PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ THƯƠNG MẠI QUẢNG NAM

B
TR

GIỄOăD CăVÀă ÀOăT O
NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHịAăLU N T T NGHI P

tài:

PHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNHăT IăCỌNGăTYă
TNHHă UăT ăVÀăTH
NGăM I QUANG NAM

SINHăVIểNăTH C HI N

: NGUY N THANH LOAN

MÃăSINH VIểN

: A15153

CHUYểNăNGÀNH

:ăTÀIăCHệNH

HƠăN i ậ 2014

B
TR

GIỄOăD CăVÀă ÀOăT O
NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHịAăLU N T T NGHI P

tài:

PHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNHăT IăCỌNGăTYă
TNHHă UăT ăVÀăTH
NGăM I QUANG NAM

Giáoăviênăh

ng d n

: Th.s

Tr

ngăS n

Sinhăviênăth c hi n

: Nguy n Thanh Loan

Mƣăsinhăviên

: A15153

ChuyênăngƠnh

:ăTƠiăchính

HƠăN i ậ 2014

Thang Long University Library


L I C Mă N
Tr c tiên, em xin bày t lòng bi t n t i các th y giáo, cô giáo tr ng i H c
Th ng Long, đ c bi t là Th y giáo Ths.
Tr ng S n đã t n tình ch b o, h ng
d n, h tr cho em trong su t th i gian nghiên c u và th c hi n khóa lu n này.
ng
th i em c ng xin g i l i c m n t i các cô, chú, anh, ch làm vi c t i Công ty TNHH
u t và Th ng M i Quang Nam đã cung c p tài li u và t o đi u ki n cho em hoàn
thành khóa lu n này.
Thông qua khóa lu n này, em c ng xin đ

c g i l i c m n sâu s c đ n t p th

các th y cô giáo đang gi ng d y t i tr ng i H c Th ng Long, nh ng ng i đã tr c
ti p truy n đ t và trang b cho em đ y đ các ki n th c v kinh t , t nh ng môn h c

c b n nh t, giúp em có đ c m t n n t ng v chuyên ngành h c nh hi n t i đ có
th hoàn thành đ tài nghiên c u này.
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày 21 tháng 10 n m 2014
Sinhăviên

Nguy n Thanh Loan


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h

ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng

i

khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ

c

trích d n rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinhăviên

Nguy n Thanh Loan

Thang Long University Library

M CL C
CH

NGă1.ăC ăS ăLệăLU NăV ăPHỂNăTệCHăTÀIăCHệNHăDOANH NGHI P.... 1

1.1.ăB năch tăvƠăvaiătròăc aătƠiăchínhădoanhănghi p .................................................. 1
1.1.1. B n ch t c a tài chính doanh nghi p .................................................................1
1.1.2. Vai trò c a tài chính doanh nghi p .....................................................................2
1.2.ăT ngăquanhăv ăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p ............................................... 3
1.2.1. Khái ni m v phân tích tài chính doanh nghi p .................................................3
1.2.2. Ngu n thông tin s d ng trong phân tích tài chính doanh nghi p ...................3
1.2.3. M c đích c a phân tích tài chính doanh nghi p ................................................4
1.2.4. Ch c n ng c a phân tích tài chính doanh nghi p .............................................5
1.2.5. Ý ngh a và vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p ..................................6
1.3.ăN iădungăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p ......................................................... 8
1.3.1. Các ph

ng pháp phân tích tài chính doanh nghi p .........................................8

1.3.1.1. Ph

ng pháp so sánh .........................................................................................8

1.3.1.2. Ph

ng pháp t l ...............................................................................................9

1.3.1.3. Ph

ng pháp phân tích Dupont .........................................................................9

1.3.2. Phân tích các báo cáo tài chính .........................................................................11
1.3.2.1. Phân tích B ng cân đ i k toán ........................................................................11
1.3.2.2. Phân tích báo cáo k t qu s n xu t kinh doanh ...............................................13
1.3.3. Phân tích các ch tiêu tài chính .........................................................................14
1.3.3.1. Nhóm ch tiêu v kh n ng thanh toán .............................................................14
1.3.3.2. Nhóm ch tiêu v n ng l c ho t đ ng ...............................................................16
1.3.3.3. Nhóm ch tiêu v kh n ng sinh l i ..................................................................18
1.4.ăCácănhơnăt ă nhăh

ngăđ năphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p ....................... 19

1.4.1. Nhân t bên trong doanh nghi p .......................................................................19
1.4.2. Nhân t bên ngoài doanh nghi p ......................................................................20
CH
NGă 2.ă PHỂNă TệCHă VÀă ỄNHă GIỄă TỊNHă HỊNHă TÀIă CHệNHă CỌNGă TYă
TNHHă UăT ăVÀăTH
NGăM IăQUANGăNAM ...................................................... 22
2.1.ăGi iăthi uăv ăCôngătyăTNHHă

uăt ăvƠăTh

ngăm iăQuangăNam ................. 22

2.1.1. Gi i thi u chung .................................................................................................22
2.1.2. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty ..............................................22
2.1.3. T ch c b máy ho t đ ng c a Công ty ............................................................23


2.1.3.1. C c u t ch c b máy qu n lý t i Công ty .....................................................23

2.1.3.2. Các nhi m v c b n c a b máy qu n lý t i Công ty .....................................24
2.2.ăPhơnătíchăbáoăcáoătƠiăchínhăc a CôngătyăTNHHă

uăt ăvƠăTh

ngăm iă

Quang Nam.......................................................................................................... 26
2.2.1. Phân tích B ng cân đ i k toán .........................................................................26
2.2.1.1. Phân tích s bi n đ ng v tài s n .....................................................................26
2.2.1.2. Phân tích s bi n đ ng v ngu n v n ...............................................................33
2.2.1.3. Phân tích m i quan h cân đ i gi a tài s n và ngu n v n ..............................39
2.2.2. Phân tích Báo cáo k t qu s n xu t kinh doanh ..............................................41
2.3.ăPhơnătíchăm tăs ăch ătiêuătƠiăchínhăc aăCôngătyăTNHHă uăt ăvƠăTh ngăm iă
Quang Nam.......................................................................................................... 46
2.3.1. Phân tích kh n ng thanh toán c a Công ty ....................................................46
2.3.2. Phân tích các h s v c c u tài chính và tình hình đ u t ...........................48
2.3.3. Phân tích nhóm ch tiêu v hi u qu ho t đ ng ...............................................50
2.3.4. Phân tích nhóm ch tiêu n ph i thu và n ph i tr .........................................52
2.3.5. Phân tích nhóm ch tiêu v kh n ng sinh l i ..................................................53
2.4.ă ánhăgiáătìnhăhìnhătƠiăchínhăc aăCôngătyăTNHHă uăt ăvƠăTh ngăm iă
Quang Nam.......................................................................................................... 54
2.4.1.

u đi m c a Công ty ..........................................................................................54

2.4.2. Nh ng h n ch còn t n t i.................................................................................55
CH

NGă3.ăM TăS ăKI NăNGH ăVÀăGI IăPHỄPăNỂNGăCAOăTỊNHăHỊNHăTÀIă

CHệNHăT IăCỌNGăTYăTNHHă

UăT ăVÀăTH

NGăM IăQUANGăNAM......... 57

3.1.ă nhăh ngăphátătri năc aăCôngătyăTNHHă uăt ăvƠăTh ngăm iăQuangă
Namătrongăth iăgianăt i ...................................................................................... 57
3.2.ăGi iăphápănh mănơngăcaoătìnhăhìnhătƠiăchínhăt iăCôngătyăTNHHă uăt ăvƠă
Th ngăm iăQuangăNam .................................................................................... 57
3.2.1. Gi i pháp c i thi n v n đ tài s n ......................................................................58
3.2.1.1. Qu n lý các kho n ph i thu ng n h n ..............................................................58
3.2.1.2. Qu n lý ngu n v n c a Công ty .......................................................................58
3.3.ăCácăbi năphápăkhác .............................................................................................. 59
3.3.1. Áp d ng ti n b khoa h c k thu t ....................................................................59
3.3.2. M r ng m i quan h v i các doanh nghi p bên ngoài ...................................59
3.4.ăM tăs ăki năngh ăv iăNhƠăn

c ........................................................................... 61

Thang Long University Library


DANHăM CăCỄCăCH ăVI TăT T
BCKQKD

Báo cáo k t qu kinh doanh

TNHH

Trách nhi m h u h n

TSDH

Tài s n dài h n

TSNH

Tài s n ng n h n

VCSH

V n ch s h u


DANH M C B NG BI U,ăS ă

MINH H A

S ăđ
S đ 2.1. T ch c b máy ho t đ ng c a Công ty ......................................................24

B ng bi u
B ng 2.1. K t c u tài s n giai đo n 2011 – 2013 ..........................................................27
B ng 2.2. Phân tích c c u tài s n giai đo n 2011 – 2013 ............................................29
B ng 2.3. K t c u ngu n v n giai đo n 2011 – 2013 ...................................................34
B ng 2.4. Phân tích c c u tài s n giai đo n 2011 – 2013 ............................................36
B ng 2.5. V n l u đ ng ròng trong giai đo n 2011 – 2013 ..........................................39
B ng 2.6. Tình hình đ m b o ngu n v n cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh .............40

B ng 2.7. Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh n m 2011 - 2013 .............................42
B ng 2.8. Các ch tiêu thanh toán ..................................................................................46
B ng 2.9. Các h s v c c u tài chính ........................................................................48
B ng 2.10. Phân tích ch tiêu v hi u qu ho t đ ng ....................................................50
B ng 2.11. Phân tích nhóm ch tiêu n ph i thu và n ph i tr ....................................52
B ng 2.12. Các ch tiêu v kh n ng sinh l i ................................................................53

Thang Long University Library


L IM

U

1. LỦădoăch năđ ătƠi
Nói đ n doanh nghi p, ng

i ta th

ng ngh doanh nghi p đó có thích nghi, có

đáp ng đ c nhu c u c a n n kinh t th tr ng không? Doanh nghi p đó đã đ t đ c
gì, đóng góp đ c nh ng gì? Ho t đ ng c a doanh nghi p nh th nào, có hi u qu
hay không?
th c hi n nh ng đi u này ngoài đ c đi m c a ngành và uy tín c a
doanh nghi p thì m t trong nh ng tiêu chu n đ xác đ nh v th đó là hi u qu ho t
đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. Phân tích tình hình tài chính là vi c làm h t s c
c n thi t đ i v i m i doanh nghi p, doanh nghi p ph i th ng xuyên ki m tra, đánh
giá đ y đ chính xác m i di n bi n, k t qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty, tìm ra
nh ng m t m nh đ phát huy và nh ng m t còn y u kém đ kh c ph c, trong m i

quan h v i môi tr ng xung quanh, tìm ra nh ng bi n pháp đ không ng ng nâng cao
hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a mình. M t khác, qua ho t đ ng phân tích tài chính
giúp cho các doanh nghi p tìm ra các bi n pháp sát th c đ t ng c ng các ho t đ ng
kinh t và qu n lý doanh nghi p, là nh ng c n c quan tr ng ph c v cho vi c d
đoán, d báo xu th phát tri n s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. T đó, các nhà
qu n tr s đ a ra nh ng quy t đ nh v chi n l c kinh doanh có hi u qu h n.
Do đó v n đ phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p tr nên c n thi t và
đóng vai trò quan tr ng h n bao gi h t đ i v i các doanh nghi p đ t n t i và phát
tri n trong n n kinh t th tr ng, đ c bi t là trong b i c nh kinh doanh c nh tranh
ngày càng gay g t nh hi n nay cùng v i chính sách m c a ch đ ng h i nh p n n
kinh t th gi i c a n c ta th i gian qua.
Nh n th c đ c t m quan tr ng trên nên em đã ch n đ tài ắPhơnătìnhăhìnhătƠiă
chínhăt iăCôngătyăTNHHă uăt ăvƠăTh ngăm i QuangăNam” làm đ tài khóa lu n
t t nghi p c a mình.
2. M cătiêuănghiênăc uăc aăđ ătƠi
Th

Bài khóa lu n “Phân tích tình hình tài chính t i Công ty TNHH
u t và
ng m i Quang Nam” đ c l a ch n nh m gi i quy t các m c tiêu c b n sau:



H th ng hóa nh ng v n đ lý lu n v phân tích tài chính doanh nghi p



Phân tích đánh giá th c tr ng tài chính t i Công ty TNHH

u t và Th

ng

m i Quang Nam


TNHH

xu t nh ng ki n ngh , gi i pháp nh m nâng cao hi u qu tài chính t i Công ty
u t và Th

ng m i Quang Nam


iăt

3.

it

ngăvƠăph măviănghiênăc u
ng nghiên c u: Khóa lu n đi sâu tìm hi u c s lý lu n v hi u qu ho t

đ ng s n xu t kinh doanh đ ng th i phân tích th c tr ng hi u qu ho t đ ng s n xu t
kinh doanh t i Công ty TNHH
u t và Th ng m i Quang Nam trong giai đo n
2011 – 2013 thông qua các ch tiêu tài chính. Trên c s đó, chúng ta s đánh giá hi u
qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh và đ ng th i đ a ra các gi i pháp t ng c
qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh t i Công ty.

ng hi u

Ph m vi nghiên c u: S d ng b ng cân đ i k toán và b ng báo cáo k t qu ho t
đ ng s n xu t kinh doanh trong 3 n m 2011, 2012 và 2013 c a Công ty TNHH u t
và Th ng m i Quang Nam.
4. K tăc uăkhóaălu n
Ngoài m đ u và k t lu n khóa lu n g m 3 ch

ng:

Ch

ngă1.ăC ăs ălỦălu năv ăphơnătíchătƠiăchính doanhănghi p

Ch

ngă2.ăPhơnătíchăvƠăđánhăgiáătìnhăhìnhătƠiăchínhăCôngătyăTNHHă

vƠăTh
Ch

uăt ă

ngăm iăQuang Nam.
ngă 3.ă M tă s ă ki nă ngh ă vƠă gi iă phápă nơngă caoă tìnhă hìnhă tƠiă chínhă t iă

CôngătyăTNHHă

uăt ăvƠăTh

ngăm i Quang Nam.

Thang Long University Library


CH

NGă1.ăC ăS

LệăLU N V PHỂNăTệCHăTÀIăCHệNHăDOANH NGHI P

1.1. B n ch tăvƠăvaiătròăc aătƠiăchínhădoanhănghi p
1.1.1. B n ch t c a tài chính doanh nghi p
Tài chính doanh nghi p nói chung là ho t đ ng liên quan đ n vi c hình thành và
s d ng các qu ti n t . Tài chính doanh nghi p là ho t đ ng liên qua đ n vi c huy
đ ng hình thành nên ngu n v n và s d ng ngu n v n đó đ tài tr cho vi c đ u t
vào tài s n c a doanh nghi p nh m đ t m c tiêu đ ra, [2, tr.63]. Qua đ nh ngh a này
có th th y tài chính doanh nghi p liên quan đ n ba lo i quy t đ nh chính: quy t đ nh
đ u t , quy t đ nh ngu n v n và quy t đ nh phân ph i l i nhu n nh m đ t đ c m c
tiêu đ ra là t i đa hóa giá tr cho ch s h u doanh nghi p.
Tài chính doanh nghi p còn đ c hi u là m i quan h giá tr gi a doanh nghi p v i
các ch th trong n n kinh t . Các quan h tài chính doanh nghi p ch y u bao g m:


Quan h kinh t gi a doanh nghi p v i ngân sách Nhà n

c:

ây là m i quan

h phát sinh khi doanh nghi p th c hi n ngh a v thu đ i v i Nhà n c theo lu t
đ nh, ng c l i Nhà n c c ng s có s tài tr v m t tài chính nh c p phát v n, h
tr vay v , hay góp v n vào doanh nghi p, t đó Nhà n c có th h
nghi p phát tri n theo các chính sách kinh t v mô c a mình

ng các doanh

Quan h gi a doanh nghi p v i th tr ng tài chính: Quan h này đ c th hi n
thông qua vi c doanh nghi p tìm ki m ngu n tài tr . Trên th tr ng tài chính, doanh
nghi p có th vay ng n h n đ đáp ng nhu c u v n ng n h n có th phát hành c


phi u và trái phi u đ đáp ng nhu c u v n dài h n. Ng c l i, doanh nghi p ph i tr
lãi vay và v n vay, tr lãi c ph n cho các nhà tài tr . Doanh nghi p c ng có th g i
ti n vào ngân hàng, đ u t ch ng khoán b ng s ti n t m th i ch a s d ng.
Quan h gi a doanh nghi p v i các th tr ng khác: Trong n n kinh t , doanh
nghi p có quan h ch t ch v i các doanh nghi p khác trên th tr ng hàng hóa, d ch


v , th tr

ng s c lao đ ng. ây là nh ng th tr

ng mà t i đó doanh nghi p ti n hành

mua s m máy móc thi t b , nhà x ng, tìm ki m lao đ ng… i u quan tr ng là thông
qua th tr ng, doanh nghi p có th xác đ nh đ c nhu c u hàng hóa và d ch v c n
thi t cung ng. Trên c s đó, doanh nghi p ho ch đ nh ngân sách đ u t , k ho ch
s n xu t, ti p th nh m th a mãn nhu c u th tr ng.


Quan h trong n i b doanh nghi p: ây là m i quan h gi a c đông và ng

i

qu n lý, gi a c đông và ch n , gi a quy n s d ng v n và quy n s h u v n thông
qua hàng lo t chính sách c a doanh nghi p nh : chính sách c t c, chính sách đ u t ,
chính sách v c c u v n, chi phí; quan h gi a các b ph n s n xu t kinh doanh các
phòng ban, phân x

ng, t đ i s n xu t trong vi c t m ng và thanh toán chi phí ho t

đ ng; quan h kinh t gi a doanh nghi p v i các cán b công nhân viên trong vi c
1


phân ph i thu nh p cho ng

i lao đ ng, v i các hình th c nh tr l

ng, th

ng, lãi c

ph n hay thu ti n ph t…
1.1.2. Vai trò c a tài chính doanh nghi p
Vai trò c a tài chính doanh nghi p đ c ví nh nh ng t bào có kh n ng tái t o,
hay còn đ c coi nh “cái g c c a n n tài chính”. S phát tri n hay suy thoái c a s n
xu t - kinh doanh g n li n v i s m r ng hay thu h p ngu n l c tài chính. Vì v y vai
trò c a tài chính doanh nghi p s tr nên tích c c hay th đ ng, th m chí có th là tiêu

c c đ i v i kinh doanh tr c h t ph thu c vào kh n ng, trình đ c a ng i qu n lý;
sau đó nó còn ph thu c vào môi tr ng kinh doanh, ph thu c vào c ch qu n lý
kinh t v mô c a nhà n c.
Song song v i vi c chuy n sang n n kinh t th tr ng, nhà n c đã ho ch đ nh
hàng lo t chính sách đ i m i nh m xác l p c ch qu n lý n ng đ ng nh các chính
sách khuy n khích đ u t kinh doanh, m r ng khuy n khích giao l u v n. Trong đi u
ki n nh v y, tài chính doanh nghi p có vai trò sau:


Vai trò huy đ ng, khai thác ngu n tài chính nh m đ m b o yêu c u kinh doanh

c a doanh nghi p và t ch c s d ng v n có hi u qu cao nh t:
có đ v n cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh, tài chính doanh nghi p ph i
thanh toán nhu c u v n, l a ch n ngu n v n, bên c nh đó ph i t ch c huy đ ng và s
d ng đúng đ n nh m duy trì và thúc đ y s phát tri n có hi u qu quá trình s n xu t
kinh doanh doanh nghi p, đây là v n đ có tính quy t đ nh đ n s s ng còn c a
doanh nghi p trong quá trình c nh tranh “kh c nghi t” theo c ch th tr


ng.

Vai trò đòn b y kích thích và đi u ti t ho t đ ng kinh doanh:
Thu nh p b ng ti n c a doanh nghi p đ

c tài chính doanh nghi p phân ph i.

Thu nh p b ng ti n mà doanh nghi p đ t đ c do thu nh p bán hàng tr c tiên ph i bù
đ p các chi phí b ra trong quá trình s n xu t nh : bù đ p hao mòn máy móc thi t b ,
tr l

ng cho ng

i lao đ ng và đ mua nguyên nhiên li u đ ti p t c chu k s n xu t

m i, th c hi n ngh a v đ i v i nhà n c. Ph n còn l i doanh nghi p dùng hình thành
các qu c a doanh nghi p, th c hi n b o toàn v n, ho c tr l i t c c ph n (n u có).
Ch c n ng phân ph i c a tài chính doanh nghi p là quá trình phân ph i thu nh p b ng
ti n c a doanh nghi p và quá trình phân ph i đó luôn g n li n v i nh ng đ c đi m v n
có c a ho t đ ng s n xu t kinh doanh và hình th c s h u doanh nghi p.
Ngoài ra, n u ng i qu n lý bi t v n d ng sáng t o các ch c n ng phân ph i c a
tài chính doanh nghi p phù h p v i qui lu t s làm cho tài chính doanh nghi p tr
thành đòn b y kinh t có tác d ng trong vi c t o ra nh ng đ ng l c kinh t tác đ ng t i
t ng n ng su t, kích thích t ng c ng tích t và thu hút v n, thúc đ y t ng vòng quay
v n, kích thích tiêu dùng xã h i.
2

Thang Long University Library




Vai trò là công c ki m tra các ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p:
Tài chính doanh nghi p th c hi n vi c ki m tra b ng đ ng ti n và ti n hành

th ng xuyên, liên t c thông qua phân tích các ch tiêu tài chính. C th các ch tiêu đó
là: ch tiêu v k t c u tài chính, ch tiêu v kh n ng thanh toán, ch tiêu đ c tr ng v
ho t đ ng, s d ng các ngu n l c tài chính, ch tiêu đ c tr ng v kh n ng sinh
l i…B ng vi c phân tích các ch tiêu tài chính cho phép doanh nghi p có c n c quan
tr ng đ đ ra k p th i các gi i pháp t i u làm lành m nh hoá tình hình tài chính – kinh
doanh c a doanh nghi p.

1.2. T ng quanh v phơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.2.1. Khái ni m v phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính là m t ho t đ ng r t quan tr ng v i m i doanh nghi p. “Phân
tích tài chính doanh nghi p là vi c ng d ng các công c , ph ng pháp và k thu t
phân tích đ i v i các báo cáo tài chính t ng h p và d a trên m i liên h gi a các d
li u đ đ a ra các k t lu n chính xác, h u ích trong phân tích ho t đ ng kinh doanh.
Phân tích tài chính còn là vi c s d ng các báo cáo tài chính đ phân tích, đánh giá
n ng l c, v th tài chính c a doanh nghi p, t đó đ a ra k t ho ch s n xu t kinh doanh
phù h p trong t ng lai”, [1,tr.59]
M i quan tâm hàng đ u c a các nhà phân tích tài chính là đánh giá r i ro phá s n tác
đ ng t i các doanh nghi p mà bi u hi n c a nó là kh n ng thanh toán, đánh giá kh n ng
cân đ i v n, n ng l c ho t đ ng c ng nh kh n ng sinh lãi c a doanh nghi p. Trên c s
đó, các nhà phân tích tài chính ti p t c nghiên c u và đ a ra nh ng d đoán v k t qu
ho t đ ng nói chung và m c doanh l i nói riêng c a doanh nghi p trong t ng lai. Nói
cách khác, phân tích tài chính là c s đ d đoán tài chính - m t trong các h ng d
đoán doanh nghi p. Phân tích tài chính có th đ c ng d ng theo nhi u h ng khác
nhau: v i m c đích tác nghi p (chu n b các quy t đ nh n i b ), v i m c đích nghiên c u,
thông tin ho c theo v trí c a nhà phân tích (trong ho c ngoài doanh nghi p).
1.2.2. Ngu n thông tin s d ng trong phân tích tài chính doanh nghi p
vi c phân tích tài chính tài chính đ

c chính xác và khách quan, thì ngu n tài

li u đóng vai trò r t quan tr ng. Tài li u đ y đ và trung th c thì phân tích s ph n ánh
đ c đúng th c tr ng tài chính c a doanh nghi p, t đó đánh giá và d báo m i có
hi u qu . Tài li u c n thi t trong phân tích tài chính bao g m: thông tin t bên trong
doan nghi p và thông tin t bên ngoài doanh nghi p.
Các thông tin t bên trong doanh nghi p ph c v cho phân tích tài chính r t đa
d ng nh ng h th ng d báo tài chính đ c s d ng nh ngu n d li u chính, đ c
các nhà phân tích r t quan tâm. Báo cáo tài chính cung c p thông tin kinh t tài chính

ch y u cho ng

i s d ng thông tin k toán trong vi c đánh giá, phân tích và d đoán
3


tình hình tài chính, k t qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. Bên c nh h
th ng báo cáo tài chính, khi phân tích tài chính doanh nghi p, các nhà phân tích còn
k t h p s d ng nhi u ngu n d li u khác nhau nh : báo cáo qu n tr , báo cáo chi ti t,
các tài li u k toán, tài li u th ng kê, b ng công khai m t s ch tiêu tài chính… ây là
nh ng ngu n d li u quan tr ng, giúp cho các nhà phân tích xem xét, đánh giá đ c
các m t khác nhau trong ho t đ ng tài chính m t cách đ y đ , chính xác.
Báo cáo tài chính là c n c quan tr ng trong vi c phân tích, bao g m b ng cân
đ i k toán, báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh, báo cáo l u chuy n ti n t và
thuy t minh báo cáo tài chính.


B ngăcơnăđ i k toán: là b ng báo cáo tài chính t ng h p, ph n ánh tình hình

tài s n ngu n và v n c a doanh nghi p m t th i đi m l p b n báo cáo. K t c u c a
b ng cân đ i k toán đ c chia làm 2 ph n: tài s n và ngu n v n


Báoă cáoă k t qu kinh doanh: là báo cáo tài chính ph n ánh t ng h p các

kho n doanh thu, chi phí, và k t qu kinh doanh c a doanh nghi p trong m t th i k
nh t đ nh. Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh có ý ngh a r t l n trong vi c đánh giá
hi u qu kinh doanh và công tác qu n lý ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p.
Thông qua báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh có th ki m tra tình hình th c hi n
k ho ch thu nh p, chi phí và k t qu t ng lo i ho t đ ng, c ng nh k t qu chung

toàn doanh nghi p.


Báoăcáoăl uăchuy n ti n t : là báo cáo trình bày tình hình s d ti n m t đ u k ,

tình hình các dòng ti n thu vào, chi ra và tình hình s d ti n m t cu i k c a doanh
nghi p. ây là công c h u ích giúp nhà qu n lý ki m soát dòng ti n c a t ch c.
1.2.3. M c đích c a phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p là t ng th các ph ng pháp phân
tích đ c s d ng đ h tr ng i dùng hi u rõ nh ng s li u trong b ng báo cáo và
ph i đ t đ

c các m c tiêu sau:

Phân tích tình hình tài chính ph i cung c p đ y đ nh ng thông tin h u ích cho
các nhà đ u t , các ch n và nh ng ng i s d ng khác đ h có th ra các quy t


đ nh v đ u t , tín d ng và các quy t đ nh t

ng t .

Phân tích tình hình tài chính c ng nh m cung c p thông tin quan tr ng nh t cho
ch doanh nghi p, các nhà đ u t , các ch n và nh ng ng i s d ng khác nh m


đánh giá s l ng, th i gian và r i ro c a nh ng kho n thu b ng ti n t c t c ho c
ti n lãi. Vì các dòng ti n c a các nhà đ u t liên quan v i các dòng ti n c a doanh
nghi p nên quá trình phân tích ph i cung c p thông tin đ giúp h đánh giá s l
th i gian và r i ro c a các dòng ti n thu thu n d ki n c a doanh nghi p.

4

Thang Long University Library

ng,


Phân tích tình hình tài chính c ng ph i cung c p tin v các ngu n l c kinh t ,



VCSH, các kho n n , k t qu c a các quá trình, các tình hu ng làm bi n đ i các
ngu n v n và các kho n n c a doanh nghi p.
ng th i qua đó cho bi t thêm ngh a
v c a doanh nghi p đ i v i các ngu n l c này và các tác đ ng c a nh ng nghi p v
kinh t , giúp cho ch doanh nghi p d đoán chính xác quá trình phát tri n doanh
nghi p trong t

ng lai.

Qua đó cho th y, phân tích tình hình tài chính doanh nghi p là quá trình ki m tra,
đ i chi u s li u, so sánh s li u v tài chính th c có c a doanh nghi p v i quá kh đ
đ nh h ng trong t ng lai. T đó, có th đánh giá đ y đ m t m nh, m t y u trong
công tác qu n lý doanh nghi p và tìm ra các bi n pháp sát th c đ t ng c ng các ho t
đ ng kinh t và còn là c n c quan tr ng ph c v cho vi c d đoán, d báo xu th phát
tri n s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
1.2.4. Ch c n ng c a phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính doanh nghi p bao g m các ch c n ng sau:


Ch c n ng đánh giá: Tài chính doanh nghi p là h th ng các lu ng chuy n

d ch, các lu ng v n đ ng c a nh ng ngu n l c tài chính trong quá trình t o l p, phân
ph i và s d ng các qu ti n t ho c v n ho t đ ng c a doanh nghi p nh m đ t đ c
m c tiêu kinh doanh trong khuôn kh c a pháp lu t. Các lu ng chuy n d ch, v n đ ng
c a các ngu n l c tài chính n y sinh và di n ra nh th nào, nó tác đ ng ra sao đ n quá
trình kinh doanh, ch u nh h ng b i nhi u y u t nh y u t môi tr ng, y u t bên
trong và y u t bên ngoài nh th nào? Nh ng nh h ng t các y u t này đ n s v n
đ ng c a ngu n l c tài chính t o hi u ng gì đ n s phát tri n c a doanh nghi p, g n
v i m c tiêu hay ngày càng xa r i m c tiêu kinh doanh c a doanh nghi p, có phù h p
v i c ch chính sách và phát lu t hay không?
chính doanh nghi p ph i đ a ra câu tr l i.

ây là nh ng v n đ mà phân tích tài

Ch c n ng d đoán: M i quy t đ nh c a con ng i đ u h ng vào th c hi n
nh ng m c tiêu nh t đ nh. M c tiêu là đích h ng t i b ng nh ng hành đ ng c th


trong t

ng lai và có th là m c tiêu ng n h n ho c m c tiêu dài h n. B n thân doanh

nghi p cho dù đang trong giai đo n nào trong chu k phát tri n thì các ho t đ ng c ng
đ u h ng t i m c tiêu nh t đ nh. Nh ng m c tiêu này đ c hình thành t nh n th c
v đi u ki n, n ng l c c a b n thân c ng nh nh ng di n bi n c a tình hình kinh t
qu c t , trong n c, ngành ngh và các doanh nghi p khác cùng lo i, s tác đ ng c a
các y u t kinh t xã h i trong t ng lai. Vì v y, đ có nh ng quy t đ nh phù h p, đáp
ng đ c m c tiêu mong mu n c a các đ i t ng quan tâm thì vi c phân tích tình hình

tài chính c n d đoán đ c tình hình tài chính c a doanh nghi p trong t ng lai.

5




Ch c n ng đi u ch nh: Tài chính doanh nghi p c ng là h th ng các quan h

kinh t tài chính d

i hình thái giá tr phát sinh trong quá trình ti n hành các ho t đ ng

tài chính, tín d ng. H th ng các quan h đó bao g m nhi u lo i khác nhau, r t đa
d ng, phong phú và ph c t p, ch u nh h ng c a nhi u nguyên nhân và nhân t c
bên trong l n bên ngoài doanh nghi p. H th ng đó s ho t đ ng bình th ng n u t t
c các m t xích trong h th ng đ u di n ra bình th ng và đó là s k t h p hài hòa các
m i quan h . Tuy nhiên v i nh ng m i quan h kinh t ngo i sinh, b n thân doanh
nghi p c ng nh các đ i t ng quan tâm khó có th ki m soát và chi ph i đ c. Vì
v y, đ k t h p hài hòa các m i quan h doanh nghi p, các đ i t ng có liên quan ph i
đi u ch nh các m i quan h , các nghi p v kinh t ch u s nh h ng c a doanh
nghi p và các đ i t

ng này.

1.2.5. Ý ngh a và vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p
 Ý ngh a c a phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích báo cáo tài chính là quá trình xem xét, ki m tra, đ i chi u và so sánh
các s li u tài chính hi n hành và quá kh . Qua phân tích tình hình tài chính m i đánh
giá đ y đ chính xác tình hình phân ph i, s d ng và qu n lý các lo i v n, ngu n v n,

v ch rõ kh n ng ti m tàng v n có c a doanh nghi p. Trên c s đó đ ra bi n pháp
nâng cao hi u qu s d ng v n.
Phân tích tình hình tài chính là công c quan tr ng trong các ch c n ng qu n tr
có hi u qu
doanh nghi p. Phân tích là quá trình nh n th c ho t đ ng kinh doanh, là
c s cho ra quy t đ nh đ ng đ n trong t ch c qu n lý, nh t là ch c n ng ki m tra,
đánh giá và đi u hành ho t đ ng kinh doanh đ đ t đ c các m c tiêu kinh doanh.
Phân tích tình hình tài chính là c ng công c không th thi u ph c v công tác
qu n lý c a c p trên, c quan tài chính, ngân hàng nh : đánh giá tình hình th c hi n
các ch đ , chính sách v tài chính c a Nhà n c, xem xét vi c cho vay v n…
 Vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p:
Trong n n kinh t th tr ng, phân tích tài chính là m i quan tâm c a nhi u đ i
t ng khác nhau theo nh ng m c tiêu khác nhau. Do v y, nhu c u v thông tin phân
tích tài chính c ng r t phong phú, đa d ng, đòi h i ph i s d ng các công c khác nhau
d a theo môi tr ng và đi u ki n c th đ đ t đ c các l i ích t i đa. Các đ i t ng
sau th ng s d ng các thông tin t phân tích tài chính:
Th nh t, đ i v i các nhà qu n tr doanh nghi p. B n ch t c a phân tích tài
chính là nh ng nguyên nhân nh h ng t i k t qu và hi u qu kinh doanh c a các t


ch c ho t đ ng. B i v y m i quan tâm hàng đ u c a các nhà qu n tr là không ng ng
nâng cao k t qu và hi u qu kinh doanh b ng m i công c h u hi u. Doanh nghi p
ch có th ho t đ ng t t và mang l i s giàu có cho ch s h u khi các quy t đ nh c a
6

Thang Long University Library


nhà qu n lý đ

c đ a ra đúng đ n, đi u này đòi h i h ph i có kh n ng phân tích tài

chính doanh nghi p. Do đó, phân tích tài chính đ
thi u đ

c xem là m t công c không th

c đ i v i các nhà qu n tr khác nhau trong t ng th n n kinh t .

Th hai, đ i v i các nhà đ u t . Các nhà đ u t c a doanh nghi p bao g m
nhi u đ i t ng nh các c đông mua c phi u, các công ty góp v n liên doanh… Các


nhà đ u t quan tâm tr c ti p đ n giá tr c a doanh nghi p, kh n ng sinh l i c a v n,
cách th c phân chia l i nhu n. Tr c m i quy t đ nh đ u t c a các nhà đ u t luôn
ph i tr l i cho các câu h i: t su t sinh l i c a v n c ph n là bao nhiêu? Thu nh p
c a m t c phi u b ng ch ng nào?... Kh n ng thanh toán c a doanh nghi p nh th
nào? Mu n tr l i các câu h i trên h ph i d a vào các trung tâm thông tin tài chính,
chuyên gia phân tích đ thu th p thông tin. Thông tin phân tích tài chính s giúp tr l i
các câu h i trên c a các nhà đ u t , đ ng th i c ng là c s đ h có th d đoán giá
doanh nghi p, giá tr c phi u, kh n ng sinh l i c a v n và h n ch các r i ro x y ra.
Th ba, đ i v i nh ng ng i cho vay, các t ch c tín d ng. Các doanh nghi p
kinh doanh th ng s d ng v n vay thích h p đ góp ph n t ng tr ng VCSH, vì v y,


v n vay th ng chi m t tr ng t ng đ i cao đ đáp ng nhu c u cho ho t đ ng s n
xu t kinh doanh. Khi cho vay, các ngân hàng, công ty tài chính ph i đánh giá kh n ng
thanh toán ng n h n, dài h n, kh n ng sinh l i c a v n, d đoán tri n v ng c a doanh
nghi p trong ho t đ ng kinh doanh đ i v i kho n vay ng n h n, dài h n. Thông tin t
vi c phân tích tài chính s đ a ra các quy t đ nh cho vay phù h p cho t ng đ i t ng

c th , đ ng th i h n ch r i ro th p nh t cho các ch n .
Th t , đ i v i các công ty ki m toán. Trong n n kinh t th tr ng xu t hi n
nhi u lo i hình ki m toán nh : ki m toán đ c l p, ki m toán nhà n c, ki m toán n i


b . Các lo i ki m toán đ u d a trên các thông tin phân tích tài chính đ xác minh tính
khách quan v tình hình tài chính c a m t t ch c ho t đ ng. Các ch tiêu tài chính
còn giúp cho các chuyên gia ki m toán d đoán xu h
cao đ tin c y c a các quy t đ nh.


Th n m, đ i v i ng

ng tài chính s x y ra đ nâng

i lao đ ng trong doanh nghi p – nh ng ng

i có thu nh p

g n v i l i ích c a doanh nghi p. Phân tích tài chính giúp cho h hi u h n v tính n
đ nh, đ nh h ng công vi c trong hi n t i và t ng lai đ i v i doanh nghi p. Qua đó,
xây d ng ni m tin c a h đ i v i t ng quy t đ nh kinh doanh c a ch th qu n lý.
Phân tích ho t đ ng tài chính doanh nghi p mà tr ng tâm là phân tích báo cáo tài
chính và các ch tiêu đ c tr ng tài chính thông qua m t h th ng các ph ng pháp,
công c và k thu t phân tích, giúp ng i s d ng thông tin t các góc đ khác nhau,
v a đánh giá toàn di n, t ng h p, khái quát, l i v a xem xét m t cách chi ti t ho t

7

đ ng tài chính doanh nghi p, đ nh n bi t, phán đoán, d báo và đ a ra quy t đ nh tài
chính, quy t đ nh tài tr và đ u t phù h p.
1.3. N iădungăphơnătíchătƠiăchính doanh nghi p
1.3.1. Các ph
1.3.1.1. Ph

ng pháp phân tích tài chính doanh nghi p
ng pháp so sánh

Ph ng pháp so sánh là ph ng pháp đ n gi n và đ c s d ng ph bi n nh t
trong phân tích tài chính. Ph ng pháp so sánh là ph ng pháp xem xét m t ch tiêu
phân tích b ng cách d a trên vi c so sánh v i m t ch tiêu c s (ch tiêu g c). Có ba
nguyên t c c b n khi s d ng ph ng pháp này, đó là:
 L a ch n tiêu chu n đ so sánh.
Tiêu chu n đ so sánh là ch tiêu c a m t k đ c l a ch n làm c n c đ so
sánh, tiêu chu n đó có th là: Tài li u c a n m tr c (k tr c), nh m đánh giá xu
h ng phát tri n c a các ch tiêu; Các m c tiêu đã d ki n (k ho ch, d toán, đ nh
m c), nh m đành giá tình hình th c hi n so v i k ho ch, d toán, đ nh m c. Các ch
tiêu c a k đ c so sánh v i k g c đ c g i là ch tiêu k th c hi n và là k t qu mà
doanh nghi p đã đ t đ


c.

i u ki n so sánh đ

c.

phép so sánh có ý ngh a thì đi u ki n tiên quy t là các ch tiêu đ c s d ng
ph i đ ng nh t. Trong th c t , th ng đi u ki n có th so sánh đ c gi a các ch tiêu

kinh t c n đ c quan tâm h n c là v th i gian và không gian.
V m t th i gian: là các ch tiêu đ
h ch toán ph i th ng nh t trên ba m t sau:


c tính trong cùng m t kho ng th i gian



Ph i cùng ph n ánh n i dung kinh t ;



Ph i cùng m t ph



Ph i cùng m t đ n v đo l



V m t không gian: các ch tiêu c n ph i đ

ki n kinh doanh t

ng pháp phân tích;
ng.
c quy đ i v cùng quy mô và đi u

ng t nhau.

Tuy nhiên, th c t ít có các ch tiêu đ ng nh t đ

c v i nhau.

đ m b o tính

th ng nh t ng i ta c n ph i quan tâm t i ph ng di n đ c xem xét m c đ đ ng nh t
có th ch p nh n đ c, đ chính xác c n ph i có, th i gian phân tích đ c cho phép.
 K thu t so sánh.
Các k thu t so sánh c b n là:


So sánh b ng s tuy t đ i: là hi u s gi a tr s c a k phân tích so v i k g c

c a các ch tiêu kinh t , k t qu so sánh bi u hi n kh i l
các hi n t ng kinh t .

ng quy mô t ng gi m c a

8

Thang Long University Library


Y = Y1 – Y0
(Y1: tr s phân tích,Y0: tr s g c,Y : tr s so sánh)
So sánh b ng s t ng đ i: là th ng s gi a tr s c a k phân tích so v i k
g c c a các ch tiêu kinh t , k t qu so sánh bi u hi n k t c u, m i quan h , t c đ
phát tri n, m c ph bi n c a các hi n t ng kinh t .



 N i dung so sánh bao g m:


So sánh gi a s th c hi n k này v i s th c hi n k tr

c đ th y rõ xu h

thay đ i v tài chính c a doanh nghi p, th y đ c tình hình tài chính đ
hay x u đi nh th nào đ có bi n pháp kh c ph c trong k t i;


ng

c c i thi n

So sánh gi a s li u doanh nghi p v i s li u trung bình c a ngành, v i s li u

c a các doanh nghi p khác đ đánh giá tình hình tài chính doanh nghi p là t t hay x u
so v i m t b ng chung.


So sánh theo chi u d c: là quá trình so sánh nh m xác đ nh t l quan h t

ng

quan gi a các ch tiêu t ng k c a các báo cáo k toán-tài chính. Vi c so sánh này đ
xem xét t tr ng c a t ng ch tiêu so v i t ng th ;
So sánh chi u ngang: là quá trình so sánh nh m xác đ nh t l và chi u h ng

bi n đ ng các k trên báo cáo k toán tài chính. Vi c so sánh này đ th y đ c s bi n
đ i c v s t ng đ i và tuy t đ i c a ch tiêu nào đó qua các niên đ k toán liên ti p.


Các hình th c s d ng k thu t so sánh trên th ng đ c phân tích trong các
phân tích báo cáo tài chính- k toán, nh t là b n báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh,
b ng cân đ i k toán và b ng l u chuy n ti n t là các báo cáo tài chính đ nh k c a
doanh nghi p.
1.3.1.2. Ph

ng pháp t l

Ph ng pháp này d a trên ý ngh a chu n m c các t l c a đ i l ng tài chính
trong các quan h tài chính. S bi n đ i các t l , c nhiên là s bi n đ i c a các đ i
l

ng tài chính. V nguyên t c, ph

ng pháp t l yêu c u ph i xác đ nh đ

c các

ng ng, các đ nh m c, đ nh n xét, đánh giá tình hình tài chính doanh nghi p trên c
s so sánh các t l c a doanh nghi p v i giá tr các t l tham chi u.
D a vào m i liên h kinh t gi a các s ki n, hi n t ng kinh t , đ ng th i xem
xét tính cân đ i c a các ch tiêu kinh t trong quá trình th c hi n các ho t đ ng, có th
đ a ra nh ng đánh giá v tình hình ho t đ ng, k t qu kinh doanh c a doanh nghi p.
H u h t các t s tài chính đ u có tên c th giúp các nhà phân tích nh n bi t đ c
cách tính toán và l ng giá tr c a nó.
1.3.1.3. Ph

ng pháp phân tích Dupont

9


Dupont là tên c a m t nhà qu n tr tài chính ng
M . Dupont đã ch ra đ

c m i quan h t

i Pháp tham gia kinh doanh

ng h gi a các ch s ho t đ ng trên

ph ng di n chi phí và các ch s hi u qu s d ng v n. Phân tích Dupont là k thu t
phân tích b ng cách chia t s ROS, ROA và ROE thành nh ng b ph n có liên h v i
nhau đ đánh giá tác đ ng c a t ng b ph n lên k t qu sau cùng. K thu t này th ng
đ

c s d ng b i các nhà qu n tr trong n i b doanh nghi p đ có cái nhìn c th và

ra quy t đ nh xem nên c i thi n tình hình tài chính doanh nghi p b ng cách nào. K
thu t phân tích Dupont d a vào các ph

ng trình c n b n sau:

T ăsu tăsinhăl iătrênăt ngătƠiăs nă(ROA)



i nhu n sau thu
Doanh thu thu n

R

x

Doanh thu thu n
T ng tài s n

=

i nhu n sau thu
T ng tài s n

(*)

Nh v y t su t sinh l i c a tài s n (ROA) ph thu c vào hai y u t :


1 đ ng tài s n t o ra bao nhiêu đ ng doanh thu



1 đ ng doanh thu t o ra bao nhiêu đ ng l i nhu n

T ăsu tăsinhăl iătrênăv năch ăs ăh uă(ROE): th hi n kh n ng sinh l i c a
VCSH (1 đ ng VCSH t o ra bao nhiêu đ ng l i nhu n)


i nhu n sau thu

R E

V n ch s h u

N u tài s n c a doanh nghi p ch đ

c tài tr b ng VCSH thì khi đó, ch s ROA

và ROE là b ng nhau do t ng tài s n = t ng ngu n v n.
ROA =

i nhu n sau thu

=

T ng tài s n

i nhu n sau thu
V n ch s h u

= ROE

N u doanh nghi p s d ng n đ tài tr cho tài s n c a mình, khi đó ta có quan
h gi a 2 ch s này nh sau:
R E

T ng tài s n

x ROA (**)
V n ch s h u

K t h p (*) và (**), ta có:
ROE =

=

L i nhu n sau thu

x

Doanh thu thu n

L i nhu n sau thu
Doanh thu thu n

=

x

Doanh thu thu n

T ng tài s n

T ng tài s n

V n ch s h u

Doanh thu thu n

T ng tài s n

T ng tài s n

T ng tài s n – N

L i nhu n sau thu
Doanh thu thu n

x

Doanh thu thu n

1

T ng tài s n

1-Rd

10

Thang Long University Library


V i Rd = N / T ng tài s n là h s n , ph

ng trình này đ

c g i là ph

ng

trình doupont m r ng th hi n s ph thu c c a kh n ng sinh l i c a VCSH (ROE)
vào kh n ng sinh l i c a doanh thu, s vòng quay t ng tài s n và h s n .
T đây ta th y nh h ng c a h s n đ n kh n ng sinh l i c a VCSH: h s
1
càng l n, n u doanh nghi p có l i nhu n trong kì, ch s
n Rd càng cao thì t s
1-Rd
này khi n l i nhu n càng cao, t l thu n v i h s n . Nh ng n u doanh nghi p đang
thua l , l i nhu n sau thu âm thì càng s d ng n càng làm t ng s thua l c a doanh
nghi p. S d ng n tài tr cho tài s n nh con dao hai l i, có th khu ch đ i l i
nhu n c a doanh nghi p, c ng nh gia t ng s thua l trong kinh doanh n u không s
d ng m t cách h p lý.
Ph

ng pháp Dupont có u đi m v tính đ n gi n, đây là m t công c r t t t đ

cung c p các thông tin c n b n v k t qu kinh doanh c a doanh nghi p nh ng m c đ tin
c y c a mô hình ph thu c hoàn toàn vào gi thuy t và s li u đ u vào, do v y s li u
càng sát th c thì các phân tích s ph n ánh càng t t th c tr ng tài chính c a doanh nghi p.
Nh v y m i ph ng pháp phân tích có nh ng u đi m và h n ch riêng, do đó
cán b phân tích không th s d ng đ n l t ng ph ng pháp. Vi c s d ng k t h p
các ph

ng pháp giúp ph n ánh đ

c th c ch t tình hình tài chính c ng nh xu h

ng

bi n đ ng c a t ng ch tiêu tài chính qua các giai đo n khác nhau, t đó nh ng nh n
xét, đánh giá đ a ra có đ tin c y cao h n.
1.3.2. Phân tích các báo cáo tài chính
1.3.2.1. Phân tích B ng cân đ i k toán
B ng cân đ i k toán là m t báo cáo tài chính t ng h p, ph n ánh m t cách t ng
quát toàn b tài s n hi n có c a doanh nghi p theo hai cách đánh giá là tài s n và
ngu n hình thành tài s n t i th i đi m l p báo cáo. Các ch tiêu c a b ng cân đ i k
toán đ

c ph n ánh d

i hình th c giá tr và theo nguyên t c cân đ i là t ng tài s n

b ng t ng ngu n v n. Thông qua B ng cân đ i k toán có th nh n xét và đánh giá
khái quát tình hình tài chính c a doanh nghi p thông qua vi c phân tích c

c u tài s n

và ngu n v n, tình hình s d ng v n, kh n ng huy đ ng v n… vào quá trình s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p.
B ng cân đ i k toán g m hai ph n chính là ph n Tài s n và ph n Ngu n v n:
 Ph n tài s n:
G m các ch tiêu ph n ánh toàn b giá tr tài s n hi n có c a doanh nghi p t i
m t th i đi m. Giá tr tài s n hi n có bao g m toàn b tài s n thu c quy n s h u
c a doanh nghi p, các lo i tài s n đi thuê lâu dài, các kho n nh n ký qu , ký

11

c

c…B ng cân đ i k toán chia tài s n thành 2 lo i là ng n h n và dài h n theo tính

luân chuy n c a tài s n.
TƠiăs năng năh n: Là nh ng tài s n có th i gian luân chuy n ng n (d i 1 n m
ho c d i 1 chu kì s n xu t kinh doanh). Ph n TSNH trong b ng cân đ i k toán
ph n ánh giá tr thu n c a t t c các TSNH hi n có c a doanh nghi p, bao g m v n
b ng ti n, các kho n đ u t tài chính ng n h n, các kho n ph i thu, hàng t n kho và
các TSNH khác.
TƠiăs nădƠiăh n: Là nh ng tài s n có th i gian s d ng, luân chuy n , thu h i
v n trên 1 n m tài chính ho c trong nhi u kì kinh doanh. S li u các ch tiêu trong
ph n tài s n th hi n giá tr c a các lo i v n c a doanh nghi p hi n có đ n th i đi m
l p báo cáo. C n c vào s li u này có th đánh giá quy mô, k t c u đ u t v n, n ng
l c và trình đ s d ng v n c a doanh nghi p. T đó có th rút ra nh ng ý ki n xây
d ng m t k c u v n h p lý cho các ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p, đ c bi t là trong đi u ki n t ng s v n kinh doanh không thay đ i.
 Ph n ngu n v n:
G m các ch tiêu ph n ánh ngu n hình thành tài s n hi n có c a doanh nghi p t i
th i đi m l p báo cáo. Ngu n v n c ng đ c chia thành 2 lo i là N ph i tr và VCSH.
N ăph iătr : Ph n ánh toàn b s n ph i tr t i th i đi m l p báo cáo. Ch tiêu
này th hi n trách nhi m c a doanh nghi p đ i v i các đ i t ng là ch n (Nhà
n c, ngân hàng, c đông, ng i bán…) v các kho n ph i n p, ph i tr hay nh ng
kho n mà doanh nghi p chi m d ng khác.
V năch ăs ăh u: Là s v n mà các ch s h u, nhà đ u t góp v n ban đ u và
b sung thêm trong quá trình ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. Doanh nghi p
không ph i cam k t thanh toán VCSH, do đó VCSH không ph i là m t kho n n .
 Phân tích c c u c a tài s n và ngu n v n:
quá trình s n xu t kinh doanh c a m t doanh nghi p di n ra thu n l i, vi c

phân b và s d ng h p lý ngu n v n là r t quan tr ng. Phân b h p lý giúp d dàng
trong vi c s d ng c ng nh mang l i hi u qu cao, đ ng th i vi c nh n xét khái quát
v quan h c c u và bi n đ ng c a tài s n - ngu n v n trên b ng cân đ i k toán s
giúp cho doanh nghi p đánh giá k t c u tài chính hi n t i có phù h p v i ho t đ ng
c a doanh nghi p hay không.
Phơnătíchăc ăc uătƠiăs n:
Phân tích c c u tài s n là vi c so sánh t ng h p s v n cu i kì v i đ u n m,
ngoài ra còn ph i xem xét t ng kho n v n c a doanh nghi p trong t ng s đó đ th y
đ

c m c đ đ m b o c a quá trình s n xu t kinh doanh trong doanh nghi p.
12

Thang Long University Library


Phân tích c c u tài s n b ng cách l p b ng phân tích tình hình phân b v n,
trong đó l y t ng kho n v n chia cho t ng tài s n đ rút ra t tr ng c a t ng lo i v n
trong t ng tài s n là cao hay th p. Vi c xem xét c c u tài s n c ng ph thu c vào lo i
hình doanh nghi p, doanh nghi p s n xu t c n l ng d tr nguyên li u l n đ đáp
úng nhu c u s n xu t, trong khi đó doanh nghi p th ng m i thì ph i có l ng hàng đ
cung c p cho nhu c u tiêu th kì kinh doanh ti p theo.
Phơnătíchăc ăc uăngu năv n:
Phân tích c c u ngu n v n giúp đánh giá kh n ng t tài tr v m t tài chính
c a doanh nghi p, c ng nh m c đ t ch , ch đ ng trong kinh doanh c a doanh
nghi p là cao hay th p. Phân tích c c u ngu n v n, so sánh t ng lo i ngu n v n và
t ng ngu n v n cu i kì v i đ u kì, qua đó đánh giá xu h ng thay đ i c a ngu n v n
trong kì. T su t c n chú ý trong phân tích c c u ngu n v n là t su t t tài tr ,
đ c tính b ng t l gi VCSH v i t ng ngu n v n. T su t này càng cao, c ng th
hi n doanh nghi p t ch v v n, ch đ ng trong ho t đ ng kinh doanh, hay đ t tài

tr c a doanh nghi p là t t.
T su t t tài tr

V n ch s h u
T ng ngu n v n

x1

1.3.2.2. Phân tích báo cáo k t qu s n xu t kinh doanh
BCKQKD là báo cáo tài chính t ng h p, ph n ánh tình hình và k t qu ho t
đ ng kinh doanh, kh n ng sinh l i c ng nh tình hình th c hi n trách nhi m, ngh a
v c a doanh nghi p đ i v i nhà n c trong m t k k toán. Thông qua các ch tiêu
trên BCKQKD, có th ki m tra, phân tích, đánh giá tình hình th c hi n k ho ch, d
toán chi phí s n xu t, giá v n, doanh thu s n ph m v t t hàng hóa đã tiêu th , tình
hình chi phí, thu nh p c a ho t đ ng khác và k t qu kinh doanh sau m t k k toán.
ng th i ki m tra tình hình th c hi n trách nhi m, ngh a v c a doanh nghi p đ i
v i Nhà n

c, đánh giá xu h

ng phát tri n c a doanh nghi p qua các k khác nhau.

Khi phân tích hay s d ng thông tin trong b ng báo cáo k t qu s n xu t kinh
doanh, c n chú ý các v n đ c b n sau:
Doanh thu, chi phí và l i nhu n có m i liên h ràng bu c v i nhau. T c đ t ng
doanh thu l n h n t c đ t ng chi phí s khi n l i nhu n t ng thêm, và ng c l i.




Các kho n gi m giá hàng bán, hàng bán b tr l i th hi n ch t l

ng hàng hóa

c a doanh nghi p có v n đ , không đ m b o yêu c u c a khách hàng.
Vi c phân tích và đánh giá báo cáo k t qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
đ c ti n hàng b ng các xem xét s bi n đ ng gi a đ u kì v i cu i kì c a t ng ch tiêu
trong báo cáo k t qu s n xu t kinh doanh, so sánh c v s tuy t đ i và s t ng đ i.
13


1.3.3. Phân tích các ch tiêu tài chính
1.3.3.1. Nhóm ch tiêu v kh n ng thanh toán
Trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh, đ tài tr cho các tài s n c a
mình, các doanh nghi p không ch d a vào ngu n VCSH mà còn c n đ n ngu n tài tr
khác là vay n . Vi c vay n này đ c th c hi n v i nhi u đ i t ng và d i nhi u
hình th c khác nhau, tuy nhiên dù là đ i t ng nào đi n a thì đ đi đ n quy t đ nh có
cho doanh nghi p vay n hay không thì h đ quan tâm đ n kh n ng thanh toán c a
doanh nghi p.
Kh n ng thanh toán c a doanh nghi p ph n ánh m i quan h tài chính gi a các
kho n ph i tr có kh n ng thanh toán trong k v i các kho n ph i thanh toán trong k .
Vi c phân tích các t l v kh n ng thanh toán không nh ng giúp cho các ch n gi m
đ c r i ro trong quan h tính d ng và b o toàn đ c v n c a mình mà còn giúp cho
b n thân doanh nghi p th y đ c kh n ng chi tr th c t đ t đó có bi n pháp k p th i
trong vi c đi u ch nh các kho n m c tài s n cho h p lý, nâng cao kh n ng thanh toán…


Kh ăn ngăthanhătoánăhi năhƠnh

Kh n ng thanh toán hi n hành th hi n n ng l c đáp ng các ngh a v thanh

toán trong th i gian ng n c a doanh nghi p, bi u hi n m i quan h so sánh gi a TSNH
v i các kho n n ng n h n
h n ng thanh toán hi n hành

T ng tài s n ng n h n
T ng n ng n h n

TSNH bao g m ti n, các ch ng khoán ng n h n d chuy n đ i thành ti n, các
kho n ph i thu và kho, n ng n h n bao g m các kho n vay ng n h n ngân hàng và
các t ch c tín d ng khác.
H s này cho bi t m t đ ng n ng n h n c a doanh nghi p đ c đ m b o thanh
toán b i bao nhiêu đ ng TSNH. H s t ng khi t ng TSNH t ng ho c t ng n ng n
h n gi m, ho c khi t c đ t ng c a TSNH l n h n t c đ t ng c a n ng n h n, ng

c

l i, h s gi m khi t c đ gi m c a tài s n th p h n t c đ giarmm c a n ng n h n.
H s này càng cao, kh n ng tr n ng n h n c a doanh nghi p càng l n, thông
th ng t s này có giá tr l n h n 1 là tích c c. N u h s này nh h n 1 thì doanh
nghi p có kh n ng không hoàn thành đ c ngh a v tr n c a mình khi t i h n. M c
dù v i t l nh h n 1, có kh n ng không đ t đ c tình hình tài chính t t nh ng đi u
đó không có ngh a là doanh nghi p s b phá s n vì có r t nhi u cách đ huy đ ng v n.
Doanh nghi p có th so sánh h s này v i m c trung bình ngành hay v i h s kì
tr c đ có đ c s đánh giá t t h n.

14

Thang Long University Library



Kh ăn ngăthanhătoánănhanh
Ch tiêu này cho bi t kh n ng thanh toán c a doanh nghi p đ n các tài s n có

thanh kho n cao sau khi đã lo i tr hàng t n kho. Nói cách khác, t s này đo l ng m i
quan h c a các TSNH có kh n ng chuy n đ i thành ti n nhanh so v i n ng n h n.
h n ng thanh toán nhanh

T ng tài s n ng n h n

àng t n kho

T ng n ng n h n

H s này cho th y 1 đ ng n ng n h n c a doanh nghi p đ

cđ mb ob i

bao nhiêu đ ng TSNH có tính thanh kho n cao. H s kh n ng thanh toán nhanh
t ng khi t ng n ng n h n gi m ho t các lo i TSNH (tr ch tiêu hàng t n kho) t ng
thêm. N u h s này cao th hi n kh n ng thanh toán nhanh c a công ty t t nh ng
n u quá cao s là m t bi u hi n không t t khi đánh giá v kh n ng sinh l i, h s
này mà nh h n 1 thì tình hình tài chính c a doanh nghi p có kh n ng không đáp
ng đ c các kho n n tr c m t.
M t t l thanh toán hi n hành cao ch a ph n ánh chính xác vi c doanh nghi p
có th đáp ng nhanh chóng đ c các kho n n ng n h n trong th i gian ng n v i chi
phí th p hay không vì nó còn ph thu c vào tính thanh kho n c a các kho n m c trong
tài s n l u đ ng và k t c u c a các kho n m c này. Vì v y, chúng ta c n ph i xét đ n
h s thanh toán nhanh c a doanh nghi p. đây hàng t n kho b lo i vì trong tài s n

l u đ ng, hàng t n kho đ


c coi là lo i tài s n l u đ ng có tính thanh kho n th p h n.

Kh ăn ngăthanhătoánăt căth i

Kh n ng thanh toán t c th i đánh giá n ng l c đáp ng các kho n n ng n h n
b i các tài s n có tính thanh kho n cao nh ti n và các kho n t ng đ ng ti n c a
doanh nghi p.
h n ng thanh toán t c th i

Ti n và các kho n t

ng đ

ng ti n

T ng n ng n h n

Ch s này cho bi t 1 đ ng n ng n h n đ

c đ m b o b i bao nhiêu đ ng tài s n

có tính thanh kho n cao là ti n và các kho n t ng đ ng ti n. C ng nh các ch s
kh n ng thanh toán khác, ch s này cao th hi n kh n ng đáp ng ngh a v n c a
doanh nghi p t t, nh ng n u m c quá cao thì s làm t ng chi phí c h i và chi phí
l u tr , qu n lý c a vi c n m gi ti n.
T l này th ng bi n đ ng t 0,5 đ n 1. Tuy nhiên, c ng gi ng nh tr ng h p
các h s thanh toán ng n h n đ k t lu n giá tr c a h s thanh toán t c th i t t hay

x u c n xét đ n đ c đi m và đi u ki n kinh doanh c a doanh nghi p. N u h s này
nh h n 0,5 thì doanh nghi p s g p khó kh n trong vi c thanh toán n .

15