NÂNG CAO HIỆU QẢ SỬ DỤNG TÀI SẢN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN KINH DOANH SAO VIỆT NISSAN HÀ NỘI
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.15 MB, 69 trang )
B GIÁO D C
TR
NGă
ÀO T O
I H CăTH NGăLONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:
NÂNG CAO HI U QU S D NG TÀI S N
C A CÔNG TY C PH N KINH DOANH SAO VI T
NISSAN HÀ N I
SINH VIÊN TH C HI N : TR N HUY TU N
MÃ SINH VIÊN
: A14281
CHUYÊN NGÀNH
: TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
HÀ N I - 2014
B GIÁO D C
TR
NGă
ÀO T O
I H CăTH NGăLONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:
NÂNG CAO HI U QU S D NG TÀI S N
C A CÔNG TY C PH N KINH DOANH SAO VI T
NISSAN HÀ N I
Giáoăviênăh
ng d n
: PGS.TS Nguy n Th
ông
Sinh viên th c hi n
: Tr n Huy Tu n
Mã sinh viên
: A14281
Chuyên ngành
: Tài chính ậ Ngân hàng
HÀ N I ậ 2014
Thang Long University Library
L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n
có s h tr t giáo viên h
c u c a ng
ng d n và không sao chép các công trình nghiên
i khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có
ngu n g c và đ
c trích d n rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinh viên
Tr n Huy Tu n
L I C Mă N
Trong su t quá tr̀nh h c t p và hoàn thành khoá lu n này, em đư nh n đ
cs
h ng d n, gíp đ qú báu c a các th y cô, các anh ch và các b n. V i l̀ng ḱnh
tr ng và bi t n sâu s c, em xin đ c bày t l i c m n chân thành t i:
PGS.TS Nguy n Th ông đư t n t̀nh h ng d n và truy n đ t nh ng kinh
nghi m quý báu cho em trong su t quá trình làm khoá lu n t t nghi p.
Ban giám hi u, Ph̀ng đào t o, Khoa Kinh t - Qu n ĺ Tr ng
i h c Th ng
Long đư t o m i đi u ki n thu n l i gíp đ em trong quá tr̀nh h c t p và hoàn thành
khoá lu n.
Ban lưnh đ o Công ty C ph n kinh doanh Sao Vi t đư gíp đ , t o đi u ki n cho
em th c t p t i Công ty đ hoàn thành khoá lu n t t nghi p.
Cu i cùng, em xin c m n gia đ̀nh, b n bè, nh ng ng i đư quan tâm gíp đ ,
đ ng viên, khuy n khích em trong su t th i gian qua đ em hoàn thành khoá lu n
đ
c t t h n.
M c dù đư có nhi u c g ng, nh ng do th i gian có h n, tr̀nh đ , k n ng c a
b n thân còn nhi u h n ch nên khóa lu n t t nghi p này c a em không tránh kh i
nh ng h n ch , thi u sót. R t mong nh n đ c s đóng góp, ch b o, b sung thêm c a
th y cô và các b n.
Em xin chân thành c m n!
Sinh viên
Tr n Huy Tu n
Thang Long University Library
M CL C
L IC M N
L IM
U
Cả
NẢ 1: C S LÝ LU N V HI U QU S
NGHI P Tả
D NG TÀI S N C A DOANH
NẢ M I ..................................................................................................... 1
1.1 Tài s n c a doanh nghi p th
ng m i............................................................................ 1
1.1.1 Khái quát v doanh nghi p th
1.1.1.1 Khái ni m v doanh nghi p th
ng m i ....................................................................... 1
ng m i ................................................................... 1
1.1.2 Tài s n và Ế Ế u tài s n c a doanh nghi p th
ng m i ............................................. 2
1.1.2.1 Khái ni m, đ c đi m tài s n c a doanh nghi p ......................................................... 2
1.1.2.2 Phân lo i tài s n trong doanh nghi p ....................................................................... 2
1.1.3 Qu n lý tài s n c a doanh nghi
i ............................................................ 7
1.2 Hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p................................................................. 11
1.2.1 Khái ni m hi u qu s d ng tài s n kinh doanh c a doanh nghi p.......................... 11
1.2.2 Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p............................ 12
1.2.2.1 Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng t ng tài s n c a doanh nghi p................. 12
1.2.2.2 Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p......... 12
1.2.2.3 Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n dài h n c a doanh nghi p............ 15
1.3 Nhân t
nh h
ng t i hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p............................ 16
1.3.1 Nhóm nhân t ch quan............................................................................................. 16
1.3.1.1 Trửnh đ cán b qu n lý và tay ngh c a công nhân............................................... 16
1.3.1.2 Trửnh đ t ch c s n xu t kinh doanh .................................................................... 17
1.3.1.3
Ế đi m s n xu t – kinh doanh ............................................................................. 17
1.3.1.4 Công tác th m đ nh d án ....................................................................................... 18
1.3.1.5 Kh n ng huỔ đ ng v n và Ế Ế u v n .................................................................... 18
1.3.2 Nhóm nhân t khách quan......................................................................................... 19
1.3.2.1 Môi tr
ng kinh t .................................................................................................. 19
1.3.2.2 C Ếh qu n lý và các chính sách kinh t c a Nhà n
c ........................................ 19
1.3.2.3 Khoa h c – công ngh ............................................................................................. 20
1.3.2.4 Th tr
1.3.2.5
ng ............................................................................................................... 21
i th c nh tranh .................................................................................................. 21
K T LU N Cả
Cả
NẢ 1..................................................................................................... 22
NẢ 2: Tả C TR NG HI U QU S
D NG TÀI S N C A CÔNG TY C PH N
KINH DOANH SAO VI T – NISSAN, HÀ N I ................................................................ 23
2.1 Gi i thi u Công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t-Nissan Hà N i ................................. 23
2.1.1 Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty ........................................................ 23
2.1.2
Ế đi m kinh doanh c a Công ty ............................................................................. 24
2.1.3
Ế đi m qu n lý và chính sách qu n lý .................................................................... 24
2.1.4 K t qu s d ng tài s n c a Công ty c ph n kinh doanh Sao vi t............................ 26
2.2 Hi u qu s d ng tài s n c a Công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t ........................... 29
2.2.1 Th c tr ng tài s n c a Công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t................................... 29
2.2.1.1 Th c tr ng tài s n ng n h n c a Công ty ............................................................... 30
2.2.1.2 Th c tr ng tài s n dài h n c a Công ty .................................................................. 33
2.2.2 Hi u qu s d ng tài s n c a Công ty kinh doanh Sao Vi t...................................... 34
2.2.2.1 Hi u qu s d ng t ng tài s n c a Công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t ............... 34
2.2.2.2 Hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a Công ty CPKD Sao Vi t........................... 36
2.2.2.3 Hi u qu s d ng tài s n dài h n c a Công ty CPKD Sao Vi t .............................. 42
Đ
c tr ng hi u qu s d ng tài s n c a Công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t
............................................................................................................................................ 43
2.3.1 K t qu đ t đ
c......................................................................................................... 44
2.3.2 H n ch và nguyên nhân ........................................................................................... 45
K T LU N Cả
Cả
NẢ 2..................................................................................................... 45
NẢ 3: ẢI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU S
D NG TÀI S N CÔNG TY C
PH N KINH DOANH SAO VI T, NISSAN ...................................................................... 47
3.1
nh h
ng ho t đ ng c a Công ty .............................................................................. 47
3.2 Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng tài s n t i Công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t
............................................................................................................................................ 48
3.2.1 Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng t ng tài s n c a Công ty ................................ 48
3.2.2 Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng TSNH c a Công ty ........................................ 50
K T LU N Cả
NẢ 3 ................................................................................................... 57
K T LU N ......................................................................................................................... 58
DANH M C TÀI LI U THAM KH O.............................................................................. 59
Thang Long University Library
DANH M C VI T T T
TSC
Tài s n c đ nh
TSNH
Tài s n ng n h n
TSDH
CPKD
Tài s n dài h n
C ph n kinh doanh
NVKD
Ngu n v n kinh doanh
DANH M C B NG BI U,ă
TH
S đ 2.1. C c u t ch c Công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t ............................ 25
B ng 2.1. K t qu kinh doanh c a Công ty giai đo n 2011 - 2013 ........................... 26
B ng 2.2. C c u tài s n c a Công ty c ph n xây d ng N n Móng Vi t ................. 29
B ng 2.3. C c u tài s n ng n h n c a Công ty C ph n kinh doanh Sao Vi t ......... 30
B ng 2.4. C c u tài s n dài h n c a Công ty các n m 2010 ậ 2012 ........................ 33
B ng 2.5. Hi u qu s d ng t ng tài s n .................................................................. 35
th 2.1. Ch tiêu ROA c a Công ty so v i trung bình ngành kinh doanh ô tô ....... 36
B ng 2.6. Kh n ng thanh toán ................................................................................ 37
B ng 2.7. T c đ luân chuy n tài s n ng n h n ........................................................ 38
B ng 2.8. Ch tiêu đánh giá kh n ng qu n lý tài s n ng n h n khác ........................ 39
B ng 2.9. Hi u su t s d ng tài s n ng n h n .......................................................... 41
B ng 2.10. Các ch tiêu ph n ánh hi u qu s d ng tài s n dài h n .......................... 42
Bi u đ 2.1. Su t hao phí c a tài s n c đ nh ........................................................... 43
B ng 2.11. K ho ch và th c hi n các ch tiêu v hi u qu s d ng tài s n c a Công ty
c ph n kinh doanh Sao Vi t ................................................................................... 45
L IM
U
1. Lý do ch năđ tài
Hi u qu s d ng tài s n có m i quan h tr c ti p v i ho t đ ng kinh doanh, nó có
́ ngh a quy t đ nh trong vi c hình thành và t n t i c a doanh nghi p. Do đó t t c các
ho t đ ng kinh doanh có nh h ng đ n hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p,
ng c l i tình hình s d ng tài s n t t hay x u đ u có tác đ ng th́c đ y ho c kìm hãm
đ i v i quá trình kinh doanh. Trong b i c nh n n kinh t hi n nay, các doanh nghi p
mu n đ ng v ng trên th ng tr ng c n ph i nhanh chóng đ i m i, trong đó vi c s
d ng hi u qu tài s n nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh là m t v n đ
đ c quan tâm hàng đ u và có nh h ng tr c ti p đ n s s ng c̀n đ i v i nhi u
doanh nghi p Vi t Nam. i u này ch th c hi n đ c trên c s phân tích hi u qu s
d ng tài s n c a doanh nghi p, t đó doanh nghi p có th nh n ra nh ng m t m nh và
y u, nh m c n c vào đó đ ho ch đ nh ph
ng án hành đ ng phù h p cho t
ng lai
đ ng th i đ xu t nh ng gi i pháp h u hi u đ n đ nh t ng c ng tình hình s d ng
tài s n giúp nâng cao ch t l ng doanh nghi p.
N m b t đ c t m quan tr ng và s c n thi t này c a doanh nghi p nh m phân tích
ho t đ ng kinh doanh đ nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh. Qua l i khuyên c a
giáo viên h ng d n Nguy n Th ông và vi c tìm hi u v ho t đ ng kinh doanh
ngành c a Vi t Nam, tôi đư l a ch n đ tài ắNơngăcaoăhi u qu s d ng tài s n c a
công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t Nissan Hà N i” v i m c tiêu ch rõ đ c m t
s nh ng đi m m nh, đi m y u c ng nh nh ng h n ch và khó kh n c̀n t n t i đ r i
nêu ra nh ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p.
2. M c tiêu nghiên c u
- Tìm hi u c s lý lu n chung c a hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p.
- Phân tích th c tr ng hi u qu s d ng tài s n c a công ty c ph n kinh doanh Sao
Vi t Nissan Hà N i.
ánh giá hi u qu s d ng tài s n c a Công ty trong 3 n m qua.
a ra đ c gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng tài s n c a Công ty.
iăt ng và ph m vi nghiên c u
i t ng nghiên c u: Hi u qu s d ng tài s n c a công ty c ph n kinh doanh
Sao Vi t Nissan Hà N i.
3.
Ph m vi nghiên c u: Khóa lu n đi sâu nghiên c u v hi u qu s d ng tài s n c a
công ty c ph n kinh doanh Sao Vi t Nissan Hà N i giai đo n 2011 - 2013.
4. Ph
ngăphápănghiênăc u: S d ng ph
ng pháp so sánh, ph
ng pháp t s
5. K t c u khóa lu n
N i dung khóa lu n t t nghi p g m 3 ph n nh sau:
Thang Long University Library
Ph nă 1:ă C ă s lý lu n chung v hi u qu s
th ngăm i
d ng tài s n c a doanh nghi p
Ph n 2: Th c tr ng hi u qu s d ng tài s n c a công ty c ph n kinh doanh Sao
Vi t-Nissan Hà N i
Ph n 3: Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng tài s n công ty c ph n kinh doanh
Sao Vi t-Nissan Hà N i
CH
NGă1:ăC ăS
LÝ LU N V HI U QU S D NG TÀI S N C A DOANH
NGHI P TH
NGăM I
1.1 Tài s n c a doanh nghi păth
ngăm i
1.1.1 Khái quát v doanh nghi p th ng m i
1.1.1.1 Khái ni m v doanh nghi p th ng m i
N n kinh t là m t c th s ng thì m i doanh nghi p là m t t bào.S c kh e c a n n
kinh t nh th nào ph thu c vào tình hình ho t đ ng c a m i t bào y.
Xét trên góc đ tài chính, doanh nghi p là m t t ch c kinh t đ c l p, có t cách
pháp nhân, ho t đ ng s n xu t kinh doanh trên th tr ng nh m làm t ng giá tr c a v n
ch s h u.
Theo lu t doanh nghi p c a Qu c h i n
đ
c Công hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam
c qu c h i thông qua s 60/2005/QH11 thì: Doanh nghi p là m t t ch c kinh t có
tên riêng, có tài s n, có tr s giao d ch n đ nh, đ c đ ng ḱ kinh doanh theo quy đ nh
c a pháp lu t nh m m c đ́ch th c hi n các ho t đ ng kinh doanh. Nh v y, m t doanh
nghi p có th th c hi n m t, m t s , ho c t t c các công đo n c a quá tr̀nh đ u t , t
s n xu t cho đ n tiêu th s n ph m ho c cung ng d ch v trên th tr
ng.
Doanh nghi p Th ng m i đ c hi u là m t ch nh th t ch c và công ngh ti p th
ậ bán hàng trên th tr ng m c tiêu c a nó, là m t t ng h p các đ n v doanh nghi p
th ng m i: (C a hàng, tr m, kho, trung tâm…) và các c c u qu n tr : V n ph̀ng qu n
tr Trung tâm, Ph̀ng ban qu n tr ch c n ng, các trung tâm đi u hàng các đ n v doanh
nghi p th ng m i tr c thu c.
Vai trò Ế a doanh nghi p Th ng m i trong n n kinh t th tr ng.
Doanh nghi p Th ng m i là m t b ph n c u thành c a n n kinh t , nó ra đ i do
quá tr̀nh phân công lao đ ng xư h i. Trong n n kinh t th tr ng nhi u thành ph n, s có
m t c a các doanh nghi p Th ng m i s làm cho t c đ l u chuy n hàng hoá nhanh h n,
đi u ti t hàng hoá t n i th a đ n n i thi u, nhu c u c a ng i tiêu dùng luôn đ c đáp
ng và tho mưn, ḱch th́ch s n xu t phát tri n, th́c đ y s n ph m phát tri n và nâng cao
đ i s ng c a nhân dân.
Ch Ế n ng:
Xu t phát t v tŕ c a doanh nghi p Th ng m i trong n n kinh t th tr ng, nó là
trung gian trong kênh phân ph i và v n đ ng hàng hoá t n i s n xu t đi đ n ng i tiêu
dùng cu i cùng, làm ŕt ng n kho ng cách đi l i và gi m chi ph́ th i gian mua s m c a
khách hàng. Ch́nh v̀ v y xét v m t tác nghi p các doanh nghi p Th ng m i có các
1
Thang Long University Library
nhóm ch c n ng ch y u đ c th c hi n sau đây là nhóm các ch c n ng k t n i th
m i, nhóm các ch c n ng th ng m i th tr ng và nhóm các ch c n ng hàng hoá.
1.1.2 Tài s n và Ế Ế u tài s n c a doanh nghi p th
ng
ng m i
1.1.2.1 Khái ni m, đ Ế đi m tài s n c a doanh nghi p
Theo chu n m c K toán qu c t : Tài s n là ngu n l c do doanh nghi p ki m soát,
là k t qu c a nh ng ho t đ ng trong quá kh , mà t đó m t s l i ích kinh t trong t ng
lai có th d ki n tr
c m t cách h p lý.
Theo chu n m c K toán Vi t Nam s VAS01: Tài s n là ngu n l c mà doanh
nghi p ki m soát đ c và d t́nh đem l i l i ích kinh t trong t ng lai cho doanh
nghi p.
Tài s n có đ c đi m:
Thu c s h u c a ch th nh t đ nh.
M i tài s n đ u có nh ng đ c tính nh t đ nh
Có th mang giá tr tinh th n ho c v t ch t
Là nh ng th đư t n t i (tài s n tr
Tính có th chuy n nh
c kia) đang t n t i và có th có trong t
ng, trao đ i: M t tài s n có th đ
ng lai.
c chuy n nh
ng
gi a nh ng ng i đang s ng v i nhau. M t tài s n có th đ c mua, bán, t ng, cho v i
ng i th ba. Các quy n v tài s n có th t n t i d i d ng có đ n bù ho c không đ n bù.
1.1.2.2 Phân lo i tài s n trong doanh nghi p
Có nhi u cách đ phân lo i tài s n nh :
Theo hình thái bi u hi n, tài s n bao g m: Tài s n h u hình và Tài s n vô hình.
Theo ngu n hình thành, tài s n bao g m: Tài s n đ
và Tài s n đ
c tài tr b i v n ch s h u
c tài tr b i v n n .
Theo đ c đi m v th i gian s d ng, tài s n g m: Tài s n ng n h n và Tài s n dài
h n.
Theo tính ch t tu n hoàn và luân chuy n, tài s n đ c chia thành: Tài s n c đ nh
và Tài s n l u đ ng.
Sau đây là nh ng nghiên c u khái quát v tài s n ng n h n và tài s n dài h n:
Tài s n ng n h n:
Tài s n ng n h n là nh ng tài s n mà th i gian thu h i v n ng n, trong kho ng th i
gian m t n m ho c m t chu k kinh doanh. Tài s n ng n h n c a doanh nghi p g m:
Ti n và các kho n t ng đ ng ti n:Ti n đ c hi u là ti n m t, ti n g i ngân hàng
và ti n đang chuy n. Các kho n t ng đ ng ti n là các kho n đ u t ng n h n không
2
quá 3 tháng, có kh n ng chuy n đ i d dàng thành ti n và không có nhi u r i ro trong
chuy n đ i thành ti n.
Tài s n tài chính ng n h n: bao g m các kho n đ u t ch ng khoán có th i h n thu
h i d i m t n m ho c trong m t chu k kinh doanh (nh : t́n phi u kho B c, k phi u
ngân hàng,…) ho c ch ng khoán mua vào bán ra (c phi u, trái phi u) đ ki m l i và các
lo i đ u t tài ch́nh khác không quá m t n m.
Các kho n ph i thu ng n h n: Là các kho n ph i thu ng n h n c a khách hàng, ph i
thu n i b ng n h n và các kho n ph i thu ng n h n khác có th i h n thu h i ho c thanh
toán d i m t n m.
Hàng t n kho: Bao g m nguyên v t li u, công c d ng c , thành ph m, hàng g i
bán, hàng mua đang đi đ
đ
ng…
Tài s n ng n h n khác, bao g m: Chi phí tr tr c ng n h n, thu giá tr gia t ng
c kh u tr , thu và các kho n khác ph i thu Nhà n c, tài s n ng n h n khác.
Tài s n dài h n:
Tài s n dài h n là nh ng tài s n th
ng có giá tr l n và th i gian s d ng dài, th i
gian s d ng th ng ph thu c vào chu k kinh doanh c a doanh nghi p.
i v i doanh
nghi p có chu k kinh doanh b̀nh th ng trong vòng 12 tháng thì nh ng tài s n có kh
n ng thu h i v n hay thanh toán sau 12 tháng k t khi k t th́c n m k toán đ c coi là
tài s n dài h n. i v i doanh nghi p có chu k kinh doanh dài h n 12 tháng th̀ nh ng tài
s n có kh n ng thu h i v n hay thanh toán sau 1 chu k kinh doanh k t khi k t thúc k
toán n m đ c coi là tài s n dài h n. Tài s n dài h n c a doanh nghi p bao g m:
Các kho n ph i thu dài h n, nh ph i thu c a khách hàng, ph i thu n i b , tài s n c
đ nh, b t đ ng s n đ u t , các kho n đ u t tài ch́nh dài h n nh đ u t vào công ty con,
công ty liên k t, liên doanh, đ u t ch ng khoán…
B t đ ng s n đ u t :là nh ng b t đ ng s n, g m: quy n s d ng đ t, nhà ho c m t
ph n c a nhà ho c c nhà và đ t, c s h t ng do ng i ch s h u ho c ng i đi thuê tài
s n theo h p đ ng thuê tài chính n m gi nh m m c đ́ch thu l i t vi c cho thuê ho c ch
t ng giá mà không ph i đ s d ng trong s n xu t, cung c p hàng hoá, d ch v hay cho các
m c đ́ch qu n lý ho c bán trong k ho t đ ng kinh doanh thông th ng.
M t b t đ ng s n đ u t đ c ghi nh n là tài s n ph i tho mưn đ ng th i hai đi u
ki n sau:
Ch c ch n thu đ
c l i ích kinh t trong t
Nguyên giá c a b t đ ng s n đ u t ph i đ
ng lai.
c xác đ nh m t cách đáng tin c y.
3
Thang Long University Library
Nguyên giá c a b t đ ng s n đâu t bao g m giá mua và các chi phí liên quan tr c
ti p, nh : ph́ d ch v t v n lu t pháp liên quan, thu tr c b và các chi phí giao d ch
liên quan khác.
Tài s n c đ nh:Là nh ng tài s n có giá tr l n, có th i gian s d ng dài cho các ho t
đ ng c a doanh nghi p và ph i tho mưn đ ng th i t t c các tiêu chu n sau:
Ch c ch n thu đ
c l i ích kinh t trong t
Nguyên giá tài s n ph i đ
ng lai t vi c s d ng tài s n đó.
c xác đ nh m t cách tin c y.
Có th i gian s d ng trên 1 n m tr lên.
Có giá tr t 30.000.000 đ ng tr lên.
Trong đi u ki n hi n nay, vi c đ u t đ i m i tài s n c đ nh là m t trong các y u t
quy t đ nh đ n n ng l c c nh tranh c a doanh nghi p, b i vì:
Tài s n c đ nh là m t trong nh ng y u t quy t đ nh n ng l c s n xu t ậ kinh
doanh c a doanh nghi p.
Nh đ i m i tài s n c đ nh m i có đ c n ng su t cao, ch t l ng s n ph m và
d ch v t t, chi phí t o ra s n ph m, d ch v th p t o đi u ki n đ y m nh tiêu th s n
ph m, d ch v đó làm t ng doanh thu và do đó doanh nghi p m i có đ s c c nh tr nh
trên th tr ng. Xét trên góc đ này, đ u t đ i m i tài s n c đ nh k p th i, h p lý tr
thành v n đ s ng c̀n đ i v i m i doanh nghi p.
Xét trên góc đ tài chính doanh nghi p, s nh y c m trong đ u t đ i m i tài s n
c đ nh là m t nhân t quan tr ng đ gi m chi ph́ nh : Chi ph́ s a ch a l n tài s n c
đ nh, h th p hao ph́ n ng l ng, gi m chi phí bi n đ i đ t o ra s n ph m và là bi n
pháp r t quan tr ng đ h n ch hao m̀n vô h̀nh trong đi u ki n cách m ng khoa h c k
thu t phát tri n nhanh, m nh nh hi n nay.
Tài s n c đ nh đ c phân lo i d a trên các tiêu th c nh t đ nh nh m ph c v cho
nh ng yêu c u qu n lý c a doanh nghi p. Thông th ng có m t s cách th c phân lo i
ch y u sau:
Phân lo i tài s n c đ nh theo hình thái bi u hi n:
Theo ph ng pháp này, toàn b tài s n c đ nh c a doanh nghi p đ c chia thành hai
lo i: Tài s n c đ nh h u hình và tài s n c đ nh vô hình
Tài s n c đ nh h u hình: Là nh ng tài s n c đ nh có hình thái v t ch t c th do doanh
nghi p s d ng cho ho t đ ng kinh doanh nh : Nhà c a, v t ki n trúc, máy móc, thi t b ,
ph ng ti n vân t i, thi t b truy n d n…
Tài s n c đ nh vô hình: Là nh ng tài s n không có hình thái v t ch t nh ng xác đ nh
đ
c giá tr , do doanh nghi p qu n lý và s d ng trong các ho t đ ng s n xu t kinh
4
doanh, cung c p d ch v ho c cho các đ i t ng khác thuê phù h p v i tiêu chu n tài s n
c đ nh vô h̀nh. Thông th ng, tài s n c đ nh vô hình bao g m: Quy n s d ng đ t có
th i h n, nhãn hi u hàng hoá, quy n phát hành, ph n m m máy vi tính, b n quy n, b ng
sáng ch ,…
Ph ng pháp phân lo i này gíp cho ng i qu n lý th y đ c c c u đ u t vào tài
s n c đ nh theo hình thái bi u bi n, là c n c đ quy t đ nh đ u t dài h n ho c đi u
ch nh c c u đ u t cho phù h p và có bi n pháp qu n lý phù h p v i m i lo i tài s n c
đ nh.
Phân lo i tài s n c đ nh theo m c đ́ch s d ng:
D a theo tiêu th c này, toàn b tài s n c đ nh c a doanh nghi p đ
c chia làm hai
lo i:
Tài s n c đ nh dùng cho m c đ́ch kinh doanh: Là nh ng tài s n c đ nh đang dùng trong
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c b n và ho t đ ng s n xu t kinh doanh ph c a doanh
nghi p.
Tài s n c đ nh dùng cho m c đ́ch ph́c l i, s nghi p, an ninh, qu c phòng: Là nh ng tài
s n c đ nh không mang tính ch t s n xu t do doanh nghi p qu n lý và s d ng cho các ho t
đ ng phúc l i, s nghi p và các ho t đ ng đ m b o an ninh, qu c phòng.
Cách phân lo i này gíp cho ng i qu n lý doanh nghi p th y đ c k t c u tài s n c
đ nh theo m c đ́ch s d ng, t đó t o đi u ki n thu n l i cho vi c qu n lý và tính kh u
hao tài s n c đ nh có tính ch t s n xu t, có bi n pháp qu n lý phù h p v i m i lo i tài
s n c đ nh.
Phân lo i tài s n c đ nh theo tình hình s d ng:
C n c vào tình hình s d ng tài s n c đ nh, có th chia toàn b tài s n c đ nh c a
doanh nghi p thành các lo i sau:
Tài s n c đ nh đang dùng.
Tài s n c đ nh ch a c n dùng.
Tài s n c đ nh không c n dùng và ch thanh lý.
D a vào cách phân lo i này, ng
i qu n lý n m đ
c t ng quát tình hình s d ng tài s n
c đ nh trong doanh nghi p. Trên c s đó đ ra các bi n pháp s d ng t i đa các tài s n
c đ nh hi n có trong doanh nghi p, gi i phóng nhanh các tài s n c đ nh không c n dùng
và ch thanh ĺ đ thu h i v n.
Tài s n tài chính dài h n: Là các kho n đ u t vào vi c mua bán các ch ng khoán
có th i h n thu h i trên m t n m ho c góp v n liên doanh b ng ti n, b ng hi n v t, mua
c phi u có th i h n thu h i v n trong th i gian trên m t n m và các lo i đ u t khác
5
Thang Long University Library
v t quá th i h n trên m t n m. Có th nói tài s n tài chính dài h n là các kho n v n mà
doanh nghi p đ u t vào các l nh v c kinh doanh, ngoài ho t đ ng s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p trong th i h n trên m t n m nh m t o ra ngu n l i t c lâu dài cho
doanh nghi p.
C th , tài s n tài chính dài h n bao g m:
Các ch ng khoán dài h n: Ph n ánh giá tr các kho n đ u t cho vi c mua bán các
c phi u và trái phi u có th i h n trên m t n m và có th bán ra b t c lúc nào v i m c
đ́ch ki m l i nhu n. Bao g m:
C phi u doanh nghi p: Là ch ng ch xác nh n v n góp c a ch s h u vào
doanh nghi p đang ho t đ ng ho c b t đ u thành l p. Doanh nghi p mua c ph n đ c
h ng l i t c c ph n (c t c) c n c vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p, nh ng đ ng th i ch s h u v n c ng ph i ch u r i ro khi doanh nghi p đó b
thua l , gi i th ho c phá s n theo i u l c a doanh nghi p và lu t phá s n c a doanh
nghi p. C ph n doanh nghi p có th có c ph n th ng và c ph n u đưi. M i c đông
có th mua m t ho c nhi u c ph n.
Trái phi u: là ch ng ch vay n có k h n và có lưi do Nhà n c ho c doanh
nghi p hay các t ch c, cá nhân phát hành nh m huy đ ng v n cho vi c đ u t phát tri n.
Có 3 lo i trái phi u:
Trái phi u Chính ph : là ch ng ch vay n c a Chính ph do B Tài chính phát hành
d i các hình th c: Trái phi u kho B c, trái phi u công trình, trái phi u xây d ng T
qu c.
Trái phi u đ a ph
ng: là ch ng ch vay n c a các chính quy n T nh, Thành ph
phát hành.
Trái phi u Công ty: là ch ng ch vay n do doanh nghi p phát hành nh m vay v n
đ m r ng quy mô s n xu t kinh doanh và đ i m i trang thi t b , công ngh c a doanh
nghi p. Giá tr ch ng khoán đ u t dài h n đ c xác đ nh là giá th c t (giá g c) b ng giá
mua + các chi phí thu mua (n u có), nh : Chi phí môi gi i, giao d ch, l phí, thu và phí
ngân hàng.
Các kho n góp v n liên doanh: góp v n liên doanh là m t ho t đ ng đ u t tài ch́nh
mà doanh nghi p đ u t v n vào m t doanh nghi p khác đ nh n k t qu kinh doanh và
cùng ch u r i ro (n u có theo t l v n góp). V n góp liên doanh c a doanh nghi p, bao
g m t t c các lo i tài s n, v t t , ti n v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p k c
v n vay dài h n dùng vào vi c góp v n kinh doanh.
6
Tài s n dài h n khác, bao g m: Chi phí tr tr
l i, tài s n dài h n khác.
c dài h n, tài s n thu thu nh p hoãn
1.1.3 Qu n lý tài s n c a doanh nghi p th ng m i
Qu n lý tài s n m t cách khoa h c, ch t ch s góp ph n làm t ng hi u qu s d ng
tài s n c a doanh nghi p.
Qu n lý tài s n c a doanh nghi p đ c th hi n ch y u trong các n i dung sau:
-
Qu n lý ti n m t
Qu n lý ti n m t là quy t đ nh m c t n qu ti n m t, c th là đi t̀m bài toán t i u
đ ra quy t đ nh cho m c t n qu ti n m t sao cho t ng chi ph́ đ t t i thi u mà v n đ đ
duy trì ho t đ ng b̀nh th ng c a doanh nghi p.
Vi c xác đ nh l
ng ti n m t d tr chính xác giúp cho doanh nghi p đáp ng các
nhu c u v : giao d ch, d phòng, t n d ng đ c nh ng c h i thu n l i trong kinh doanh
do ch đ ng trong ho t đ ng thanh toán chi tr .
ng th i doanh nghi p có th đ a ra các
bi n pháp thích h p đ u t nh ng kho n ti n nhàn r i nh m thu l i nhu n nh đ u t
ch ng khoán ng n h n. i u này đ̀i h i nhà qu n lý ph i có n ng l c phân tích và phán
đoán t̀nh h̀nh trên th tr ng ti n t , th c tr ng tình hình tài chính c a doanh nghi p, t
đó có s l a ch n đ đ a các quy t đ nh s d ng ngân qu đ́ng đ n, làm gi m t i đa các
r i ro v lãi su t ho c t giá h i đoái, t i u hoá vi c đi vay ng n h n, t ng hi u qu s
d ng tài s n.
Qu n lý ti n m t hi u qu góp ph n nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n nói
riêng và hi u qu s d ng tài s n nói chung cho doanh nghi p.
-
Qu n lý d tr t n kho
Trong quá trình luân chuy n v n ng n h n ph c v cho s n xu t kinh doanh thì hàng
hóa d tr t n kho có ́ ngh a r t l n cho ho t đ ng c a doanh nghi p, nó nh t m đ m an
toàn gi a các giai đo n khác nhau trong chu k s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p do
các ho t đ ng này di n ra không đ ng b . H n n a, hàng hoá d tr , t n kho giúp cho
doanh nghi p gi m thi t h i tr c nh ng bi n đ ng c a th tr ng. Tuy nhiên, n u d tr
quá nhi u s làm t ng chi ph́ l u kho, chi ph́ b o qu n và gây đ ng v n. Vì v y, c n
c vào k ho ch s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, kh n ng s n sàng cung ng c a
nhà cung c p cùng v i nh ng d đoán bi n đ ng c a th tr ng, doanh nghi p c n xác
đ nh m t m c t n kho h p lý nh m nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n cho
doanh nghi p, góp ph n nâng cao hi u qu ho t đ ng c a doanh nghi p.
-
Qu n lý các kho n ph i thu
7
Thang Long University Library
Trong n n kinh t th tr ng, vi c mua bán ch u hay còn g i là tín d ng th ng m i
là m t ho t đ ng không th thi u đ i v i m i doanh nghi p. Do đó, trong các doanh
nghi p hình thành kho n ph i thu.
Tín d ng th ng m i giúp cho doanh nghi p đ y nhanh t c đ tiêu th s n ph m,
thu hút khách hàng, t ng doanh thu bán hàng, gi m chi phí t n kho c a hàng hóa, góp
ph n làm t ng hi u qu s d ng tài s n c đ nh và h n ch hao mòn vô hình. Tuy nhiên,
tín d ng th
ng m i c ng có th đem đ n nh ng r i ro cho doanh nghi p nh làm t ng
chi phí qu n lý, chi ph́ đ̀i n , chi ph́ bù đ p cho v n thi u h t, làm t ng chi ph́ n u
khách hàng không tr đ c n .
Do v y, các nhà qu n lý c n so sánh gi a thu nh p và chi ph́ t ng thêm đ quy t
đ nh có nên c p tín d ng th
ng m i không c ng nh ph i qu n lý các kho n tín d ng này
nh th nào đ đ m b o thu đ c hi u qu cao nh t.
N i dung ch y u c a chính sách qu n lý các kho n ph i thu bao g m: Phân tích kh
n ng t́n d ng c a khách hàng, phân t́ch đánh giá kho n tín d ng đ
các kho n ph i thu.
-
c đ ngh , theo dõi
Qu n lý các kho n đ u t tài ẾhỬnh ếài h n
K t qu tài chính cu i cùng c a ho t đ ng đ u t tài ch́nh dài h n chính là t ng
m c l i nhu n. T ng m c l i nhu n là ph n chênh l ch gi a t ng doanh thu và t ng chi
phí ho t đ ng đ u t tài ch́nh c a doanh nghi p. Ngoài vi c so sánh theo h ng xác đ nh
m c bi n đ ng tuy t đ i và m c bi n đ ng t ng đ i ch tiêu t ng m c l i nhu n thu
đ c t ho t đ ng đ u t tài ch́nh dài h n, còn phân tích s bi n đ ng t ng m c l i
nhu n do nh h ng c a 3 nhân t :
T ng doanh thu ho t đ ng đ u t tài ch́nh dài h n.
M c ch́ ph́ đ t o ra m t đ ng doanh thu t các ho t đ ng đ u t tài ch́nh dài
h n.
M c l i nhu n đ
c t o t m t đ ng chi phí ho t đ ng đ u t tài ch́nh dài h n.
T m i quan h trên, có th xây d ng ph
ng tr̀nh kinh t sau:
T ng m c l i nhu n ho t đ ng đ u t tài ch́nh dài h n = T ng doanh thu ho t đ ng
đ u t tài ch́nh dài h n*M c chi phí cho m t đ ng doanh thu t ho t đ ng đ u t tài
chính dài h n*M c l i nhu n đ c t o ra t m t đ ng chi phí ho t đ ng đ u t tài ch́nh
dài h n.
V n d ng ph ng pháp lo i tr có th phân tích s nh h ng l n l t t ng nhân t
đ n ch tiêu t ng m c l i nhu n thu đ c t ho t đ ng đ u t tài ch́nh dài h n c a doanh
nghi p. Trên c s đó, doanh nghi p đánh giá, phân t́ch và xem xét trong s các ho t
8
đ ng đ u t tài ch́nh, ho t đ ng nào mang l i l i ích kinh t cao nh t, nh m l a ch n
h ng đ u t , lo i h̀nh đ u t , quy mô đ u t , danh m c đ u t h p lý nh t và đ t k t
qu cao nh t trong kinh doanh c a doanh nghi p.
Qu n lý tài s n c đ nh
đ t đ c các ch tiêu v hi u qu s d ng tài s n c đ nh, doanh nghi p ph i xác
đ nh quy mô và ch ng lo i tài s n c n thi t cho quá trình s n xu t ậ kinh doanh. ây là
-
v n đ thu c đ u t xây d ng c b n, đ̀i h i doanh nghi p ph i cân nh c k càng các
quy t đ nh v đ u t d a trên c s các nguyên t c và quy trình phân tích d án đ u t .
N u mua nhi u tài s n c đ nh mà không s d ng h t s gây ra s lãng phí v n, song n u
ph ng ti n không đ so v i l c l ng lao đ ng th̀ n ng su t s gi m. Trên c s m t
l
ng tài s n c đ nh đư mua s m, m t m t doanh nghi p ph i t n d ng t i đa th i gian và
hi u su t c a máy, th c hi n an toàn, ti t ki m trong v n hành máy, c g ng kh u hao
nhanh đ s m đ i m i và áp d ng các ti n b khoa h c k thu t tiên ti n, hi n đ i. i u
đó s t o ti n đ cho doanh nghi p luôn luôn đ c đ i m i theo h ng tích c c, hi n đ i,
cung c p nh ng s n ph m, d ch v phù h p v i nhu c u c a th tr ng, mang tính c nh
tranh cao.
Vi c đánh giá hi u qu s d ng tài s n c đ nh cho th y kh u hao có tác đ ng l n
đ n các ch tiêu. Do đó, doanh nghi p c n xác đ nh ph
đ nh cho thích h p.
ng pháp t́nh kh u hao tài s n c
Trong quá trình tham gia vào ho t đ ng s n xu t ậ kinh doanh, do ch u nhi u tác
đ ng b i nhi u nguyên nhân khác nhau nên tài s n c đ nh b gi m d n v giá tr , hay còn
g i là hao mòn.Có hai lo i hao mòn tài s n c đ nh là hao mòn h u hình và hao mòn vô
hình.
tr
Hao mòn h u hình là lo i hao mòn do quá trình s d ng và do tác đ ng c a môi
ng, hình thái v t ch t c a tài s n c đ nh b mài mòn, bi n d ng, gãy, v , h ng…
Hao mòn vô hình là lo i hao mòn do ti n b c a khoa h c công ngh , m t lo i máy
móc, thi t b m i ra đ i u vi t h n làm tài s n c đ nh b gi m giá ho c l i th i.
Do tài s n c đ nh b hao m̀n nh v y, doanh nghi p c n t o l p qu đ thu h i, tái
đ u t vào tài s n m i, doanh nghi p c n trích kh u hao cho tài s n c đ nh. Trích kh u
hao tài s n c đ nh là vi c tính chuy n m t ph n giá tr c a tài s n c đ nh t ng ng v i
ph n hao mòn vào giá thành s n ph m và s thu h i đ
th s n ph m.
c ph n giá tr đó thông qua tiêu
Vi c xác đ nh m c trích kh u hao là công vi c t ng đ i ph c t p.Tr c tiên, doanh
nghi p ph i xác đ nh t c đ hao mòn c a tài s n. i u này r t khó kh n do xác đ nh hao
9
Thang Long University Library
mòn h u h̀nh đư khó, xác đ nh hao mòn vô h̀nh c̀n khó h n, nó đ̀i h i s hi u bi t, kh
n ng d đoán c a doanh nghi p. Khi đư xác đ nh đ c m c đ hao mòn, doanh nghi p
c n ph i cân nh c đ n các y u t sau:
Tình hình tiêu th s n ph m do tài s n c đ nh đó ch t o trên th tr ng. Do tình
hình tiêu th tác đ ng tr c ti p đ n giá bán s n ph m đ ng th i cho bi t l ng c u s n
ph m c a doanh nghi p là bao nhiêu và ho t đ ng c a tài s n c đ nh s
m c công su t
nào và kéo theo nó hao mòn
m c đ nào.
Ngu n v n đ u t cho tài s n c đ nh là v n ch s h u hay v n vay.
nh h ng c a thu đ n vi c trích kh u hao. Do vi c trích kh u hao nh h ng tr c
ti p đ n giá thành s n ph m, nh h ng đ n l i nhu n c a doanh nghi p và nh h ng
đ n thu thu nh p mà doanh nghi p ph i n p.
Quy đ nh c a Nhà n c trong vi c tính kh u hao: Nhà n c có quy đ nh qu n lý
trong vi c trích kh u hao tài s n c đ nh nh ph ng pháp t́nh kh u hao, th i gian s
d ng đ nh m c c a tài s n c đ nh, tác đ ng tr c ti p đ n m c trích kh u hao hàng k c a
doanh nghi p.
Vi c l a ch n đ c ph ng pháp tính kh u hao tài s n c đ nh thích h p là bi n
pháp quan tr ng đ b o toàn v n c đ nh và c ng là m t c n c quan tr ng đ xác đ nh
th i gian hoàn v n đ u t vào tài s n c đ nh t các ngu n tài tr dài h n.
Tóm l i, m c đ́ch c a vi c t o l p qu kh u hao là đ tái đ u t , thay th , đ i m i
tài s n c đ nh.Khi tài s n c đ nh ch a đ c kh u hao h t, ch a đ c thay th b ng tài
s n c đ nh m i thì kh u hao đ c tích lu và doanh nghi p có quy n s d ng s kh u
hao lu k cho ho t đ ng s n xu t ậ kinh doanh c a mình.
i v i tài s n c đ nh, bên c nh vi c xác đ nh ph
ng pháp kh u hao thích h p thì
đ nâng cao hi u qu s d ng tài s n, doanh nghi p c ng c n th ng xuyên ti n hành
đánh giá, ki m kê tài s n c đ nh. i u này giúp cho nhà qu n lý n m đ c chính xác s
tài s n c đ nh c a doanh nghi p, tình hình s d ng c ng nh giá tr th c t c a tài s n
đó.
ánh giá tài s n c đ nh là vi c xác đ nh l i giá tr c a tài s n c đ nh t i m t th i
đi m nh t đ nh. Vi c đánh giá ch́nh xác giá tr c a tài s n c đ nh là c n c đ tính kh u
hao nh m thu h i v n. Qua đánh giá và đánh giá l i tài s n c đ nh c̀n gíp cho ng i
qu n lý n m đ c tình hình bi n đ ng v v n c a doanh nghi p đ có bi n pháp đi u
ch nh thích h p nh : ch n hình th c kh u hao phù h p, thanh ĺ, nh ng bán tài s n đ
gi i phóng v n…
ánh giá tài s n c đ nh g m nh ng n i dung sau:
10
Xác đ nh giá ban đ u c a tài s n c đ nh: Giá ban đ u c a tài s n c đ nh là giá mua
và nh ng chi phí khác kèm theo.
Cách đánh giá này gíp cho doanh nghi p th y đ
c s ti n v n đ u t mua s m tài
s n c đ nh th i đi m ban đ u, là c n c đ xác đ nh s ti n ph i kh u hao đ tái s n
xu t gi n đ n tài s n c đ nh.
Xác đ nh giá đánh giá l i tài s n c đ nh: Giá đánh giá l i tài s n c đ nh là giá c a
tài s n t i th i đi m ki m kê đánh giá. Giá đánh giá l i c a tài s n c đ nh có th cao h n
ho c có th th p h n giá ban đ u c a nó.
C n c vào k t qu phân tích tình hình c th nh : t̀nh h̀nh bi n đ ng giá trên th
tr ng, quan h cung c u trên th tr ng v lo i tài s n đó, xu h ng v ti n b k thu t
trong ngành… ng
i qu n ĺ đ a ra quy t đ nh x lý tài s n m t cách chu n xác nh đi u
ch nh m c kh u hao ho c ph ng pháp kh u hao, thanh ĺ, nh
c đ nh, hi n đ i hoá tài s n c đ nh thông qua s a ch a l n…
ng bán đ đ i m i tài s n
1.2 Hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p
1.2.1 Khái ni m hi u qu s d ng tài s n kinh doanh c a doanh nghi p
Hi u qu là m t thu t ng đ ch m i quan h gi a k t qu th c hi n các m c tiêu
c a ch th và chi phí mà ch th b ra đ có k t qu đó trong đi u ki n nh t đ nh. Hi u
qu ph n ánh k t qu th c hi n các m c tiêu hành đ ng trong quan h v i chi phí b ra và
hi u qu đ c xem xét trong b i c nh hay đi u ki n nh t đ nh, đ ng th i c ng đ c xem
xét d
i quan đi m đánh giá c a ch th nghiên c u.
Các doanh nghi p ho t đ ng trong c ch th tr ng c nh tranh nh hi n nay đ u ph i
quan tâm t i hi u qu kinh t . ó là c s đ doanh nghi p có th t n t i và phát tri n.
Hi u qu kinh t đ c hi u là m t ph m trù kinh t ph n ánh tr̀nh đ s d ng các
ngu n l c c a doanh nghi p đ đ t đ
c các m c tiêu xác đ nh trong quá trình s n xu t ậ
kinh doanh.
M i doanh nghi p t n t i và phát tri n vì nhi u m c tiêu khác nhau nh : T i đa hoá
l i nhu n, t i đa hoá doanh thu, t i đa hoá ho t đ ng h u ích c a các nhà lưnh đ o doanh
nghi p,… song t t c các m c tiêu c th đó đ u nh m m c tiêu bao trùm nh t là t i đa
hoá giá tr tài s n cho ch s h u.
đ t đ c m c tiêu này, t t c các doanh nghi p đ u
ph i n l c khai thác tri t đ và s d ng có hi u qu tài s n c a mình.
Nh v y, hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p ph n ánh tr̀nh đ , n ng l c
khai thác và s d ng tài s n c a doanh nghi p sao cho quá trình s n xu t kinh doanh ti n
hành b̀nh th
ng v i hi u qu kinh t cao nh t.
11
Thang Long University Library
1.2.2 Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p
1.2.2.1 Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng t ng tài s n c a doanh nghi p
- T su t sinh l i c a t ng tài s n (ROA)
Ch tiêu th hi n kh n ng t o ra l i nhu n sau thu c a tài s n mà doanh nghi p s d ng
cho ho t đ ng kinh doanh, ch tiêu này đ c t́nh nh sau:
T su t sinh l i c a tài s n
L i nhu n sau thu
=
T ng tài s n bình quân trong k
X100
Ch tiêu này cho bi t, trong m t k phân tích, doanh nghi p đ u t 100 đ ng tài
s n, thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p, ch tiêu này
càng cao càng ch ng t hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p là t t, góp ph n nâng
cao kh n ng đ u t c a ch doanh nghi p.
-
Hi u su t s d ng t ng tài s n
Hi u su t s d ng t ng tài s n
Doanh thu thu n
=
T ng tài s n bình quân trong k
Trong đó: T ng tài s n bình quân trong k là bình quân s h c c a t ng tài s n có
k và cu i k .
Ch tiêu này cho bi t m t tr m đ n v tài s n t o ra đ
X 100
đ u
c bao nhiêu đ n v doanh thu
thu n. Ch tiêu này càng l n hi u qu s d ng tài s n càng cao.
1.2.2.2 Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p
Kh n ng thanh toán
Do đ c đi m c a tài s n ng n h n có tính thanh kho n cao, cho nên vi c s d ng
hi u qu tài s n ng n h n là s l a ch n đánh đ i gi a kh n ng sinh l i v i tính thanh
-
kho n. Do đó, khi phân t́ch kh n ng thanh toán c a doanh nghi p th̀ th
các ch tiêu sau đây:
ng s d ng
H s thanh toán hi n hành:
ây là m t trong nh ng th c đo kh n ng thanh toán c a m t doanh nghi p, đ
s d ng r ng rãi nh t là h s thanh toán hi n hành.
H s thanh toán hi n hành =
c
Tài s n ng n h n
N ng n h n
H s thanh toán hi n hành cho th y doanh nghi p có bao nhiêu tài s n có th
chuy n đ i thành ti n m t đ đ m b o thanh toán các kho n n ng n h n. H s này đo
l
ng kh n ng tr n c a doanh nghi p.
N u h s thanh toán hi n hành gi m cho th y kh n ng thanh toán gi m, đó là d u
hi u báo tr
c nh ng khó kh n v tài chính s x y ra.N u h s này cao, đi u đó có ngh a
12
là doanh nghi p luôn s n sàng thanh toán các kho n n . Tuy nhiên, n u h s này cao quá
s gi m hi u qu ho t đ ng vì doanh nghi p đ u t quá nhi u vào tài s n ng n h n.
H s thanh toán nhanh:
H s thanh toán nhanh
=
Tài s n ng n h n ậ Hàng t n kho
N ng n h n
H s thanh toán nhanh đ c t́nh toán trên c s nh ng tài s n l u ng n h n có th
nhanh chóng chuy n đ i thành ti n, đôi khi ch́ng c̀n đ c g i là tài s n có tính thanh
kho n, tài s n có tính thanh kho n bao g m t t c tài s n ng n h n tr hàng t n kho. Do
đó, h s thanh toán nhanh cho bi t kh n ng hoàn tr các kho n n ng n h n không ph
thu c vào hàng t n kho.
Kh n ng thanh toán t c th i
H s kh n ng thanh toán t c th i
=
Ti n và t
ng đ
ng ti n
N ng n h n
Kh n ng thanh toán nhanh c a doanh nghi p ch cho bi t m c đ b̀nh th
ng mà
ch a đ c s đ kh ng đ nh doanh nghi p có kh n ng thanh toán các kho n n đáo h n
hay không.Vì th , khi phân tích v kh n ng thanh toán c n ph i s d ng h s kh n ng
thanh toán t c th i.H s này cho bi t, v i l ng ti n và t ng đ ng ti n hi n có, doanh
nghi p có đ kh n ng trang tr i các kho n n ng n h n, đ c bi t là n ng n h n đ n h n
hay không.
Nhóm các ch tiêu ho t đ ng
Là các h s đo l ng kh n ng ho t đ ng c a doanh nghi p.
nâng cao h s
ho t đ ng, các nhà qu n tr ph i bi t nh ng tài s n nào ch a s d ng, không s d ng ho c
-
không t o ra thu nh p cho doanh nghi p. Vì th doanh nghi p c n ph i bi t cách s d ng
chúng sao cho có hi u qu ho c lo i b ch́ng đi.H s ho t đ ng đôi khi c̀n g i là h s
hi u qu ho c h s luân chuy n. Do đó, khi phân t́ch các ch tiêu ho t đ ng th̀ ng i ta
th ng s d ng các ch tiêu sau đây:
Vòng quay tài s n ng n h n trong k
Vòng quay tài s n ng n h n trong k
=
Doanh thu thu n
Tài s n ng n h n bình
quân
Th i gian luân chuy n TSNH
=
360
Vòng quay tài s n ng n h n trong k
13
Thang Long University Library
Vòng quay tài s n ng n h n trong k là ch tiêu ph n ánh s l n quay c a tài s n
ng n h n trong m t th i k nh t đ nh và th ng là m t n m. Ch tiêu này đánh giá hi u
qu s d ng tài s n ng n h n trên m i quan h so sánh gi a k t qu s n xu t (doanh thu
thu n) và s tài s n ng n h n b ra trong m t k . Nói cách khác, ch tiêu vòng quay tài
s n ng n h n cho bi t trong m t n m tài s n ng n h n c a doanh nghi p luân chuy n
đ c bao nhiêu vòng hay m t đ ng tài s n ng n h n t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh
thu này. S vòng quay càng cao thì càng t t đ i v i doanh nghi p.
Vòng quay các kho n ph i thu
Vòng quay các kho n ph i thu
Doanh thu thu n
=
Các kho n ph i thu
ây là m t ch tiêu cho th y tính hi u qu c a chính sách tín d ng mà doanh nghi p
đư áp d ng v i khách hàng.Ch s vòng quay càng cao cho th y doanh nghi p đ
c khách
hàng tr n càng nhanh. Nh ng n u so v i các doanh nghi p cùng ngành mà ch s này
v n quá cao thì doanh nghi p có th b m t khách hàng do h s chuy n sang tiêu dùng
các hàng hóa c a đ i th c nh tranh mà có th i gian tín d ng dài h n. Do đó doanh s bán
hàng c a doanh nghi p s b s t gi m. Trên công th c luôn ph i s d ng doanh thu thu n
không th s d ng doanh s bán b i không th hi n đ
+ Th i gian thu ti n trung bình
Th i gian thu ti n trung bình
c chính xác rõ nét s vòng quay.
360
=
Vòng quay các kho n ph i thu
Ch s này cho bi t bình quân trong bao nhiêu ngày doanh nghi p có th thu h i các
kho n ph i thu c a mình. Vòng quay các kho n ph i thu càng l n thì k thu ti n bình
quân càng nh và ng c l i. K thu ti n bình quân cao hay th p trong nhi u tr ng h p
ch a th có k t lu n ch c ch n mà còn ph i xem xét các m c tiêu và chính sách c a
doanh nghi p nh m c tiêu m r ng th tr ng và chính sách tín d ng.
+ Vòng quay hàng t n kho
Vòng quay hàng t n kho là m t tiêu chu n đ đánh giá doanh nghi p s d ng hàng
t n kho c a mình hi u qu nh th nào.
T ng m c luân chuy n
Vòng quay c a hàng t n kho
=
hàng bình quân
Hàng t n kho bình quân
Ch tiêu này th hi n kh n ng qu n tr hàng t n kho hi u qu nh th nào.Ch s
vòng quay hàng t n kho càng cao cho th y doanh nghi p bán hàng nhanh và hàng t n kho
không b đ ng nhi u trong doanh nghi p. Tuy nhiên n u ch s này quá cao c ng không
14
t t vì ch ng t l ng hàng d tr trong kho không nhi u n u nhu c u th tr ng t ng đ t
bi n thì r t có kh n ng doanh nghi p s không đáp ng đ c nhu c u c a khách hàng và
b đ i th c nh tranh giành m t khách hàng. Thêm n a n u d tr nguyên v t li u không
đ đ đáp ng cho s n xu t thì s n xu t s b ng ng tr .Vì v y ch s hàng t n kho c n
ph i đ l n đ đ m b o cho s n xu t và đáp ng nhu c u khách hàng.
Th i gian luân chuy n kho trung bình
Th i gian luân chuy n kho trung bình
Ch tiêu này cho ta bi t s ngày l
360
=
Vòng quay hàng t n kho
ng hàng hàng t n kho đ
c chuy n đ i thành
doanh thu. T ch tiêu này cho bi t s ngày c n thi t cho vi c luân chuy n kho vì hàng
t n kho có nh h ng tr c ti p t i hi u qu s d ng tài s n ng n h n khâu d tr .H s
này ch ng t công tác qu n lý hàng t n kho càng t t, hi u qu s d ng tài s n ng n h n
càng cao và ng c l i.
Chu k kinh doanh =
-
Th i gian thu ti n TB
+
Th i gian luân chuy n kho TB
Hi u su t s d ng tài s n ng n h n
Hi u su t s d ng TSNH
Doanh thu thu n
=
TSNH bình quân trong k
Trong đó: Tài s n ng n h n bình quân trong k là bình quân s h c c a tài s n ng n
h n có đ u k và cu i k .
Ch tiêu này cho bi t m i đ n v giá tr tài s n ng n h n s d ng trong k đem l i
bao nhiêu đ n v doanh thu thu n th hi n s v n đ ng c a tài s n ng n h n trong k . Ch
tiêu này càng l n ch ng t hi u qu s d ng TSNH càng cao, đó là nhân t góp ph n
nâng cao l i nhu n.
-
T su t sinh l i c a tài s n ng n h n
T su t sinh l i c a TSNH
L i nhu n sau thu
=
TSNH bình quân trong k
Ch tiêu này ph n ánh kh n ng sinh l i c a tài s n ng n h n. Nó cho bi t m i đ n
v giá tr tài s n ng n h n có trong k đem l i bao nhiêu đ n v l i nhu n sau thu .Ch tiêu
này càng cao thì hi u qu s d ng tài s n ng n h n càng t t, góp ph n nâng cao hi u qu
kinh doanh cho doanh nghi p.
1.2.2.3 Các ch tiêuăđánhăgiáăhi u qu s d ng tài s n dài h n c a doanh nghi p
-
Hi u su t s d ng tài s n dài h n
Hi u su t s d ng TSDH
=
Doanh thu thu n
TSDH bình quân trong k
15
Thang Long University Library
Trong đó: Tài s n dài h n bình quân trong k là bình quân s h c c a tài s n dài h n
đ u k và cu i k .
có
Ch tiêu này cho bi t m t đ n v giá tr tài s n dài h n trong k t o ra bao nhiêu đ n v
doanh thu. Ch tiêu này càng l n ch ng t hi u qu s d ng tài s n dài h n càng cao, đó là
nhân t góp ph n nâng cao hi u qu c a ho t đ ng kinh doanh.
-
H s sinh l i tài s n dài h n
H s sinh l i TSDH
=
L i nhu n sau thu
TSDH bình quân trong k
Ch tiêu này ph n ánh kh n ng sinh l i c a tài s n dài h n. Nó cho bi t m i đ n v
giá tr tài s n dài h n có trong k đem l i bao nhiêu đ n v l i nhu n sau thu .
-
Su t hao phí c a tài s n c đ nh
Nguyên giá bình quân TSC
Su t hao phí c a TSC
=
Doanh thu thu n
Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p mu n có 1 đ ng doanh thu thu n trong k thì c n
bao nhiêu đ ng nguyên giá TSC , đó là c n c đ đ u t TSC cho phù h p nh m đ t
đ
c doanh thu nh mong mu n.
1.3 Nhân t
nhăh
ng t i hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p
đánh giá hi u qu s d ng tài s n, ngoài vi c tính toán và phân tích các ch tiêu
trên, doanh nghi p c ng c n hi u rõ các nhân t tác đ ng t i hi u qu s d ng tài
s n.Trên c s đó, doanh nghi p s đ a ra các chi n l c và k ho ch phù h p v i t ng
giai đo n đ có th phát huy hi u qu s d ng tài s n m t cách t i đa gíp cho doanh
nghi p đ t đ c nh ng m c tiêu d ki n.
1.3.1 Nhóm nhân t ch quan
1.3.1.1 Trửnh đ cán b qu n lý và tay ngh c a công nhân
Có th nói, con ng i là nhân t quan tr ng trong b t c ho t đ ng nào. Trong ho t
đ ng s n xu t ậ kinh doanh c ng v y, con ng i đóng vai tr̀ quy t đ nh đ n hi u qu ho t
đ ng nói chung và hi u qu s d ng tài s n nói riêng, đ c bi t là tr̀nh đ cán b qu n lý và
tay ngh ng
i công nhân.
Tr c h t, v trình đ cán b qu n lý: Tr̀nh đ cán b qu n lý th hi n tr̀nh đ
chuyên môn nh t đ nh, kh n ng t ch c, qu n lý và ra quy t đ nh. N u cán b qu n lý có
tr̀nh đ chuyên môn nghi p v v ng vàng, kh n ng t ch c, qu n lý t t đ ng th i đ a ra
nh ng quy t đ nh đ́ng đ n, phù h p v i tình hình c a doanh nghi p và tình hình th
tr ng thì hi u qu s d ng tài s n cao, mang l i nhi u l i ích cho doanh nghi p. N u kh
16
