CH
NG 1. C
S
Lụ LU N CHUNG V PHỂN TệCH TÀI CHÍNH
DOANH NGHI P
1.1. Khái ni m, vai trò c a công tác phơn tích tƠi chính doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m
H u h t các quy t đ nh quan tr ng c a lãnh đ o doanh nghi p d a trên các
thông tin t s phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p. Ngoài ra, phân tích tình
hình tài chính còn có Ủ ngh a quan tr ng đ i v i các đ i t
ch n , các c quan có th m quy n, ng i lao đ ng..v.v.
ng khác nh : nhà đ u t ,
Phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p là quá trình xem xét, ki m tra v
n i dung k t c u, th c tr ng các ch tiêu tài chính trên báo cáo tài chính. T đó, so
sánh, đ i chi u các ch tiêu tài chính trên báo cáo tài chính v i các ch tiêu tài chính
trong quá kh , hi n t i, t ng lai t i doanh nghi p, các doanh nghi p khác, ph m
vi ngành, đ a ph ng, lãnh th qu c gia… nh m xác đ nh th c tr ng, đ c đi m, xu
h ng, ti m n ng tài chính c a doanh nghi p đ cung c p thông tin tài chính ph c v
vi c thi t l p các gi i pháp qu n tr tài chính thích h p, hi u qu . [2, tr.142]
Nh v y, phân tích tình hình tài chính doanh nghi p là vi c xem xét đánh giá
k t qu c a vi c qu n lý và đi u hành tài chính c a doanh nghi p thông qua vi c phân
tích b ng các ph ng pháp phù h p, các s li u trên báo cáo tài chính, phân tích
nh ng gì đã làm đ c, nh ng gì ch a làm đ c và d đoán, tiên li u tr c nh ng gì
s x y ra, đ ng th i tìm nguyên nhân, m c đ
nh h
ng c a các nhân t
nh
h
ng t i ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, đ t đó đ a ra các bi n
pháp nh m t n d ng, phát huy các đi m m nh và kh c ph c các đi m y u, nâng cao
ch t l ng qu n lý s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, giúp ng i s d ng
thông tin đ a ra các quy t đ nh tài chính, quy t đ nh qu n lý phù h p.
1.1.2. Vai trò c a phân tích tài chính ếoanh nghi p
Phân tích tình hình tài chính doanh nghi p có vai trò đ c bi t quan tr ng trong
công tác qu n lý tài chính doanh nghi p, giúp các đ i t ng quan tâm n m b t đ c
tình hình tài chính, t đó đ a ra các quy t đ nh k p th i đúng đ n. Các đ i t
k đ n nh :
1.1.2.1.
i v i ng
ng có th
i qu n lý doanh nghi p
Phân tích tài chính doanh nghi p s giúp cho ng i qu n lỦ tìm ra đ c nh ng
gi i pháp tài chính cho doanh nghi p mình, t đó xây d ng c c u tài s n, ngu n v n
thích h p nh m nâng cao ti m l c tài chính cho doanh nghi p. Ng i qu n lý d a vào
nh ng s li u trong phân tích tình hình tài chính có th nh n ra đ c th c tr ng c a
1
công ty, đi m y u, đi m m nh, c h i, thách th c đ t đó đ a ra nh ng quy t đ nh
mang tính chính xác cao và có Ủ ngh a thúc đ y s phát tri n ngày m t m nh m c a
doanh nghi p trong t
1.1.2.2.
ng lai.
i v i nhà đ u t
Phân tích tài chính s giúp nhà đ u t có cái nhìn đúng đ n, chính xác v th c
tr ng ngu n v n, chi phí, thu nh p, l i nhu n c a doanh nghi p; đ m b o s hi u qu
và an toàn c a đ ng v n đ u t vào doanh nghi p. T đó, nhà đ u t s cân nh c và
đ a ra quy t đ nh xem có nên ti p t c đ u t vào doanh nghi p hay không.
1.1.2.3.
i v i ch n c a doanh nghi p
Phân tích tài chính giúp đánh giá đúng kh n ng và th i h n thanh toán c a
doanh nghi p, giúp ch n có th đ a ra quy t đ nh có cho vay hay không, cho vay
bao nhiêu, th i gian cho vay, lãi su t, tài s n đ m b o..v.v.
1.1.2.4.
i v i c quan qu n lý Nhà n
c
Phân tích tài chính giúp đánh giá đúng đ n th c tr ng tài chính doanh nghi p,
tình hình th c hi n ngh a v v i Nhà n c, nh ng đóng góp ho c tác đ ng c a doanh
nghi p đ n tình hình và chính sách kinh t - xã h i.
1.1.2.5.
i v i ng
i lao đ ng
Ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p có tác đ ng tr c ti p đ n ti n
l ng c a ng i lao đ ng. Ngoài ra trong nh ng doanh nghi p c ph n, ng i lao
đ ng tham gia góp v n mua c ph n nh v y h c ng là nh ng ng i ch doanh
nghi p vì v y h có quy n l i và trách nhi m g n v i doanh nghi p. Chính vì v y nên
phân tích tài chính doanh nghi p c ng giúp ng i lao đ ng đánh giá đ c kh n ng
sinh l i c a doanh nghi p.
Phân tích tài chính giúp ng i s d ng thông tin t các góc đ khác nhau v a
đánh giá toàn di n t ng h p khái quát l i v a xem xét m t cách chi ti t ho t đ ng tài
chính doanh nghi p, tìm ra nh ng đi m m nh, đi m y u v ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p đ nh n bi t, phán đoán, d báo và đ a ra nh ng quy t đ nh
tài chính, tài tr và đ u t phù h p.
1.2. Quy trình phơn tích tƠi chính doanh nghi p
Công tác phân tích tài chính doanh nghi p đ
c th c hi n theo các b
c sau:
c 1 Thu th p thông tin
Phân tích tài chính s d ng m i ngu n thông tin bao g m c nh ng thông tin
n i b đ n nh ng thông tin bên ngoài, nh ng thông tin v k toán và thông tin qu n lý
khác c a doanh nghi p… Trong các ngu n thông tin, có th nói r ng thông tin trong
2
Thang Long University Library
các báo cáo tài chính đóng vai trò r t quan tr ng trong phân tích tình hình tài chính
doanh nghi p.
c2
lý thông tin
X lý thông tin là quá trình s p x p các thông tin theo nh ng m c tiêu nh t đ nh
nh m tính toán, so sánh, gi i thích, đánh giá, xác đ nh nguyên nhân c a các k t qu đã
đ tđ
tr
c ph c v cho quá trình d đoán và ra quy t đ nh.
c 3 D đoán vƠ quy t đ nh
i v i ch doanh nghi p, phân tích tài chính nh m đ a ra các quy t đ nh t ng
ng, phát tri n, t i đa hoá l i nhu n hay t i đa hoá giá tr doanh nghi p.
iv i
ng i cho vay và đ u t , đó là các quy t đ nh v tài tr và đ u t .
doanh nghi p, đó là các quy t đ nh qu n lý doanh nghi p.
c 4: Hoàn thi n
Ho t đ ng phân tích tài chính doanh nghi p c n đ
i v i c p trên c a
c không ng ng c i thi n đ
đánh giá đ c chính xác tình hình tài chính doanh nghi p, cung c p đ c nh ng thông
tin ngày m t đ y đ h n, phù h p v i t ng giai đo n phát tri n c a doanh nghi p và
yêu c u c a t ng đ i t ng trong công ty.
1.3. Thông tin phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính có m c tiêu đ a ra nh ng d báo tài chính giúp cho vi c ra
quy t đ nh v m t tài chính và giúp cho vi c d ki n k t qu t ng lai c a doanh
nghi p.
1.3.1. Thông tin bên ngoài ếoanh nghi p
h
Thông tin bên ngoài doanh nghi p là các thông tin v tình hình kinh t có nh
ng đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p trong n m nh : l m phát,
t ng tr ng hay suy thoái, lãi su t, th t nghi p…. S suy thoái ho c t ng tr ng c a
n n kinh t có tác đ ng m nh m đ n c h i kinh doanh, đ n s bi n đ ng c a giá c ,
các y u t đ u vào và th tr ng tiêu th s n ph m đ u ra, t đó tác đ ng đ n hi u qu
kinh doanh c a doanh nghi p. Chính vì v y, đ có đ c s đánh giá khách quan và
chính xác v tình hình ho t đ ng c a doanh nghi p, chúng ta ph i xem xét c thông tin
kinh t bên ngoài có liên quan.
1.3.2. Thông tin liên quan đ n tài chính ếoanh nghi p
Phân tích tài chính s d ng m i ngu n thông tin có kh n ng ph c v cho m c
đích ch ra nh ng đi m t t và nh ng đi m ch a t t c a quá trình s n xu t kinh doanh,
đ a ra d đoán tài chính và t đó đ a ra quy t đ nh, trong đó các báo cáo tài chính
đóng vai trò quan tr ng, bao g m:
3
B ng cơn đ i k toán
B ng cân đ i k toán là m t báo cáo tài chính mô t tình tr ng tài chính c a m t
doanh nghi p t i m t th i đi m nh t đ nh nào đó.
ây là m t báo cáo tài chính có ý
ngh a r t quan tr ng đ i v i m i đ i t ng có quan h s h u, quan h kinh doanh hay
quan h qu n lý v i doanh nghi p. Thông th ng, b ng cân đ i k toán đ c trình bày
d i d ng b ng cân đ i s d các tài kho n k toán: m t bên ph n nh tài s n, m t bên
ph n nh ngu n v n c a doanh nghi p.
Nhìn vào b ng cân đ i k toán, nhà phân tích có th nh n bi t đ
c lo i hình
doanh nghi p, quy mô, m c đ t ch tài chính c a doanh nghi p. B ng cân đ i k
toán là m t t li u quan tr ng b c nh t giúp cho các nhà phân tích đánh giá đ c kh
n ng cân b ng tài chính, kh n ng thanh toán và kh n ng cân đ i v n c a doanh
nghi p.
Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh
Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh cho bi t s d ch chuy n c a ti n trong
quá trình s n xu t – kinh doanh c a doanh nghi p và cho phép d tính kh n ng ho t
đ ng c a doanh nghi p trong t ng lai. Báo cáo k t qu kinh doanh c ng giúp nhà
phân tích so sánh doanh thu v i s ti n th c nh p qu khi bán hàng hóa, d ch v ; so
sánh t ng chi phí phát sinh v i s ti n th c xu t qu đ v n hành doanh nghi p. Trên
c s doanh thu và chi phí, có th xác đ nh đ c k t qu s n xu t – kinh doanh: lãi hay
l trong n m. Nh v y, báo cáo k t qu kinh doanh ph n ánh k t qu ho t đ ng s n
xu t – kinh doanh, ph n ánh tình hình tài chính c a doanh nghi p trong m t th i k
nh t đ nh. Nó cung c p nh ng thông tin t ng h p v tình hình và k t qu s d ng các
ti m n ng v v n, k thu t, lao đ ng và trình đ qu n lý s n xu t – kinh doanh c a
doanh nghi p.
Nh ng kho n m c ch y u đ
c ph n ánh trên báo cáo k t qu kinh doanh là:
Doanh thu t ho t đ ng s n xu t kinh doanh, doanh thu t ho t đ ng tài chính, doanh
thu t ho t đ ng b t th ng và chi phí t ng ng v i t ng ho t đ ng đó.
Toàn b các kho n thu đ i v i doanh nghi p và các kho n ph i n p khác đ
ph n ánh trong ph n: Tình hình th c hi n ngh a v v i Nhà n c.
áo cáo l u chuy n ti n t
đánh giá m t doanh nghi p có đ m b o đ
c
c chi tr hay không, c n tìm hi u
tình hình ngân qu c a doanh nghi p. Ngân qu th ng đ
ng n (th ng là t ng tháng) bao g m các b c sau đây:
c xác đ nh cho th i gian
Xác đ nh ho c d báo dòng ti n th c nh p qu , bao g m: Dòng ti n nh p qu
t ho t đ ng kinh doanh (t bán hàng hóa ho c d ch v ), dòng ti n nh p qu t ho t
đ ng đ u t tài chính, dòng ti n nh p qu t ho t đ ng b t th
ng.
4
Thang Long University Library
Xác đ nh ho c d báo dòng ti n th c xu t qu , bao g m: Dòng ti n xu t qu
cho các ho t đ ng kinh doanh s n xu t, dòng ti n xu t qu th c hi n ho t đ ng đ u t
tài chính, dòng ti n xu t qu th c hi n ho t đ ng b t th
ng.
Trên c s dòng ti n nh p qu và dòng ti n xu t qu , nhà phân tích th c hi n
cân đ i ngân qu v i s d ngân qu đ u k đ xác đ nh s d ngân qu cu i k . T
đó, có th thi t l p m c ngân qu d phòng t i thi u cho doanh nghi p nh m m c tiêu
đ m b o chi tr .
Thuy t minh báo cáo tài chính
Thuy t minh báo cáo tài chính đ
c l p đ gi i thích và b sung thông tin v
tình hình ho t đ ng s n xu t - kinh doanh, tình hình tài chính c ng nh k t qu kinh
doanh c a doanh nghi p trong k báo cáo mà các b ng báo cáo khác không th trình
bày rõ ràng và chi ti t. Qua đó, nhà đ u t hi u rõ và chính xác h n v tình hình ho t
đ ng th c t c a doanh nghi p.
Tóm l i, đ phân tích tình hình tài chính c a m t doanh nghi p, các nhà phân
tích c n ph i đ c và hi u đ c các báo cáo tài chính. Qua đó, h nh n bi t đ c và t p
trung vào các ch tiêu tài chính có liên quan tr c ti p t i m c tiêu phân tích c a h .
1.4. M t s ph
1.4.1. Ph
ng pháp phơn tích tƠi chính doanh nghi p
ng pháp so sánh
Ph ng pháp so sánh đ c s d ng ph bi n nh t trong phân tích tài chính
nh m nghiên c u s bi n đ ng và xác đ nh m c đ bi n đ ng c a ch tiêu tài chính.
Tiêu chu n so sánh là ch tiêu g c đ c ch n làm c n c so sánh. Khi phân tích
tài chính, nhà phân tích th ng s d ng các g c sau:
S d ng s li u tài chính
các ch tiêu tài chính.
nhi u k tr
c đ đánh giá và d báo xu h
ng c a
S d ng s li u trung bình ngành đ đánh giá s ti n b v h at đ ng tài chính
c a doanh nghi p so v i m c trung bình tiên ti n c a ngành.
S d ng các s k ho ch, s d toán đ đánh giá doanh nghi p có đ t các m c
tiêu tài chính trong n m. Thông th ng, các nhà qu n tr doanh nghi p ch n g c so
sánh này đ xây d ng chi n l c ho t đ ng cho t ch c c a mình.
i u ki n so sánh yêu c u các ch tiêu phân tích ph i ph n ánh cùng n i dung
kinh t , có cùng ph ng pháp tính toán và có đ n v đo l
th theo chu n m c k toán hi n hành.
Quá trình phân tích theo ph
ng pháp so sánh đ
5
ng nh nhau và ph i tuân
c th c hi n b ng 3 hình th c:
So sánh theo chi u ngang phân tích s bi n đ ng v quy mô c a t ng kho n m c,
trên t ng báo cáo tài chính. Qua đó, xác đ nh đ
c m c bi n đ ng t ng ho c
gi m v quy mô c a ch tiêu phân tích và m c đ
nh h
ng c a t ng ch tiêu
nhân t đ n ch tiêu phân tích.
So sánh theo chi u d c là phân tích s bi n đ ng v c c u hay nh ng quan h t
l gi a các ch tiêu trong h th ng báo cáo tài chính doanh nghi p.
So sách xác đ nh xu h ng và tính ch t liên h gi a các ch tiêu: Các ch tiêu
riêng bi t hay các ch tiêu t ng c ng trên báo cáo tài chính đ c xem xét trong
m i quan h v i các ch tiêu ph n ánh quy mô chung và chúng có th đ c xem
xét trong nhi u kì đ ph n ánh rõ h n xu h ng thay đ i c a tình hình tài chính
doanh nghi p.
1.4.2. Ph
ng pháp Dupont
Mô hình Dupont là k thu t đ
c s d ng đ phân tích kh n ng sinh l i c a
m t doanh nghi p b ng các công c qu n lý hi u qu truy n th ng. Mô hình Dupont
tích h p nhi u y u t c a báo cáo thu nh p v i b n cân đ i k toán. Trong phân tích tài
chính, ng i ta v n d ng mô hình Dupont đ phân tích m i liên h gi a các ch tiêu tài
chính. Chính nh s phân tích m i liên k t gi a các ch tiêu tài chính, có th phát hi n
ra nh ng nhân t đã nh h ng đ n ch tiêu phân tích theo m t trình t nh t đ nh.
D i góc đ nhà đ u t c phi u, m t trong nh ng ch tiêu quan tr ng nh t là
h s l i nhu n trên v n ch s h u (ROE). Do v n ch s h u là m t ph n c a t ng
ngu n v n hình thành nên tài s n, nên ROE s ph thu c vào h s l i nhu n trên t ng
tài s n. M i quan h này đ c th hi n b ng mô hình Dupont nh sau:
Hay ROE = ROA x òn b y tài chính
Vì v y, mô hình Dupont có th ti p t c đ
c tri n khai chi ti t thành:
Hay ROE = H s L i nhu n ròng x Hi u su t s d ng t ng tài s n x
òn b y
tài chính
Tóm l i, phân tích báo cáo tài chính b ng mô hình Dupont có Ủ ngh a l n đ i
v i qu n tr doanh nghi p, th hi n ch có th đánh giá đ y đ và khách quan các
6
Thang Long University Library
nhân t tác đ ng đ n hi u qu s n xu t kinh doanh t đó ti n hành công tác c i ti n t
ch c qu n lý c a doanh nghi p.
S đ 1.1. V n d ng ph
T
SU T
SINH
L I
C A
V N
CH
S
H U
(ROE)
ng pháp Dupont đ phân tích ROE
Doanh thu thu n
L i nhu n sau thu
T ng tài s n
Doanh thu thu n
L i nhu n sau thu
T ng tài s n
L i nhu n sau
thu
V n ch s h u
T ng tài s n
=
V n ch s h u
T ng tài s n
Doanh thu thu n
x
Doanh thu thu n
1.4.3. Ph
Ph
V n ch s h u
ng pháp đ th
ng pháp đ th ph n ánh các s li u b ng bi u đ , đ th , qua đó nh m mô
t xu h ng, m c đ bi n đ ng c a các ch tiêu tài chính c n phân tích và các m i liên
h c a các ch tiêu trong mô hình phân tích.
1.4.4. Các ph
ng pháp khác
Ngoài các ph ng pháp trên, các nhà phân tích còn s d ng m t s ph
pháp phân tích tài chính khác nh sau:
ng
Ph ng pháp phơn tích t s : Phân tích t s tài chính liên quan đ n vi c xác
đ nh và s d ng các t s tài chính đ đo l ng và đánh giá tình hình ho t đ ng tài
chính c a công ty. Các t s tài chính c n đ
s chu n m c đã có tr
Ph
c so sánh v i các t s tr
c đây, các t
c đó và các t s bình quân c a ngành.
ng pháp cơn đ i liên h : Các báo cáo tài chính th
ng có đ c tr ng
chung là th hi n tính cân đ i: cân đ i tài s n - ngu n v n, cân đ i gi a doanh thu chi phí – k t qu , cân đ i gi a t ng và gi m… Ph ng pháp cân đ i liên h đ c s
d ng đ đánh giá nh h ng c a t ng nhân t lên bi n đ ng c a các ch tiêu phân tích.
7
1.5. N i dung phơn tích tƠi chính
1.5.1. Phân tích các báo cáo tài chính
1.5.1.1. Phân tích b ng cân đ i k toán
Phân tích b ng cân đ i k toán có th đánh giá th c tr ng c a ho t đ ng kinh
doanh, nh ng m t tích c c và các v n đ còn t n t i trong vi c huy đ ng, phân b và
s d ng tài s n.
S đ 1.2. Phân tích b ng cân đ i k toán
TÀI S N = N
Tài s n l u đ ng
và các kho n đ u
t ng n h n.
Tài s n c đ nh
và các kho n đ u
t dài h n: Các
h ng m c có tính
ch t lâu dài h n.
=
+ V N CH S
N ng n h n: Ngh a v
n có th i h n hoàn tr
trong vòng 1 n m.
N dài h n: Ngh a v n
có th i h n hoàn tr quá
1 n m.
H U
+
V n ch s h u:
Kho n đ u t c a
c đông và l i
nhu n gi l i.
Phân tích b ng cân đ i k toán bao g m phân tích nh ng thành ph n sau:
Phân tích tài s n ng n h n:
Nghiên c u k t c u tài s n ng n h n giúp xác đ nh tr ng đi m qu n lý tài s n
ng n h n t đó tìm ra ph ng pháp nâng cao hi u qu s d ng tài s n phù h p v i
t ng đi u ki n. Trong ph n tài s n ng n h n s bao g m các m c:
Ti n và các kho n t ng đ ng ti n: Xem xét s bi n đ ng c a các kho n
ti n qua vi c so sánh t tr ng và s tuy t đ i c a các tài s n ti n. S gia t ng v n b ng
ti n làm t ng kh n ng thanh toán nhanh c a doanh nghi p. Tuy nhiên, s gi m c a tài
s n ti n m t đ c đánh giá là tích c c vì không nên d tr s l ng quá l n ti n m t
và s d ti n g i ngân hàng mà c n gi i phóng nó, đem đi đ u t đ quay vòng v n và
hoàn tr n .
Các kho n ph i thu ng n h n: Các kho n ph i thu là giá tr tài s n c a doanh
nghi p b các đ n v khác chi m d ng, xem xét s tài s n b chi m d ng có h p lý hay
không. So sánh t tr ng và s tuy t đ i cu i n m so v i đ u n m và các n m tr
c.
Hàng t n kho: Hàng t n kho t ng lên do quy mô s n xu t m r ng, nhi m v
s n xu t t ng lên, trong tr ng h p th c hi n t t c các đ nh m c d tr đánh giá h p
8
Thang Long University Library
lý. Hàng t n kho gi m do đ nh m c d tr b ng các bi n pháp ti t ki m chi phí, h
th p giá thành, tìm ngu n cung c p h p lỦ…nh ng v n đ m b o s n xu t kinh doanh
thì đ c đánh giá là tích c c. Hàng t n kho gi m do thi u v n đ d tr v t t , hàng
hóa…đ c đánh giá không t t. Hàng t n kho c n đ c duy trì m t m c đ nh t đ nh
trong chi n l c d tr hàng hoá c a doanh nghi p nh m đ m b o nguyên v t li u cho
s n xu t, đ m b o ngu n hàng trong l u thông.
Phân tích tài s n dài h n:
Tài s n dài h n là ngu n l c đ c s d ng đ t o ra thu nh p ho t đ ng trong
m t th i gian dài h n m t chu k kinh doanh. ánh giá s bi n đ ng v giá tr và k t
c u c a các kho n m c c u thành tài s n dài h n đ đánh giá tình hình đ u t chi u
sâu, tình hình c s v t ch t k thu t, th hi n n ng l c s n xu t và xu h ng phát
tri n lâu dài c a doanh nghi p.
Phân tích c c u ngu n v n:
Phân tích c c u ngu n v n nh m giúp nhà phân tích tìm hi u đ c s thay đ i
v giá tr , t tr ng c a ngu n v n qua các th i k . Phân tích c c u ngu n v n cung
c p thông tin cho ng i phân tích s thay đ i ngu n v n đ t đó có đ nh h
c u ngu n v n h p lý h n trong t ng lai.
ng c
*Phân tích khái quát tình hình bi n đ ng ngu n v n
Phân tích tình hình ngu n v n là đánh giá tình hình t ng, gi m, k t c u và bi n
đ ng k t c u c a ngu n v n c a doanh nghi p b ng vi c phân tích các m c sau:
V n ch s h u (VCSH): V n ch s h u do ch doanh nghi p và các nhà
đ u t góp v n ho c hình thành t k t qu kinh doanh. Do đó, v n ch s h u đ c
xem là trái quy n c a ch s h u đ i v i giá tr tài s n ròng c a doanh nghi p.
N ph i tr : N ph i tr là tài kho n dùng đ ph n ánh các kho n n ph i tr
phát sinh trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. N ph i tr
bao g m n ng n h n và n dài h n. M t s gia t ng c a n ph i tr s đ t gánh n ng
thanh toán lên tài s n ng n h n và dài h n đ duy trì ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
Tuy nhiên, n u n ph i tr t ng do doanh nghi p m r ng s n xu t kinh doanh (tài s n
t ng t ng ng) thì bi u hi n này đ c đánh giá là t t.
*Phân tích k t c u tài s n, ngu n v n
Phân tích k t c u tài s n, ngu n v n đ
c ti n hành nh sau:
Ph n tài s n ph n ánh toàn b tài s n hi n có c a đ n v t i th i đi m báo cáo.
C th nh sau:
Tài s n c đ nh (đã và đang hình thành) và các kho n đ u t dài h n.
9
Tài s n l u đ ng và đ u t ng n h n th
ng đ
c s p x p theo tu n t (Nguyên
v t li u, công c d ng c , chi phí s n xu t d dang, thành ph m, các kho n ph i
thu, v n b ng ti n).
Tr c h t là thanh toán l u đ ng g m: v n b ng ti n - đ u t ng n h n - các
kho n ph i thu - hàng hoá t n kho, sau đó m i đ n tài s n c đ nh.
Xét v m t kinh t , s li u bên Tài s n có th đánh giá t ng quát n ng l c s n
xu t kinh doanh và trình đ s d ng v n c a đ n v .
Xét v m t pháp lý, tài s n chính là v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p.
Ph n ngu n v n ph n ánh ngu n v n hình thành tài s n hi n có c a doanh
nghi p t i th i đi m báo cáo. Vi c s p x p các ngu n v n có th có 2 cách:
V m t kinh t : s li u bên “Ngu n v n” th hi n các ngu n v n mà đ n v
đang s d ng trong k kinh doanh. T l và k t c u c a t ng ngu n v n ph n ánh tình
hình tài chính c a doanh nghi p .
V m t pháp lý: s li u bên Ngu n v n th hi n trách nhi m v m t pháp lý c a
doanh nghi p đ i v i Nhà n c, đ i v i Ngân hàng, đ i v i c p trên, v i khách hàng
và cán b , công nhân viên c a đ n v v tài s n đang s d ng.
Phân tích m i quan h gi a tài s n và ngu n v n:
B t k m t ch th kinh t nào mu n ti n hành ho t đ ng kinh doanh đ u ph i
có m t l ng v n nh t đ nh. M t m t, l ng v n đó đ c th hi n d i d ng v t ch t
ho c phi v t ch t, đ c đo l ng b ng th c đo ti n t g i là tài s n. M t khác, l ng
v n đó l i đ c hình thành t m t ho c nhi u ngu n khác nhau g i là ngu n v n. M t
tài s n có th do m t hay nhi u ngu n v n hình thành. Ng c l i, m t ngu n v n có
th tham gia hình thành nên m t hay nhi u lo i tài s n khác nhau. Do đó, v m t
l ng, t i b t k th i đi m nào, t ng giá tr tài s n và t ng giá tr ngu n v n c a m t
đ n v k toán c ng luôn b ng nhau.
1.5.1.2. Phân tích báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh
Phân tích báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh đúng đ n và chính xác s là s
li u quan tr ng đ tính và ki m tra s thu doanh thu, thu l i t c mà doanh nghi p
ph i n p và s ki m tra đánh giá c a các c quan qu n lý v ch t l ng ho t đ ng c a
doanh nghi p.
10
Thang Long University Library
Tr c khi b t đ u m t chu k kinh doanh m i, các doanh nghi p th ng l p ra
các m c tiêu cho k kinh doanh t i đ có đ nh h ng c th phát tri n ho t đ ng s n
xu t kinh doanh nh th nào cho đúng k ho ch.
i v i báo cáo k t qu kinh doanh,
công ty th ng tính toán và c tính doanh thu và l i nhu n đ t đ c trong n m t i.
Sau các k kinh doanh đó, d a trên k k ho ch và k th c hi n, công ty có th so
sánh, đánh giá đ t hay không đ t và t đó phân tích, ho ch đ nh chi n l c kinh doanh
cho các n m ti p theo.
1.5.1.3. Phân tích báo cáo l u chuy n ti n t
Báo cáo l u chuy n ti n t cung c p thông tin giúp ng
i s d ng đánh giá các
thay đ i trong tài s n thu n, c c u tài chính, kh n ng chuy n đ i c a tài s n thành
ti n, kh n ng thanh toán và kh n ng c a doanh nghi p trong vi c t o ra các lu ng
ti n trong quá trình ho t đ ng. Báo cáo l u chuy n ti n t dùng đ xem xét và d đoán
kh n ng v s l ng, th i gian và đ tin c y c a các lu ng ti n trong t ng lai. Bên
c nh đó còn dùng đ ki m tra l i các đánh giá, d đoán tr c đây v các lu ng ti n;
ki m tra m i quan h gi a kh n ng sinh l i v i l ng l u chuy n ti n thu n và nh ng
tác đ ng c a thay đ i giá. Phân tích báo cáo l u chuy n ti n t là so sánh s ti n đ t
đ c c a n m sau so v i n m tr c. T đó có th nh n th y nh ng bi n đ ng t ng
gi m c a lu ng ti n ra, lu ng ti n vào c a doanh nghi p đ có nh ng chi n l
lý phù h p.
c qu n
1.5.1.4. Phân tích thuy t minh báo cáo tài chính
Phân tích thuy t minh báo cáo tài chính: Khi đ c b t c báo cáo tài chính nào
nhà đ u t c ng tìm th y d n chi u thông tin t i thuy t minh báo cáo tài chính. Các
thuy t minh này cho bi t ph ng pháp k toán công ty áp d ng và b sung các thông
tin không đ c nêu trong báo cáo tài chính. Nói cách khác, thuy t minh báo cáo tài
chính đ a ra thông tin chi ti t và m r ng các thông tin tóm t t trong báo cáo tài chính,
giúp nhà đ u t hi u rõ h n v tình hình ho t đ ng th c t c a công ty trong kho ng
th i gian báo cáo.
Nhà đ u t hay các đ i t ng quan tâm t i tình hình tài chính c n ph i phân
tích thêm các thông tin trong thuy t minh báo cáo tài chính đ hi u rõ h n và chính
xác h n do có nh ng thông tin trong b n thuy t minh báo cáo tài chính mà báo cáo tài
chính l i không đ c p đ n ho c đ c p ch a rõ, ch a k .
1.5.2. Phân tích các ch tiêu tài chính ếoanh nghi p
Các nhà tài chính phân tích các ch tiêu tài chính nh m m c đích l t t đ
ch t
th c tr ng tài chính c a doanh nghi p và coi đó là nh ng bi u hi n đ c tr ng nh t c a
tình hình tài chính doanh nghi p trong m t th i kì nh t đ nh.
11
1.5.2.1. Nhóm các ch tiêu kh n ng thanh toán
i v i các nhà qu n lý, ch doanh nghi p, nhóm ch tiêu này giúp h phân tích
và th y đ c các kho n n t i h n c ng nh kh n ng chi tr c a doanh nghi p đ
chu n b s n ngu n thanh toán.
i v i các nhà đ u t , các ch n … , qua nhóm ch
tiêu này, h s đánh giá đ
c kh n ng thanh toán các kho n n c a doanh nghi p.
Kh n ng thanh toán n ng n h n ( )
H s kh n ng thanh toán n ng n h n là m i quan h gi a tài s n ng n h n và
các kho n n ng n h n. ây là ch tiêu cho th y kh n ng đáp ng các kho n n ng n
h n c a doanh nghi p là cao hay th p.
H s kh n ng thanh toán n ng n h n còn đ
c xác đ nh theo công th c sau :
x p x b ng 1, doanh nghi p có đ kh n ng thanh toán các kho n n
N u
ng n h n và tình hình tài chính là bình th
doanh nghi p không b o đ m đáp ng đ
ng ho c kh quan.Ng
c l i, n u
< 1,
c các kho n n ng n h n. Tr s c a ch tiêu
này càng nh h n 1, kh n ng thanh toán n ng n h n c a doanh nghi p càng th p.
Bi n pháp t t nh t là ph i duy trì t xu t này theo tiêu chu n c a ngành. Ngành ngh
nào mà tài s n l u đ ng chi m t tr ng l n trong t ng s tài s n thì h s này l n và
ng
c l i.
Kh n ng thanh toán nhanh ( )
Kh n ng thanh toán nhanh đ
c tính theo công th c:
H s kh n ng thanh toán nhanh là th c đo kh n ng đáp ng vi c thanh toán
n ng n h n c a doanh nghi p trong k không d a vào vi c ph i bán các lo i v t t
hàng hoá.
N u
=1 t c là doanh nghi p đang duy trì đ
N u
c kh n ng thanh toán nhanh
<1 t c là doanh nghi p đang g p khó kh n trong vi c thanh toán n
N u
>1 t c là doanh nghi p đang b
làm gi m hi u qu s d ng v n.
Kh n ng thanh toán lƣi vay ( )
H s kh n ng thanh toán lãi vay đ
đ ng v n, vòng quay v n ch m
c tính b ng công th c:
12
Thang Long University Library
Ch tiêu này cho bi t b ng toàn b l i nhu n tr c thu và lãi vay sinh ra trong
m i kì có th đ m b o cho doanh nghi p thanh toán đ c bao nhiêu l n t ng lãi vay
ph i tr t huy đ ng ngu n v n n . N u
càng l n thì ch ng t ho t đ ng kinh
doanh có kh n ng sinh l i cao và đó là c s đ m b o cho tình hình thanh toán c a
doanh nghi p lành m nh. Ng
c l i,
càng g n 1 thì ho t đ ng kinh doanh c a
doanh nghi p kém hi u qu là nguyên nhân khi n cho tình hình tài chính b đe d a.
Khi
<1 cho th y ho t đ ng kinh doanh đang b thua l , thu nh p trong k không đ
bù đ p chi phí, n u kéo dài s khi n doanh nghi p phá s n.
1.5.2.2. Nhóm các ch tiêu đánh giá kh n ng sinh l i
T su t sinh l i c a v n s h u (ROE-return on equity)
Ch tiêu này cho bi t khi doanh nghi p b môt đ ng v n t có vào kinh doanh
thì s mang l i bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu . Ch tiêu này càng cao ch ng t
doanh nghi p s d ng có hi u qu v n ch s h u, do đó h p d n các nhà đ u t .
doanh không thu n l i. T su t này giúp nhà qu n tr t ng VCSH ph c v cho ho t
đ ng kinh doanh.
T su t sinh l i c a tài s n (ROA-return on assets)
Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích, doanh nghi p b ra 100 đ ng tài s n
đ u t thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu , ch tiêu này càng cao, cho th y
doanh nghi p s d ng tài s n t t, t o đi u ki n cho doanh nghi p m r ng ho t đ ng
s n xu t kinh doanh.
T su t sinh l i c a doanh thu (ROS-return on sales)
T su t sinh l i c a doanh thu càng cao cho th y công tác qu n lý chi phí càng
t t, đi u này giúp nhà qu n tr đ a ra các m c tiêu đ m r ng th tr ng, t ng doanh
thu, xem xét các y u t chi phí b ph n đ ti t ki m nâng cao hi u qu kinh doanh
c a doanh nghi p.
13
1.5.2.3. Nhóm các ch tiêu đánh giá kh n ng ho t đ ng
*Nhóm ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n
S vòng quay hàng t n kho
Thông th ng t s này cao cho th y kh n ng chuy n đ i hàng t n kho thành
ti n m t cao, nguy c
đ ng hàng hóa gi m, ch ng t ho t đ ng c a doanh nghi p là
có hi u qu , góp ph n c ng c ni m tin c a khách hàng. Các doanh nghi p mong
mu n duy trì l ng hàng t n kho càng th p càng t t b i chi phí cho vi c d tr hàng
t n kho là t ng đ i l n nh : b o hi m cho hàng t n kho, đ ng v n hàng t n kho,
nguy c b l c h u,… Tuy nhiên, n u l ng hàng t n kho quá th p, doanh nghi p
không đ nguyên, nhiên, v t li u ph c v cho s n xu t kinh doanh ho c không đ hàng
hóa đ đáp ng nhu c u c a khách hàng… thì c ng không t t cho doanh nghi p.
Th i gian luân chuy n hàng t n kho
Ch s này cho bi t th i gian l u hàng t n kho g m có nguyên v t li u và hàng
hóa trong bao nhiêu lâu t lúc nh p hàng vào kho cho đ n lúc xu t hàng ra bán di n ra
trong bao lâu. Ch s này càng th p càng ch ng t hàng t n kho đ c luân chuy n,
tiêu th nhanh, góp ph n gi m các chi phí l u kho, làm t ng doanh thu, l i nhu n cho
doanh nghi p.
S vòng quay các kho n ph i thu
Kho n ti n ph i thu c a khách hàng là kho n ti n mà hi n t i khách hàng v n
đang chi m d ng c a doanh nghi p. Vi c b khách hàng chi m d ng v n s gây thi t
h i cho doanh nghi p khi doanh nghi p c n v n đ đ m b o kh n ng thanh toán hay
duy trì s n xu t kinh doanh. Vì v y, ch s này đ m b o ph i cao đ ch ng t t c đ
thu h i n c a doanh nghi p càng nhanh, kh n ng chuy n đ i các kho n ph i thu sang
ti n m t cao, đi u này giúp doanh nghi p nâng cao lu ng ti n m t, t o ra s ch đ ng
trong vi c tài tr ngu n v n l u đ ng ph c v s n xu t.
Th i gian thu n
Ch tiêu này th hi n doanh nghi p m t bao lâu đ thu h i các kho n ph i thu.
Ng c l i v i ch tiêu s vòng quay các kho n ph i thu, th i gian thu n c a doanh
nghi p càng ng n l i càng th hi n kh n ng thu h i n c a doanh nghi p càng t t.
14
Thang Long University Library
H s tr n
Ch tiêu này th hi n kh n ng tr n c a doanh nghi p.T đó giúp doanh
nghi p đ a ra các quy t đ nh, chính sách thanh toán phù h p nh m nâng cao uy tín và
h n ch r i ro tài chính.
Th i gian tr n
Th i gian tr n cho bi t th i gian mà doanh nghi p có th chi m d ng v n c a
các đ i t ng khác. Th i gian này dài thì doanh nghi p có th chi m d ng v n lâu
song c ng nh h
ng t i uy tín c a doanh nghi p.
Vòng quay ti n
Ch tiêu này ph n ánh m t đ ng chi ra ph i m t bao lâu m i thu h i đ c. Th i
gian c a vòng quay ti n ng n t c là doanh nghi p s thu h i v n nhanh. Ng c l i,
n u th i gian c a vòng quay ti n dài thì doanh nghi p s thu h i v n ch m, ho t đ ng
kinh doanh ch a th c s có hi u qu .
T su t sinh l i c a Tài s n ng n h n (TSNH)
Ch tiêu này cho bi t m i đ n v tài s n ng n h n cu i k mang l i bao nhiêu
đ ng l i nhu n sau thu . Ch tiêu này càng cao ch ng t r ng hi u su t s d ng tài s n
ng n h n t t, mang l i l i ích l n v cho doanh nghi p.
*Nhóm các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n dài h n
Hi u su t s d ng tài s n dài h n (TSDH) (S vòng quay c a TSDH)
Ch tiêu này cho bi t m t đ ng v n b ra đ u t cho tài s n dài h n trong m t
k thì đem l i bao nhiêu đ n v doanh thu thu n. Ch tiêu này th hi n s v n đ ng c a
TSDH trong k , ch tiêu này càng cao ch ng t TSDH v n đ ng càng nhanh, hi u su t
s d ng tài s n dài h n cao, t đó góp ph n t o ra doanh thu thu n càng cao và là c s
đ t ng l i nhu n c a doanh nghi p.
15
T su t sinh l i c a TSDH
Ch tiêu này cho bi t m i đ n v tài s n dài h n có trong k đem l i bao nhiêu
đ ng l i nhu n sau thu . Ch tiêu này càng cao hi u qu s d ng TSDH t t, góp ph n
nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh cho doanh nghi p.
1.5.3. Phân tích đòn b y
Nguyên lỦ đòn b y đ c áp d ng trong kinh doanh và đ c hi u là s gia t ng
nh c a s n l ng ho c doanh thu có th đ t đ c m t s gia t ng l n v l i nhu n.
N u ho t đ ng c a doanh nghi p t t, đòn b y s khu ch đ i cái t t lên g p b i l n và
ng
c l i. Nh ng đòn b y đ
c các doanh nghi p th
ng s d ng là đòn b y ho t
đ ng, đòn b y tài chính và đòn b y t ng h p.
1.5.3.1.
òn b y ho t đ ng
òn b y ho t đ ng (operating leverage) là m c đ s d ng chi phí c đ nh c a
doanh nghi p (th ng đ c tính toán trong ng n h n) so v i chi phí bi n đ i. Có hai
khái ni m g n v i đòn b y này là chi phí c đ nh và chi phí bi n đ i. Chi phí c đ nh
là chi phí không thay đ i khi s l ng s n ph m thay đ i g m : chi phí kh u hao, b o
hi m, chi phí qu n lỦ… còn chi phí bi n đ i là chi phí thay đ i khi s l ng s n ph m
thay đ i nh : chi phí nguyên v t li u, lao đ ng tr c ti p, hoa h ng bán hàng.... Trong
kinh doanh, doanh nghi p đ u t chi phí c đ nh v i mong mu n s l
ng s n ph m
tiêu th s t o ra doanh thu đ l n đ trang tr i chi phí c đ nh và chi phí bi n đ i.
Gi ng nh chi c đòn b y trong c h c, s hi n di n c a chi phí ho t đ ng c đ nh t o
ra s thay đ i trong s l ng tiêu th s n ph m đ khuy ch đ i s thay đ i v lãi ho c l .
đo l
ng m c đ s d ng c a đòn b y ho t đ ng, có công th c sau:
M c đ s d ng đòn b y ho t đ ng =
Chi phí c đ nh
T ng chi phí
b y c a đòn b y ho t đ ng (DOL):
Nh ng công ty s n xu t nhi u lo i s n ph m có th s d ng cách tính DOL theo
doanh thu. Các công th c tính DOL theo s n l ng Q ch thích h p dùng cho các công
ty s n xu t và tiêu th s n ph m có tính đ n chi c.
Q
DOLQ
=
Q - QBE
16
Thang Long University Library
S – VC
DOLS
=
S – VC – F
Q: S n l
ng
QBE: S n l
ng hòa v n S: Doanh thu
VC: Chi phí bi n đ i
1.5.3.2.
F: Chi phí c đ nh
òn b y tài chính
òn b y tài chính (Financial Leverage) là khái ni m dùng đ ch s k t h p
gi a n ph i tr và v n ch s h u trong vi c đi u hành chính sách tài chính c a
doanh nghi p. òn b y tài chính s r t l n trong các doanh nghi p có t tr ng n ph i
tr cao h n t tr ng c a v n ch s h u. Ng c l i, đòn b y tài chính s th p khi t
tr ng n ph i tr nh h n t tr ng c a v n ch s h u.
òn b y tài chính v a là m t công c thúc đ y l i nhu n sau thu trên m t
đ ng v n ch s h u, v a là m t công c kìm hãm s gia t ng đó. S thành công hay
th t b i này tu thu c vào s khôn ngoan hay kh d i khi l a ch n c c u tài chính.
M c đ s d ng đòn b y tài chính đ
c tính theo công th c:
N ph i tr
M c đ s d ng đòn b y tài chính=
T ng ngu n v n
b y c a đòn b y tài chính đ
DFLEBIT
c tính theo công th c:
EBIT
=
EBIT ậ I ậ (PD/(1-t))
PD: C t c c phi u u đãi
B ng đòn b y tài chính, các nhà qu n tr tài chính s có th th y đ c tác đ ng
c a vi c s d ng n vay lên thu nh p trên m t c ph n c a c đông th ng. Khi s
d ng đ nh phí tài chính trong doang nghi p thì n u EBIT thay đ i x% s khu ch đ i s
bi n đ ng c a EPS lên DFL x% và c ng cho th y đ r i ro đ n v i doanh nghi p
nh th nào khi doanh nghi p s d ng ngu n tài tr b ng n vay.
1.5.3.3.
òn b y t ng h p
Khi đòn b y tài chính đ
c s d ng k t h p v i đòn b y ho t đ ng s t o ra
đòn b y t ng h p. S d ng đòn b y t ng h p đ ng ngh a v i vi c công ty s d ng k t
h p c chi phí ho t đ ng và chi phí tài tr c đ nh. Khi s d ng k t h p, đòn cân
đ nh phí và đòn cân n có tác đ ng đ n EPS khi s n l ng thay đ i thông qua 2 b c:
17
S n l
ng tiêu th thay đ i làm thay đ i EBIT (tác đ ng c a đòn b y ho t
đ ng)
EBIT thay đ i làm thay đ i EPS (tác đ ng c a đòn b y tài chính).
Tóm l i, đòn b y s xu t hi n khi doanh nghi p s d ng tài s n hay v n có chi
phí ho t đ ng hay chi phí tài chính c đ nh nh m t i đa hóa t su t sinh l i cho
doanh nghi p. Tuy nhiên vi c s d ng đòn b y c ng là con dao hai l i đ i v i
doanh nghi p b i khi s d ng n u đòn b y t ng lên thì r i ro c a doanh nghi p c ng
s t ng. N u doanh nghi p s d ng đòn b y quá m c s làm t ng chi phí ho t đ ng
và tài chính c đ nh, đi u này làm gi m l i nhu n đ t đ c t vi c s d ng đòn b y.
Vi c l m d ng đòn b y còn có th làm s t gi m giá c phi u trên th tr ng, không
nh ng không gia t ng đ c kh n ng sinh l i mà còn làm doanh nghi p đ ng tr c
tình th khó kh n. Các nhà đ u t c n cân nh c và đ a ra quy t đ nh phù h p nh t cho
doanh nghi p, cân b ng gi a m c đ r i ro và kh n ng sinh l i c a doanh nghi p.
1.6. Các nhơn t
nh h
ng đ n ho t đ ng phân tích tài chính c a doanh nghi p
1.6.1. Nhân t ch quan
Y u t quan tr ng hàng đ u quy t đ nh nên s thành công c a ho t đ ng phân
tích tài chính doanh nghi p chính là s đ y đ và chính xác c a thông tin đ c phân
tích. Ho t đ ng phân tích tài chính doanh nghi p s tr nên đ y đ và Ủ ngh a h n n u
có s t n t i c a h th ng ch tiêu trung bình ngành. ây là c s đ tham chi u trong
quá trình phân tích. Thông qua đ i chi u v i ch tiêu trung bình ngành, nhà qu n lý có
th bi t đ c v th c a doanh nghi p mình, t đó đánh giá đ
c ng nh hi u qu s n xu t c a doanh nghi p.
c tình hình tài chính
T nh ng thông tin thu th p đ c, cán b phân tích có trách nhi m tính toán
các ch tiêu, thi t l p các b ng bi u và quan tr ng là ph i g n k t, t o l p m i quan h
gi a các ch tiêu, k t h p v i các thông tin v đi u ki n, hoàn c nh. T đó, đ a ra lỦ
gi i v tình hình tài chính, xác đ nh th m nh, đi m y u c ng nh nguyên nhân c a
đi m y u. Ho t đ ng phân tích tài chính đòi h i cán b phân tích ph i đ c đào t o bài
b n và có trình đ chuyên môn cao.
Công tác phân tích tài chính đòi h i s li u t p h p v i s l ng l n, nhi u
ngu n, đòi h i đ chính xác cao, cùng v i đó là tính toán ph c t p. Do đó, c n có
nh ng công ngh , ph n m m chuyên d ng đ thao tác đ
th i nhu c u c a nhà qu n lý.
c nhanh chóng, đáp ng k p
1.6.2. Nhân t khách quan
Nhân t th nh t đó chính là h th ng chính sách, pháp lu t c a Nhà n c liên
quan t i tài chính doanh nghi p, đó là các chính sách v thu , k toán, th ng kê… nh
18
Thang Long University Library
h ng t i ho t đ ng kinh doanh c ng nh ho t đ ng tài chính doanh nghi p. V i t
cách là đ i t ng ch u s qu n lý c a nhà n c, trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh
nói chung và ho t đ ng tài chính nói riêng, các doanh nghi p đ u ph i có ngh a v
tuân th chính sách, pháp lu t. Nhân t khách quan th hai là h th ng thông tin c a
n n kinh t và c a ngành. Công tác phân tích tài chính ch th c s có hi u qu khi có
h th ng ch tiêu trung bình chu n c a toàn ngành, trên c s đó các doanh nghi p có
th đánh giá, xem xét tình tr ng tài chính đ nh n th c v trí c a mình nh m đ a ra
nh ng chính sách đúng đ n, phù h p c ng nh có h ng ph n đ u, kh c ph c. ây có
th đ c xem nh s li u tham chi u c a doanh nghi p. Tuy nhiên, đi u này c ng ph
thu c vào tính trung th c c a các thông tin. N u thông tin do các doanh nghi p trong
ngành mang l i không chính xác có th còn có tác d ng ng c l i. Vì v y, trách nhi m
c a c quan th ng kê c ng nh các doanh nghi p trong vi c cung c p thông tin c ng
nh h
ng không nh đ n k t qu phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p.
19
CH
NG 2. TH C TR NG HO T
CỌNG TY C
NG PHÂN TÍCH TÀI CHệNH C A
PH N PHÁT TRI N
UT
CỌNG NGH PITP
2.1. T ng quan v công ty c ph n phát tri n đ u t công ngh PITP
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n
Tên doanh nghi p: Công ty c ph n phát tri n đ u t công ngh PITP
Công ty c ph n phát tri n đ u t công ngh PITP ho t đ ng trong l nh v c
cung c p d ch v ph n m m, các gi i pháp h th ng cho các doanh nghi p v a và nh .
10 n m qua đã ghi l i r t nhi u nh ng d u m c quan tr ng trong quá trình phát tri n đi
lên và ngày m t t t h n c a công ty.
N m 2005, ti n thân c a công ty ngày nay chính là công ty c ph n t v n và
phát tri n công ngh
ng B đã đ c thành l p, v i tên giao d ch là SYNCTECH
JSC. V i nh ng n l c c a ban lãnh đ o c ng nh các nhân viên th h đ u c a công
ty mà 2 n m ti p sau là 2006 và 2007, công ty đã tr thành đ i tác tin c y c a nhi u
hãng công ngh thông tin nh : Cisco, IBM, HP, Juniper, Microsoft… Nh ng thành
công b c đ u trên đã t o đà phát tri n cho công ty, t n m 2008 đ n 2011, công ty đã
tr thành Gold Advanced Partner c a F5, tri n khai thành công GP F5 cho
Vietnamobile và Vega Corp.
Sau 6 n m hình thành và phát tri n, m t b
c ngo t đã đ n v i công ty vào n m
2012. Tháng 4/2012, công ty c ph n t v n và phát tri n công ngh
ng B đã khai
tr ng thêm v n phòng m i t i 389 ph Tr ng Chinh và đ i tên thành công ty c
ph n phát tri n đ u t công ngh PITP. Tháng 5/2012, công ty đã tái c c u, t ng v n
đi u l lên 15 t VN , b sung thành viên h i đ ng qu n tr .
T 6/2012 đ n nay, nh ng b
c phát tri n c a công ty đã ngày m t tr
ng
thành và n đ nh h n. Công ty liên t c m r ng h p tác v i các đ i tác CNTT và các
công ty liên k t. Ngoài ra công ty c ng phát tri n thêm các đ nh h ng kinh doanh
m i.
2.1.2. Ngành ngh kinh ếoanh
Công ty c ph n phát tri n đ u t công ngh PITP cung c p các s n ph m ph n
m m tích h p h th ng: Các gi i pháp h t ng m ng, gi i pháp an toàn b o m t, gi i
pháp l u tr và h th ng máy ch , gi i pháp t i u hóa h th ng CNTT…
Ti p theo là các d ch v , s n ph m khác nh d ch v CNTT, phát tri n ph n
m m, c th là: t v n xây d ng website, các ng d ng và th ng m i đi n t ; gia
công phát tri n ph n m m và d ch v ph n m m; h p tác v i các hãng CNTT hàng
đ u; cung c p và tri n khai ph n m m lõi theo đ c thù nghi p v c a t ng ngành; ki m
20
Thang Long University Library
đ nh, tái c u trúc h th ng h th ng CNTT; h tr k thu t cho các h th ng CNTT…;
đ c bi t là cung c p các gi i pháp CNTT cho doanh nghi p nh và v a: gi i pháp
CNTT tr n gói cho các doanh nghi p Vi t Nam (bao g m h t ng CNTT, ph n m m
ng d ng, ph n m m qu n lỦ theo đ c thù ngành, website/portal, gi i pháp b o m t an
toàn thông tin, gi i pháp l u tr , gi i pháp qu n tr ng
ngành giáo d c.
i dùng…); gi i pháp cho
2.1.3. C c u t ch c
S đ 2.1. C c u t ch c c a công ty c ph n phát tri n đ u t công ngh PITP
H I
NG QU N TR
AN GIÁM
BAN C
C
V N
BDM
V N PHọNG
I DI N TP.
À N NG
PHÒNG
QU N
TR D
ÁN
PHÒNG
K
THU T
TR S
CHÍNH
PHÒNG
HÀNH
CHÍNH ậ
NHÂN S
PHÒNG
K TOÁN
ậ MUA
HÀNG
V N PHọNG
I DI N
TP. H CHÍ MINH
PHÒNG
KINH
DOANH
C NG
TÁC
VIÊN
( Ngu n: Phòng Hành chính- Nhân s )
*Tr s chính
Tr s chính ch u trách nhi m qu n lý chung, th ng nh t t t c các l nh v c
kinh doanh c a toàn công ty, th c hi n ch c n ng qu n lý đi u hành công ty, đ u t
tài chính và tr c ti p th c hi n c ác ho t đ ng kinh doanh ch l c, c th nh sau:
H i đ ng qu n tr : Là c quan qu n tr c a công ty, có toàn quy n nhân danh
công ty đ quy t đ nh các v n đ liên quan đ n m c đích, quy n l i c a công ty.
Ban giám đ c: tr c ti p đi u hành, qu n lý ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a
công ty theo quy t đ nh c a h i đ ng qu n tr ; ký k t và th c hi n các h p đ ng
21
theo quy đ nh c a pháp lu t; báo cáo v i h i đ ng qu n tr v tình hình ho t đ ng,
k t qu s n xu t kinh doanh, ch u trách nhi m tr c h i đ ng qu n tr và pháp
lu t n u có nh ng sai ph m gây t n th t cho công ty.
Các phòng ban tr c thu c quy n qu n lý c a ban giám đ c: th c hi n các công
vi c v hành chính s nghi p nh t ch c, k toán, nhân s , ki m tra; có nhi m
v th c hi n các công vi c thu c l nh v c chuyên môn c a mình, h tr quá
trình đi u hành, ra quy t đ nh c a ban giám đ c; ph i h p v i các phòng ban khác
trong toàn công ty th c hi n các ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
*Các chi nhánh
Bao g m các chi nhánh c a công ty t i các đ a ph ng, c th là à N ng và
thành ph H Chí Minh. Chi nhánh có nhi m v th c hi n các ch c n ng kinh doanh
nh : cung c p s n ph m, d ch v , t v n khách hàng, ch m sóc khách hàng, làm vi c
v i đ i tác t i đ a ph ng…
2.2. Th c tr ng ho t đ ng phơn tích tƠi chính t i công ty c ph n phát tri n
đ u t công ngh PITP giai đo n 2012-2014
2.2.1. Gi i thi u chung v ho t đ ng phân tích tài chính t i công ty
2.2.1.1. Quy trình phân tích
Quy trình phân tích tài chính t i công ty c ph n phát tri n đ u t công ngh
PITP đ c th c hi n nh sau:
B
c 1: Chu n b cho công tác phân tích tài chính
K toán tr ng tr c ti p ph trách các công vi c c a công tác phân tích tài
chính cho công ty, giao nhi m v đ n t ng b ph n th c hi n r i sau đó đánh giá đ
trình lên ban giám đ c.
B
c 2: Ti n hành phân tích
K toán tr ng có nhi m v ch đ o các b ph n th c hi n phân tích các n i
dung c b n và thi t y u nh : phân tích k t c u tài s n, ngu n v n; phân tích các ch
tiêu tài chính đ c tr ng; phân tích các ch tiêu tài chính trung gian trong báo cáo k t
qu ho t đ ng kinh doanh; so sánh s li u k này v i k tr c.
B
c 3: Báo cáo k t qu phân tích
Phòng k toán – mua hàng t ng h p các k t qu phân tích, l p báo cáo phân
tích đ đ a ra nh n xét, đánh giá v tình hình ho t đ ng kinh doanh, tình hình tài chính
r i trình lên ban giám đ c. ây là c s đ Ban giám đ c d a vào đó l p các k ho ch
kinh doanh, k ho ch tài chính trong th i gian t i.
22
Thang Long University Library
2.2.1.2. Thông tin s d ng trong ho t đ ng phân tích tài chính t i công ty c ph n
phát tri n đ u t công ngh PITP
đ
Các báo cáo tài chính c a công ty c ph n phát tri n đ u t công ngh PITP
c t ng h p theo t ng n m, n a n m, quỦ, đó là các báo cáo tài chính nh :
+ B ng cân đ i k toán giai đo n 2012-2014
+ Báo cáo k t qu kinh doanh giai đo n 2012-2014
+ Báo cáo l u chuy n ti n t giai đo n 2012-2014
+ Thuy t minh báo cáo tài chính giai đo n 2012 – 2014
Ngoài các thông tin n i b trên, thông tin bên ngoài c ng r t quan tr ng và có ý
ngh a trong vi c phân tích tình hình tài chính.
2.2.1.3. Ph ng pháp phân tích tài chính doanh nghi p t i công ty c ph n phát tri n
đ u t công ngh PITP
Công ty th ng s d ng hai ph ng pháp đó là ph ng pháp so sánh và
ph ng pháp t s . Công ty còn s d ng ph ng pháp phân tích Dupont khi c n có
báo cáo chi ti t, chính xác đ ph c v cho vi c ho ch đ nh chi n l c phát tri n m i.
2.2.2. N i ếung ho t đ ng phân tích tình hình tài chính
Công ty c ph n phát tri n đ u t công ngh PITP đã ti n hành các phân tích:
Phân tích các báo cáo tài chính: Báo cáo k t qu kinh doanh, b ng cân đ i k
toán, cáo cáo l u chuy n ti n t , thuy t minh báo cáo tài chính đ đánh giá tình
hình s n xu t kinh doanh.
Phân tích các ch s tài chính c b n đánh giá tình hình tài chính.
Phân tích đòn b y tài chính
2.2.2.1. Phân tích b ng cân đ i k toán
* Phân tích bi n đ ng Tài s n (chi u ngang)
B ng 2.1.B ng cân đ i k toán ( ph n tài s n ) v i phân tích theo chi u ngang
n v tính: VN
23
B ng 2.1.B ng cân đ i k toán ( ph n tài s n ) v i phân tích theo chi u ngang
n v tính: VN
2012 ậ 2013
CH TIÊU
N m 2012
N m 2013
N m 2014
8.822.855.230
14.573.343.228
19.975.729.384
5.750.487.998
65,18
5.402.386.156
37,07
1.561.381.979
1.118.347.734
634.335.416
-443.034.245
-28,37
-484.012.318
-43,28
0
482.203.257
11.191.934
482.203.257
-471.011.323
-97,68
335.024.916
889.607.297
2.771.440.930
554.582.381
165,53
1.881.833.633
211,54
76.227.878
711.788.250
904.676.685
635.560.372
833,76
192.888.435
27,10
i bán
213.029.338
152.771.584
227.990.577
-60.257.754
-28,29
75.218.993
49,24
5, Các kho n ph i thu khác
45.767.700
25.047.463
1.638.773.668
-20.720.237
-45,27
1.613.726.205
6442,67
IV, Hàng t n kho
6.346.961.666
11.664.893.446
15.999.317.134
5.317.931.780
83,79
4.334.423.688
37,16
1, Hàng t n kho
6.346.961.666
11.848.326.040
16.086.695.170
5.501.364.374
86,68
4.238.369.130
35,77
0
-183.432.594
-87.378.036
-183.432.594
96.054.558
-52,37
V, Tài s n ng n h n khác
579.486.669
418.291.494
559.443.970
-161.195.175
-27,82
141.152.476
33,75
1, Chi phí tr tr
c ng n h n
523.031.973
212.082.135
361.341.645
-310.949.838
-59,45
149.259.510
70,38
2, Thu GTGT đ
c kh u tr
42.054.696
191.809.359
183.462.325
149.754.663
356,09
-8.347.034
-4,35
14.400.000
14.400.000
14.640.000
0
240
1,67
3.073.532.278
3.559.391.812
8.727.500.631
485.859.534
15,81
5.168.108.819
145,20
817.772.649
1.184.893.002
5.584.085.218
367.120.353
44,89
4.399.192.216
371,27
A, TÀI S N NG N H N
I, Ti n và các kho n t
ng đ
ng ti n
II, Các kho n đ u t tài chính ng n h n
III, Các kho n ph i thu ng n h n
1, Ph i thu khách hàng
2, Tr tr
c cho ng
2, D phòng gi m giá hàng t n kho
5, Tài s n ng n h n khác
, TÀI S N DÀI H N
II, Tài s n c đ nh
Chênh l ch
2013 ậ 2014
24
Thang Long University Library
T l (%)
Chênh l ch
T l (%)
1, Tài s n c đ nh h u hình
751.776.670
1.046.793.193
1.449.577.086
295.016.523
39,24
402.783.893
38,48
1.143.949.970
1.468.268.708
2.167.212.339
324.318.738
28,35
698.943.631
47,60
- Giá tr hao mòn l y k
-392.173.300
-421.475.515
-717.635.253
-29.302.215
7,47
-296.159.738
70,27
3, Tài s n c đ nh vô hình
65.995.979
138.099.809
388.403.691
72.103.830
109,25
250.303.882
181,25
- Nguyên giá
70.514.702
164.756.605
515.446.478
94.241.903
133,65
350.689.873
212,85
- Giá tr hao mòn l y k
-4.518.723
-26.656.796
-127.042.787
-22.138.073
489,92
-100.385.991
376,59
0
0
3.746.104.441
0
V, Tài s n dài h n khác
2.255.759.629
2.374.498.810
3.143.415.413
118.739.181
5,26
768.916.603
32,38
1, Chi phí tr tr
1.582.088.209
1.784.326.630
2.299.155.833
202.238.421
12,78
514.829.203
28,85
673.671.420
590.172.180
844.259.580
-83.499.240
-12,39
254.087.400
43,05
11.896.387.508
18.132.735.040
28.703.230.015
6.236.347.532
52,42
10.570.494.975
58,30
- Nguyên giá
4, Chi phí xây d ng c b n d dang
c dài h n
3, Tài s n dài h n khác
T NG C NG TÀI S N
3.746.104.441
( Ngu n: Phòng k toán – Mua hàng )
25