Lý thuyết tài chính tiền tệ chương 5.

Chửụng 5
Nhửừng vaỏn ủe cụ baỷn ve laừi suaỏt


Chửụng 5 Nhửừng vaỏn ủe cụ baỷn ve laừi suaỏt

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

2


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất




Lãi suất là gì?
 Được nhiều người quan tâm vì nó trực tiếp ảnh hưởng
tới đời sống hàng ngày của mọi người
 Là cơ sở ra quyết đònh của các doanh nghiệp và các
hộ gia đình
 Theo cách hiểu phổ biến nhất lãi suất được hiểu “lãi
suất hoàn vốn”
Phép đo lãi suất
 Việc xác đònh lãi phát sinh phụ thuộc vào bản chất
của các công cụ tín dụng trên cơ sở đó hình thành các
phép đo lãi suất
12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

3


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

Lãi suất đơn (Simple Rate)
 Lãi suất kép (Compound Rate)
 Lãi suất coupon (Coupon Rate)
 Lãi suất chiết khấu (Discount Rate)
Khái niệm giá trò hiện tại (present value)
 Dựa trên cơ sở giá trò thời gian của tiền (time value)
 1 đô la ngày mai có giá trò kém 1 đô la ngày hôm nay
 Ví dụ: một người vay 100 đô la phải hoàn trả sau 1
năm và trả thêm một số tiền là 10 đô la
 i = 10 đô la/100 đô la = 10%




12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

4


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

Như vậy 100 đô la năm nay sẽ thành 110 đô la trong
năm tới
 Theo cách hiểu này
 Giá trò tương lai của 1 đô la hôm nay là 1x(1+i)
 Giá trò hiện tại của 1 đô la tương lai là 1/(1+i)
 Bài đọc thêm: Phải chăng chi phí bảo lãnh S&L là
trên 500 tỉ đô la? Một ứng dụng khái niệm giá trò
hiện tại


12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

5


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Lãi suất hoàn vốn
 Là lãi suất làm cân bằng giá trò hiện tại của tiền
thanh toán nhận được theo một công cụ nợ với giá trò
hôm nay của công cụ đó
 Đây là phép đo lãi suất chính xác nhất
 Vay đơn: Lãi suất đơn bằng lãi suất hoàn vốn
 Vay trả dần:
Tiền vay = ∑ FP/(1+i)n
 Trái phiếu coupon
P = ∑ C/(1+i)n + F/(1+i)n

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

6


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

Trái phiếu chiết khấu (Discount)
i = (F-Pd) / Pd
 Kết luận: Lãi suất và giá hiện hành của trái phiếu có
quan hệ nghòch: Khi lãi suất tăng thì giá hiện tại của
trái phiếu giảm và ngược lại
Các phép đo lãi suất khác
 Lãi suất hoàn vốn hiện hành
i = C / PB




Là cách tính đơn giản hơn lãi suất hoàn vốn hiện hành
 Mang lại kết quả xấp xỉ lãi suất hoàn vốn
 Khi giá trái phiếu bằng mệnh giá thì lãi suất hoàn vốn hiện
hành là lãi suất hoàn vốn


12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

7


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

Lãi suất hoàn vốn trên cơ sở tính giảm(discount yield)
 idb = (F-Pd)/F x 360/Số ngày tới khi đáo hạn




Phân biệt giữa lãi suất và lợi tức:
 Lợi tức cho biết chính xác người giữ trái phiếu thu lợi
được chính xác bao nhiêu
 Công thức: RET = (C+Pt+1 - Pt)/Pt
 Tình huống: Irving cho rằng mình khá lên khi lãi suất
trái phiếu dài hạn tăng từ 10% lên 20%, nhưng anh
chợt tỉnh ra là mình đã mất cả áo.

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

8


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Phân biệt lãi suất danh nghóa lãi suất thực
 Có lẽ chúng ta đã quên tác động của lạm phát khi
thảo luận về lãi suất
 Lãi suất thực được đònh nghóa theo phương trình
Fisher – mang tên của Irving Fisher:
i = ir + πe
 Khi lãi suất thực thấp thì có nhiều ý muốn đi vay tiền
trong khi ít ý muốn cho vay
 Trong trường hợp có thuế thu nhập
ir = i(1-τ) - πe
12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

9


Chửụng 5 Nhửừng vaỏn ủe cụ baỷn ve laừi suaỏt

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

10


Chửụng 5 Nhửừng vaỏn ủe cụ baỷn ve laừi suaỏt

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

11


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

1.

2.
3.

Thảo luận:
Một đô la ngày mai có giá trò hơn hay kém với 1 dollar
hôm nay trong hai trường hợp: lãi suất là 10% và lãi
suất 0%
Bạn trúng xổ số 1 tỷ đồng, tiền thưởng thanh toán là
100 triệu mỗi năm(miễn thuế) có phải bạn trúng 1 tỷ?
Nếu lãi suất là 10% thì giá trò hiện tại của một chứng
khoán là bao nhiêu nếu nó thanh toán cho bạn $1,100
vào năm tới $1,210 vào năm sau đó và $1,331 vào
năm sau nữa

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

12

Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

4. Nếu cùng chứng khoán đó được bán với giá $4,000 thì
lãi suất hoàn vốn cao hay thấp hơn 10%? Vì sao vậy
5. Tính lãi suất hoàn vốn của một trái phiếu chiết khấu có
mệnh giá $1,000 đáo hạn trong 1 năm và được bán với
giá $800
6. Để trả tiền học phí bạn vừa vay $1,000 của chính phủ,
với điều khoản bạn phải thanh toán 126/năm trong vòng
25 năm. Tuy nhiên bạn không phải trả nợ cho tới ngày
tốt nghiệp sau đây 2 năm. Hãy tính lãi suất hoàn vốn

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

13


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

7. Trái phiếu $1,000 nào có lãi suất hoàn vốn cao hơn:
- Trái phiếu 20 năm với giá $800 với lãi suất hoàn vốn
hiện hành 15%
- Trái phiếu 1 năm bán với giá $800 với lãi suất hoàn
vốn hiện hành 5%
8. Bạn sẽ tiếp tục giữ trái phiếu dài hạn hay trái phiếu
ngắn hạn nếu có sự giảm về lãi suất?
9. Lãi suất hiện nay tại VN đang ở mức cao. Tuy nhiên,
các nhà kinh tế lại khuyên rằng lãi suất thực lại đang

giảm so với những năm trước đây. Bạn có cho rằng nhà
kinh tế này nói đúng
12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

14


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Lý thuyết cầu tài sản – ứng dụng cho việc lựa chọn đầu
tư chứng khoán:
Thay đổi các biến số

Thay đổi về cầu TS

Của cải

↑

↑

Lợi tức so với tài sản khác

↑

↑

Rủi ro so với tài sản khác

↑

↓

Tính lỏng so với tài sản
khác

↑

↑

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

15


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Thảo luận:
Bằng lý thuyết cầu tài sản bạn hãy giải thích vì sao
bạn sẽ thêm hay giảm bớt ý muốn mua vàng trong
những tình huống sau:
1. Vàng trở nên được ưa thích làm phương tiện trao đổi
2. Giá vàng trên thò trường VN trở nên bất đònh
3. Bạn dự tính lạm phát gia tăng và giá vàng có xu

hướng chạy theo mức giá tổng hợp ở VN
4. Bạn dự tính lãi suất tăng

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

16


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Hình thái diễn biến của lãi suất
 Cung – Cầu trên thò trường trái phiếu:

950
(5.3%)

P* =850
(i* = 17.6%)

750
(33.3%)

100
12/06/16 09:47

200
300

400
By Le Trung Thanh

500

17


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Đường cầu (Bd)
Nhắc lại công thức: i = RETe = (F-Pd)/Pd
 Nếu giá trái phiếu là 950 thì lãi suất là 5.3% cầu = 100
 Nếu giá là 850 thì lãi suất là 17.6% cầu là 300
 Nếu giá là 750 thì lãi suất là 33.3% cầu là 500
 Rõ ràng lãi suất càng cao thì cầu trái phiếu càng tăng




Đường cung (Bs)
Khi lãi suất tăng cao có nghóa chi phí huy động vốn càng
tốn kém hơn thì người phát hành càng huy động ít hơn, và
ngược lại
 Vì lý do đó đường cung trái phiếu có dạng dốc lên


12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

18


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Phân tích cung – cầu:


Sự dòch chuyển của đường cầu:

950
(5.3%)

P* =850
(i* = 17.6%)

750
(33.3%)

100
12/06/16 09:47

200
300
400
By Le Trung Thanh

500
19


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Những tác nhân làm dòch chuyển đường cầu trái phiếu
 Của cải tăng (làm Bd dòch chuyển sang bên phải)
 Lãi suất dự tính tăng (làm Bd dòch chuyển sang bên trái)
 Rủi ro tăng (làm Bd dòch chuyển sang bên trái)


Tính thanh khoản tăng (làm Bd dòch chuyển sang bên phải)

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

20


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Sự dòch chuyển của đường cung

950
(5.3%)

P* =850
(i* = 17.6%)

750
(33.3%)

100
12/06/16 09:47

200
300
400
By Le Trung Thanh

500
21


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất


Những tác nhân làm đường cung dòch chuyển


Khả năng sinh lợi của các cơ hội đầu tư tăng (Bs dòch phải)

Lạm phát dự tính tăng (Bs dòch phải)
 Các hoạt động của chính phủ tăng (Bs dòch phải)


 Khuôn mẫu ưa thích tiền mặt: phân tích cung

cầu trên thò trường tiền tệ

 Do John Maynard Keynes xây dựng:

Dân chúng giữ tiền mặt và trái phiếu
 Tổng số của cải trong nền kinh tế bằng tổng số tiền mặt
cộng với trái phiếu và bằng lượng cung trái phiếu cộng
với lượng cung tiền

Bs + Ms = Bd +Md


12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

22


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

Hay Bs – Bd = Md – Ms
 Ý nghóa của phương trình cho thấy Thò trường tiền tệ cân
bằng thì Thò trường trái phiếu cân bằng


Lãi suất (%)
25

15

10

100
12/06/16 09:47

200
300
400
By Le Trung Thanh

500
23


Chửụng 5 Nhửừng vaỏn ủe cụ baỷn ve laừi suaỏt

12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

24


Chương 5 Những vấn đề cơ bản về lãi suất

Những tác nhân làm dòch chuyển đường cầu tiền
 Tác dụng của thu nhập (TN tăng làm Md dòch phải)

 Tác dụng của mức giá (Giá tăng làm Md dòch phải)
 Những dòch chuyển của đường cung tiền
 Do ngân hàng trung ương kiểm soát
 Cung tiền tăng Ms dòch phải
 Cung giảm Ms dòch trái
 Những thay đổi trong lãi suất cân bằng
 Thu nhập tăng thì làm cho lãi suất tăng
 Mức giá tăng thì làm cho lãi suất tăng


12/06/16 09:47

By Le Trung Thanh

25