BDA phong ngua va xu tri nhiem khuan trong thong nieu dao bang quang

PHÒNG NG A VÀ X

TRÍ NHI M KHU N TRONG

THÔNG NI U

O-BÀNG QUANG

1. T ng quan
t thông ni u đ o-bàng quang, g i t t là đ t thông ni u đ o là d ng ch đ nh thông th
trong ch m sóc b nh nhân, th
nh ng tr
t

ng do đi u d

ng

ng th c hi n theo y l nh c a bác s . Trong

ng h p khó đ t thì do bác s chuyên khoa th c hi n. 80% NK TN có nguyên nhân

ng thông ni u đ o l u và nguy c NK TN có liên quan đ n ng thông (CA-UTI) t ng thêm

3 - 7% cho m i ngày l u ng thông t i ch .

c bi t, nhi m khu n b nh vi n th

các dòng vi khu n đa kháng thu c.

ng có th giúp phòng ng a CA-UTI b ng cách

i ud

ng gây ra b i

dùng k thu t đ t thông vô khu n.
Hi n có nhi u h

ng d n k thu t th c hành v phòng ng a và x trí nhi m khu n trong thông

ni u đ o-bàng quang. S khác bi t là không nhi u v k thu t, t t c đ u nh m h n ch các

D
ÂN

nguyên nhân gây NK TN là chính.

2. Khuy n cáo v nguyên t c đ t thông ni u đ o

- Th c hành đ t thông ni u đ o t t ph i theo nguyên t c vô khu n c a ph u thu t.
- K thu t đ t thông ni u đ o t t ph i tôn tr ng phác đ th

ng d n phòng ng a và x trí nhi m khu n trong thông ni u đ o-bàng quang

(Phác đ h

N
H

3. H

ng quy.

ng d n phòng ng a và x trí nhi m khu n trong thông ni u đ o Châu Âu và Châu

Á)

BÌ

3.1. i u ki n chung

BV

− C n có phác đ ch m sóc ng thông ni u đ o.
− Nhân viên y t ph i theo phác đ v sinh bàn tay và ph i dùng bao tay dùng 1 l n khi
ch m sóc ng thông c a b nh nhân.
3.2.

t ng thông và ch n ng thông

− Ph i đ t ng thông trong đi u ki n vô khu n.
− Gi m ch n th
nh n u có th đ
−

ng ni u đ o b ng cách dùng đ ch t bôi tr n và dùng ng thông càng
c.

ng thông t m nhu n thu c kháng sinh có th làm gi m nhi m khu n không tri u
ch ng trong vòng 1 tu n l . Nh ng không có ch ng c v i NK TN có tri u ch ng, vì

th không khuy n cáo dùng th

−

ng quy.

ng thông có ch a h p kim b c có th làm gi m t l nhi m khu n không tri u ch ng,
nh ng ch có ý ngh a trong vòng d

i 1 tu n l . Có vài ch ng c làm gi m nguy c

NK TN có tri u ch ng. Vì v y có th dùng trong m t vài tình hu ng.

H

NG D N CH N OÁN VÀ I U TR - B NH VI N BÌNH DÂN

1


3.3. Phòng ng a
− H th ng ng thông ph i luôn kín.
− Th i gian đ t ng thông ph i t i thi u.
− Ch t sát khu n t i ch ho c kháng sinh t i ch cho ng thông, ni u đ o hay mi ng ni u
đ o là không c n thi t.
− L i ích c a kháng sinh phòng ng a và ch t sát khu n ch a bao gi đ

c xác minh, vì

th không có khuy n cáo.

−

i v i ph u thu t không ph i ti t ni u, nên rút b thông ni u đ o tr

c 12 gi đêm sau

khi m .
− Kho ng th i gian thay thông ni u đ o l u ph i tu theo s đáp ng c a b nh nhân,
nh ng ph i tr

c khi ng thông có bi u hi n b t c. Không có ch ng c v kho ng th i

gian ph i thay ng thông.
− Túi n

c ti u ph i luôn luôn đ

c gi d

3.4. Ch n đoán
− Không khuy n cáo c y vi khu n th

i bàng quang và ng n i.

ng quy

b nh nhân có thông ni u đ o không tri u

N
H

ch ng.

c ch nhi m khu n.

D
ÂN

− Không khuy n cáo dùng kháng sinh kéo dài đ

− Trên b nh nhân nhi m khu n, ph i l y m u n

c khi dùng

BÌ

kháng sinh.

c ti u và máu đem c y tr

− S t c n x y ra ch trong 10% các b nh nhân đ t thông ni u đ o kéo dài, vì th ph i tìm
3.5. i u tr

BV

các nguyên nhân khác gây s t.

− 18. Không khuy n cáo đi u tr kháng sinh m t cách h th ng trên b nh nhân khu n ni u
không tri u ch ng có ng thông ni u đ o trong th i gian đ t t i ch , tr m t vài tình
hu ng đ c bi t là tr

c khi ph u thu t do ch n th

ng h ni u.

− 19. Không có ch đ nh đi u tr kháng n m t i ch hay toàn thân trong tr

ng h p

Candida ni u không tri u ch ng, nh ng c n ch đ nh rút hay thay ng thông.
− 20. Kháng sinh, kháng n m ch khuy n cáo ch đ nh khi nhi m có tri u ch ng.
− 21. N u thông ni u đ o đ t quá 7 ngày, trong tr
cân nh c vi c thay hay rút b thông ni u đ o tr

ng h p CA-UTI có tri u ch ng, nên
c khi b t đ u cho kháng sinh.

− 22. Dùng kháng sinh ph r ng theo kinh nghi m ph i d a vào tình tr ng nh y c m t i
đ a ph

ng c a b nh nhân.

− 23. Sau khi có k t qu c y, đi u ch nh kháng sinh theo kháng sinh đ .

H

NG D N CH N OÁN VÀ I U TR - B NH VI N BÌNH DÂN

2

− 24. Tr

ng h p candida ni u k t h p v i tri u ch ng đ

ng ti t ni u ho c v i nhi m

toàn thân, ph i ch đ nh đi u tr kháng n m toàn thân.
− 25. Ph n l n tu i c n đ
b

c đi u tr n u tình tr ng khu n ni u không t m t đi sau rút

thông ni u đ o.

3.6. Các h th ng d n l u khác
− 26. Có ít ch ng c r ng đ t thông ng t qu ng sau m làm gi m khu n ni u so v i đ t
thông ni u đ o l u.
− 27.

m t s b nh nhân, ch n đ t thông trên x

ng mu, h th ng thông condom hay đ t

thông ng t quãng thích h p h n là đ t thông ni u đ o l u.
− 28. Có ít ch ng c khi đ ngh kháng sinh phòng ng a trong đ t thông ng t quãng nên
không có khuy n cáo.
3.7.Theo dõi lâu dài
n m tr lên.
TÀI LI U THAM KH O

ng d n đi u tr nhi m khu n đ

Vi t Nam. H i Ti t ni u Th n h c

BV

BÌ

Vi t Nam (VUNA) 2013

ng ti t ni u

N
H

1. H

ng h p đ t thông ni u đ o t 10

D
ÂN

− 29. Ph i t m soát ung th bàng quang trong nh ng tr

H

NG D N CH N OÁN VÀ I U TR - B NH VI N BÌNH DÂN

3