Tải bản đầy đủ (.docx) (24 trang)

PHÂN TÍCH QUÁ TRÌNH THA HÓA VÀ HỒI SINH CỦA NHÂN VẬT CHÍ PHÈO

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (332.7 KB, 24 trang )

PHÂN TÍCH QUÁ TRÌNH THA HÓA VÀ HỒI SINH CỦA NHÂN VẬT CHÍ PHÈO
A.QUÁ TRÌNH THA HÓA:
Mở Bài:

+Tác phẩm Chí Phèo được ra đời năm 1941.Nguyên có tên là ”cái lò gạch cũ” đến năm 1941 nhà xuất bản tự đổi tên
thành “đôi lứa xứng đôi” đến năm 1946 tác giả đổi tên thành Chí Phèo
+.Chí Phèo là một truyện ngắn đặc sắc của nhà văn Nam Cao viết về đề tài người nông dân trước cách mạng.
+Nó là một truyện ngắn có thể “làm mờ hết các tác phẩm cùng ra một thời”,đã đưa Nam Cao lên vị trí hàng đầu trong
lớp các nhà văn hiện thực phê phán trong giai đoạn 1930-1945.
+Tác giả đã xây dựng thành công một nhân vật điển hình,nhân vật Chí Phèo,phản ánh một tấn bi kịch có ý nghĩa sâu
sắc vào loại tiêu biểu nhất của nền văn học Việt Nam.
+Bi kịch của Chí Phèo là bi kịch của một người nông dân cùng khổ bị xô đẩy vào con đường lưu manh tội lội,bị cự
tuyệt quyền làm người,hay nói cách khác là số phận bi thảm của một con người muốn được làm người mà không thể
được.
+Nam Cao đã viết về tấn bi kịch của Chí Phèo bằng một bút pháp vô cùng sắc sảo:biến hóa lúc kể,lúc tả,triết lí thì thấm
thía,trữ tình thì đau đớn xót xa...đầy ám ảnh nghệ thuật,làm xúc động lòng người hơn nửa thế kỉ nay.

Thân bài:
1.Hình tượng nhân vật Chí Phèo:
-Hoàn cảnh xuất thân của Chí Phèo(xuất thân là người nông dân nghèo, lương thiện)
+ Chí Phèo bất hạnh ngay từ khi sơ sinh “trần truồng và xám ngắt trong một cái váy đụp để bên cạnh lò gạch bỏ
không”.Anh thả ống lương “rước lấy và đem cho một người đàn bà góa mù”,sau đó hắn bị đem bán cho bác phó
cối.Chí lớn lên trong cảnh bơ vơ,không cha mẹ,không họ hàng thân thích,không một mái lều che thân,không một tấc
đất cắm dùi “ hết đi ở cho nhà này lại đi ở cho nhà nọ”,đến năm hai mươi tuổi làm canh điền cho lí Kiến.Có thể nói cái
trang đời thơ ấu và thanh niên của Chí Phèo là hai mươi năm trời đắng cay không chốn nương thân.
+Chí là một người hiền lành,có lòng tự trong:khi bị bà ba sai bóp chân,hắn “vừa làm vừa run”,Chí” thấy nhục hơn là
thích”trước một việc làm mà Chí cho là “không chính đáng”.Bi kịch của anh canh điền này bắt đầu từ chuyện bà Ba
ông lí còn trẻ lắm mà “lại cứ hay ốm lửng,bắt hắn bóp chân,hay xoa bụng,đấm lưng gì đấy”.Chí không phải là gỗ
đá,nhưng hắn”thấy nhục hơn là thích,huống hồ lại sợ”.Chỉ một chuyện ghen tuông không đâu,Bá Kiến đã ngấm ngầm
cấu kết với quan tên bắt Chí giải lên huyện,bỏ tù hắn bảy,tám năm trời.Chế đô nhà tù thực dân nửa phong kiến tàn
bạo,dã man đã biến Chí Phèo từ một nông dân lương thiện,hiền lành trở thành một tên lưu manh,một con quỷ dữ


của làng Vũ Đại

-Từ khi ra tù đến trước khi gặp Thị Nở(quá trình tha hóa của Chí Phèo)
a.Thay đổi đột ngột cả về nhân tính và nhân hình:
+Nhân tính:trở thành một tên lưu manh,một con quỷ dữ của làng Vũ Đại.
+Nhân hình:bị xã hôi lưu manh vằm nát bộ mặt người.
+ Đi tù”biệt tăm”,bỗng đâu hắn lại”lù lù lần về”.Một Chí Phèo đã hoàn toàn khác hẳn,thay đổi đột ngột cả về nhân
tính và nhân hình”cái đầu thì trọc lốc,cái răng cạo trắng hớn,cái mặt thì đen mà lại rất cơng cơng,hai mắt gườm gườm
trong gớm chết”.Chí mặc cái quấn nái đen,cái áo tây vàng,cái ngực và cái tay đầy những nét chạm trỗ rồng phượng với
một ông tướng cầm chùy. Đó là hình ảnh Chí Phèo lúc ngồi uống rượu với thị chó ở chợ từ trưa tới xế chiều,cho đến
lúc say khướt.

b.Hành động chửi của Chí Phèo:
+Chí Phèo sống triền miên trong những cơn say,trong mỗi cơn say thì hắn lại chửi.Tất cả dân làng đều sợ hắn”tránh
mặt hắn mỗi lần hắn qua”.Hắn chửi ai cũng nghĩ”mặc thây cha nó”,ai cũng chẳng thèm nghe,khác nào”những người
say rượu hát”.Hình ảnh Chí Phèo”vừa đi vừa chửi” gây cho người đọc nỗi ám ảnh về bi kịch của một người điên
khùng,mấ trí đang trải qua nỗi cô đơn tuyệt vọng.Hắn chửi suốt,chửi trời,đấng tối cao của muôn loài,chửi đời”đời là
tất cả nhưng chẳng là ai”,chửi cả làng Vũ Đại,cái cộng đồng gần gũi thiêng liêng của con người,chửi tất cả những ai
không chửi nhau với hắn,”tức mình hắn chửi đứa nào đẻ ra chính hắn”…nhưng không ai lên tiếng cả.Người ta không
lên tiếng vì người ta không công nhận Chí là người.Chí Phòe cứ chửi”chửi rồi lại nghe”.Hắn bị bao vây bởi một”sự im
lặng đáng sợ”.Năm thì mười họa mới”ba con chó dữ với một thằng say rượu.Hắn đã hoàn toàn bị xã hội cự tuyệt
không được nhìn nhận là người.
c.Chí Phèo đến nhà Bá Kiến:
+ Trong cơn say hắn đã hành động một cách dữ dội: xông thẳng đến nhà Bá kiến chửi”mồ tả tổ tiên đến lộn lên mất”,
đập cái vỏ chai vào cái cổng, rạch mặt, kêu trời ăn vạ!Chí Phèo đã hành động như một tên đầu bò vô cùng ngang


ngược.Đó là lối hành động của một kẻ say rượu mà đã có trong tiềm thức của Chí Phèo. Cộng thêm những năm tháng
tù đầy mối thù càng được hun đúc, nuôi dưỡng ngày càng sâu sắc và đậm hơn. Bao năm ngồi tù Chí đã có dịp nghiền
ngẫm cân nhắc trước khi đi đến quyết định đúng đắn. Cho nên, hơn bao giờ hết, vừa rời khỏi nhà tù là Chí đã sôi sục

một ý thức trả thù. Sự căm thù kẻ gây ra tội lỗi và đẩy mình vào con đường đau khổ đã dẫn đường Chí đến nhà cụ Bá
dù là đang trong cơn say khướt. Hành vi của Chí hoàn toàn liều lĩnh và mang tính bột phát. Hơn nữa dù gì trong sâu xa
bản chất của Chí cũng chỉ là một nông dân thật thà đến mức gần như ngây thơ cho nên sự thất bại của Chí trong lần
đối đầu đầu tiên này là một chuyện rất hiển nhiên. Làm sao qua được kẻ khôn róc đời như Bá Kiến . Bá Kiến lá kẻ tinh
ma xảo quyệt, lắm mưu nhiều kế nên đối phó với Chí chẳng lấy gì là khó khăn. Chỉ thoáng nhìn qua là Bá Kiến đã hiếu
được ý đồ của đối phương. Nên Chí mới thất bại trong ê chề, cay đắng với những lời vuốt ve, ngon ngọt cộng thêm vài
đồng đã làm lóa mắt Chí. Từ một vị trí là kẻ đi hỏi tội kẻ thù chỉ thoắt một cái ván cờ đã lật ngược: kẻ có tội lại ung
dung như một kẻ ra ơn còn người hỏi tội lại thành tay sai phục dịch cho kẻ thù mà không hay biết.
+ Lần thứ hai cũng trong dáng điệu say mèm Chí ngật ngưỡng đến nhà Bá Kiến gặp hắn để được xin đi tù. Thật là một
chuyện ngược đời. Thuở nay chưa thấy ai làm một chuyện phi lí đến mức dậy chắc chỉ có Chí Phèo. Tuy là nghịch lí
nhưng lại phản ánh đúng thực tại của Chí. Không có cơm ăn, áo mặc, một mảnh đất cắm dùi cũng khoomg. Cảnh ngộ
bi đát của Chí phần nào phản ảnh đúng hiện trạng xã hội lúc bấy giở đó là người lầm đường lạc lối, trot sa chân vào
cũng bùn của tội lỗi thì không sao rút chân ra được. chí bị tù đến khi được trả về cuộc sồng đời thường thì lại không
tìm được kế sinh nhai hay nói đúng hơn là không được tiếp nhận và vì thế lại tiếp tục bị đẩy vào bước đường cùng.
Nghe Chí nói với Bá Kiến mà thấy xót xa trong dạ:” Bẩm quả đi tù sướng quá đi, ở tù có cơm ăn, bây giờ về làng về
nước một thước cắm dùi không có…”. Sự thật như thế ư? Nhà tù là chốn dung thân ư? Trên câu chử thì ta không thể
nghĩ khác được. Nhưng nếu nghĩ sâu xa một chút ta mới thấy ngỡ ngàng và lương tâm chẳng được thanh thản. Nếu
như ý nghĩa của nhà tù là để canh tỉnh, cải tạo con người, trả con người về với cuộc sống hoàn lương thì nhà tù ở đây
lại thực hiện ngược lại. Nó biến những kẻ lương thiện tơ thành một loại người lưu manh khốn nạn. Nhà văn Huy-gô
rất đúng khi nói” Khi chưa vào tù anh là một cành cây tươi , khi ra tù anh là một cây củi khô”. Cũng như lần trước, Chí
lại thất bại trước cái khôn róc đời của cụ Bá: bị gạt mà không hề nhận ra. Âm mưu của Bá Kiến mới thâm độc làm
sao.” Dùng độc trị độc”, dùng Chí Phèo để trị đội Tảo. Cả Chí và đội Tảo đều là kẻ thù của hắn, nên và trăng có xảy ra xô
xát, ai được, ai mất cụ Bá đều có lợi, vừa thỏa mản được ý định trả thù vừa không phải mang tiếng là kẻ báo thù nhỏ
nhen, đê tiện. Cũng kể từ đấy. Chí mức phương hướng hẳn, hắn trở thành tay sai đắc lực cho Bá Kiến.Hắn chìm ngập
vào vũng bùn tâm tối tội lỗi. Hắn mất dần ý niệm về thời gian, không biết tuổi tác cuộc đời mình”đã dài bao nhiêu
năm rồi”. Năm nối năm, tuổi nối tuổi,” ba mươi tám hay ba mươi chin? Bốn mươi hay ngoài bốn mươi?”. Bộ mặt Chí
Phèo giờ đây như” cái mặt của con vật lạ”với màu” vàng vàng mà lại muốn xạm màu gio” với bao nhiêu là sẹo” vằn
dọc vằn ngang”, vết mảnh chai ăn vạ kêu làng! Cuộc đời hắn chồng chất tội lỗi “ bao nhiêu việc ức hiếp, phá phách
đâm chém., người ta giao cho hắn làm”. Hắn đâm thuê chém mướn dể kiếm tiền mà uống rượu. Những cơn say của
hắn tràn cơn này sang cơn khác, thành một cơn dài, mênh mông”hắn ăn trong lúc say, ngủ trong lúc say ,thức dậy hãy

còn say, đập đầu, rạch mặt, chửi bới dọa nạt trong lúc say, uống rượu trong lúc say, để rồi say nữa, say vô tận”.Chí
Phèo bị mua chuộc, bị xô đẩy vào con đường lưu manh,tội lỗi. Muốn giết người, muốn đâm chém và cướp giật cần
gan và liều mạng, hắn đã tìm đến rượu. Mất dần nhân tính, hắn trở thành con quỹ dữ làng Vũ Đại:”hắn biết đâu hắn
đã phá bao nhiêu cơn nghiệt, đập nát bao nhiêu cảnh yên vui, đập đổ bao nhiêu hạnh phúc, làm chảy máu và nước
mắt của bao nhiêu người lương thiện”.
+ Chí Phèo là điển hình cho một quy luật có tính phổ biến trong xã hội cũ đó là quy luật bần cùng hóa dẫn đến lưu
manh hóa. Nỗi đau lớn nhất của Chí Phèo là nỗi đau của một con người bị tàn phá về thể xác, bị hủy diệt về tâm
hồn ,bị xã hội cự tuyệt quyền làm người, đó là giá trị tố cáo, giá trị hiện thực mới mẻ của tác phẩm.

B.QUÁ TRÌNH HỒI SINH:
-Diễn biến tâm lí,tình cảm của Chí Phèo/từ tỉnh rượu đến tỉnh ngộ:
+ Giữa lúc Chí đang rơi vào ngõ thẳm đêm đen của tội lỗi thì Nam Cao bằng tấm lòng nhân đạo sâu sắc.
Ông mang đến cho Chí một”thiên sứ”- Thị Nở với hi vọng cữu vãn linh hồn Chí Phèo.
+ Chí Phèo gặp Thị Nở ở bờ sông, trong lúc say. Thị Nở là” một người đàn bà dở hơi, xấu xí, ngẩn ngơ, ế
chồng”
+ Con người xấu đến”ma chê quỷ hờn”, kì diệu thay, Thị Nở lại là nguồn ánh sang duy nhất đã rọi vào chốn
tối tăm của tâm hồn Chí Phèo để thức tỉnh, gợi dậy bản tính người nơi Chí Phèo, thắp sang qua bao này tháng
bị dập vùi, hắt hủi. Chính cuộc tình ngắn nủi với Thị Nở tron một đêm trăng đã vô tình thắp lên ngọn lửa
cuộc sống trong Chí. Có nhà phê bình đã cho rằng: thị Nở là một sứ giả mà Nam Cao phái đến để thức tỉnh
Chí Phèo.


+ Sáng hôm ấy, Chí Phèo tỉnh dậy” long buân khuâng mơ hồ buồn.” tiếng chim hót, tiếng ngời đi chợ, tiếng
thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá… Những tiếng quen thuộc ấy hôm nào chả có, nhưng hôm nay Chí mới
nghe thấy. Lòng hắn buồn” chao ôi là buồn!” Tiếng vọng của đời hường đã đánh thức linh hồn Chi. Hắn nhớ
lại những ngày xưa, một thời từng mơ ước, cái ước mơ bình dị của những người dân cày nghèo khổ” có một
gia đình nho nhỏ, chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải” nuôi lợn làm vốn liếng, khá giả thì mua dăm ba xào
ruộng. Càng hồi tưởng càng buồn càng lo âu. Ngòai bốn mươi tuổi đầu Chí cảm thấy, đã tới cái dốc bên kia
cuộc đời, và hắn lo, hắn sợ” đói rét và ốm đau, và cô độc, cái này còn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau”.
+ Bát cháo hành của Thị Nở làm cho Chí Phèo gần như thay đổi hẳn.Lần đầu tiên hắn được nếm mùi

cháo”trời ơi cháo mới thơm làm sao!”.Cũng lần đầu tiên hắn được chăm sóc bởi một bàn tay đàn bà.Mấy
chục năm qua hắn muốn ăn thì phải dọa,phải cướp thế mà”lần này là lần thứ nhất hắn được một người đàn bà
cho”. Chí Phèo vừa húp cháo hành vừa trìu mến nhìn Thị Nở, rồi hắn vẩn vơ nghĩ nhìn nghĩ xa. Lâu nay hắn
chỉ đâm chém và cướp giật” nếu không còn sức mà cướp giật, dọa nạt nữa thì sao. Thằng lưu manh chỉ mạnh
về liều. Sẽ có một lúc nào đó” không thể nào liều được nữa” thì bấy giờ mới nguy!
+Chí Phèo vốn là người lao động cùng khổ lương thiện”cái bản tính của hắn ngày thường bị lấp đi”.Cùng với
tình yêu,sự săn sóc của thị Nở,”trận ốm hay đổi hẳn về sinh lí,cũng thay đổi cả về tâm lí nữa”của Chí Phèo.
-Khát khao hoàn lương và mong ước hanh phúc:
+ Chí mong muốn trở lại làm người lương thiện:” Trời ơi! Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi
người biết bao!... Họ sẽ lại nhận hắn vào cái xã hội bằng phẳng, thân thiện của những người lương thiện”.
+ Chí khát khao hạnh phúc và có một gia đình:” Giá cứ thế này mãi thì thích nhỉ?”,” Hay là mình sang đây ở
với tớ một nhà cho vui.” Câu nới ấy là một câu nói “tình tứ”, đã biểu lộ chân tình cái khát khao muốn được
làm người,”thèm lương thiện” và” mốn làm hòa với mọi người” của Chí Phèo. Có nghe hắn chửi, có nhìn
thấy hắn rạch mặt, ăn vạ, có mục kích hắn say rượu vác dao đi đâm người… thì ta mới thấy xúc động vô
cùng trước những khao khát bình dị ấy của Chí Phèo, của con người đau khổ bất hạnh!... Câu trả lời của Thị
Nở sẽ quyết định số phận của hắn.
+ Như một kẻ chết đuối giữa vực sâu,Chí phèo”bám” được thị Nở cứ tưởng là vớ được cọc, đâu ngờ chỉ là rẽ
bèo. Chí Phèo” say thị lắm”, nhưng đến hôm thứ sáu thì Thị nghĩ bụng:” hãy dừng yêu để hỏi cô Thị đã”. Như
ta biết, con đường trở lại làm người của Chí Phèo vừa được hé mở ra đã bị đóng sầm lại! Bà cô đã đay nghiến
Thị Nở, bà thấy cháu sao” sao mà đỉ thế?”. Bà thấy nhục nhã, bà gào lên” như con ma dại”. Bà quyết không cho
phép cháu bà” đi lấy một thằng chỉ có một nghề rạch mặt ăn vạ”. Nhưng trách gì bà ta! Cách nhìn của bà ta
cũng chính là cách nhìn của mọi người ở làng Vũ Đại lâu nay đối với Chí phèo. Chỉ trừ Bá Kiến và thị Nở ra,
chứ còn ai nữa dám đi qua mặt Chí, dám đối diện với Chí! Tất cả quen coi hắn là” quỷ dữ” ,mát rồi. hôm nay,
linh hồn hắn trở về, nhưng không ai nhận ra; hắn” muốn làm hòa với mọi người” nhưng ai nhận! Chí Phèo thực
sự rơi vào bi kịch tinh thần, đau đớn, quằn quại. Hắn” ngẩn người” khi nhìn và nghe Thị nói. Hắn: sửng sốt”
đứng lên gọi Thị. Hắn đuổi theo” nắm lấy tay’ Thị, nhưng bị Thị gạt ra, dúi thêm cho một cái gã” lăn khoèo
xuống sân”. Chí Phèo vật vã trong cơn đau đớn tuyệt vọng. Hắn vớ một hòn gạch toan đập đầu ăn vạ! Hắn phải
“ đâm chết con đĩ Nở kia”, “ đâm chết cái con khọm già nhà nó”. Hắn lại uống, lại uống… nhưng “ càng uống
càng tỉnh ra”, tỉnh ra để thấm thía nỗi đau vô hạn của thân phận mình: quyền làm người được sống lương thiện
đã bị xã hội và đồng loại dứt khoát cự tuyệt. rồi “ hắn ôm mặt khóc rưng rức” cho đến khi hắn đã say mềm

người rồi hắn đi. Hăn sra đi với một con dao ở thắt kuwng với câu nới lảm nhảm:” Tao phải đâm chết nó”.
Chính vào buổi trưa” trời nắng, đường vắng”ấy, chí Phèo lần thứ ba đến gặp Bá kiến” không đòi tiền” như mọi
khi mà đòi lương thiện, đòi quyền” làm người lương thiện!”. câu nới của Chí Phèo”… Ai cho tao lương thiện?
làm thế nào cho mất được hết những vết mảnh chai trên mặt này? Tao không thể là người lương thiện nữa. Biết
không!...” đó là những lời đan thép vạch mặt, kết án tên cường hào xảo quyệt Bá Kiến, đồng thời là tiếng kêu
thương tuyệt vọng của một kiếp người đau khổ! Chí Phèo” văng dao tới” giết Bá Kiến rồi tự sát. Chí đã giết
chết con quỷ dữ làng Vũ Đại đã làm hại đời anh. Chí không muốn sống nữa, vì giờ đây, ý thức về nhân phẩm đã
trở về. Chí không thể sống kiểu lưu manh, không thể làm quỷ dữ, sống như thú vật được nữa. chí Phèo đã chết
bi tảm, quằn quại trên vũng máu của mình, chết trong tiếng kêu uất hận đau thương, đầy xót xa, ám ảnh. Anh ta
đã chết trên ngưỡng cửa trở về cuộc đời, khi cánh cửa cuộc đời đóng chặt trước mắt anh.
+Bi kịch của CP là bi kịch của một con người cố gắng vùng vẫy ngoi lên nhưng càng cố gắng thì càng bị đạp
xuống sâu hơn không ngốc đầu lên được.
-Bản cáo trạng tố cáo xã hôi đương thời:
+Tác giả tố cáo xã hội phong kiến bất công, đã khiến con người sinh ra là người mà không được làm ng ười.


+Tố cáo Bá Kiến,Lí Cường,một kẻ cáo già lọc lõi,nham hiểm,đại diên cho bọn địa chủ cường hào ở n ước ta th ời
TCM.
+Tố cáo làng VĐ là hình ảnh cái xã hội thực dân phong kiến thối ná,cái ác ngự trị,vô tình nhẫn tâm không xem CP
là người,không dám dang tay cứu giúp CP.
+Tác giả muốn thể hiện bản chất tốt đẹp của người dân lao động ngay cả khi tưởng họ đã bị xã h ội tàn bạo c ướp
đoạt tất cả.Cái chết của CP:đánh đổi sự sống để khẳng định nhân cách cá nhân,quyền làm người.
->Bản cáo trạng đanh thép tố cáo xã hội tàn bạo bất công đã đạp con người xuống vũng bùn,không cho ng ười ta
được làm người lương thiện.
Kết Bài:SGK/156

Truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao kết thúc bằng hình ảnh:
Đột nhiên thị thấy thoáng hiện ra một cái lò gạch cũ bỏ không, xa nhà cửa, và vắng người lại qua…
- Ý nghĩa nội dung:
+ “Cái lò gạch cũ” vốn là nơi Chí Phèo bị bỏ rơi lúc lọt lòng, giờ đây khi Chí

Phèo vừa chết lại xuất hiện trong ý nghĩ của thị Nở ở kết thúc truyện, đã gợi ra
được sự quẩn quanh, bế tắc trong tấn bi kịch tha hóa và bị cự tuyệt quyền sống
lương thiện của người nông dân.
+ Kết thúc truyện thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc của Nam Cao: đồng cảm với
nỗi thống khổ của người nông dân dưới ách thống trị tàn bạo của bọn địa chủ
phong kiến, trân trọng khát vọng được sống lương thiện của họ.
- Ý nghĩa nghệ thuật
+ Truyện kết thúc bằng cách lặp lại hình ảnh ở phần mở đầu tạo nên kết cấu đầu
cuối tương ứng gợi ra vòng tròn luẩn quẩn của thân phận Chí Phèo, giúp tô đậm
chủ đề tư tưởng: cuộc đời Chí Phèo tuy kết thúc nhưng tấn bi kịch Chí Phèo sẽ
vẫn còn tiếp diễn.
+ Kết thúc truyện vừa khép vừa mở dành nhiều khoảng trống cho người đọc tưởng
tượng và suy ngẫm, tạo ra được dư âm sâu bền đối với sự tiếp nhận


HÌNH TƯỢNG NHÂN VẬT HUẤN CAO TRONG TÁC PHẨM CHỮ NGƯỜI TỬ TÙ
MB:
+Nguyễn Tuân là cây bút xuất sắc của nền văn học Việt Nam cả trước và sau Cách mạng. Trước Cách mạng, Nguyễn
Tuân nổi tiếng với các tác phẩm: Vang bóng một thời, Chiếc lư đồng mắt cua, Chùa Đàn… sau cách mạng nhà văn để
lại dấu ấn sâu sắc qua một số tùy bút: Hà Nội ta đánh Mỹ giỏi, Sông Đà…
+Chữ người tử tù là tác phẩm đặc sắc nhất của Nguyễn Tuân trích trong tập Vang bóng một thời. Nổi bật trong tác
phẩm Chữ người tử tù đó chính là hình tượng người anh hùng Huấn Cao mang vẻ đẹp tài hoa và khí phách anh hùng
lẫm liệt khiến mỗi lần gấp trang sách lại ta không thể nào quên.

TB:
+Huấn Cao là một anh hùng thời loạn hội tụ những phẩm chất tài năng: khí phách hiên ngang – thiên lương
trong sáng – tài hoa uyên bác. Huấn Cao là một nguyên mẫu lịch sử có thật của thế kỉ XIX, là hiện thân của võ
tướng – người anh hùng của cuộc khởi nghĩa Mỹ Lương, một nhà thơ, nhà thư pháp Cao Bá Quát lững lẫy một thời.
Qua ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân, nguyên mẫu lịch sử này đã tự nhiên đi vào trang văn và hiện lên lung linh
sáng tỏa trên từng con chữ.

+Ngay từ đầu tác phẩm, Huấn Cao đã hiện lên như ánh hào quang phủ kín cả bầu trời tỉnh Sơn. Qua lời trò
chuyện của quản ngục và thơ lại ta thấy tiếng tăm của Huấn Cao đã nổi như cồn. Điều làm cho bọn ngục quan phải
kiêng nể không chỉ là tài viết chữ đẹp mà còn là “tài bẻ khóa, vượt ngục” của ông Huấn. Tuy nhiên, đây không phải là
trò của bọn tiểu nhân vô lại đục tường khoét vách tầm thường mà là hình ảnh của một người anh hùng ngang tàng,
một nam tử Hán đại trượng phu “Đỉnh thiên lập địa” không cam chịu cảnh tù đày áp bức, muốn bứt phá gông cùm
xiềng xích để thoát khỏi vòng nô lệ. Huấn Cao mang cốt cách ngạo nghễ, phi thường của một bậc trượng phu. Những
kẻ theo học đạo Nho thường thể hiện lòng trung quân một cách mù quáng. Nhưng trung quân để rồi “dân luống chịu
lầm than muôn phần” thì hóa ra là tội đồ của đất nước. Ông Huấn đã lựa chọn con đường khác: con đường đấu tranh
giành quyền sống cho người dân vô tội. Bị triều đình phán xét là kẻ tử tù phản nghịch, tội xử chém, là “giặc cỏ” nhưng
trong lòng nhân dân lao động chân chính ông lại là một anh hùng bất khuất, một kẻ ngang tàng “chọc trời khuấy
nước” sống ngoài vòng cương tỏa. Tuy chí lớn của ông không thành nhưng ông vẫn hiên ngang bất khuất, lung linh
sáng tỏa giữa cuộc đời.
+Trước uy quyền của nhà lao, con người ấy càng sáng tỏa. Trò tiểu nhân thị oai, dọa dẫm của bọn tiểu lại giữ tù càng
làm cho ông thêm phần ngang ngạo. Ông vẫn giữ thái độ bình thản, xem thường, dỗ gông, phủi rệp, hóm hỉnh đùa
vui. Huấn Cao “cúi đầu thúc mạnh đầu thang gông xuống đất đánh thuỳnh một cái” làm vỡ tan đi chốn trang nghiêm
của chốn ngục tù. Đó là thái độ ngang tàng, bất chấp luật pháp của một xã hội dơ bẩn.
+Người xưa thường nói “Nhất nhật tại tù thiên thu tại ngoại” (Một ngày ở trong tù bằng nghìn thu ở ngoài). Thay vì
buồn rầu, chán nản “gậm một mối căm hờn trong cũi sắt” thì ông lại thản nhiên nhận rượu thịt và ăn uống no say coi
như một việc vẫn làm trong cái hứng sinh bình. Chứng tỏ ông nào xem nhà tù là chốn ngục tăm tối mà chỉ xem nhà tù
như một chốn dừng chân để nghỉ ngơi “Chạy mỏi chân thì hẵng ở tù”.
+Đối với quản ngục, Huấn Cao rất: lạnh lùng, khinh bạc xưng hô "ta - ngươi", miệt thị hạ nhục “Ngươi bảo ta cần gì,
ta chỉ cần ngươi đừng đặt chân vào đây nữa”. Cách trả lời ngang tàng, ngạo mạn đầy trịch thượng như vậy là bởi vì
Huấn Cao vốn hiên ngang, kiên cường; “đến cái chết chém cũng còn chẳng sợ nữa là...” Ông không thèm đếm xỉa đến
sự trả thù của kẻ đã bị mình xúc phạm. Huấn Cao rất có ý thức được vị trí của mình trong xã hội, ông biết đặt vị trí
của mình lên trên những loại dơ bẩn “cặn bã” của xã hội. “Bần tiện bất năng di, uy vũ bất năng khuất”. Nhân cách của
Huấn Cao quả là trong sáng như pha lê, không hề có một chút trầy xước nào. Theo ông, chỉ có “thiên lương” , bản
chất tốt đẹp của con người mới là đáng quý. Có lẽ chính vì vậy mà khi nghe tin xử trảm: ông vẫn thản nhiên, không sợ
hãi, chỉ khẽ mỉm cười, bất chấp cái chết, coi thường cái chết.
+Bên cạnh dũng khí ngất trời của một bậc hảo hán, vẻ đẹp của Huấn Cao còn là vẻ đẹp của con người tài hoa.
Ông có tài viết chữ đẹp. Tài viết chữ đẹp của Huấn Cao do đó là biểu hiện của nét đẹp của văn hoá một thời. "Chữ

ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm". Đẹp đến mức người ta khát khao, ngưỡng vọng "có được chữ ông Huấn mà treo
là có một báu vật trên đời". Tuy nhiên, ông lại là người có ý thức giữ gìn cái đẹp, có lòng tự trọng: “ Ta nhất sinh
không vì vàng ngọc hay quyền thế mà ép mình viết câu đối bao giờ”. Nỗi khổ của quản ngục là có Huấn Cao trong tay,
dưới quyền mình nhưng lại không thể nào có được chữ ông Huấn. Quản ngục và Huấn Cao là hai con người ở hai thế
giới cách biệt, đối lập nhau: Quản ngục đại diện cho thế lực nhà tù, nắm giữ pháp luật; Huấn Cao là kẻ tử tù . Huấn
Cao là người sáng tạo cái đẹp; quản ngục là người yêu quý cái đẹp lại là người bị ông trời “chơi ác, đem đày ải những
cái thuần khiết vào giữa một đống cặn bã”. Trên bình diện xã hội họ là hai kẻ đối lập nhưng trên bình diện nghệ thuật
họ lại là tri âm tri kỷ. Tình huống truyện là ở chỗ ấy, cả hai kẻ lại gặp nhau trong cảnh éo le này.
+Lúc hiểu được tấm lòng viên quản ngục: Ông Huấn “lặng nghĩ”, “mỉm cười”, ngạc nhiên “ta cảm cái tấm lòng
biệt nhỡn liên tài... thiếu chút nữa ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”. Lời nói rất chân tình, xúc động. Điều
này cho thấy Huấn Cao là một người hiên ngang, khí phách nhưng cũng rất có nghĩa khí. Không thể phụ một “thanh


âm trong trẻo chen lẫn giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ”.
-Cảnh cho chữ:
+Hai con người đồng nhất tỏa sáng trong đêm cho chữ “Một cảnh tượng xưa nay chưa từng có”. Nguyễn Tuân đã dồn
hết bút lực của mình vào cảnh này. Nhà văn đã huy động vốn ngôn ngữ, tâm huyết và tài năng của mình dồn tụ lại
trong một không khí cổ xưa hoành tráng của nghệ thuật thanh cao: VIẾT THƯ PHÁP.
Nhà văn dựng cảnh thật tài tình và đầy dụng ý nghệ thuật. Thủ pháp tương phản làm nên cảnh cho chữ bi tráng chưa
từng thấy. Đó là sự đối lập giữa bóng tối và ánh sáng; giữa sự dơ bẩn của xã hội nhà tù và thiên lương trong
sáng, khí phách rạng ngời. Tương phản giữa bó đuốc sáng rực trên vách nhà với đêm đen thăm thẳm; tương phản
giữa vuông lụa trắng, thoi mực thơm và tường nhà, đất đầy mạng nhện, đầy phân chuột, phân gián. “Ở đây sự đối lập
giữa ánh sáng và bóng tối cứ giằng co nhau quyết liệt. Bóng tối quánh đặc như muốn nuốt tươi ánh sáng. Nhưng
không, ánh sáng ở đây vẫn ngời chói vẫn ngời tỏ, sáng rực, chứ không như ánh sáng leo lét, buồn rầu của ngọn đèn
con chị Tý và ánh sáng rực tỏa, chói lọi như đoàn tàu rồi lại chìm vào hư không của bóng đêm trong truyện ngắn “Hai
đứa trẻ” của Thạch Lam. Song xét sâu xa hơn thì ánh sáng đó không chỉ đơn thuần mang ý nghĩa sắc màu vật lý mà
ánh sáng đó mang sắc màu ý nghĩa nhân sinh đậm nét: ánh sáng của sự lương tri, của nhân tâm, của thiên lương
trong sáng đã chiến thắng bóng tối của cường quyền, bạo lực. Sự chiến thắng đó là điều tất yếu sẽ xảy ra, bởi vì mọi
cái thiện, cái cao cả, chính nghĩa cuối cùng sẽ chiến thắng. Với ánh sáng ấy đã cảm hóa con người một cách mạnh
mẽ, nâng đỡ những con người có đức, mến mộ cái tài, nhưng yếu ớt trở về cuộc sống lương thiện... Sự chiến thắng

đó là bản hùng ca, ca ngợi chữ tâm của con người thiên lương”
Viết thư pháp là nơi thư phòng thư sảnh sạch sẽ thoáng mát, có hoa có nguyệt, có men rượu cay nồng. Nhưng khung
cảnh thường thấy ấy lại không hiện diện nơi đây. Ở đây, sự dơ bẩn, phàm tục được hiện hữu rất rõ: “một buồng tối
chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián”. Sự nhem nhuốc, phàm tục lên đỉnh
điểm. Nhưng sự xuất hiện của phiến lụa, của thoi mực thơm đã xua tan đi mùi ô uế. Nhưng sự ô uế dần dần biến mất,
bởi “Cái đẹp là địa hạt của sự sống, cái đẹp đã lên ngôi thay thế cho cái xấu xa, thấp hèn, cái đẹp nâng đỡ con
người”. Vì thế dù “Cổ đeo gông chân vướng xiềng” nhưng ông Huấn vẫn tung hoành ngang dọc cái khát khao của đời
mình lên từng vuông lụa trắng. Đó là thái độ uy nghi, đường hoàng, một thái độ của “hùm thiêng” khi đã “sa cơ” mà
chẳng hèn chút nào. Thái độ ấy, đúng là “Thân thể ở trong lao - Tinh thần ở ngoài lao”. Người tù ấy đã ngự trị nơi
bóng tối này với một dáng vóc uy nghi, lẫm liệt thật đường hoàng làm cho bọn quản lý nhà ngục phải khiếp sợ, kính
nể: “viên quản ngục lại vội khúm núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ đặt trên phiến lụa” và “thầy thơ lại
gầy gò run run bưng chậu mực”. Nét chữ của ông như rồng bay phượng múa, thiên lương của ông tỏa sáng lồng lộng
chốn ngục tù. Tài hoa và thiên lương và khí phách đã hợp nhất thành Huấn Cao. Kỳ lạ thay, trong cảnh cho chữ này,
pháp luật và uy quyền của nhà tù đã bị sụp đổ. Uy quyền và bạo lực giờ đây đã tan biến, nó bị khuất phục bởi cái
đẹp, cái thiên lương. Ở đó không còn tử tù và quản ngục, thơ lại. Ở đó chỉ còn những con người yêu quý và biết
thưởng thức cái đẹp. Cái xấu xa, cái ác, cái chết chóc nhường chỗ cho cái đẹp, cái bất tử. “Điều đó cho thấy rằng
trong nhà tù tăm tối, hiện thân cho cái ác, cái tàn bạo đó, không phải cái ác, cái xấu đang thống trị mà chính cái Đẹp,
cái Dũng, cái Thiện, cái cao cả đang làm chủ. Với cảnh cho chữ này, cái nhà ngục tăm tối đã đổ sụp, bởi vì không còn
kẻ phạm tội tử tù, không có quản ngục và thư lại, chỉ có người nghệ sĩ tài hoa đang sáng tạo cái đẹp trước đôi mắt
ngưỡng mộ sùng kính của những kẻ liên tài, tất cả đều thấm đẫm ánh sáng thuần khiết của cái đẹp, cái đẹp của thiên
lương và khí phách. Cũng với cảnh này, người tử tù đang đi vào cõi bất tử”.
+Lời khuyên của Huấn Cao đối với quản ngục lại một lần nữa khẳng định cái đẹp, cái thiên lương của con người:
“Ở đây lẫn lộn ta khuyên thầy Quản nên thay chốn ở đi. Chỗ này không phải là nơi để treo một bức lụa với những nét
chữ vuông vắn, tươi tắn nó nói lên cái hoài bão tung hoành của một đời con người”. Lời khuyên của Huấn Cao đã
khẳng định rằng: cái đẹp, cái thiên lương không bao giờ và không khi nào lại có thể chung sống với cái xấu, cái ác: “Ở
đây khó giữ thiên lương cho lành vững được và rồi cũng nhen nhuốm mất cả cái đời lương thiện đi”. Một lời khuyên
thật thiện tâm, thiện ý của Huấn Cao đã làm cho viên quản ngục cảm động: “vái người tù một vái, chắp tay nói một
câu mà dòng nước mắt rỉ vào kẽ miệng làm cho nghẹn ngào: - Kẻ mê muội này xin bái lĩnh”. Câu nói : “Kẻ mê muội
này xin bái lĩnh” đã cho thấy rằng: cái đẹp, cái thiện, cái tài hoa đã chiến thắng tuyệt đối. Cái đẹp của nghệ thuật đã
xóa nhòa mọi khoảng cách và ranh giới đưa con người đến với nhau trong vẻ đẹp Chân – Thiện – Mỹ.


KB:SGK/115


PHÂN TÍCH NHÂN VẬT LIÊN TRONG TÁC PHẨM HAI ĐỨA TRẺ CỦA THẠCH LAM.
MB:
+ Thạch Lam là một trong những cây bút văn xuôi xuất sắc nhất văn học Việt Nam trong giai đoạn 1930-1945.
+ Thạch Lam có quan niệm văn chương tiến bộ lành mạnh, ông có biệt tài về truyện ngắn.
+ Văn phong của Thạch Lam trong treo, nhẹ nhàng, gợi cảm. Và đằng sau những rang văn tinh tế đầy cảm xúc ấy là
tấm lòng trắc ẩn đối với những kiếp người nghèo khổ trong xã hội cũ.
+ Thạch Lam là một gương mặt khá đặc biệt của tự lực văn đoàn. Các tác giả khác của tự lực văn đoàn thường hướng
ngòi bút về những con người “ lá ngọc cành vàng” sang tác của học hường đượm nỗi buồn lãng mạn. Trong khi đó
Thạch Lam lại hướng ngòi bút của mình về những con người nhỏ bé có những bất hạnh đâu khổ trong cuộc sống, sáng
tác của Tach Lam lại chất chứa nỗi đau hiện thực.
+ Tuy được xem là nhà văn thuộc khuynh hướng lãng mạn, nhưng cũng có truyện thiên về hiện thực. Truyện” Hai đứa
trẻ” lại hòa quyện giữa hai yếu tố lãng mạn và hiện thực.
+ Hai đứa trẻ được rút từ tập truyện ngắn” nắng trong vườn” xuất bản năm 1938.
+ Truyện ngắn Hai đứa trẻ là tiêu biểu cho khuynh hướng và phong cách nghệ thuật của Thạch Lam.
+Hai đứa trẻ là một truyện ngắn trữ tình, được Thạch Lam thể hiện nhẹ nhàng mà thấm thía niềm xót thương đối với
những kiếp người sống cơ cực quẫn quanh, bế tắc trong xã hội cũ. Đồng thời ôn thể hiện sự trân trọng với những ước
mong vươn tới mộ cuộc sống tốt đẹp hơn.
+ Truyện ngắn dường như không có cốt truyện dựa trên cơ sở diễn biến tâm trạng nhân vật chính là Liên.

TB:
+ Liên là một cô bé nhỏ tuổi, độ tuổi ngây thơ, trong sang, độ tuổi mà” biết ăn ngủ biết học hành là ngoan” dưới ngòi
bút của Thạch Lam Liên hiện lên với hình ảnh của một cô bé như già đi trước tuổi. Tuổi thơ chìm trong nỗi buồn của
sự tàn tạ của một cuộc sống đầy bong tối. Đối với tâm hồn thơ bé ấy đoàn tàu đêm từ Hà Nội về chạy qua phố huyện
chính là niềm vui nhỏ bé , le lói.
+ Thầy Liên mất việc cả gia đình phải dọn từ Hà Nội về phố huyện nhỏ bé Cẩm Giàng- Hải Dương, một nơi đói nghèo
với những kiếp người nhỏ bé lay lắc. Bản thân gia đình Liên chẳng khá giả gì, mẹ làm hàng sáo, chị em Liên trông coi

gian hàng tạp hóa nhỏ xíu với nhữn món hàng lặt vặt chẳng bán được bao nhiêu. Liên là một cô bé nhạy cảm hay động
lòng trắc ẩn. Tâm trạng của Liên diễn biến theo thời gian từ chiều hôm cho đến khi đoàn tàu ngang qua phố huyện.
A.CẢNH CHIỀU MUỘN:
-Cảnh ngày tàn:
+Bức tranh phố huyện mở ra với tâm trạng buồn man mác của Liên khi chứng kiến cảnh phố huyện nghèo lúc
chiều muộn nghèo khổ,tiêu điều.Bức tranh mở đầu bằng âm thanh của”tiếng trống thu không tên cái chòi của huyện
nhỏ,từng tiếng một vang ra để gọi chiều về”.Đó là âm thanh báo hiệu ngày tàn và cũng là âm thanh chấm hết của một
ngày đầy ánh sáng thay vào đó là bóng tối,nỗi buồn.Nền của bức tranh chiều bao trùm bởi”Phương tây đỏ rực như lửa
cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn”.Trên nền trời”dãy tre làn trước mặt đen lại và cắt hình rõ
rệt”.Tiếng trống thu không điểm từng tiếng một đã lôi kéo thêm”tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ
đưa vào”.Đấy là cảnh xa,cảnh nền của”Một chiều êm ả như ru”.Đó cũng là thời khắc mở ra thế giới tâm trạng của
Liên”trong đôi mắt Liên bóng tối ngập đầy dần và cái buồn của buổi chiều quê thấm thía vào tâm hồn ngay thơ của
chị.Liên không hiểu sao nhưng chị thấy lòng buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày tàn”.Hai chị em nhìn ra
phố”các nhà đã lên đèn cả rồi”.Từ những ngọn đèn ấy người đọc có thể đoán ra người nghèo,kẻ giàu:”đèn treo trong
nhà bác phở Mĩ,đèn dây sáng xanh trong hiệu khách”chắc chắn sáng hơn ngọn “đèn hoa kì leo lét trong nhà ông
Cửu”,ngọn đèn trong cửa hàng của chị em Liên.Và “những nguồn sáng ấy đều chiếu ra ngoài phố khiến cát lấp lánh
từng chỗ và đường mấp mô thêm vì những hòn đá nhỏ một bên sáng một bên tối”,đó là cái khéo,cái tinh tế trong miêu
tả của TL.
-Cảnh chợ tàn:
-Thêm vào đó là cảnh chợ tàn”Người về hết và tiếng ồn ào cũng mất.Trên đất chỉ còn rác rưởi,vỏ thị ,vỏ bưởi,lá nhãn
và lá mía”.Một mùi âm ẩm bốc lên lẫn với mùi cát bụi quen thuộc,khiến chị em Liên tưởng là mùi riêng của đất,của
quê hương này.Liên động lòng thương những mảnh đời cơ cực đó chính là hình ảnh”mấy đứa trẻ con nhà nghèo ở ven
chợ cúi lom khom trên mặt đất đi lại tìm òi.Chúng nhặt nhanh thanh nứa,thanh tre hay bất cứ cái gì có thể dùng
được”,hình ảnh đó như khắc sâu vào lòng trắc ẩn của Liên,nhưng chính chị cũng không có tiền để mà cho chúng nó.
-Cảnh những kiếp người tàn:
+Trong cảnh xác xơ,tiêu đồ hiện lên những mảnh đời lầm lũi,đáng thương:
Cuộc đời mẹ con chị Tí như gắn liền với màn đêm bóng tối.”Thằng cu bé xách điếu đóm và khiên cái ghế trên lưng
ở trong ngõ đi ra.Mẹ của nó,chị Tí đi theo sau”đội cái chõng trên đầu và tay mang không biết bao nhiêu là đồ
đạc”,ngày thì đi mò cua bắt tép,tối đến chị mới dọn cái hàng nước,hàng nước thì ít vốn ,vắng khác,nhưng hôm nào chị
cũng dọn ra từ chiều đến đêm,hai mẹ con chị Tí cố gắng cầm cự cuộc sống trong vô vọng.

Bác phở Siêu thì có nguy cơ phá sản vì không bán được hàng”ở cái huyện nhỏ này,quà bác Siêu là một thứ quà xa
xỉ”


Gia đình bác Xẩm:ngồi tr6n manh chiếu,cái thau sắt trắng để trước mặt,nhưng bác chưa há vì chưa có khách, sự
nghèo khó không thể cứu vãn.
Bà cụ Thi:hơi điên,nghiện rượu,tiếng cười khanh khách,đi lần vào bóng tối.
->Tất cả những con người ấy làm những việc quen thuộc của mình,nhưng dường như không phải vì mục đích đó.Họ
làm vì thói quen?Vì để tránh sự buồn chán vào ban đêm ở phố huyện nghèo?hay làm vì “chừng ấy người trong bóng
tối mong đợi một cái gì tươi sáng cho sự sống nghèo khổ hàng ngày của họ”
-Đồ vật tàn:
+Bao quanh họ là những đồ vật tồi tàn:ngôi quán ọp ẹp,chõng gãy,chiếu rách,đàn còm, bát sứt…những con người
,những đồ vật,cảnh vật đó tạo nên gương mặt âm u,ảm đạm,buồn thiu của phố huyện.
=->Cảm nhận TG của 2 đứa trẻ,đặc biệt là Liên là một thế giới như lụi dần và tắt dần.
B.CẢNH ĐÊM VỀ:
+Tâm trạng buồn thấm thía của Liên khi phố huyện lúc đêm về,tất cả đều chìm trong bóng tối,cuộc sống lặp lại
đến buồn tẻ,quẩn quanh,bế tắc.
+Thạch Lam đã sử dụng thủ pháp nghệ thuật đối lập để miêu tả bóng tối và ánh sáng. Nếu như bóng tối
nuốt chửng tất cả phố huyện vào trong cái dạ dày tối thui của nó thì ánh sáng xuất hiện với tần số thấp. Đó chỉ là “hột
sáng”, “khe ánh sáng”, “đốm sáng”, “vệt sáng”…Hay hình ảnh ngọn đèn nơi hàng nước chị Tí được nhắc đi nhắc lại
nhiều lần vừa mang ý nghĩa thực cho ta thấy cảnh sinh hoạt của phố huyện đồng thời vừa gơi lien tưởng mang ý
nghĩa biểu tượng,ánh sáng ngọn đèn dầu tù mù,leo lét,lay động gợi ta lien tưởng các kiếp người nhỏ bé cũng sống leo
lét,lay lắt trong đêm dài trong xã hội cũ.Mỗi cư dân nơi phố huyện khi đêm về kiếm sống trong đêmđều mang theo
ngọn đèn.Vả chăng,cái số phận kiếp người ấy cũng giống như ngọn đèn mà họ mang trên tay,nó cũng tù mù leo lét
như thế.Tất cả đều hiện lên thật bé nhỏ tội nghiệp “ mất đi rồi lại hiện ra trong đêm tối”. Và cùng với ánh sáng nhỏ
nhoi, yếu ớt đó là những phận người với cuộc sống bấp bênh, trôi nổi và lụi tàn, le lói như ngọn đèn trước gió. Liên
thương hết thảy những con người nơi phố huyện nhỏ bé này. Đó chính là chị Tý với cuộc đời cơ cực “mò cua bắt ốc”,
tối đến cùng ghánh hàng nghèo xơ xác chỉ với bát nước chè, điếu thuốc lào, thanh kẹo lạc… tất cả gia tài mưu sinh
bên ngọn đèn con chỉ chiếu sáng một vùng đất nhỏ. Liên thương bác phở Siêu với ghánh phở xa xỉ, ế ẩm nhưng đêm
nào cũng thấy bác dọn hàng. Thương bác xẩm với manh chiếu rách tả tơi cùng chiếc thau trắng trống trơn chưa một

niềm hi vọng, thương lắm những tiếng đàn bác góp chuyện bật trong yên lặng. Thương bà cụ Thi điên đơn chiếc với
tiếng cười chìm vào bóng tối… Cuộc sống phố huyện là như vậy. Đơn điệu, tẻ nhạt. Đêm nào cũng như đêm
nào, cứ lặp đi lặp lại:
Quanh quẩn mãi với vài ba dáng điệu
Tới hay lui vẫn chừng ấy mặt người
Vì quá thân nên quá đỗi buồn cười
Môi nhắc lại chỉ có ngần ấy chuyện.
Điều gì có thể làm chị em Liên quên đi được thực tại này ? May ra chỉ có vũ trụ là cơ hội cuối cùng để ru hai chị em
vào những miền cổ tích. Cảnh hai chị em ngẩng mặt lên trời tìm con vịt theo sau ông thần nông cho thấy: tâm hồn hai
đứa trẻ thật hồn nhiên, vô tư trong sáng và rất đỗi trẻ con. Nhưng buồn thay, bầu trời đầy sao trên kia cũng không
thể nào cứu vớt được hai sinh linh bé nhỏ, tội nghiệp ấy. Bởi “vũ trụ bao la và thăm thẳm như chứa đầy bí mật và xa
lạ với hai đứa trẻ”. Để rồi cuối cùng chính chúng lại quay về với quang cảnh phố chung quanh mà đặc biệt là ngọn
đèn con của chị Tý. Và cứ thế trong đêm tối những con người tội nghiệp ngồi chờ đợi một điều gì đó cho sự sống
nghèo khổ hằng ngày của họ.

C.Cảnh chuyến tàu đêm qua phố huyện và ý nghĩa của đoàn tàu(niềm vui của Liên khi
đợi tàu và nỗi buồn khi đoàn tàu đi qua)
+Và đoàn tàu từ Hà Nội về đã thực sự là ước mơ và khát vọng của người dân phố huyện. Họ thức đợi chuyến tàu vì
mưu sinh hay vì lí do nào khác nữa. Tất cả thao thức, đợi chờ như thể đợi chờ một phép màu sẽ đến. Họ mong bán
được chút hàng để gỡ gạc cho cuộc sống ngày mai. Còn riêng hai đứa trẻ, chúng không thức đợi chuyến tàu để bán
hàng mà vì lí do khác. Chúng muốn được nhìn thấy đoàn tàu qua phố huyện vì đoàn tàu như mang một thế giới khác
đi qua đủ làm cho chúng rạo rực và ánh lên niềm vui sướng dù chỉ là trong chốc lát. Vì thế đêm nào cũng vậy dù buồn
ngủ ríu cả mắt nhưng cả hai chị em vẫn cố thức để đợi chuyến tàu. Điều đó cho thấy đoàn tàu là một hình ảnh đã trở
thành quen thuộc và ăn sâu trong tâm hồn hai đứa trẻ và chờ tàu đã trở thành một khát vọng mãnh liệt và là một
món ăn tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng.
+Sự mong mỏi của chị em Liên với đoàn tàu quả thật đã làm người đọc xúc động mãnh liệt. Mới bảy, tám tuổi mà mẹ
bắt trông coi cửa hàng tạp hóa đã là việc làm quá sức lại còn bắt thức cho tới khuya để chờ bán hàng thì quả là tội
nghiệp. Nhưng Liên và An thức tới khi đoàn tàu đi qua phố huyện không phải là nghe lời mẹ mà là chúng đang hành
động theo tiếng gọi của con tàu. “Tàu đến chị đánh thức em dậy nhé!”. Đó là câu nói của An khi mí mắt đã sụp xuống
trong cơn buồn ngủ rồi mà vẫn còn dặn với chị. Câu nói bình thường thế mà sao mới nghe qua đã thấy xót thương. Nó

chứa đựng trong đó là tất cả niềm khát khao và hi vọng được nhìn thấy đoàn tàu – hoạt động cuối cùng của đêm
khuya. An đi vào giấc ngủ, Liên ngồi im lặng, đầu óc chị bỗng dưng cũng yên tĩnh lạ thường. Yên lặng đến nỗi có thể
nghe được “hoa bàng rụng xuống vai Liên từng đợt một, có những cảm giác mơ hồ không hiểu”. Dường như nhà văn
muốn cho nhân vật của mình được nghỉ ngơi sau một ngày dài mỏi mệt. Thế rồi thoáng trong tiếng gió xa xôi là tiếng
đoàn tàu vụt đến. Rồi tiếng reo thảng thốt, mừng rỡ của bác Siêu “Đèn ghi đã ra kia rồi!”. Liên cũng trông thấy ngọn


lửa xanh biếc, sát mặt đất, như ma trơi. Rồi tiếng còi xe lửa ở đâu vang lại, trong đêm khuya kéo dài ra theo gió xa
xôi. Đó là lúc mà Liên vội vã đánh thức em “ dậy đi An, tàu đến rồi!”. Lời giục dã gấp rút, hối thúc như thể nếu An
không dậy thì sẽ không bao giờ còn được nhìn thấy đoàn tàu nữa. Thạch Lam không dùng từ ngữ nào để miêu tả sự
háo hức của hai chị em mà cái háo hức ấy vẫn cứ hiện lên thật sống động và giàu chất nhân văn.
+Hai chị em đứng chờ đoàn tàu từ đằng xa. Chúng có dịp chiêm ngưỡng cái kẻ đã làm chúng đợi chờ ấy bằng cách
đứng gần hơn nữa. Và rồi “tàu rầm rộ đi tới. Liên dắt em đứng dậy để nhìn đoàn xe vụt qua”. Đây là phút giây hạnh
phúc nhất là lúc mà Liên và An dường như quên hết thảy những nỗi buồn hiện tại, quên cả những đói nghèo lam lũ, ê
chề đang bao vây cuộc đời họ. Trong lòng họ giờ đây chỉ có đoàn tàu. Đoàn tàu mang thứ ánh sáng mạnh mẽ, khác
thường ngang qua phố huyện “các toa đèn sáng trưng, chiếu ánh cả xuống đường… những toa hạng trên sang trọng
lố nhố những người, đồng và kền lấp lánh, và các cửa kính sáng”. Đó là ánh sáng của sự sang trọng, văn minh, thứ
ánh sáng khác xa với những ánh sáng yếu ớt, nhỏ bé nơi phố huyện. Đoàn tàu giống như một tia chớp, một ngôi sao
băng rạch ngang qua bầu trời phố huyện rồi mất hút vào đêm tối nhưng cái ánh sáng của nó là ước mơ và khát vọng
của biết bao nhiêu số phận con người bé nhỏ đang mong ngóng. Đoàn tàu mang một thế giới khác đi qua, chính là
khát vọng muốn được đổi đời của họ. Họ gửi theo chuyến tàu cả tâm hồn của mình, họ muốn được đến với những
chân trời mới, nơi đó có ánh sáng của văn minh của no đủ. Nơi đó sẽ không còn cảnh đói nghèo lam lũ, không có
cảnh đơn điệu và buồn tẻ mà ăm ắp niềm vui. Họ xứng đáng được nhận một cuộc sống như thế, tại sao không?
Nhưng ước mơ chỉ là ước mơ. Tất cả lại quay về với quầng sáng thân mật xung quanh ngọn đèn con chị Tý. Chấm hết
cho một đêm đợi chờ trong khát vọng và kết thúc bằng nỗi buồn rưng rưng nước mắt.
+Liên và An đứng lặng người trong bóng tối dù chuyến tàu đã “đi vào đêm tối, để lại những đốm than đỏ bay tung
trên đường sắt. Hai chị em còn nhìn theo cái chấm đỏ của chiếc đèn xanh trên toa sau cùng, xa xa mãi rồi khuất sau
rặng tre”. Sự nuối tiếc của họ dường như đã phơi bày tất cả một cuộc sống nghèo nàn, bế tắc. Nhất là khi họ tự nhận
thức rằng “ Tàu đêm nay không đông và dường như kém sáng hơn ”. Nghĩa là đoàn tàu cũng chỉ xoa dịu một chút nỗi
đau trong tâm hồn hai đứa trẻ chứ không thể nào phá vỡ bức tường thành mang tên “nỗi buồn” của chúng. Và Liên

lặng người đi trong suy tưởng, đằng sau ánh sáng của đoàn tàu và tiếng động cơ gầm vang đó là một thế giới rất
riêng tư. Đó chính là nỗi nhớ về Hà Nội nơi có ánh sáng của những ngọn đèn, nơi vui vẻ và huyên náo. Nơi đó là vùng
sáng trong tâm tưởng và cũng là vầng sáng trong ký ức tuổi thơ. Nơi mà ngày xưa chị em Liên được đi chơi bờ Hồ,
được uống những cốc nước lạnh xanh đỏ. Ký ức tươi đẹp thế nhưng giờ họ lại bị cầm tù giữa biết bao nhiêu là buồn
bã. Chính đoàn tàu đã mang lại cho Liên liều thuốc an thần và khơi dậy trong tiềm thức biết bao điều tươi đẹp. Cuộc
sống ấy thực sự khác xa với cuộc sống ở nơi này nhiều lắm nhưng biết làm sao được khi ký ức không thể trở về. “ Một
quá khứ huy hoàng. Một hiện tại mong manh. Một tương lai mù mịt”. Đáng buồn thay!
Cuối cùng Liên cũng đi vào giấc ngủ, một giấc ngủ chập chờn hình ảnh ngọn đèn con của chị Tý . Một giấc ngủ tịch
mịch và đầy bóng tối. Đó chính là một sự ám ảnh về cuộc sống bế tắc, tù đọng không lối thoát mà biết đến bao giờ
chị em Liên mới có thể đổi thay
Ý NGHĨA CỦA VIỆC ĐƠI TÀU:Trong tập

Gía trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm:trong tập

KB:
+Với lối viết nhẹ nhàng, mỗi truyện tựa như một bài thơ trữ tình đầy xót thương, Thạch Lam đã mang đến cho người
đọc sự đồng cảm sâu sắc về những thân phận cuộc đời trong xã hội cũ. Qua nhân vật Liên nhà văn đã làm toát lên
những giá trị nhân văn cao đẹp, giúp chúng ta thấu hiểu nỗi buồn đau của dân tộc trong thế kỷ bạo tàn dưới ách đô
hộ của bọn thực dân và đế quốc. Trang văn khép lại rồi mà ta còn thấy trước mắt mình hình ảnh hai đứa trẻ ngồi đấy
giữa phố huyện nhỏ nghèo tăm tối đang đợi chờ chuyến tàu đi qua trong khát vọng mỏi mòn.
(^_^)----------------------------------------------------------------------------------------------------------(^_^)


84 cấu trúc câu thông dụng trong tiếng anh
1. S + V + too + adj/adv + (for someone) + to do something: (quá....để cho ai làm gì...)e.g. This structure is too easy for
you to remember.e.g. He ran too fast for me to follow.
2. S + V + so + adj/ adv + that + S + V: (quá... đến nỗi mà...)e.g. This box is so heavy that I cannot take it.e.g. He
speaks so soft that we can’t hear anything.
3. It + V + such + (a/an) + N(s) + that + S + V: (quá... đến nỗi mà...)e.g. It is such a heavy box that I cannot take it.e.g.
It is such interesting books that I cannot ignore them at all.

4. S + V + adj/ adv + enough + (for someone) + to do something : (Đủ... cho ai đó làm gì...)e.g. She is old enough to
get married.e.g. They are intelligent enough for me to teach them English.
5. Have/ get + something + done (past participle): (nhờ ai hoặc thuê ai làm gì...)e.g. I had my hair cut yesterday.e.g. I’d
like to have my shoes repaired.
6. It + be + time + S + V (-ed, cột 2) / It’s +time +for someone +to do something : (đã đến lúc ai đó phải làm gì...)e.g. It
is time you had a shower.e.g. It’s time for me to ask all of you for this question.
7. It + takes/took+ someone + amount of time + to do something: (làm gì... mất bao nhiêu thời gian... hoc tieng anh)
e.g. It takes me 5 minutes to get to school.e.g. It took him 10 minutes to do this exercise yesterday.
8. To prevent/stop + someone/something + From + V-ing: (ngăn cản ai/ cái gì... làm gì..)e.g. He prevented us from
parking our car here.
9. S + find+ it+ adj to do something: (thấy ... để làm gì...)e.g. I find it very difficult to learn about English.e.g. They found
it easy to overcome that problem.10. To prefer + Noun/ V-ing + to + N/ V-ing. (Thích cái gì/ làm gì hơn cái gì/ làm
gì)e.g. I prefer dog to cat.e.g. I prefer reading books to watching TV.
11. Would rather ('d rather) + V (infinitive) + than + V (infinitive: (thích làm gì hơn làm gì) e.g. She would play games
than read books.e.g. I’d rather learn English than learn Biology.
12. To be/get Used to + V-ing: (quen làm gì) e.g. I am used to eating with chopsticks.
13. Used to + V (infinitive): (Thường làm gì trong quá khứ và bây giờ không làm nữa)e.g. I used to go fishing with my
friend when I was young.e.g. She used to smoke 10 cigarettes a day.
14. To be amazed at = to be surprised at + N/V-ing: ngạc nhiên về....e.g. I was amazed at his big beautiful villa.
15. To be angry at + N/V-ing: tức giận vềe.g. Her mother was very angry at her bad marks.
16. to be good at/ bad at + N/ V-ing: giỏi về.../ kém về...e.g. I am good at swimming.e.g. He is very bad at English.
17. by chance = by accident (adv): tình cờe.g. I met her in Paris by chance last week.
18. to be/get tired of + N/V-ing: mệt mỏi về...e.g. My mother was tired of doing too much housework everyday.
19. can’t stand/ help/ bear/ resist + V-ing: Không chịu nỗi/không nhịn được làm gì...e.g. She can't stand laughing at her
little dog.
20. to be keen on/ to be fond of + N/V-ing : thích làm gì đó...e.g. My younger sister is fond of playing with her dolls.
21. to be interested in + N/V-ing: quan tâm đến...e.g. Mrs Brown is interested in going shopping on Sundays.


22. to waste + time/ money + V-ing: tốn tiền hoặc thời gian làm gìe.g. He always wastes time playing computer games

each day.e.g. Sometimes, I waste a lot of money buying clothes.
23. To spend + amount of time/ money + V-ing: dành bao nhiêu thời gian làm gì..e.g. I spend 2 hours reading books a
day.e.g. Mr Jim spent a lot of money traveling around the world last year.
24. To spend + amount of time/ money + on + something: dành thời gian vào việc gì...e.g. My mother often spends 2
hours on housework everyday.e.g. She spent all of her money on clothes.
25. to give up + V-ing/ N: từ bỏ làm gì/ cái gì...e.g. You should give up smoking as soon as possible.
26. would like/ want/wish + to do something: thích làm gì...e.g. I would like to go to the cinema with you tonight.
27. have + (something) to + Verb: có cái gì đó để làme.g. I have many things to do this week.
28. It + be + something/ someone + that/ who: chính...mà...
e.g. It is Tom who got the best marks in my class.e.g. It is the villa that he had to spend a lot of money last year.
29. Had better + V(infinitive): nên làm gì....e.g. You had better go to see the doctor.
30. hate/ like/ dislike/ enjoy/ avoid/ finish/ mind/ postpone/ practise/ consider/ delay/ deny/ suggest/ risk/ keep/ imagine/
fancy + V-ing
e.g. I always practise speaking English everyday.
31. It is + tính từ + ( for smb ) + to do smtVD: It is difficult for old people to learn English.( Người có tuổi học tiếng
Anh thì khó )
32. To be interested in + N / V_ing ( Thích cái gì / làm cái gì )VD: We are interested in reading books on history.( Chúng
tôi thích đọc sách về lịch sử )
33. To be bored with ( Chán làm cái gì )VD: We are bored with doing the same things everyday.( Chúng tôi chán ngày
nào cũng làm những công việc lặp đi lặp lại ) - học tiếng anh giao tiếp
34. It’s the first time smb have ( has ) + PII smt ( Đây là lần đầu tiên ai làm cái gì )VD: It’s the first time we have visited
this place.( Đây là lần đầu tiên chúng tôi tới thăm nơi này )
35. enough + danh từ ( đủ cái gì ) + ( to do smt )VD: I don’t have enough time to study.( Tôi không có đủ thời gian để
học )
36. Tính từ + enough (đủ làm sao ) + ( to do smt )VD: I’m not rich enough to buy a car.( Tôi không đủ giàu để mua ôtô )
37. too + tính từ + to do smt ( Quá làm sao để làm cái gì )VD: I’m to young to get married.( Tôi còn quá trẻ để kết hôn )
38. To want smb to do smt = To want to have smt + PII( Muốn ai làm gì ) ( Muốn có cái gì được làm )VD: She wants
someone to make her a dress.( Cô ấy muốn ai đó may cho cô ấy một chiếc váy )= She wants to have a dress made.
( Cô ấy muốn có một chiếc váy được may )
39. It’s time smb did smt ( Đã đến lúc ai phải làm gì )VD: It’s time we went home.( Đã đến lúc tôi phải về nhà )

40. It’s not necessary for smb to do smt = Smb don’t need to do smt( Ai không cần thiết phải làm gì ) doesn’t have to
do smtVD: It is not necessary for you to do this exercise.( Bạn không cần phải làm bài tập này )
41. To look forward to V_ing ( Mong chờ, mong đợi làm gì )VD: We are looking forward to going on holiday.( Chúng tôi
đang mong được đi nghỉ )
42. To provide smb from V_ing ( Cung cấp cho ai cái gì )VD: Can you provide us with some books in history?( Bạn có
thể cung cấp cho chúng tôi một số sách về lịch sử không?)
43. To prevent smb from V_ing (Cản trở ai làm gì )To stopVD: The rain stopped us from going for a walk.( Cơn mưa đã
ngăn cản chúng tôi đi dạo )
44. To fail to do smt (Không làm được cái gì / Thất bại trong việc làm cái gì)VD: We failed to do this exercise.(Chúng tôi
không thể làm bài tập này )


45. To be succeed in V_ing (Thành công trong việc làm cái gì)VD: We were succeed in passing the exam.(Chúng tôi
đã thi đỗ )
46. To borrow smt from smb (Mượn cái gì của ai)VD: She borrowed this book from the liblary.( Cô ấy đã mượn cuốn
sách này ở thư viện )
47. To lend smb smt (Cho ai mượn cái gì)VD: Can you lend me some money?( Bạn có thể cho tôi vay ít tiền không? )
48. To make smb do smt (Bắt ai làm gì)VD: The teacher made us do a lot of homework.( Giáo viên bắt chúng tôi làm
rất nhiều bài tập ở nhà )
49. CN + be + so + tính từ + that + S + động từ.( Đến mức mà )CN + động từ + so + trạng từ 1. The exercise is so
difficult that noone can do it.( Bài tập khó đến mức không ai làm được )2. He spoke so quickly that I couldn’t
understand him.( Anh ta nói nhanh đến mức mà tôi không thể hiểu được anh ta )
50. CN + be + such + ( tính từ ) + danh từ + that + CN + động từ.VD: It is such a difficult exercise that noone can do it.(
Đó là một bài tập quá khó đến nỗi không ai có thể làm được )
51. It is ( very ) kind of smb to do smt ( Ai thật tốt bụng / tử tế khi làm gì) VD: It is very kind of you to help me.( Bạn thật
tốt vì đã giúp tôi )
52. To find it + tính từ + to do smtVD: We find it difficult to learn English. ( Chúng tôi thấy học tiếng Anh khó )
53. To make sure of smt ( Bảo đảm điều gì )that + CN + động từVD: 1. I have to make sure of that information.( Tôi
phải bảo đảm chắc chắn về thông tin đó )2. You have to make sure that you’ll pass the exam.( Bạn phải bảo đảm là
bạn sẽ thi đỗ )

54. It takes ( smb ) + thời gian + to do smt ( Mất ( của ai ) bao nhiêu thời gian để làm gì)VD: It took me an hour to do
this exercise.( Tôi mất một tiếng để làm bài này )
55. To spend + time / money + on smt ( Dành thời gian / tiền bạc vào cái gìdoing smt làm gì )VD: We spend a lot of
time on TV.watching TV.( Chúng tôi dành nhiều thời gian xem TV )
56. To have no idea of smt = don’t know about smt ( Không biết về cái gì )VD: I have no idea of this word = I don’t
know this word.( TÔI không biết từ này )
57. To advise smb to do smt ( Khuyên ai làm gìnot to do smt không làm gì )VD: Our teacher advises us to study hard.
( Cô giáo khuyên chúng tôi học chăm chỉ )
58. To plan to do smt ( Dự định / có kế hoạch làm gì )intendVD: We planed to go for a picnic.intended( Chúng tôi dự
định đi dã ngoại )
59. To invite smb to do smt ( Mời ai làm gì )VD: They invited me to go to the cinema.( Họ mời tôi đi xem phim )
60. To offer smb smt ( Mời / đề nghị ai cái gì )VD: He offered me a job in his company.( Anh ta mời tôi làm việc cho
công ty anh ta )
61. To rely on smb ( tin cậy, dựa dẫm vào ai )VD: You can rely on him.( Bạn có thể tin anh ấy )
62. To keep promise ( Gĩư lời hứa )VD: He always keeps promises.
63. To be able to do smt = To be capable of + V_ing ( Có khả năng làm gì )VD: I’m able to speak English = I am
capable of speaking English.( Tôi có thể nói tiếng Anh )
64. To be good at ( + V_ing ) smt ( Giỏi ( làm ) cái gì )VD: I’m good at ( playing ) tennis.( Tôi chơi quần vợt giỏi )
65. To prefer smt to smt ( Thích cái gì hơn cái gì )doing smt to doing smt làm gì hơn làm gìVD: We prefer spending
money than earning money.( Chúng tôi thích tiêu tiền hơn kiếm tiền )
66. To apologize for doing smt ( Xin lỗi ai vì đã làm gì )VD: I want to apologize for being rude to you. ( Tôi muốn xin lỗi
vì đã bất lịch sự với bạn )


67. Had ( ‘d ) better do smt ( Nên làm gì )not do smt ( Không nên làm gì )VD: 1. You’d better learn hard.( Bạn nên học
chăm chỉ )2. You’d better not go out.( Bạn không nên đi ra ngoài ) - Danh sách các trung tâm tiếng anh uy tín
68. Would ( ‘d ) rather do smt Thà làm gìnot do smt đừng làm gìVD: I’d rather stay at home.I’d rather not say at home.
69. Would ( ‘d ) rather smb did smt ( Muốn ai làm gì )VD: I’d rather you ( he / she ) stayed at home today.( Tôi muốn
bạn / anh ấy / cô ấy ở nhà tối nay )
70. To suggest smb ( should ) do smt ( Gợi ý ai làm gì )VD: I suggested she ( should ) buy this house.

71. To suggest doing smt ( Gợi ý làm gì )VD: I suggested going for a walk.
72. Try to do ( Cố làm gì )VD: We tried to learn hard.( Chúng tôi đã cố học chăm chỉ )
73. Try doing smt ( Thử làm gì )VD: We tried cooking this food.( Chúng tôi đã thử nấu món ăn này )
74. To need to do smt ( Cần làm gì )VD: You need to work harder.( Bạn cần làm việc tích cực hơn )
75. To need doing ( Cần được làm )VD: This car needs repairing.( Chiếc ôtô này cần được sửa )
76. To remember doing ( Nhớ đã làm gì )VD: I remember seeing this film.( Tôi nhớ là đã xem bộ phim này )
77. To remember to do ( Nhớ làm gì ) ( chưa làm cái này )VD: Remember to do your homework.( Hãy nhớ làm bài tập
về nhà )
78. To have smt + PII ( Có cái gì được làm )VD: I’m going to have my house repainted.( Tôi sẽ sơn lại nhà người khác
sơn, không phải mình sơn lấy )= To have smb do smt ( Thuê ai làm gì )VD: I’m going to have the garage repair my
car.= I’m going to have my car repaired.
79. To be busy doing smt ( Bận rộn làm gì )VD: We are busy preparing for our exam.( Chúng tôi đang bận rộn chuẩn bị
cho kỳ thi )
80. To mind doing smt ( Phiền làm gì )VD: Do / Would you mind closing the door for me?( Bạn có thể đóng cửa giúp tôi
không? )
81. To be used to doing smt ( Quen với việc làm gì )VD: We are used to getting up early.( Chúng tôi đã quen dậy sớm )
82. To stop to do smt ( Dừng lại để làm gì )VD: We stopped to buy some petrol.( Chúng tôi đã dừng lại để mua xăng )
83. To stop doing smt ( Thôi không làm gì nữa )VD: We stopped going out late.( Chúng tôi thôi không đi chơi khuya
nữa )
84. Let smb do smt ( Để ai làm gì )VD: Let him come in.( Để anh ta vào )

Tất cả các dạng viết lại câu
1. S + be + adj + prep = S + V + adv
2.
3.
4.
5.

S
S

S
S

+
+
+
+

V + adv = S + V + with + N
remember + to do Sth = S + don’t forget + to do Sth
be + adj = What + a + adj + N!
V + adv = How + adj + S + be


6. S + V + adv = How + adv + S + V!
7. S + be + ing-adj = S + be +ed-adj
8. S + V = S + be + ed-adj
9. S + V + Khoảng thời gian = It + take + (sb) + Khoảng thời gian + to + V
10. S + be + too + adj + to + V = S + be + so + adj + that + S + can’t + V
11. S + V + too + adv + to + V = S + V + so + adv + that + S + can’t + V
12. S + be + so + adj + that + S + V = S + be + not + adj + enough + to + V
13. S + be + too + adj + to + V = S + be + not + adj + enough + to + V
14. S + V + so + adv + that + S + V = S + do/does/did + not + V + adv + enough + to + V
15. Because + clause = Because of + noun/gerund
16. Although + clause = In spite of + Nound/gerund
17. Although + clause = Despite + Nound/gerund
18. S + V + N = S + be + adj
19. S + be + adj = S + V + O
20. S + be accustomed to + Ving = S + be used to +Ving /N
21. S + often + V = S + be used to +Ving /N

22. This is the first time + S + have + PII = S+be + not used to + Ving/N
23. S + would prefer = S + would rather S + Past subjunctive (lối cầu khẩn)
24. S + like … better than … = S + would … than …
25. S + prefer = S + would rather + V
26. S + V + O = S + find + it (unreal objective) + adj + to + V
27. It’s one’s duty to do sth = S + be + supposed to do sth
28. S + be + PII + to + V = S + be + supposed to do sth
29. Imperative verb (mệnh lệnh)= S + should (not) + be + PII
30. Imperative verb (mệnh lệnh)= S + should (not) + do sth

2. 1.It takes sb khoảng thời gian to do sth
= sb spend khoảng thời gian doing sth
VD: it took her 3 hours to get to the city centre.
= she spent 3 hours getting to the city centre.
2. Understand = tobe aware of
VD: do you understand the grammar structure?
= are you aware of the grammar structure?
3. Like = tobe interested in = enjoy = keen on
VD: she likes politics = she is interested in politics
4.Because + clause = because of + N
VD: he can’t move because his leg was broken
= he can’t move because of his broken leg
Một số dạng bài cơ bản
5. Although + clause = despite + N = in spite of + N
VD: although she is old, she can compute very fast
= Despite / In spite of her old age, she can compute very fast
6.Succeed in doing sth = manage to do sth
VD: we succeeded in digging the Panama cannel
= we managed to dig the Panama cannel
Các mẫu câu thường gặp

7. Cấu trúc : …..too + adj (for sb) to do sth : quá để làm gì
VD: my father is too old to drive


so + adj + that Clause = it is such a/ an N that: quá đến nỗi mà
VD: she is so beautiful that everybody loves her.
= it is such a beautiful girl that everybody loves her.
Adj/ Adv + enough (for sb) to do sth: đủ để làm gì
VD: This car is enough safe for him to drive
VD: The policeman ran quickly enough to catch the robber
Một số dạng bài cơ bản
8.Cấu trúc : prefer sb to do sth = would rather sb Vpast sth: thích, muốn ai làm gì
VD: I’prefer you (not) to smoke here
I’d rather you (not) smoked here
9.Prefer doing sth to doing sth : thích làm gì hơn làm gì
Would rather do sth than do sth
VD: She prefers staying at home to going out
She’d rather stay at home than go out
10. Can = tobe able to = tobe possible
VD: he can’t walk on his foot
He isn’t able to walk on his foot
He is unable to walk on his foot
He is impossible to walk on his foot
11. Harly + had +S + Vpp when S + Vpast: ngay sau khi ..thi…
No sooner + had +S + Vpp than S + Vpast
VD: As soon as I left the house, he appeared
Harly had I left the house when he appeared
No sooner had I left the house than he appeared
12.Not………..any more : không còn nữa
No longer + dạng đảo ngữ

S no more V
VD: I don’t live in the courtryside anymore
No longer do I live in the coutryside
I no more live in the coutryside
13. At no time + dạng đảo ngữ : không khi nào, chẳng khi nào
VD: I don’t think she loves me
At no time do I think she loves me
14. Tobe not worth = there is no point in doing sth : không đáng làm gì
Các dạng thường gặp
14. Tobe not worth doing sth = there is no point in doing sth : không đáng, vô ích làm

VD:It’s not worth making him get up early
There is no point in making him getting early
15. It seems that = it appears that = it is likely that =it look as if/ as though: dường
như rằng


VD: It seems that he will come late
= it appears that / it is likely he will come late
= he is likely to come late.
= it look as if he will come late
Các dạng câu thường gặp
16. Not………until ……..: không cho tới khi
> Not until …. Dạng đảo ngữ : không cho tới khi
> Only when………..dạng đảo ngữ : chỉ khi
VD: He doesn’t believe the truth until he opens the letter
Not until he opens the letter does he believe the truth
Only when he opens the letter does he believe the truth
17. Need to V = tobe necessary (for sb) to V
VD: you don’t need to send her message

It’s not necessary for you to send her message

3.
4. 1.At no time / never + Vaux (Trợ từ) + S + V : Không bao giờ
The result of the match was never in doubt
=> At no time/never was the result of the match in doubt
2.On no account + Vaux + S V : Không vì bất cứ lí do nào
U Should never be late for the exam
=> On no account should U be late for the Exam.
3. In/Under no circumstances + Vaux + S V : Dù trong bất kì tình huống/hoàn cảnh nào
I'll never betray my own country
=> In/Under no circumstances will I betray my own country
4.Only by Doing + Vaux + S V :Chỉ bằng cách làm gì
We must take a taxi or will be late
=> Only by taking a taxi will we get there on time.
5. Only After + N + Vaux + S V : Chỉ sau khi làm gì
U Will be able to get a job only after U have Graduated
=> Only after Your Graduation will U be able to get a Job
6.Only When + S V, Vaux + S V : Chỉ khi làm gì
I didn't know she had been well-known until her friends told me.
=> Only when her friends told me did I know she had been well-known.
7.Only With + N + Vaux+ S V : Chỉ với cái gì
He couldn't have bought the car if the bank hadn't lent him the money.
=> Only with the bank's loan could he buy the car.
8.Not until S V , Vaux + S V : Cho đến khi
They couldn't go on working until the rain stopped
=>Not until the rain stopped could they go on working


9. Not until + N + Vaux+ S V : Mãi đến khi

Man didn't fly into space until the early 1960s
=> Not until the early 1960s đi man fly into space.
10.Seldom/Hardly/Scarcely/Barely + Vaux + S V : hiếm khi mà
She seldom misses a lecture
=> Seldom does she miss a lecture
11.So adj/adv + Vaux + S V That S V : Đến nỗi mà
Almost of everyone in the party starred at a beautiful girl.
=> So beautiful does a girl that almost of everyone in the party starred at.
12. Adv of Place + V + S : Đảo ngữ nhấn mạnh địa điểm
The books lay on the table
=> On the table lay the books
13.No sooner had + S done - than S did : Vừa mới...thì đã...
Nosooner had we come home than it rained
14. Hardly had + S Done when S did :
Hardly had we come home when it rained

những cấu trúc tiếng anh thông dụng đây:
• S + V+ too + adj/adv + (for someone) + to do something(quá....để cho ai làm gì...)
e.g.1 This structure is too easy for you to remember.
e.g.2: He ran too fast for me to follow.
• S + V + so + adj/ adv + that +S + V (quá... đến nỗi mà...)
e.g.1: This box is so heavy that I cannot take it.
e.g2: He speaks so soft that we can’t hear anything.
• It + V + such + (a/an) + N(s) + that + S +V(quá... đến nỗi mà...)
e.g.1: It is such a heavy box that I cannot take it.
e.g.2: It is such interesting books that I cannot ignore them at all.
• S + V + adj/ adv + enough + (for someone) + to do something. (Đủ... cho ai đó làm gì...)
e.g.1: She is old enough to get married.
e.g.2: They are intelligent enough for me to teach them English.
• Have/ get + something + done (VpII)(nhờ ai hoặc thuê ai làm gì...)

e.g.1: I had my hair cut yesterday.
e.g.2: I’d like to have my shoes repaired.
• It + be + time + S + V (-ed, cột 2) / It’s +time +for someone +to do something(đã đến lúc ai
đóphải làm gì...)
e.g.1: It is time you had a shower.
e.g.2: It’s time for me to ask all of you for this question.
• It + takes/took+ someone + amount of time + to do something(làm gì... mất bao nhiêu
thờigian...)


e.g.1: It takes me 5 minutes to get to school.
e.g.2: It took him 10 minutes to do this exercise yesterday.
• To prevent/stop + someone/something + From + V-ing(ngăn cản ai/cái gì... không làm gì..)
e.g.1: I can’t prevent him from smoking
e.g.2: I can’t stop her from tearing
• S + find+ it+ adj to do something(thấy ... để làm gì...)
e.g.1: I find it very difficult to learn about English.
e.g.2: They found it easy to overcome that problem.
• To prefer + Noun/ V-ing + to + N/ V-ing.(Thích cái gì/làm gì hơn cái gì/ làm gì)
e.g.1: I prefer dog to cat.
e.g.2: I prefer reading books to watching TV.
• Would rather + V* (infinitive) + than + V (infinitive)(thích làm gì hơn làm gì)
e.g.1: She would rather play games than read books.
e.g.2: I’d rather learn English than learn Biology.
• To be/get Used to + V-ing(quen làm gì)
e.g.1: I am used to eating with chopsticks.
• Used to + V (infinitive)(Thường làm gì trong qk và bây giờ không làm nữa)
e.g.1: I used to go fishing with my friend when I was young.
e.g.2: She used to smoke 10 cigarettes a day.
• to be amazed at = to be surprised at + N/V-ing( ngạc nhiên về....)

• to be angry at + N/V-ing(tức giận về)
• to be good at/ bad at + N/ V-ing(giỏi về.../ kém về...)
• by chance = by accident (adv)(tình cờ)
• to be/get tired of + N/V-ing(mệt mỏi về...)
• can’t stand/ help/ bear/ resist + V-ing(không nhịn được làm gì...)
• to be keen on/ to be fond of + N/V-ing(thích làm gì đó...)
• to be interested in + N/V-ing(quan tâm đến...)
• to waste + time/ money + V-ing(tốn tiền hoặc tg làm gì)
• To spend + amount of time/ money + V-ing(dành bao nhiêu thời gian làm gì…)
• To spend + amount of time/ money + on + something(dành thời gian vào việc gì...)
e.g.1: I spend 2 hours reading books a day.
e.g.2: She spent all of her money on clothes.
• to give up + V-ing/ N(từ bỏ làm gì/ cái gì...)
• would like/ want/wish + to do something(thích làm gì...)
• have + (something) to + Verb(có cái gì đó để làm)
• It + be + something/ someone + that/ who(chính...mà...)
• Had better + V(infinitive)(nên làm gì....)
• hate/ like/ dislike/ enjoy/ avoid/ finish/ mind/ postpone/ practise/ consider/ delay/ deny/ suggest/
risk/ keep/ imagine/ fancy + V-ing,
e.g.1: I always practise speaking English everyday.
• It’s + adj + to + V-infinitive(quá gì ..để làm gì)


• Take place = happen = occur(xảy ra)
• to be excited about(thích thú)
• to be bored with/ fed up with(chán cái gì/làm gì)
• There is + N-số ít, there are + N-số nhiều(có cái gì...)
• feel like + V-ing(cảm thấy thích làm gì...)
• expect someone to do something(mong đợi ai làm gì...)
• advise someone to do something(khuyên ai làm gì...)

• go + V-ing(chỉ các trỏ tiêu khiển..)(go camping...)
• leave someone alone(để ai yên...)
• By + V-ing(bằng cách làm...)
• want/ plan/ agree/ wish/ attempt/ decide/ demand/ expect/ mean/ offer/ prepare/ happen/
hesitate/ hope/ afford/ intend/ manage/ try/ learn/ pretend/ promise/ seem/ refuse + TO + Vinfinitive
e.g.1: I decide to study English.
• for a long time = for years = for ages(đã nhiều năm rồi)(dùng trong thì hiện tại hoàn thành)
• when + S + V(QkĐ), S + was/were + V-ing.
• When + S + V(qkd), S + had + Pii
• Before + S + V(qkd), S + had + Pii
• After + S + had +Pii, S + V(qkd)
• to be crowded with(rất đông cài gì đó...)
• to be full of(đầy cài gì đó...)
• To be/ seem/ sound/ became/ feel/ appear/ look/ go/ turn/ grow + adj(đây là các động từ tri giác
có nghĩa là: có vẻ như/ là/ dường như/ trở nên... sau chúng nếu có adj và adv thì chúng ta phải
chọn adj)
• except for/ apart from(ngoài, trừ...)
• as soon as(ngay sau khi)
• to be afraid of(sợ cái gì..)
• could hardly(hầu như không)( chú ý: hard khác hardly)
• Have difficulty + V-ing(gặp khó khăn làm gì...)
• Chú ý phân biệt 2 loại tính từ V-ed và V-ing: dùng -ed để miêu tả về người, -ing cho vật. và khi
muốn nói về bản chất của cả người và vật ta dùng –ing
e.g.1: That film is boring.
e.g.2: He is bored.
e.g.3: He is an interesting man.
e.g.4: That book is an interesting one. (khi đó không nên nhầm với –ed, chẳng hạn ta nói : a
loved man có nghĩa “người đàn ông được mến mộ”, tức là có nghĩa “Bị” và “Được” ở đó)
• in which = where; on/at which = when
• Put + up + with + V-ing(chịu đựng...)

• Make use of + N/ V-ing(tận dụng cái gì đó...)
• Get + adj/ Pii
• Make progress(tiến bộ...)


• take over + N(đảm nhiệm cái gì...)
• Bring about(mang lại)
• Chú ý: so + adj còn such + N
• At the end of và In the end(cuối cái gì đó và kết cục)
• To find out(tìm ra),To succeed in(thành công trong...)
• Go for a walk(đi dạo)/ go on holiday/picnic(đi nghỉ)
• One of + so sánh hơn nhất + N(một trong những...)
• It is the first/ second.../best + Time + thì hiện tại hoàn thành
• Live in(sống ở)/ Live at + địa chỉ cụ thể/ Live on (sống nhờ vào...)
• To be fined for(bị phạt về)
• from behind(từ phía sau...)
• so that + mệnh đề(để....)
• In case + mệnh đề(trong trường hợp...)
• can/ could/ may might/ will/ would/ shall/ should/ must/ ought to... (modal Verbs) + V-infinitive
BÀI TẬP ÁP DỤNG
1.My kitchen is smaller than yours.
Your kitchen……………………………………
2. They will change the date of the meeting again.
The date…………………………………………
3. The children liked to walk in the rain.
The children enjoyed………………………………
4.My grandmother is very old. She can’t work now.
My grandmother is too……………………………
5.The quention was so difficult that no one could answer it.
It was such………………………………………

6.They will hold an international conference in Hanoi next month.
An international conference………………………
7.He thinks learning English is easy.
He thinks it is……………………………………
8.Who does this bicycle belong to?


Whose ……………………………………………
9. Hung is taller than Ba
Ba…………………………………………………
10.They have just stolen his car.
His car ……………………………………………
11.The car is too exspensive for him to buy.
He hasn’t …………………………………………
12.We learned this lesson after a long time
It took ……………………………………………
13.It was such a boring film that we left before the end.

The film was …………………………………………………………………………
14.I would like you to help me to put the chairs away.
Would you mind…………………………………………………………………………
15.They will have to earn money by myself
Money…………………………………………………………………………
16.Someone repaired his car yesterday.
He had…………………………………………………………………………
17. The water was so cold that the children could not drink it.
The water was not…………………………………………………………………………
18.He never has enough money
He is always …………………………………………………………………………
19. He is going repair the car for us next week

We are going…………………………………………………………………………
20.Peter is too young to see the horror film.


Peter is not…………………………………………………………………………
21.John could not find the right house.
John was …………………………………………………………………………
22.Richard smoked cigarettes when he was a young man.
Richard used…………………………………………………………………………
23.Unless he phones his wife immediately, he won’t get any information
If…………………………………………………………………………
24.He remembered, so did she.
He didn’t…………………………………………………………………………
25. I remember them taking me to a well-known theatre in the city.
I remember…………………………………………………………………………
26.”Try go to bed earlier” the doctor said to Mrs White
The doctor suggested …………………………………………………………………………………………
27.It is a three – month course
The course…………………………………………………………………………
28.I’m always nervous when I travel by airplane
Travelling …………………………………………………………………………
29.Although he had a good salary. He was unhappy with his job.
In spite …………………………………………………………………………
30.That restautant is so dirty that no one wants to eat there.
It is such…………………………………………………………………………
31. After fighting the fire for 12 hours, the firemen succeed in putting it out.
The firemen managed …………………………………………………………………………
32.It’s not a habit of mine to sleep in the afternoon.
I am…………………………………………………………………………



33.He sis not say a word when he left the room.
He left…………………………………………………………………………
34.Reading scientific books is one of my interests
I am…………………………………………………………………………
35.He is on the fifteenth page of the report he’s typing
So far…………………………………………………………………………
36.As soon as I left the house, the phone rang in my bedroom
Hardly…………………………………………………………………………
37.I prefer Vietnamese food to english food.
I’d…………………………………………………………………………
38.Maila was angry because his sister had broken his cassette player.
Maila was angry with…………………………………………………………………………
39.He would prefer you to pay him immediately.
He’d rather…………………………………………………………………………
40.She can’t have any more children because of her age.
She is too…………………………………………………………………………
41.Did you sleep well last night?
Did you have a …………………………………………………………………………
42.I spent an hour doing this exercise.
It took…………………………………………………………………………




×