tăđ nh.
 Phân tích l iăíchăthuăđ c t kho n tín d ngăth ngăm i:ă
hi u rõ v các
ph ngăán, doanh nghi p có th l ng hóa nh ng l iăíchăròngăthuăđ c t vi c c p tín
d ngăthôngăquaăxácăđ nh giá tr hi n t i ròng NPV.

20

Thang Long University Library


 Quy tăđ nh tín d ng khi xem xét m tăph

ngăán:ăc p tín d ng

Môăhìnhăc ăb n:
CFt
NPV =

k

CF0

CF0 = VC x S x (ACP/365)
CFt = [S x (1 – VC) – S x BD – CD] x (1 – T)
- Trongăđó:
 VC:ăt ăl ăchiăphíăbi năđ iătrênădoanhăthuă
 S:ădoanhăthuăd ăki năm iăk ă
 ACP:ăth iăgianăthuăti nătrungăbìnhă
 BD:ăt ăl ăn ăx uătrênădoanhăthuă
 CD:ăchiăphíăt ngăthêmăc aăb ăph nătínăd ngă
 T:ăthu ăsu tăthu ăTNDN
- Sauăkhiătínhătoánăch ătiêuăNPV,ădoanhănghi păđ aăraăquy tăđ nhătrênă
c ăs
 NPVă>ă0:ăc pătínăd ngă
 NPVă<ă0:ăkhôngăc pătínăd ngă
 NPV = 0: bàng quan
- Quy tăđ nhătínăd ngăkhiăxemăxétăhaiăph
khôngăc pătínăd ng.

ngăán:ăc pătínăd ngăvàă

B ngă1.1 Quy tăđ nhătínăd ng
Ch tiêu

Không c p tín d ng

C p tín d ng

Q0

Q1 (Q1> Q0)

P0

P1 (P1> P0)

Chi phí SX bình quân (AC)

AC0

AC1 (AC1> AC0)

Xácăsu tăthanhătoán

100%

hă(hă≤ă100%)

Th iăh năn

0

T

T ăsu tăchi tăkh u

0

R

S ăl

ngăbánă(Q)

Giá bán (P)

- Ph

ngăánăbánătr ăngayă(khôngăc pătínăd ng):
NPV0 = P0Q0 ậ AC0Q0

- Ph

ngăánăbánătr ăch mă(c pătínăd ng):
NPV1 = P1Q1h - AC1Q1 1 + R

- Doanhănghi păđ aăraăquy tăđ nhătrênăc ăs :

21


 NPV0>ăNPV1:ăkhôngăc pătínăd ngă
 NPV0<ăNPV1:ăc pătínăd ngă

 NPV0 = NPV1: bàng quan
Theo dõi các kho n ph i thu
Vi c theo dõi các kho n ph i thu có th đ

c ti năhànhătheoăbaăph

ngăpháp:

 Theo dõi th i gian thu ti n trung bình (ACP):
Ph i thu khách hàng x 365
Th i gian thu ti n trung bình

=
Doanh thu thu n

Theo dõi s thayăđ i c a th i gian thu ti n trung bình s giúp doanh nghi p k p
th iăđ aăraănh ngăđi u ch nh v chính sách tín d ng và thu ti n.ăTuyănhiên,ăđâyăl i là
m t ch tiêu t ng quát ch u nhăh ng c a s thayăđ i v quy mô doanh thu và quy mô
kho n ph iăthu,ăđ ng th iăcóăxuăh ng năđiănh ngăthayăđ i cá bi t trong khách hàng
nênăkhôngăđ tăđ c nhi u hi u qu trong vi c qu n lý thu n .
 Theo dõi m u hình ph i thu: M u hình ph i thu là t l ph nătr mădoanhăthuă
ch aăthuăđ c trên t ng doanh thu phát sinh trong m tăthángăvàăđ c theo dõi trong
nhi u tháng k t tháng phát sinh. Theo dõi s thayăđ i trong m u hình ph i thu có th
giúp doanh nghi p ghi nh n ngay s thayăđ i trong hành vi thanh toán c a khách hàng
do các kho n ph iăthuăđưăđ c chia nh theo t ng tháng phát sinh doanh thu.
 Theoă dõiă “tu i”ă c a các kho n ph iă thu:ă Theoă ph ngă phápă này,ă cácă kho n
ph i thu s đ c s p x pătheoăđ dài th iăgianăđ theo dõi và có bi n pháp gi i quy t
thu n khiăđ n h năc ngănh ăchínhăsáchăd phòng h p lí.
1.2.3 Các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n ng n h n

Hi u qu s d ng tài s n ng n h n là m t ph m trù r ng, bao hàm nhi u m t tác
đ ng khác nhau. Vì v y, khi phân tích các ch tiêu hi u qu s d ng tài s n ng n h n ta
c n xem xét trên nhi u khía c nh,ăgócăđ đánh giá khác nhau.
1.2.3.1 Nhóm ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán
Doăđ căđi m c a tài s n ng n h n có tính thanh kho n cao, cho nên vi c s d ng
hi u qu tài s n ng n h n là s l a ch năđánhăđ i gi a kh n ngăsinhăl i v i tính thanh
kho n.ăDoăđó,ăkhiăphânătíchăkh n ngăthanhătoánăc a doanh nghi păthìăng iătaăth ng
s d ng các ch tiêuăsauăđây:
 Kh n ngăthanhătoánăng n h n:

âyă làă m t trong nh ngă th că đoă kh n ngă thanhă toánă c a m t doanh nghi p,
đ c s d ng r ng rãi nh t là kh n ngăthanhătoánăng n h n. Công th c tính kh n ngă
thanh toán ng n h n là:

22

Thang Long University Library


Tài s n ng n h n
N ng n h n
Kh n ngăthanhătoánăng n h n cho th y doanh nghi p có bao nhiêu tài s n có th
chuy năđ i thành ti n m tăđ đ m b o thanh toán các kho n n ng n h n. H s nàyăđoă
l ng kh n ngătr n c a doanh nghi p. N u kh n ngăthanhătoánăng n h n gi m cho
th y kh n ngăthanhătoánăgi m,ăđóălàăd u hi uăbáoătr c nh ngăkhóăkh năv tài chính
s x y ra. N u h s nàyăcao,ăđi uăđóăcóăngh aălàădoanhănghi p luôn s n sàng thanh
toán các kho n n . Tuy nhiên, n u h s này cao quá s gi m hi u qu ho tăđ ng vì
doanh nghi păđ uăt ăquáănhi u vào tài s n ng n h n.
Kh n ngăthanhătoánăng n h n =

 Kh n ngăthanhătoánănhanh:
Kh n ngăthanhătoánănhanhăđ cătínhătoánătrênăc ăs nh ng tài s năl uăng n h n
có th nhanh chóng chuy nă đ i thành ti n,ăđôiăkhiăchúngăcònăđ c g i là tài s n có
tính thanh kho n, tài s n có tính thanh kho n bao g m t t c tài s n ng n h n tr hàng
t năkho.ăDoăđó,ăkh n ngăthanhătoánănhanhăchoăbi t kh n ngăhoànătr các kho n n
ng n h n không ph thu c vào hàng t n kho.
Kh n ngăthanhătoánănhanhă=

TSNH – hàng t n kho
N ng n h n

 Kh n ngăthanhătoánăt c th i:
Kh n ngă thanhă toánă t c th iă đ că xácă đ nhă trênă c ă s l ng ti n d tr t i
doanh nghi p bao g m ti nă m t,ă ti n g i ngân hàng và các kho nă t ngă đ ngă ti n
khác có th nhanh chóng thanh toán các kho n n ph i tr trong ng n h n c a doanh
nghi păđó.ăDoăv y, kh n ngăthanhătoánăt c th i cho bi t kh n ngăhoànătr các kho n
n ng n h n mang tính ngay l p t c c a m tăđ năv .
Ti n và các kho năt

Kh n ngăthanh toán t c th i =

ngăđ

ngăti n

N ng n h n

1.2.3.2 Nhóm các ch tiêu ho t đ ng
âyălàăcácăh s đoăl ng kh n ngăho tăđ ng c a doanh nghi p.ă nâng cao h
s ho tăđ ng, các nhà qu n tr doanh nghi p ph i bi t nh ng tài s nănàoăch aăđ c s

d ng, không s d ng ho c không t o ra thu nh p cho doanh nghi p. Vì th doanh
nghi p c n ph i bi t cách s d ng nh ng tài s năđóăsaoăchoămangăl i hi u qu ho c
ph i lo i b nh ng tài s năđóăđi.ăH s đoăl ng kh n ngăho tăđ ngăđôiăkhiăcònăđ c
g i là h s hi u qu ho c h s luân chuy n.ăDoăđó,ăkhiăphânătíchăcácăch tiêu ho t
đ ngăthìăng iătaăth ng s d ng các ch tiêu th hi n vòng quay, th hi n chu k c a
tài s năsauăđây:

23


 Vòng quay các kho n ph i thu:
Các kho n ph i thu là các kho n bán ch u mà doanh nghi păch aăthuăđ c ti n
v qu do th c hi n chính sách tín d ngăth ngăm i, các kho n t m ngăch aăthanhă
toán và các kho n tr tr căchoăng iăbánầ
Doanh thu thu n
Vòng quay các kho n ph i thu =
Các kho n ph i thu
Vòng quay các kho n ph i thu đ c s d ngăđ xem xét c n th n quá trình khách
hàng thanh toán các kho n n cho doanh nghi p. Khi khách hàng thanh toán các kho n
n đưăđ n h năthìălúcăđóăcácăkho n ph iăthuăđưăquayăđ c m t vòng.
 Th i gian quay vòng c a các kho n ph i thu
Th i gian quay vòng c a
các kho n ph i thu

Doanh thu thu n
=
Vòng quay các kho n ph i thu

Ch tiêu này cho ta bi t t căđ chuy năđ i n ph i thu t khách hàng thành ti n
trong qu c a doanh nghi p là bao lâu. Ch tiêu này càng nho thì tình hình kinh doanh

c a doanh nghi p càng t tăvàăng c l i.
 Vòng quay hàng t n kho:
Vòng quay c a hàng t n kho là m t tiêu chu năđ đánhăgiáădoanhănghi p s d ng
hàng t n kho c a mình hi u qu nh ăth nào.
Doanh thu thu n
Vòng quay c a hàng t n kho =
Hàng t n kho
Các doanh nghi p kinh doanh, s n xu t luôn ph iătínhăđ n m c d tr t n kho
b i doanh nghi p không th nàoăđ n lúc s n xu t m i mua nguyên v t li u.
trànhătr ng h p b đ ng hàng t n kho thì doanh nghi p ph iăcóătr c m t
l ng v tă t ă hàngă hóaă v a ph i, b i n u d tr hàng t n kho quá nhi u thì doanh
nghi p s m t kho năchiăphíăđ b o qu n v t li u. N uăl ng d tr quáăítăkhôngăđ
cho s n xu t s d năđ n tình tr ng t m ng ng ho tăđ ng các khâu s n xu t ti p theo.
Nh ăv y có th th y ch tiêu này r t quan tr ngăđ i v i doanh nghi p, nó quy t
đ nh th iăđi măđ tăhàngăc ngănh ăm c d tr an toàn cho doanh nghi p. Vòng quay
d tr , t n kho cao th hi năđ c kh n ngăs n xu t kinh doanh c a doanh nghi p là
t t,ăcóănh ăv y m iăđ tăđ c m c tiêu mà doanh nghi păđ ra. Ch tiêu này cao ph n
ánhăđ c s l ng nguyên v t li uăđ căđ aăvàoăs d ngăc ngănh ăhàngăhóaăđ c bán
ra nhi u,ă nh ăv y là doanh thu s t ngăvàă đ ng th i l i nhu n mà doanh nghi păđ t

24

Thang Long University Library


đ căc ngăt ngătheo.ăVòngăquayăhàngăt n kho cao hay th p ph thu căvàoăđ căđi m
c a t ng ngành ngh kinh doanh và ph thu c vào m t hàng kinh doanh.
 Chu k l uăkho:
360

Chu k l uăkhoă=

Vòng quay hàng t n kho
Ch tiêu này cho ta bi t s ngàyă l ng hàng t nă khoă đ c chuy nă đ i
doanh thu. T ch tiêu này có th bi tăđ c s ngày c n thi t cho vi c luân chuy
vì hàng t n kho có nhăh ng tr c ti p t i hi u qu s d ng tài s n ng n h n
d tr . H s này ch ng t công tác qu n lý hàng tôn kho càng t t, hi u qu s
tài s n ng n h năcàngăcaoăvàăng c l i.

thành
n kho
khâu
d ng

1.2.3.3 Nhóm ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng TSNH
 S vòng luân chuy n TSNH
S vòng luân chuy n
TSNH

T ng doanh thu tiêu thu
=
TSNH bình quân

Ch tiêu này cho bi t m tăđ ng TSNH b raăthuăđ căbaoănhiêuăđ ng doanh thu.
S vòng quay càng l n thì hi u qu s d ng TSNHăcàngăcaoăvàăng c l i.
 Th i gian m t vòng quay c a TSNH
Th i gian m t vòng quay
c a TSNH

360

=
S vòng luân chuy n TSNH

Th i gian m t vòng quay c aăTSNHăc ngăth hi n t căđ luân chuy n c a tài s n
ng n h nănh ăch tiêu s vòng luân chuy n TSNH. N u s vòng luân chuy n TSNH
cho bi t trong 1 chu k kinh doanh TSNH quay vòng bao nhiêu l n thì th i gian m t
vòng quay c a TSNH cho bi t m t vòng quay c a TSNH m t bao nhiêu ngày. Th i
gian c a m t vòng quay ng năc ngăt c là t căđ luân chuy n tài s n ng n h n nhanh
và doanh nghi p có th thu h i v n s m.
H s đ m nhi m c a TSNH
H s đ m nhi m c a TSNH

TSNH bình quân
=
Doanh thu thu n

Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p mu năcóă1ăđ ng luân chuy n thu n thì ph i
đ uăt ăbaoănhiêuăđ ng tài s n ng n h n.

25